Gemengd Nieuws.
Land- en Tuinbouw.
werpen. Spr. zal stemmen roor het voor
stel van B. en W.
Dhr Eckhardt (A.R.) wil het voorstel
van de besturen der byz. bewaarscholen
in bespreking brengen. Spr. vindt het wel
vreemd, dat er nu in onzen tijd nog
over de rechten der bijz. bewaarscholen
gesproken moet worden, temeer, daar er
zelfs van liberale zijde neutrale, bijzondere
bewaarscholen zijn opgericht.
Dhr Simons (R.K.) drukt er zijn spijt
over uit, dat de besturen der bijzondere
bewaarscholen niet vooraf door B. en
W. zijn gehoord.
De voorzitter merkt nog op, dat
het voorstel er een is van het g e h e e 1 e
college van B. en W.
Weth. Goed bloed (A.R.) heeft van
de linkerzijde in deze nieuwe tijden alles
behalve nieuwe geluiden gehoord, 't Wa
ren geluiden uit den tijd van 60 Jaar gele
den. Spr wil nog evèn opmerken., dat er
geen enkele wet is, die de gemeente ver
plicht tot 't geven van voorbereidend on
derwijs. Wel kan er sprake zijn van een
plicht der ouders.
Wanneer de gemeente besloot tot het
opheffen van de openbare bewaarschool
dan deed ze niets onbillijks en onwettigs.
Nu Komen er ouders, die al jaren lang
getoond hebben, voor dit onderwijs wat
over te hebben, en vragen om meerde
ren steun.
Is er nu iets billijkers dan dat de ge
meente subsidie geeft?
Nu staat spr. voor een moeilijk geval.
Hij moet meehelpen zijn eigen kind te
vermoorden Spr. erkent, dat deze ver
ordening ook een geesteskind van hemi
is. En toch zal spreiker nu tegen die
verordening stemmen. En waarom? Wel,
omdat de besturen der bijz. bewaarscho
len zich naderhand blijken met minder
tevreden te stellen, dan B. en W. aanbie
den en wel met f 35 p. jaar en per bind.
Dat is in ieder geval goedkooper dan
wanneer straks de verordening zou gaan
werken. Het Openbaar bewaarschool on
derwijs kost nu f 5G per leerling en per
jaar. Veilig geschat, kan men zeggen,
dat bij gelijkstelling het bijzonder be-
waarschoolonderwys f48 per leerling en
per jaar zou kosten. En de besturen'
der bijzondere bewaarscholen stellen zich
nu tevreden met f 35 per leerling en per
jaar.
De v o o r z. vraagt, of dhr Goedbloed
ook overboord wil gooiei! de verordening
aangaande het openbaar bewaarschool-
onderwijs (het tweede deel van het voor
stel van B. en W.)
Dhr Goedbloed antwoordt ontkennend-
Weth. v. Melle, C.-H., zou het practi-
scher vinden, als ei één bewaarschool
in de gemeente was.
Dhr Crucq: een Christelijke, zeker?
Dhr van Melle: neen, zulk een,
waarin de meerderheid der ouders de
richting van het ondorwjjs bepaalt. Spr.
is voor alles, wat de gemeenschap bij
eenhoudt-
Spr. is in deze omstandigheden echter
voor inwilliging van het verzoek van de
schoolbesturen.
Het eerste deel van het voorstel van
B. en W. (de subsidieering der bijz. be
waarscholen) wordt verworpen met
11 tegen 2 st. (alleen de S.D.A.P.'er.»
dhrn Crucq en Buis voor).
Dhr Crucq: Dit is toch een gekke
verhouding, dat de wethouders tegen hun
eigen voorstel stemmen. De zaak is toch
behoorlijk behandeld door B. en W.?
De voorzitter kan dit laatste be
vestigen.
Dhr Crucq: de wethouders zijn ver
anderd van houding door het adres der
schoolbesturen.
Geroep: Georganiseerd overleg.
Het verzoek der bijz. bewaarscholen
(f35 subsidie per leerling en per jaar)
wordt aangenomen met 8 tegen 5 st.
Tegen dhrn Buis, van Poelgeest, va'
Vloten, Koning, Crucq, dus zuiver rechts
tegen Jinks.
