No. 62
Dinsdag 11 December 1928
43e Jaargang
§P1
JROL
HENDRIKSE&Co's BANK-GOES
EERSTE BLAD,
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Coupons Effecten
Deposito's
Credieten Wissels
Spaarbank 4 pCt.
D irecteur- H oof dredacieur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUI J, L. Burg. Tel. no. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post f3.-
Losse nummersf0.09
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cf
Bij abonnement belangrijke korting.
Een mager program.
Met instemming maakte de heer
Smeenk bij de behandeling van de begroe
ting van Arbeid gewag van de uitspraak
van den heer Kersten, dat de maatschap
pij zooveel mogelijk haar eigen leven
moet regelen.
Maar, zoo voegde hij daaraan toe,
hoe wil de maatschappij tot regelen
komen indien er niet in die maatschap
pij is een organisatie? En wat doet
nu de heer Kersten voor de schepping
en ontwikkeling van organisaties uit
de maatschappij opkomende? Wat doet
de heer Kersten om een toestand voor
te bereiden, waardoor metterdaad, in
dien de maatschappij tot die ontwik
keling was geraakt, de Overheid eeni-
germate zou kunnen terugtreden?
En wat was toen het antwoord van
den leider der S. G. Partij?
Dit: de staking verhinderen.
Men zal moeten toestemmen, dat dit
al een heel mager program is.
Louter negatief.
Het gaat over de vraag hoe de maat
schappelijke krachten tot ontwikkeling,
kunnen worden gebracht, zoo dat het
sociale leven meer en beter beantwoordt
aan den eisch van het Woord Gods, en
de Overheid meer en meer kan terug
treden.
En dan durft de leider van een partij
zich er af te maken met het nietszegj-
gende louter negatieve: stakingen ver
hinderen.
Alsof daarmee de sociale vragen zijn
opgelost!
Er zijn sociale nooden. De zonde heeft
ook op dit gebied hare verwoestende
werking gedaan.
Er zijn sociale misstanden die om ver
betering roepen, en die, wanneer het
Christelijk volksdeel zijne roeping niet
blijkt te vets taan, den weg effenen voor
de revolutie.
Maar juist daarom maakt het zulk een
diep treurigen indruk, wanneer op de
vraag, wat hij wenscht te doen om te
komen tot maatschappelijke organisaties
die den weg tot verbetering kunnen ef
fenen, zich op deze lichtvaardige wijze
van zoo ernstige zaken afmaakt.
De heer Kersten wenscht niets te
doen.
Geen inmenging van de Overheid. En
evenmin maatschappelijke organisatie.
De aanhangers van het oud-liberale
laat-maar-waai en-systeem zien zulk een
optreden met groot genoegen.
En socialisten en communisten die
ons volk willen rijp maken voor da re
volutie en die daarom niet gaame zien
een gezonde ontwikkeling van het maat
schappelijk leven, vinden het prachtig en
juichen het toe.
Maar wie ernst maakt met deze din
gen en van oordeel is, dat de Christen
zich niet met dergelijke negatieve Uit
spraken van het zoo diep ingrijpende
en "hoog ernstige maatschappelijke vraag
stuk mag afmaken, kan dit optreden van
den leider der S. G. P. niet anders dan
betreuren.
V Een te zware elscft.
Wanneer men den heer 'Kersten voor
houdt dat hij door zijn afwijzen van alle
Overheidsbemoeiing en zijn tegengaan
van de Chr. vakbeweging, van de ont
wikkeling van uit de maatschappij voort
komende organisaties, tegenover de so
ciale nooden een louter negatief stand
punt inneemt, dan stemt hij; dat volstrekt
niet toe.
Als het b.v. gaat om de verzorging van
invaliedem en ouden van dagen dan wijst
hij er op dat hij geenszins de ellendigen
aan hun lot wil overlaten.
Van sociale wetten wil hij niets weten.
Sociale organisaties beschouwt hij: als
uit den booze.
Als er op dit gebied iets gedaan moet
worden, dan is er de Kerk, die hier
een roeping heeft te vervullen, maar voor
dat nog de Kerk aan de vervulling van
die roeping toe is, zijn er natuurlijke
banden (kinderen en familieleden) die
verplichtingen opfeggen om te verzorgen
in tijden van nood.
Volkomen juist.
Maar bij het poneeren van dergelijke
stellingen, mag de werkelijkheid niet uit
het oog worden verloren.
