No. 107
Dinsdag 5 Februari 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
HET IJSVERMAAK
HENDRIKSE Co's BANK - GOES
EERSTE BLAD.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Buitenland.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen,
Is dit seizoen van langen duur.
De liefhebbers kunnen hun hart
ophalen. Maar de mooie witte
en kleurige truien, mutsen en
sjaals worden op een zware
proef gesteld! Houdt ze frisch
en fleurigwascht ze in een
heerlijk zacht sopje van
Winterhanden -
Wintervoeten
Schrale Lippen
Ruwe Huid
Belangrijkste Nieuws.
GEMEENTE DEVENTER.
Binnenland
D irecteur- H oofd redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
DeZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.-
Losse nummersf 0.09
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 d
Bij abonnement belangrijke korting.
De Borms-betooging te Antwerpen.
Zondag' heeft te Antwerpen, de Borms-
huldiging plaats gehad. Van alle hoeken
van Vlaanderen waren betoogers naar
de Scheldestad gekomen om er aan deel
te nemen. Lang voor den aanvang was
het Rubenspaleis dan ook veel' te klein
om de ontzaglijke Vlaamsche massa te
bevatten.
Op het podium hadden plaats genomen
Dr Borms en zijn familie, de leden van
het huldigingscomité met Leo Augu'steyns
aan het hoofd: tal van activisten, uit
Nederland overgekomen, en fro-nt-volks-
vertegenwoord igers
Onder giroote geestdrift opende Leo
Augusteyns de bijeenkomst. Hiji huldigde
Borms als den karakteivollen strijder,
die groote offers bracht voior zijn taak.
Rosa de Guchtenaere bracht den h ar
telijken groet der Vlaamsche vrouwen
en meisjes.
Mr de Koning! uit Amsterdam huldigde
Borms namens de Noord-Nederlandsche
vrienden, die, zoo zeide hij, zeer talrijk
zijn.
De heer Loos sprak namens den Diet-
schen stam in Zuid-Afrika.
Na deze beide redevoeringen werd het-
Wilhelmus en het Transvaalsche volks
lied gezongen.
Ten slotte kwam onder een storm van
enthousiasme Dr Borms aan het woord.
Hij begon in de eerste plaats lof te
brengen aan ''degenen, die hem hadden
bijgestaan in zijn offer; in de eerste
plaats aan God, die hem de kracht gaf
'j1 ^el?- strijddan aan zijn vrienden'
de activisten. Hij huldigde de nagedach
tenis van zoovele-n, die hun leven gege
ven hebben voor de Vlaamsche zaak.
De activisten kunnen zeggen, dat stg
hun plicht gedaan hebben. Andere Vla
mingen, op wie wij: zooveel hoop gesteld
Werk aan den winkel.
Er is voor onze Kiesveroen'igingen
straks weer werk aan den winkel.
Wij bedoelen daarmee niet de verkie
zingen voor de Tweede Kamer, die in
den loop van dit jaar gehouden worden.
Er is iets anders.
Om te kunnen stemmen moet mien eerst
op de k i e z e r s 1 ij st staan.
Al voldoet men aan alle wettelijke ver-
eischten 'tzijn er maar weinige!
en men staat niet op de kiezerslijst, dan
mag men aan de stemming niet deel
nemen.
Daarom hebben onze Kiesvereenigingen
er op te letten, dat er aan de kiezerslijst
die binnenkort wordt vastgesteld niets
ontbreekt. Dat geen van onze mannen
en vrouwen om welke reden dan ook,
vergeten wordt of ten onrechte wordt
afgevoerd.
Men heeft met dit werk nog wel even
den tijd, maar het is toch gewenscht
tijdig de noodige maatregelen te nemen,
opdat de te verrichten werkzaamheden
straks met de noodige accuratesse wor
den verricht.
Waarop te lettsn valt.
Om op de kiezerslijst geplaatst te
worden moet men op 15 Mei van d i t
jaar den 25-jarigen leeftijd hebben be
reikt.
Daar moet dus terdege op worden gelet.
De kiezerslijsten worden vastgesteld op
22 Maart.
Van 23 Februari tot en met 16
Maart worden ze ter inzage gelegd.
Aanvragen om verbeteringen moeten
zijn ingediend voor of op 9 Maart, zoo-
dat er dus precies 14 dagen tijd is om
de lijst te bestudeeren.
Tot en met 16 Maart is er dan nog
gelegenheid om zoo noodig bezwaren te
gen de aangevraagde wijzigingen aan te
brengen.
De lijst wordt van kracht op 1 April en
blijft dat tot 1 April 1930.
