No. 85
Donderdag 10 Januari 1929
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
HENDRIKSE&Co'sBANK-GOES
Het Jubileum van de
Koningin-Moeder.
Het huisje aan den zeedijk
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
FEUILLETON
Coupons Effecten
Deposito's
Credieten Wissels
Spaarbank 4 pCt.
hij dreigde
en betaalde
igade gedroeg
k.
de auditeur-
enisstraf met
■erdediger be-
■ake kon zijn
'Cht oplegging
net het voór;-
1928 inging.
vele dlen-
m eere-bewij'-
iciëele schade
nd
der besto-
isscher J. V-
che rechtbank
ember op vi
mmoeder, V.,
nger en kreeg
.'kopje thee,
rtje. Dat was
iet bed vond
sjes, uit één
;na.m. V. was
geweest, liet-
mleiding was
eischen, n.l.
d hij op ver-
i vrijheid ge-
ÏE SCHAATS
d b 1. over dit
intleend:
ondergebon-
e van beenen
veilig aange--
(enen schaats
sche landen is
tijdschriften
id, Engeland,
ndere landen
phen, den se-
chop Thomas
evonden van
en en wel van
dat men ook
k maakte van
jzeren schaat-
a de kinderen
ervolgens op
ren schaatsen,
an Nederland
en in 181.3 en
nden, die.oud-
n hielden
waardoor men
komt er
naar de(n)
t heel eeuvou-
im geldprijzen
toen er later
gebied kwam,
an gehouden,
dhaafd werd.
nog veel om
if ten zijn vele
d der schaat-
telhold djehon
etberg van E.
kum stond op
ende te lezen:
Vouterswoude,
den 18en Juli
2 (dius op 85-
rswoude naar
reis heen en
r zag men een
ime Cardol te
de Waal voor
Latsen heen en
zen bij Gouda
zijn 99e jaar
a achterklein-
n vertellen de
een kamp op
Leeuwarden
ging tussrhen
er niet min-
•t verschenen.
gomden oor-
van Pogginga-
leinood. Maar
spersonen viel
verheidLuis-
r aanhaal uit
ingeplakt
onze burger
openbaar ten
iroogende toe-
i allen de bo-
wedstri'd aan
ezondheid bo-
n en alle he-
n zich gans.cb
verhalen, hoe 7
n hebben op
vijanden. Zoo-
riifue terstond
n in de eerste
L572 den weg
slagen, zag hij
er den water
ad versperden,
iging haar van
1 te bestoken,
:p afstand, en
akschutters on
er vervolgens
i's rondom de
hun - verbazing
euzenknechten
hen optrekken,
oren" aan,
.iedschrijver
dat land het
pe krammetjes
eslagen, dat in
den voet sluit
p het ijs staan-
loop en en fce
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
'ie Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post f3.—
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 d
Bij abonnement belangrijke korting.
Van alle stations en van tal van open
bare gebouwen wappert vandaag de Ne-
derlandsche driekleur, ter gelegenheid van
het feest van de Koningin-Moeder, die nu
een halve eeuw geleden haar intocht deed
in ons land.
In de Residentie en tal van andere
plaatsen wordt deswege feest gevierd.
In Zeeland is, mede als een gevolg
van het ontbreken van Oranjeverenigin
gen, van feestbetoon weinig te bemerken,
maar toch leeft ook hier het volk met de
hooge jubilaresse mee en leeft ook hier de
wensch en de bede dat deze beminnelijke
en beminde Vrouwe nog tal van jaren mag
worden gespaard.
Koningin Emma heeft zich de liefde
van het overgroote deel van ons volk weten
te verwerven.
Een gevolg van de hooge opvatting die
zij steeds gehad heeft van haar taak.
