Vrijdag 21 December 1928
43e Jaargang
BONNEN
HENDRIKSE& Go's BANK-BOES
Denkt er aan!
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Ons stembusprogram.
Buitenland.
(ZWARE SHAG)
HEBBEN DUBBELE WAARDE
TOT 31 DECEMBER 1928
el ra
Belangrijkste Nieuws.
Coupons Effecten
Deposito's
Credieten Wissels
Spaarbank 4 pCt.
Binnenland.
D1 recteur-H oof d redacteur:
Ft. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ci
Bij abonnement belangrijke kortitig.
ZIJ, DIE ZICH THANS OP „DE
ZEEUW" ABONNEEREN, ONTVANGEN
DE NOG IN DECEMBER VERSCHIJ
NENDE NUMMERS GRATIS.
DE DIRECTIE.
In verband met den beperkten post
dienst op den eersten Kerstdag moet ons
blad van a.s. Maandag, evenals anders des
Zaterdags, vroeger dan gewoonlijk ver
schijnen.
H.H. adverteerders en correspondenten
gelieven hiermede rekening te houden en
voor vroegtijdige inzending der copie zorg
te dragen.
V Pakkend voorbeeld.
Het „Handelsblad" gaf zelf, ongevraagd,
van bet gevaarlijke der liberals theoriën
(zie het nummer van Woensdag) een
pakkend voorbeeld toen het ter ver
duidelijking van zijn afwijzend standpunt
ten opzichte van den voorslag van Dr de
Visser schreef:
„Laat ons dit eene voorbeeld noemen.
Met de Christelijk Historischen erken
nen wij den Zondag niet slechts als
socialen rustdag, doch ook als een
Christelijke dag van wijding. Maar
het is onmiskenbaar, dat tien ja
honderdduizenden in ons land er ander?
over gaan denken. En daarmee moe
ten wij rekening houden en niet doen
alsof de Zondagsopvatting in ons volk
nog die was van anderhalve eeuw ge
leden. Hier is een stuk evolutie, dat wij
persoonlijk zeer betreuren, maar dat
we als een historisch, feit hebben te
aanvaarden."
De bedoeling is duidelijk.
Gods Woord leert ons, den Zondag
te heiligen, maar als de meerderheid van
ons volk het anders wenscht, dan aan
vaarden we dat.
Gods Woord vraagt van ons ontzag
voor het gezag, Maar als straks het ge
zag vertrapt wordt en vernietigd, dan
is dat de nieuwe orde, die we zonder
meer aanvaarden.
Het huwelijk is een Christelijke instel
ling, maar als het volk zich daarvan
afkeert, welnu dan laten we die instel
ling los.
Het giezin is een schepping Gods. Maar
als ons volk die door God gestelde orde
loslaat, dan. is dat nieuwe, dat worden
de precies even eerbiedwaardig.
We behoeven er niets meer van te zeg
gen.
Wie even nadenkt zal wel' inzien op hoe
gevaarlijk terrein ons het liberalisme voert
en hij zal gaarne zijn geld en zijin tijd en
zijn kracht beschikbaar stellen om de
'doorwerking van dergelijke voor ons
Christelijk volksleven gevaarlijke theoriën
te voorkomen.
Van het ontwerp-program van actie der
A.R. partij is een nieuwe editie versche
nen.
Met de opmerkingen gemaakt in de
verschillende kiesvereenigingen er? in het
onlangs gehouden Centralen Convent is
door het Centraal Comité ter dege reke
ning gehouden.
Verschillende wijzigingen zijn aange
bracht.
Bovendien is er aan toegevoegd een
slotparagraaf, die wij het stembus
program der A.R. partij zouden kun
nen noemen, en die al's volgt luidt:
„De inhoud van haar program saam-
vattend, wenscht de A.R. partij1 bij de
stembus van 1929 op te komen voor
handhaving van de Christelijke grondsla
gen van ons volksleven, beantwoordend
aan den aard van ons volkskarakter, zoo-
als dat in art. 1 van haar Program
van Beginselen nader is omschreven;
en meer in 't bijzonder komt zij op
a. voor de beveiliging van het gezin;
b. voor de handhaving van het gezag,
c. voor de beoefening van sociale ge
rechtigheid."
