No. 79
Donderdag 3 Januari 191
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Het huisje aan den zeedijk
Buitenland.
PEPERMUNT
SsSm
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
Binnenland
Aangesloten bij het Bureau voor Oplaag-contröle
18)
gekkere smaakt
„Ik meende, dat ik geen
pepermunt lustte, maar se-
heb geproefd, vind ik ze
heertijkl"
J TONNEMA'i
CONFECTIONERY WORKS
ALLE
per 1 Januari vervallende
worden verzilverd door
D irecteur- H oof d redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
^)e Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersfO.OS
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 d"
Bij abonnement belangrijke korting.
3*
V Een nieuw geloof.
In zijn gisteren aangehaald artikel van
Prof. Diepenhorst over het Bolchewisme
vindt men een treffende uitspraak van
den soioia istischen predikant Ds Banning.
Tegenover hen die van meening zijn
dat Godsdienst en Socialisme niet samen
kunnen gaan, wordt er met name* in
orthodoxe streken, waar men de geloo-
vige arbeiders moet trachten te winnen,
steeds op gewezen dat er in de S.D.A.P.
toch een sterk religieuse strooming is.
Er zijn immers ta'i van socialistische
predikanten I Er is een groot aantal reli
gieuse socialisten 1 Het gaat bij de
S.D.A.P. niet a'leen om 't materieele, maai
ook aan de geestelijke dingen wordt ter
dege aandacht geschonken. En dus be
hoeft de godsdienst geen beletsel te zijn
om tot de S.D.A.P. toe te treden!
Welnu, tegenover deze voorstelling is
het gewenscht kennis te nemen van wat
Ds Banning in 1926 schreef:
„Er is meer dan eens op gewezen.,
dat het Marxisme zulke fanatieke aanhan
gers heeft, en dat een streng wetenschap
pelijke theorie en fanatisme toch niet bij
elkaar hoeren hoe kan men zich zoo
warm maken voor vraagstukken van ka
pitaal-concentratie, trustvorming, meer
waarde enz.
Men vergeet één ding: dat het Marxis
me ook het geestelijk ontwortelde en door
allerlei invloeden ongodsdienstig gewor
den proletariaat niet een louter weten
schappelijke theorie was, maar dat het
de rol van een godsdienst heeft vervuld.
De godsdienst spreekt van een God, die
de wereld bestuurt naar zijn almachti-
gen raad, die het onrecht straft en de
verlossing der wereld bedoelt, waarvoor
hij den Messias zendt het socialisme
predikt de Evolutie, die naar onverbid
delijke noodwendigheid het kapita'istische
onrecht doet verkeeren .tot socialistisch
recht, die de verlossing van het proleta
riaat brengen zal, waarvan de Revolutie
de eindstrijd zal inluiden. Wat voor ve
len in den godsdienst het Koninkrijk Gods
heette, het heerlijk einde van alle aard-
sche kommer, heet in het socialisme de
heilstaat.
Hier ligt dus de wetenschappelijke daad
Van het Marxisme; dat het de wetenschap
pelijke uitdrukking heeft voor de zielkun
dige werkelijkheid van het in het ka
pitalisme in wanhoop verzonken, maar
naar bevrijding hunkerend proletariaat."
„Evenals de godsdienstige mensch, in
den diepsten nood en ellende van het
leven, in de diepste duisternis veroor
zaakt door de duivelsche krachten van
het kwaad staande blijft en strijdende
blijft in de zekerheid: Goid overwint
zoo draagt de overtuigde socialist neder
lagen en tegenslagen in de door het
Marxisme wetenschappelijk bewezen ge
achte zekerheid: het socialisme komt
De socialistische gedachte tot geloofs
waarheid omgeschapen, is het organisee-
rend beginsel der massa geworden."
Terecht concludeert Prof. Diepenhorst:
FEUILLETON
door
HUGO KINGMANS.
,,'k Ben er nog zoo zeker niet van,
Lia, Enfin, we zullen het vanzelf wel
zien- Het zal me spijten, als je gaat. Ik
zal je missen."
„Als Papa nu liever heeftbegon
Lia nu.
