No. 87
Zaterdag 12 Jannari 1029
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
V.ROSSEM'* Z
PAA
Dl
Bank voor Zeeland - Goes
KENDRIKSE&Co's BANK - BOES
EERSTE BLAD.
HET ADRES
A. WIL KING
J. GEENSE, Opticien
Alle Bank- en Effectenzaken.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
HET LIBERALISME EN DE VRIJHEID.
IE. LICHTE MARYLAND BAAI J
19CT. IN PATENTVERPAKKING. 7J
Buitenland.
BRILLENDRAGERS,
EISCHT
GOES, Lange Vorststraat 49
Belangrijkste Nieuws.
Coupons Effecten
Deposito's
Credieten Wissels
Spaarbank 4 pCt.
Binnenland
mate dooi
ng en af-
we naar
e zelfs op
groeien en
n. Uit den
beperkt,
ide gewaa-
heesters
izen, welke
doel ge
le sneeuw-
voior zand-
ict op der-
verdienen
ze soorten
er grootere
at op sterk
t gras het
i een hope-
is een on-
afdoendo
ekken kun-
n met ver-
of met ge-
gras veldje
en daarna
p. In eenige
ch dermate
s overdekt-
niet alleen
groen uit-
rhoud zeer
unn^n voor
;r het alge-
onheid der
il te weinig
ich op veel
.ak kunnen
inden. Ze
mar weinig
te vormen-
enschte af-
de inland -
Adelaars-
de Wijfjes-
de talrijke
ir hier van
:ake is. De
awde stand-
grond en
>dig is, kan
naakt wor-
chgrond en
dan tevens
n mest aa.n
n en kosten
raardigd.
1 e n. Ver-
taan nog in
willen we
oemen, dan
dijk zijn, ze
en. Dit wil
dat er ver
en dat wo
er zal kol
der Tulpen
liet te stren-
ïk van b'al-
n ook maar
«komen, dan
al voor een
en kunnen
ngrijke scha-
>g bij, dat de
eer gelijk is
ni, waarop te
ar al le vaak
in den regel
Het is dus ge-
t grondig te
geval naar
irengon voor
Doen we dit
■eagen in de
nicer aan
fraaie bloo-
dien hebben
de andere
tast.
12 Jan.
uur 1852 M.
en. 12.30
S—4 Kinder-
afoonmuziek.
7.30—8 Knip
N. Feher:
tz. uit Den
ïlmy en Baar
andoline-ork.
—10.15 Mor-
ert. 24
«chinsky.
4.30—5 Ita,-
ïsche lessen
7.45 Duitsche
id.
5 Kerkdienst-
1.20—
nconcert.
ert door de
strange Sa-
1.
750 M. 12.50
- 7.05—7.50
-11.20 „Dok-
Molière.
.1.30 Media -
1.50 Orkest-
stconcert.
•4.50 Orkest-
iek. 8.20
05 Pia.nocon-
siek. 8.35
Irkestconcert-
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorstsiraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
7)e Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs'.
Per 3 maanden, franco per posL f3.—
Losse nummersf 0-05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ci
Bij abonnement belangrijke korting.
Wij hebben in het nummer van Woens
dag gewezen op de hooggestemde ver
wachtingen van verschillende liberale or
ganen in verband met den komenden stem
busstrijd, waarbij echter tevens tot uiting
kwam het gebrek aan geloof in de moge
lijkheid van de doorvoering der liberale
gedachte.
Om dit geloof te sterken tracht men in
de liberale pers de gedachte te suggeree-
ren, dat het hier eigenlijk een strijd is om
de v r ij h e i d die in de eerste plaats bij
het liberalisme veilig zou zijn.
Wil men een paar staaltjes?
Het „Vaderland" betoogt dat de tijd niet
meer ver 'kan zijn „dat aan ons volk weer
de oogen open zullen gaan voor het hoofd
beginsel van de liberalen, de vrijheid,
waarvan ons volk in al zijn lagen reeds
ruim den zegen ondervond. Slechts wie
dat beginsel hoog houdt, geeft verzeke
ring van de vrije uiting van gedachte, van
de persoonlijke vrijheid, en van de bevor
dering van Regeeringswege van de vrije
ontwikkeling der in het volk aanwezige
krachten. Slechts onder de Vrijheid als
schutspatrones kan men komen tot gelei
delijke verhooging van het zedelijk, gees
telijk en stoffelijk welvaren van het ge-
heele vol'k, samengaande met een harmo
nische verhouding tusschen de belangen
van individuen en groepen en die van het
geheel".
