No. 72
Zaterdag 22 December 1928
43e Jaargang
Bank voor Zeeland - Goes
I
I
HEUSE Uo's BANK-GOES
Voor een Bril
J. GEENSE,
387
AREN3
othouder,
EERSTE BLAD.
Effecten, Coupons
Alle Bankzaken.
HET ADRES
A. WILKING
Buitenland.
BOHEMIA.
Belangrijkste Nieuws.
Vakkundige bediening
Binnenland
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
DONKERE DAGEN VOOR KERSTMIS.
W. J. VAN DOESELAAR.
Coupons Effecten
Deposito's
Credieten Wissels
Spaarbank a 4 pCt.
Lange Vorststraat 49, GOES.
&s©©S
OES,
m met een
:aan.
D trecteur- H oof d redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post f3.-
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cf
Bij abonnement belangrijke korting.
ZIJ, DIE ZICH THANS OP „DE
ZEEUW" ABONNEEREN, ONTVANGEN
DE NOG IN DECEMBER VERSCHIJ
NENDE NUMMERS GRATIS.
DE DIRECTIE.
In verband met den beperkten post
dienst op den eersten Kerstdag moet ons
blad van a.s. Maandag, evenals anders des
Zaterdags, vroeger dan gewoonlijk ver-
sckljnen.
H.H. adverteerders en correspondenten
gelieven hiermede rekening te houden en
voor vroegtijdige inzending der copie zorg
te dragen.
Het is gewoonte om in de laatste weken
van het jaar te spreken van de donkere
dagen voor Kerstmis.
En daar is als regel ook wel reden voor.
Het kan dan zoo donker zijn en zoo
triest.
De zon blijft verborgen achter de wol
ken, mist en regen en sneeuw doen hun
verkillende werking gevoelen, 'tis alles
even vochtig en somber en droefgeestig.
En daarbij blijft het niet. Tal van ziek
ten waren rond en meer nog dan anders
schijnt in deze dagen de doodsengel, die
nooit rust, ouden en jongen weg te
maaien.
En dan is er nog de donkerheid in vele
gezinnen, omdat dn den wintertijd de werk
gelegenheid beperkt is en het brood
«chaarsch.
Zorgen van allerlei aard schijnen dan
het menschdom neer te drukken; het is
somber en donker in het politieke en het
sociale leven, in het zakenleven en 't leven
van den arbeid en niet te vergeten in de
internationale verhoudingen.
Meer dan anders wordt- in deze donkere
dagen voor Kerstmis gevoeld de verwoes
tende en neerdrukkende werking van de
zonde.
En te midden van al die donkerheid om
ons heen, worden we nu weer geroepen
om te vieren het K e r s t f e e s t. Het mag
dan donker zijn in ons lerven, we mogen
weer zingen:
Daar is uit 's werelds duistre wolken
Een Licht der lichten opgegaan.
Het komt de schaduwen beschijnen,
De zwarte schaduw van den dood:
De macht der zonde zal verdwijnen,
Genade spreidt haar morgenrood.
De macht der zonde zal verdwijnen, dat
is de heerlijke profetie die ook dit Kerst
feest ons weer in herinnering brengt. Een
blijde boodschap. Want al de ellende en
donkerheid is een gevolg van de schrikke
lijke macht der zonde. „Op den bodem aller
vragen ligt der wereld zondeschuld".
En nu komt het Kerstfeest en zegt ons
'hoe de te Bethlehem geboren Koning die
schuld heeft verzoend en de macht der
zonde heeft gebroken.
Hieruit volgt, dat zij die waarlijk Kerst
feest wenschen te vieren, in 't bijzonder in
deze dagen, weer geroepen worden om als
dienstknechten des Konings de zonde en
hare gevolgen te bestrijden en te ijveren
voor de uitbreiding van Gods Koninkrijk.
In dit verband wordt vaak tweeërlei fout
gemaakt.
Er zijn er onder de Christenen, die voor
al op de vruchten van het Kerstfeest
de aandacht vestigen en den belijders toe
roepen dat zij ijveriger aan het werk moe
ten gaan, dat zij wakker moeten worden
en alle krachten inspannen om het Ko
ninkrijk Gods te doen komen en den in
vloed van het Christendom te versterken.