Dhr Crucq: het blijkt nu wel, dat
het met de pacificatie der rechtsche hee-
ren niet zoo erg eemeend is.
Dhr Simons, R.-K., Straks krijgen
we een voorstel voor georganiseerd over
leg. Dit mag hier toch ook wel toege1-
past worden. Bovendien, we zorgen toch
ook goed voor de Openbare Bewaar
school. Dhr Crucq moet niet onredelijk
worden. Do wethouders hebben hun hou
ding verdedigd.
Dhr v. Poelgeest: de schoolbesturen
behoeven in het georganiseerd overleg
niet gekend te worden.
Dhr Simons: er is toch ruimte voor
redelijk overleg?
De rest van hel voorstel van B. en W.
wat het Openbaar Bewaarschool onder
wijs betreft wordt met alg. st. aange
nomen.
De gemeenterekening ovei
1 9 2 7 wordt aangeboden en sluit in den
gewonen dienst met een batig saldo van
f 41.357.541/2- en in den kapitaaldienst met
een nadeelig saldo van f 3501.öSVj.
Georganiseerd overleg voor
g e m e e n t e-a mbtenaren en -werk
lieden. Dhr Crucq juicht het voor
stel van B. en W. toe. Spr. wil alleen
de politie niet in het georganiseerd over
leg opnemen- Dit, acht hij practischer. Spr-
wil voor de politie een dienst.-commissie
instellen.
De voorz. is het hiermee niet eens.
Dhr v. Poelgeest wil in do commis
sie den Raad de meerderheid geven en
daartoe het üantal Raadsleden met twee
uitbreiden.
Dhr v. Vloten voelt daar n:ets voor,
Het is een commissie van advies, en
dient in geen geval, um vooraf de opinie
van den Raad vast te leggen.
Dhr v. Poelgeest wyst op het aan
den dag gekomen verschil in den boe
zem der fin. commissie.
Te Vlissingen werd
een kraan, die op een
schuit geladen was, ge
transporteerd. Doordat
de kraan begon te
schuiven, kantelde de
schuit en kwam dit
zware gevaarte in het
water terecht. Met be
hulp van twee drijvende
bokken werd getracht
de kraan weer op het
droge te brengen.
Dhr Simons zet dit even recht. Er
is niets tegen, dat er in een commissie
meeningsverschil aan den dag treedt,
maar dan moet de rapporteur gelegen
heid krijgen beide standpunten toe te
lichten. En dat was hier onmogelijk.
Besloten wordt, de verordening op 20
November in werking te doen treden.
Als leden dezer commissie worden uit
en door den Raad gekozen de heeren
Buis, (s.,-d.), v. d. Does (R.-K.) en Ko
ning (vb.).
Kermisdebat. In behandeling komt
nu het voorstel van B. en W. tot aff-
schafling der kermis.
De voorz. merkt vooraf op, dat het
voorstel is ingediend door de meerder
heid van het college van B. en W. Spr-
staat persoonlijk nog op hetzelfde stand
punt als in 1920, toen een dcrgelyk voor
stel den Raad bereikte.
Weth- v. Melle, C.-H., verdedigt het
voorstel van de meerderheid van B. en
W. 'Spr. geeft toe, dat het principieel
misschien juister ware geweest, dat de
voorstellers vroeger met een 'dergelijk
voorstel waren gekomen. Maar ze zagen
toen wel in, dat het protest" destijds
vruchteloos zou zijn geweest, gezien de
toenmalige samenstelling van den Raad.
Wellicht is er nu ook geen kans op aan
neming van hun voorstel, maar ze vonden
als wethouders geen vrijmoedigheid, om
don post van opbrengst der kermisstaan-
gelden op de begrooting voor 1929 te
plaatsen.
Er zyn godsdienstige bezwaren tegen
de kermis in te brengen. Maar deze op
vatting kan men persoonlijk noemen
mag men niet opleggen aan anderen,
öpi*. kent echter aan de kermis een volks-
verlagenden en zedelijk besef neerhalen
den invloed toe. .En daarop mag hier ge
wezen worden.
Er is zeker ook een onschuldige kant
aan de kermis. Denk maar aan sommige
inrichtingen op het kermisplein. Als de
kermis daarin alleen bestond, zou pro
test weinig zin hebben.