En het „Handelsblad" waagt zich aan
de volgende uitspraken:
„Wat de laatste driekwart eeuw aan
winst bracht op staatkundig gebied, is
voor een zeer groot deel liberaal werk.
Dat geldt de sociale wetgeving evenzeer als
de uitbreiding van den staatkundigen in
vloed ook van de kringen der bevolking die
daarvan verstoken waren, evenzeer als het
onderwijs. Op elk terrein onzer staatkun
dige beschaving en ontwikkeling heeft de
vrijzinnige gedachte in Nederland baan
brekend werk gedaan".
Dat is zacht gezegd, nogal tamelijk vrij
moedig.
Immers het waren de liberalen die zich
altijd' tegenstanders hebben betoond van
de geestelijke vrijheid.
Het waren de liberalen, die onder mooie
leuzen als de harmonische ontwikkeling
van ons volk in vrijheid, zoolang zij de
macht hadden, allen die niet dachten en
deden als zij negeerden en ze niet als men-
schen van gelijken rechte, als vrije bur
gers, maar als minderwaardigen be-«
schouwden en behandelden.
Ieder, die ook maar een weinig liberaal
voelt onder de liberalen, kan niet anders
dan met schaamte terug denken aan het
onvrijzinnige benoemingssysteem, dat
werd volgehouden tot op den dag dat in
1901 de macht van het liberalisme gebro
ken werd.
We geven geen voorbeelden. Wie er be
lang in stelt, kan ze krijgen.
Het waren de liberalen, die op het ge
bied van het onderwijs een dwangsysteem
zonder weerga, hebben gevolgd en men
wrijft zich dan ook de oogen uit als het
Hdhl. durft schrijven dat z ij het waren
die op het gebied van het onderwijs de
vrijheid hebben betracht.
Het is waar, zij hebben tenslotte aan de
pacificatie meegewerkt.
Maar zij hebben het niet gedaan voor
hunne politieke macht gebroken was. Toen
verzet niet meer kon baten. Toen na langen
en taaien strijd het was de heer Cort
van der Linden die sprak van het schrik-
lijk pleit voor dwang en vrijheid het
goed recht van het bijzonder onderwijs
niet meer kon worden ontkend.
Toen hebben de liberalen toegegeven.
Eerder niet.
Toegestemd kan worden, dat op sociaal
en economisch gebied de vrijheid, of al
thans wat zij vrijheid noemden, hebben
gehandhaafd.
Het is echter zeer de vraag of d i e vrij
heid, die op sociaal gebied tot zoo ontzag
lijke ellende heeft geleid, de harmonische
ontwikkeling van ons volk heeft bevorderd.
Het was een vrijheid in s c h ij n, waar
door, omdat niemand regelend tusschen-
beide kwam, de sterke over den zwakke
onbeperkt 'kon heerschen, een vrijheid die
feitelijk den klassenstrijd huldigde.
Moge ons volk voor de toepassing van
die vrijheid bewaard blijven.
De Nobile-expeditie.
Generaal Nobile heeft voor het eerst
sedert zijn redding het stilzwijgen ver
broken, dat hem na zijn terugkeer door de
Italiaansche regeering was opgelegd, en
aan een Amerikaansch journalist een uit
voerig verhaal omtrent zijn redding door
Lundborg gedaan.
Dit bericht mag echter in de Italiaan
sche pers niet worden gepubliceerd.
Het verhaal komt in hoofdzaak neer
op een verdediging van Nobile tegen het
verwijt, dat hij zich zelf het eerst heeft
laten redden.
Lundborg heeft bij zijn aankomst bij
de roode tent nadrukkelijk verklaard, dat
hij bevel had, Nobile het eerst mede te
nemen.