En daarnaast zijn er anderen, die van al
dat werk en al dien arbeid een afkeer heb
ben, maar die veel liever in stille aanbid
ding toeven bij het Kind in de kribbe.
In dit opzicht kunnen we in de leer gaan
bij de wijzen uit het Oosten.
Nedervallende, zoo lezen wij in de
Schrift, hebben zij het kindeken aangebe
den, en daarna hebben zij hunne schatten
opengedaan en hun goud en wierook en
myrrhe gegeven; gegeven met groote blijd
schap en echte toewijding.
Dat voorbeeld hebben wij na te volgen.
Wij hebben te werkeii, hard te werken,
volhoudend te arbeiden, maar „als wij
werken zullen, dan moet allereerst God
werken in ons", dan moeten wij eerst heb
ben aangebeden.
En als wij dat hebben gedaan, als wij in
Kantoor Groote Markt 21
Telefoon 74 (2 lijnen)
waarheid hebben geknield bij de Kribbe,
dan zal dat ook weer in ons werken
openhaar worden.
In ons werken voor de Kerk, de zen
ding, de evengelisatie, de school, maar ook
in ons werken op het gebied van het so
ciale en het staatkundige leven.
Dan zullen we leeren allerlei kleine
moeilijkheden en onaangenaamheden over
't hoofd te zien om de groote hoofdzaak in
'toog te vatten en te volgen de lichtende
ster, die ons den weg wijst naar Beth
lehem.
Wij kunnen elkaar dan ook voor het
komende Kerstfeest niets beters wenschen,
dan dat wij waarlijk mogen aanbidden en
dat de vruchten daarvan steeds in ons
leven mogen openbaar worden; dat het
licht, hetwelk uitstraalt van de Kribbe ons
mag leeren, door al de donkerheid van
dezen tijd, den rechten weg te vinden.
Dat is niet gemakkelijk.
Het schijnt soms of alles samenwerkt
om den weg te verdonkeren en ons af te
trekken van het rechte pad.
Daarom is er wel reden om de bede tot
de onze te maken: Geef mij verstand, met
godd'lijk licht bestraald en te vragen:
Leer mij naar U w wil te hand'len,
Neig mijn hart en voeg het saam:
Tot de vrees van Uwen Naam.
Als we daar meer waren en meer ons
aangezicht keerden naar het Licht der
lichten, dan zou het zeker minder donker
en somber zijn, bij ons, en om ons heen.
Het leven is zoo druk en gejaagd, en
't stelt zoo hooge eischen, dat we nauwe
lijks tijd hebben om te leven en over onzen
levensgang na te denken.
Maar nu komen er een paar Kerst
dagen, die voor alle lezers feestdagen
mogen zijn in den besten zin des woords
en die misschien gelegenheid bieden over
deze dingen nogeens na te denken en ons
gesterkt door het toeven bij de Kribbe en
het buigen voor den Koning te Bethlehem
geboren, prikkelen tot nieuwe, Godver-
heerlijkende actie.
voor Manufacturen
Dames- en Kinderconfectie
Tapijten Gordijnen
Bedden - Ledikanten en
aanverwante artikelen Is
GOES
HULST
De toestand van Koning George.
Met den Engelschen koning gaat het
thans goed en hoewel de verbetering lang
zaam gaat, zijn de doctoren tevreden.
Prins George kwam gisteren te Londen
aan en begaf zich onmiddellijk naar het
paleis, waar hij door Sir Derrick Keppel
werd ontvangen. Daarna begaf hij zich
onmiddellijk naar de koninklijke vertrek
ken.
Aardbevingsrampen.
Uit Manilla wordt gemeld, dat een aard
beving gisteren het grootste gedeelte van
het eiland Mindanao (Philippijnen) heeft
verwoest.
Te Gotta Bato werd een persoon gedood.
Het aantal gewonden staat nog niet vast.
Vele huizen stortten in en er brak een
brand uit, die echter terstond kon worden
gebluscht.
