No. 89
Dinsdag 15 Jannari 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
HENDRIKSE Co's BANK - SOES
SANATOGEN,
kken.
I/VS.
:en
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contróle
FEUILLETON
Het huisje aan den zeedijk
Buitenland.
A. C. VAN DER REST,
Belangrijkste Nieuws.
Coupons Effecten
Deposito's
Credieten Wissels
Spaarbank 4 pCt.
berelkwi, meeat
Gelukkig be
ter, zoodat de
■te van de zee
het strand van
n de Redactie),
irbriefkaarten.
verkoop der
in verstreken
eren het re
den verkoop
dit nog niet
Te het Comité
legewerkt kan
verkocht wer-
2798 k 8 ct;
ct. In 't vorige
4339 k 4 ct;
ct; en 988
arten, 'dat ver-
lar 169 tegen
egels als brief-
Lstiger dan in
omt aan het
vende kind.
rg maakt van
bruik Qm zijn
n aan de da-
in het tentje
ot het gunstig
en en voorts
et koopen van
willen afzon
kind.
te Middelburg,
Secretaris.
ig 14 Januari.
V.uitz eindingen.
Ph. Caro.
o,-orkest.
88.30 Lezing
de: De nieuwe
concert.
)5 Bach's koor-
t. De militaire
f
1750 M. '7.05
8.35 Concert.
Oostenrijks che
solistenconcert
Gramofoonmuz.
15 Januari.
6 uur 1852 M.
—1.30 Concert,
rruziek. 6.30
9 Concert. Het
st.
10—10.1.5 Mor-
oncert. 2
-4 Kniples.
6—7.15
gelsche les.
8.30 „De
srette.
n.
0.35 Morgenwij-
nuziek. 12.20
rkestconcert.
7.05 Bach's
iek. 10 Grand
1750 M. 12.50
4.05—5.05 Or-
Gramofoonmu-
t en solisten.
11.30 Mechani-
1.50 Orkestcon-
he operamuziek,
avond.
Orkestconcert;
8.35 Orkestcon-
middelburg.
Januari 1929.
Middelburg heeft
wagenvoerder
belemmering op
niet tot stilstand
urg: Ontslag van
te Vlissingen
school voor den
T., met een proeji-
S. te Vlissingen
B. te O. en W.
h.
ettelijk uitlokken
schenderij: B. v*
ïg in eene tucht-
één maand voor-
ftijd van 2 jaren,
voorwaarde bin-
et vonnis onher-
betalen aan Chr.
schadevergoeding
rijtuig, zonder dat
odanig is aange*
Minister is voor-
te Middelburg fö
elij'ke bel: K. Z.,
3 d.h,
ikerzijde van den
niet noodzakelijk
bij het inhalen
reien, andere rij -
rekdieren of vee:
b. 2 d.h.
/r|jh
D irecteur- H oof d redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHU1J, L. Burg. Tel. no. 259.
Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per posL f3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der AdvertentiSn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cf
Bij abonnement belangrijke korting.
Boerenbedrog.
De Sociaal-Democraten, die in de groote
steden zoo langzamerhand het hoogte
punt bereikt schijnen te hebben, gaan
zich nu met kracht werpen op het platte
land.
Het zijn thans in 't bijzonder de land
arbeiders en 'de kleine boeren, die rijp
gemaakt moeten worden voor het Socia
lisme.
En: eere wie eere toekomt, er wordt
geijverd, wel niet voor de verbreiding
van de Sociaal-Democratische beginselen,
maar dan toch voor het lokken van kie
zers met een kracht en bezieling, waar
aan andere partijen wel een voorbeeld
kunnen nemen.
Aan openbare vergaderingen en pak
kende vlugschriften geen gebrek.
Ook in Zeeland wordt een geweldige
actie ontwikkeld, en men heeft van die
actie zeer goede verwachtingen.
De arbeidsverhoudingen laten hier nog
wel een en ander te wenschen over.
De toestand van vele arbeiders is ver
van benijdenswaard.