Voor de groote massa bestaat de ker
mis echter in de gelegenheid om, zooals
men d'at noemt, de bloemetjes eens bui
ten te zetten, gemeene liedjes te zingen,
ongegeneerde omgang tusschen de ge-
chten te hebben, overmatig bier en
iloi'ken drank te gebruiken, baldadighe
den en vechtpartijen uit te halen, om
maar niet te spreken van wat er in
het duister na de sluiting der kermis
gebeurt.
De voorstanders wijzen op het finan
cieel voordeel voor de gemeente aan de
kermis verbonden. Maar Spr. wijst daar
tegenover op het geld dat stuk geslagen
wordt, geld, dat noodzakelijk op andere
wijze moest worden besteed (betaling van
schulden, sparen voor dagen van ziekte
en werkloosheid, enz.). Veel geld wordt
aan stad en land onttrokken en door
kermisgasten meegevoerd. Het financieel
voordeel voor de gemeente is dan ook
twijfelachtig. In ieder geval is de bron
verdacht.
Eonig positief voordeel van de kermis
is niet te noemen, de nadeelen zijn dui
delijk aanwijsbaar.
Men zegt, dat de kermis zich If bezig
is af te schaffen. Dit proces g; echter
langzaam. Er is reden voor op „tief in
grijpen.
Spr. voelt er niets voor een volks
feest in te voeren in plaats van de ker
mis. Dan kregen we de kermis onder
een anderen naam terug.
De kermis mag den m ooien naam van
feest niet dragen. Er is geen reden voor
feestvieren. Die is er wel op nationale
gedenkdagen, al zijn er ook dan personen,
die dingen doen welke het daglicht niet
zien mogen. Maar dit geschiedt dan i n
s t r ij d met het karakter van die dagen.
Dat kan van de kermis niet gezegd wor
den. De lagere instincten van de men-
schen worden dan in beweging gebracht.
Ook tegen de toondagen, die langzamer
hand een z.g.n. najaarskermis zijn ge
worden, heeft Spr. bezwaar. De winke
liers ondervinden de schade van die toon
dagen. Het geld is, als het St. Nicolaas
is, voor een groot deel op de toondagen
opgemaakt. Oouc tegen de najaarskermis
kunnen de moreele bezwaren van de an
dere kermis worden ingebracht.
Het is een unicum in een Prates tant-
sche streek, dat er hier twee kermissen
per jaar zijn.
Spr. zal zich niet begeven in langdurige,
scherp© debatten. Hij heeft nu zijn mee
ning gezegd.
Spr. wjjst er ten slotte nog op, dat
's Heerenhoek Goes reeds vooruit is, waar
men de kermis reeds heeft afgeschaft.
De voorzitter deelt mede, dat men
in 's Boerenboek de kermis heeft afge
schaft, omdat er maar één kraampje meer
kwam. (Gelach op de tribune.)
Dhr v. Vloten noemt de verklaring
van den heer v. Melle, waarom hij nu
pas met dit voorstel komt, zeer onvol
doende. De kans op succes acht Spr.
ook nu niet groot, evenals vroeger.
De toelichting van dhr van Melle is
voor Spr. niet overtuigend. Hij heeft niet
gelet op de lichtpunten van de kermis.
Hot is een volkstraditie, op het behoud
waarvan in Goes en in de omliggende
dorpen wordt prijs gesteld. In grooten
getale komen de menschen uit de dorpen
in die dagen naar Goes. Niet om zede-
looze handelingen te plegen, maar omdat
het een dag van onschuldig vermaak is.
Slechts enkelen gaan zich te buiten. Moe
ten we nu daarom de kermis gaan afschaf
fen? Dan worden allen de dupe.
Spr. ontzegt den heer v. Melle het recht
om te oordeelen over de wijze waarop
anderen zich wenschen te vermaken. Men
schen met kleine beurs hebben de gelo-
genheid zich op de kermis te vermaken.
Dat genoegen moeten we hun niet ont
nemen.
Een bedrag van f 4400, dat de gemeente
als staangeld int, is toch ook van be
lang. De uitgaven der gemeente zijn stij
gende. De kermis- en toondagen zijn goede
dagen voor den middenstand. Er wordt
hier in den Raad wel eens gepleit voor
den middenstand. Welnu wil men de be
langen van den middenstand behartigen,
dan moet men stemmen tegen het voor
stel van B. en W. (Applaus op de tri
bune.) De voorzitter dreigt met ontrui
ming van de tribune ais het publiek
weer teekenen van goed- of alkeuring
geeft.
