DE ZEEUW
TWEEDE BLAD.
Uit de Provincie.
Het huisje aan den zeedijk
Goes. Zaterdag j.l. trad voor dei Oud
heidkundige Vereeniging „de Bevelancien"
gevestigd te Goes op ae heer J. H. Kla-
renbeek, directeur der Njverheidsschool
te Middelburg, met het onderwerp „Mid-
doleeuwsche Bouw- en Sierkunst". De op
komst overtrof, ondanks het slechte ver
keer, de verwachtingen. De zaal was
geheel bezet. De vergadering werd ge
opend door den voorzitter, de heer P.
C. de Gelleke, die allen welkom heette,
waama hj het woord verleende aan den
heer Klaronbeek, die aan de hand eener
serie fraaie lichtbeelden ons vertelde van
de Bouw- en Sierkunst der Middeleeuwen.
Op onderhoudende wjze kweet hj zich.
van zjn taak.
VAN
MAANDAG 28 JANUARI 1929. No. 100.
De ferryboot en de Breaken-
sche misthoorn. Men schrijft ons
uit Middelburg
Nu in de Kamer van Koophandel de
heer De Vos wederom critiek heeft doen
hooren op de motorveerboot „Koningin
Wilhelmina", hebben wij eens nader ge
ïnformeerd, en is ons gebleken, dat de
heer De Vos onjuist was, toen hij zeide,
dat de boot wegens een stevigen bries
is 'teruggekeerd, want het geschiedde,
omdat de dikke mist het op dat oogenblife
onmogelijk maakte de nauwe haven van
Breskens binnen te loopen.
Dat dit een aanwijzing zou zijn, dat
deze boot niet deugt, is toch wel zeel
overdreven, want dan zouden er maai
weinig schepen zijn, die goed zijn, gezien
het groote aantal, dat bij mist niet vaart.
En dat de mannen van den dienst er
alles op zetten, om de menschen op hun
bestemming te brengen, bleek reeds uit
de poging om de haven te vinden. Dat
het varen met mist niet zonder gevaar
is, is opnieuw bewezen door de schade,
die de Zeeland opjiep en het varen van
de Schouwen van de lijn Hansweert—
Walzoorden 'tegen een ander schip op
de Westerschelde, wat vrij goed afliep.
Al zijn er enkele dagen op een jaar,
dat het beter is een der stoombooten te
laten varen, dan is dit nog geen bewijs,
dat de motorveerboot geen groote ver
betering i®.
Ten slotte het verschil van meening
in de Kamer 'over het al of hiet aan
wezig zjjn van een misthoorn te BreB-
kens. Er is te Breskens momenteel geen
misthoorn, wel is er een primitief waar-
schuwingssein van den Prov. Stoomboot-
dienst in den volksmond „het orgeltje"
genaamd, dat bij mistig weer tracht de
booten van dien dienst den weg te wj-
zen, doch voor de overige scheepvaart
geen beteekenis hoeft. Thans heeft echter
de gemeente Breskens, met steun en me
dewerking van het Rijk een werkeljken
misthoorn besteld en deze zal binnen
kort worden geplaatst, ten gerieve van
de geheele scheepvaart op aeze haven.
Onteigening ten behoeve
van den wegvan Zeeland naar
Noord-Brabant. Ingediend is een
wetsontwerp tot verklaring van het alge
meen nut der onteigening van perceelen,
erfdienstbaarheden en andere zakelijke
rechten, noodig voor aanleg an het ge
deelte SchorebrugKrabbendjke van den
weg Kapelle—'Noord-Brabantsche grens in
de gemeenten Schore, Kruiningen en
Krabbendijke.
In de Memorie van Toelichting wordt
er aan herinnerd, dat bj de wet van 1
Mei 1928 het algemeen nut verklaard
is ter onteigening van perceelen, erfdienst
baarheden en andere zakelijke rechten,
noodig voor den aanleg van een weg
beoosten de kom van Krabbendijke tot
den weg over den Oosterscheldedam bij
Rilland, behoorende tot de werken voor
den aanleg van een weg van Zeeland
naar Noord-Brabant. In aansluiting aan
dit wegyak in westelijke richting komt
thans het gedeelte tusschen Krabbendijke
en de brug over het kanaal door Zuid-
Beveland voor verbetering in aanmerking.
