No. 70
Donderdag 20 December 1028
43e Jaargang
NON
HENDRIXSE&Co's BANK - GOES
aroma
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
WIND GEZAAID, STORM GEOOGST.
Buitenland.
^eerlijk
Het genot, dat het gebruik
van
PEPERMUNT
U verschaft, is vooral ge
legen in het heerlijk aro
ma, hetwelk een gevolg is
vandeorigineele bereiding
uit echtë pepermuntolie.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Coupons Effecten
Deposito's
Credieteti Wissels
Spaarbank 4 pCt.
Uit de Provincie.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs;
Per 3 maanden, franco per post f3,
Losse nummersfO.
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 d
Bij abonnement belangrijke korting.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
ZIJ, DIE ZICH THANS OP „DE
ZEEUW" ABONNEEREN, ONTVANGEN
DE NOG IN DECEMBER VERSCHIJ
NENDE NUMMERS GRATIS.
DE DIRECTIE.
In verband met den beperkten post
dienst op den eersten Kerstdag moet ons
blad van a.s. Maandag, evenals anders des
Zaterdags, vroeger dan gewoonlijk ver
schijnen.
H.H. adverteerders en correspondenten
gelieven hiermede rekening te houden en
voor vroegtijdige inzending der copie zorg
te dragen.
!Wie wind zaait zal' storm oogsten.
De waarheid van dit spreekwoord heb
ben de Socialisten weer eens ondervon
den.
Uit concurrentie-zucht, om' den Com
munist de wind zoo mogelijk uit de zeilen
te nemen had hun woordvoerder in de
Tweede Kamer hoog van den toren ge
blazen en werden een "drietal moties in
gediend dien zij zelf een vorig jiaiar, toen
ze van Communistische zijde kwamen,
hadden afgewezen.
Maar de linkervleugel in de partij' begint
zich te roeren. Een deel' van de partijge
nooten is van meening1, dat de S. D. A. P.
langzamerhand verburgerlijkt en dat zou
in 1929 stemmen kunnen kosten.
Daarom moest nu eens tegen den Com
munist worden opgeboden.
De kiezers kunnen dan zien, dat de
Soc. Democraten toch ook wel wat dur
ven, dat zij voor den Communist niet
onder behoeven te doen.
En gevaarlijk kon het spel niet worden.
De andere partijen die dan weer als
„reactionair" konden worden 'geteekend,
zouden wel' voor verwerping van de mo
ties zorgen.
Veel plezier hebben ze echter van dit
demagogische jptre-den niet gehad.
Zij hebben wind gezaaid.
Welnu, de Communistische afgevaar
digde die zijn rose neefjes op onbarm
hartige wijze geeselde heeft er voor ge
zorgd, dat ze storm konden oogsten.
De overzichtschrijver van de Maasbode
vertelt er van:
De communist L. de Visser, die ove
rigens een goed spreker is, heeft nog
nooit zoozeer het oor gehad van heel de
Kamer als gisteren. Van 'de sociaal-demo
cratische koloniale politiek is geen stuk
heel gebleven. Hun demagogisch optre
den is misschien nog nooit zoo scherp
gegeeseld als door dezen tegenstander,
voor wien „het een lust was om te le
ven", zooals hij zeide.
Hij, een mannetje alleen in de Kamer,
genoot, omdat een groote partij van 24
man, precies manoeuvreerde zooal's hij
wilde. Het is de angst voor de nade
rende verkiezingen die hen zoo doet op
treden.
Het sociaal-democratisch Volksraadslid,
de heer Stokvis, vraagt geen amnestie, of
vrijstelling van Tjipto en nog minder
opheffing van het .interneerinjg'skamp',
maar hier doen de socialisten dat wel.
Iedere lijn in de roode politiek is zoek
en de heer Cramer 'kon "deze niet goed
praten, door te zeggen dat de verhoudin
gen verscherpt zijn. Dat is onjuist, want
het vorige jaar toen de woelingen in Indië
er nog waren, waren de verhoudingen
veel meer toegespitst dan nu.
De heeren zaten stil als muisjes en
lachten als boeren, die kiespijn hadden,
vooral ook toen hij hun voorhield wat
ze in vorige jaren gezegd hadden van de
nu zoo hoog g;eroemde leuze: „Indië los
van Holland".