En nogeens: al had men overigens
alle recht om te stemmen, als men op
de kiezerslijst niet voorkomt, doet men
niet mee.
Oppassen cn uitkijken is dus de bood
schap 1
LUX
N.V. DE LEVER'S ZEEP MIJ., VLAARDINGEN
hadden, hebben zulks niet gedaan. Spr.
doelde daarbij op v. Cauwelaert en Huis
mans.
Als Borms verklaart, dat de koning
zijn woord niet gehouden heelt, ontstaat
er een groot gejoel en gejouw.
Men zegt, zoo vervolgde 'Borms, dat
wiji met de Duitschers hebben samenge
werkt. Inderdaad, wiji hebben met de
Duitschers gewerkt om het Vlaamsch
rechtsherstel te bekomen, maar wij; heb
ben niet voor de Duitschers gewerkt-
Wij zijn armer uit den ooriog gekomen
dan wjji waren.
Daarop sprak Borms over de toekomst.
Wat wij willen is Vlaanderen aan de
Vlamingen. Ons minimum is: Vlaanderen
bekome een politieke zelfstandigheid, zelf
bestuur met als ideaal: Groot-Nederiand.
(Zwak applaus.)
Ieder van ons moet offers brengen en
zoo zullen onze kinderen eindelijk een
vrij! Vlaanderen zien. Ik ben bereid mijn
laatsten druppel' bloed te geven.
Daarop vormde zich de stoet, die on
geveer een half uur noodig had om voor
bij te trekken.
Er vielen g;een incidenten voor. Een
groote politiemacht was trouwens op de
heen.
Strenge vorst en archeologische
ontdekkingen.
Tengevolge van de strenge vorst is het
Bodenmeer geheel dichtgevroren en dui
zenden -schaatsrijders maken een druk ge
bruik van de groote ijsvlakte.
Door het glasheldere ijs zijn in de nabij
heid van Mammern twee overblijfselen van
bouwwerken op den bodem van het meer
zichtbaar, waarvan één volkomen onbe
kend was. Niet alleen geheele balkenlagen
maar ook een aantal handwerktuigen zijn
door het heldere ijs heen goed waar te
nemen.
Communisten gearresteerd.
Te Boekarest zijn gisteren 200 commu
nisten in hechtenis genomen, die deel had
den genomen aan een betooging tegen het
koninklijke huis, waarbij verschillende
sprekers bedreigingen tegen de koninklijke
familie uitten.
Belgische munt geweerd.
Het zoo spaarzame Franscbe volk is
diep geschokt in zijn gevoelens door de van
officieele zijde gedane mededeeling, dat er
duizenden francs per jaar verloren zijn
gegaan ten gevolge van het verschil in va
luta tusschen den Franscben en Belgi
schen franc. De eerste is immers sedert de
stabilisatie ongeveer tien, de tweede onge
veer zeven cent waard. Belgische francs
worden dan ook uiteraard niet in Frank
rijk aangenomen, wel echter 25 centime-
stukken, die in den handel vaak als equi
valent worden beschouwd.
Dit is thans niet langer het geval. Op de
Fransche spoorwegen, bussen en in post
kantoren zullen voortaan de Belgische 25
centimestukken geweigerd worden, omdat
ze minder waard zijn dan de Fransche.
De schaarsch te aan kleingeld in Frank
rijk heeft tot de groote circulatie van Bel
gische munt aanleiding gegeven.
De revolutiepogimgen in Spanje.
In, tegenstelling, met de tot nog toe
gegeven verklaringen geeft de Spaansche
regeering in haar hedenmorgen gepubli
ceerde nota toe, dat de rust nog niet
geheel is weergekeerd.
Een revolutiepoging in Valencia, waar
aan pok troepen deelnamen, is onder
drukt.
Eenige infanteriebatta^ons zouden Za
terdagavond naar Cadiz getransporteerd
zijn, waar eveneens allarmeerende berich
ten vandaan kwamen.
Ook in Barcelona schijnt een revolutiow-
naire stemming' te hee-rschen.
In Madrid zijn de voormalige liberale
minister Villa Nueva en de generaal A-gui-
lera, die reeds in vroegere opstandige
bewegingen gewikkeld was, gearresteerd..
Na een onderhoud met Primo de Ri
vera heeft koning1 Alfons verscheidene ko
ninklijke besluiten onderteekend.
Primo verklaarde aan de pers, dat 'de
besluiten in de eerste plaats de instel
ling van een bijzondere rechtbank betrof
fen voor het berechten van de muiters
Bovendien zal strenge censuur ingevoerd
worden.