„Neen, neen, het kan voor jou wel
goed zijn, kind. Dat wil ik tenminste
hopen. Maar eerlijk gezegd, geloof ik,
dat je na een week terug zult zijn. Het
kan niet anders, of je moet je daar
gruwelijk vervelen. Het is een levende
begrafenis, Lia."
„Het zal wel wat meevallen, Papa",
lachte zij vroolijk.
„Nu we zullen zien. Maar ik wil wel
wat eten. Om half negen zouden er een
paar heeren op het kantoor zijn."
Behalve de laatste morgens, toen Lia al
present was, was mijnheer Van Meers-
ma altijd gewoon, alleen te ontbijten. In
den zomer half negen, des winters negen
uur, half tien verschenen pas zijn vtouw
ea de beide meisjes.
Eein nieuw geloof alzoo is het socialis
me, een nieuw geloof is het bolsche-
wisme.
Maar een goddeloos geloof. Een
geloof dat naar God niet vraagt. Met
God niet rekent en tot het verzinsel
is gekomen van zekere godsdienstigheid,
maar zonder God, ja tegen God. Hier
is een heilsleer die bezieling aan het
leven zoekt te schenken door alle heuge
nis aan het waarachtige Christendom weg
te cperen. Zij- steekt de Christelijke re
ligie naar de kroon en eischt voor zich-
zelve op de eereplaats, eeuwenlang door
deze ingenomen.
Jong. en oud op de Turksche schoolbanken.
Het was gisteren een merkwaardig
schouwspel in Turkije, toen de geheele
natie, oud en jong, opgeroepen werd naar
de schoolloka.en om het nieuwe Latijn-
sche alfabet te leeren. De nationale scho
len voor het algemeene onderwijs van
het nieuwe Latijnsche schrift werden met
indrukwekkende plechtigheid geopend en
er werden redevoeringen gehouden, waar
in gewezen werd op de voordeelen van
de hervorming van de schrijfwijze. Er zijn
maatregelen getroffen om gedurende één
jaar onderwijs te geven in het lezen
en schrijven van het nieuwe alfabet aan
der bevolking.
Een reis om de wereld per Zeppelin?
Dr Eckener heeft zich tegenover een
Ametrikaansohen persvertegenwoordiger
over zijn plannen voor 1929 uitgelaten.
Hij deelde mede, dat hij na zijn proef
vluchten voor de „Deutsche Luftwarte",
waarschijnlijk in Maart, weer een groote
reis gaat ondernemen, die eventueel over
de Middellandsche Zee naar Egypte en
Palestina zal leiden.
De reis om de wereld, die dr Eckener
reeds langen tjjd bezig houdt, zal hij wel
licht in het midden van den zomer onder
nemen. De reis gaat eerst naar Tokio-,
waar waarschijnlijk wanneer Amerika
gas levert een opslagplaats voor
brandstof zal worden ingericht. Van To
kio wordt vermoedelijk naar San Diego
(Californië) gevlogen, waarop de terug
reis naar Friedrichtshafen wordt aan
vaard.
Dr Eckener stelt zich voor bij deze
reis om de wereld passagiers mede te
nemen.
Er zijn onderhandelingen gaande over
het bouwen in 1930 van een Zeppelin,
welke de Graf Zeppelin niet aleen in
grootte, doch ook in aantal motoren verre
zal overtreffen. Een definitieve beslissing
is nog niet gevallen, doch een der plannen
Hij vond het de laatste morgens heer
lijk, om met Lia te ontbijten. Én het was
voor hem, of het ontbijt nog lekkerder
smaakte, nu hij tot de ontdekking was
gekomen, dat hét door Lia was gereed
gemaakt.
„O, ja, dat is waar ook'", zeide hij-
„Mama had graag haar ontbijt op bed.
Breng je het even, Lia?"
„Is Mama ziek?" vroeg Lia.
„Weineen, kind. Te weinig slaap ge
had. Zij wil nog een paar uren slapen.
Zeker niet in slaap kunnen komen vam
geluk", spotte hij.
Lia begreep onmiddellijk, waarop haar
Vader doelde. Het deed haar toch pijn,
dat hij het zoo spottend zeide.