Dhr Simons (R.K.) heeft met be
vreemding kennis genomen van het voor
stel der beide wethouders. Zij erkennen
toch, dat het niet gaat tegen de kermis
als zoodanig. Welnu, laten we ze dan
behouden. Gaat het om de bijkomstig
heden, dan moeten we elk festival en
feest beletten, want aan e.ke verzameling
van menschen zijn die bezwaren veruon-
den.
Spr. acht de vergelijking met 's Heeren-
hoek belachelijk. Spr. noemt een volks
feest gevaarlijker dan een kermis, want
op een kermis heeft men de menschen
op de markt. Spr. wijst op de jubileum
feesten, waai- de menschen, ook Spr. zelf,
allergekst hebben gedaan, erger dan op
de kermis.
De groote massa komt voor geoorloofd k
vermaak naar de kermis. Spr. heeft zelf
op gepaste wijze kermis gevierd en heeft
ook geen dingen gezien, als door den
heer v. Melle genoemd. Spr. heeft wel
laatst een bioscoopvoorstelling bijge
woond, die meer zedelijk kwaad deed
dan de geheele "kermis. Spr. zou liever
dan afschaffing van de kermis beplei
ten: vermindering van het dans- en bios
coopkwaad.
Spr. gelooft niet, dat de kermis aan
den middenstand schade doet. Alom is
toch Augustus een slappe tijd.
Dhr Crucq (s. d.) acht het betoog
van den heer v. Melle bijzonder zwak.
Spr. wijst ook op het feit, dat de Goe-
sche kermis een van de weinige vrije
dagen voor de dorpsbewoners beteekent.
Deze hebben niet allen gelegenheid om
b.v. naar Knocke te gaan.
Spr. heeft op de jubileumfeesten zelfs
den heer v. Melle zien springen en dan
sen. Spr. vond dat heel vreemd. Maar
laten we dan ook nu ieder zijn plezier
geven.
Wordt het voorstel aangenomen, dan
zou Spr. in het wapen van Goes in
plaats van een gans een vijgeblad willen
aanbrengen.
Dhr v. d. Does (R. K.) meent ook,
1 dat aan ieder feest bezwaren als door
den heer v. Melle genoemd, zjjn ver
bonden. Spr. is tegen afschaffing der
kermis maar wil wel verkorting van de
kermis in overweging nemen. Misschien
hebben de kermisexploitanten daartegen
geen al te groote bezwaren. Spr. bepleit
eenigo vervroeging van de sluitingsuren
der kermisgelegenheden.
De voorzitter heeft vroeger slui
tingsuren gekend tot 's nachts 4 uur.
Spr. heeft dat geleidelijk vervroegd. Op
de meeste dagen moet de kermis om 12
uur gesloten worden, alleen den laat-
sten Maandag mag ze tot 1 uur en
den laatsten Dinsdag tot 2 uur geopend
zijn.
Het is Spr. gebleken, dat op dien laat
sten Maandag ook gerust om 12 uur
kan worden gesloten.
Verkorting der kermis stelt Spr. ge
lijk met afschaffing. De Goesche kermis
staal in verband met de Vlissingsche
en Middelburgsche kermis. Verkort men
hier de kermis, dan ontstaat er een te
groot hiaat en zullen sommige exploi
tanten wegblijven.
Dhr v. d. Does (R. K.) wil geen en
tree maken om de kermis weg te krjjgen.
Maar Spr. bedoelde het alleen als tege
moetkoming aan de heeren voorstellers.
Weth. Goedbloed heeft gemerkt
een neiging om mede te werken aan
beperking van de minder gewenschte ge
volgen van de kermis. Is daar soms
een meerderheid voor te vinden, dan
zou een voorstel daartoe kunnen wor
den overwogen door B. en W. Misschien
zou een uitnoodiging hiertoe aan B. en
W. gericht kunnen worden.
De voorzitter yindt de gevolgen
van de kermis niet zoo verschrikkelijk en
absoluut niet grooter dan van andere
volksfeesten. Het aantal gevallen van
dronkenschap bedraagt gemiddeld per ker
mis en per 'toondag 3. De vorige week
alleen waren er b.v. meer. De kermis he. ft
een kalm verloop. Van buitengewone bac-
chanaliën en onzedelijke tooneelen weet
Spr. niet.
