goederen
No. 33
Woensdag 7 Novemher 1928
43e Jaargang
HENDRIKSE&Go's BANK - GOES
geheeren-
deeding
icturen
[AS OF COSTUME
jgbottines
reOlmeboomen.
EERSTE BLAD.
Buitenland.
SUPP05ITORIA
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Bij Boodschappen doen,
geen PUROL vergeten.
Op credlet
jrkooping
ïartij
„DE AREND"
kantwegen
stenpeeën en
Vijnpeeën.
Melkkoe,
enwoordiger,
eider.
u ff rouw,
gdienstbode.
dster.
L>
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Dr. H.NANNING's
(Zetpillen tegen aambeien.)
SSSiHfrlkrtÏÏfl Altoos v.
per 1 November 1928
worden verzilverd door
dij, M'BURG.
i verkocht tegen
.v.:
f40.~ f 50.—
f 20.-
85.-
f 25.-
£95—
40.f 45.—
ndergoed, Petten,
ior niets. Manu-
en wit Katoen,
leeden, Schorte-
ige Flanelstoffen
Prachtige Bed-
Matras, Peluw
70.-
£80—
35.— f45.-
vanaf f 5.50.
iton Dekens,
n Japonnen.
laats Dinsdag 6
r, Woensdag 7
ag 8 November,
en Zaterdag 10
eslist niet langer.
lari 1929.
jeen opgeld.
anzolen.
loolschoenen
30-31 f4.20
34-35 f4.90
38-39 f5.65
Heerenmaten)
MIDDELBURG
of op crediet:
lars, een aan
Werkpaard,
;htvarkentjes,
YAF, Veehandel
-Kraaijertpolder.
veren vóór 25
n Dijkgraaf.
Paardekooper.
fcT BESTUUR.
OP:
DE DOOD,
/ierlinden.
O P:
polder, Borssele.
OP:
iee, Kruiningen.
r Zuid-Beveland
n verpakte Be-
co. Boekhandel
idelburg.
beschikbaar,
tz., Grijpskerke.
Iling gevraagd
Middelburg
hulp der werk-
van i 150 per
installatie.
Voorzitter Ds.
Koudekerke (Z.)
nko
Westwal 46,
erstond gevraagd
it.
iwer Kruiningen.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZülDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per posL f3.—
Losse nummersfO.Ü5
Prijs der Advertentlën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cf
Bij abonnement belangrijke korting.
De fout van Marchant.
Mr Marchant hield in zijne gisteren aan
gehaalde rede niet alleen een on
bedoeld pleidooi voor een Kabinet steu
nende op de rechtsche partijen, maar hij
voegde daaraan toe een veroordeeling van
de houding door da Vrijz.-Democraten in
1925 'aangenomen.
De vraag, zoo betoogde hiji, is niet
wat wij zelf wenschelijk achten, maar bij
parlementaire Kabinetsformatie gaat hel
eT om in welke richting zich het volks
leven 'ontwikkelt.
„Zoo alleen is de geleidelijke ontwik
keling van het staatsleven gewaarborgd,
zoo alleen is te voorkomen, dat de maat
schappelijke groei het beeld gaat vertoo
rnen van 'éen opeenvolging van al dan
niet gewelddadige revolutionaire bewegin
gen, daardoor afgedwongen schokken
vooruit en vervolgens onvermijdelijke
reacties."
Verliest men dit uit het oog, verwaar
loost men dit vast gegeven, is bij het
vormen van een Kabinet de primaire stel
ling deze: wijl moeten een Kabinet heb
ben van bepaalde richting, dan schuift 1
men het program onder het Kabinet in-
plaats van het Kabinet op' het program
te bouwen.
Wie nu eren rustig nadenkt en zich
herinnert wat in 1925 gebeurde, zal onb
dekken dat dit is geweest de fout van
Marchant.
Immers het volksleven had zich ook
blijkens den uitslag van de Kamerverkie
zing ontwikkeld in de richting van een
rechtsch Kabinet. Allen die op dit gebied
tot oordealen bevoegd konden worden ge
acht waren eenstemmig van meening, dat
een rechtsch Kabinet, meer speciaal een
Kiabin.et-Coljjn, da logische consequentie
was van de stembus.
Maar dit werd door Mr Marchant en
zijne politieke vrienden uit het oog ver-
laren.
Toen hij1 meehielp het Kabinet-Colijn
ten val te brengen, werd „dit vast ge
geven" .door hem verwaarloosd en liet
hij' zich leiden door de begeerte een an
der Kabinet te krijgen.
Dat hjj daarbij inging tegen den volks
geest was zonder meer duidelijk.
Vandaar dat zijn poging om een Ka
binet te formeeren jammerlijk mislukte.
Het steunde niet op' wat in het vol'k
leefde, het was niét gebaseerd op een
program, maar hij trachtte omgekeerd het
program te schuwen onder het Kabinet.
