No. 44
Dinsdag 20 November 1028
43e Jaargang
HENDRIKSE&Co's BANK-SOES
EERSTE BLAD.
GOUD
Dft nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Coupons Effecten
Deposito's
Credieten Wissels
Spaarbank a 4 pCt.
Binnenland.
T. FABERIJ DE JONGE - GOES
D Irecteur- H oof d redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post. 13.—
Losse nummersf0.05
Prijs der AdvertentlBn:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 d
Bij abonnement belangrijke korting.
V De openbare school.
De tijden zijn wèl veranderd.
De tijd dat de openbare school aan de
natie gehecht werd en dat de kinderen
mot kunst en vliegwerk in die school
gestopt werden, terwijl de bijzondere
school een zwaren strijd om het bestaan
had te voeren, is voorbij.
Er is financieele gelijkstelling gekomen.
En toen ons volk in vrijheid Ikon kiezen,
koos het in groote meerderheid voor de
bijzondere school.
Het gevolg is dat nu de voorstanders
van de openbare school den boer op
gaan, om voor die school belangstelling
te wekken.
Daar is niets tegen natuurlijk. Laten
de ouders zich maar interesseeren voor
het onderwijs, laten ze maar nadenken
over de vraag naar welke school zij hunne
kinderen behooren te sturen.
Bevreemdend is echter, dat bij deze
propaganda middelen worden gebezigd en
argumenten worden gebruikt, die den toets
der billijke critiek niet kunnen doorstaan.
't Is waar, 't zijn vaak oude, oeroude,
'tzyn versleten argumenten, maar de
ouderdom is hier au juist niet een be-
wijs van echtheid.
Wil men een bewijs?
Te Zieiikzee, trad voor de afd. Volks
onderwijs als spreker op, Ds Hoekstra,
die blijkens het verslag in de „Zierikz.
Nieuwsb." de vraag welke school de
meest geschikte is, onomwonden beant
woordde met: de openbare school en
niet de bizondere! Waarom? Omdat het
kind is universeel, wat ook de openb.
school is. Staat niet geschreven: Komt
allen tot mij, die vermoeid en bela
den zijt en Ik zal U rust geven! Allen!
En niet, die R.K., Geref., Chr. Geref.,
Staatk. Geref., enz. enz, zijn, allen, wie
ge ook zijt!"
Nietwaar, dat is een oud argument.
Maar een argument dat berekend is
op een niet-nadenkend en wat Bijbel
kennis betreft zeer onkundig publiek.
Want wanneer het den Bijbel kent, dan
weet het ook, dat voor Hem die de hier
aangehaalde woorden sprak geen plaats
is in de openbare school. Dat in deze
school de kinderen niet tot Jezus wor
den gebracht. Dat er tallooze openbare
onderwijzers zijn die Jezus niet erkennen
als hun Heiland en Zaligmaker en dat
zg die dat wel doen, in en door hun
onderwijs de kinderen niet tot Jezus m o -
gen leiden.
V Niet op de hoogte.
De Zierikzeesohe propagandist voor de
openbare school, toonde met zijn onder
werp niet geheel op de hoogte te zijn,
Het bovenaangehaalde verslag zegt
toch o.m., dat na de pauze de eminent a
spr. z'n tweede vraagpunt behandelde,
het materieele, „en naar aanleiding, hier
van gaf hg enkele sprekende voorbel
den van geldverkwisting, een gevolg van
de fin. gelijkstelling. Wel wordt bezui
nigd, maar dan helaas op de openb.
school".
Nu is het waar, dat er dingen gebeuren
die op geldverkwisting gaan lijken.
Zoo lazen we nog dezer dagen van
een openbare school met 8 leerlingen,
wat natuurlijk een erg dure liefhebberij is.
Maar niet juist is de bewering, dat de
openbare school in 't bijzonder de ge
volgen van de bezuiniging ondervindt.
Dat ban niet.
Bij de uitgaven voor de bijzondere
school wordt altijd de openbare school
als maatstaf genomen.
De bijzondere school krijgt nooit meetf
vergoed, dan de kosten voor de openbare
school hebben bedragen. Wel minder.
Wij nemen gaarne aan, dat de Spreker
zijn gehoor niet opzettelijk verkeerd beeft
voorgelicht.
Maar dan volgt daaruit ook, dat hij: niet
op de hoogte was.
Een eigenaardig faillissement.
Uit Freiburg in Silezië wordt gemeld,
dat de bankier Julius Waldmann Zater
dag een aanvraag voor zijn faillissement
heeft ingediend. Volgens zijn verklaring
heeft zijn dochter Marianne, die in de
bank werkzaam was, hem door valsche
boekingen voor een bedrag van ongeveer
200.000 Mk. benadeeld. De bank is geslo
ten. en de boeken zijn in beslag genomen.