Dhr V e r m a i r e (C. H.) bestrijdt den
heer van Vloten. Spr. wijst er op, dat op
2e Chr. feestdagen ook stroomen volk naar
Goes komen. Dan wordt er door café
houders, bakkers enz. ook goed geld ver
diend. Dan komen de menschen dus ook,
al is er geen kermis.
Dhr v. Vloten (v. b.) antwoordt:
als de kermis wordt afgeschaft, zouden
er zeker in Augustus niet zooveel men
schen naar Goes komen.
Dhr Simons: als er inderdaad baccha-
naliën enz. ter gelegenheid van de kermis
voorkwamen, zou Spr. gaarne medewer
ken de kermis af te schaffen en zou hij
zich zelfs niet storen aan de uitspraak
van zijn kiesvereeniging. Dan zou deze
hem over 3 jaar maar weg moeten stu
ren.
Dhr Eckhardt (A.R.) wijst op een
uitspraak van de Enschedésche Courant
(neutraal), waarin afschaffing der ker
mis wordt bepleit. Volgens Spr. duurt de
kermis te lang. Daardoor ontstaan ver
keerde dingen Om principieele en finan
cieele redenen is Spr. voor afschaffing. De
middenstand ondervindt inderdaad- na
deelen van de kermis.
Dhr v. Poelgeest (v.b.) zegt, dat de
kermis in Enschedé iets heel anders is
dan hier in Goes. Hier kan men met
vrouw en kinderen op de kermis komen,
in Enschedé maar zelden.
Het voorstel van B. en W.
wordt hierop verworpen met 7
tegen 6 stemmen Vóór de A.R.
en C. H., tegen de Vrij h. Bond, S.
D. A. P., en R. K.
(Een groot deel van de publieke tri
bune wordt nu ontvolkt.)
De rekening van het Burg.
Armbestuur over 1927 wordt nu
aangeboden met een batig saldo van
f 39.62G.30i/2-
Dhr Crucq vraagt, of het wel noodig
is, dat er een 2e secretaris-penningm-
van het B. A. is benoemd.
De voorzitter antwoordt, dat het
werk van den secretaris-penningm. veel
omvattend is.
Dhr, v. Vloten zegt, dat de bedoeling
is, te zorgen, dat er iemand met de
zaken op de hoogte is, als de tegenwoor
dige functionaris eens ziek wordt.
e rekening wordt hierna vastgesteld.
Bebouwing Oostwal. Dhr v.
Poelgeest (v.b.) wijst er' op, dat hier
misverstanden geweest zijn. Zelf; in hei
voorstel van B. en W. zit nogr een on
zekere factor. Die hoogtebepaling zegt
voor Spr. nog niets, want de Oostwal
is niet overal even hoog.
De voorzitter antwoordt, dat bij de
hoogtebepaling is rekening gehouden met
de plaats, waar de huizen komen.
Het voorslel wordt z.h st. aangenomen.
Ook al de andere, niet genoemde vootslel-
len worden z h.st. 'aangenomen.
Bij de rondvraag doet de heer Buis
nog eenige onthullingen over een loslig
gend riooldeksel en van prikkeldraad -om
geven telefoonpalen, waarna sluiting volgt
en allen zich haasten de min frissche,
smoor-heete Raadzaal te verlaten.
Jacht op een smokkelauto
Een eroote Duitsche vrachtauto, die in
Kerkrade koffie had ingeladen, reed in ra
zende vaart over de grens naar het Duit
sche dorpje llongen Toen Ilerzogenrath
was gepasseerd, legden de douane boainb
ten allerlei hindernissen op den weg, als
eggen, ploegen, lange balken, enzdoch
de auto „nam'' die hindernissen met een
snelheid van 90 K.M. per uur. Toen be
gonnen de beambten te schieten, zonder
zich te bekommeren om "de menschen op
straat; een paar meisjes waren nog bijna
overreden. De auto verdween weldra uit
het gezicht.
Op kattenvangst. In meerdere
streken van ons land, vooral in het Oos
ten met zijn groote landgoederen, wordt
door de boeren veel geklaagd over den
grooten last, dien zij' in schuren en hui
zen ondervinden van muizen en ratten.
