No. 45
Woensdag 21 Novamher 1928
43e Jaargang
HENDRIKSE&Co'sBANK-GOES
EERSTE BLAD.
VAN HOOGER ORDE.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
FEUILLETON
Coupons Effecten
Deposito's
Credieten Wissels
Spaarbank 4 pCt.
it verschil is
nciëele resul-
m: f 1616.60.
1025.
f 1507.5b.
f 905.20.
sdsel en licht
schil per kip
ir kip fO.10.
dat ondanks
gezondheids-
verminderde,
de benzine-
or verlichting
E HENNEPE.'
■effende, kun-
ingezonden.
sluiten.
D Irecteur- H oofd redacteur
R. ZU1DEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post. f3.—
Losse nummers f 0.0S
Prijs der AdvertentiBn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 d
Bij abonnement belangrijke korting.
V Wat zegt Gods Woord?
In zijn debat met den heer Kersten
heeft de heer Schouten in tweeden ter
mijn nog enkele opmerkingen gemaakt,
die waard zijn, dat daaraan volle aan
dacht wordt geschonken.
De heer Schouten herinnerde aan wat
hij' reeds eerder had opgemerkt, dat de
antirevolutionaire partij beoordeeld moet
worden naar haar program van begin
selen en dat in haar program nooit of te
nimmer in vollen omvang belichaamd is
geweest Art. 36 der Nederlandsche Ge-
„Waar het nu overigens in deze zaak
ten principale op aankomt is .dit: Als
Gods Woord vordert, dat de Overheid
moet overgaan tot het uitroeien van ket
terij en valschen godsdienst en tot het
ternederwerpen van het rijk van den anti
christ, dan hebben wij daarvoor te buigen.
Maar uit onzen kring is herhaaldelijk,
niet slechts in de laatste jaren, maar
gedurende 50 jaren, in het licht gesteld,
dat naar het inzicht, dat wij in Gods
Woord hebben, deze eisch niet op Gods
Woord is gegrond.
Daarover loopt al jaren de discussie
met op dit punt andersdenkenden.
Nu is dit het merkwaardige, dat de
heer Kersten, die van deze zaak maakt
het centrale punt in zijn bestrijding van
de antirevolutionnaire partij, noch in het
orgaan van de Staatkundig-Gereformeerde
Party, noch op eenige vergadering, noch
in eenig geschrift, noch in eenige rede
voering over dit alles beheerschende punt
in dit geding gesproken heeft.
Zyn beroep tegenover ons gaat tot op
de Gereformeerde vaderen, maar het
gaat van de Gereformeerde va
deren niet terug op de Hei-
li ge S c h r i f t.
Dit zeer belangrijke punt, waaraan van
onze zyde in de laatste 25 jaren een
diepgaande studie is gewijd, waarover
veel literatuur bestaat, xs door den heer
Kersten nog nooit in thetischen of criti-
schen zin behandeld.
Als men hierin ziet zyn centrale stel
ling ook tegenover een andere party, dan
moet men toch dit aangelegen punt in
discussie brengen. Zoolang dat betoog
niet gegeven wordt, moeten wy' het stand
punt innemen, dat degene, die zich uit
sluitend beroept op de Gereformeerde va
deren, ten slotte niet bereid is princi
pieel de zaak onder de oogen te zien."
Wat hier gevraagd werd is recht en
billyk.
Voor het Woord hebben wy: te buigen.
En Ds Kersten, inplaats van steeds
op hoog en toon de antirevolutionaire par
tij te veroordeelen en zyn eigen volgelin
gen wanneer zy nadere inlichtingen vra
gen hardhandig in den hoek te zetten,
deed beter met nu eens duidelijk te ma
ken dat zyn gevaarlyk drijven, inderdaad
in overeenstemming is met de eischen
van het Woord Gods.
V Een pracilsohe vraag.
De heer Schouten besloot zyn repliek
met een vraag te stellen, die met name
door hen die tegen de door de A.R.
party gevolgde gedragslijn bezwaren heb
ben, wel ernstig onder de oogen mag wor
den gezien.
De heer Kersten aldus de heer S.
heeft niet nader aannemelijk gemaakt
„wat dan onze gedragslijn moet zijn op
politiek gebied. Naar den mensch ge
sproken is het uitgesloten, dat degenen,
die van onze levensovertuiging zijn, ooit
tot meerderheid op het gebied van de
Staatkunde geraken.