En de werkelijkheid is een ieder
kan dit in zijn omgeving nagaan "dat
in vele gevallen de kinderen weinig of
niets kunnen doen om hunne behoeftige
ouders te verzorgen.
Stel, daar is een oud echtpaar, dat
niet '"Ineer kan arbeiden. Ze z'ijn "oud
en op. Het werken gaat niet meer. Ze
kunnen in hunne behoeften niet meer
voorzien.
En nu zijn er kinderen, maar die heb
ben zelf de grootste moeite het hoofd
boven Vater te houden. Het inkomen is
gering en de uitgaven zijn vele.
En als ze nog in staat zijn om ten
koste van groote opofferingen iets vooi
de ouders te doen, dan zal het toch
altjjd zoo weinig zijn dat de afgewerkte
oudjes daardoor niet van armoede Wor
den gevrijwaard.
Welnu, waar de omstandigheden zoo
zijn, gaat 't dan aan, om te zeggen, zoo
als de heer Kersten schijnt te meenen,
dat zij zich lichtvaardig van hun plicht
afmaken
Wie zoo optreedt geeft blijk nog nooit
den nood van een deel en waarlijk niet
het minst werkzame deel, der bevolking
te hebben gepeild.
Het is voor wie rijk is en geens dings
gebrek heeft, heel gemakkelijk zoo te
spreken en tegen de sociale wetgeving
en de maatschappelijke organisaties te
fulmineeren.
Maar den arme klinkt het in de ooren
als een bespotting.
0
Ruwe Huid
Schrale Lippen
Dooie» 30-60 «d 90 cl- Tübe 00 cv Bi) Apoth. «n Drogisten
De Raadszitting te Lugano.
De politieke besprekingen te Lugano
waren gisteren voornamelijk van tweeërlei
aard.
In de eerste plaats had men de con
versatie tusschen het driemanschap Bri-
and, Chamberlain, Stresemann. Daarnaast
had men een groote activiteit van den
Italiaanschen onderminister van buiten-
landsche zaken, Grandi.
Wat de eerste besprekingen betreft, Bri-
and bezocht Chamberlain en daarna had
laat in den namiddag een bespreking
tusschen Chamberlain en Stresemann
plaats, terwijl bovendien alle 3 staats
lieden hun eigen pers ontvingen en ver
klaringen over de Puitsch-Engelsch-Fran-
sche kwesties aflegden.
Chamberlain en Stresemann bespraken
vrijwel uitsluitend de bekende verklaring
van Chamberlain in het lagerhuis over
den door Engeland ontkenden rechts
grond voor de Duitsche vordering tot on
middellijke ontruiming van het Rijnland.
De besprekingen moeten heel interes
sant zjjn geweest en zeer vriendschappe
lijk, doch Stresemann en Chamberlain
hebben elkander natuurlijk allerminst
overtuigd.
Briand en Chamberlain hebben beide
tegenover hun pers zich zeer optimistisch
uitgelaten en gedaan, alsof zij zich heele-
maal niet bewust zijn van de bestaande
ontstemming in Duitsche kringen.
Dit lijkt veel op struisvogelpolitiek.
Nieuwe schandalen.
Reeds een tiental dagen was bekend,
dat de Fransche oud-minister Klotz, se
nator van het Somme-departement ge
dwongen was zjjn intrek te nemen in
een krankzinnigengesticht. Zoo niet zijn
hersenen dan toch zijn zaken waren lee-
lijk in de war. Althans, zijn geestesver-
mogens laten de bladen niet in groote
ongerustheid. Sommige deelen mede, dat
na een korte rust de heer Klotz wel
weer gezond zal zijn. Andere nemen er
eenvoudig een loopje mee.
Als aanleiding van deze krankzinnig
heid, wordt door de geheele pers het
uitgeven van cheque's zonder dekking
genoemd en men verneemt tevens wat
de „chronique scandaleuse" al jaren ver
telde, dat de heer Klotz een 'speler was.
Men kan zich begrijpen welk een op
zien deze nieuwe catastrophe in het par
lementair leven verwekt.
De 23-jarige Lucien Weill, administra
teur van het „Institut financier Est" te
Straatsburg, is zichzelf gevangen komen
geven, onder aangifte, dat zijn onder
neming failliet is. Zijn geassocieerde, de
Hongaar Gurfeni, is op de vlucht gegaan.
Er is een. passief van 4 of 5 millioen
francs.
De triomf van Dr Borms.