Be dochter had. de vlucht genomen, doch
is te Zirlau aangehouden en naar het huis
van bewaring te Freiburg overgebracht.
Hoover naar Latijnsch Amerika.
Hoover, de a.s. president van Amerika,
is gisterenavond per specialen trein naar
San Pedro vertrokken, waar hij zich he
den zal inschepen op het oorlogsschip
„Maryland" voor een bezoek aan Latijnsch
Amerika.
Voor zijn vertrek werden drie mannen,
die te midden van een enorme menigte
communistische vlaggen droegen, gear
resteerd en naar de gevangenis gebracht.
Op een der vlaggen stond: „Weg met het
imperialisme".
Roemenië en Polen.
Het Poolsche telegraafagentschap is ge
machtigd tot de verklaring dat de inlich
tingen door Wolff aan de Sovjet-pers ont
leend om het beweerde ontwerp over bet
Poolsch-Roemeensche waarborgverdrag
van 26 Maart 1928 aan te vullen, en die
een reeks fantastische bijzonderheden van
militairen aard bevatten, van a tot z ver
zonnen zijn.
Onlusten in Mandsjoerije.
Uit Nanking wordt gemeld, dat daar
groote agitatie heerscht, tengevolge van de
semi-officieele mededeeling, dat bet aan
tal dooden en gewonden bij de-onderdruk
king der volksbetoogingen te Harbin
Thang Choen en Tsitsihar, ter verkrijging
van een nationale vlag in Mandsjoerije,
meer dan honderd bedraagt.
Het schijnt dat de plaatselijke gendar
merie op de menigte beeft geschoten en de
vlaggen heeft afgerukt.
Bijzonderheden over deze onlusten zijn
zeer gering, daar de autoriteiten, naar
men zegt, alle berichten over deze scher
mutselingen achterhouden.
Volgens een bericht uit Japansche bron
is bet doel der betoogers te protesteeren
tegen de financieele hulp van Japan bij
het aanleggen van spoorwegen in de pro
vincie Kirin. In ditzelfde bericht wordt er
aan toegevoegd, dat het aantal dooden en
gewönden te Harbin alleen 150 bedraagt.
Storm in Duitschland.
Het zuiden van Duitschland is in de
laatste twee dagen door noodweer geteis
terd. Bij Freiburg is een groot woonhuis,
nadat eerst het dak door den storm was
weggerukt, geheel ingestort. Gelukkig heb
ben alle bewoners zich tijdig in veiligheid
kunnen brengen. Te Baden-Baden is een
buis door den bliksem getroffen en zoo
gehavend, dat het eveneens dreigt in te
storten. Te Heidelberg en Odenberg zijn
ontelbare hoornen door den storm ontwor
teld.
Te Travemünde werden de groote water
vliegtuigen Romar en Rocco door den
storm losgerukt. De Romar werd op een
zandbank geslingerd en ernstig bescha
digd. Te Friedrichstadt in Holstein staan
tal van straten onder water. In Sleeswijk
Holstein is veel vee omgekomen. Aan de
Noordzeekust te Simonsberg zijn vijftig
doode schapen aangespoeld. Op het eiland
Sylt brak een nieuwe dijk door. Gister
avond stond een gedeelte van het eiland
onder water.
Naar tot op heden vastgesteld kon wor
den, hebben de dijken van den Eider bij
den storm van Zaterdagavond den zwa
ren druk der golven niet kunnen weer
staan. Bijzonder groot is de schade in het
Eidergebied tusschen Sorgemuendung en
Rendsburg. Op ongeveer 14 plaatsen zijn
hier de dijken doorgebroken, soms op een
afstand van 60 tot 70 M. Het is nog niet
te overzien, hoeveel hectaren land onder
water zijn gezet.
De Indische reis van prins Leopold en
prinses Astrid.
Van officiëele zijde wordt te Brussel
buitengewone 'discretie aan den dag ge
legd omtrent de reis van Prins Leopold
en Prinses Astrid naar Nederlandsch-In-
dië. Men beweert, geen bijzonderheden
omtrent reisplan, ontvangst in Indië, enz.
te kunnen mededeelen.
Toch is bekend, dat behalve majoor
Raoquez, die adjudant van den Prins
is, ook prof. van Straelen, de hoofdcon
servator van het Museum voor Natuur
lijke historie te Brussel, het Prinselijk
paar zal vergezellen.