Een draadloos bericht uit Berlijn meldt
dat Valparaiso door een hevige aardbe
ving zou geteisterd zijn, die ook in Gon-
cepcion zou zijn waargenomen. Het aantal
slachtoffers is nog onbekend.
De „vader" van den gasooriug.
Een geleerde, die in de geschiedenis der
menschheid een plaats zal innemen, welke
niemand hem hoeft te benijden, is Frits
Haber, die thans 60 jaar is geworden. Van
hem is, zoo al niet het idee, dan zeker
toch de verwezenlijking en de organisatie
van den gasoorlog uitgegaan en onder zijn
leiding heeft dit droevig bedrijf zich steeds
verder ontwikkeld. Al de verschrikkelijke
gifgassen, waarmee de menschen gedood
werden en die in een volgenden oorlog niet
alleen de gevechtstroepon, maar heele ste
den met vrouwen, kinderen en grijsaards
zullen vernietigen, zijn direct of indirect
uitvindingen van Frits Haber.
Oorspronkelijk was Frits Haber een een
voudig geleerde, zonder eenige pretentie.
In 1906 werd hij professor aan de tech
nische hoogeschool in Karlsruhe en 5 jaar
later werd hij door den keizer als leider
van het Physisch-chemisch Instituut van
de „Kaiser Wilhelm-Gesellschaft" in Ber
lijn aangesteld.
In dien tijd dacht hij nog niiet aan ver
giftige gassen om menschen te dooden.
Zijn grootste doel was: de synthetische
•bereiding van ammoniak en stikstof uit de
lucht. Hij slaagde in het jaar 1910 en
daarmede was vooral voor de landbouw
kunde een gewichtig probleem opgelost.
In den oorlog benoemde de keizer hem
tot oppersten leider en organisator van de
chemische wijze van oorlog voeren en
hechtte hem, die tot nu toe slechts onder
wachtmeester was, met eigen hand de
majoorsepauletten op de schouders.
Op het oogenblik is Haber weer profes
sor aan de universiteit en doet hij heele
vreedzame onderzoekingen.
Hongersnood in Qekraine.
Gemeld wordt, dat de toestand in Oe-
kraine ten gevolge van den hongersnood
dagelijks tragischer wordt.
lederen dag blijkt duidelijker, dat de
sovjetregeering den honger-lijdenden
slechts onvoldoenden steun biedt.
De toestand ontwikkelt zich tot een ca
tastrofe, even vreeselijk als die van 1922,
toen onder sovjet-overheerschdng millioe-
nen personen in de Oekraine van honger
omkwamen.
De sovjet-pers meldt bovendien, dat de
opbrengst van het winterkoren slechts 90
percent bedraagt van den beraamden
oogst.
De toestand van Klotz.
Klotz, de Fransche oud-minister, oud-
Senator en oud-medewerker van Clemen-
ceau, die wegens malversaties op finan
cieel gebied werd gearresteerd, aanvanke
lijk in verband met vermoede stoornis zij
ner geestvermogens in een sanatorium te
Suresnes werd opgenomen, doch thans
naar de gevangenis te Fresnes is overge
bracht, is aan een zeer bijzondere en stren
ge bewaking onderworpen. Hij heeft een
niet-onbehagelijke, doch sombere cel be
trokken en tot dusver sle hts één maal zijn
advocaat ontvangen. Zijn maaltijden mag
hij uit een naburig restaurant laten ko
men.
Klotz zou zeer terneergeslagen zijn en
zijn dagen doorbrengen met het lezen van
romannetjes. Hij wordt daarin niet ge
stoord omdat men hem zooveel mogelijk
tot rust wil laten komen voor het onder
zoek der experts naar zijn geestvermogens.
Het eerste onderzoek is reeds geschied,
•doch omtrent het resultaat is nog niets be
kend gemaakt.
Handel in blanke slavinnen.
Naar uit Konstantza gemeld wordt,
heeft eene huiszoeking van de politie in
een café chantant tot verrassende ontdek
kingen geleid.