De officieele uitslag van de Zondag
j.l. te Antwerpen gehouden tusschentijd-
sche Kamerverkiezing is: Communisten
5698 stemmen; Bormslijst 83.058 s't.; li
beralen 44.410 st.; blanco en ongeldig
58.052.
"Brussel is van deze Antwerpsche uit
spraak werkelijk geschrokken.
De nationalistische „Nation Beige"
schreef: „De verrader Borms is verkozen
tot volksvertegenwoord'"er van 'Antwer
pen. Hij werd verkozer met verpletteren
de cijfers, die voor zich zelf spreken
met de brutaalheid van een vuistslag in
het aangezicht van al de Belgen. Die
80.000 stemmen van Borms (er zijn er
nog veel méér) zijn 80.000 kaakslagen
op het aangezicht van België."
En zoo gaat het voort.
Het „Handelsblad van Antwerpen"
schrijft
„De uitslag der kiezing van 9 Decem
ber is eene vlek op de eer van Antwer
pen.
Men is beschaamd het neer te schre
ven dat tien jaar na den Februaridag
van 1918, toen wig, de activisten van
de straat vaagden ondanks de Duitsche
bajonetten, de handlanger van Berlijn
69.000 stemmen zou behalen.
Men heeft gelegenheid geschonken aan
alle ongure elementen om hunne verach
ting voor België uit te drukken.
Daar staan we schoon tegenover het
buitenland, daags vóór de Tentoonstel
ling van 1930.
En daar staan we schoon tegenover
gapsch België met onzen gekozene, die
méér stemmen haalt dan de katholieken
in 19251"
Kalmer en zakelijker is de toon van de
Brusselsche „Standaard", het orgaan van
dr van Cauwelaert:
„Deze kiezing is, zegt het blad op
duidelijke wijze geweest een protest tegen
de manier, waarop de eerste minister
zgn woord heeft laten verbreken inzake
amnestie, een protest tegen den minister
van justitie, die zijn belofte om Borms
in vrijheid te stellen vóór de bijeenkomst
der Kamers heeft miskend en een kaak
slag voor do liberale partij, wier hoog
hartigheid de meest toegevende men-
scben op onuitstaanbare wijze voor de
borst heeft gestooten. En zoo de heeren
Jaspar en Janson de juiste maat willen
kennen van de verontwaardiging welke
hun houding heeft teweeggebracht, dan
moeten ze bedenken, dat ook vele duizen
den, welke op aandrang der partijleiders,
blanco gestemd hebben, er over het alge
meen over denken, .zooals de kiezers,
welke minder kieskeurig zijn geweest in
de uiting van hun gevoel.
Wat in Antwerpen gebeurd is, zou
trouwens het geval geweest zijn in al
de arrondissementen van het Vlaamsche
land."
De toestand van den Engelschen Koning
'hoogst ernstig.
Het bulletin van 8 uur 45 gisteravond
meldt:
De Koning had een rustigen dag. De
koorts houdt aan, ofschoon zij niet zoo
hoog is als Zondagavond. Ze is toe te
schrijven aan een terugkeer in zekere mate
van de algemeene infectie; welke nood
zakelijk de kracht van het hart beïn
vloedt.
Volgens een later telegram wordt de
toestand verontrustend geacht. Het gif
uit de long heeft zich elders naar bet
lichaam .verspreid en bedreigt het hart.
Verleden week konden de doctoren mel
den, dat de infectie gelocaliseerd was
en dat de toestand van den Koning be
ter was, maar nu is de toestand om
gekeerd en het vergift, dat uit de loog
voortkomt, heeft zich door de andere dee
len van het lichaam erspreid en het
hart ernstig -aangetast,
De stranding van do Celtic.
De pogingen om de Celtic vlot te krij
gen zijn tot nog toe vruchteloos gêble-
ven. "Het schip zit vast op de rotsen
ongeveer 390 M. ten Z. van Kaap Ro
ches. Men meent te weten, dat het schip,
ofschoon het water op sommige plaat
sen 12 voet hoog staat, niet in onmid
dellijk gevaar verkeert. De bemanning
blijft op haar post.
27 schipbreukelingen van de Vestris
bevinden zich aan boord van de Celtic,
die in het geheel 87 eerste klasse-, 48
tweede klasse en 119 derde klasse-pasisa-
giers heeft.
Nader wordt gemeld:
De passagiers zgn aan land gebracht,
terwgl de bemanning op het schip is
gebleven. Het schip zit„hoog en droog"
op de rotsen en heeft een groot gat
bij de machinekamer.
