No. 65
Vrydag 14 December 1928
43e Jaargang
BONNEN
PDROL bij
HENDRiKSE Cos BANK - SOES
Denkt er aan!
EERSTE BLAD.
(ZWARE SHAG)
HEBBEN PUBBELE WAARDE
TOT 31 DECEMBER 1928
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Korte berichten.
Binnenland
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
Coupons Effecten
Deposito's
Credieten Wissels
Spaarbank 4 pCt.
ve Zeeuw
ATADOR
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
Niet opwekkend.
Het behoeft niet al te zeer te verwon
deren, dat niet weinigen by het overzien
van het politieko strijdperk de schrik om
het hart slaat.
Want er is veel, dat benauwend werkt
en dat er toe zou kunnen leiden, den
moed te verliezen.
Wat een verdeeldheid is er by hen, die
tegenover de heillooze beginselen der
revolutie het Evangelie stellen.
Wij tellen, om ons nu slechts tot de
Tweede Kamer te bepalen 13 Anti-revo
lutionaire leden, 11 Chr. Historischen, 2
Staatkundig Gereformeerden en 1 lid van
de H. G. S.
Wanneer al deze groepen in één hecht
verband marcheerden, wat zouden ze dan
een geweldige kracht kunnen ontwikke
len. Hoe groot zou dan hun invloed zijn.
Samen vormden ze dan de op één
na sterkste groep. Er zou onder alle om
standigheden met hen gerekend moeten
worden. Veel van wat nu onbereikbaar
schijnt, zou dan mogelijk blijken.
Maar nu doet zich het droeve verschijn
sel voor, dat deze groepen niet alleen
gescheiden optrekken, maar dat ze, soms
zelfs zeer scherp, tegenover elkaar staan.
Wanneer men bijv. de Handelingen der
Tweede Kamer van de laatste jaren na
gaat, dan zal men daarin geen rede van
een der Staatk. Geref. afgevaardigden vin
den, waarin de A.-R. party niet_ wordt
aangevallen. Het is alsof er aan die zyda
een .voortdurend zoeken is naar wat ver
deelt, en een zelfstandig optreden van
de S. G. P. rechtvaardigen kan.
De linkerzijde geniet daarin-
De liberalen, die sinds lang de greep
op de massa hebben verloren, hebben
er niet het minste bezwaar tegen dat door
deze tweedracht de kracht der Prot- Ch*.
partijen wordt gebroken.
En Socialisten en Communisten, die
voor niets zoo beducht zijn als voor een
krachtige en eendrachtige rechterzijde, die
in staat is hunne revolutionaire plannen
te verijdelen, zy juichen het toe-
Het is koren op hun molen.
Wat kunnen zij nu meer en beter wen-
schen, dan dat do belijders van den
Christus in onderlingen stryd hunne
krachten verteeren?
De kans, dat zy met of zonder de
R. Katholieken achter de Regeerings-tafel
zullen plaats nemen, mag dan al gering
zyn, van veel meer belang is voor hen,
dat een sterk rechtsch bewind, dat kan
waken voor de handhaving van de Chr.
grondslagen van ons volksleven, op deze
wijze onmogelijk wordt gemaakt.
En daarbij komt nog iets anders.
Het groote gevaar bestaat, dat op deze
wijze met name by de jeugd de geestdrift
gedoofd wordt, en dat de jongeren zich
reeds bij' voorbaat van de politiek af-
keeren.
Als hen dag aan dag het zomdemregister
van de A. R. partij en de Chr. Hist.
Unie wordt voorgehouden, en zy' zien
dan dat de mannen die als publieke aan
klagers fungeeren nooit opbouwenden ar
beid verrichten, maar in negativisme hun
kracht zoeken, dan is het geen wonder,
dat zij voor zulk een politiek weinig
gevoelen. j
Het is dan ook wel verklaarbaar, dal
er beljjders zijn, die zich aan den staat
kundigen strijd onttrekken en dat er an
deren zyn, die in moedeloosheid neer
zitten, omdat ze het voor hun oog en
zien, dat op deze wijze alles wat na veel
strijd verkregen werd, verloren dreigt te
gaan.
