No. 82 Maandag 7 Januari 1929 43e Jaargang oopen loopen Dagblad voor de Provincie Zeeland ZBiggehartfaóok BESTEMDER ESTELLE. es. KEKIaG EERSTE BLAD. Buitenland. Belangrijkste Nieuws. HENDRIKSE C°'« BANK - GOES. Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle Dit nummer bestaat uit 2 bladen. A.V0.BIGQELAAR 780* ^ROOSENDAAL SPAAR8ANKBOEKJES t stalen. de en. gd. :m' en, ige der Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes. Tel.: Redactie en Administratie no. 11. Postrekening No. 44455. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259. ^kZeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post f3.— Losse nummers(0.05 Prijs der Advertentiën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 d Bij abonnement belangrijke korting. KONINGIN EMMA. Het is vandaag een halve eeuw ge leden, dat. de jeugdige prinses Emma van Waldeck Pyrmont met Z. M. Koning Wil lem III in het huwelijk trad. In verband daarmede wordt deze week het 50-jarig Nederlanderschap van Ko ningin Emma herdacht. Er is alle reden om dit te" doen in dankbare stemming. Het was, zooals een der bladen terecht opmerkt, een halve eeuw van voorbeel dige trouw. Koningin Emma heeft zich aan ons volk gegeven met haar geheele hart en het i3 dan ook geen wonder, dat deze Vorstin in het hart van ons volk zulk een groote plaats inneemt. In de proclamatie bij de aanvaarding der Regeering sprak Koningin Wilhelmina van „Mijne innig geliefde Moeder, aan wie ik onuitsprekelijk veel verschuldigd ben, en die mij het voorbeeld gaf van een edele en verheven opvatting der plichten, die nu op my rusten." Deze woorden kunnen door ons ge heele volk worden overgenomen. Het is aan Koningin Emma onuitspre kelijk veel verschuldigd. In alles was zij een voorbeeld van trouwe plichtsbetrachting. Als Echtgenoote, als Moeder, als Re gentes, en ook als mensch onder de menschen. God heeft Koningin Emma en in haar ons Koninklijk Huis en geheel ons volk rijk willen zegenen. Moge het Hem behagen deze lieve Vor stin nog tal van jaren te sparen en haar te doen wandelen in het vriendelijk licht van zijn aangezicht, dat ook voor de meest hoog geplaatste kan geven vrooljjkheid en licht. De candldaatstelllng. Fr bestaat ten opzichte van de can- didaafcstelling voor de Tweede Kamer een misversland waarop nog weieens de aan dacht mag worden gevestigd. Wij! hebben het van harte toegejuicht, dat de Antirevolutionaire partij' er toe is overgegaan met 12 candidatenlijsten uit te komen. Er zijn 18 kieskringen en waar het aantal A.R. Kamerleien op dit oogenblik 13 bedraagt, een getal dat nog niet zoo gemakkelijk zal zijn op *te voeren, gaat het niet aan voor iederen kring met een eigen lijst uit te komen. Zekere com binaties zijn dus noodzakelijk. Maar hot groote voordeel is dan toch, dat althans een aantal kringen, w.o. ook Zeeland, met een zelfstandige lijst zul len uitkomen, zoodat straks de A.-R. party in dit gewest een eigen afgevaardigde zal hebben, iemand die zich in de Zeeuwsche toestanden kan inwerken en naast de alge- meene ook de speciaal Zeeuwsche be langen kan behartigen. Dat is vooral in dezen tijd nu er voor cns gewest meer belangstelling begint te komen, en nu tal van vraagstukken die voor Zeeland als levensvragen moeten worden beschouwd aan de orde komen, van zeer groote beteekenis. Verwacht mag dan ook worden, dat de Antirevolutionairen in Zeeland, met groote opgewektheid ook aan den voorbe reidenden