Natuurlijk schaffen de boeren zich katten
aan om van dien last bevrijd te worden.
Maar 'tis vaak opmerkelijk, dat zoovele
katten verdwijnen. De booze wereld zegt
nu, dat vooral de jachtopzieners aan die
opiuiming onder de katten debet zijn.
Natuurlijk wordt die opruiming altijd ont
kend, ten onrechte, zooals het Boeren-
en Tuindersblad thans weet mede te dee-
len In een brochure, getiteld „De Roof
wildvanger" van de Koninklijke Prepareer-
bedrjjven Willem Engels te Zwolle wordt
niet alleen reclame gemaakt met de prach
tige werking van een lokmiddel en een
vangmiddel, maar zijn ook talrijke dank
betuigingen van jachtopzieners en 'zelfs
van een rijksveldwachter opgenomen ovei
de bereikte resultaten. Een hunner schrijjft,
dat hjj met zoo'n vangmiddel van Januari
tot Mei 32 bunzings en 18 katten vin0.
Een rijksveldwachter üit Haaksbergen be
richt, dat hij met het middel 114 vos
sen, 1 bunzing en 6 katten bemachtigde,
de laatste in één week. Een ander ving
in 4 maanden 18 katten.
liet is een aardige verdienste dat van
gen van katten. De firma betaalt van 60
cents tot f2.50 per stuk voor de vellen
Zoo beschermen rijksveldwachters niet
alleen het wild, maar ook de muiz-n
en ratten, eveneens ten nadeele van den
boer.
Vergiftig ingsversch ij nse-
len. In het gezin v,an den veenarbeider
H. te Emmen hebben zich eenige geval
len van vergiftiging voorgedaan, vermoe
delijk veroorzaakt door het eten van goed
koope zalm, welke in busjes verpakt was.
Na het eten hiervan zijn vier kinderen
Zondagmiddag' ongesteld geworden Zij
klaagden over pijn in de ingewanden en
hadden hevige koorts. Vermoede'ijk is de
zalm in de busjes gaan gisten,waar
door een vermending van het metaal met
den inhoud kan hebben plaats gehad.
Een driftige papa. Te Wilnis
had in een gezin de dochter des hui-
-zes verkeering aangeknoopt, waar de
ouders nu niet zoo heel erg op gesteld
waren, zoodat ze den omgang dan ook
zooveel mogelijk tegenwerkten
Toen de dochter dezer dagen 's avonds
thuis kwam, waarschijnlijk van een wan
delritje met haar galant, werd zij allesbe
halve hartelijk door haar moeder ontvan
gen, waardoor een zoo hooge woordenwis
seling ontstond, dat de vader, die zich
reeds ter ruste had begeven, verwoed uit
zijn legerstede sprong en de dochter, die
inmiddels door haar moeder was vastge
grepen, met de bedstedepl'ank een slag
op het aangezicht toebracht.
Hevig bloedend en met gehavende neus
begaf de dochter zich op straat om naar
den dokter te gaan, ten einde zich on
der geneeskundige behandeling te stellen.
i)0
Inventarisatie van aardappelen.
In aansluiting op vorige berichten kan
thans worden medegedeeld, dat de directie
van den landbouw besloten heeft, voortaan
telken jare op 15 Januari en 15 April ge
gevens te verzamelen over de voorreden
aardappelen, welke op die tijdstippen in
ons land aanwezig zijn. Daartoe zal aan
de burgemeesters van de gemeenten der
belangrijkste aardappelen-verbouwende
gebieden opgaaf worden gevraagd van het
gedeelte van den oogst, dat naar schatting
op deze data nog aanwezig is. Aan de
burgemeesters wordt verzocht, bij het op
maken van deze raming de medewerking
in te roepen van de plaatselijke organi
saties van landbouwers en handelaren,
terwijl door tussc'henkomst van de orga
nisaties van handelaren een raming van
de onverkochte voorraden, die in de groote
steden aanwezig zijn, zal worden opge
maakt. De uitkomsten van de inventari
satie zullen worden bekend gemaakt,
waarbij de aanwezige voorraden klei-,
zand- en veenaardappelen afzonderlijk
zullen worden vermeld.