In den kelder van het café werden vier
meisjes van 1416 jaar gevonden, die de
eigenaar van de inrichting daar ai weken
opgesloten hield. Op grond van de verkla
ringen der meisjes stelde de politie vast,
dat de m a zich met den handel in blanke
slavinnen bezig hield. Hij had zich te dien
einde met een inspecteur van politie ver
bonden en daarna om alle verdere verden
king van zich af te wenden het café-chan-
tant gehuurd. Ten einde zich voor dit café-
chantant de noodige artiesten te verschaf
fen, had hij heel Zevenbergen overstroomd
met agenten, die de meisjes naar Kon
stantza brachten. Wanneer de meisjes hier
het bedrog ontdekten, werden hun schit
terende contracten met het een of ander
„theater" in Konstantinopel of Kaïro ter
teekening voorgelegd, waarheen zij dan
den volgenden dag werden verzonden.
Bleek een meisje onwillig, dan werd zij in
den kelder opgesloten tot zij haar tegen
stand opgaf. Daar de compagnon van den
ondernemer inspecteur van politie was,
meende deze tegen elk gevaar van die zijde
gedekt te zijn. Den laatsten tijd kwamen er
echter uit alle declen van Zevenbergen
aangiften bij de politie, dat jonge meisjes
door gewetenlooze agenten verleid, naar
Boekarest waren gegaan en daarna spoor
loos waren verdwenen.
Naar uit het verhoor van den thans ge
arresteerden inspecteur van politie blijkt,
zouden nog andere, hoogere autoriteiten
bij de zaak betrokken zijn.
Maarschalk Cadorna. f
De Italiaansche Maarschalk Gadorna is
gistermiddag 4 uur overleden.
Gadorna stamde uit een familie van mi
litairen.
Als zeer jonge man nog koos hij even
eens de militaire carrière.
Bij het uitbreken van den oorlog was
deze ietwat dorre, theoretisch geschoolde
militair, die niet zeer populair was, chef
van den generalen staf. Van Mei 1915 tot
November 1917 voerde hij het bevel over
de Italiaansche troepen aan de Isonzo. In
elf bloedige offensieven kwam hij slechts
luttele meters vooruit. Toen hij het twaalf
de voorbereidde, werd hij verrast door een
geweldigen aanval der Oostenrijksch-Hon-
gaarsehe strijdkrachten, versterkt met
Duitsche troepen, die zijn werk van maan
den met één slag vernietigde en de Itali
anen over de Piave terugwierp. Hij werd
van zijn commando ontheven en generaal
Diaz werd in zijn plaats henoemd.
In Juli 1918 keerde de verontwaardiging
zich zelf zóó sterk tegen hem, dat hij niet
slechts van zijn rang werd beroofd, maar
zijn pensioen ingetrokken zag. Mussolini
maakte echter weer goed wat onder de
oorlogspsychose was geschied. Hij gaf or
der, dat Gadorna zou worden gerehabili
teerd en tot veldmaarschalk benoemd.
DAMES.
Voor de komende feestdagen zijn
we weer ruim voorzien van verschil
lende soorten Drinkserviezen.
Ook Punchglazen met oor,
zeer geschikt voor warme wijn.
Ook ruim gesorteerd in vuurvast
Aardewerk.
Zie hiervoor onze etalages.
De ontploffing te Londen.
De brandweer rapporteerde, dat ér een
Oppervlakte van ca. 800 bq 15 M. straat
en trottoir vernield is, dat 19 gebouwen
in High Street zijn beschadigd en 12
straatlantaarns alsmede dat een onder-
grondsche tunnel' met alle kabels en lei
dingen onbruikbaar is geworden. De vrees
Voor nieuwe ontploffingen 'is zoo groot
dat men de reizigers in de Londensche
ondergrondsche treinen in de buurt van
het jVIuseumstation waarschuwt niet te
rooken.
Arbeiders met maskers voor zijn er gis
termiddag in geslaagd de groote gasbuis
onder de Highstreet in Holborn af te
sluiten, waaruit het gas gestroomd was
sedert de ontploffingen, die zooveel scha
de aanrichtten.
Nadat de buis was afgesloten, werden
de vlammen, die in het micklen van dep
weg gedurende dertig uur uitsloegen, ge
doofd. De autoriteiten durfden ze niet
eerder uitmaken, daar de vlammen als
veiligheidsklep; werkten, 'doordat zij het
ontsnappende gas verteerden.
