No. 97 Donderdag 24 Januari 1929 43e Jaargang Dagblad voor de Provincie Zeeland HENDRIKSE Co's BANK - GOES EERSTE BLAD. Vrouwenhanden PUROL Buitenland. Belangrijkste Nieuws. Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Gemeenteraad van Middelburg. Coupons Effecten Deposito's Credieten Wissels Spaarbank 4 pCt. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Gcss. Tel.: Redactie en Administratie no. 11. Postrekening No. 44455. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post f3.— Losse nummersf9.05 Prijs der AdvertentiSn: 14 regels f1.20, elke regel meer 30 cf Bij abonnement belangrijke korting. Leugenachtige voorstelling. De S. D. A. P. schijnt toch niet zoo voorspoedig te boeren als men 'twel vaak laat voorkomen. Officiëel heet het wel, dat het onder mijnend werk van de oppositie niet de minste beteekenis heeft, dat het zelfs een bewijs is van gezonde kracht en dat de S. D. A. P. over enkele jaren zelfs de A. R. Staatspartij zal over vleugelen, maar men krijgt zoo nu en dan heel sterk den indruk, dat hier heel wat grootspraak bj is. Deze indruk werd versterkt toen we lazen wat de heer J. Oudegeest in „De Socialistische Gids" schreef over de A.-R. partij en de Chr. Hist. Unie. De heer Oudegeest is niet de eerste, de beste. Hj is de bekende sjpoorwegkoning van 1903 en de bezoldigde voorzitter van de S. D. A. P. Een man, die uit den aard van zjn functie behoorlijk op de hoogte is, met wat er op politiek gebied te koop is. Welnu, deze man ontziet zich niet om in een blad, dat zich speciaal als gids aandient, omtrent de bovengenoemde par tijen het volgende neer te schrijven: „Het is nog betrekkelijk kort geleden, dat wij bij de verkiezingen ook te rekenen hadden met den invloed der A.R. partij op een deel der arbeiders. De invloed der partij op de werkelijke arbeiders (ik bedoel hier niet „dé kleine luiden") schijnt wel zoo wat tot nul gereduceerd en de A. R. partij achtte het den laat- sten tijd niet noodig haar arbeiders-vij andig karakter te verhullen. Ook de aanhang, die de Christ.-Hist. Partij eenigen tijd gehad heeft onder de arbeiders van den Christeljjken Werklie- denbond is zoodanig verschrompeld, dat daarmede niet veel meer te rekenen valt De beide Frotestantsche partijen hebben geen behoefte aan sociale wetgeving." Natuurlijk weet de heer Oudegeest wel beter. Hij weet zeer goed, dat genoemde par tijen echt nationale en echt democratische partijen zijn, omdat ze hunne leden tel len onder alle standen en klassen, w.o. ook een zeer belangrijk contingent ar beiders. Is het voor de leiding van de S. D. A. P. niet de groote vraag, hoe ze die arbeiders er toe kunnen brengen het kruis van Christus te verlaten en de roode vaan te volgen? Het is hem niet onbekend, dat de tot standkoming van de Sociale wetten voor een goed deel aan deze partijen is te danken en dat het niet anders dan grove laster is, wanneer men het voorstelt als of zij een arbeiders-vijandig karakter zou den dragen. En toch acht de heer .Oudegeest het niet beneden zijn waardigheid dit te doen, en acht hij zich niet te hoog opzettelijk een dergelijk onjuiste voorstelling van zaken te geven. Voor zijn plezier, het spreekt vanzelf, doet hij zulks niet. Dat wil er bij ons althans niet in. Het zal wel bittere noodzaak zijn. Do roode winkel maakt blijkbaar niet zulke goede zaken als men 't wel laat voorkomen. Vandaar dit pogen om door leugenach tige voorstellingen den moed er in te houden en den concurrent te schaden. Maar al is de leugen nog zoo snel, de waarheid achterhaalt 7e wel. Het bankschandaal