Prins Leopold zelf heeft zijn Indische
reis ongeveer een jaar voorbereid. Hij'
bracht herhaaldelijk bezoeken aan het
Museum voor Natuurlijke Historie, waar
hij zich liet voorlichten omtrent Fauna
en Flora van Nederlandsch-Indië.
Het vertrek, uit Brussel zal in allen
eenvoud plaats hebben, Donderdagmid
dag om 14.50 uur van het station Schaer-
beek, waar een luxe wagen aan den trein
NederlandMarseille zal gekoppeld wor
den.
Onmiddellijk na aankomst te Marseille
begeven de Prins en de Prinses zich aan
boord van de Insulinde, die nog denzelf
den dag de haven zal verlaten. Het schip
zal Port Said bereiken op 27 November,
Suez 28 November, Colombo 9 December,
Sabang 12, Belawan (Dehli) 13, Singapore
14, en Tandjong Priok 16 December. Op
het passagiersrerister zal het Prinselijk
paar onder een schuilnaam ingeschreven
worden. Bij ieder oponthoud in e.en tus-
schenhavcn zullen zij aan wal gaan en
uitstapjes doen in de omstreken.
Na hun reis naar Indië zullen Prins
Leopold en Prinses Astrid in den loop
van den zomer verscheidene Europee-
sche hoofdsteden en havens bezoeken.
Parijs komt eerst aan de beurt, daarna
gaat het Prinselijk paar naar Londen.
Prinses Josephine Charlotte.
Prinses Martha van Zweden, zuster van
prinses Astrid, die vorige maand te Brus
sel was aangekomen, is Maandag naar
Stockholm teruggekeerd en heeft het prin
sesje, Joséphine Charlotte, dochtertje van
den Belgischen kroonprins, medegenomen
Het prinsesje zal tijdens den duur van
de reis van prins Leopold en prinses
Astrid naar Nederlandsch-Indië hij haar
grootouders verblijven.
Koude en sneeuw.
Uit Spanje wordt een buitengewone kou
de gemeld. In de bergen is reeds sneeuw
gevallen.
Arbeidersdienstplicht?
De nationaal-socialisten hebben met
steun van de christelijk-nationale boeren
partij bij 'den Duitschen rijksdag een voor
stel ingediend waarin ten. spoedigste de
indiening van een wetsontwerp, 'dat ter
opheffing van de werkloosheid, een jaar
arbeidsdienstplicht .invoert, wordt ge-
eischt.
Arbeidsdienstplichtig zouden alle man
nelijke en vrouwelijke Duitschers voor den
tijd van één jaar tusschen den leeftijd van
17 en 21 jaar zijn. De arbeidsdienstplicht
zal voor zoover noodig op het land wor
den ingevoerd, b.v. bij1 den wegenbouw en
bij ontginningswerk door den staat.
Onbewaakte overwegen in de V. Staten.
Het aantal ongevallen op de Amerikaan-
sche overwegen blijkt in de maand Juli
van dit jaar een aanmerkelijke vermin
dering te hebben ondergaan.
Vielen er in Juli 1927 nog 227 ongeval
len met doodelijken afloop en 511 gewon
den te betreuren, in de maand Juli van
dit jaar bedroegen deze getallen resp. 148
en 434. Ook bet aantal ongevallen toont
een vermindering en wel 374, vergeleken
met 430.
Gedurende de eerste zeven maanden van
1928 kwamen 1245 ongevallen met doode
lijken afloop voor, tegen 1288 in de over
eenkomstige periode van 1927. Het aan
tal gewonden bedroeg 3368, tegen 3412
in 1927.
Spionnage?
Zondagmiddag zijn te Karlsruhe een
41-jarig koopman uit Mannheim en een
30-jarig slotenmaker uit Ludwigshafen
aangehouden onder verdenking van spion
nage. Zij hadden getracht een infanterist
tegen betaling van eenige bonderden mar
ken uit te hooren over militaire zaken.
Storm in Zuid-Zweden.
De zware storm heeft Zaterdag ook in
Zuid-Zweden groote schade aangericht. In
Malmö viel de barometer Zaterdag vroeg
op 723,'5. De storm woei met een snelheid
van 25 M. per seconde. De telefoonverbin
ding van Malmö met Stockholm en Go
thenburg werd gedeeltelijk onderbroken,
evenals de verbinding van Lanaskrona met
Stockholm en nog eenige steden.
Bij het visschersdorp Gerrahus verging
een visschersboot van onbekende nationa
liteit. De zee ging zoo hoog, dat van land
uit geen hulp kon worden verleend aan de
bemanning.
Bij Karlskrona moeten eenige visschers
van een der nabije eilanden tijdens den
storm om bet leven gekomen zijn.