Gezin, gezag1 en gerechtigheid.
Een kostelijk trio.
Het is een program dat weerklank vindt
by het Antirevolutionaire volk.
Een program dat geestdrift kan wek
ken en bezieling!
De ziekte van Koning George.
Gisteravond kwamen zeven geneeshee-
en in het Buckingham-paleis bijeen waar
bij naar men meent de besprekingen over
de verdere geneeskundige behandeling
werden voortgezet. De radiotherapie zal
worden voortgezet.
De koning is nog zeer zwak maar de
uitputting is minder uitgesproken, minder
hevig dan de laatste dagen. De koning na
dert de fase in de ziekte, maar heeft die
nog niet bereikt, dat volledig vertrouwen
gerechtvaardigd zal zijn. Tot zoolang kan
zich nog een achteruitgang voordoen,
maar dit is onwaarschijnlijk.
Auto in een ravijn gestort.
Uit Soekaboemi wordt geseind: Een 32-
jarige employé van een der ondernemin
gen, baron Adolf Klenkert, oud-officier
in het Oostenrijksche leger, reed met een'
vrachtauto over een brug over de Tjikan-
di-rivier met een vaart van 40 K.M. per
uur, toen bij het nemen van een bocht de
wagen plotseling slipte en in een ravijn
stortte. Klenkert werd er uit geslingerd
en op slag gedood. Een inlandsche machi
nist, die naast hem zat, wist van den auto
té springen voor deze in de ravijn stortte
Een spaarkas bankroet.
Uit Praag wordt gemeld: De stedelijke
spaarkas te Olmüt'z heeft tengevolge van
een groot bankroet een schade van 11.25
millioen kronen geleden.
De groot-grondbezitter Zboril kocht in
het jaar 1925 in Slowakië het groote land
goed van graaf Ernst von Apponyi en be
taalde daarvoor een bedrag van 6K mil
lioen kronen. De koop werd in 1928 gere
gistreerd. Reeds in het jaar 1923 echter
had de overheid ter doorvoering van de
reorganisatie van het grondbezit het land
goed in beslag genomen en het in 1928
aan het militair bosebbestuur, voor zoover
de bosschen betreft, ter beschikking ge
steld.
Zboril heeft daarop de overheid een
proces aangedaan tot betaling van 4 mil
lioen kronen, daar de bosschen hem zoo
veel gekost hebben.
Dezer dagen heeft de rechtbank dezen
eisch afgewezen, op grond van het feit,
dat Zborill van tevoren heeft moeten we
ten, dat de bosschen in beslag genomen
waren.
Zboril heeft daarop faillissement aange
vraagd.
Onder de schuldeischers van Zboril be
vinden zich behalve de genoemde stedelijke
spaarkas, nog vele advocaten, die een vor
dering van 200.000 kronen op hem hebben.
Een stationskas geplunderd.
De spoorwegdirectie te Neurenberg deelt
mede, dat gistermiddag twee roovers met
opgeheven revolvers het bureau van het
station Kulmbach zijn binnengedrongen,
waar zij een bedrag van circa 10.000 M.
roofden.
Na dit stoute dievenstuk zijn de daders
te Unter-Steinach in den boemeltreein
LichtenfeldHof gestapt. Zij hadden
kaartjes naar Plauen gekocht.
De stationschef te Unter-Steinach her
kende de roovers echter en waarschuwde
de gendarmerie te Neuenmarkt-Wirs-
berg. Toen de tre'in daar stopte klommen
de gendarmes in den wagon, waarin de
roovers zaten. Dezen trokken onmiddellijk
hun revolvers en doodden den gendarme
Krauss uit Neuenmarkt door vier schoten
in den buik.
Een van de roovers vluchtte daarop in
de richting van den Kupferberg, terwijl
de ander over den spoorweg naar een
dichtbijzijnden tuin rende; hij werd daar
echter zoo in het nauw gedreven, dat hij'
zelf een eind aan zijn leven maakte. Op
hem werd een chèque van 4300 mark en
een som geld gevonden.