Loewenberg. Het Berliner Tag'eblatt meldt, dat de officier van justitie een bevel tot inhech tenisneming teg.en den bankier dr Isaac Lewin en zijn beide procuratiehouders Rappaport en Montag heeft onderteekend. Waarschijnlijk zijn alle drie da gezochten met een vliegtuig naar Parijs gevlucht, zoodat nog de hulp der Fransche recher che zal moeten ingeroepen worden. Op last van het O. M. zijn gisteren te Berljjn opnieuw huiszoekingen gedaan inzake het bankschandaal. Alle boeken van de firma Löwenberg züh in beslag genomen, en aan de deskundigen ter on derzoek opgezonden. Uit het onderzoek is al gebleken, dat de onderteekeningen. van de wissels vervalischt zijn. De knoeie rijen, die vastgesteld zijn, overtreffen al een "bedrag van 'drie millioen mark. Het suikerschandaal te Par'fs. Het nieuwe Parijsche suiker schandaal baart, dank zij de persoon van 'den pre sident der „Société fermièïe de Sucre- ries", Polier, groot opzien. Polier, die tot begin 1927 professor in de econo mie was, is echter volgens zijn verdediger zelf eerder een slachtoffer dan een be drieger te noemen. Zoo zou Polier van de Londensche firma Perry 25 millioen francs te vordeien hebben, en van den Rus Baboesjki nog 3 millioen; tegen deze beide debiteuren heeft Polier dan pok een actie ingesteld. AsCn den anderee kant schijnt het met de economie van den gewezen professor te stronken in één enkelen nacht f2400 te verteeren. Schepen in nood. Het s.8. Amerika seinde gisteren om 11 uur, dat het sterke draadlooze sei nen opving van het in nood verkeerende Iiailiaansche s.s. Florida en verwachtte de Florida nog vóór 1 uur 's middags te bereiken. De kapitein van het s.s. Pre sident Harrison had voordien gemeld, dat het Duitsche s.s. York en de President Harrison de door de Florida eerst aan gegeven positie bereikt hadden, en dat zij het schip gezocht hadden zonder er een spoor van te ontdekken. De schepen, die op 22 Jan. vertrokken zjn om hulp te verl'eenen aan hot Ita- liaansche s.s. Florida en het Amerikaan- sche vrachtschip Dannedaike, hebben tot. nog toe geen van beide schepen gevon den. Men koestert ongerustheid over het lot van beide schepen, die een bemanning hebben resp. van 30 en 35 koppen. Aanhangers van TrotzkL Te Moskou is een geheime bond van aanhangers van Trotzki ontdekt. In verband hiermede zjn 150 perso, nen gearresteerd en heeft de centrale executieve commissie de Gepoe volmacht gegeven, om met alle middelen tegen de oppositie op te treden. De centrale exe cutieve commissie heeft een proclamatie gepubliceerd, waarin zij verklaart, dat het optreden der oppositie niet langer kan worden geduld en waarin nogmaals een beroep op alle leden van de partij wordt gedaan, om tot inkeer te komen. Het geduld tegenover de aanhangers van Trotzki is thans ten einde. Men ver wacht, dat, indien de centrale executieve oommissie werkelijk den strjd met de oppositie aanvaardt, er belangrijke ge beurtenissen op politiek gebied m Sovjet Rusland te wachten staan. Skiloopers door oen lawine bedolven. Uit Lech (Vorarlberg) wordt gemeld: Gistermiddag is ten Noorden van do Krie- ger Alpen een lawine neergekomen, waar door vier skiloopers bedolven zijn. Een gezelschap, bestaande uit 8 Duit- schers en één Hollandsche dame, be steeg onder leiding van den skileeraar Jochum een helling, toen een lawine van 50 M. breed en 70 M. lang naar beneden kwam. De lawine "bedolf drie dames en twee heeren. Onder leiding van den ski leeraar, dien de lawine slechts een eind meegesleurd had, begon onmiddellijk het reddingswerk. Men slaagde er