Toen Mevr. van Itallië-van Embden in
een persgesprek, dat zij met de Jubilaresse
mocht hebben, de vraag stelde of het niet
moeilijk was geweest bij- het einde van het
Regentschap afstand te doen van zoo cen-
tralen invloed, luidde het eenvoudige maar
in zijn eenvoud zoo treffende antwoord:
Het voornaamste is niet gelukkig te w o r-
den, maar gelukkig te maken.
Van dit interessante gesprek laten wij
hier een gedeelte volgen.
„Ik zal u van onze opvoeding ver
tellen. Die was eenvoudig. We hadden
jarenlang een Engel sche gouvernante- Ze
voelde zeer sociaal. Ze sprak ons over
arbeidsverhoudingen, sociale instellingen,
het leven van de fabrieksarbeiders, toen
meestal nog zeer treurig. Ze gaf niet
alleen lessen; ze schiep ook oen sfeer
om ons onderwijs.
We waren met vijven zusters. De oud
ste 'kreeg tering, toen zij1 lö jaar was.
Een tragedie. Ach. De diepe indruk, dien
die op mij maakte. Daaruit is m\jn belang
stelling ontstaan voor de lijders aan die
vreeselijke ziekte. En voor de middelen
om haar te voorkomen.
Ik was de derde zuster naar den leef
tijd. Na de vierde volgde een broer, nog
een schooljongen, toen wij- al volwassen
waren. En dan het jongste zusje, ons
speelpopje, nog een kindje toen ik trouw
de- Een groot voorrecht: een groot ge
zin. Een natuurlijke hulp by de opvoe
ding. Je voedt elkaar opl Je leert: toe
geven, niet je wil doordrijven, achter
staan terwille van een ander.
We gingen niet zoo heel veel met an
deren om. Dat hoeft ook niet, als je zelf
een groote kring vormt. Aan tafel, met
de gouvernante, den gouverneur, de kin
derjuffrouw, moeder"s twee hofdames
van wie één ons meisjes chaperonneer
de als we uitgingen mijn broer's
vriendje, dat met hem opgevoed werd,
waren we toch lederen dag met veer
tien samen. Dat brengt gezellige con
versatie mee.
door
HUGO KINGMANS.
23)
-o—
„Hy is een goede jongen", mompelde
vrouw Blankert op halüuiden toon, als
menschen, die altijd alleen zyn, vaak ple
gen te doen. „Alleen dat van Marie, dat
is niet goed van hem. Wij moeten kun
nen vergeven."
Zij zat weer in haar leunstoel en peins
de, de oude vrouw. In haar hart was blijd
schap en dank voor den ontvangen brief.
Misschien werd het zoo weer goed met
Marie. Zij was toch haar dochter.
Met stevigen stap was Adriaan Blan
kert, zonder iemand te ontmoeten, in-
tusschen den landweg afgeloopen, om op
den tweesprong links af te slaan, den
weg naar het dorp cp.
Maar zoover behoefde hij niet te I-oopen-
Tien minuten vóór het dorp sloeg hij een
smallen weg in, om zoodoende een kleine
hofstede te bereiken, waarvan hy do
pachter was.
Hector, de groote hond, sloeg aan. Maar
op het hooren van de stem van zya baas,
Juist omdat de Prinses dien grooten
kring thuis mist, staan Haar ouders Haar
deze jaren in Leiden toe.
Gns leven in Arolsen was wel zeer
eenvoudig. Dat is gelukkig voor kinde
ren. We leerden uitstekend handwerken,
ook teekenen. Ik herinner me, toen we
in Cannes logeerden, kreeg ik daar goede
teekenlessen, en Fransche literatuur van
een Franschman. Literatuur behandelden
we h fond. Geschiedenis ook. Onze op
voeding was breed voor dien tijd. Maar
de praktijk van de opvoeding berustte
bij onze moeder. Heel jong al hielpen
we mee in ljaar liefdadigheidswerk. Als
we op reis waren, schreven we brie
ven voor moeder; was er wel aan ge
dacht hier soep te brengen; daar kinder-
kleertj-es? Thuis gingen we naar de men
schen toe; informeerden; brachten de
noodige dingen.'"