Op sociaal gebied hebben de Christe
lijke beginselen nog lang niet overal door
gewerkt.
En daarvan profiteert de S.D.A.P.
Hoe slechter de maatschappelijke toe
stand, hoe meer kans op winst voor de
S.D.A.P. die rijk is in het doen van
beloften >n daarbij' voor een beetje boe
renbedrog niet bang is.
Zoo heeft een van de landbouwdes
kundigen van deze partij uitgerekend, dat
de zuivere opbrengst van den bodem on
geveer 1000 millioen gulden bedraagt en
dat, war.neer dit bedrag geheel en al
onder de werkers kon worden verdeeld,
het gemiddelde loon ongeveer f2000 per
jaar zou kunnen bedragen.
Om te watertanden I
Nu heeft echter indertijd de heer v. d-
Heuvel aangetoond, dat deze berekening
heelemaal fout is.
Verschillende factoren, als uitgaven
voor kunstmest, enz. waren eenvoudig
buiten beschouwing gelaten, evenals de
rente van het bedrag, dal thans de Ne-
derlandsche bodem waard is.
De Socialistische landbouw-propagan-
dist, de heer v. d. Sluis, noemt dit een
dwaze redeneering. Hij spreekt van kapita
listische hokus-pokus.
Maar hij vergeet daarbij, dat het be
roemde Socialisatie-rapport van de S.D-
A.P. een redelijke schadeloosstelling aan
de bezitters noodzakelijk acht. Volgens
dat rapport zal en dat spreekt ook
vanzelf de rente van het kapitaal
niet verwaarloosd mogen worden, tenzij
men Van plan mocht zijn de Russische
methodes in toepassing te brengen.
Wil men dat niet en zóó stelt men
het nog altijd voor, dan zal pok de
rente berekend moeten worden.
Waaruit volgt, dat de Soc. Democrati
sche propagandisten voor een beetje
boerenbedrog niet bang zijn.
Jammer voor hen, dat onze kleine boe
ren en landarbeiders ook rekenen geleerd
hebben. Zij laten zich niet alles wijs
maken.
door
HUGO KINGMANS,
27)
De oude vrouw ging haar voor naar
het kleine kamertje.
„O, wat is het hier heerlijk warml"
riep Lia uit. En zij nam de beide han
den van haar Grootmoeder in de hare.
„Geef mij maar een kus, kindje."
Lia voldeed gaarne aan dit verzoek,
blijde als zij was, dat zij weer vriende
lijke woorden te hooren kreeg.
Dan ontdeed zij zich van hoed en
mantel.
„Waar moet ik ze doen, Groot
moeder?"
„Leg maar even op een stoel, kind",
zei vrouw Blankert, die zenuwachtiger
was, dan zij het wilde doen voorkomen-
„Het komt straks wel in orde. Warm je
eerst maar wat bij de kachel, want je
zult het vast wel koud hebben. DatAdri-
aan nu ook de tilbury genomen heeftI"
Adriaan Blankert stond juist in de deur
en hoorde die opmerking, die tevens een
aanmerking was-
„Het rijtuig moest nagezien worden,
Maarschalk Foch ernstig ziek.
Maarschalk Foch ligt reeds eenige da
gen ziek in zijn woning te Parijs. Gisteren
is bekend gemaakt, dat de veldheer een
ernstige hartkwaal heeft en de geneee-
heeren hem absolute rust hebben voor
geschreven.
De zieke is door 7 dokters onderzocht.
Gisteravond kon een kleine verbetering
worden vastgesteld.
Corruptie-schandaal.