verkiezingsarbeid zullen deel nemen en dat ze zich zullen inspannen om straks een candidatenlijst te krijgen, die klinkt als een" klok. Het is in dit verband dat wij willen wijzen op een misverstand dat in som mige kringen, niet alleen in deze provin cie blijkt te bestaan. Wanneer een bepaalde kring, zoo meent men, met een eigen lijst uitkomt, dan volgt daaruit, dat op zulk een lijst, al thans in hoofdzaak, moeten voorkomen personen, in zulk een kring woonachtig. Friesland zal dus een aantal Friezen naar voren moeten brengen, Amsterdam een aantal Amsterdammers, en Zeeland een aantal Zeeuwen. Natuurlijk, dit stellen wij' op den voor grond, is daar op zichzelf niet het min ste bezwaar tegen. Waarom zouden ook Zeeuwsche afgevaardigden hun stem niet op het Binnenhof laten hooren, zooals b.v. Mr de Veer dat in de Eerste Kamer dcet? Nogaens, daar is niets tegen. Maar en dat worde niet verge ten noodzakelijk is het niet. Noodzakelijk is, dat er op de lijst ge plaatst worden mannen met een behoor lijke ontwikkeling en een breeden blik, in staat, om'niet alleen enke'.e dislxicts- belangen te behandelen, maar ook en in de allereerste plaats, de a 1 g e - m e e n e belangen te behartigen. Vinden we zulke mannen in eigen kring uitstekend. Maar vinden we ze niet binnen, maar wel buiten onzen kring, dan ons zelf geen annoodig9 beperking opgelegd. Geen vrijwillige armoede. Hongarije en Turkije. Zaterdag is te Boedapest tusschen Hon garije en Turkije een verdrag van vriend schap en arbitrage ondorteekend. De voornaamste bepaling van het ver drag is, dat geen der partijen economische of politieke bondgenootschappen zal slui ten, welke tegen de andere party zijn ge licht. Beide partijen verplichten zich ook de neutraliteit in acht te nemen, indien de andere party ondanks haar vredelievende houding door een derde party wordt aan gevallen. De staking te Antwerpen. De beperkte staking aan de haven van Antwerpen ten gevolge van de toepassing van de nieuwe regeling voor nachtarbeid, houdt aan. Het aantal stakers bedraagt een kleine duizend. Trots de pogingen der communisten is het niet waarschijnlijk, dat de staking zich verder neg zal uit breiden. Verwacht wordt, dat de volgende week alles weer normaal zal zijn, daar de bazen dreigen met afschaffing van den nachtarbeid en de gedelegeerden der vakvereenigingen van havenarbeiders de toezegging deden de nieuwe overeenkomst trouw toe te passen en door hunne leden te doen eerbiedigen. Ernstige griepepidemie te Berlijn. Te Berlyn heerscht een nieuwe griep epidemie. In het algemeen zijn' de geval len weliswaar niet van ernstigen aard, piaar hot aantal patiënten is ditmaal bui tengewoon groot. Zoo zijn op het oogen blik niet minder dan 35.030 van de 465000 leden der Berlijnsche ziekenfondsen ziek gemeld. De overgroote meerderheid dezer zieken heeft de griep. Gemiddeld worden alleen- bij de ziekenfondsen 500 nieuwe gevallen per dag geme'.d. Gisteren bedroeg h§t aantal nieuwe zieken echter 750. De gemeentelijke ziekenhuizen zijn overvol. Indien de toestand niet verbetert, zullen weldra enkele scholen als hulpziekenhui zen moeten worden ingericht. De olievlek breidt zich uit. De rechter van instructie in de zaak der Gazette du Franc heeft Zaterdagmid-- dag den hoofdredacteur van de Liberté, Aymard, verhoord wegens een in zijn blad gepubliceerd artikel, dat spreekt van het bestaan van een notitieboekje van mme. Hanau, dat anonieme