Politieke moordaanslag te Parifs.
Gisterochtend drong' een individu de
woning binnen van den heer Fachot,
raadsheer in het 'hof, en procureur-ge
neraal tijdens h >t autonomister,. proces
te Colma.r, en loste drie schoten op hem,
waarvan twee hem in de buik troffen.
De toestand van den heer Fachot, die
naar een kliniek is overgebracht, is zeer
ernstig.
Een bewoonster van het huis kwam
even nadat er schoten hadden geklonken,
op de trap een langen, blonden jongen
man tegen, die zich niet erg haastte
naar buiten te komen. Zjj vroeg hem,
of hij niet had hooren schieten, waar
op hg antwoordde: Ja, ik geloof, dat
er op de derde of de vierde verdieping
een .ongeluk is gebeurd.''
Binnenland.
De ryijziging L. O.-wet door de Tweede
Kamer aangenomen.
De Provinciale Staten besluiten tot
overname van het electriciteitsbedrijf der
S. A. te VTissingon.
De loodsgelden voor Terneuzen.
Mijnramp te Heerlen. Vier dooden.
Het Kamerlid Wintermans inspecteur
van het Landbouwonderwijs.
Liebermann wordt uitgeleverd.
Buitenland.
Hongersnood in de Oekraïne.
Politieke moord te Parijs.
Aardbevingen.
Fachot zou toen men hem na 'de daad
op een rustbed legde, hebben verklaard:
Het is iemand uit den Elzas, die de daad
heeft gepleegd. Ik ben verloren.
Fachot is in de kliniek geopereerd.
De ingewanden zijn door de revolverscho
ten op zeven plaatsen gekwetst.
Fachot heeft medegedeeld, dat hg reeds
te Colmar gedurende het proces en na
afloop daarvan brieven had ontvangen,
waarin men hem met den dood dreigde.
Ook te Parijs had men hem vooral' den
laatsten tijd dergelijke brieven gezonden.
De dader van den aanslag heeft zich
gisteravond aangemeld.
Korte berichten.
Te Berlijn is de zoon van een rijk in
dustrieel uit Boekarest gearresteerd we
gens oplichting van 50.000 mark ten na-
deele eener Duitsche exportfirma,. De va
der weigert het bedrag te betalen en be
roept zich op het feit dat zijn zoon wegens
verkwisting onder curateele is gesteld.
Den laatsten tijd heerscht in Noord-
Moravië een roodvonkepidemie. Eenige
scholen moesten worden gesloten en de
autoriteiten hebben de noodige maatrege
len getroffen. De aard der ziekte is minder
goedaardig dan in vorige jaren.
mef zuiver geslepen glazen
Is het aangewezen adres
OPTICIEN
De Kerst-posivlucht naar Indië.
Bij de K. L. M. is bericht ontvangen, dat
de P.H.-A.E.N. gisteren om 8 uur 35
(plaatselijke tijd) uit Aleppo is vertrokken
en om 13 uur 55 (pl. tijd) te Bagdad is
aangekomen. Alles was in orde.
Het Belgisch kroonprinselijk paar in
Oost-Indië.
Uit Soerabaja wordt het volgende ge
meld:
Het Soer. Handelsblad releveert de
groote sympathie van het gansche publiek
van Ned.-Indië voor het kroonprinselijk
paar van België en zegt, dat „Indië hon
gert naar vorstelijkheid".
De gemeenschap hier, aldus vervolgt het
Wad, heeft steeds geleefd buiten direct
contact met het vorstelijk huis, en op deze
vlakke samenleving, die voor een goed deel
op een materieele basis rust, moet de vor
stelijkheid een zeer aparte charme uitoefe
nen. Daarbij komt, dat van den Belgischen
kroonprins, en nog meer van prinses As~
trid, de roep uitgaat van grooten eenvoud
en groote beminnelijkheid. Zij hebben alle
eigenschappen, die noodig zijn voor een
snelle populariteit.
Dan ligt het voor de hand, dat Indië, dat
zoo lang gespeend is van contact met het
eigen vorstelijk huis, naar het huidige be
zoek doet uitgaan een groot deel van de