Korte berichten.
De Duitsche Rijksraad heeft het
voorstel tot verhooging van 3en suiker-
accijns goedgekeurd. De verhooging be
draagt, 10 mark. n.l. van 15 tot 25 mark
voor een dubbelen centenaar. Deze ver
hooging van den accijns blijft slechts zoo
lang van kracht als de gemiddelde koers
gedurende een kalendermaand aan de
beurs te Maagdenburg niet boven 21 mark
v-oor ruwe suiker stijgt.
Bij de verkiezing voor den gemeente
raad van Stuttgart hebben de socialisten
tien zetels gekregen (vroeger 7), de com
munisten verloren 600 stemmen, hand
haafden echter hun vier mandaten. De
Duitsch-nationalen verloren 3 van hun
7 zetels, de democraten 2 van hun 6
zetels, de Duitsche Volkspartij 1 van haar
4 zetels. Het centrum won 1 zetel, terwijl
de partij v-oor volksrecht en christ.elijken
volksdienst elk voor het eerst een zetel
kregen. De opkomst der kiezers bedroeg
52.78 pCt.
De de jongste stormvloeden is van
het duin van Helgoland 13.000 vierkante
meter weggeslagen.
De Fransche ministerraad besloot,
dat zijn leden zich voortaan zullen ont
houden van deelneming aan congressen
en banketten van polilfcke partijen.
In Macerata (Italië) is een tamelijk
heftige aardschok geregistreerd en ook
door de bevolking waargenomen. Schade
is echter niet aangericht.
Het gewest Limburg der S.D.A.P.
Een breuk.
In de Zondag voortgezette vergadering
van het gewest Limburg der S.D.A.P.
is' het, naar de N. R. Crt. meldt, tot een
definitieve breuk gekomen tusschen hen,
die meenen, dat de vakbeweging de over
hand over de partij zou krijgen, en an
deren, die deze meening niet zjjn toege
daan.
De heer v. d. Ploeg had in de ver
gadering van 25 Nov. als zijn meening
te 'kennen gegeven, dat het gewest Lim
burg der S.D.A.P. niet de candidaten mag
stellen voor de Tweede Kamer, die het
wenschte; dat het gewest integendeel can
didaten werden opgedrongen (o.a. de heer
Vliegen), van wie het niet meer gediend
was; dat het gewest voorts evenmin zgn
eigen bestuurders mag kiezen, en dat
tenslotte aan het gewest werd opgedra
gen, de conclusies van een rapport uit te
voeren, welke niet door het gewest waren
geaccepteerd.
In de Zondag voortgezette vergadering
bleek, dat het partijbestuur der S. D. A. P.
niet van meening was veranderd.
Het jaarverslag1, uitgebracht door den
heer Bulten, -werd door de vergadering
met 19 tegen 15 stemmen verworpen. De
heer Bulten is toen in de middagzitting
niet meer verschenen. Alle andere vrien
den van den heer v. "d. Ploeg' hebben
achtereenvolgens bedankt voor de be
stuursfuncties, zoodat tenslotte alleen de
heer Paris, uit Maastricht, overbleef.
De heer Oudegeest, voorzitter der S.D.
A. P., die ook ter vergadering aanwezig
was, deelde mede, dat de bestrijding van
hetgeen de heer Van der Ploeg voorne
mens is te doen, zal worden gevoerd
door den heer Lindeyer, thans te Goes,
en den heer Hof, den vroegeren propa
gandist voor Limburg van de S.D.A.P.,
thans te Amsterdam. Ter beschikking van
de gewesten Zeeland, Brabant en Limburg
heeft het partijbestuur f 7500 uitgetrokken.
In een interview met Limburgs,che bla
den heelt de heer Van der Ploeg vetr-
klaard, dat hij niet zal bedanken voor
zijn lidmaatschap van de Provinciale Sta
ten van Limburg en van den gemeente
raad va.n Heerlen, hetgeen ook zijn vrien
den niet zullen doen. Zij zijn van mee-
ning, dat de kiezers, die hen in de be
sturende lichamen hebben gebracht, nog
achter hen staan.
Onregelmatigheden bij de
R o o s en d aal s c'h e gemeente
bedrijven.
Vrijdag Heeft te Roosendaal een raads
vergadering plaats gehad ter behandeling
van het rapp'ort uitgebracht door de com
missie van onderzoek inzake de eventueel
gepleegde onregelmatigheden aan de ge
meentebedrijven.