rekeningen bevat van klanten der onderneming van de Gazette du Franc, waaronder zich ook de rekeningen zouden bevinden van twee vroegere minister-presidenten. In de Populaire werd, in aansluiting hierbij, beweerd, dat de directeur van de Interpresse, Gilbot, in 'n auto, dien hij van een afdeelingschef van het Mi nisterie van Justitie gekocht had, in den nacht van 2 op 3 December een bepaald notitieboekje, op wensch van den hoofd redacteur der Gazette du Franc, aan het bureau van dit blad afgehaald zou heb ben. De rechter van instructie, belast met het onderzoek in de zaak van de Gazette du Franc, heeft Charles Bertraud, een vroeger Kamerlid, die bij, verschillende ondernemingen van mevrouw Hanau be trokken is, beschuldigd van misbruik van vertrouwen en verduistering. De maatschappij, die het Casino te Bayonna exploiteert, heeft tegen den oud- senator Klotz een aanklacht ingediend wegens het uitgeven van een ongedekte chèque ten bedrage van 265.000 fr. Winterweer. In geheel Frankrijk is de winter in getreden. In Parijs daalde de tempera tuur Vrijdag tot vier graden en in andere streken tot negen graden onder het vries punt. Tengevolge van de sneeuwstormen die in het Zuidoosten van Frankrijk woed den, zijn vele telegraaf- en telefoonver bindingen gestoord- Ook aan de Riviera heeft de sneeuwstorm groote schade aan gericht. Het treinverkeer ondervindt op vele plaatsen tengevolge van de vele sneeuw vertraging. Aan de Deensche kust, vooral aan de Oostzee, heeft zich veel ijs gevormd, zoodat op vele plaatsen de ijsbrekers ten dienste van de scheepvaart aan het werk moesten worden gezet. Ook in de haven van Kopenhagen on dervindt de scheepvaart veel hinder van het ijs. Ook in de havens van Falster Seeland en Oost Jutland heeft zich zoo veel ijs gevormd, dat het verkeer slechts met moeite gehandhaafd kan worden. Zaterdagmiddag is do aan den staat behoorende ijsbreker Lillebjoern uit Ko penhagen vertrokken. De ijsbreker zal eerst het stoomschip „Hoffnung" uit Ham burg hulp verleenen, dat met een lad'ng salpeter van Noorwegen naar Frederik- sund onderweg was, doch in het ijs is blijven steken. Voorts zal de ijsbreker ook naar Ise- fjord gaan, waar het ijis reeds zeer sterk is geworden. Verschillende schepen zitten in het ys vast, o.a. enkele Duitsche motorschepen met mais en veevoeder beladen. Op Seeland vroor het Zaterdag 12 5, 13 graden, op Blaavand 7 graden. Daar entegen is de temperatuur op IJsland en de Faroer veel minder. Daar werd Vrijdag nog een temperatuur van 8 graden boven nul gemeld. De overetroomirigen in Italië. De voortdurend zware regens tezamen met de gesmolten sneeuw in de Apennij nen hebben de rivieren dermate doen zwellen, dat de autoriteiten te Florence en Rome gedwongen zijn onderdak te verschaffen aan de bedreigde huisgezin nen. De straten en kaden langs de Tiber doen denken aan de kanalen van Vene tië; roeibooten vervangen de vrachtkar ren. Daar het water nog steeds stijgende is, vreezen de autoriteiten voor het over- stroomen van verdere wijken van Rome waardoor de gascentrale en de electrische centrale in gevaar zouden komen. De stormen en sneeuwstormen richten ook in Noord-Ttalië schade aan. De trei nen ondervinden aanzienljlce vertraging- De Orient-express uit Parys kwam een en dertig uur te laat in Venetië aan. Uit Milaan wordt gemeld, dat bijna ge heel Noord-Italië bedekt is mot een laag sneeuw van twee tot drievoet. Langs de kust van