Zwijgend smeerde zij enkele dunne
stukjes brood, nam de ham en het ei,
schonk thee in en liep daarmee, alles
op een presenteerblad geschikt, naar de
slaapkamer van Mama, die ten hoogste
verwonderd was, dat Lia met het ontbijt
boven kwam. Zij had het binnenmeisje
verwacht-
„Ben jij al present?" vroeg zij.
„Ja, Mama, al eenigen tijd".
„Behoort dat soms ook tot je nieuwe
leefwijze, Lia?"
Lia was te gelukkig dan dat zij den
steek ernstig opnam.
„Misschien wel, Mama", glimlachte zij.
„In ieder geval is het gezond, om vroeg
op te staan".
is een nieuwe Zeppelin te bouwen met
10 motoren in plaats van vijf. Er zal
een nieuwe groote loods te Friedrichs-
bafen worden gebouwd, die 50 M. breed,
46 M. hoog en 250 M. lang zal zijn.
Een der oude loodsen wordt afgebroken.
Het weer in het buitenland.
In Midden-Ilalië regent het sedert twee
dagen zonder ophouden. In Noord-Italië
is sneeuw gevallen. Boven Pisa woedde
Maandag een buitengewoon hevig nood
weer, tijdens hetwelk groote hagelsteenem
vielen en talrijke vensterruiten vernield
werden. Er viel zooveel hagel, dat de
bodem door een laag van meer dan 1.0
c.M. bedekt werd. Het noodweer hield
twee volle uren aan.
Volgens een bericht uit Tetoeau
heerscht op de hoogten Van Tetoean een
koudegolf. Eenige beken zijn toegevroren,
hetgeen in Marokko slechts uiterst zelden
voorkomt. Verscheiden inboorlingen zijn
bevroren. De troepen hebben eveneens
zeer van de koude te lijden.
Met de intrede van het nieuwe jaar is
hevio^, vorst in Schotland gepaard ge
gaan en gisteren vroor het te Glasgow
18, te Edinburgh 16 en op de hoog
landen reeds meer dan 29 graden. Een
dichte, koude mist heeft bovendien het
scheepvaartverkeer op de Clyde onmo
gelijk gemaakt en ook in de stad Glas
gow groote stagnatie en tientallen van
kleine ongelukken veroorzaakt.
In Frankrijk is het heel koud gewor
den; het vriest sterk. Drie menschen zijn
van koude omgekomen.
Gisterenmorgen is het in Weenen he
vig begonnen te sneeuwen, wat den ge-
heelen dag voortduurde. Af en toe kon
zelfs svan een sneeuwstorm worden ge
sproken. Bij een temperatuur van 3 gra
den vorst ligt de sneeuw thans 39 c.M.
hoog. Hat verkeer ondervond natuurlijk
groote belemmering.
Sedert Zondag heerschen aan de Fran-
sche kanaalkast en aan de kust van de
Middellandsche zee hevige stormen. In
het Zuiden van Frankrijk is een hevige
koude ingetreden. Te Avignon en te Ni-
■mas is veel. sneeuw gevallen.
In het midden en het Zuiden van
Frankrijk is een koudegolf opgetreden.
Er is overal veel sneeuw geva.len. In
de Pyreneeën is niet minder dan een
meter versche sneeuw gevallen.
De afgedreven visschers gered.
Uit Riga wordt gemeld, dat de Estland-
sche visschers, die op een ijsschots in
het Peipusmeer afgedreven waren, thans
alle op 3 na gered zijn. De redding is
raoge'ijk geworden door het invallen van
pen strenge vorst, tengevolge waarvan de
jjisscho'tsen niet verder braken.
De pest in de Kaapprovincie.
De in de Kaapprovincie voorkomende
pest is nog niet gelocaliseerd. Te Petrus-
ville zijn twee personen aan longpest
gestorven, terwijl de plaatselijke genees
heer door dezelfde ziekte is aangetast.
Men vermoedt, dat veldratten de oorzaak
zijn. Onder deze dieren, die zich in ge-
„Best mogelijk. Maar dan moet je niet
zoo'n brandende hoofdpijn hebben als ik".