Dit gedeelte komt te liggen in de ge
meenten Schore, Kruiningen en Krab-
bendijke. Bij den aanleg zal' gedeeltelijk
gebruik kunnen worden gemaakt van be
staande wegen, die daartoe zullen worden
verbreed. Overigens zullen nieuwe .weg-
valdcen worden aangelegd.
De nieuwe weg verkrijgt een kruin-
breedte van 14 M. in de vlakke ge
deelten en van "12 M.in de opritten
tegien de te kruizen polderdijken. De rij
weg verkrijgt een verhardingsbreedte van
5.50 M., met rijwielpaden ter weerszijden,
elk breed 0.75 M. De weg zal' de pol
derdijken op kruinhoogte kruisen. De op
ritten tegen deze dijken verkrijgen een
FEUILLETON
door
HUGO KINGMANS-
38.) -o-
Waht de slagen, die haar werden
toegebracht, brachten haar dichter tot
haar God. Er was geen moment van
aarzeling. De Heer© zou het wel goed met
haar voor hebben, al' begreep zij1 niets
van de leiding, die vreeseljke leiding,
die hj met haar voerde.
Neen, haar gebed werd niet, verhoord.
De drinkbeker moest tot den bodem wor
den geledigd. Er was geen sprake van,
dat bij Marie eenige ommekeer kwam. Als
moeder het dan niet wilde, dan zou
zij wachten tot zij een-en-twintig was. Dan
kon zij haar gang gaan. Moeder moest het
zelf maar weten, wanneer zj1 zoo onmen-
schelijk wilde zijn.
Het was een schandelijke uitdrukking
in den mond van Marie. Zij had groote
moeite gehad om niet in heftigen toorn
te ontsteken en haar dochter harde woor
den toe te voegen.
Maar het gelukte haar, ziclï in te hou
den en haar met zachte stem te verma
nen, niet zoo op te treden tegen haar
moeder, die God haar geschonken had,
Onlangs werd het twintigjarig bestaan der afdeeling Zeeuwsch-Vlaanderen O. D. van den Christelijken Boeren- en Tuin
dershond herdacht. Hierbij een foto met een aantal deelnemers.
helling van 1 in hoogte op 50 in aan
leg.
De bestaande wegen, welke in het weg
vak worden opgenomen zjjn thans in
beheer en onderhoud bj de gemeenten
Schore, Kruiningen en Krabbendjke en
bj het waterschap Kruiningen. Deze vak
ken gemeente- en polderweg zullen bij
het Rjk in beheer en onderhoud moe
ten worden overgebracht.
Om tot uitvoering van de voorgenomen
wegverbetering te kunnen overgaan is toe
passing van de Onteigeningswet noodig,
Opheffing beperking ver
voer. De beperking van het vervoer op
wegen is opgeheven.
Een kwartet onder leiding van den di
recteur van 'het Capellakoor, de heer
S. J. Tamminga te Goes, zong op zeer
verdiensteljke wjze eenige Zeeuwscbe lie
deren.
De voorzitter sloot deze welgeslaagde
samenkomst met dank aan den heer Kla-
renbeek en aan "den directeur en de
leden van het kwartet.
In zijn slotwoord deelde hij nog mede,
dat waarschjnl jk in den aanstaanden zo
mer excursies zullen gemaakt worden
naar Reimerswaal en naar Noord-Beve
land.
Er zjn thans 105 personen bj de ver
eeniging aangesloten.
Kapelle. Onder voorzitterschap van dhr
J. A. Mol kwam de vereen, voor Glas
cultuur Zaterdagmiddag in ledenvergade
ring bjeen.