Direct na opening der vergadering te
10 uur ging de raad over in comité gene
raal, welke zitting tot kwart over twaalf
duurde.
Daarna werd besloten dat aan den heer
J. Payens, directeur der Gemeentebedrij
ven een schrgven zal worden gericht,
waarin hem zal1 worden verzocht vóór 1,
Januari a.s. ontslag te nemen.
Binnenland.
De extra uitkeering aan het spoorweg
personeel.
Overdracht grafmonument wijlen ds J.
H. Donner.
Vergadering over de kanaalplannen
HulstAxel.
Breuk in het gewest Limburg der
S. D. A. P.
Onregelmatigheden te Roosendaal en
Eindhoven?
De moord tc Rotterdam.
Het Kerstvliegtuig HollandIndië ver
trokken. Het moest echter een noodlan
ding maken.
Buitenland.
De toestand van den Engelschen koning
zeer ernstig.
De Volkenbondsraad te Lugano.
Nieuwe financiëele schandalen in
Frankrijk.
Corruptie van wethouders,
raadsleden en ambtenaren?
Het Eindhovensch Dagblad bevatte de
vorige week een zeer ernstige 'beschuldi
ging aan het adres van een aantal raads
leden, die van corruptieve handelingen
werden beticht. Er werden geen namen ge
noemd. Deze beschuldiging werd eenige
dagen later echter weer ingetrokken. De
„Meijerijsche Courant" van gisteravond
bevatte echter een -brief, die door een inge
zetene van Eindhoven aan het gemeente
bestuur moet zijn gezonden, welke brief in
een, de vorige week gehouden, geheime zit
ting van den raad zon zijn behandeld. In
dezen brief worden beschuldigingen van
corruptie geuit, gericht tot eenige gemeen
teraadsleden, wethouders en ambtenaren,
die misbruik zouden hebben gemaakt van
hun wetenschap en hun positie in verband
met het uitbreidingsplan van de gemeente,
door den aankoop van gronden, die in het
uitbreidingsplan betrokken zijn.
In -den gepubliceerden brief worden
geen namen genoemd. Naar verluidt ko
men in den bii'ef, in bedoelde geheime zit
ting behandeld, de namen van de beschul
digden wel voor.
De gemeenteraad besloot in de gister
avond gehouden zitting, tot het benoemen
van een commissie van onderzoek naar de
juistheid der beschuldigingen.
Ook de politie zou, naar „Het Volk" ver
nam, deze zaak in onderzoek hebben.
Gouverneur "Rutgers op
Moengo.
Do nieuwe gouverneur van Suriname,
dr Rutgers, heeft een reis gemaakt naar
het 'belangrijkste industrieele bedrijf van
Suriname, de bauxiet-mgn de Moengo-,
welker directeur, ir. Owen S. de Munnick,
een reeks feestelijkheden had georgani
seerd.
Bij die gelegenheid kwam de gouver
neur in aanraking met de Boschnegars,
die allermerkwaardigste groep der Suri-
naa.msche bevolking. De kapiteins van
dicht bij Moengo gelegen dorpen maak
ten op Moengo den landvoogd hun op
wachting.
Werkgevers en werknemers.
Op Zaterdag 1 dezer heetft ten 'kantore
van het Verbond van Nederlandsche
Werkgevers opnieuw een bespreking
plaats gevonden tusschen vertegenwoor
digers van dit Verbond en vertegenwoor
digers van- het N.V.V., het R.K.W. en het
C.N.V.
Nadat men met leedwezen kennis had
genomen van de afwijzende beslissing van
den minister van arbeid, handel en nij
verheid op1 het gemeenschappelijk: verzoek,
dat de regeering de vragenlijsten van 'het
Internationaal1 Arbeidsbureau aan de
meest representatieve organisaties van
werkgevers en arbeiders om advies zo-u
'Sturen, kwam het vraagstuk van het voor
komen van ongevallen ter sprake. Daarbij
wisselde men meer uitvoerig van gedach
ten over de mogelijkheid om door het in
het leven roepen van commissies de vei
ligheid in de ondernemingen te bevor
deren. Deze bespreking zal- in een vol
gende bijeenkomst worden voortgezet.
De e x t r a-u it'keering voor het
spoorwegpersoneel.
Naar het „Hbld." verneemt, zal de di
rectie der Nederlandsche Spoorwegen in