„Heeft u slecht geslapen, Mama?"
„Houd er van op. Om twee uur sliep
ik nog niet. Maai ik zal nu onthijten en
dan de schade nog wat inhalen.- Wil je
mij om tien uur roepen, Lia?"
„Ja, Mama, 'kzal er voor zorgen".
„En dan moeten we direct met ons
drieën een programma voor vandaag en
volgende dagen ineenzetten. We zullen
het druk krijgen. 'kHoop, dat ik op je
rekenen kan, Lia."
,,'k Zal' zooveel mogelijk helpen,
Mama."
„Juist. Dat verwacht ik' ook. '4 Is een
hee'e g' baurieah, ds v,-rlo ing' van Annie.
De meesten verwachten het wel, maar het
riieerendeel hoopte, dat het nog over zou
gaan. Zij kunnen het moeilijk zetten. Nu,
dat moeten zij zelf weten, dat zij het
Annie en ons niet gunnen. Ik vind het
een knap paar, wat jij, Lia?"
Scherp had bij al deze woorden Me
vrouw Van Meersma haar dochter aange
zien. Als haar vermoeden juist bleek, dat
Lia Annie haar geluk niet gunde, dat zij
jaloersch was, dan moest dat toch ergens
in blijken: in een licht kleuren, in een
oogenfli'kkering, in een nerveuze bewe
ging.
Maar van dat alles w:as niets te bespeu
ren. Kalm stond Lia voor haar Moeder, in
diep nadenken verzonken. Het was toch
mm
weldige scharen in Westwaartsche rich
ting begeven, is een enorme sterfte vast
gesteld.
Korte berichten.
In den Oudejaarsnacht zijn te Ber
lijn niet minder dan 238 personen ge
arresteerd, voornamelijk wegens baldadig
heden. Op verschillende plaatsen werden
menschen op straat door vechtersbazen
beireri waarbij, velen messteken en an
dere 7ondingen opliepen.
i mijrjwerkersstaking in het Gard
bekken heeft zich uitgebreid. De metaal
arbeiders hebben zich bij de staking aan
gesloten.
Naar de bladen uit Stockholm mel
den heeft te Graengesberg: een ernsti
ge ontploffing plaats gehad. Bij de Maat
schappij Express-Dynamiet ontplofte onge
veer vijfhonderd kilogram dynamiet. Het
fabrieksgebouw werd geheel verwoest.
Twee arbeiders werden gedood. t
Wolff meldt uit Finmarken dat de
aldaar aangespoelde flesch met een zooge
naamde laatste mededeeling van Amund
sen, jna nauwgezet onderzoek door des
kundigen een verval'sching is gebleken
zooals overigens reeds onmiddellijk ver
moed werd.
Te Los Angeles is men er in ge
slaagd een Fokkermachine met drie mo
toren op een jjoiogte van 1200 voet van
brandstof te voorzien. Niet minder dan
270 gallons benzine werden door andere
wel erg: Mama's eerste gedachte was, dat
de verloving van Annie met Theo van
Zeggelen de kennissen de o-ogen zou uit
steken. Het geluk van Annie kwam in
de tweede plaats
„Nu, Lia, vindt je het niet een knap
paar?"
„Zeker, Mama," antwoordde Lia. Want
het was de waarheid. Het wè.s een knap
paar. „Ik hoop, dat ze gelukkig met el
kaar zullen zijn," voegde zij er nog bij'.
„Natuurlijk zullen zij dat," zei mevrouw
Van Meersma op scherpen toon. „Alle
voorwaarden zijn er voor aanwezig."
Lia twijfelde er sterk aan. Maar zij
waagde het niet, haar Moeder te weer
spreken.
Daarom wilde zij naar beneden gaan.
Eigenlijk had zij nog willen spreken over
wat Papa zooeven had gezegd aangaande
de toestemming, die Mama gegeven had.
Maar zij vreesde, dat haar woorden niet
in goede aarde zouden vallen.
Evenwel, juist, toen zij het slaapvertrek
verlaten wilde, zei Mevrouw Meersma:
„Heb je Papa al 'gesproken, Lia?"