„Heeft de Koningin de intimiteit van
Uw familiekring neg mee doorleefd?"
„Zy was twee keer als baby in Arol
sen. Dat kan men haast niet meetellen.
Een paar van myn zusters waren toen
getrouwd. Moeder was ziekelyk gewor
den. De kring kleiner. De Koningin heeft
veel gespeeld met mijn jongste zuster;
zy scheelden maar 7 jaar."
„Toen kwam de Koning in Pyrmont."
Een guitige glimlach. „Ik blijf wat lang
bij mijn jeugdherinneringen staan, niet
waar Nu, goed dan. De Koning kwam
naar Pyrmont; in '78. Neen, niet voor
een kuur; op bezoek bij ons. Hij bleef
eerst vier dagen; kwam later terug; toen
volgde onze verloving.
juk wist: ik ging myn nieuw tehuis
tegemoet. Voor het gansche leven. On
der een volk, dat myn volk worden zou.
Ik kende, ik begreep myn plichten.
Myn opvoeding, myn kring had my
voorbereid. Als men jong is heeft men
een groot aanpassingsvermogen. Een ge
voel van: ik durf het wagen. Onbewust
voor myzelf, moet toch myn verstand
zich wel rekenschap hebben gegeven. Ik
zag den weg. Ik hoefde maar te volgen
die hem vermaande, veranderde zyn ge
knor in een vroolijk geblaf.
Een deur werd geopend.
„Ben je daar, vader?"
„Ja hoor", was het opgewekte ant
woord van den man, die binnenstapte en
in de keuken kwam, „het is weer heel
goed. Maar er was iets anders."
„Wat, Adriaan?" vroeg zyn vrouw, een
stevige boerin.
,,'kZal het je straks vertellen moeder,
Is er iets bijzonders geweest?"
„Neen man. 'tls koud, hé?"
„'t Vriest steendik, mensch. Waar zyn
de kinderen?"
„Evert speelt in de kamer; Jan is bij
buurman Diermanse; Marie is boven aan
het kleeden."
„Heeft Kees de koeien gemolken?"
„Het is in orde, vader. Wy doen de
zaken wel goed, als je weg bent", lachte
zij opgewekt.
„Je bent een fideele vrouw; dat heb
ik altijd nog gezegd", zeide hy.
Toen gingen ze naar binnen.
Evert, een jongen van negen jaar, de
Benjamin van het gezin, speelde met zijn
Meccanodoos, die hij, op zyn jaardag,
pas geleden ,van Grootmoeder had ge
kregen.
„Zoo, jongen", zei Adriaan Blankert-
„Dag, vader. Kijk eens, wat een mooi
karretje dat wordt".
wat ik thuis had geleerd. Alles was daar
aanwezigin het klein. Hier wachtte
het grootere, maar in andere verhouding:
het zélfde. Ik werd ook geholpen: 'sKo-
nings zuster in Arolsen, had mij al voor
bereid. De feestelijke intocht in Holland
zou worden gehouden op 21 Januari
doch toen viel over dat al.es een zware
schaduw: de dood van Prins Hendrik.
Alle recepties worden uitgesteld. We kwa
men in Den Haag aan op 13 Januari,
diep in rouw. Alles stil. Het Paleis half
gesloten."
„U wachtte al gauw een zware dub
bele taa.lc: Moeder-opvoedster èn Regen
tes. In die hoedanigheid voelde U de
„Koningin" als de éérste. En als moeder
toch weer kon U niet zwak zijn."
„Dat is zoo moeilijk niet als het u
lijkt. Een verstandig kind houdt die twee
begrippen heel good uit elkaar. De éér
ste was de Koningin in officieele functie.
In huisheeft het nóóit geschaad.
Als menteen kind goed opvoedt dan ge
hoorzaamt het in liefde. Trotsch wordt
niol wie een belangrijke levenstaak voor
zich ziet."