Italië worden tal van visschersschepen vermist. Vreeseiifk auto-ongeluk bij Comblahi, Uil de niet zeer uitvoerige berichten, welke slechts enke'e bladen over het gru welijk ongeluk bij Combla-in au-Pont, waar bij veertien arbeiders den dood hebben gevonden, bevatten, blijkt dat deze arbei ders Donderdagmiddag uit de steengroe ven van het bosch van Anthisnes, gelijk alle dagen, na hun werk per vrachtauto huiswaarts keerden. Zij hoorden allen thuis in het dorpje DieupartAywaille. Bij de brug van Scay over de Ourthe ge komen, reed de auto door onbekende oor zaak men vermoedt dat de stuurinrich ting onklaar werd tegen de balustrade langs den weg. Deze brak en de wagen stortte in de diepte, in het water van het in den regel onschuldige riviertje, dat echter in de wintermaanden zeer woest en diep is. De eenige getuige van de ramp bevond zich op eenige honderden meters afstand. Hij snelde naar de plek des onheils, doch zag geen enkel slachtoffer. Alleen de auto. stak nog een weinig boven het water uit. Hij waarschuwde eenige bewoners, die reddingspogingen in het werk stelden, maar zonder resultaat. Pas toen de brand weer uit Luik was aangekomen en genie troepen waren gerequireerd, kon het zoe ken naar de slachtoffers doeltreffend ge schieden, ofschoon toen de ingevallen duisternis het werk belemmerde. Geen dor inzittenden in de auto heeft het leven .er af gebracht. Rookh pep Vj pond. >7"™^ De nieuwe spoortarieven. Sedert op 7 October 1923 door de Duit sche spoorwegen het nieuwe tarief is in gevoerd heeft een aanmerkelijke verschui ving van de vroegere derde naar de tweede klasse plaats gevonden. Ongeveer 30 pet. der vroegere derde klas reizigers maken thans van de rijtui gen met beldeede zittingen gebruik. Hier door is een zeker tekortaan wagens met bekleede zittingen merkbaar gewor den, in verband waarmede de rijksspoor wegen reeds 759 nieuwe wagens hebben besteld, waarvan er enkele reeds gereed zijn gekomen en in het Roergebiedtus schen Dortmund en Keulen in gebruik zijn gesteld. Deze wagens vertonnen veel over eenkomst met de vroegere wagens der I)-treinen. Voorts zijn reeds 9000 van de 80.000 wagens vierde klasse omge bouwd tot wagens derde klasse. Binnenland. H. M. de Koningin-Moeder 50 jaar in ons land. Vergadering van den Chr. Landarbeiders- bond te Middelburg. A-lg. vergadering van de Chr. Dem. Unie. Mond- en Klauwzeerbestrijding. Een mislukte aanbesteding te Groningen. Het ijs belemmert het scheepvaartverkeer. Ijsvermaak. Het telefoonverkeer met Indië hedenmid dag officieel geopend. Buitenland. Het auto-ongeluk te Comhlain. Overstroomingen in Italië. Sneeuw- en ijsberichten. Dictatuur in Joega-Slavië. Griepepidemie in Berlijn. Mail aan het woord is, met aan te voeren dat het publiek tot de kerk werd toege laten, terwijl de kapel met een koord was afgesloten en niemand van het publiek in de nabijheid ervan mocht komen. De kapel is geheel van het schip van de kerk gescheiden. Voor den Lórd-kanse lier blijft de zaak bedenkelijk. Een mijnongeval. In een mijn van de Fürstenstein-onder- neming te Waldenburg werden Zaterdag 10 mijnwerkers van de nachtploeg doof ontsnappende brandgassen verrast en be dwelmd. Het ongeluk werd veroorzaakt doordat men wilde vaststellen, of de in November van het afgeloopen jaar in deze mijn uitgebroken brand als gedoofd kon worden beschouwd. Toen de afslui- tingsdam doorbroken werd stroomde het gas uit, waardoor de 10 arbeiders