L No. E9
Zaterdag 26 Januari 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
v.ROSSEM'* Z
Dl
i
Bank voor Zeeland - Goes
HEiRIKSE Go's BANK-GBES
PAA
EERSTE BLAD.
Alle Bank- en Effectenzaken.
n
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contrdle
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
HET REÜHTE BESEF ONTBREEKT.
|E LICHTE MARYLAND BAAI f
19 CT. 1N PATENTVERPAKKING
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Coupons Effecten
Deposito's
Credieten Wissels
Spaarbank a 4 pCt.
Binnenland
y
in Rijkswater
en is zelfs nog
12. Voorts heb-
op de belang-
ing in de laat-
L-ocht worden,
tijd de aan-
lereikt.
.s Hendri-kweg
e, dat de mo-
ebouwde kom
politieoneele
et den Prov.
lomvaartdienst
S. bij dien
im enten deel-
wegen binnen
mmerking ko-
fevolge de We-
|urg. en Weth.
en erop, dat de
|orkomt op het
m nader ant
ieven niet ont-
L, dat hunner-
It, -wat als een
jal worden be-
meenen ten
j. de aanvrage
frine Hcndrik-
>r Ged. Staten
lewijzigd dient
|Soc. Anonyme
haar verleen-'
[en en hebben
in en over den
het openbaar
|ragen aan de
A. op 28 Dec.
|te dragen aan
jeertonnen op-
lurg. en Weth.
1 beerputten en
lerekenen voor
tusschen den
Lterstaat en de
In gewijzigd in
[jaar de sluis-
popmanshaven
steenen spui-
luden van den
It nu in over-
jdirecteur van
teld dit te ver-
knd.
van den grond
|g van de zee-
de K.P.M. en
|0 van de 720
van het Rijk
plgens den be-
lellen Burg. en
|ede te nemen,
te ontvangen
desbetreffend
woningen ter
fch. voor, J. M.
lar kwijtschel-
It op een per-
|elweg en Ho-
bedrag van
verbetering te
|;hten toestand
iet Rondeel in
aven verkeert,
leuren en ga
lde fundeering
van dit werk,
rden geraamd,
jkapitaaldienst
[gedurende 10
deel daarvan
bate van den
worden ge-
mevrouw de
jieulen, zonder
f, f 16 50 terug
belasting 1928
ertsen 36, dat
td is geweest.'
re daan ten be-
IVlissingen ten
lerceel Glacis-
lele jaar 1928
rare straf-
I de zaak van
J. VV. Roos,
J. E. M. Bri-
nantslijper G. y
Iral de eerste
|ijke inbrekers
nog feitelijk
de vierde
nsterdam gis-
drietal heeft
met den in-
I van 16 op 17
in perceel
Itot vier jaren,
(evangenisstraf
der verdach-
af geëischt.
Iroordeeld.
is de heer J.
aen van steek-
van directeur-
gasfabriek te
1923 tot 1927
f 100 boete
brdeeld.
In gevangenis-
V
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259,
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post f3.—
Losse nummersf 0.03
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 (4
Bij abonnement belangrijke korting.
Het feit kan niet worden ontkend, dat
politieke vergaderingen over het alge
meen slecht worden bezocht.
Bijna algemeen is de klacht, dat er
zoowel voor de gewone huishoudelijke
als voor openbare vergaderingen, als
regel weinig belangstelling is.
Dit verschijnsel doet zich voor bij alle
partijen.
Zelfs de S. D. A. P., die nog leeft in
de eerste jeugd en jdie voortdurend in de
weer is de massa met mooie toekomst
muziek- en schoonschijnende beloften in
beweging,te brengen en te houden, ziet
zich genoodzaakt., allerlei vermakelijkhe
den te organiseeren, teneinde de ver
gaderingen voor het 'publiek aantrekke
lijk te maken.
Erger is echter, dat ook de Anti-revo
lutionaire partij reden heeft om te klagen.
De Anti-revolutionaire partij, die zulke
hop,ge idealen nastreeft, en bij wie het
niet alleen gaat om de behartiging van
stoffelijke belangen, maar die ook de
propageering en de toepassing van de
eeuwige beginselen van Gods Woord in
haar program schrijft I
Hoe dit verschijnsel te verklaren?
Meermalen wordt de opmerking ge
maakt, dat er ook zooveel vergaderd
wordt in onzen tijd, en dat dus de weinige
belangstelling niet behoeft te verwonde
ren, maar dit antwoord kan niet bevre
digen.