in, twee dames en één heer levend uit de sneeuw massa te voorschijn te halen. Bj één heer en één dame bleven de pogingen, om de levensgeesten weer op te wekken, vruchteloos. Hun namen zijn: dr Lutz— Seibusch van Frankfort a. M. en Frau Ninni Roesslor, ook uit Frankfort, gebo ren 1878, vrouw van een dokter. Korte berlchfeD. Volgens het „Berl. Tageblatt" is het tot dusver vastgestelde bedrag aan door Lewin vervalschte wissels reeds tot drie millioenmark gestegen, maar men vermoedt, dat ook dit nog volstrekt niet het totale bedrag is. Volgens berichten uit Oslo, heeft de griep-epidemie zich daar sterk uitgebreid. Gedurende de laatste weken werden to Oslo 1200 nieuwe gevallen aangegeven. Het post-, telegraaf- en telefoonverkeer heeft tengevolge van de epidemie te Ijl den. In vele plaatsen moesten de scholen worden gesloten. In eenige deelen van Brazilië heb- boa hevige wolkbreuken plaats gehad. Da treinverbinding is op vele plaatsen ver broken. Een particuliere bank te Parijs heeft een klacht ingediend tegen den voorma- ligen minister van financiën Klotz, we gens de uitgifte van een ongedekte chè- que van 100.000 francs. Primo de Rivera, die, ofschoon hij nog lijdende was, zijn werkzaamheden hervat had, was gedwongen gisterochtend weer zijn kamer te houden. De doktei stelde een griepaandoening vast met 38 graden 'koorts en schreef de meest vol strekte rust voor. De hoofdcommissaris van politie te Berlijn heeft bepaald, dat, om de vei ligheid van het verkeer te verhoogen, alle fietsen van 1 Februari af moeten voorzien zijn van roode lichtvangers. Het zoogenaamde Centrale Kunstpa leis te Moscou is door brand vernield. De beeldhouwwerken zjn grootendeela verbrand. De schilderijen van moderne Russische kunstenaars zijn gered. Alle hoogten van Judea zijn met sneeuw bedekt. Hef sneeuwt verder. De griep-epidemie te Tokio eischt dagelijks gemiddeld 35 slachtoffers. Met de bedoeling om de wet op de werkloosheid te laten afschaffen, zijn 200 werkloozen uit alle deelen van Schotland van Glasgow vertrokken, om naar Lon den te marcheeren, betgeen vjf weken zal duren. Volgens een officiëel bericht uit Jeruzalem wordt Palestina de laatste 3 dagen door nieuwe zwermen sprinkhanen bedreigd. Op verschillende plaatsen trach ten de troepen met vlammenwerpers en geschutvuur de sprinkhanen te vernie tigen. welke door huishoudelijken arbeid ruw, rood of beschadigd zijn, worden weder gaaf, zacht en blank door Doos 30 en 60, tube 80 ct. (Vervolg van het tweede blad.) Regeling Schoolartseninsti tuut e.a. De voorzitter zal niet veel van dit voorstel zeggen. Maar Spr. haalt met instemming aan de woorden van dr Hoorweg, in een ingiez. stuk in de Midd. Crt. geschreven, dat de schoolarts er toch komt. Is het vandaag niet, dan morgen. B. en W. hebben gehandeld naar de meest economische wijze. Vandaar hun voorstel Dhr v. d. F e 31 z (C.- H.) zegt, dat het voorstel van B. en W. van 7 Dec. da teert. B. en W. verkeer den toen zeker in een St. Ni- colaasstem- ming. Een controlee rend ge neeskun dige, een schoolarts alles kan de Raad krijgen. B. en "W. zullen echter zelf wel niet in bewondering zijn over hun geesteskind. Het voorstel is een samenvoeging van ve lerlei functies, die verschillende, ja tegen strijdige kwaliteiten eischen. Spr. acht het samengaan van contro leerend geneesheer en schoolarts al heel vreemd. Een controleerend geneesheer achtte ook mevr. Weijl indertijd noodig. De mo gelijkheid bestaat, dat de doktoren pa- tien ten, die voor rekening van het B. A. verpleegd worden, te lang in de ziekenhui