Wat moeten wij nu doen, zoolatLg de
toestand zoo Is? Moeten wijt het stand
punt innemen van het radicalisme?
Zoolang wij niet voor de volle 100 pet.
in wetgeving en bestuur onze beginsel-
oVertuiging belichaamd kunnen zien, stel
len wij ons vierkant in de oppositie,
weigeren wij alle verantwoordelijkheid en
weigeren wij alle daadwerkelijke mede
werking om in de richting van het tot
gelding brengen van onze beginselen iets
te doen?
Dit is het standpunt van den heer
Kersten, van de Staatkundig-Gereformeer
de Partij. Dat standpunt achten wij vol
strekt onjuist, omdat het met zich brengt,
dat wij niet in staat zouden zijn, zoo
lang wij niet over de meerderheid be
schikken, op het terrein van wetgeving
en bestuur medeverantwoordelijkheid te
dragen voor de ontwikkeling van het
Staats- en het maatschappelijk leven in
de richting, door onze beginselen ge-
eischt."
Dit zyn vragen waarvan mien zich maar
niet met een paar groote woorden mag
afmaken.
Het is heel gemakkelijk voor een par
ty, alleen maar te critiseeren en te ge
tuigen.
Maar naarmate een party grooter wordt,
heeft zij: ook een grootere verantwoor
delijkheid te dragen.
En mag zy dan de gelegenheid die
haar geboden wordt om te bewaren en
te bouwen, om de doorwerking van de
revolutiebeginselen tegen te gaan en van
de eigen beginselen althans iets in prac-
tyk te brengen, zonder meer ongèbruikt
laten voorbijgaan?
Wy zouden deze vraag niet gaarne
zonder meer bevestigend beantwoorden.
Intusschen is hier verschil van meening
moe
.Jaar dat behoeft toch geen reden te
zyn om elkaar te verketteren en de A.R.
party, onder aanmoedigend handgeklap
van Socialisten en Communisten als ver-
zakers van hun beginsel aan de kaakte
stellen.
Naar het Engelseh.
119) o—
LI 1 I 1
„Ja, hij logeerde bij mij Lord Ra
ven el, de graaf van Luxmore meen ik.
Zyn titel zal hem veel goed doenl Mijn
eerste klerk is beter af dan hij. Hij heeft
alles opgegeven behalve o, ja
ik vergat 't bijna mijnheer Halifax
bij heeft my een brief voor u gegeven."
John ging by 't raam om dien te lezen;
maar toen hij hem gelezen had, liet by
hem, geopend rondgaan.
„Mijn beste Vriend!
„Gij zult hebben vernomen, dat myn
vader niet meer is. („Hij zei altijd „de
graaf", fluisterde Maud, terwijl zij my
over den schouder keek). Ik schrijf dit
alleen om u 'te zeggen, wat ik zeker
weet, dat gij ook reeds denkt dat
ik niets wist van alles, wat gij wel
zult hooren over zijn zaken, behalve
heel weinig, toen ik voor den laatsten
keer Beechwood heb bezocht.
Wilt gij ook verder gelooven, dat
by alles wat ik gedaan heb of zal
doen, uwe belangen als mijn huur-
Ontroerende plechtigheid te Rye.
Op het kleine kerkhof van Rye zyn
gisteren vijftien van de zeventien leden
van de bemanning der reddingsboot, die
Donderdag den dood vonden in de golven
toen zjj trachtten schipbreukelingen te
redden, 'ter aarde besteld. Het was een
diep-ontroerende plechtigheid. Het plaatsje
was vol bezoekers uit de omliggende
plaatsjes en langs den weg, dien de stoet
volgde, stonden overal de menschen ge
schaard, die een zwijgende hulde brach
ten aan de helden der zee, die de slacht
offers werden van hun menschlievende
plichtsbetrachting. Op elk der vijftien lijk
kisten was een eenvoudige plaat aange
bracht, waarop de naam van den over
ledene was gegraveerd en de simpele
der wat ik hoop, dat gy zult wil
len blijven zyn en zullen getrouw
in acht genomen worden.
Myn dankbare groeten aan al de
uwen,
Uwe en hunne,
LUXMORE".
„Geef mij den brief terug, Maud, myn
kind?"