Do voorz. deelde mee, dat het bestuur
voorstelde om de tomatenplanten b j eigen
leden (telers) te doen bestellen en één
soort tomaten te planten. De Elbe Graig
er op wjzend, dat zj eenmaal voor den
Heere verantwoording had af te leggen.
Marie wilde er niets van hooren. Dan
moest moeder ook maar anders optreden.
Doch dat deed moeder niet. Zj voelde
de verantwoordeljkheid, die haar opge
legd was. Wat Marie later deed, moest zij
zelf weten. Zoolang moeder wat over
haar te zeggen had, ontving zij' geen
toestemming, om naar de stad te gaan.
Tot Marie meerderjarig werd. Toen was
het klaar. Het plan werd doorgezet. Nau
welijks twee maanden later was zj in
Rotterdam.
Het dorp was er vol van. Er werd
schande over gesproken.
Maar niemand voerde er strijd, nie
mand voelde het zoo ontzettend diep
als 't moederhart, dat bittere tranen
schreide
Het was een schrikkelijke tjd voor
haar, die zj eigenlijk nooit goed te boven
is gekomen.
In het eerst kwamen er geregeld brie
ven van Marie, die ook even trouw wer
den beantwoord, wat Adriaan on^in vond,
maar waartegen zj steeds ageerde.
Toen, éénmaal was Marie thuis geweest,
k'wam de brief, die voor de nu op haar
bed peinzende weduwe een openbaring
werd. Het was het schrijven, waarin Ma
rie mededeelde, dat zj zich verloofd had
met Alex van Jdeersma, die in de bouw
vakken studeerde en over eenige jaren
werd .geacht te zjn de beste soort voor
6xport. Aldus werd besloten. Ook word
meegedeeld dat circa 2000 ramen platglas
met komkommers zuTen geteeld worden
Dezelfde ljn zal gevolgd worden als met
de tomaten.
De beste handelssoort werd geacht de
groene spiërs. De meening werd te kennen
gegeven, om gezien de belangrjke hoe
veelheid, eed kwantum voor uitvoer te
bestemmen.
Opgegeven werd om aan te koopen 103
K.G. tomatentouw. Getracht zal worden
de salade in een kwantum te verkoopen.
Besloten werd om met het bestuur der
veiling K. B. en O. alhier in overleg
te treden om een eenheidskist te- doen
aankoopen voor tomaten, bestemd voor
export.
Nadat door dhr Jac. Burger was voor
gesteld dat het bestuur, betreffende an
dere vereenigingen het punt controle zou
bespreken en in de e.k. vergadering met
een voorstel tot de l'eden zou komen,
sloot de voorz. deze vergadering.
Vllsslngen. Vrijdagavond kwam de af
deeling Vliissingen van den Bond van
Chr. Handels- en Kantoorbedienden in
jaarvergadering bjeen, onder voorzitter
schap van den heer Ph. J. Woltering.
De heer Vermeulen, hoofdbestuurder
van den Bond, sprak een opwekkend
woord en wees er op, dat het jaar 1928
in economisch opzicht gunstig mag wor
den genoemd, waarvoor spreker zich be
riep op de Nieuwjaarsrede van den voor
zitter der Amsterdamsche Kamer van
Koophandel.
Ook de toestand van den Chr. Han
dels- en Kantoorbediendenbond mag in
het afgeloopen jaar zeer goed worden
genoemd. Het ledental steeg buiten ver
wachting. De teruggang in ledental kwam
tot staan en bovendien vermeerderde het
ledental met ruim 350.
De Chr. Bond steeg met 12 pCt., de
moderne bond met 8 pCt. en Mercurius
met nog geen half procent.
Spr. wekte op tot rustelooze propa
ganda, daar nog ©en breed arbeidsveld
te bereiken is.
Met het ledental groeit echter de ver
antwoordeljkheid. Wij hebben ook den
plicht te zorgen voor goede bestaansvoor
waarden der leden. In dit opzicht is er
nog heel wat te verbeteren en te regelen.
Het euvel der lage sSlarieering van
de jeugdige bedienden werd door spreker
zich ergens 'als architect vestigen zou.