be dwelmd werden. De reddingsploeg, die dadelijk aan het werk ging, slaagde er in bij allen de levensgeesten weer op te wekken en vijf hunner konden naaf hun woning gebracht worden. Bij de an deren waren dé vergiftigingsverscihynselen zó"ó ernstig, dat zij naar het ziekenhuis gebracht moesten worden. Er bestaat ech ter ook voor hen geen levensgevaar. De mislukte socialistische radiospeech. Eén der communisten, die in de maand October van het afgeloopen jaar den re dacteur Schwarz van de Vorwaerts vóór zijn rede voor de radio ontvoerden, is opgespoord. Het is de leider van een afdeeling van den bond van Roode Frontstrijders Alfred Scharlinsky, die Schwarz een vol uur lang op een avon tuurlijken autotocht met een revolver in de hand schaakmat gezet heeft. Bij zijn verhoor op het commissariaat van po litie ontkende Scharlinsky; hij werd ech- tor bijschrijving van rente inleveren. Rentevergoeding 4 pCt. De lord-kanselier als wetsovertreder. Dezer dagen is de Lord-kaase'ier Lord IJalsham in de Abdij-kerk van Westmin ster met een weduwe in het huwelijk verbonden. Slechts eenige zeer vertrouw den wisten ervan dat de plechtigheid zou plaats vinden. Op een gegeven oogenblik liet de Lord- kanselier 's ochtends een auto voor het gebouw van het Hoogerhuis voorkomen, reed daarmee naar den overkant van de straat en liet zijn huwelijk inzegenen in een van de kapellen van de kerk, de kapel van koning Hendrik VII. Het publiek dat toevaLig in de kerk was, werd öp een afstand gehouden met, een koord dat voor den ingang van de kapel was gespannen. Dit nu was niet in den haak en dies wordt in de Engelsche pers de vraag ter sprake gebracht, of de Lord-kanselier, de hoogste rechterlijke ambtenaar en om zoo te zeggen de verpersoonlijking van de wet, daarmee niet de wet geschonden heeft. Bij d-' huwelijksvoltrekking moet de pre dikant .me'.ijk voor de laatste maal vra gen, o enige man gegrond verzet tegen het huwelijk kan voeren. Daarom dient de plechtigheid met open deuren verricht te yrorden. De Lord-kanselier kan er zich moeilijk uit redden, meent een jurist voor kerke lijke aangelegenheden die in. de Daily ter bij een confrontatié met Schwarz door dezen herkend. Broodgebrek in Rusland. Uit Moskou wordt via Kofno gemeld, dat het tekort aan brood te Moskou in de laat ste dagen zoo ernstig is geworden, dat de justitie en de geheime politie tot de krach tigste maatregelen zijn overgegaan. Een groot aantal personen zijn gearresteerd, onder hen vele kettinglhandelaars en spe culanten, aan wier optreden het tekort wordt toegeschreven. Te Moskou gaan ge ruchten, dat begin Februari overal in de Sovjet-Unie weer broodkaarten zullen wórden ingevoerd. Ook te Leningrad is het tekort zeer nijpend. Er is daarom reeds een verbod uitgevaardigd koek en banket, uit korenmeet te vervaardigen. De Fokker nog steeds in de lucht. De Amerikaansche Fokker „Het Vraag- teeken", die verleden week Dinsdag te Los Angeles is opgestegen, is nog steeds in de lucht. Tot nu toe werd de Fokker 23 maal in volle vaart van benzine en voedsel voor zien. De vliegers hebben doen weten, dat enkele cylinders van hun motoren niet meer geregeld werken; vannacht zou ge poogd worden vaart te minderen om de noodige reparaties te kunnen uitvoeren. Dictatuur in Joego-Slavië. Sedert gisternacht heerscht, naar de Tel. meldt, in Joegoslavië da dictatuur.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1929 | | pagina 1