Want dan zouden ook filmvoorstellin
gen, zanguitvoeringen e.d. deze klacht
moeten slaken. Maar dat. is als regel
niet het geval. Op zulke avonden is er
altijd wel een betrekkelijk groot publiek,
dat tijd beschikbaar heeft en dat voor
een avond zonder bezwaar veel meer
aan entree betaalt, dan de contributie
van een Kiesvereniging in een geheel
jaar bedraagt.
De oorzaak moet dus ergens elders
liggen.
En wel hier, dat 3e rechte waar
de e r i n g ontbreekt.
Dat men de vraag, naar welke begins©
len 's lands belangen moeten worden be
hartigd, een onverschillige zaak acht, van
geen genoegzaam behang om er een paar
avonden in den winter voor vrjj! te ma
ken; dat men een zanguitvoering of een
filmvoorstefing van meer be'ang acht dan
het bespreken van vraagstukken van po-
litieken aard en het georganiseerd pogen
om do Christelijke grond s'agsn van ons
volksleven door middel van de staatkunde
te behouden en te versterken.
Het behoeft, voor wie nadenkt, geen
betoog, dat dit een geheel verkeerde
voorstelling is.
Hetgaat toch in den politieken strijd
om vraagstukken van diep ingrijpenden
aard.
Het gaat daarbij om financieele en eco
nomische en sociale vrag-n, maar ook en
meer nog om beginselen.
De rechten en vrijheden van het volk
komen daarbij aan de orde.
De vraag of al dan niet met Gods
Woord zal worden gerekend,
Het gaat om de handhaving en de
bevestiging van het gezag en het gezin,
om de toekomst van land en volk.
Hot gaat daarbij om de vraag of God
de Heere zal worden geëerd en gediend
of ook in de staatkunde met Zijne ordi
nantiën zal worden gerekend, dan wel'
of de beginselen van hen die zich in de
staatkunde uitsluitend door het licht der
menschelijke Rede willen laten leiden,
tot toepassing zullen worden gebracht.
Dat zijn toch waarlijk geen zaken van
ondergeschikten aard, maar vraagstukken
van de hoogste orde.
Op de vraag, hoe het komt dat er
voor onze politieke vergaderingen vaak
zoo weinig belangstelling is, kan dus
geen ander antwoord gegeven worden dan
dit: dat óf het rechte inzicht ontbreekt,
dat men niet beseft welke groote dingen
hier op het spel staan, óf dat er is een
betreurenswaardige en nooit goed te pra
ten onverschilligheid ten opzichte van
deze dingen.
En 't is zeker wel gewenscht, dat onze
mannen en vrouwen zich eeo3 ernstig
gaan bezinnen en zich stellen voor de
vraag of zij door zich afzijdig te houden,
tegenover land en volk, méér nog: tegen-
over God die hen ook op dit
een taak gaf, wel verantwoord zijn.
't Is toch niet toevallig, dat wij het
stembiljet ontvingen om door middel daar
van op 's lands zaken jnvloed uit te
oefenen.
Wij hebben daarin te zien Gods be
stel, en alleen wie met dat bestel Gods
niet rekent, kan onverschillig staan te
genover den staatkundigen strijd.
Het is God die ons hier een taak
heeft gegeven.
En daarom moet de onverschilligheid
waarvan velen blijk geven, als een ern
stige fout worden gezien en veroordeeld.
Wij belijden dat het God de Heere is
die alles begeert en bestuurt.
Maar Hij wil daarbij gebruik maken
van den dienst der menscben.
Daarom past hier geen laksheid en
traagheid en onwil.
Wij hebben te zijn een gewillig volk,
bereid om met heel ons hart, onzen
God ook op dit terrein te dienen en
Zijnen Naam te verheerlijken.
V Ongehuwds moeders en Ziektewet.
Zeer sterk schijnen ons de argumenten
van de Kamerleden, dn b'j de behandel'ng
van de Ziektewet door de Commissie
van Voorbereiding, zich verklaarden
tegen de gelijkstelling van de ongehuwde
rtiet de gehuwde moeder.
Verscheidene leden, zoo lazen wij, be
twistten, dat het zedelijk geoorloofd zou
zijn, deze voorzieningen ook aan de on
gehuwde moeder ten goede te doen ko
men. Zij betoogden, dat hiermede wordt
ingegaan tegen de Christelijke zedeleer.