Strenge koude in ihet Buitenland.
Van alle kanten komen berichten om
trent hevige koude, strenge vorst, sneeuw
val enz.
Uit Berlijn wordt gemeld:
Van een verbetering van het weder
is in de laatste 24 uur weinig te be
merken. Het kwikzilver daalde gisternacht
tot 13 graden, in de voorsteden zelfs
tot 18 graden onder nul. Gisteren oip
het middaguur heerschte nog een koude
van 8 graden. Ook in de prvincie is het
nog bitter koud, behalve in Oost-Pruisen,
waar de thermometer in het algemeen
steeg tot ongeveer 1 graad onder nul.
Doos30-60-90ct.Tube 80ct. Bij Apoth.en Drogisten
Uit München werd daarentegen een koude
van 23 graden gemeld. In Silezië daalde
de thermometer tot 2-3 graden onder nul,
in West-Duitschland is de vorst minder
streng; daar heerscht gemiddeld een kou
de van 6 graden.
Uit Sassnitz wordt gemeld, dat de
Oost? e bij de heerschende vorst meer
en me achtvriest. Van Riigen ziet men,
zoo-vei et o-og reikt, slechts één enkele
groote rijvende ijsschots. Stoomschepen
en visschersschepen varen niet meer uit,
alleen de veerboot SassnitzTralleboirg
komt, zij het met moeite, binnen.
Het Noord-Oostzeekanaal is
door het ijs geblokkeerd, zoodat er geen
schepen meer doo-r kunnen. Vo-or het
kanaal liggen een dertig schepen inge
vroren. Op de Elbe van Luehe tot Oste
staat een zware ijsgang, -zoodat. zelfs sche
pen met zware machines moeite hebben
om van hun plaats te komen.
Uit Triest en Fiume wordt -een
nieuwe .koudegolf gemeld. In beide ste
den werden Zaterdagavond temperaturen
genoteerd van 10 graden onder nul. De
-daar heerschende Noord-Oostenwind
wordt de ko-udste genoemd van dezen
winter. Toch hoopt men, dat de koude
niet lang meer zal duren.
De storm heeft een buitengewone snel
heid bereikt. In de nabijheid van Padris,
een uur afstand van Triest is een wolf
neergeschoten. In Gradiska noteerde- men
13 graden koude. De Isonzo- is gedeeltelijk
dichtgevroren. In Pola is eèn man dood
gevroren.
Naar uit Rome gemeld wordt, neemt
de koude ook in Zuid- en Midden-
Italië gestadig toe. In Napels vriest
het 7 graden. Op den Vesuvius is veel
sneeuw gevallen. De vele fontijnen van
Rome Ijebben groote ijskegels, die ook
in de middagzon niet smolten.
Ten gevolge van de kou zijn op vele
plaatsen de waterleidingen gebarsten.
In geheel Roemenië is het de laat
ste -drie dagen buitengewoon ko-ud ge
weest. Gisteren zijn in eenige streken
temperaturen van 30 graden onder nul
genoteerd. Het lot van een autobus, die
met zijn passagiers van Konstanza naar
Tulcea onderweg was, is onbekend, daar
de autobus reeds geruimen tijd over tijd
is. In Jassy zijn drie boeren doodge
vroren gevonden.
Ten gevolge van den aanhoudenden
sneeuwval, die den toevoer heeft stopge
zet, .begint in Konstantinopel een
gebrek aan meel voelbaar te worden.
De ingang van den Bosporus is op
verscheidene plaatsen dichtgevroren. Se
dert 25 jaar is een dergelijk verschijnsel
niet opgetreden.
Volgens een bericht uit Konstantino
pel is de „SimpIon-Express", tus
schen Adrianop-el en Konstantinopel, in
gesneeuwd.
Tot nu toe is tevergeefs getracht den
trein uit te graven.
Ook uit Engeland komen berich
ten 'omtrent een nieuwe koudegolf. Men
meldt uit verschillende plaatsen eenige
ongelukken, die een gevolg van de koude
zijn. Te Loruden zelf kon een trein, die
eenige minuten in een station stilgehou
den had, niet meer vertrekken, omdat
eenige onderdeden van de machine be
vroren waren.
Volgens nadere berichten houdt de
koude in Britseh-Indië aan en heb
ben in de provincie Bombay en andere
d-eelen van het land den katoen- en man
go-oogst ernstig geleden.
Eenige rivieren in de bergen zijn dicht
gevroren.