Zonder tegenstribbelen gaf zy den
brief, op welken zij beslag gelegd had,
aan haar vader terug.
„Wat bedoelt hy, mijnheer Jessop, met
mijne belangen als zijn huurder?"
„Hij wilde, dat ik u zou beduiden,
dat hij een deel van de bezitting Lux-
more behouden beeft Enderley's mo
lens. De huur welke gij betaalt, zegt hij,
zal een voldoende inkomen voor hem
wezen en zoolang uw huur loopt, zal
geen landheer 'tu lastig kunnen maken.
Zeer verstandig van hem zeer ver
standig, mijnheer Halifax I"
John antwoordde niet.
„Ik heb nooit iemand zoo veranderd
gezien. Hy deed enkele zaken met mij
af, helder, zakelyk; myn klerk zou 'tniet
beter gedaan hebben. Daarna zaten wij
bij elkander en spraken er over, wat hy
gedaan had en ik trachtte hem dwaas
genoeg, daar 'tnu toch eenmaal gebeurd
inscriptie: „Den helden dood gestorven,
15 November 1928".
Allen werden, naar de Tel. meldt, in
een gemeenschappelijk graf bijgezet, waar
plaats is gelaten voor de twee dappe
ren, wier lijken nog niet zijn aangespoeld.
Het oonfiict in de Duitsohe ijzer-
Industrie.
Over de bemiddelingsactie van regee-
ringspresident Bergemann valt nog te mel
den, dat diens laatste voorstel strekt om
zoowel de loonen als de werktijd tot 31
Maart 1930 vast te leggen. De verlenging
van de overeenkomst nopens den werk
tijd stuit niet op moeilijkheden ,maar over
de loonen is men het nog verre van eens.
Namens de vakvereeniging wordt mede
gedeeld, dat de onderhandelingen op bet
doode punt zyn gekomen.
Munitiedepot in de lucht gevlogen hij
Parijs.
4 dooden en 4 gewonden.
In de Parysche voorstad Vincennes, die
tot den Parij'schen vestinggordel behoort
en waar een groote troepenmacht in gar
nizoen ligt, vloog gistermiddag te '3.45
door onbekende oorzaak een munitie-de-
pot in de lucht. Het bericht heeft in "de
Fransche Kamer, die juist vergaderde,
groote beroering verwekt.
Behalve de dooden is er een .groot
aantal gewonden. De min. van oorlog
Painlevé heeft zich onmiddellyk naar de
plaats des onheils begeven.
Volgens een nader bericht hadden de
arbeiders op het oogenblik van de ontplof
fing de fabriek reeds verlaten en zouden
er slechts 4 dooden en 4 gewonden 'zyn.
Het munitiedepot, dat in de lucht ge-
Vlogen is, bevindt zich in de onmiddellijke
nabyheid van een versterkte schuilplaats,
waar altijd verschillende duizenden sol
daten ondergebracht zyn. Minister Pain
levé heeft de politie bevolen een onder
zoek in te stellen, om na te gaan of er
ook misdadig opzet in het spel is.
Aardbeving in Hongarije.
Gisternacht om half drie werd te Eriau
een aardbeving waargenomen, die 6 minu
ten duurde en door sterk onderaarclscb
gerommel begeleid was. De schilderijen
aan de muren zetten zich In beweging,
deuren sprongen open, en talryke inwo
ners van Erlau schrikten uit hun slaap
en renden de -straat op. Er werd geen
schade aangericht en er zyn geen slacht
offers. Reeds om 11.20 u. was een flau
we aardbeving waargenomen.
Aanslag op den trein.
Op het traject Dusseldorp—Duisburg
werd Maandagavond in, de buurt van het
station Grossenbaum op een rijdenden
reizigerstrein geschoten en mét steenen
geworpen. Er werd niemand gewond. De
spoorwegdirectie EIberfeld heeft een hoo-
ge premie uitgeloofd voor de ontdekking
van de daders.
Korte berichten.
In den Duitschen Rijksdag werd een
motie van wantrouwen tegen de regee-
ring met 219 tegen 98 stemmen, en 3 ont
houdingen verworpen. Voor de motie
stemden de nationaal-socialisten, Duitsch-
nationalen, communisten en de Christe
lijk- nationale boerenpartij.