Als de heer Duys zeer onvoorzichtig
interrumpeert, dan 'voegt de heer Visser
hem toe, dat de interruptie is, als die
overtreffende trap (duister) van dezen af
gevaardigde. De strijd is zoo heftig ge
worden, dat de leider de heer Albarda
nu zelf voor het front zal komen om
den heer De Visser te bestrijden, maar
veel succes kan hij daarvan niet ver
wachten De S. D. A. P. heeft zich nu
eenmaal doen kennen als de partij van
de leuze, zonder eenige lijn en zonder
eenige verantwoordelijkheid."
En die van „Het Handelsblad" geeft
zjjne indrukken als volgt weer:
„Met groot krjjgsgeluid bulderde hij los
tegen die party, aan wie hjj haar al te
snelle zwenkingen in de koloniale politiek
met de stukken in handen verweet, 't Was
ongenadig maar welverdiend na de waar
lijk verbazingwekkend vrijmoedige front
verandering, die genoemde partij gisteren
met haar moties (d.w.z. eigenlijk met de
oude moties-L. de Visser) heeft gemaakt.
De heeren van Boetzelaer en Knotten
belt ironiseerden hénen die moties dan
ook, laatstgenoemde met de opmerking,
dat ze niet ver genoeg .gingen, daar er
toch zeker een schadeloosstelling of een
ridderorde voor elk van die arme ge-
interneerden moest zjjn gevraagd.
En de heer De Visser had heden een
aardige politieke wraakneming bedacht in
den vorm van één motie, waarin alles
tezamen werd gevraagd wat de heer Cra
mer in drie van de vier moties had ge
formuleerd (om den heer Tjipto, het on
derwerp van de vierde motie, bekommer
de de heer De Visser zich niet). Indien
nu deze eenheidsmotie" geacht wordt,
van de verste strekking te zijn, dan komt
ze het eerst in stemming en dan staat
de S.D.A.P.^ voor de keus om of te stem
men tegen iets dat ze, in drieën, zelf óók
heeft gevraagd, f drie van haar vier
eigen moties overbodig te maken. Men
scheen in dien hoek nog al gebelgd over
dit geval want toen de voorzitter de vraag
deed, wie de motie-de Visser ondersteun
de, ging er geen enkele socialistische
hand omhoog en waren het de heer Boon
en drie vrijzinnig-democraten, die do be
handeling der motie mogelijk maakten."
Ja, het was een slechte dag gisteren
voor de Soc. Democraten.
De kans dat ze daardoor tot bezinning
zullen komen is echter al heel gering.
In de eerste plaats omdat er bij alle
verschil toch ook principiëele overeen
komst is met de Communisten, maar dan
ook, omdat zij wel een demagogische po
litiek moeten voeren en de Commu
nisten achterna m c e t e n draven, om een
deel van hun kiezers niet te verliezen-
Dat is het noodlottige en het gevaarlijke
in het optreden van de Soc. Democraten.
Zij drijven anderen, maar op hun beurt
worden ze weer door de achter hen
staande Communisten gedreven.
Hoewel de verstandigen onder hen het
gevaarlijke daarvan zeer wel inzien, moe
ten zij wel voortgaan met wind te zaaien.
Met het gevolg, dat ze ook telkens weer
opnieuw, storm zullen oogsten, stormen,
die voor geheel ons volk gevaarlijk kun
nen worden.
Voor dit dreigend gevaar mogen de
oog en niet worden gesloten.
De ziekte van den Engelschen Koning.
Het gisteravond uitgegeven bulletin
deelt mee, dat de koning een rustigen dag
gehad heeft. De algemeene en plaatselijke
gesteldheid blijven langzaam vooruitgaan.
De ongerustheid in de omgeving van den
koning i'S tengevolge van het bulletin van
gisteravond verminderd, maar de gisteren
geconstateerde geringe verbeteringen moe
ten nog eenige dagen aanhouden, voor men
volle hoop kan hebben op een definitief
gelukkigen afloop.
De tusschentijdsche verkiezing van
Antwerpen.