Voorts wees de generaal er op, dat hij
als leider van de expeditie aan boord
van de „Citta di Milano" het reddings
werk voor de overige leden zelf moest
leiden, en dat, naar later ook gebleken
is, zijn aanwezigheid op de „Citta di
Milano" een groot geluk voor de overige
manschappen is geweest, toen het vlieg
tuig van Lundborg bij zijn tweede lan
ding op het. ijs verongelukte. Ware hij
niet aan boord van de „Citta di Milano"
geweest en had hij het reddingswerk niet
krachtig kunnen bevorderen, dan zou
den de manschappen vermoedelijk veel
langer op het ijs hebben moeten blijven.
Brand in een elecirische centrale.
Dondprdagnamiddag i3 brand ontstaan
in de groote électrische centrale van
Brussel- Onmiddellijk werden alle stroom-
verbindingen van de centrale met het
stadsnet en met het net der tramways af
gesneden, wat voor gevolg had, dat de
stad gedurende een paar uren zonder
licht en zonder 'tramvervoer was. De
brandweer, die er niet aan kon denken,
het vuur met. water te bestrijden, heeft
de vlammen met zout gebluscht. Alles
beperkte zich tot stoffelijke schade.
Smokkelende dames.
De administratie der Duitsche belas
tingen heeft een instructie geopend tegen
een tiental dames, nit de gegoede Ber-
lijnsche kringen, wegens beroepsmatig
smokkelen tusschen Italië en Duitschland-
Alle dames zijn leden van een der
vele kaartclubs, die er tegenwoordig te
Berlijn zijn. Presidente van dezie club
is de weduwe van een bekend Berlijnsch
advocaat, die verleden jaar voor 't groot
ste deel van het jaar - in Italiaansche
badplaatsen vertoefde, waar zij geregeld
bezoek van haar vriendinnen ontirng.
Telkens als de dames naar Berlijn te
rugkeerden, verzocht zij steeds haar een
kleinen dienst te bewijzen, hierin bestaan
de, dat haar vriendinnen een paar shawls
of wat borduurwerk mee zouden nemen
en voor haar bewaren, tot 2$ weder te
Berlijn zou zijn.
Daar het aantal vriendinnen zeergroot
was, kwamen op deze wijze groote hoe
veelheden over de grens.
Communisten en socialisten.
De gemeenteraad van Dresden hield-
Donderdag zijn eerste zitting in 't nieuwe
jaar.
Tijdens de zitting kwam het tot een
geweldig tumult tusschen de sociaal «de
mocraten en de communisten, doordat
in de vergadering die tot middernacht
duurde, verschillende communistische
voorstellen werden verworpen.
Aan 'het tumult namen ook 'de com
munistische bezoekers op de tribune deel.
Tijdens de vergadering van den ge
meenteraad organiseerden de communis
ten een demonstratie van werkloozen.
De demonstranten trachtten in het stad
huis binnen te dringen, doch werden door
de politie -daarin verhinderd.
De ommekeer in Servië.
Het gebouw van de Skoepsjtina, dat
een oude kazerne is, wordt aan het mili
tair bestuur teruggegeven.
De begroeting voor 1929 zal met 40
pet. verlaagd worden.
De regeering heeft alle oud -Kamerleden
en politici verboden, invloed uit te oefe
nen op de overheidspersonen.
Naar het persbureau Avala meldt, zijjn
de ministeries ijverig aan het werk om
orde in het bestuur te scheppen en.nieu-
we wetten te ontwerpen, die een gro«o«te-
ren nuttigen arbeid van het bestuurs
apparaat moeten waarborgen. T)e regee
ring zal weldra haar programma in een
bekendmaking den volke kond doen.
De Joego-Slavische minister-president
heeft in een onderhoud met een Engelsdh
journalist over de plannen dor nieuwe
regeering gesproken.
Hij verklaarde, dat Joego-Slavië tot bet
parlementaire stelsel zou terugkeeren,
zoodra de tegenw-ooidige regeering haar
bijzondere taak zal hebben volbracht.
Twee couranten van de oude regee*-
ringspartijen hebben hun uitgaaf gestaakt
waarv«0'Or als reden wordt opgegeven, dat
er thans in 'Joego-Slavië geen leven van
partij-politiek meer bestaat.
voor Manufacturen
Dames- en Kinderconfectie
Tapijten - Gordijnen
Bedden - Ledikanten en
aanverwante artikelen is
GOES
HULST
De koude.