Het gaat niet aan, om voor de gevolgen
van deze zonde den omgang van man
en vrouw buiten huwelijk een gelde
lijke aansprakelijkheid op te leggen aan
personen, ten aanzien van wie geen en
kele reden of aanleiding bestaat, hen voor
het begaan van die zonde aansprakelijk
te stellen, n.l. op alle werkgevers en alle
werknemers met wier premies de uitkee-
ringen aan deze moeders moeten worden
gedekt.
Geen enkele grond kan worden aan
gevoerd, waarom een werkgever aan
sprakelijk zou worden gesteld voor de
gevolgen van onzedelijke daden, welke
staan buiten de dienstbetrekking.
Ook tegenover de vrouwen achtten deze
leden deze bepaling onbehoorlijk en van
de zijde van denStaat onverdedigbaar.
Tegenover de ongehuwde vrouwen in
dienstbetrekking achtten zij een gedwon
gen verzekering tegen een eventualiteit
als hier aangenomen, een beleediging.
Wij hopen, dat de „verscheidene leden"
hier aan het woord, straks de meerder
heid aan hunne zijde zullen blijken te
hebben.
V De bijzondere ziekenkassen.
Over de al of niet handhaving van
de bijzondere ziekenkassen, zal bij de
behandeling van de Ziektewet nog wel
een hartig woordje worden gesproken.
Blijkens het verslag van de Commissie
van Voorbereiding hebben sommige leden
met warmte voor het behoud van deze
kassen gepleit.
Zij zouden er, zoo lezen wij, „hunne
medewerking niet toe kunnen verleenen.
dat de bijzondere kassen zouden moeten
verdwijnen. Zij zouden zich vierkant daar
tegenover stellen. Wat men in eigen kring
doet is steeds het best en het voordee-
ligst. Bij de particuliere kassen bestaat
de beste controle, n.l. de controle der
mede-werklieden. Men heeft daardoor de
laagste premie bij de hoogste uitkeering.
Bij alle andere instituten, waar geen di
rect belanghebbenden of benadeelden bij
simulatie of aggravatie zijn, zal dan ook
de controle het zwakke punt zijn."
De hier aan het woord zijnde leden
vinden steun in wat door den Minister
in zijn afwijzend antwoord werd opge
merkt.
„Het kan aldus de Minister niet
worden ontkend, dat deze kassen in den
loop der jaren op het gebied der zieken
geldverzekering nuttig werk hebben ver
richt, zoodat zij daarin aanspraak zou
den kunnen vinden op voortbestaan als
orgaan der wettelijke verzekering. Niet
dan na lange aarzeling is ondergeteekende
dan ook teruggekomen van zijn aanvan
kelijk voorstel, strekkende tot toelating
ook van deze organen."
De Minister voelt dus veel voor de
bijzondere kassen.
Maar hij heeft tenslotte toegegeven, in
verband met de vermeerdering der admi
nistratieve moeilijkheden, terwijl ook bij
hem heeft gegolden de overweging, dat
deze kassen nog nuttig werk zullen kun
nen verrichten, door de verzekering van
niet verplicht verzekerden, dienstboden,
enz., terwijl ze tevens dienstbaar ge
maakt zouden kunnen worden voor een
aanvullendó verzekering op de ziekengeld-
uitkeering van 70 pCt.. (inmiddris ver
anderd in 89 pCt.) van het dagloon.
Bijzonder overtuigend sch' nen ons de
door den Minister aangevoerde argumen
ten niet.
Ongetwijfeld, behoud van de kassen
geeft eenige administratieve moeilijk
heden.
Maar daar tegenover staat dan ook het
behoud van wat uit het leven opkwam,
een aanmoediging van het. zelf-doen een
erkenning van den regel, dat de Over-
Qnlusten te Kaapstad.
Een betooging van werlrioozen ter ge
legenheid van de opening van het Zuid
Afrikaansche parlement te Kaapstad is
uitgeloopen op ernstige onlusten in de
armenwijk, waarbij een bakkers winks'
werd geplunderd en een agent bewuste
loos geslagen. De bereden politie werd
gealarmeerd en was spoedig ter plaatse.
Zij slaagde er echter pas in de orde
te herstellen nadat ook nog andere win
kels geplunderd waren.
Sneeuw in Tsjechcslowakije,
In het grootste deel van Tsjechoslowa
kije, o.a. in Bohemen, sneeuwde het giste
ren al van Donderdag onafgebroken door.
In de dalen ligt 10 a 20 cM. sneeuw, op do
berghellingen 20 50 cM. en 'hooger op do
bergen K a 1Ü M. Het verkeer onder
vindt veel hinder van de sneeuw, doch
trein en autobus weten het nog gaande to
houden. Te Praag heeft men veel last om
de sneeuw weg te krijgen, daar een deel
van de werklieden, die daar anders voor
'beschikbaar zijn, met griep te bed ligt.