De Belgische Kamer verklaarde zich
Woensdagmiddag met 80 tegen 13 stem
men voor de installatie als Kamerlid voor
Antwerpen van den bij de tusschentijdsche
verkiezing op 9 December verslagen libe
ralen candidaat mr Baelde; 68 leden ont
hielden zich van stemming. Tegenstem
mers waren 13 Antwerpsche socialisten en
Vlaamsche nationalisten. De blanco-stem
men werden uitgebracht door de heele so
cialistische fractie, de Antwerpsche katho
lieken, waaronder van Cauwelaert, twee li
berale afgevaardigden voor Antwerpen
Bij afroeping van zijn naam riep de
Vlaamsch nationale afgevaardigde voor
Brussel, de Clercq, het historische woord
van Gendebien inzake Limburg en Luxem
burg pHaigiëerend: „83.000 maal neen I", [wat
heel wat gelach en gerucht teweegbracht
Cocaine en opium gesmokkeld.
Toen gisteren van het Fransche stoom
schip „Rcchambeau" negen kisten te New
York op geheimzinnige wijze werden ge
lost, kregen de douanebeambten argwaan.
Op de kisten stond met grooto letters ge
schreven: „Scheerkwasten", maar toen
men ze opende bleken zij een groote hoe
veelheid cocaine en opium te bevatten.
Men schat de waarde van het gesmokkelde
goedje op 12 millioen gulden. Men blijkt
hier te doen te hebben met een groote
smokkelorganisatie. De Amerikaansche re
geering zal ongetwijfeld de uitlevering
vragen van verschillende Fransche en
Zwitsersche onderdanen die deze verdoo-
vende middelen hebben uitgevoerd.
Nieuwe fabrieken van General Motors.
De opbouw der nieuwe fabrieken der
General Motors Continental Co.. aan de
nieuwe havens van Antwerpen is thans
reeds zóó ver gevorderd, dat de inrich
tingen begin Mei in gebruik zullen kun
nen genomen worden.
In den aanvang zullen de fabrieken
met 2500 man werken, een aantal, dat
geleidelijk zal verhoogd worden.
De stad Antwerpen zal maatregelen
nemen om voor het vervoer der werk
krachten te zorgen.
De brand te Berlijn.
Op grond van de uitkomst van een
onderzoek, ingesteld op het terrein van
den brand in de Sohoenleinstrass-e te
Berlijn zal vermoedelijk de eigenaar van
de fabriek, Trotzki, wegens brandstich
ting door nalatigheid worden vervolgd.
Het gebouw, waar de fabriek gevestigd
is, was oorspronkelijk voor een meubel
makerij. bestemd. Van de inrichting van
Trotzki's bedrijf, die in het voorjaar plaats
had, is niet zoo-als het hoort aan de
bouwpo'litie mededeeling gedaan. Bij het
onderzoek is gebleken, dat er groote cel
lui o-idvoorrad en in de werkplaats aanwe
zig waren, hetgeen in strijd is met de
voorschriften.
Een jong meisje, dat zware verwon
dingen had o-pgeloopen bij- den brand,
is in het ziekenhuis overleden, zoodat
het aantal dooden tot drie is gestegen.
In het ziekenhuis worem thans nog 29
slachtoffers verpleegd. Je geneesheeren
hopen hen allen te kunnen redden.
Mevr. Zoebkof gaat lezingen houden.
Het 8-Uhr Abendb'.att beweert van be
trouwbare zijde te hebben vernomen, dat
mevrouw Vikto-ria von 'Schaumburg Lip-
pe, en zuster van Wilhelm II, een aan
bod heeft gekregen om van begin Fe
bruari 1929 af gedurende meerdere maan
den lezingen te geven in Euro-pa en de
Vereenigde Staten. De prinses zal in haar
voordrachten geen politieke onderwerpen
behandelen, rhaar ui-tsl uitend o-ver haar
leven spreken. Mevrouw Zoebko-f heeft
het aanbod aanvaard. Zij zo-u voor haar
to-urnée een honorarium van bijna één
'miljoen mark verkrijgen. Het 8-Uhr Abend-
blatt verzekert tevens dat a le geruchten
over een a.s. scheiding va,n mevrouw
Zoebkof valsch zijn. Alexander Zoebkof,
haar man, die, zooals bekend, uit
Duitschland is uitgewezen, woont thans
te WasserbilLig, een gemeente aan de
Luxemburgsche grens en staat voortdu
rend met zijn gemalin in verbinding. Een
of twee maal per maand zoekt zij
hem op.
BoliviaParaguay.
Gemeld wordt, dat de Paragueesche re-
geering bevel gegeven heeft tot demobili-
seeren en het staken van alle oorlogstoe
bereidselen.
