No. 101
Dinsdag 29 Januari 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
lENOfilKSE&Co's BANK - GOES
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Binnenland
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrêle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
V liberale „Staatspensioen".
Coupons Effecten
Deposito's
Credieten Wissels
Spaarbank 4 pCt.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
fye Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per posL f3.—
Losse nummersf0.09
Prijs der Advertentifin:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 d
Bij abonnement belangrijke korting.
Enkele dagen geleden hebben wij; de
financieele bezwaren van het z.g. staats
pensioen in werkelijkheid een staats-
bedeeling van behoeftigen in het
licht gesteld.
Dat is een zeer belangrijke zaak.
De vraag wie de vele millioenen voor
deze bedeeling noodig, betalen zal, mag
zeker weieens ernstig onder de oogen
worden gezien.
Maar er zijn ook andere, niet minder
ernstige bedenkingen.
De Commissie uit den Vrijheidsbond
wenscht een bijdrage uit de staatskas
te verleenen, voor gehuwden varieerend
tusschen f 100 en f 260 per jaar, met
dien verstande dat het totale inkomen
van een gezin de f800 niet te boven
gaat.
Een gehuwd echtpaar, dat b.v. aan
eigen inkomsten en bedragen van kin
deren f500 inkomen heeft zou dan ont
vangen f260 toelage, maar als het eigen
inkomen f700 bedraagt, zou het staats
pensioen worden beperkt tot f 100.
De bezwaren liggen voor het grijpen.
Hier wordt openlijk een premie gesteld
op de zorgeloosheid.
De „Nederlander" gaf van dit verder
felijke stelsel de volgende pakkende il
lustratie:
„Gesteld, twee menschen van gelijke
opvoeding en arbeid zullen beiden ge
durende een kleine halve eouw hebben
gewerkt, maar de één leefde voorzich
tig en spaarzaam; hq. verzorgde ook met
toewijding de opvoeding zijner kinderen,
zoodat deze hem op den ouden dag
gaarne eenigen steun bieden. Zijn inko
men haalt nu juist de f800; dan ont
vangen hij en zijn vrouw op hun 65ste
levensjaar van den Staat niets. Maar
zijn buurman, in gegevens en kansen
hem gelijk, maar die het leven wat los
ser en luchtiger opnam, zoodat hq niets
bespaarde en zijiie kinderen hem ook
niet kunnen bijstaan hij wordt voor
zijne zorgeloosheid beloond met een we-
kelijksche uitkeering van den Staat van
vqf gulden.
Herinneren wij ons niet al de ellende
en de onbillijkheden bij de invoering van
de Invaliditeitswet en de Ouderdomswet,
toen voor éénmaal de bejaarden, met een
inkomen beneden zekere grens, instaat
werden gesteld gratis of bijna gratis de
rente te genieten? Hoe is er toen ge
plooid en geschipperd? Hoe werden
trouwe, ijverige werkers achtergesteld bij
Zondagsvisschers en Maandaghouders
omdat deze werkers zoo; lang mogelijk
gearbeid en zoo zuinig mogelijk ge
leefd hadden, en dus juist de vereischte
inkomengrens haalden I Moeten deze din
gen terugkeeren?
Gevoelt men niet hoe zulk een re
geling sociaal en economisch, zou wer
ken juist in de verkeerde richting? De
zorgvuldigheid zou gestraft de zorge
loosheid zou beloond worden."
Maar hierbij komt nog iets anders.
Het spreekt vanzelf dat bij een zoo
kostbare maatregel een scherpe controle
niet uit kan blijven
Voortdurend moet worden nagegaan of
er in de bedeelde gezinnen geen nieuwe
inkomsten zijn en zoo ja, hoeveel die
bedragen.
Het noodzakelijk gevolg is dus, dat
een groot deel der ouden van dagen
onder toezicht wordt gesteld van arm
bezoekers of ambtenaren van Maatschap
pelijk Hulpbetoon, of hoe men 't noemen
wil.
De naam is hier van ondergeschikt
belang. Op de zaak het onder toezicht
stellen van oude menschen komt het
aan.
In het door de liberale staatspartij aan
bevolen staatspensioen, beter staatsbe-
deeling, armenzorg, zit dus ten eerste
een financieel gevaar dait niet onderschat
mag worden.