Te Berlijn houden politie en justitie
zich reeds eenige dagen bezig met het
onderzoek naar een geval van corruptie,
waarbij twee regeeringsraden van het
Rijks schad e v erg oeding sbureau betrokken
zijn. Zij wouden er van beschuldigd, van
de Berlijnsche vertegenwoordiging van een
buitenlandsche verzekeringsmaatschappij
belangrijke bedragen aan steekpenningen
te hebben in 'ontvangst genomen, ten
einde de hoogere instanties gunstig to
stemmen inzake een vordering, welke de
verzekeringsmaatschappij op het bureau
had, en de uitbetaling dezer vordering
zoo veel mogelijk te bespoedigen. De
beide ambtenaren, die voorloopig ge
schorst zijn, ontkennen, eenige strafbare
handeling te hebben gepleegd. De verte
genwoordiger der verzekeringsmaatschap
pij ontkent, eveneens, zich aan corruptie
te hebben schuldig gemaakt. De politie
heeft de in beslag genomen stukken reeds
aan de Justitie overgedragen. De beide
beschuldigden bevinden zich nog op vrije
voeten.
Het weer in het Buitenland.
De dooi, die op het einde der vorige
week in het grootste deel van Duitschland
inzette, is slechts van korten duur ge
weest. Gistermorgen was de thermometer
bijna overal weer tot nul, of ver daar
onder gedaald. In Oost-Duitschland, waar
de warme luchtstroom het sterkst was,
is de temperatuur Maandagmorgen weer
tot 3 graden onder nul gedaald. In Berlijn
woedde Maandagmiddag een hevige
sneeuwstorm, die echter niet van langen
duur was.
De in heel Polen voorgekomen
sneeuwstormen hebben op verscheidene
spoorlijnen stagnatie veroorzaakt en het
telegraaf- en telefoonverkeer gestoord. Op
een aantal lijnen zijn treinen in de sneeuw
blijven steken.
Dok in Engeland is veel sneeuw ge
vallen. Het op de heide gelegen dorp
Simonshath is vijf dagen lang van de
buitenwereld afgesneden geweest, maar
nu is er van Dulverton uit een pad heen
gebaand.
De koudegolf, die al geruimen tijd over
Italië heerscht, heeft nu ook Sicilië be
reikt. 'In Syracuse woedde geruimen tijd
een zware sneeuwjacht.
In Zuid-Tirol beeft de koude een streng
heid bereikt, zooals men zich niet kan
herinneren, die ooit meegemaakt te
hebben.
Ook in Italië heerscht een ongekende
moeder", zeide hjj, op kort afgemeten
toon. „Kier is het koffertje. Heb je nog
een boodschap aan huis, moeder?"
„Drink je niet een kop koffie mee,
Adriaan?"
„Neen, moeder, het is al laat. Ik ga
direct maar terug."
„Je moet het zelf weten, jongen", zei
de oude vrouw wat teleurgesteld. „Doe
je de groeten thuis?'"
,,'kHoop het te doen, moeder. Goeden
avond."
Zonder Lia, die bij de .sleekachel was
gaan zitten, welk meubelstuk zij vol ver
bazing bekeken had, met een blik te ver
waardigen, verliet de boer het huisje.
Weldra hoorden de twee achtergebleve
nen de tilbury over den harden grond
wegrijden.
„Zoo, laat mij je nu eens goed aan
kijken, kindje", zei de oude vrouw.
Glimlachend stond Lia op en liep naar
de lamp.
„Je lijkt het meest op je vader", meen
de vrouw Blankert. „Is het. thuis goed?"
„Jawel, Grootmoe, u moet van allen de
groeten hebben."
„Mooi. 'tls wel onverwachts, dat je
komt. En dat midden in den winter I Ik
hoop toch niet, dat je van de koude reis
ziek zult worden.
„Neen, Grootmoe, dat zal wel gaan. 't Is
hier zoo lekker warm."
koude. Op sommige plaatsen werd 18
graden vorst geconstateerd. In de ber
gen in de omgeving van Trient vroor het
28 graden. Te Medena daalde de tempe
ratuur tot 15 graden onder nul. In de
laatste 50 jaar is een dergelijke koude
niet meer voorgekomen. In de Apenijnen
sneeuwt het nog steeds.
Koning Amanocila gaat heen.