zen laten. Voor controleerend geneesheer is dan ook een arts noodig met „haar op z'n tan den", die niet te veel vriendschappelijken omgang met zijn collega's heeft. Aan een schoolarts zou spr. weer andere eischen willen stellen. Spr. zag daarvoor liefst een vrouw benoemd. Daarom hoeft spr. be swaren tegen die samenvoeging. Na eenig nadenken is spr. tot de conclu sie gekomen, dat een controleerend ge neesheer per saldo geen financieel voor deel zal brengen. Hij mag de gemeente en het B. A. eenig voordeel bezorgen, maar hij moet ook gesalarieerd worden. Van een schoolarts is spr.geen tegenstander, ook geen enthousiast voorstander. Spr. is er bang voor, dat een schoolarts meer doet dan adviezen geven. Achter den schoolarts volgen al gauw een schoolverpleegster, de tandverzorger, enz. Daardoor neemt de Overheid een taak over, die tot de ouders behoort. Is voor Middelburg een schoolarts nood zakelijk? De groote gevaren van de school overdrijft men wat. Een schoolarts is nuttig, maar noodzakelijk in M'burg niet. De huif -ts kan veel doen, wat men nu den se darts wil opdragen. Spr. .1 het voorstel renvoyeeren naar B. en \V. en dit college opdragen uit te zien naar een andere oplossing. Men zou b.v. den bestaanden gemeente-genees heer salarisverhooging kunnen geven en hem belasten met enkele andere nood- zakeljke werkzaamheden en ook de kwes tie van de vervanging van dezen func tionaris bij ziekte etc. kunnen regelen. De voorzitter zou dit voorstel be jammeren. Spr. acht het voorstel van B. en W. de beste oplossing. Spr. ver wijst naar de meening van dr Smitt te Vlissingen, dat het ook wel gewenscht is, dat een schoolarts ook nog andere werkzaamheden er bij lieeft. Spr. ziet het grootste bezwaar van den heer v. d. Feltz in ?ijn weinige sympathie voor den schoolarts. Vandaar zjn voorstel. Dhr v. d. Feltz wil zijn voorstel toelichten in besloten vergadering. Hierna volgt besloten zitting. Na heropening der vergadering zegt weth. Onderdjk (s. d.), dat wanneer de Raad iets voelt voor een schoolarts en voor een controleerend .gemeente-genees heer, er geen betere oplossing mogelijk is, dan B. en W. hebben voorgesteld. De voorzitter wil stemmen over het voorstel-v. d. Feltz. Dhr Onderdjk wil eerst discussi eeren over den schoolarts, wat niet meer mogeljk zou zijn, als het voorstel-v. d. Feltz eens werd aangenomen. Dhr. P 0 r t h e i n e (v. b.) acht ook de mogelijkheid niet uitgesloten, dat we toe komen met één gemeente-geneesheer buiten de gestichten. De voorzitter spreekt dit tegen. Bovendien we krjgen toch later een schoolarts. Dat is niet tegen te houden. En dan zal het duurder uitvallen dan de nu voorgestelde combinatie. Dhr C o r n e 1 i s s e (s. d,) merkt op, dat deze zaak nu al 15 jaar hangt. En nu wil men ze weer van de baan schui ven. Spr .vindt het eigenaardig (gelach) dat men nu nog over den schoolarts moet spreken. Alle politieke partijen hebben het instituut van den schoolarts in hun pro gram (ontkennende interrupties). Alle le den moesten er voor zijn. (Geroep: Wacht maar). Spr. juicht het voorstel van B. en W. toe. Het is zoo economisch mo gelijk. Elke andere oplossing zal meer geld kosten. Spr. wijst op de hygiënische ge varen 'der school. Zelfs kunnen de onder wijzers de kinderen besmetten. Men spreekt over de huisartsen. Maar ook bij hen is het ail massa-productie geworden. Zie maar eens op de spreek uren van sommige doktoren. De recepten worden"* al -geschreven, als de patiënten binnenkomen. (Gelach en protesten.) Voor Middelburg is een schoolarts ook noodig. Spr. verwijst