En vervolgens bevat het, inplaats van
een opvoedend karakter te dragen, een
voortdurende prikkel tot zorgeloosheid,
terwijl voor de menschen die prijs stel
len op vrijheid en onafhankelijkheid, het
neerdrukkende element niet ontbreekt.
Propagandaieotuur.
Met hartelijke instemming hebben wij
gisteren uit de „Standaard" overgenomen
een artikel, waarin betoogd werd, dat
nu de tijd om te werken is aangebroken.
Volkomen terecht werd daarin opge
merkt, dat bij den verkiezingsarbeid van
de hoogste waardij is: de stille arbeid,
het persoonlijk bezoek.
Dit neemt echter niet weg, dat ook de
massabearbeiding van de kiezers door
het houden van openbare vergaderingen
en het verspreiden van propagandalec-
tuur van groote beiteekenis moet worden
geacht.
Hieraan wordt dan ook reeds de noo-
dige aandacht geschonken.
Het is bekend, dat de eerste candidaat
op de Zeeuwsche lijst zijne krachten
speciaal aan dezen kieskring zal wijden.
En daarnaast mogen we nu reeds wij
zen op een tweetal bijzonder goed ge
slaagde propagandageschriften.
Wq bedoelen: „Ter wille van geeste
lijke waarden" door H. Colijin en „Rood
Boerenbedrog" door Chr. v. d. Heuvel.
De fout van heel wat propagandablaad-
jes is vaak, dat ze te lang zijn en te
weinig pakkend.
Het gevolg is, dat ze ongelezen ter-
zqde worden gelegd.
Maar dat kan niet worden gezegd van
de hierboven genoemde vlugschriften.
In het eerste wordt in klare en dui
delijke taal aangetoond, dat het hij de
verkiezingen gaat niet om zaken van
ondergeschikten aard, maar dat de strijd
gevoerd wordt terwille van g e e s t e -
1 q k e waarden.
En in het tweede wordt het boeren
bedrog dat de S.D.A.P. meent noodig
te hebben om de plattelandsbevolking
aan hare zijde te krijgen en waarvan
ook in Zeeland een dankbaar gebruik
wordt gemaakt, naar behoo-ren op de
kaak gesteld.
Aan onze kiesvereenigingen de taak
om te zorgen dat deze geschriften nu
ook verspreid worden.
De huisbezoekers moeten ze in hun
bezit hebben,- ze moeten met den inhoud
terdege bekend zijn.
En voorts moet ook voor een syste
matische en oordeelkundige verspreiding
zorg worden gedragen.
Hier is prachtig verkiezingsmateriaal.
Maar 't heeft geen waarde als het niet
onder de menschen wordt gebracht.
Drie schepen In nood'.
Op het oogehblik bevinden zich op
den Atlantischen Oceaan drie schepen
in nood, met een gezamenlijke beman
ning van 93 koppen. Men heeft alle hoop
op redding opgegeven, wat betreft de be
manning van de sleepboot „Seiner", die
uit 20 koppen bestaat. Het Engelsche
vrachtschip „Silvermaple" met 48 kop
pen aan boord, zal pas vandaag door
de beide te hulp gesnelde Amerikaansche
schepen kunnen worden bereikt. Van het
Italiaansche vrachtschip „Capo Vado" is
sinds Vrijdagavond geen enkel signaal
m8er vernomen. De storm woedt onver
minderd voort.
Dreigende staking in de katoen-industrie
van Lancashire.
In de toch reeds zwaar getroffen ka
toen-industrie van Lancashire (Engel.)
dreigt een staking door het besluit der
patroonsvereeniging om de zoogenaamde
„olie- en schoonmaak"-overeenkomst te
gen het einde dezer week op te zeggen.
De patroons eischen, dat het oliën en
schoonmaken der machines huiten den
48-urigen werktijd zal geschieden, de ar
beiders wenschen dit in den werktijd
te doen en hebben met staking gedreigd,
wanneer de patroons niet voor Vrijdag
hun maatregel zouden intrekken. Als de
spimjers 'hetgeen waarschijnlijk is, zich
hij de staking zouden aansluiten, zouden
Zaterdag 16U.000 man het werk neer
leggen.
Sneeuw en koude.
Zondag en gisteren heeft het in ver
schillende deelen van Duitschland zwaar
gesneeuwd, vooral in het Oosten, Mid
den en Noorden van Duitschland.