Gistermiddag laat is te Londen offi-
ciëele bevestiging ontvangen van geruch
ten, dat de Afgliaansche koning afstand
van den troon zou hebben gedaan.
Het Afghaansche gezantschap te Lon
den kon dit feit bevestigen, en ook ai
meedeelen, dat de koning en de koningin
per auto uit Kaboel naar Kandahar in
het Zuiden des lands vertrokken waren.
Niet bevestigd is het gerucht, dat de
koning ten gunste van zijn jongeren broe
der Iüayatoella afstand gedaan zou heb
ben. Een nader bericht uit Kaboel meldt,
dat de toestand na het vertrek des ko-
nings in de hoofdstad rustig is gebleven
en dat voorloopig geen vrees voor de
veiligheid der Europeanen behoeft te be
staan. De rebellen zijn Kaboel echter nog
niet binnen gerukt en men beweert,'dat
op 12 K.M. ten N.-O. van de stad nog
gevochten wordt. De ontwikkeling, die
de dingen in de eerstkomende dagen zul
len ondergaan, wordt te Pesjawar en
Nieuw Delhi met eenige bezorgdheid gade
geslagen.
Het Leger des Heils.
Generaal Booth, die een brief van den
Hoogen Raad van het Leger des Heils
heeft ontvangen, waarin hem wordt ver
zocht met het oog op zijn zwakke gezond
heid de leiding van het Leger neer te
leggen, heeft gisteren op dit verzoek ge
antwoord.
De Hooge Raad zal Dinsdag zijn zitting
hervatten, die nogr2 a 3 dagen zal duren.
Mocht de generaal weigeren, dan zou
de Hooge Raad zich beroepen op zijn
onvoldoende gezondheidstoestand én hem
van het opperbevel ontheffen. Er zijn
aanwijzingen, dat het grootste deel van
den raad voor het aftreden zal stemmen.
Het aantal zelfmoorden neemt toe.
Blijkens de thans verschenen statistiek
der mortaliteit in 1927 is het aantal sterf
gevallen in den loop van dit jaar, in
België, 2009 hooger geweest dan het jaar
te voren. Geboekt werden, over het ge
heele land, 106.751 sterfgevallen, waar
door het sterftecijfer per 10.000 inwoners
steeg van 133.08 in 1926 tot 134.60.
Treffend is de stijging van het totaal
cijfer der zelfmoorden. Dit bedroeg 1074
in 1925 en 1197 in 1916 en steeg dus
per 100.000 inwoners van 13.7 in 1927
tot 15.5 in 1927.
„Ja, ik stook altijd flink. Maar als je
naar buiten gaat, moet je oppassen, hoor.
Jullie in de stad zijn nooit warm gekleed."
Lia had een wollen japon aan, die
haar onderarmen en hals vrij liet. An
nie had haar voor een „begijntje" uitge
maakt vanmorgen. En nu vond Groot
moeder, dat zij nog te luchtig gekleed
was!
Intusschen schonk Grootmoeder koffie
in, die Lia met smaak opdronk.
„Daar knapt een verkleumd mensch
van op", lachte zij.
„Ja, hé? En nu nog wat brood! 'kHeb
ook maar met eten gewacht. Dat 13 ge
zelliger.'"
„Grootmoe?" aarzelde Lia.
De oude vrouw keek op.
„Ja kindje, wat is er?"
„U vindt het toch wel goed, dat ik
gekomen ben?"
„Wel natuurlijk. Je kunt hier blijven,
zoolang je wilt. Maar het zal je gauw
vervelen, vrees ik. Je bent hier niet in
de stad. En 'tis hier zoo klein. Ik kan
je niet geven, wat je thuis hebt, hoor
Lia. Je moet met het eenvoudigste maar
genoegen nemen."
„O, dat is niets, Grootmoe. Ik ben
zoo blij, dat ik hier ben. Als u eens wist,
hoe het leven
„Stil maar Lia, we praten daarover
nog wel eens," viel vrouw Blankert haar
het versterkingsmiddel bij uitnemendheid,
wordt U steeds versch geleverd door
Ass. Apotheker,
Lange Kerkstraat 42, GOES. Telef. 168.