Waarom zou een mensch trotsch zyn?
Om een positie? Daar is toch héél geen
reden voor. En de p'ichten van een hooge
positie zijn niet altijd een genoegen. Wat
dat altijd wèl is: belang stellen in het
volksleven. Van Holland en van Indië.
De laatste vraag van mevr. v. Itallie
luidde:
„Was het niet moeilyk om, by het
eind van 't Regentschap afstand te doen
van zóó centralen invloed?"
„Moeilijk? Afstand doen ter wille van
je kind? Ik had immers het gezag maar
„waargenomen"! Ook het belang van het
volk eischte: zich terug trekken. Een
leegte? Ontstaat altijd als een taak is
afgeloopen. Maar die zich vult met veel
nuttig werk. Voor wie tracht niet te den
ken aan zichzelf, is 't leven zoo ingewik
keld niet. En wie wel denkt aan zich
zelf als midde'puntkan nooit geluk
kig zyn. Als bij een huwelyk. Het voor
naamste is niet: gelukkig wórden, maar
gelukkig maken."
Millionaire en werkloozen in Amerika.
In 1914 waren er zeven duizend mil
lionaire in de V.S., maar in 1923 zijn er
tusschen de dertig en veertig duizend, vol
gens een statistisch deskundige van de
Federal Reserve Bank of New-York. Hij
schat, dat de helft van deze nieuwe rijken
hun fortuin danken aan de daling der
geldswaarde sinds het oorlogsjaar. Een an
der deel dankt het aan de stijging van be
leggingen en de verhande.ingen van stuk
ken. En uit Washington komt het bericht,
dat een netto inkomen van 2 8J9.000.000
dollar of byna een derde van het nationaüo
inkomen werd ontvangen door 11.037 per
s-onen op een totaal van 24 mil.ioen ge
zinnen. Hiertegenover staat een aantal
werkelo-ozen van twee en een half mil-
li-oen en een millioen farmers, wel aan
„Mooi, hoor. Ben je vanmiddag niet
meer buiten geweest?"
De jongen gaf geen antwoord maar
kleurde.
„Nou vader, zei de boerin, „óf hij bui
ten geweest is. Hij liep op den put."
„Maar jongen, moet je er doorzakken?
Het ijs is immers nog niet sterk genoeg.
Wacht daar nog maar een paar dag-en
mee hoor. Als het goed is, mag je schaat
sen leeren rijden. 'kZal ze morgen uit de
stad meebrengen."
„Fijn", zei Evert, die blij was, dat het
zoo .'goed afliep. Hij had een geduchten
uitbfrander verwacht.
Het was tot na 't avondeten dat de
boerin haar nieuwsgeri'gheid bedwingen
moest. Adriaan Blankert wilde er niet
over spreken, zoolang de kinderen er bij
waren. Maar toen was hij even met zijn
vrouw alleen.
Moeder heeft een brief gekregen, Martje,
van een dochter van Marie," zeide hij.
„Dat mag ook wel in de courant",
merkte zij op, ten hoogste verbaasd. „Wat
had die te schrijven?"
„Ja, het wordt al gekker. Die wil eeni-
gen 'tijd bij moeder komen l'o-geeren, om
dat hij in een andere omgeving moet
wezen."
„Heb ik van myn leven! Ze is zeker ze
nuwziek? dat zijn al die stadsnufjes. Lek
ker -eten en drinken, uitgaan en pret ma-
het 'k, maar zonder loon of winst te
trek., i.
Een boete van 14 millioen francs.
Aan den leider der grootindustrieelen in
het Saargebied, dr Roechling, is door het
belastingkantoor te Metz een vordering
gestuurd tot betaling van 14.441.410
francs. Deze vordering berust op een
vonnis van den krijgsraad te Amiens van
24 December 1919, waarbij Roechling we
gens „roof, diefstal met geweldp-.eging
en andere misdrijven' 'tijdens den oorlog
in Frankrijk gepleegd, tot 10 jaar tucht
huisstraf, 15 jaar verbanning en 10 mil
lioen francs boete werd veroordeeld. In
de uitno-odiging tot betaling wordt Roech
ling met executie zijner goederen be
dreigd, wanneer hy niet binnen acht
dagen betaalt.