De Fransche ministerraad heeft be-
-sloten, dat de door het aftreden van
-Paul Boncour ontstane vacature by den
Volkenbond, voorloopig niet nieuw bezet
is aan te toonen hoe onzinnig hij
gehandeld had tegenover zichzelf en zijn
erfgenamen. Maar dat kon hij niet in
zien. Hij zeide, dat dit alles niemand
kwaad kon doen want dat hij geen
plan had ooit te trouwen. Arme kerelI"
„Is hij nog bij u?" vroeg John zacht.
„Neen; hy ging 'dezen morgen naar
Parys; zijn vader zal daar begraven wor
den. Daarna zeide hy, was hy niet ze
ker, wat hij zou doen. Hij zeide mij
vaarwel! ik ik vond 'takelig".
Er was iets in de nobele daad van
dezen jongen edelman 'tis sedert niet
zonder parallel geweest onder onze aris
tocratie dat de praatjes 't zwijgen op
legde. Men werd er verlegen onder.
Van de vele babbelzuchtige bezoekers,
die dien morgen bij Lady Oldtower kwa
men de groote wereld van Coltham,
berucht wegens al het schandaal van de
groote wereld was er niemand, die niet
in dezen geest sprak over graaf Luxmore
en zijne zaken. Sommigen zeiden, dat hij
gek geworden was, anderen dachten, dat
hij weer katholiek geworden was en in
een klooster zou gaan. Een paar pro
testeerden tegen dit alles en zeiden, dat
hij een .flinke man was en dat 't jammer
heeten moest, dat hij besloten had de
j laatste van de Luxmore's te zullen zyn,
Wat ons betreft de heer en mevrouw
EEN GESCHENK
VOOR HET LEVEN I
Onverslijtbaar, door en
door wit. met fraaiea
zilverglans, die bij aormaal
onderhoud blijvend is. Ver
pakt in elegante cassettes
voor 6 of 12 personen,
fl. 17.25 tot fl. 73.25
VerVrljgba&r in de goede zaken.
Vraagt geïllustreerde prijscourant.
wordt, daar Briand toch permanent verte
genwoordiger van Frankrjjk blyft.
Het aantal werkloozen in Engeland
bedroeg op 12 dezer 1.348.000 of 1576
minder dan de voorgaande week, maar
222.465 meer dan verleden jaar.
Onze luchtpost.
Het vertrouwen, dat onze Engelsche bu
ren in Azië nu al in onze luchtpost stellen,
blijkt o.a. uit een aankondiging in de dag
bladen der Straits-Settlements en in de
Fed. Malay States van een postverzending
via Penang naar Medan ter verdere expe
ditie per vliegtuig van de K. L. M. De
poststukken waren bestemd „voor Groot-
Britannië, Ierland en de landen op het
vasteland van Europa, ria Amsterdam"
„Naar schatting" stond er in de offi
cieels aankondiging „'zal de vlucht Mè-
danAmsterdam 9 tot .11 dagen in beslag
nemen".
Een goede reclame voor onzen, voorloo
pig nog ongeregelden, Iuchtdienst.
Intusschen is het de vraag of er nog
stukken uit de Straits zijn meegegaan,
daar Ned.-Indië zelf immers meer vlieg-
post had opgeleverd dan het eene vlieg
tuig vervoeren kon.
Luli.-Gen. W. Cool, f
Te Den Haag is, 80 jaar oud, overleden
het lid van den Raad van State, gepensi-
Halifax, Maud en ik we spraken den
geheelen morgen niet met elkander over
dit onderwerp; niet tot nu de lunch,
toen John en ik ons wat afgezonderd
hadden van de overige bezoekers en op
en neer wandelen in den tuin.
Maud verscheen plotseling voor ons.
„Ik ging u achterna, vader. Ik ik
wilde wat aardbeziën zoeken en
ik wilde eens met u spreken".
„Spreekop, kleine dame."
Hij nam haar arm in de zyne en zy
liep tusschen ons op en neer door het
breede pad van den tuin maar zonder
om te zien naar de aardbeziënbedden.
Zij was ernstig en bleker dan gewoonlijk.
Haar vader vroeg of ze moe was?
„Neen, maar ik heb hoofdpijn. Die men
schen uit Coltham praten zoo. Vader,
gij moet me dat eens uitleggen, want
ik begrijp dat niet alles, wat ze zeggen
van Lord Ravenel."