Uit C ina wordt gemeld, dat tenge
volge een koudegolf een groot aan
tal mei chen gestorven is. De koude
maakt ae kustvaart zeer moeilijk; de
s-chep-en hebben moeite om door net ij-s
heen te komen. De haven van Tsjinwani-
tao is totaal dichtgevroren. Het ijs strekt
zich 27 K.M. ver- in zee uit.
Auto van een -rots gestort.
Bij Toulouse is een auto, waarin zich
zes arbeiders bevonden, door een defect
aan de remmen van een rots in de diep
te gestort. De zes slachtoffers zijn niet
allen dood, want men hoort nog hulpge
roep. Men vreest evenwel, dat de red
ders hen -niet meer kunnen bereiken.
Korte berichten.
Verleden week hebben wij melding
gemaakt van een grooten brand te Ko-
rinthe, die do geheele barakkenwijk in de
asch zou hebben gelegd. Blijkens de na,-
Binnenland.
Mededeelingcn omtrent de elec-trificatie
van de Middengroep.
Bestrijding van de rupsenplaag.
Do Eerste Kamer ovex1 den politieken
toestand.
De bevaarbaarheid van het Hellegat.
Buitenland.
De Bormsbeitoogingen te Antwerpen.
De revolutie-pogingen in Spanje.
Hevige koude in het buitenland.
Uitgifte van
47» °/o Obligatiën 991°/o
In stukken van flOOO.—
tot Woensdag 6 Febr. 1929
dere berichten is het gelukkig zoo ernstig
niet geweest, al is do aangerichte schade
toch aanzienlijk. Behalve de houtopslag-
plaats zijn n.l. alleen 'de aangrenzende
houten huizen in de asch gelegd.
De Graf Zeppelin is gistermiddag
om 3 uur opgestegen voor een vlucht
in de omgeving van Friedrichshafen. Aan
boord ^werden door ingenieurs van den
Duitschen studiedienst voor de Lucht
vaart verscheidene waarnemingen ver
richt. Om ongeveer uur is het lucht
schip vlot geland.
In Trömsö heerscht groote ongerust
heid over het lot van 10 vischkotters,
die sinds een week in het Malanger Fjord
door het ij® zijn ingesloten. Men vreest,
dat hij den eersten storm het ijs de sche
pen zal verbrijzelen, weshalve het Mini
sterie van Handel om een (jsb-reker en
springstoffen geseind heeft.
De Koningin-Moeder.
Het Zuid-Afrikaansche blad „Die Bur
ger" wijdt een zeer waardeerend opstel
aan het jubileum van Koningin Emma.
Het blad schrijft:
Dat Koningin Wilhelmina en ook Ko
ningin Emma in so hoë aansien by hul
volk staan, dank hulle in die alereerste
plek aan hui gebrek aan sug na uiterlike
skyn en daarteenoor die aanwezigheid
van innerlike vorstelikheid, wat die bly-
wende eerbied afdwing.
De wetsontwerpen-Donner.
Het Maandblad voor Berechting en R-e-
classeering bespreekt waardeerend het
jongste weteontwerp-Donner over Onder
houdsplicht en Vaderschapsactie en het
besluit met den we-nsch: „dat nog in
deze parlementaire periode minister Don-
ner de voldoening mag smaken, o-m niet
alleen de oudejaarsges'èhenken 1927, het
nieuwejaarsgesche-nk 1928, maar ook het
Kerstgeschenk 1928 met het zegel der
Staten-G-eneraal daaraan gehecht in het
Staatsblad te zien opgenomen. Ons volk
zal hem er dankbaar voor moeten blij'-
ven".
De Volkenbond en het Naardensche geval.
De twaalfde zitting van de opium-com
missie van den volkenbond is gesloten.
De commissie heeft den tekst vastge
steld van het rapport aan den volken-
bondsraad. Hierin wordt over het geval
„Naarden" het volgende verklaard:
„Een der gevallen van ongeoorlo-ofden
handel werd door de commissie met bijr
zondere aandacht beschouwd. De Neder-
landsche regeering had een nota overge
legd met betrekking tot de practijken van
een Nederlandsche firma. Dit was zeker
het meest belangrijke en meest gedetail
leerde bericht over de verschillende me
thoden van het leveren van verdoovende
middelen aan den internationalen han
del, dat ooit aan de commissie was voor
gelegd en het toonde aan op welke uitge
breide schaal de levering aan andere dan
geoorloofde bestemmingen plaats vindt.
Ofschoon de practijken der Nederland
sche firma niet in strijd waren met de op
dat £>agenblik in werking zijnde Neder
landsche wetgeving, werd aangetoond dat
de door deze Nederlandsche firma ver
zonden vexdoov-endie middelen bestemd