Op den Broeken is de sneeuwlaag 188
•c.M. hoog, op den Zugspitze in Beieren
162 c.M.
De kou-de is weer toegenomen. In Si-
Iezië wijist de thermometer 14, te Mün-
chen 9 graad Celsius vorst aan.
De weervoorspelling luidt, dat helder
der en warmer weer kan worden ver
wacht, dat echter door een nieuwe koude
golf zal worden gevolgd.
De sneeuw hield gisterenmorgen te
Berlijn nog steeds aan, zoodat het op-
ruimingswerk daardoor bemoeilijkt werd
en de hoofdstraten 3 tot 4 keer gerei
nigd moesten worden.
Het spoorwegverkeer in Oostenrijk on
dervindt, tengevolge van de geweldige
sneeuwmassa's, die gevallen zijn, groote
belemmering. In het Zuiderstation te
Weenen is gisteren na 4 uur geen trein
meer binnengekomen. Van het garnizoen
te Weenen zijn 1G0 man en van dat te
Wiener-Neustad 203 man gerequireerd om
aan het opruimingswerk op de lijnen van
den Zuiderspoorweg te helpen.
Electrisch licht in Jeruzalem.
De electricitoitswerken te Jeruzalem
zuilen naast het station een cen'rale op
richten om van daar uit de heilige stad
van electrisch licht te voorzien. Binnen
een maand of acht zal het werk beëin
digd zijn.
De aardbeving te Cumana.
De legatie van de Vereenigde Staten
van Venezuela deelt mede, Tlat. volgens
officieele berichten, welke zij heeft -ont
vangen, het aantal slachtoffers van de
aardbevingsramp, die de stad Cumana
verwoest heeft, tot op het oogenblik 60
dooden bedraagt en bijna 2300 gewon
den.
De geheele republiek werkt nauw sa
men met de regeering bij 't reddings
werk en de maatregelen, die reeds ge
nomen zijn voor den wederopbouw der
stad.
Korte berichten.
Het dagelijksch aantal nieuwe griep
gevallen te Berlijn vertoont de laatste da
gen een teruggang. Ook het aantal zieken,
dat in het ziekenhuis wordt opgenomen,
is kleiner geworden.
Gisteren werd het plaatsje Alhos
Vedros, ten Zuiden van Lissabon, door
hevige aardschokken bezocht, waarbq
verscheidene huizen instortten. Daar de
bewoners reeds na de eerste waarschu
wende voorteekenen op straat gevlucht
waren, zijn geen persoonlijke ongeval
len geschied.
Tuberculose onder het onderwijzend
personeel.
Door den heer Slotemakef de Bruine,
Minister van Arbeid, Handel en Nijver
heid, is op de vragen van mevrouw
de VriesBruins betreffende het instellen
van een offtlerzoek naar het voorkomen
van longtuberculose onder het onderwij
zend personeel der openbare scholen hier
te lande o.m. het volgende geantwoord:
Een summier onderzoek, door de in
spectie van de volksgezondheid ingesteld,
heeft doen zien, dat over een 'tijdvak
van 4 jaar bij de consultatiebureaiux be
kend zijn geworden 61 gevallen van open
longtuberculose.
Een onderzoek, als in de vragen be
doeld, zou zeer kostbaar en tijdroovend
zijn en zou onvolledig blijven, doordat
het van vrijwillige medewerking afhan
kelijk zou zijn. Het komt echter onnoodig
voor, een speciaal onderzoek te doen
plaats vinden, omdat inderdaad een aantal'
onderwijzers (onderwijzeressen) lqdende
is aan open longtuberculose en de moge
lijkheid van besmetting van school'kinde-
deren, die met bedoelde onderwijzers (on
derwijzeressen) in aanraking zijn geweest,
a priori moet worden aangenomen.
In verband hiermede wijst de onder-
geteekende er op, dat de organisatie van
de tuberculosebestrijding, in het bijzonder
die van de consultatiebureaus, geleidelijk
is voltooid, zoodat thans overal deskun
dig' advies kan worden ingewonnen, en
daardoor de gelegenheid verkregen is,
op dit punt tot eenigen maatregel over te
gaan. Waar zoodanige maatregelen uiter
aard de medewerking van den Minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen vereischen, hoeft ondergeteekende
over het onderwerp reeds eenigen tijd
geleden, gelijk bekend is, zich gewend
tot den Minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen. Hij kan hieraan
toevoegen, dat deze Minister een wijziging
van het Kon. besluit van 29 Januari 1924
(Staatsblad nr 23) voorbereidt, waardoor
lijders aan tuberculose, na deskundig ad
vies, een gunstiger verlofregeling zullen
kunnen genieten dan thans mogelijk is.