John 'legde 'thaar uit zoo eenvoudig
en kort mogelijk.
„Ik begrijp 'tnu. Dus, hoewel hij graaf
van Luxmore is, is hij geheel arm
armer dan een van ons? En hij heeft
zichzelven arm gemaakt, opdat Rij zijn
eigen en zijns vaders schulden zou kun
nen betalen en niet wilde, dat anderen
voor hem zouden lyden? Is dat zoo?"
„Ja, myn kind."
Binnenland.
Vergadering der Prov. Staten van Zee
land.
Oud-minister Cool' overleden.
Een merkwaardig verschijnsel 'op de
electrische sporen.
Buitenland.
Het conflict in de Duitsche yzerindu-
strie.
Munitiedepot by Parijs in de lucht ge
vlogen.
Aardbeving in Hongarye.
Aanslag op een trein in Duitschland.
onneerde luitenant-generaal Wouter Cool,
oud-Minister van Oorlog.
Nog gisterochtend was de heer Cool
voornemens geweest zich naar het gebouw
van den Raad van State te begeven, toen
een plotseling ingetreden ongesteldheid
een eind maakte aan zijn werkzaam leven.
DeGemeentewet.
De regeering heeft ingetrokken het wets
ontwerp tot herziening van de gemeente^
wet, dat by Koninklijke boodschap van 17
Juli 1923 ter overweging werd aangebo
den.
(In de memorie van toelichting tot dit
ontwerp werd als reden voor de indiening
opgegeven, dat de Gemeentewet niet be
rekend was op den geducht veranderden,
toestand vooral in de groote gemeenten,
noch wat betreft haar regeling van den
raad, noch wat aangaat naar voorschrif
ten, die op de werkzaamheden van burge
meesters en wethouders en van den bur
gemeester en op 'het zelfbestuur betrek
king hebben. Ten aanzien van deze pun
ten o.m. werden dan ook wijzigingen voor-
"I)
Het 14e regiment infante
rie. De te Bergen op Zoom verschijnende
„Avondster" schrijft het volgende:
Bij de reorganisatie van ons leger op
voet van vrede, werden verschillende klei
ne garnizoenen opgeheven. Dat geschiedde
óók met de Zeeuwsche garnizoenen Vlis-
singen, Middelburg en Terneuzen. Het 14e
regiment zou te Breda in garnizoen ko
men. Door de actie der Zeeuwen is dat
plan te niet gedaan en 'kwam de helft van
't 14e reg. te M'burg en de andere helft te
Bergen op Zoom. Dit was niet in 't belang
van zuinigheid en ook niet tot geoefend
heid van het regiment. Oefeningsmoge
lijkheid is in Zeeland klein en was het dus
logisch, dat men het geheele regiment te
Vlissingen of (en) Middelburg gelegerd
ook niet goed zou vinden. Beter ware het,
het geheele regiment te Bergen op Zoom
te brengen.
„Is dat niet ©em zeer edele daad,
vader?"
„Zeer edel."
„Ik geloof, dat 't de nobelste daad is,
van welke ik ooit hoorde. Ik zou hein
dat zoo gaarne zeggen. Wanneer komt
hij op "Beechwood?"
Maud sprak vlug, met een blos op de
wangen, op de driftige manier welke zjj
van haar moeder ha<E En toen haar
vraag niet. terstond werd beantwoord, her
haalde zy haar nog vlugger.
Haar vader antwoordde: „Ik weet 't
niet".
„Hoe vreemd! Ik dacht, dat hij ter
stond komen zou van avond mis
schien."
Ik herinnerde haar, dat Lord Ravenel
naar Parys gegaan was en mynheer Jes
sop 't „vaarwel" toegeroepen had.
„Hij had bij ons moeten komen in
plaats v^n bij mynheer Jessop. Schrijf
hem dat, vader. Zeg hem hoe blij we
zullen zijn hem weer te zien. En mis
schien kunt u hem wel helpen; u, die
iedereen helpt. Hy zeide altoos, dat u
zijn beste vriend waart."
„Zei hij dat?"
„En nu dan, lieve vader, schrijf hem
ik weet. zeker, dat u 'twilt."
„Myn kind, ik kan niet."
(Wordt vervolgd.)