daartoe naar Vlissin gen dat toch niet zooveel greoter is dan Middelburg. Spr. verwacht niet veel bezuiniging van den controleerend geneeskundige. (De voorzitter: hij werkt preventief.) Mevr. Weijl (v.d.) verdedigt het schoolartsen-instituut. De leerplichtwet dwong lot schoolbezoek. Welnu, dan moet ook de Overheid de nadeelen van het schoolgaan zooveel mogelijk tegenaaan. De pra- leert, dat de schoolarts telkens afwijkL n ontdekt. Spr. do-et dienaan gaande .enige mededeelingen liit enkele plaatsen. Ernstige en ook lichtere "gecon stateerde afwijkingen bewijzen 'het nut van den schoolarts. Overal, waar het ■schoolartseninstituut bestaat, heeft het de sympathie der oudera en onderwijzers. Het bezwaar, dat de Overheid zich rechten der oudera aanmatigt, acht Spr. ongegrond. Het stelt de oudera juist in Binnenland. Gemeenteraad van Middelburg (de werkverschaffing en de schoolarts). Wetsontwerp op de Naamlooze Ven nootschappen. Liebermann te Amsterdam aangekomen. Prof. Geesink te Amsterdam overleden. Buitenland. De Trotzky-oppositie in Rusland weer agn het werk. Een onderhoud met dr Borms. Financiëele schandalen te Berljn en Parjs. Schepen in nood. staat, hun plicht te vervullen. Spr. ver moedt, dat de bezwaren der schoolbe sturen alhier op den duur wel zullen wegvallen. Ze willen blijkbaar nog even afwachten. In andere plaatsen doen de besturen der bijzondere scholen ook mee. Het instituut is een schakel in den ketting van sociaal-hygiënische instellingen. Het is ook van belang in verband met de beroepskeuze. En daarvoor zal dhr v. d. Feltz wel gevoelig zjn. (Ge lach.) Spr. zet nader de taak van den school arts uiteen. Ongewenscht is, dat de schoolarts zelf practjk uitoefent. Een goe de verstandhouding' tot de onderwijzers is noodig Vporloopig is het aantal kinderen, dat aan z jn zorg is toevertrouwd, nog klein. Maar het zal wel' spoedig grooter worden, als de bijz. scholen en de rjlcsleer- school meedoen. Spr. deelt niet het bezwaar, dat een arts, die geen particuliere practjk heeft, zijn functie niet goed zou bunnen vervul len. Zie maar naar Amsterdam. Spr. acht de door B. en W. voorgestelde combinatie zeer wel mogelijk. Een con troleerend geneeskundige behoeft toch geen bullebak te zijn. Naast strenge oogen en een critische blik moet hij toch ook een goed hart bezitten. En dit laatste heeft hj als schoolarts ook juist noodig. D hr J e r o- n i m u s is in beginsel geen tegen stander van J;eneeskun- ig school toezicht, maar oor deelt het school art- seninstituat voor deze gemeente niet de juiste vorm Vun genees kundig schooltoezicht, hetwelk zich dient te be perken tot algemeen hygiënisch toezicht. Hieraan voldoet men thans reeds door medici in de comissie van toezicht op te nemen. Met groote instemming las Spr. in het advies van het R.K. schoolbestuur de eenvoudige wijze waarop daar in me dische hulp wordt voorzien. Erger wordt het nu B. en W. een combinatie van drie functies voor den te benoemen ambtenaar voorstellen. B. en W. oo-rdeelen terecht, dat de schoolarts niet gelijktijdig huisarts kan zijn en toch zal hij dit gedeeltelijk wor den. Tegen de combinatie schoolarts-ge meente-arts heeft dr Kindermann in de „Middelb. Crt." gewichtige bezwaren doen hooren. Op andere tekortkomingen van het ont werp wees arts D. N. van Gelderen (ook daar verdeeldheid in de partj) waarop Spr. in den breede ingaat. De voorzitter: waar haalt U toch al die geleerdheid vandaan? Dhr Jeromimus: daar heb ik m'n adviseurs voor.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1929 | | pagina 1