Onomwonden werd 't neergeschreven, dat
het haar daarom te doen was geweest:
om een goed huwelijk te kunnen sluiten,
niet met een van de boerenjongens, maar
met een heer, die haar schoonheid op
prijs stelde. Vrouw Blanker! had het direct
gevoeld als een afiglijding naar nóg die
per afgrond. Het was Marie's begeerte
naar stoffelijk bezit, naar schittering, die
de zinnen streelt, maar de ziel verkom
meren doet.
Toestemming tot de verloving behoef
de zij niet te geven, daar die niet werd
gevraagd. Alleen van het feit werd haar
kennis gegeven.
Een ernstige brief ging, als antwoord,
naar Rotterdam. Zj vroeg, hoewel' zj
begreep, dat de vraag volkomen overbo
dig was, of die Alex van Meersma ken
nis aan den Heere had, op welke vraag
nooit een antwoord kwam.
Bittere woorden had Adriaan gespro
ken, toen hj dien brief gelezen had.
Marie moest maar heelemaal wegblijven,
wanneer het dorp haar te min was.
Het was met groote moeite, dat de we
duwe haar verontwaardigden jongen tot
kalmte brengen kon. Wel kon zij zijn
houding billijken, maar het was toch
niet goed. Marie mocht later nooit kunnen
zeggen, dat zj van huis verstooten was.
Enaltijd nog, altijd nog hoopte zij
en bad zj, dat de inkeer komen mocht
behandeld, waarin ook een gevaar Bchuilt
voor de ouderen. Gelukkig mag gecon
stateerd dat onder den arang der or
ganisaties, in patroonskringen kentering
komt.
Ook het vraagstuk der vrouwelijke be
dienden is moeiljk. Het feit, dat de vrouw
het kantoorleven heeft gekozen moet nu
eenmaal aanvaard, doen gezorgd dient
te worden dat aan de min of meer on
edele concurrentie die de vrouw aandoet,
een einde wordt gemaakt. Aangedron
gen moet op een geljke bezoldiging van
manneljke en vrouwoljke bedienden.
Een felicitatie werd hierna uitgebracht
door dhr J, Marjs namens don Chr. Be
sturenbond.
Na het officieel gedeelte werd nog
eenige uren gezellig doorgebracht,
Sohore. Vrijdagavond vergaderden de
aandeelhouders van de weegbrug „Schore
brug". De aftredende bestuursleden W.
Karelse, A. Brujnzeel, A. Stevenso en H.
Glerum werden herkozen. Over 1928 zal
per aandeel van f 20 een bedrag van f 7.50
worden uitgekeerd. Aan den weger A. C.
Martjn werd een gratificatie voor meer
dere werkzaamheden uitgekeerd. Dhr Mar
tjn werd met groote meerderheid tot
wederopzeg'gens herbenoemd tot weger.
Helnkenszand. In de Zaterdagavond ge
houden jaarvergadering van de kolen-
vereen ig'ing bleken de ontvangsten te
hebben bedragen f6182 80 en de uitgaven
f 6067.90. Goed slot f 114.90. De vereen,
telt 187 leden. Tot bestuurslid werd ge
kozen de heer G. Koch, terwjl werden
herkozen de heeren J. de Regt, P. v. d.
Reepe en W. de Vos. Aangekocht wer
den in totaal 335 ton brandstoffen.
Vrjdagavond werd alhier een ge
combineerde vergadering gehouden van
een aantal personen uit Heinkenszand
en 's Heer Arendskerke, om te trachten
een gezamenlijke IJsclub op te richten
en banen aan te leggen op de grensschei
ding dezer gemeenten. Staande de ver
gadering gaven zich .ruim 30 personen
als lid op.
Hansweert. Bij het binnenkomen van
de haven is het ledige schip „Klingsor"
op een in de haven staande due d'alive
gevaren, waardoor deze ernstig bescha
digd werd. Het schip bekwam ook be
langrjke schade doch kon de reis voort
zetten. Na borgstelling kon het schip
doorvaren.