De meerderheid waarop hij, een Kabinet
trachtte te vormen was niet gegroeid,
maar getimmerd.
Het was alles maakwerk.
Hij volgde niet de democratische lijn,
maar de revolutionaire.
Dat was de fout van Marchant.
En 'tis wel een merkwaardige samen
loop van omstandigheden, dat hij' in zijn
vurig pogen om de doode coa.itie te be
strijden, zelf deze fout in het licht moest
stellen.
Ambtenaarssalarissen.
Het resultaat van het gevoerd overleg
is geweest, dat de salarissen van de rijks
ambtenaren werden verhoogd-
Een bedrag van ongeveer 8 millioen
gulden per jaar is voor dit doel beschik
baar gesteld.
Wanneer men rekening houdt mot den
toestand van 's lands financiën en den
nog altijd veel te zwaren belastingdruk,
zeker geen onaardig bedrag-
Opvallend is echter, "dat in sommige
leidende kringen zoo weinig van tevre
denheid blijkt, om van dankbaarheid nu
maar niet te spreken-
Zoo richtte de voorzitter van den Cen-
tralen Ned. Ambtenaarsbond reeds .een
opwekking tot de organisaties in de par
ticuliere bedrijven om een stevige salaris-
actie te voeren, opdat straks ook de
ambtenaren weer eqn beurt kunnen krij
gen.
En van andere zijde werd reed3 be
toogd, dat er van r u s t in de ambtenaars
wereld eerst sprake kan zijn als de sala
rissen over do geheele linie nog aanmer
kelijk worden verbeterd.
Deze uiiingen zijn merkwaardig, omdat
er uit blijkt, dat er in die kringen noch
met den toestand van 's Rijks financiën
noch met de loonen in de particuliere be
drijven ,noch met de belastingbetalers re
kening wordt gehouden.
Dat de ambtenaren ook wat de salaris
sen betreft, maar daarin niet alleen, vaak
in een bevoorrechte positie verkeeren,
men lelt het met-
Dat deze f8 millioen moet worden bij
eengebracht door belastingbetalers, die,
met name op het platteland, vaak een
inkomen hebben, veel lager dan de amb
tenaren, men rekent er niet mee.
In zijn kortzichtigheid let men alleen
op het belang van eigen kring, terwijl het
algemeen belang uit het oog wordt
verloren.
En dat is te betreuren. -
Want op die wijze wordt niet alleen
het algemeen belang geschaad, maar komt
er op den duur ook bij een groot deel van
bet publiek een tegenzin tegen de amb
tenaren en wordt een tegenstelling ge
schapen, waarvan tenslotte ook de goed
gezinde ambtenaren de schadelijke gevol
gen zullen ondervinden.
KABINETSCRISIS IN FRANKRIJK.
Groote verbazing en ontstemming. Een
nieuw kabinet-Poincaré?
Zooals wij gisteren onder telegrammen
reeds hebben gemeld, is in Frankrijk plot
seling een kabinetscrisis uitgebroken.
De aanleiding van deze crisis ligt in
het besluit van de Radicale Partij, om de
radicale ministers te verzoeken, terstond
uit het ministerie te treden. Daarop al
thans kwam het neer. Dit besluit werd
bij verrassing genomen, nadat tal van
kopstukken de vergadering reeds hadden
verlaten, maar de betrokken ministers
hebben toch den gegeven wenk opgevolgd-
Door het kabinet werd daarop besloten,
dat de heer Poincaré het ontslag van
het geheele kabinot aan den president van
de republiek zou gaan brengen.
Het feit maakte een enormen indruk.
Op de beurs was het bericht reeds in
de ochtenduren verwacht, maar men
hoopte, tot op het laatste oogenblik, dat
de zaken zich zouden schikken en dat
de crisis in elk geval nog niet heden zou
uitbreken. Men verwachtte, dat het mi
nisterie eerst 's middags voor de Kamers
zcu komen, maar oordeelde daarbij, dat
aan het einde der zitting over de dagorde
wel eens een schermutseling zou kunnen
uitbreken, die voor de radicale ministers
de aanleiding zou zijn om heen te gaan-
Het feit, dat Poincaré onmiddellijk voor
stander is gebleken van een volledig af
treden van het kabinet, zonder een her
vorming te beproeven, wordt algemeeii
uitgelegd als een aanwijzing, dat hij het
bewind moe is en thans wil heengaan.