De minister van Buitenlandsche Zaken
van Paraguay beeft echter een nieuwe
nota gericht aan den secretaris-generaal
van den Volkenbond, welke zware beschul
digingen tegen de regeering van Bolivia
bevat.
Ten slotte verklaart de Paragueesche re
geering, dat zij uitsluitend tot militaire
maatregelen is overgegaan om het land te
beschermen en in het nationale belang van
haar internationale verplichtingen tegen
over -den Volkenbond bewust en verklaart
plechtig, niets te zullen ondernemen, dat
een agressief karakter zou kunnen dragen.
■Gisteren is een langdurige zitting gehou
den door de speciale commissie uit de pan-
Amerikaansche conferentie, die 'zich bezig
houdt met het geschil tusschen Bolivië en
Paraguay. De vertegenwoordigers deelen
mede, dat men algemeen van goeden wil
was geweest, zoodat een definitieve oplos
sing in het vooruitzicht werd gesteld.
Korte berichten.
In den 1-oop van acht jaar is de be
volking van Polen met vier millioen,
d.w.z. 15.2 pCt., toegenomen. Het geboor
te-overschot is het grootst in het Oosten.
Het geringst in het Zuiden. Het stemt
de Poolsche pers eenigszins onrustig, dat
de nationale minderheden in het Oosten
veel sterker toenemen dan de Polen ia
Centraal-Polen.
Van Sicilië worden hevige -stormen
gemeld. In 'de haven van Licata is een
stoomschip gestrand. Een kotter, twee
barken en een baggermachine zijn gezon
ken. Een kotter, die in de haven terug
keerde, werd door den bliksem getroffen.
De stuurman werd gedood en een vis-
scher werd ernstig gewond-
Volgens ©en draadloos bericht uit
Havre is op de kust nabjj Cherbourg een
TONNEMA'S OONrÉCTIONEBV WORKS!
Fransch -oorlogsschip gestrand. Sloep-
booten zijn ter assistentie uitgevaren.
Volgens een bericht uit Moskou zijn
op hel schiereiland van de Krim ten ge
volge van de- aanhoudende regens groote
overstroomingen voorgekomen. Tal van
dorpen staan onder water.
Een brutale juweelenroof heeft te
Berlijn plaats gehad. Een jonge man
wierp een in papier gewikkel-den steen
door de ruit van een juweli-e-rswinkel
en stal uit de uitstalling twee paarlen-
colliers ieder ter waarde van 700 Mk.,
waarmede hij zich uit de voeten tracht
te te maken. Hij werd echter spoedig
gegrepen en aan de politie overgeleverd.
18 personen die beschuldigd waren
pogingen gedaan te hebben om de commu
nistische partij in Italië weer op te rich
ten, zijn voor de speciale rechtbank ver
schenen, die 15 hunner tot verschillende
gevangenisstraffen veroordeelde.
Het totale aantal werkloozen in En
geland bedroeg op 10 Deecmber 1.320.000,
zijn-de 29.906 minder dan een week gele
den, doch 195.677 meer dan verleden jaar
om dezen tijd.
Te Lodz zijn Dinsdag alle couranten
zonder onderscheid van richting in beslag
genomen, omdat zij bijzonderheden had
den gepubliceerd -over h-et onderzoek in
een crimineels zaak. Zelfs het officieuse
regeeringsblad werd in beslag genomen.
De Amerikaansche vlieger Jackson
heeft een nieuw wereldrecord -op zijn
naam gebracht, door boven het vliegveld
te Lambert St. Louis met zijn vliegtuig
417 loopings achtereen te maken. Het
oude record bedroeg slechts283 loo
pings.
In Noord-Spanje is bij den aanleg
van een spoorweg een tunnel ingestort,
waardoor twaalf arbeiders bedolven wer
den. Acht van hen zijn gevonden; een
was dood, de anderen waren zwaar ge
wond. De vier nog niet gevonden arbei
ders zijn vermoedelijk reeds dood.
Binnenland.
Mr D. Fock stelt zich niet herkiesbaar.
De Jnrgens fabrieken te Oss worden ge
sloten
De beer v. d. Heuvel stelt vragen om
trent de suiker-industrie.
Inschrijvingsbiljetten bij aanbestedingen
vrij van zegel.
Aardbeving in de buurt van Java
De kwestie Nederland-België.
Buitenland.
De Engelsche Koning gaat vooruit.
Het geschil BoliviaParaguay.
De verkiezing te Antwerpen.