Moeilijke overtocht
De Mauretania is te New-Yo-rk met ver
traging aangekomen na den onstuimigsten
overtocht, dien de kapitein, naar hij ver
klaarde, sedert 30 jaren meegemaakt
heeft. Het schip liep in den storm veel
schade op van ondergeschikt belang.
Spoorwegongeluk.
Bij een botsing tusschen een passa-
gierstrein en een goederentrein bij Chel
tenham (Eng.) zyn de machinist van den
passagierstrein en een passagier gedood;
4 passagiers werden ernstig, 3 licht ge
wond. Twee rijtuigen van den trein zijn
omver geworpen.
De toestand van enkele gewonden is
wanhopig.
Volgens latere berichten zyn zes lyi-
ken van onder de verwoeste treinen te
voorschijn gehaald. Men vreest dat er
nog meer slachtoffers zijn.
Een stad In geldnood.
Het stadje Steyr in Opper-Oostenrijk,
een belangrijk industrie-centrum en tevens
een middelpunt van het vreemdelingen
verkeer, verkeert sinds lang in ernstige
financieele moeilijkheden. De voornaam
ste inkomsten der gemeente bestonden uit
de belastingpenningen, enz. van de wapen
fabriek, -die haar oorspronkelijk bedrijf
echter na den oorlog heeft moeten staken
en thans een bescheiden machinefabriekje
is. De gemeente heeft op het oogenblik een
schuld van 3 Y> millioen shilling, wat neer
komt op 180 per hoofd. Alle pogingen om
steun te krijgen van de bonds- of de pro
vinciale regeering zijn mislukt. Het ge
meentebestuur heeft nu besloten een reeks
gemeentegebouwen, w.o. een kazerne, een
H.B.S. en een ambachtsschool, aan den
meestbiedende te verkoopen. Voorts be
sloot men met eenparige stemmen alle ge
meentelijke belastingen zeer aanzienlijk te
verhoogen.
Kouds.
In Duitschland is het sinds Dinsdag
zeer koud en deskundigen verzekeren, -dat
in de volgende dagen geen verbetering van
het weder dient te worden verwacht. In
den afgeloopen nacht daalde de thermo
meter te Berlijn tot 10^ graad onder nul.
Tegen -den middag vroor het nog 7 gra
den. Uit Silezië en Opper Beieren worden
maken, dansen en weet ik wat meer.
'tls wel om zenuwachtig te worden. En
dan ir'eten de schepsels naar een andere
orag» g. En dan is Grootmoeder goed.
Moe vindt het natuurlijk goed?"
vroeg zij.
„Natuurlijk?" vroeg Adriaan Blankert.
„Had je dat dan gedacht?"
„Vanzelf. 'kHad niet anders gedacht.
Vindt zij het dan niet -goed?"
„Ja, 'k heb beloofd, te zullen schrijven,
dat het goed is."
„Dacht ik wel'. Net iets voor moeder."
„Zou jij het doen, Martje?"
„Och, moeder is oud, Adriaan. Geef
haar maar wat toe."
„Dat is geen antwoord op mijn vraag."
,,'t Is zoo moeilijk, Adriaan. Een moeder
is een moeder, hé? Zij hoopt altijd nog,
dat het met Marie in orde komt."
„Geloof jij daar iets van?"
„Je kunt het nooit weten."
„Wat mankeertje nou? 'kHeb moeder
eerst aangeraden, te weigeren en gezegd
dat jij er ook zoo over dacht."
,,'kWeet niet, of het wel verstandig zou
zijn om te weigeren. Het zet maar kwaad
bloed."