Het ministerie-Poincaré is een van de
ministeries, die tijdens de parlementaire
geschiedenis van de derde republiek, het
langst hebben geregeerd. Slechts twee
keer heeft een persoonswijziging vooreen
portefeuille plaats gehad, namelijk nadat
Fallières bij de verkiezingen gevallen was
en na het ontzettend ongeluk met jninis»-
ter JBokanows'ky. Verder heeft dit laatste
feit ook aanleiding gegeven, tot het schep
pen eener nieuwe portefeuille, die van
den heer Eynac. Overigens behield het
ministerie zijn aspect sinds het 23 Juli
1926 optrad na den val van het minj-
sterie-Herriot, toen het kartel van de link-
sche partijen het land aan den rand van
den afgrond had gebracht.
De ontslagaanvraag van het kabinet
heeft in parlementaire kringen de groot
ste verbazing gewekt en scherpe com
mentaren met betrekking tot de laatste
stemming van 't radicale congres te Angers
uitgelokt. De bladen geven in krachtige
bewoordingen uiting aan dezelfde gevoe
lens- De „Temps" spreekt van „de hin
derlaag van Angers" en het „Journal des
Débats" van „een oproerige manoeuvre"
Het mcerendeel der bladen verlangt voort
zetting van het werk van Poincaré, daar
het land doorzetting van het nationaal
herstel eischt.
In parlementaire kringen dringt men
er op aan, dat Poincaré een nieuw, kabi
net zal vormen.
In de couloirs meent men, dat een
concentratie-kabinet, gaande van gematigd
radicaal tot Marin inclusief de waarschijn
lijkste oplossing zal bieden.
Een aantal radicale afgevaardigden
wenscht, dat een zitting der parlemen
taire groep bijeen zal worden geroepen,
om het besluit, dat te Angers bij1 verras
sing genomen is, te desavoueeren.
President Doumergue heeft gistermid
dag de voorzitters van de kamer en van
den iSenaat ontvangen, en met hen da
eerste besprekingen over de kabinetsr
crisis.
Twee huizen mei dynamiet vernield.
'Gisterochtend heeft in een huis te Bar
men een dynamietaanslag plaats gehad.
De eigenaar van het huis, een 50-jarige
man, die sedert eenigen tijd met zijn vrouw
in onmin leefde, heeft, waarschijnlijk in
een vlaag van jaloezie, zijn huis met be
hulp van dynamiet opgeblazen. Ook een
in de nabijheid gelegen sigarenwinkel, die
door hem gedreven werd, werd volkomen
verwoest.
Hoewel het huis door verscheidene per
sonen bewoond werd, zijn er geen men-
schenlevens te betreuren; alle huurders
zijn er met meer of minder lichte kwetsu
ren afgekomen.
Ver in den omtrek werden de venster
ruiten door den luchtdruk vernield. Rond
om de 'beide ongeluksplaatsen verdringen
zich groote massa's nieuwsgierigen. De
politie heeft uitgebreide .maatregelen ge
nomen om het terrein af te zetten, daar
gevreesd wordt, dat nog meer dynamiet-
patronen zuilen ontploffen.
Nader wordt gemeld, dat Meisloch 'bij
de ontploffing is omgekomen, terwijl zijn
vrouw zwaar gekwetst werd.
Weer twee boeven uitgebroken.
Uit de strafgevangenis te Gollnow,
waaruit eenige dagen geleden twee mis
dadigers zijn ontvlucht, waarvan één we
gens berooving en moord tot levenslange
tuchthuisstraf was veroordeeld, zijn
Maandagavond weer twee gevangenen ont
snapt. Ze klommen in het donker over een
muur en wisten in het nabij gelegen bosch
te ontkomen.
Een oorlogsmonument bezoedeld.
Onlangs werd te Dusseldorp een monu
ment onthuld, gewijd aan de nagedachte
nis van de gevallen officieren en man
schappen van het 39ste regiment infan
terie. Over de artistieke waarde van het
monument waren de deskundigen het niet
eens en er ontstond een geweldige penne-
strijd, waarin zich o.a. Ludendorff
mengde.
In den afgeloopen nacht is dit monu
ment nu door onbekenden bezoedeld. Op
het voetstuk werd met groote letters „leb
weiss nicht was soil es toédeuten", geschil
derd; verder werd eon zionistisch toeken
op het monument geschilderd en werden
■de neuzen van de beide soldaten, die op
het voetstuk staan, rood geverfd.
Een afschuwelijke beschuldiging.
In het proces tegen den moordenaar van
generaal Obregon, José Toral en diens me-
'debeklaagde, de Möeder-Overste Concep
tion, heeft een nieuwe wending plaats ge
had.
De regeoring van Mexico heeft na de
verklaringen van den beklaagde, dat hij na
zijn arrestatie gedurende negen uur door
de politie gefolterd is om hem een beken
tenis te ontlokken, alle radio-installaties
uit de rechtzaal doen verwijderen.
De dagbladen hebben order gekregen
zich van berichtgeving of commentaar in
zake bet proces te onthouden en het pu-
bliceeren van foto's te staken. Ook het of
ficieel persverslag zal niet meer ter be
schikking van de dagbladen worden ge
steld.