En moedeloosheid verlamt.
Niet alleen hen, die zich daaraan over
geven, maar ook anderen, die vooraan
hebben te staan in den strijd en die daar
bij behoefte hebben aan den warmen
steun en de bezielende geestdrift van
anderen.
Let men daarbij op de geweldige actie
die met name door de S. D. A. P. wordl
ontwikkeld, welke partij, gesteund dooi
de millioenen van de moderne arbeiders
beweging, een geweldige propaganda
voert en niet minder op de gevaarlijko
actie van "hen, die door hun dwepen
met een religie van eigen maaksel, op
pervlakkige naturen in verwarring trach
ten te brengen, dan is het waarlijk geen
wo-nder, dat er soms aarzeling Is en 'dat
de kracht van velen schijnt te verslappen.
Niet opwekkend is het beeld, dat het
politieke strijdperk vertoont.
Maar juist daarom kan het zoo uit
nemend werken, kennis te nemen van het
dezer dagen hij- Kok te Kampen versche
nen Gedenkboek der A.-R. partij, dat zoo
kostelijk medicijn en zoo versterkend
voedsel bevat voor hen, die dreigen in
te zinken.
Morgen hierover meer.
De toestand van den Engelschen Koning.
Reuter verneemt dat in weerwil van het
feit -dat de operatie succes heeft gehad, de
bezorgdheid voor het leven van den koning
in paleiskxingen voortduurt. De groote
zwakte, ofschoon natuurlijk en verwacht
als gevolg van de beproeving der operatie,
veroorzaakt groote ongerustheid. Deze
zwakte was een der ernstige overwegin-'
gen, welke bij de doctoren gewicht in de
schaal legden voordat zij tot de operatie
overgingen. De eerstvolgende dagen zullen
uitwijzen of de koning al dan niet sterk ge
noeg is om de zwakte te boven te komen.
Het feit, dat de koning het iets heter
maakt, 24 uren na de operatie, is wel be
moedigend. Het feit, dat de uitputting niet
grooter werd, is een goed teeken.
Borm's verkiezing ongeldig verklaard.
Een kamercommissie, bestaande uit een
Katholiek, twee liberalen, een frontist,
drie socialisten, heeft de verkiezing van
Borms ongeldig verklaard.
Het onderzoek der mogelijke geldigver
klaring van de verkiezing van den liberaal
Baelde werd tot Dinsdag uitgesteld.
Intusscben gaan de pro- en contra-
manifestaties in verband met het Ant-
werpsch referendum voort. Gisteren kwa
men ook de Luiksche studenten aan de
beurt; ze hielden een straatbetooging met
spandoeken, waarop onder meer te lezen
stond: „Borms aan de galgl"
Ze droegen verder een stroopop mede,
die Borms verbeeldde met 'n pickelbaube
op bet hoofd en een dolk in de borst.
Naast ontelbare felicitaties ontving
Borms in de gevangenis ook brieven met
doodsbedreigingen.
Chlneesche zeeroovers.
Twintig mijlen ten Zuid-Westen van
Pass Rock werd een Chineesch stoom
schip door 6 piraten overvallen, die in
Hongkong als gewone passagiers aan
boord gekomen waren. De piraten werden
daarbij door 5 leden der bemanning ge
steund. De kapitein, een Zweed en de ove
rige officieren werden gebonden. Het
stoomschip werd door de piraten naar een
eiland gebracht, waar nog 200 piraten
aan boord kwamen, die alles, wat waarde
bad, roofden. Den passagiers alleen werd
een waarde ontroofd van ruim 10.000
gulden.
De verkiezingen In RoemenfS.