Tijdens de verloving kwamen heiden
naar het dorp. Zj had Adriaan gesmeekt,
om zich behoorlijk te gedragen in die
twee dagen, dat zij er waren. En hij had
dat, terwille van zijn moeder, dan ook
gedaan, al ging het niet van harte.
Alex van Meersma bleek een nette
jongeman te zijn, die zich aardig schikte
in de kleine woning en 'in het leven,
dat daar geleefd werd. Zooals zij al ge
vreesd had, wilde hij van godsdienst niets
weten. Hij spotte er niet mee, het moest
tot zijn eer gezegd, maar toonde er ook
niet de minste belangstelling voor. En tof
haar ontzetting bespeurde ij', dat Marie
hem volkomen evenaarde en totaal af
geweken was.
Bj het huweljk, dat vrij spoedig volgide,
was niemand van huis tegenwoordig ge
weest, misschien tóch niet, maar zeker
niet, toen Marie schreef, hoe het beter
was, dat niemand kwam, omdat zij zich
toch niet zouden thuisgevoelen in dien
deftigen kring
De jaren vergleden. Met Utrecht, waar
Marie was gaan wonen, werd spaarzame-
lijk gecorrespondeerd. Er was van Marie's
kant geen hartelijkheid. Maar zij hield
vol. Het was toch hóór kind? Wie weet,
of haar voortdurend gebed om terugkeer,
niet zou worden verhoord 1 De Heere was
toch de Machtige Jacobs!
Er werden twee meisjes geboren. Al
dien tjd was Marie niet thuis geweest, be-
Wolphaartsdlfk. Vrijdagavond vergader
de in de Chr. school alhier de vereeni
ging voor Chr. onderwijs op Geref. grond
slag onder leiding van haar voorzitter
den heer D. P. Goetheer. Deze opende
het samenzijn op de gebruikelijke wijre,
las Spreuken 10 en heette alle aanwezi
gen hartelijk welkom en gaf daarna ge
legenheid aan den waarn. secretaris, den
heer ,F. Caan om notulen en jaarverslag
voor te lezen. De heer J. Remijnse bracht
verslag uit van de financiën. De heer
J. F. van Wel werd herkozen als be
stuurslid. In plaats van den heer C. Re
mijnse, die bedankt had, werd gekozen de
heer J. Sandee Sr. Na de pauze was aan
de orde een inleiding van den heer .1.
van Wuijckhuijse over: Het karakter. Hj
gaf eerst een b verzicht, over de lyijze,
waarop reeds in de oudheid de karakters
werden verdeeld, sprak daarna meer in
bijzonderheden over: lo. Emotionaliteit,
2o. Activiteit, 3o. Secundaire functie. Als
voorbeeld tot bespreking van een be
paald karakter nam hij den Apostel Pau-
lus en gaf ten slotte nog verschillende
paedagogische wenken met het oog op de
opvoeding van ons kroost. Hierop volgde
nog een opgewekte bespreking. Op ver
zoek van den voorzitter sloot de spreker
het samenzijn met dankgebed.
Benoemd tot Directgur der Chr.
Zangvereeniging „Looft den Heer" alhier
dhr S. J. Tamminga te Goes.
Koudekerks. Vrijdagavond sprak alhier
het lid van het hoofdbestuur van den
Chr. Metaalbewerkersbon< 1, deheerWetse
laar uit Dordt. Spr. bepaalde een 40tai
hoorders bj het goed recht van de Chr.
vakorganisatie en wekte allen op zich
bij dc bestaande organisatie te voegen.
Do voorz. der Chr. Land arbeiders ver
eeniging sprak over de laksheid der
arbeiders om zich te orgaiïiseeren en
ook over de hooge contributie bj een
laag inkomen.