NEDERLAND EN BELG IE.
Een verklaring van Minister Heijmans.
De afgevaardigde S e g e r s beeft in ver
band met de NederlandschBelgische
kwestie in de commissie van buitenland-
sche zaken zijn aangekondigde rede ge
houden, waarin hij het standpunt van
Antwerpen verdedigde ten opzichte yan
de noodzakelijke "Rijnverbinding, het ka
naal AntwerpenLuik en het Moerdijk-
kanaal.
Een lid van de commissie, de sena
tor Barnich wees erop, dat bij het
in 1928 verworpen ontwerp van tractaat
een protocol behoorde, waarbij Neder
land verklaarde zich in st.aat van oorlog
te beschouwen met elke mogendheid, die
boven de Nederlandsche wateren België
zou aanvallen. Hij meende, dat met den
inhoud van de protocollen rekening moet
worden gehouden bij de aanstaande on-
derhandelmgen, zoowel wat de veilighe'd
laiigs de 'Schelde als wat de veiligheid
langs Limburg betreft.
De minister van Buitenland-
sche Zaken, de heer Heymans, ver
klaarde het op alle punten eens te zijn
met de opvattingen van Segers. Hij zei
verder, dat de antwoord-nota aan de Ne
derlandsche regeering nagenoeg klaar was
en waarschijnlijk nog deze week Den Haag
zou worden toegezonden.
Mr D. Fock.
Naar „Het Hdbld" verneemt, heeft mr
D. Fock, voorzitter van den Vrijheidsbond,
zich thans in beginsel bereid verklaard,
een candidatuur te aanvaarden voor de
Tweede Kamer in den Rijkskieskrin-g
's Gravenbage en do daarmede verbon
den Rijkskieskringen.
Van andere zijde wordt dit bericht met
de meeste beslistheid tegengesproken.
Zondagsrust In Friesland.
Gedep. Staten van Friesland hadden
ingevolge -een besluit van de Staten, den
hoofdingenieur opgedragen een onderzoek
in te stellen naar de mogelijkheid, of,
behalve de reeds aangewezene, nog an
dere provinciale brugwen e-n sluizen 'des
Zondags den geheel-en dag voor de
scheepvaart gesloten kunnen blijven.
Deze is, na een onderzoek, tot de con
clusie gekomen, dat men het thans met
algeheele Zondagssluiting der betrokken
brugigen en sluizen zal kunnen probeeren.
Met uitzondering echter zulks met het
oog; op de watersport van enkele- door
hem met name genoemde bruggen, ten
aanzien waarvan de hoofdingenieur de
bestaande regeling gehandhaafd wil zien,
echter dan alleen voor de maanden Mei
to-t en met September.
Gedep. Staten gaan met deze voor
gestelde regeling accoord en hebben dien
overeenkomstig een voorstel bij de Proi-
vincial'e Staten ingediend.
De verkeersmiddelen tus
schen de Z. - H. en Zeeuwsche
eilanden en den vasten wal van
Noord-Brabant. De bond van be-
drijfs-autahoiuders in Nederland hield
Woensdag te Bergen op Zoom zijn derde
congres ter bespreking van de verkeers
middelen tusschen de Zuid-Hollandsche
en Zeeuwsche eilanden en den vasten
wal van Noord-Brabant.
Na een verwelkoming der aanwezigen
hield de voorzitter van den B.B.N. een
inleiding, aan het sl-ot waarvan 'bij con
cludeerde, dat de vergadering met spo-ed
vraagt.
1. Een zoodanige wijziging in het Rijks
wegenplan, dat daarin wordt opgenomen
een weg .Bergen op _ZoomWillemstad-
met aansluiting o-p het nu zwevende stuk
ZierikzeeZijpe.
2. Een behoorlijke verbinding .van Goe-
ree en Overflakkee naar den Brabantschen
wal met voo-r autoverkeer geschikte boo
ten en laad- en los-inrichtingen met een
zoo laag mogelijk tarief.
3. Een veer met voldoende- overvaarten
van Anna Jacoba naar Zijpe en/of van
Schouwen en Duiveland naar Stave-nisse.
4. Een veer met vod-doende overvaar
ten van Numansdorp naar den Brabant
schen wal. Overigens eveneens als on
der 2.
Voorgesteld werd deze wenschen ge
documenteerd door alle bijeengebrachte
gegevens over te brengen aan do betrok-