Voor zoover de uitslagen der verkiezin
gen bekend waren, zijn gekozen:
Van de regeeringspartij 365 leden, libe
ralen twaalf a veertien, van de coalitie
Jorga-Averescoe vijf of zes, van de Magy-
aarsche partij zeven of acht leden.
Het is thans zeker, dat het arbeiders- en
boerenblok, d. i. de communistische orga
nisatie, alsook de anti-semitische liga, met
ledige handen van dezen stembusstrijd
thuiskomen.
In het geheele land zullen de communis
ten zoo wat 'n 35.000 stemmen hebben ver
kregen.
Briand, Stresemann, Chamberlain.
De eerste bespreking tusscben de mi
nisters van buitenlandsche zaken van En
geland, Duitschland en Frankrijk heeft
gisteren te Lugano plaats gehad.
Of dit onderhoud den toestand belang
rijk veranderd heeft, dan wel de droevige
waarschijnlijkheid versterkt heeft, dat de
Duitschers zonder eenige tastbare winst
naar Berlijn moeten terugkeeren, daar
over tast men geheel in het duister.
De Franschen en Duitschers zijn beiden
erg terughoudend over den inhoud van
het gesprokene, waarbij Briand, zooals al
tijd, weer heel wat optimistischer is.
Bolivia en Paraguay.
Naar uit Rio de Janeiro gemeld wordt
is een groot aantal gewonde Boliviaan-
sche soldaten te Porto Suarez aangeko
men. Onder de gewonden bevindt zich
ook de commandant van fert Vanguar-
dias in "de nabijheid waarvan die eerste
gevechten tusschen Bolivianen en Para-
gueezen plaats gevonden hebben.
In Bolivia melden zich nog steeds tal-
ry-ke vrijwilligers v-oor het leger, en pok
Paraguay treft zijn maatregelen in verband
met den ernst van den toestand'.
Paraguay beweert, dat Bolivia troepen
en oorlogsmateriaal concentreert langs de
grens.
De Romeinsche bladen melden uit
Sulrnona, dat meer dan 100 kub. meter
aarde van den berg Penna met groot ge
raas in het dal is gestort, tien huizen
van. het dorp Villa Santa Maria bedel
vende. Onder do bevolking ontstond' een
paniek, een meisje verbrandde, vier per
sonen werden zwaar, vélen licht .gewond-
Er loopen nog meer huizen gevaar, daar
de aardmassa nog niet tot stilstand.' is
gekomen.
In het tweede kwartaal van d't jaar
zyn er "in Frankrijk 100.680 huwelijken
gesloten, dat is 6222 mepr dan in de
zelfde periode van verleden jaar. Ook
het aantal echtscheidingen is toegenomen
maar in. mindere mate-
Het aanial typhusgevajlen te Lyon
is tot 2300 gestegen, het aantal sterfgeval
len tot 80.
Naar uit Santiago de Chili gemeld
wordt, zijn in de steden Constituoion, Par-
ral en Rancagua opnieuw aardbevingen
gevoeld, wslke het instorten van vele
door de laatste groote aardbeving reeds
beschadigde huizen ten gevolge hadden-
Een groote menigte do-ode vis-schen in
de bocht van Constitution wijst er op, dat
de aardbeving van zee uit opgekomen is.
Naar uit Moskc gemeld wordt,
woedt op de Zwarte Zee een zware storm.
De verbinding tusschen Odessa en Se-
bastopol is onderbroken. De Russische
draadlooze stations hebben verscheidene
.S.O.S. seinen opgevangen.
Burgemeesters.
De burgemeester van Zwijndrecht de
heer Doorn is zeer ernstig ongesteld. Men
vreest -het ergste.
Notariaat.
Bü Kon. besluit is aan R. Burning, op
zijn verzoek, met ingang van 30 A-pril 1929
eervol ontslag verleend uit zijne betrekking
van notaris te Stadskanaal.
Naar Indië.