„Ja, Mama," antwoordde Lia. „Bedoelt
u
„Ja, dat bedoel ik zeker. Ik vind dat
je je daarvoor wel eens dankbaar kunt
to-onen. In don grond is het een dwaas
denkbeeld van je. En niettegenstaande dat
geven Papa en ik toestemming."
„Ik ben er dankbaar voor, Mama,
Binnenland.
Commissoriaal rapport over het wetsont
werp tot regeling van den kleinhandel
in alcoholische dranken.
De P.Z.E.M. contra de gemeente Aarden
burg.
De P.H.A-E.N. vertrekt op 9 Jan. a.J.
uit Indië.
De .„Schutlevaer" van Plymouth ver
trokken. 1
Buitenland.
Winterweer in het buitenland.
Een reis om de wereld per Zeppelin?
Stormvloed en aardbeving in Japan.
vliegtuigen op den Fokker overgebracht.
Deze ondervinding doet do mogelijkheid
voorzien, dat vliegtuigen vluchten kunnen
maken die verscheidene weken duren.
Ook in de eerste helft van Decem
ber is het aantal werkeloozen in Duilsch-
land aanzienlijk toegenomen, n'l. van on
geveer 1.030.609 tot 1.309.030, d.i.. met
ca. 270.000 of 23.2 pet.
Jubileum H.M. de Koningin-Moeder.
Het geschenk der Nederianische vrou
wen zal' den 7den Januari a.s. aan II. M.
de Koningin-Moeder worden 'aangeboden.
Dit zal geschieden door het Comité, dat
in deze de leiding heeft genomen onder
voorzitterschap van mevr. Van Leeuwen
Waeler. Drie dames uit de verschillen
de Provinciale Comité's zullen "daarbjj
tegenwoordig zijn.
Het weer in 1928.
Blijkens mededeelingj van het Kon. Ned.
Matoor. Instituut was gemiddeld over het
geheele jaar de temperatuur 0.4 graad
Celsium te hoog; November, Februari,
Januari, Juli, April en October waren
resp. 2,5, 2, 1,5, 0,5 en 0,5 graad ta
warm; Mei, Juni, Maart en September
respectievelijk 1,5, 1, 0,5 en 0,5 graad
te koud; Augustus en December normaal'.
De jaarsom van den neerslag- was 7
pet. boven de normale van 691 m.M. Be
langrijk te veel neerslag: hadden Novem
ber, Januari, Mei en Februari met respec
tievelijk 110, 70, 40 en 30 pet. boven
het normale; Augustus en April hadden
10 pet. te veel'. Te droog waren Maart,
September, Juli, October en December
met 50, 50, 35, 10 en 10 pet. beneden
normaal; Juni was normaal.
heusch", zei Lia. ,,'k Had het u vanmor
gen willen zeggen."
„Goed, al goed. Maar waarom nam je
daarvoor Pap-a in den arm? Je hadt toch
wel direct naar mij kunnen komen?"
„Ik dacht, dat u het wel niet zou toe
staan, Mama", stamelde Lia.
Zij was geheel in de war en begreep
niets van het optreden van haar Moeder.
„Waarom zou ik mijn toestemming niet
geven? Nu kan Grootmoeder tenminste
eens zien, dat niet wij de verwijdering
willen. Je schrijft dus maar. En dan
hoop ik, dat er niet een weigerend ant
woord komt. Want dan zoudt ge eens
zien, wie de verwijdering dan wel' wil."
„Ik was van plan, vandaag te schrijven.
Mama."
„Goed. Je moet maar zien."
Mevrouw Van Meersma was reeds lang
aan haar ontbijt begonnen.
Lia spoedde zich naar beneden, waar
de architect zoo goed als klaar was.
„Ik kon niet langer wachten, hoor, Lia.
Waar blijf je toch?'
„Mama hield mij aan de piraat, Papa."
„Over Grootmoeder?"
„Dat ook, Papa."
„En dan natuurlijk over waar haar hart
vol van is. O, Lia, ik gaf 'kweet niet
wat, als die nietsnut wegbleef en Annie
niet halen kwam."
(Wordt vervolgd.)