Het conflict in de Rijnscheepvaart.
De onlangs door het arbeidsseheidsge-
recht voor de Rijnscheepvaart gevelde uit
spraak is door den Duitschen rijksminister
van Arbeid bindend verklaard. De nieuwe
overeenkomst loopt tot het volgend voor
jaar. Intusscben zal materiaal ten behoeve
van bet vaststellen van nieuwe loontarie-
ven worden verzameld.
De arbitrale uitspraak is ingevolge de
bindendverklaring ook voor die reeders
van kracht, die niet bij een bond van werk
gevers zijn aangesloten.
Werkioozen naar Canada.
Men meldt uit Londen:
In het Lagerhuis antwoordde Maandag
de minister voor de dominions, Amery,
dat er volgens een opgave van sir Johns
Power, dit jaar 8449 man naar Canada
waren gezonden voor tijdelijke hulp bij den
oogst en dat er zich daarvan nog 2720 in
Canada bevonden, van wie bet onmogelijk
te zeggen was, wanneer zij zouden terug-
keeren. Een groot deel van ben had voor
den winter bevredigend werk gevonden en
onder de teruggekeerden waren er velen,
die thans reeds bet voornemen hadden te
kennen gegeven om het volgend jaar weer
naar Canada te gaan.
Korte berichten.
In het stadje Grefenthal in Thurin-
gen zijn Zaterdagnacht een 72-jarige hor
logemaker en diens 6Gjarige vrouw in
hun woning vermoord. De nog onbe
kende daders zijn er met een aantal hor
loges van door.
Zondag heerschte in den staat New-
York warm weer, warmer dan in vele
tientallen jaren in dezen tijd van het
jaar is voorgekomen,. Er zijn zelfs zee
baden genomen.
Binnenland.
Vergadering van de Prov. Staten van Zee
land. Het voorstel Ged. Staten inzake
schoolartsen aangenomen.
De electrificatie van de middengroep.
Verhooging tarief Ongevallenverzekering.
Buitenland.
De Indische reis van den Belgischen
Kroonprins.
Het conflict in de Rijnscheepvaart.
Storm in Duitschland en Zuid-Zweden.
Koude en sneeuw in Spanje.
In het plaatsje Schweiger zijn tien
huizen en acht schuren afgebrand, tenge
volge waarvan 22 huisgezinnen dakloos
zijn geworden. Het vee kon worden ge
red. Men vermoedt, dat de brand door
brandstichting is ontstaan.
Te Irby bij Parijs is een vracht
auto door nog niet opgehelderde oorzaak
ip een troep soldaten van het 23e kolo
niale regiment gereden. Er zgn. 6 sol
daten ernstig gewond.
Lloyd George heeft huisarrest we
gens gevatte koude. De toestand is niet
ernstig.
In het militaire hoofdkwartier van
het Chineesche leger te Hankou zijn 21
zeeroovers terecht gesteld. Zestien hier
van werden gearresteerd naar aanleiding
van den overval aan boord van het
stoomschip Shasi, nabij: Hankou, op 4
November j.l.
Locker Lampson, de Engelsche on
derstaatssecretaris van buitenlandsche za
ken, verklaarde in het Lagerhuis op een
desbetreffende vraag, dat do'or of namens
de Engelsche regeering nooit een betoog
tot de Duitsche regeering is gericht in
zake de credietverleening aan Rusland.
Nederland en België.
Een medewerker van het Belgisch dag
blad Het Laatste Nieuws heeft in onze
provincie Limburg gereisd. Waar hg1 ook
kwam, overal sprak men hem mét geest-
drilt van de betoogingisn, die in 1919
in alle Limburgsche gemeenten plaats
vonden en waaruit de aanhankelijkheid
aan het Nederlandsche Rijk gebleken is.
Aan een priester vroeg hgi, hoe het
kwam, dat een Katholieke streek als
Limburg zich niét bij. het Katholieke Bel
gië wenscht te voegen en liever huishoudt
met de Protestanten uit het Noorden. Het
antwoord van den priester was
„Uw Belgische Katholieken zgn halve
heidenen. Een Belgisch Katholiek zou 'zich
schamen, den naam Gods in het Parle
ment uit te spreken. Overigens staan de
Katholieken er 'in Nederland beter voor
dan in België. Voor onze scholen heb
ben we meer bekomen, dan de Katholie
ken in België. Sedert 10 jaren' is er altijd
één Limburger in de Nederlandsche Re-
g'eering geweest. VeTlëden jaar waren er
nog twee. In het Katholieke België zou
ons hoopje Katholieken niet meetellen."