De Lafham.
De commissaris van politie van de Lo-
fodden heeft medegedeeld, dat de com
missaris te Borge een door visschers op
een afgelegen deel van de kust gevonden
benzine-reservoirnaar Borge gebracht en
onderzocht heeft. Naar verluidt droeg het
reservoir duidelijk leesbaar het opschrift
„Latham". Het reservoir zou naar het
ministerie van oorlog te Oslo gezonden
worden. (Zooals men weet, was de La
tham het vliegtuig, waarmee Amundsen
omgekomen is.)
Een gasontploffing.
In het district Ottakring (Oostenrijk)
ontstond gisteren een ontploffing in een
gasleiding, waardoor de eleclrische kabels
met name die welke naar het westen lei
den, zijn beschadigd.
De ontploffing is vermoedelijk ontstaan
doordat een arbeider die onder de
Flotzersteij-brug naar een lek in de lei
ding zocht, door een hamerslag op een
hrugpij'ler een vonk deed ontstaan, die
het nitstroomende gas tot ontploffing
bracht. De arbeider werd zoo zwaar ge
wond dat hij is bezweken.
Het vrouwenkiesrecht in Roemenië.
Als eerste stap tot de vrouwen-eman
cipatie in Roemenië, zal door de wet tot
herziening van het kiesreglement, die deze
week voor het parlement komt, in begin
sel 't kiesrecht aan vrouwen worden toe
gekend. ,Aan het parlement wordt echter
overgelaten, den termijn vast te stellen,
waarop de vrouwen dit recht voor hei
eerst zullen kunnen uitoefenen. Een des
betreffende bepaling moet met twee derde
meerderheid van stemmen worden aan
genomen.
Het nieuwe bewind in Servië.
De Staatscourant publiceert drie wet
ten. De eerste bepaalt, dat de benoemin
gen, overplaatsingen, dienstontheffingen
en pensioenneering van ambtenaren zul
len geschieden door den koning, op voor
stel van den betrokken minister. Alle tot
dusver geldende en daarmee in strijd
zijnde verordeningen worden herroepen.
Ten tweede: alle wettelijke bepalingen be
treffende de verkiezing van afgevaardig
den voor het parlement en de wet betref
fende de kiezerslijsten worden buiten wer
king gesteld; ten derde: de bestaande
bepalingen betreffende de verkiezing van
distric' i-, arrondissements- en gemeente-
besfr worden opgeheven.
Korte berichten.
Reuter seint uit Washington, dat de
buitenlandsche handel van Amerika in
in de rede. „Maar ik vrees toch, dat het
je op den duur hier niet zal bevallen-
Het leven is zoo heel anders. En dan
bij zoo'n oude vrouw, als ik ben. Maar
je kunt naar je oom gaan zoo nu en!
dan. En gister was de dominé hier en
die zeide, dat je maar eens in de pastorie
komen moet. Er zijn daar een paar meis
jes van jouw leeftijd. Maar in den zomer
is het hier toch gezelliger."
,,'tls alles goed, Grootmoeder. Als ik
hier maar welkom ben."
„Je bent welkom, Lia- Je maakt bet je
maar gezellig hier in huis en op het dorp
Was oom Adriaan soms niet vriendelijk
tegen je?"
De oude vrouw begreep in eenen het
vragen van het meisje. Adraan was na
tuurlijk kort aangebonden geweest; hij
had met het bezoek niets op; gelukkig
dacht Martje er wat anders over; nu
kwam het op den duur wel in orde-
Lia gaf geen antwoord op de gestelde
vraag. Van oom Adriaan wilde zij maar
niet spreken. Zjj wist niet, hoe Grootmoe
er tegenover stond.
„Was oom Adriaan niet vriendelijk,
Lia?"
Nu moest zjj wel antwoorden.
„Ik was zoo'n vreemde voor hem,
Grootmoeder", ontweek zjj een recht-
streeksch bescheid.