„Dat kwade bloed is er toch al. Daar
heeft Marie wel voor gezorgd. Ik be-
gryp je niet.
„Omdat je geen moeder bent, Adriaan.
Je weet, dat ik het schandelijk vind, zoo-
Binnenland.
Een dreigende staking aan de Hevea-
fabrieken te Velp.
Het scheepvaartverkeer door het ijs ge
stoord.
Het jubileum van H. M. de Koningin-
Moeder.
Buitenland.
De afval van de kerk te Weenen.
Spoorwegongeluk in Engeland.
Strenge vorst in het buitenland.
De toestand in Servië.
echter temperaturen van 19, uit Oost Prui
sen van 17, uit München van 9 graden
onder het vriespunt gemeld. In West-
Duitschland schijnt het minder koud te
zijn.
Dorp door wolven overvallen.
Uit Moskou wordt gemeld, dat eenigo
groote troepen wolven het dorp Soesjan in
het -gouvernement Wladiwostok hebben
overvallen. Vier boeren werden door de
wolven gedood en drie gewond. Heele kud
den vee werden door de uitgehongerde
roofdieren verscheurd. Een ontboden af-
deeling van het roode leger ondernam een
aanval op de wolven met machinegeweren,
waarbij 120 wolven werden neergelegd.
Romeinsche kwestie naar oplossing.
Uit betrouwbare bron wordt vernomen,
dat de ontwerp-overeenkomst tot oplos
sing van de Romeinsche kwestie zich
thans op 's pausen tafel bevindt, ten einde
door hem aan een onderzoek te worden
onderworpen. Vernomen wordt, dat in het
gebied, hetwelk de regeering aan het Va-
ticaan zou afstaan tusschen de 11.000 en
15.000 menschen wonen, waarover de
paus in naam de souvereiniteit zou heb
ben, ofschoon deze in werkelijkheid bij de
regeering blijft berusten. Voorts verluidt,
dat als het accoord tusschen paus en re
geering tot stand komt aan den Heiligen
Vader de keus zal worden gelaten aan
gaande tijd en vorm van -de officieele rne-
dedeeling aangaande de overeenkomst.
De nieuwe toestand in Servië.
Naar de Prawda verneemt, moeten alle
poliffieke partijen op -grond van art. 1
en 3 der nieuwe wet tot bescherming van
den Staat als ontbonden worden be
schouwd. Volgens, een andere opvatting
zijn enkel de partij' der Bosnische- Mo
hammedanen en de Sloweensche volks
partij, wegens haar godsdienstig karakter,
en verder de Kroatische boerenpartij en
als Marie gehandeld heeft. De straf zal zij
dan ook wel' krijgen, als ze niet ver
andert. En nu maar, zonder meer Tiaar
dochter to laten schrijven en te vragen,
of die komen mag, het is een schandaal1,
in één woord. Er stond immers niets
bijzonders in dien brief?
„Niet bijzonders. In een paar jaar geen
letter aan moeder geschreven en nu dit
verzoek 1 'kZou het wel weten. Zij kwam
niet in mijn huis, vóór ze haar moe
der op de knieën om vergeving had
gevraagd."
Adriaan Blankert wond zich op, als hij
er aan dacht. Te meer, omdat hij ditmaal,
tegen zijn verwachting, in zijn vrouw
niet een bondgenoote had.
Zijn vrouw was zoo wijs, om verder
te zwijgen. Er kwam nog wel eens een
gelegenheid, dat zij verstandig met hem
praten kon. Zij moest haar schoon
moeder gelijk geven. Wie weet, of de ver
houding niet veranderde, al zou die dan
niet bepaald hartelijk worden. Voor moe
der was het te hopen. Van Marie was
zij niet een troote vriendinZij kon
dat trotsche in haar niet uitstaan.
Adriaan Blankert mokte even. Maar dan
zeide hy: „Komaan, 'kheb moeder be
loofd, dat ik schryven zal. Dat moet
dus maar."
(Wordt vervolgd.)