Volgens zijn identiteitspapieren is de
naam van dezen roover Joseph Braunn,
bierbrouwer uit Egglkofen, bij Neuen
markt a.d. Rott.
Uit het onderzoek van de leeggehaalde
stationskas te Kulmbach is gebleken, dat
er in totaal 10,185 mark vermist wordt.
Vreeselïjke koude in Polen.
Uit verscheidene plaatsen van Polen
worden zeven doodsgevallen door de vorst
gemeld. Bij Thorn zijn o.a. twee visschers,
die den nacht 'doorgebracht hadden in een
■hut bij de Weichseï, en in de Warschau-
jsche voorstad Anopel een arbeider dood
gevroren. Door de vorst zijn ook de
verschillende plaatsen de waterleidingen
bezweken en is het telegraaf- en tele-
-foonverkeer gestoord. Het spoorwegver
keer wordt belemmerd door de verbre
king der telefonische communicatie, het
geen ernstige vertragingen, veroorzaakt.
ZORGT, DAT GE
UW NIKKELEN
TABA K S DOOS I
EN HOUTEN PIJP
ONTVANGT
i-WiWWi
Onrust in Marokko.
Volgens een bericht uit Tetoean aan
eenige avondbladen heerscht er onder de
stammen der Senhadzja en Gombra een
zekere opwinding, welke het gevolg, ,zou
zijn van de agitatie van een 'stamhoofd,
dat overal den a.s. terugkeer van Abd-
el-Krim aankondigde.
Er zijn troepen gezonden om onlusten
te voorkomen en om den agitator, Moe-
lei Hussein genaamd, te arresteeren.
Hevige vorst te Berlijn.
Gisteren is te Berlijn een "hevige vorst
ingetreden. De thermometer stond [s mor
gens 8 graden Celsius onder nul. Talrijke
treinen hebben belangrijke vertraging,
vooral die, welke Thüringen moeten pas-
seeren, waar veel sneeu 'r is gevallen en
ook hevige koude heer» A.
Trein in een kudde schapen.
De D-trein MünchenBerlijn is gister
middag tusschen de stations Rudoll'stadt
en Orlamiinde ingereden op een kudde
.schapen, waarvan er 35 werden gedood.
De schapen, "die zich zonder toezicht op
den spoordijk bevonden, behoorden aan
iemand uit Erfurth. De trein kon na een
kort oponthoud de reis voortzetten.
De gasontploffing te Londen.
Uit nadere berichten blijkt, dat de gas
ontploffing gistermorgen even voor 8 uur
plaats had op het deel van High Holborn,
dat tusschen Kingsway. en Tottenham
Court road ligt. Aan het feit, dat het nog
betrekkelijk vroeg was, en de ontploffing
de straten in het midden openscheurde
waar geen menschen liepen, is het te
danken, dat het zoo goed is afgeloopen.
Van de 8 gewonden zijn er 3 zwaar
gewond, maar ook deze verkeeren niet
in onmiddellijk levensgevaar.
De politie heeft de heele straat afge
zet, wat zeer noodig bleek, want in den
loop van den dag volgden nog verschei
dene kleinere ontploffingen. Wolken stof
en deeltjes asphalt zijn 3 K.M. verder
nog waargenomen. De electrische lichtlei-
ding is in het _geheele blok gestoord.
Het onmiddellijk onderzoek heeft nog
geen oorzaak aangewezen. Men moet zich
door 'n waren choas van in en uit elkaar
gerukte stokken asphalt werken om den
haard der ontploffing, die men bij de
kruising van Holborn en High Street
zoekt, te bereiken.
Een ingenieur van den dienst van plaat
selijke werken schatte de schade alleen
,aan het wegdek op rond 50.000 pond.
Nader wordt gemeld:
Er is bij de vreeselijke gasontploffing,
die dezen morgen te Londen plaats had,
niemand gedood, maar er zijn 17 perso
nen, min of meer zwaar gewond, naar
het ziekenhuis gebracht.