In de omgeving van Weenen heerscht
onafgebroken vriesweer. De thermometer
daalde tot 22 graden onder nul.
In boven Stiermarken is de thermometer
tot 30 graden onder nul gedaald.
Te O'berwoelz werd zelfs een tempera
tuur van 33 «graden onder nul geregis
treerd.
Op de bergen is het naar verhouding
mild. Zoo meldde het station van den Rax-
spoorweg een temperatuur van 0 graden.
In «den algemeenen weerstoestand is in
zoo verre verandering gekomen, dat hel
hoogdrukgebied in 'he.t Oostelijk deel van
Duitschland vermindert. In verhand hier
mede kan gerekend worden op minder
vorst en toenemende bewolking.
Tengevolge van het aanhouden der
sterke vorst (in Dresden vroor het gister
nacht 13 graden) voert de Elbe veel
drijfijs.
«Op verscheidene plaatsen van den" bo
venloop 'heeft het ijs zich reeds vastgezet.
In andere streken van Saksen werden
gisternacht temperaturen van 14 tot 15
graden, in Georgenfeld zelfs van 17 gra
den onder nul vastgesteld.
De .griep fe Berlijn.
Vanwege den gezondheidsdienst werd
aan de journalisten meegedeeld, dat de
gevallen van griep ook in de laatste da
gen nog niet zijn afgenomen.
Op 3 Januari waren er „te Berlijn 600
gevallen, op 10 Januari 1343. Onder deze
gevallen bevinden zich 237 longontste
kingen.
De ziektegevallen zijn over het alge
meen van lichteren aard. Sinds 1 Jan.
zijn slechts 43 sterfgevallen wegens griep
voorgekomen.
In betrekkelijk grooteren getale zijn
kinderen ziek geworden. Van het perso
neel van ziekenhuizen is 10 pet. lijdende
aan griep. Er is dus zichtbaar gebrek
aan personeel.
Daar de ziekenhuizen overvol zijn, heeft
do gezondheidsdienst besloten, in geval
van nood de scholen als ziekenhuizen
in te richten.
Het Leger des Heiis.
Een telegram nit Londen meldt, dat
mr Jowitt, een bekend Kings staatsraad,
namens generaal Booth zal optreden in
den Hoogen Raad van het Leger. Dit
bericht bevestigt de verwachting, dat de
generaal zich niet vrijwillig terug zal
trekken.
Toen mevrouw Booth het besluit van
den Hoogen Raad aan den generaal be
kend maakte, nam deze het zeer kalm
op. Zijn eenige opmerking was: „Ik zou
wel eens willen weten, wie daar achtei
zit!"
Gistermiddag ontving hij de zeven af
gevaardigden van den Hoogen Raad in
zijn slaapkamer. Na met hen te hebben
gebeden, luisterde hij aandachtig naar
het v«oorlez«en van den langen brief, door
den Hoogen Raad aan hem gericht en
verklaarde tenslotte, er Maandag op te
zullen antwoorden.
Nadat de deputatie vertrokken was,
bracht comm. Eva Booth, de zuster van
den generaal, hem een onverwacht be
zoek, doch zij werd niet toegelaten. Later
werd of'iciëel verklaard, dat de verpleeg
ster van den generaal dit tweede bezoek
te vermoeiend voor hem achtte.
Comm. Eva Boo«th, die hoofd is van
het Leger in Amerika, en die als de op
volgster van den generaal wordt gedood
verfd, had den generaal sedert haar aan
komst in Engeland nog niet bezocht.
Invrijheidstelling Dr Borms.
Naar uit Antwerpen wordt geschreven,
zal de v-olgende week het door de Kamer
'aangenomen amnes'ie-ontwerp behandeld
worden in den Senaat.
Behoudens onvoorziene gebeurtenissen
kan afkondiging van de amncstie-w«3t
spoedig plaats vinden, waarna Dr Borms
onmiddellijk uit de gevangenis zal wor
den ontslagen.
Wellicht geschiedt dit tegen het einde
der aanstaande week.
Korte berichten.