Gisteren waren 1600 man en 130 sneeuw-
Kantoor Groote Markt 21
Telefoon 74 (2 lijnen)
heid hier slechts hulp diensten heeft te
verrichten.
De aardbeving in Venezuela.
Blijkens oen officmele mededeeling
heeft de aardbeving, die de Venezolaan-
sche havenplaats Cumana en het omlig
gende gebied zoo ernstig had geteisterd,
aan 390 menschen het leven gekost. Er
zijn 2000 gewonden.
Generaal Booth.
De zaak van Generaal Booth' afzetting,
die gisteren voor het Kanselarijhof zou
worden behandeld, is wederom uitgesteld
en nu tot Dinsdag.
Rechter Eve zeide gisteren, alvorens
zijn beslissing in kort geiing over het
ontslag aan generaal Booth te verschui
ven tot Dinsdag, dat hij dit uitstel nog
maals wilde verleenen, in de hoop dat
beide partijen het intusschen eens zou
den worden en geen verdere rechterlijke
beslissing over het gewraakte punt zou
den inroepen. Voor een zedelijk en gods
dienstig genootschap als het Leger be
hoorde een rechtsstrijd om de macht tot
de minst sympathieke verschijnselen, en
wanneer spr. als mensch dezen goeden
raad gaf, hoopte hij, dat parijen bij hem
als rechter niet meer zullen terugkomen.
Hoog water verwacht.
Fr is in de Duitsche middelgebergten
veel sneeuw gevallen, in het Zwarte
Woud wel ter hoogte van anderhalven
meter. Daar de ondergrond hard bevro
ren is, en deze dus niet in staat is
water op te nemen, .zal bij dooiweer
met regen ongelooflijke watermassa's
moeten worden weggevoerd.
Met het oog op dit groot gevaar heeft
men aan alle zijrivieren van beieekenis
den waarschuwingsdienst verschorrt en
dit jaar voor het eerst ook de radio in
het waarschuwingswerk betrokken. Ook
treft men nu reeds maatregelen om
houtvoorraden, die door hoog water in
gevaar kunnen komen, in veiligheid te
brengen. Deze maatregelen wij:en er wel
op, hoe groot men in Zuid-Duitschland
de gevaren schat, die bj eenigpzins on
gunstig weer voor de deur staan.
Uitsluiting in Saksen en Thuringen.
De uitsluiting in de textielindustrie van
Saksen en Thüringén is een feit geworden.
De uitsluiting is een tegenmaatregel van
de werkgevers tegen het voortduren van
de partieele stakingen in de industrie.
Door de uitsluiting worden 27.000 fa
brieksarbeiders getroffen en 6 tot 8000
thuiswerkers.
ploer aan het' werk, maar de sneeuw-
mas ras zoo groot, dat dit aantal onvol-
doenv bleek.
De hongersnood in China.
Uit berichten uit Saratsi over den vree-
seiijken hongersnood in de provincie
Sjansi blijkt, dat 'het aantal dooden zoo
groot is, dat het onmogelijk is graven te
maken groot genoeg om de lijken te begra
ven. Buiten de stad liggen 'hooge stapels
lijken; de lijken worden door honden en
wolven verslonden. Verleden week zijn er
veertig menschen op straat gestorven. De
honger drijft velen tot rooverij. Vorige
week trokken 3000 bandieten door Saratsi;
zij' martelden tal van hoeren om te weten
te komen waar deze hun graan verborgen
hadden.
Korte berichten.
Te Apolda is in de wolfabriek
Schmieder een helsche machine ontploft.
De post had aan da fabriek een pakje
bezorgd, hetwe'k bij het openmaken on.t
plofte. Eén man werd ernstig in het
gezicht verwond. In het kantoor zijn alle
ruiten vernield.
Door het breken van een gasleiding
te Leipzig zijn de bewoners van twee
huizen vergiftigd en moesten naar het
ziekenhuis worden overgebracht. Een
81-jarige vrouw is reeds overleden.
In het vulkaangebied van den Etna
op Sicilië is men met het herstel begon
nen. Een firma heeft reeds opdracht ge
kregen tot het bouwen van honderden
huizen. Verder worden de spoorverbin
dingen weer hersteld en de waterleidingen
weer in orde gemaakt.