Voorts doet de Regeering zich voorlichten
omtrent de wenschelijkheid eener ver
plichte keuring.
Van de steden haar het land1.
Bij de regeering bestaat het plan, dit
jaar ongeveer 2000 arbeiders uit de groote
sleden te werk te stellen in de provin
cies Overijssel, Drente en Friesland. Die
tewerkstelling zal geschieden, zoodra ver
wacht mag worden, dat de vorstperiode
is geëindigd (denkelijk begin Maart), maar
zal slechts geleidelijk moeten geschieden,
daar voor de huisvesting nog boerderijen
en barakken in aanbouw zijn.
Het voorgaande jaar bedroeg het aan
tal towerk'gestel'den uk de steden ongeveer
1000.
Belastingbetaling op de post
kantoren.
Naar gemeld wordt, zal aan het plan,
om op alle postkantoren de gelegenheid
te openen tot het betalen van belasting,
geen uitvoering worden gegeven,
De gasvoorziening door de
m ij n e n.
Naar wq vernemen, is de nieuwe gas
houder op de Staatsmijn Maurits, welke
dienst zal moeten doen als reservoir voor
do levering van gas aan de gemeenten
Eindhoven, Roermond en 'Sittard reeds
met gas gevuld. Spoedig zal men met
de levering kunnen beginnen.
Giet1 !orn in moeilijkheden.
Gisto i is op het provinciale gouver
nementsgebouw te Zwolle een bespreking
gevoerd tusschen den minister van Bin-
nenl. Zaken, Ged. Staten van Overijsel' en
het 'gemeentebestuur van Giethoorn. De
laatste jaren sloot de begrooting geregeld
met een aanzienlijk tekort. Van eenige
jaren is dit tekort gedekt door een lee
ning, van andere jaren staat het nog
open.
Reeds geruimen tijd geleden gaven Ged.
Staten te kennen, te willen medewerken
aan steunverleening, mits de raad een
meer evenredige belasting invoert en ook
verder aan bepaalde voorwaarden voldoet,
o.a. pensioenverhaal, andere schoolgeld
regeling, verhooging der grondlasten van
10 op 40.
De raad bleek in meerderheid hiervan
niets te willen weten.
De conferentie van gisteren was een
poging om uit de impasse te raken. Do
vrijzinnig® en socialistische 'raadsleden
bleven echter op hun standpunt staan.
De minister zal nader overwegen, wat
er in dezen zal gedaan worden.
Verkeerd aangewende gelden.
Aan den kassier van de coöperatieve
Boerenleenbank te Katwq'k aan Zee, den
beer P. de B., is op zqn verzoek met
ingang van 28 Januari a.s. ontslag, ver
leend. Naar „Het Volk" verneemt, houdt
dit ontslag verband met het feit, dat
de heer ae B., die tevens de functie
vervulde van boekhouder bij de reederq
der firma P. de B., waarvan hij mede>-
eigenaar is, in zijn eerst vermelde be
trekking gelden zou hebben aangewend
ten behoeve van de reederq.
Deze gelden waren hoofdzakelijk bij
de leenbank gestort door familie van
den beer de B. en beliepen eenige tien
duizenden guldens. De reederq, die toe
behoort aan de drie gebroeders de B.,
heeft haar geheele uitrusting, o.a. be
staande uit twee visschereschelen, waar
onder één moboxlogger, ter beschikking
gesteld van het bestuur der coöpera
tieve leenbank. De leenbank is boven
dien door borgstelling gedekt. Hoewel
door het gebeurde alleen maar familie
leden gedupeerd worden, heeft het ge
val te Katwijk aan Zee opzien gebaard.
Het Belgische Loodswezen
te Vlissingen. De Belgische minister
van Zeewezen, de heer Liffeus, heeft
naar verluidt, zestien nieuwe rivierlood-
sen voor de Zeeschelde benoemd.