""et aantal zelfmoorden do«or h.et
open- en van de gaskraan is te Wee
nen «rner zoo gro«ot geweest als het
afgelo pen jaar. Ongeveer 3103 menschen
hebben in 1928 in de Oostenrijksche
hoofdstad op deze wijze een eind aan hun
leven gemaakt.
voor Uw oogen een BRIL
met zuiver geslepen glazen
en vakkundige bediening.
Let op het juiste adres.
Een commissie uit het Engelsche
parlement heeft in een circulaire aan d«e
parlementsleden gevraagd hoe zij dach
ten over den aanleg van een tunnel on
der het Kanaal tusschen Frankrijk en
Engeland; 180 leden waren ervoor, 75
er tegen en 100 leden hielden zich on
zijdig.
De hongerstaking «der politieke ge
vangenen te Mtlowitz is geëindigd. De sta
kers waren bijna allen totaal uitgeput.
Kantoor Groote Markt 21 Telefoon 74 (2 lijnen)
Binnenland.
Het Rotterdamsche annexatieplan door
den Gemeenteraad aangenomen.
De gevolgen van een eventueele doorbraak
van «den zeedijk te Westkapelle.
Diefstal van poststukken te Amsterdam.
Buitenland.
De griep te Berlijn.
De koude in Duitschland en Oostenrijk.
Na den staatsgreep in Servië.
Het commandement van het Leger des
Heils.
Naar uit Moskou gemeld wordt, is
tijdens een voorstelling in een bioscoop
te Weihaiwei brand uitgebroken. Door
het vallen van brandende balken wer
den 9 personen gedood. 14 personen!
werde«n gewond. De hrand was door kort
sluiting ontstaan.
Gouverneur Fruytier vertrokken.
Gistermiddag om twaalf uur is de
nieuwbenoemde gouverneur van Cura
sao, ir L. A. Fruytier, met de Venezuela
van den Kon. West-Indische Maildienst
naar zijn nieuwe gewest vertrokken. In
's-Gravenhage was de minister van ko
loniën, dr J. C. Koningsberger, aan het
station om afscheid te nemen; te Amster
dam aan boord werd ir Fruytier, be
halve door familieleden, door een vrij
talrjjk gezelschap uitgeleide gedaan.
De Eerste Kamer.
Bij het afdeelingsonderzoek van de
wetsontwerpen tot wijziging van de« wet
ten van 2 Juli 1928 tot wijziging van
de Ongevallenwet 1921 en tot wijziging
van de land- en tuinbouwongevallenwet
1122 bepaalde men zich tot he.t betuigen
van algemeene instemming met de voor
gestelde wijzigingen.
Prinses Juliana.
Gistermiddag halfvijf heeft Prinses Ju
liana in het paleis aan het Noordt-inde
te Den Haag ontvangen een aantal bij
ons Hof geaccredite«crde gezanten met hun
dames, die tot dusver niet aan de Prin
ses waren voorgesteld.
De Zuiderzeewerken.
Alle Zuiderzeewerken zijn wegens ijs
gang en den mist stopgezet; gisteren is
al het materiaal naar de havens gesleept.
De haven van Medemblik is vol schepen.
De Rotterdamsche annexatie.
In de gisteren gehouden vergadering
van den Rotterdamschen gemeenteraad,
werd het annexatieplan met 26 tegen
13 stemmen aangenomen.
Voor het voorstel hebben gestemd,
alle sociaal-democraten, Roomsch Katho
lieken, Vrijzinnig-Democraten, twee anti-
revolutionnairen en een liberaal.
Tegen hebben gestemd de geheele
Christ.-Historische raadsfractie, vier anti-
revolutionnairen, een staatkundig-gerefor
meerde en vier liberalen.
Zes raadsleden waren afwezig.
Het aannemersbedrijf.
Dijkgraaf en hoogheemraden van Delf
land hebben besloten, de borgstelling
voor aannemers bij aanbestedingen van
het hoogheemraadschap af te« schaffen.
Stukken voor den Gemeenteraad
van Middelburg.
Nog steeds bestaat aan school J
een vacature, «die telkens tijdelijk
werd vervuld in verband met de omstan
digheid, dat van den Minister van Onder
wijs geen «vrijstelling werd verkregen om
een benoeming te doen plaats hebben bui
ten «de lijst van wachtgelders om. Na her
haalde pogingen werd deze vrijstelling in
September jl. verkregen, waarna een op-