De heer en mevrouw Lloyd Geor
ge zijn met hun jacht te Napels aan
gekomen, waar zij verscheidene dagen
denken te blijven.
Uit Kattowitz wondt gemeld, dat de
politie hij een groote razzia aldaar 50
misdadigers in hechtenis genomen heeft.
Daarbij bevonden zich 14 zeer gevaarlijke
inbrekers, die reeds maanden lang ge
zocht wenden. Voorts is een aantal deser
teurs gepakt.
Op de Engelscbe begrooting zal dit
jaar ongeveer 503.000 pond sterling min
der voor het leger worden uitgetrokken.
Een dronken chauffeur reed te Boe
karest het plein voor het hoofdbureau
van politie op, waar juist 60 agenten
marschvaardig stonden. De auto reed
dwars door 3e colonne heen en ver
wondde tien agenten, van wie drie ernstig
Uit "Rabat wordt gemeld, dat een
Fransch militair vliegtuig, bemand met
Binnenland.
Massa-vergiftiging te Rotterdam.
De toestand in de suikerindustrie.
Vergadering van de Kamer van Koop
handel.
Uitputting der mijnen?
Buitenland.
Hoog water verwacht.
Hongersnood in China.
Onlusten te Kaapstad.
Groote sneeuwval.
Uitsluiting in Saksen en Thuringen.
ii j'
Iwee onderot'icieren op 30 meter hoogte
b'oven het vliegterrein te Marrakesj in
brand geraakte en brandend naar bene
den stortte. De vlieger was onmiddellijk
dood, terwijl de waarnemer zwaar werd
gekwetst.
De bekende Belgische vlieger Thief-
fry blijkt in alle stilte, samen met den
luchtvaarder en journalist Opiersin. een
nieuwe vlucht BelgiëCongo te hebben
voorbereid. Het vertrek zal eerstdaags
plaats hebben met 'een ééndekker ge
naamd „Avincta". De prins de Ligne,
die groote belangen heeft in de kolonie
heeft deze vlucht bekostigd.
STEUN AAN DE SUIKER-INDUSTRIE.
'De regeering tegen steun, d-oeh vóór
herstel eener Suikeroonvenlie.
Op de vragen van den heer van den
Heuvel betreffende het onverwijld nemien
van maatregelen tot. steun aan de suiker
industrie hier te lande antwoordde de
minister van Financiën o.m.:
Het is der Regeering niet hekend, dat
er in de provinciën Groningen en Fries
land vroeger een bepaald inzicht bestond
omtrent de wenschelijkhcid van sieun-
verleening aan de suikerindustrie. Uiter
aard is het der Regeering dan ook niet
bekend, dat er verandering in dat inzicht
is gekomen. Wel is aan de Regeerïng
uit de nieuwsbladen bekend geworden,
dat in December j.l. op een vergadering
van het hoofdbestuur van de Groning-
sche Maatschappij van Landbouw het be
sluit is genomen, om ten aanzien van
het vragen van maatregelen tot steun
voor de suiker-industrie, voorloopig nog
een afwachtende houding aan te nemen.
Het is der Regeering hekend, dat in
Duitschland onlangs het invoerrecht op
suiker is verhoogd van 15 R.M. tot 25
R.M. per 100 K.G. Wat Amerika betreft,
is verhooging van het invoerrecht op
suiker niet ter kennis van de Regeering
gekomen. Wel is haar een maatregel be
kend geworden, welke in October j.l. is
genomen 'in de Philippijnsche Eilanden,
krachtens welken maatregel, bij invoer
van suiker in dat eilanden-rijk, een gelijk
invoerrecht wordt geheven als bij invoer
in de Vereenigde Staten van Noord-Ame-
rika.
Het is der Regeering niet gebleken, dat
er bn a'le belanghebbenden, in deze vraag
bedoeld, een vrijwel eenparige meening
bestaat omtrent de noodzakelijkheid van
onverwijlde steunverleening aan de sui
ker-industrie.
De Regeering is tot heden niet tot de
conclusie gekomen, dat, -met het oog op
den uitzaai van suikerbieten in 1929, on
verwijld pogingen hehooren te worden ge
daan, om door -het in uitzicht stellen van
steun belangrijke inkrimping der teelt te
voorkomen.
Afgezien van de groote bezwaren, aan
dergelijken steun verbonden, wijst zij in
dit verband er op, dat, blijkens te harer
beschikking staande gegevens, de moge
lijkheid zal bestaan tot afzet van de te ver
bouwen bieten in het binnenland tegen een
prijs van ongeveer f 16 per 1000 K.G.
I
N