Jhr Mr Dr A. Röell, Commissaris der
Koningin in Noord-Holland, die als voor
zitter van de Vereeniging Koloniaal Insti
tuut te Amsterdam benoemd is tot regee-
ringsgedelegeerde op het te Batavia te
houden Pacific iScience-congres zal in het
begin van April naar Indië vertrekken en
omstreeks einde Juli in Nederland terug
zijn.
Encephalitis en inenting.
In de week van 2 tot en met 8 Dec.
'28 werd afgeleverd: door de entstof in
richting te Amsterdam koepokstof voor
1697; door die te Rotterdam voor 232
en door die te Groningen voor 1 persoon.
Totaal voor 1930 personen.
In de week van 2 tot en mét 8 Dec.
1928 zijn geen gevallen van encephalitis
na inenting ter kennis van 'het Staats
toezicht .op de volksgezondheid gekomen.
Stichting Sonneheerdt.
Tot directrice van het Chr. Blindente
huis „Sonneheerdt" te Ermelo is benoemd
met ingang van 1 Januari a.s. Mej. E.
't Engelbronner, vroeger directrice van het
Internaat van het Chr. Lyceum te 'Zeist.
Goes. In verband met. de a.s. feestdagen
zal de wekelyksche marktdag in plaats
van des Dinsdags, gehouden worden op
Maandag 24 Deo. 1928 en Woensdag 2 Ja
nuari 1929.
Vllsslngeil. Gistermiddag werd alhier ter
gelegenheid van het 25-jarig bestaan van
het Prov. Comité Zeeland van den Chr.
Nat. Werkmansbond een herdenkingssa
menkomst gehouden. De voorzitter, ds Os-
sewaarde, -opende op gebruikelijke wijze
de vergadering. Aanwezig waren 17 afdee
lingen. Verder waren aanwezig de heer
Nanuyzen, bondsvoorzitter, A. Broen,
bondsagent en T. Stok, afgevaardigde van
het Prov. Comité in Z.-Holland, J. J.
Kerkmeijer, mede-oprichter van het co
mité. t
De voorzitter riep allen aanwezigen een
hartelyk welkom toe. Een blik in het ver
leden overtuigt ons dat het werk van
onzen Chr. Nat. Werkmansbond niet
ijdel' is geweest. Soli deo Gloria is de toon
van ons hart.
De secretaris, dhr C. Joziasse dit Mid
delburg 'gaf een kort overzicht van de
werkzaamheden in een kwarteeuw ver
richt. Al het werk spreekt van zegen. De
afdeeling Vlissingen vereerde het comité
met een prachtig bloemstuk. Eveneens een
prachtige bl'oeme imand van den ring Wal
cheren.
Het verslag van den secretaris memo
reert: In de maand April 1903 werd
het Comité opgericht met 11 afdeélingen.
Thans is het. uitgegroeid tot ruim 30
afdeelingen. Enkele afdeelingen gingen
weer verloren. Niettegenstaande dit bleef
het getal' stationair. Vooral door medewer
king van ds de Visser, ds Buinink en an
deren kwam veel1 tot stand. Vooral het
werk van den tegenwoordigen voorzitter,
ds Ossewaarde, wordt zeer gewaardeerd.
Zeeland zag een der zijnen in het hoofd
bestuur opgenomen. De heer Janse uit
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per posL f3.—
Losse nummers f0.05
Prijs der Advertenf'IBn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 d
Bij abonnement belangrijke korting.
Binnenland.
Behandeling van de begrooting van de
fensie en koloniën in de Tweede Kamer.
De Gemeenteraad van Goes behandelt
de begrooting voor 1929.
Het Kerstvliegtuig naar Indië van Er
furt vertrokken.
De stoombootdiensten op de Wester-
Schelde.
Aardbeving op Oost-Sumatra.
Belangrijke mededeeling in den gemeen
teraad van Krabbendijke over "de gasvoor-
ziening van Zuid-Beveland.