„Nu ja, maar daarom kou hg wel vriea-
Binnenland.
De Burgemeester van Schiedam overleden.
De distributie van mosselzaad.
De gasvergiftiging te Middelburg.
Vergadering Ned. Trekp. Stamboek, afd.
Zeeland, te Goes.
Buitenland.
Het nieuwe bewind in Servie.
Koning Amanoella doet afstand van den
troon.
1928 het hoogste peil heeft bereikt sedert
1920.
De Belgische Kabinetsraad heeft be
sloten tot indiening van een wetsontwerp
betreffende den aanleg te Antwerpen van
een tunnel onder de Schelde door en de
inrichting voor dit doel van een terrein
op den linkeroever der rivier.
Te Neuenfelde in Oldenburg heeft
een arbeider Zondagavond zijn vroegere
verloofde de keel afgesneden uit wraak
omdat zij zich Zaterdag met een ander
verloofd had. De .dader is reeds gevat
en heeft zonder een spoor van berouw
bekend.
Uit Sulzbach in Beieren wordt ge
meld, dat daar omvangrijke verduisterin
gen ontdekt zijn van de gelden van de
gemeentelijke spaar- en ziekenkassen. De
burgemeester, de Oberregierungsrat en de
directeur van de afdeeling spaar- en zie
kenfonds hebben gespeculeerd met de
ontvangen premiën en deze speculaties
zijn misgeloopen. Er is een voorloopig
tekort van 185.000 mark. De drie hoofd
schuldigen zijn geschorst.
De Britsche seismologische stations
hebben Zondag een hevige aardbeving
geregistreerd, waarvan het centrum blijk
baar bij' de Koerden gelegen was.
De orkaan, die j.l. Zondag boven de
Canarische eilanden woedde, heeft on
geveer de helft van den tornatenoogst
vernield en bovendien op de sinaas-appe
len-plantages groote verwoestingen aan
gericht.
Gisteren zijn. te Praag een reeks
van gasvergiftigingen voorgekomen. Daar
het in geen der gevallen om zelfmoord
gaat, moet men aannemen, dat de gaslei
ding door de weersverandering defect is
geworden. Bij elkaar zijn tot nog toe 9
gevallen van gasvergiftiging gemeld, waar
van één een doodelijken afloop had.
Slasjef, lector aan een militaire
school te Moskou, die vroeger generaal
in het leger van Wrangel is geweest, is
in zijn woning vermoord. De 24 jaar oude
delijk zijn voor zijn nichtje. Ik dacht wel,
dat hij het niet zou zijn. Maar da* komt
wel goed, Lia. Hij is niet zoo kwaad.
Jij moet altijd maar vriendelijk tegen hem
wezen, dan komt het vanzelf in orde."
„Ja, Grootmoe, dat denk ik ook wel".
Lia gaf de oude vrouw maar gelijk.
Zij begreep ter wereld niet, hoe dat goed
moest komen, want zij was de vriende
lijkheid zelf geweest.
Onder dit praten had vrouw Blankert
over het tafelzeil een tafellaken gelegd-
Ook dat zou Adriaan Blankert mot wre
vel hebben bespeurd, want het gebeurde
nooit en waarom moest dat nu voor dat
nichtje, dat onverwachts kwam over--
waaien? I
Maar al was hij er geweest, Grootmoe
der Blankert zou zich aan zijn wreveligen
blik niet gestoord hebben, maar was kalm
haar gang gegaan.
Zij was zielsblij, dat Lia er was. Te
meer, nu zij in deze korte oogenblikken
reeds meende bespeurd te hebben, dat het
meisje zich volkomen schikken zou in
deze omgeving, die vergeleken hij thuis,
armoedig was. Grootmoeder Blankert had,
daarin ook al gestijfd door haar zoon
en schoondochter, zich Lia voorgesteld
als een meisje, dat voor alles den neus
zou ophalen en in hooge mate nuffig zou
zjjn.
(Wordt vervolgd.)