De ontploffing had plaats, naar men
meent te weten, in een tunnel, die toe
behoort aan den. dienst van post, tele
foon en telegraaf, waar werklieden van
dezen dienst aan den arbeid waren. De
ontploffing verbrijzelde de hoofdgasl ei-
ding, waardoor een groote hoeveelheid
gas ontsnapte die in brand vloog. Hon
derden personen zijn tijdelijk zonder on
derdak. De schade is reusachtig.
Overeenstemming tusschen Turkije
en Italië.
Volgens bericht uit Angora wordt van
officieuss zijde medegedeeld, dat d? tij
dens de aanwezigheid van den Italiaan-
schen onder-staatssecretaris Grandi te An
gora gevoerde besprekingen met den
Turkschen Minister van Buitenlandsche
Zaken tot volkomen overeenstemming tus
schen de beide regeeringen hebben geleid.
Over den aarcl der besprekingen wordt
van officieel© zijde het diepste stilzwijgen
bewaard, maar men meent te weten, dat
het accoord tusschen Griekenland en Tur
kije, waar Italië groot belang in stelt,
één der hoofdpunten der besprekingen'
was.
De nood in de Engelsche
mijnindustrie.
Het Engelsche Lagerhuis heeft zijn laat
ste zitting gistermiddag gewijd aan de
bespreking der maatregelen, die de re
geering heeft voorgesteld ten behoeve van
de noodlijdenden in de 'beide mijngebie-
den. 'Baldwin gaf voorts ,een uiteenzet
ting van de door de regeering gevolgde
politiek en betoogde het nut van de
vakscholen in Londen, Newcastle. Cardiff
en Glasgow, die ieder in den loop van
het volgend jaar 5003 werklooze mijn
werkers, 'die daar een ander beroep ge
leerd hebben zouden afleveren. Voorts
zouden er ten minste 6003 man met hun
gezinnen naar Canada kunnen vertrek
ken en ten slotte verwachte de premier
dat de koopkracht van het land, die nog
altijd onder de naweeën van de loonder
ving in 1926 bij de algemeene staking
te -jijden had, zich in 1929 zoodanig
zou hersteld hebben, dat de industrie
weer allerwegen werkkrachten zou noo
dig hebben.
Mac Donald zeide, dat de regeering
het debat over haar steunverleening tot
den laatsten dag voor de Kerstvacantie
had uitgesteld, omdat zij wel wist hoe
teleurstellend haar mededeelingen eigen
lijk waren. Er was nijpend gebrek aan
voedsel, kleeren en schoeisel en al kon
den de beide laatste categorieën door
goede samenwerking misschien aan de
particuliere zorg worden overgelaten, voor
voldoende voedsel moesten in de eerste
plaats de regeeringsorganen zorgen. De
eerste nood zou door de voorgestelde
maatregelen wel gelenigd kunnen worden,
maar voor het overige had de premier
slechts een wissel op de toekomst afge
geven, zonder eenige reëele waarde. In
het voorjaar zou men zien hoeveel van
de hooggestemde verwachtingen van Bald
win terecht was gekomen.
Korte berichten.
"Bij Tietz, het groote warenhuis te
Berlijn, is ingebroken. De dieven heb
ben de kas geplunderd. Hun buit bedraagt
omstreeks 14.000 Mark.
Den laatsten tijd heeft zich in Noord-
Moravië een roodvonkepidemie verbreid.
Eenige scholen moesten worden gesloten.
De aard der ziekte is minder goedaardig
dan in vorige jaren.
De Parijsche politie heeft twee in
dividuen aangehouden, 'die sedert twee
jaar in -Frankrijk, Zwitserland, Spanje,
Argentinië hun werk er van maalden
'krediet-brieven te. vervalschen. Hun op
lichterij zou tien millioen bedragen. Twee
medeplichtigen zijn te Cerbère in hech
tenis genomen.
Naar uit Nice wordt gemeld, is de
toestand van grootvorst Nicolaj, die te
Antibes verpleegd wordt, zeer ernstig. Het
einde wordt elk uur verwacht. Den patiënt
moest op kunstmatige wijze zuurstof wor
den toegediend.
Niqt minder dan 56 Hongaarsche
parlementsleden hebben zich op 15 dezer
voor drie dagen in een Jezuïtenklooster
teruggetrokken, waar drie maal' per dag
bijeenkomsten plaats vinden, in welke
een Jezuïtenpater preekt. Zoolang de re
traite duurt, mag niemand der deelnemers
met een ander spreken.