Een sociaal-democratisch mijnwerker zei
tot den journalist: „We begrijpen" wel,
wat er achter het annexionisme zat De
Belgische kapitalisten wilden de hand op
onze .mijnen leggen."
De verzande Strooppot.
De heer Q, Rijsdijk, slooper en koop
man te Zwijndrecht, heeft zich tot de
Tweede Kamer gewend met een adres,
waarin hij verzoekt volledig herstel van
het hem aangedane onrecht of het daar
heen te leiden, dat door arbitrage worde
Armbanden, Armbandhorloges,
Colliers, Aanhangers, Heerenkettingen
Vulpotlooden, Zegelringen, Mono-
gramrlngen, Fantasierlngen, Ringen
met diamant en brillant. Brochettes enz.
vindt U in Magazijn
30 Lange Kerkstraat 30
geëtaleerd en voor dadelijke afleve
ring ln keurige verpakking gereed.
Telefoon 73.
Vastgesteld, welke schadevergoeding hem
dient te worden uitgekeerd.
Adressant betoogt, dat zgln eens zoo
bloeiende zaak buiten zijn schuld, doch
door schuld van 's Rijks Waterstaat, ge
heel is te gronde gegaan. De minister
van Waterstaat heeft n.L in de toelichting
tot het voorstel betreffende de verbfee-
ding van de Noord, de toezegging gedaan,
dat de Strooppot benoorden de afdam
ming voor het verkeer naar de aan adres
sant toebehoorende scheepssl'ooper'swerf
geschikt bleef, dat bg' mogelgke opslibbing
de diepte weder zal worden hersteld,
dat waar aiwateringsbelangen worden .ge
schaad, daarin zal worden voorzien, en
datzooveel mogelijk ook overigens naar
een goede oplossing! voor de bij' de ont
eigening betrokken particuliere belangen
zal worden gestreefd.
In strijd met dezo toezegging is zand
en bagger terecht gekomen op adressants
eigendom en werd de Strooppot o.m.
langs de hem toebehoorende perceelen
eerst ondiep en is zg tenslotte geheel
verzand. Daardoor werd de gelegenheid
voor verkeer te water naar de scheeps-
slooperswerf opgeheven, daar ook langs
de noordpunt van den Sophiap'older de
terreinen Langs de Strooppot niet meer
te water konden worden bereikt, voorts
werd de afwatering van den Noordpolder
belommerd en bei et, en werden de bij
de onteigening betrokken particuliere be
langen waartoe ook die van adressant
behooren ernstig geschaad. Van twee.
schepen, welke vóór de aan hem toebe
hoorende werf lagen is een in dei mod
der weggezonken, het andere verbogen
en gebroken; de werf was niet meer te
water bereikbaar en werd daardoor on
bruikbaar, zoodat zgn bedrgï geheel kwam
stil te liggen.
Adressant verzoekt nu, nadat in rech
ten voor hem nietg meer te bereiken
valt, dat de Tweede Kamer hem moreel
recht zal verschaffen.
Nederland, Engeland en Indië.
Reuter meldt uit Londen:
In het Lagerhuis heeft de onderstaats
secretaris van buitenlandsche zaken, in
antwoord op een vraag tegengesproken,
dat er een accoord zou zijn gesloten
tusschen Groot-Brittannië en Nederland,
strekkende tot het verleenen van weder-
zijdsche hulp in hun bezittingen in Oost-
Indië.
De Koningin op Loevestein.
Te twaalf uur kwamen met den gewo
nen trein gisteren de Koningin en Prin
ses Juliana met klein gevolg te Gorinchem
aan. Per auto werd naar het Hoofd gere
den, waar de Koningin en de Prinses met
een der veerböoten naar het slot Loe
vestein gingen. Burgemeester Koots tra en
wethouder Biegel waren mede aan boord.
Precies half twee arriveerde het gezel
schap weer in Gorincihem, om per auto
naar Leerdam te rijden, tea1 bezichtiging
der glasfabrieken. Er was veel publiek
langs den weg.
Chr. Nat. Filmcoimité.
Op uitnoodiging' Van een voorioopig co
mité, bestaande uit de heeren Ij. Attema,
te Hilversum, W. D. Op'penheim te Baam
en R. A. den Ouden te Voorburg', is
Zaterdag te Utrecht een vergadering gei-
houden van vertegenwoordigers van or
ganisaties en particulieren ter bespreking
van de wenschelljkheid van de oprichting
Van een Christelijk' Nationaal Filmcomité.
Vastgesteld werd, dat het wenschelijk is,
een .Chr. Nationaal Filmcomité in het
leven te roepen. Besloten werd het voor-