Wat den spreker aanleiding gaf duid el jk
uiteen te zetten, dat een der gwo'gon van
de centraio organisatie is, loonsverhoo-
ping. Spr. drong er mot kracht bj do
op zichzelf staande vereen, op aan, zich
bj den bond aan te sluiten, dan kan mei
vrucht gewerkt worden tot het behoud
der Christeljke grondslagen van ons
volksleven.
De vergadering stond onder leiding van
den hoer Sorel uit Vlissingen.
Vrijdagmorgen 1.1'. werd op den
Koudek.Vlissingschen w-eg de tim
mermansknecht W. v. d. Heijden op weg
naar zjn werk bewusteloos gevonden.
De inmiddels ontboden Dr v, d. Hars!
kon slechts don dood constateeren. Ver-
moedeljk werd hj door inspanning dooi
een hartverlamming getroffen. De over
ledene laat een weduwe met een talrjk
gezin achter.
Westkapelle. De djkwerkers or
ganiseer en zich. Vrjdagavond zjn
de dijkwerkers alhier in een zeer druk
bezochte vergadering in het Evangelisa-
tielocaal (c.a. 170 personen waren aan
wezig1.) bjeeng'ekomen ter bespreking van
een nadere loonrege'ing, terwjl ook na
dere iVenschen kenbaar werden gemaakt.
De vergadering' werd geleid door P.
Westerbéke Jakz. Deze wees in zijn ope
ningswoord op den djkwerkerstoestand
van. vroeger en vergeleek dezen met
den huidigen toestand. Spr. wees er op,
dat, wilde men ook hier tot betere ar
beidstoestanden komen, men zich moet
organiseeren.
Uit de gedachtenwisseling' bl'eek, dat
men eveneens van oordeel was, dat men
zich moest vereenigen.
In de eerste plaats werd dan "ook be
sloten, een vereeniging van dijkwerkers
op te richten. Getracht zal worden binnen
een paar dagen een lijst van georganiseer
de djkwerkers aan te leggen, terwjl het
voorloopig bestuur, bestaande uit de hoe
ren P. Westerbeke Jakz., P. P au we1 se ,Tz.,
K. Cjsouw Lz. en Adr. Gabrielse Stef.z.,
zoo spoedig mogeljk een conceptregle
ment zal samenstellen, om dit, zoo moge-
ljik de volgende week, in een'vergade
ring te kunnen bespreken en definitief
vast te stellen.
Na een zeer uitvoerige bespreking wer
den tenslotte de volgende voorstellen
aangenomen: 1. Aan het Polderbestuur
te vragen f3 per dag van 8 uur, f2.50
per getj, volle 4 uur; f3 boven de 4
halve, een paar dagen maar, na de ge-
I boorte van het eerste kind.
Een kentering ten goede leek het, toen
zij ruim een week kwam met de jongste,
Lia, die toen vijf jaar was. Dat wias nu
weer al zestien jaar geleden! Wat vloog
die tijd toch om!
Sindsdien werd het ouderlijk huis ge
schuwd, al werd, zij het dan zeer spaar-
zamelijk, de briefwisseling onderhouden.
Maar ook daaraan kwam een eind. Ma
rie scheen moeder, broer, huis en dorp
geheel te vergeten. Op hóór brieven kwam
niet het minste antwoord. Zij had afge
daan. En zj ging Marie ate geheel ver
loren beschouwen.
Niettemin bleef haar gebed omhoog rij
zen, al had zj, moedel'ooze buien, waarin
zj meende, dat alles voorbij was en zj
haar dochter uit haar leven zetten kon.
Adriaan had het al lang gedaan. Hj
sprak nooit meer over Marie. En als zij
eens over haar begon, dan kon hij niet
anders dan bitter zijn.
Het bedroefde haar. Want in andere
opzichten wa.s hij zoo goed. Te klagen
had zj nooit over haar zoon, wien het
goed 'gegaan was in de wereld en die
nu een flinke boerderij had, zoodat hj
zjn moeder op geregelde tjien iets kon
toesteken. Het was daar ook een voor
beeldig gezin, dat nauw leefde. Er viel
niets op aan te merken.
(Wordt vervolgd.)
jggMK,
-