Poging tot broedermoord te Aal'zum
bij Dokkum.
Bulienland.
Conferentie van Briand, Stresemann en
Chamberlain.
Verkiezingen in Roemenië.
Borms verkiezing ongeldig verklaard.
De ziekte van den Engel'schen koning.
Kans pp oorlog tusschen Bolivia en
Paraguay.
Biggekerke is daar als zoodanig op1 zyn
plaats.
Een telegram van hulde werd gezonden
aan ds De Visser uit Middelburg, die he
den juist 25 jaar als predikant te Mid
delburg werkzaam is. Vervolgens werden
door afgevaardigden en genooüigden ge-
lukwenschen uitgesproken, waarna de ge
wone werkzaamheden werden voortgezet.
Des avonds werd in de Groote Kerk een
Openbare samenkomst gehouden, welke
goed bezocht was. Door ds J. F. Osse
waarde werd het openingswoord gespro
ken, terwyl door ds J. A. Raams van
Kloetinge, de feestrede werd gehouden
over het onderwerp: „Geen brood alleen".
Het slotwoord werd gesproken door
ds J. S. Hartjes te Vl'issingen.
De zangvereen. „Hoopi op Zegen" zong
een 5-tal liederen.
Kioellngs. Vanmorgen is de heer I. V. d.
Kreke, reiziger bij de firma Massee te
Goes, wonende alhier, tusschen Krabben
dijke en Kruiningen (bij: het z.g'.n. Luxem
burg) door tot heden nog onopgehelderde
■oorzaak met zijn motorfiets in botsing
gekomen met een vrachtauto, waardoor
hij zóó ernstig aan het hoofd werd ge
wond, dat hij, na verbonden te zijn door
dr Nieuwenhuijse van Kruiningen, per
ziekenauto, naar het Gasthuis te Goes
moest worden vervoerd. Zijn toestand laat
zich naar wy vernemen, momenteel' niet
ongunstig aanzien.
Auto en motorfiets werden beide be-
ischadigd. De politie stelt een onder
zoek in.
Ter gelegenheid van het 20-jarig
bestaan van „Cloeting's Gemengd Koor"
zal qtp 2en Kerstdag a.s. des middags
2 uur in de daarvoor door H.H. Kerk
voogden beschikbaar gestelde Ned. Herv.
kerk 'n uitvoering plaats hebben. Ondeï
meer zal worden uitgevoerd de cantate
„Geeft Gode Lof" (Jubilate Deo) door Leo
Mens, tékst van J. Pelser; voor koor, so
praan en Tenorsolo, piano, strijkorkest en
orgel. Een eere-comité is voor deze gele
genheid samengesteld bestaande uit Mevr.
E. F. LenshoekDusséidorp'; Mevr. W. Z.
WoudaBoerma; Burgem. Zandee: Ds J.
A. Raams en dhr Chr. Kloosterman. Ver
dere bijzonderheden worden volgende
week per advertentie bekend gemaakt.
Krabbendijke. Donderdagavond verga
derde de Raad der Gemeente. Afwezig
met kennisgeving "de heer Van T Leven.
Na mededeeling van goedkeuring van en
kele besluiten uit de vorige vergadering
worden ,op voorstel van B. en W. en
kele loopende leeningen voor het grond
en gasbedrijf geconverteerd en daarvoor
nieuwe leeningen aangegaan. De begroo
tingen dier bedrijven worden daarmede
in overeenstemming gebracht. Ook de be
grooting der gemeente over bet dienst
jaar 1928 wordt als gevolg van het vo-
rengaande gewijzigd.
Op voorstel van B. en W. besloot
de Raad lid te worden van een op te
richten afdeeling der Vereeniging van Ne-
derlandsche gemeenten, Een tweede sup
pletoir "kohier op de belasting op de
honden wordt vastgesteld. Vervolgens ver
leent, de raad een garantie aan de N.V.
Waterleiding voor een te leggen leiding