Binnenland.
Wetsontwerp tot verlaging gedist. ac
cijns aangenomen.
Plannen inzake woningverbetering ten
plattenlande.
Verlaging posttarieven voor Indië.
Vergadering van de Staten yan Zee
land. Het electriciteitsvraagstuk.
Buitenland.
De ziekte van den Engelschen 'Koning.
Hevige koude in het buitenland.
De gasontploffing te Londen.
Inzage van loonlijsten door ambtenaren.
De Minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid heeft bepaald:
1. Indien een inspecteur, accountant of
ontvanger der directe belastingen gebruik
wenscht te maken van de hem verleende
bevoegdheid tot het nemen of doen nemen
van inzage en afschrift van eene loonlijst,
richt hij daartoe een verzoek tot den voor
zitter van den bevoegden Raad van Arbeid
Onder inspecteur der directe belastin
gen worden in -deze beschikking mede ver
staan andere ambtenaren der directe be
lastingen en ambtenaren der registratie,
die geheel of gedeeltelijk belast zijn met de
taak van inspecteur der directe belastin
gen.
Onder inspecteur der directe belastin-
king mede verstaan elk stuk, hetwelk een
werkgever verplicht is te houden in plaats
van eene loonlijst.
2. De voorzitter van den Raad van Ar
beid zendt de loonlijst, waaróp het verzoek
betrekking heeft, zoo spoedig mogelijk ter
inzage aan den aanvrager. Deze is ver
plicht de loonlijst binnen 10 dagen aange-
teekend terug te zenden, tenzij de voorzit
ter den termijn verlengt.
3. Indien de voorzitter van den Raad
van Arbeid van oordeel is, de loonlijst ten
kantore van den Raad niet kan worden
gemist, doet hij hiervan mededeeling aan
den aanvrager.
Indien het aangevraagde stuk niet ten
kantore van den Raad van Arbeid aan
wezig is, zendt de voorzitter van den Raad
het zoo spoedig mogelijk, nadat het terug
ontvangen is, aangeteekend aan den aan
vrager toe. Kan het echter niet worden ge
mist, dan doet hij hiervan aan den aan
vrager mededeeling.
4. Nadat eene mededeeling is gedaan,
als bedoeld is in 3, kan elk der in 1 be
doelde Rijksambtenaren inzage en af
schrift van de loonlijst nemen ten kantore
van den Raad van Arbeid.
Het nemen van inzage en afschrift kan
alsdan ook geschieden door andere amb
tenaren der 'directe belastingen of der re
gistratie en domeinen, onder overlegging
van een machtiging van één der eerstge
noemde bevoegde ambtenaren.
5. De Raad van Arbeid verstrekt, op ver
zoek van de tot het raadplegen der loon
lijsten bevoegde ambtenaren, de inlichtin
gen, die zij noodig hebben om te beoordee-
len, welke waarde de lijsten hebben ten
aanzien van de vraag, welk bedrag aan
loon door een werknemer over eenige pe
riode werkelijk is genoten, en ten aanzien
van de vraag, welk bedrag door den werk
gever over eenige periode aan belooningen
werkelijk is uitgegeven.
Prachtige boeken gratis.
De heer J. H. Kok, uitgever te Kampen,
schrijft in „Het Nieuwsblad v. d. Boek
handel":
„In den laatsten tijd werden we nu
en dan in de bladen verrast met groote
sprekende, dus ook kostbare adverten
ties, waarin met veel ophef gratis boeken
werden aangeboden.
Kort voor St. Nicolaas trok wel zeer
de aandacht een soortgelijke advertentie,
in bladen en week-illustraties, zoowel
liberaal als christelijk, opgenomen, en wel
liefst over een geheele pagina, waarin met
veel reclame niet minder dan 75 keur
boeken voor de Jeugdvolkomen kos
teloos werden aangeboden aan allen,
die er maar vlug genoeg bij waren, en
hun namen maar opgaven I
Na dan verschillende bijzonderheden ta