De vorige week is het voorgekomen,
dat verscheidene schepen te Vlissingen
wegens gebrek aan loodsen, voor anker
moesten gaan liggen en eerst veel later
naar Antwerpen konden opstaomea.
Binnenland.
Het rapport der commissie over de Z.-
Vlaamsche Waterleiding.
De malvorsaties te Barendrecht.
Het klokluiden te Goes.
De kwestie NederlandBelgië. De Bel
gische nota.
De toestand in de suiker-industrie.
Tuberculose onder de ondeafwijzers(essen).
Buitenland.
Schepen in nood.
Dreigende staking1 in Engeland.
Sneeuw en koude in Duitschland en
Oostenrijk.
Middelburg. Na een korte ongesteld
heid is gisterenmiddag alhier overleden
de heer Charles Boasson, voor
zitter van de Israëlietische gemeente, al
hier en lid der Permanente Commissie
tot de Algemeene zaken van het Nederl.
Israëlietisch Kerkgenootschap. Ook bui
ten deze kerkelijke betrekkingen stond
de overledene in de geheele gemeente
Middelburg in hoog aanzien, door zijn
groote meiischlievendheid. Hij was werk
zaam als lid van den Armenraad, waar
in hq het Isr. Armbestuur vertegenwoor
digde. De afdeeling Middelburg van de
vereeniging „Volkenbond en Vrede" ver
liest in hem haar qverigen penning
meester.
De verdiensten van den overledene wer
den erkend door zijn benoeming tot Rid
der in de Orde van Oranje Nassau.
Goes. Gisteravond werd op initiatief van
den Ghr. Besturenbond te Goes e. o. en
onder leiding van zijn voorzitter, den heer
A. de Lange, een vergadering gehouden
met de kerkeraden te Goes en omgeving,
teneinde te bespreken het onderwerp: „D e
kerk en het sociale leven".
Verschillende kerker aden uit Goes en
omliggende dorpen waren vertegenwoor
digd, al was de sneeuw zeker mede oor
zaak, dat niet meerderen aanwezig waren.
De spreker, de heer W. Strijbis uit
Den Haag, zette in een duidelijk,
boeiend betoog uiteen, wat de kerk is, wat
de Ghr. sociale beweging bedoelt en hoe de
kerk in haar woord (prediking, catechisa
tie en huisbezoek) maar ook in haar daden
rekening dient te houden met het maat
schappelijk leven en met de Ghr. sociale
actie. Speciaal wat betreft de daden der
kerk toonde spr. aan, hoe ze hier in soci
aal opzicht een voorbeeld dient te geven en
ook hier het Woord des Heeren in toepas
sing dient te brengen.
Op deze, onder stille aandacht aange
hoorde rede, volgde een leerzame, hoog
staande discussie, waarbij deze ernstige
kwestie», nog eens van meerdere zijden
werd bezien. Den heer Strijbis mocht het
gelukken meerdere vragers te bevredigen.
Het is zeker een goede gedachte geweest
van den Chr. Besturenbond om deze ver
gadering te beleggen. Kerk en Chr. sociale
actie hebben in dezen tijd elkaar meer dan
ooit noodig.
Hansweert. Gisterenmorgen is in het
Hellegat omhoog gevaren het schip „Paula
Jean", schipper Verbraken, geladen met
kolen voor Antwerpen. Later is het schip
gebroken en gezonken. Aan v. d. Tak's
Bergingsbedrijf is opgedragen schip en la
ding te bergen.
Kruiningen. Maandagavond hield de
Kolenver. „De Nieuwstraat" haar jaar
vergadering. Aanwezig waren 48 leden.
Uit de rekening van den Penningmeester
bleek, dat de vereeniging 118 leden telt
met 139 aandeelen van f 26 per jaar.
Geleverd werden in 1928 3948V2 H.L.
steenkolen en 6240 K.G. sloffen. De in
komsten bedroegen f5177.69; de uitgaven
bedroegen f 5325.30. Nadeelig saldo
f 147.61, waarvoor in de bergplaats lig
gen 1981/2 H.L. kolen. Per aandeel van
f26 werden dit jaar 20 H.L. kolen aan
de leden verstrekt. 'De aftredende be
stuursleden H. Oostdqk en J. Goeree wer
den herkozen. Nadat besloten was met