De dood van onderofficier Koch.
Het geval van den onderofficier van do
rijksweer Koch, die zoo&s men weet tien
dagen geleden doodgeschoten werd gevon
den, kan men thans Opgehelderd achten.
Zijn verloofde Anna Noth heeft gisteren
na een verhoor van vier uren een bekente
nis afgelegd. Zij heeft den onderofficier
Ivoch met een revolver van haar vader
doodgeschoten en is toen in de Elbe ge
sprongen om zich het leven te benemen,
welke poging evenwel door voorbijgangers
werd verijdeld.
Cholera-epidemie in Britsch-lndië.
Uit Bombay wordt gemeld, dat' in den
staat Travancore een cholera-epidemie is
uitgebroken, waaraan reeds 2000 perso
nen of 62 pet. van bet aantal door de
ziekte aangetaste personen ten offer zijn
gevallen. In de hoofdstad Trivandroem
kon uitbreiding door het nomen van ener
gieke maatregelen worden voorkomen,
maar in do meer zuidelijk gelegen streken
woedt de ziekte nog onverminderd voort.
Ook een regeeringscrisis in België?
Gisteren is in de Kamer het debat be
gonnen over de amnestie.
De toestand is zeer 'gespannen. Na den
ministerraad van 's morgens verklaarde
minister Janson, dat hij den toestand som-
ber inzag; werden de amendementen ver-
worpen, dan zouden de liberale ministers
vast en zeiker heengaan.
De Presidentsverkiezing in Amerika.
Blijkens de tot nu toe bekende uitslagen
van de gehouden verkiezingen is de ver
kiezing van den republikeinschen candi-
daat Hoover verzekerd.
Nader wordt gemeld, dat de meerder
heid voor Hoover overweldigend is.
Van de 531 stemmen der kiesmannen
heeft Hoover op 't oogenblik reeds 444,
zoodat bij met nog grootere meerderheid
zal worden gekozen dan Goolidge in 1924'
Korte berichten.
Bij Lodz is een ongeluk geschied, dat
6 personen het leven kostte. Een boer wil
de met zijn wagen, waarin zijn uit 6 per
sonen bestaand gezin zat, de spoorbaan
oversteken, toen een trein naderde en den
wagen volkomen verpletterde. De inzitten
den en het paard waren terstond dood.
Het aantal w e r k 1 o o z e n in Enge
land bedraagt thans 1.374.700, zijnde
30.513 meer dan een week geleden en
268.643 meer dan een jaar geleden.
Het observatorium te1 Kew heeft gis
terenmorgen om 4 u. 24 minuten een
aardbeving van matige hevigheid ge
registreerd. Het centraal punt der aard-
beying ligt naar schatting op 10.000 mijl
afstand, waarschijnlijk in de Stille Zuid
zee.
De postvluchten naar intflë.
De „Köln. Ztg." getuigt van de waar
deering door het blad gekoesterd voor
de Nederlandsche luchtvaart naar Indië.
Dat Nederland hier den Engelschen voor
is, vinden velen in Groiot-Britannië niet
aangenaam., maar een feit is het inmid
dels.
Het behoeft geen bstoog, dat dezo po
ging der Nederlanders ook voor Duitsch-
land van belang is, zegt het blad. En
dat niet alleen uit de zakelijk overwe
ging, dat de luchtpost een zeer "belang
rijke lijdsbesparing oplevert.
Er is bij deze zaak een beschavings-
belang betrokken. Europa heeft zware
zorgen over het ontwakend Azië. Bei
den begrijpen elkaar niet zoo goed meer.
De ontwikkeling der dingen d.'ij t deze
twee uit elkaar in plaats van naar el
kaar toe. De postverbinding is een brug
voor de uitwisseling van gedachten. De
kortere brug maakt deze gedachtenwis-
seling levendiger, vergroot de kans op
begrip.
Daar ligt de groote verdienste die Ne
derland zich verworven heeft, door zijn
stout en krachtig aanpakken van dit pro
bleem.
Wethoudersverkiezing te
Haarlem.
Naar gemeld wordt heeft de heer G.
Wolzak Hzn (A. R.), die in de umthou-
dersvacature-Bruch candidaat was der
R.K.- en A.R.-partij, zich terwille van
de rechtsche eenheid teruggetrokken. De
R.K.-, A.R.- en C.H.-fractie zullen nu
candidaat 3tellen den heer L. N. Roo-
denburg (C.H.) Deze cand datuur zal ook
'gesteund worden door de "V.D.-fractie,
Binnenland.
Het Voorl. Verslag over de Onderwijs-
begrooting.
Het boekdrukkers-prijstarief.
De postvluchten naar Indië.
Dr de Haas over inenting en encephalitis
Buitenland.
De presidentsverkiezing in Amerika. De
verkiezing van Hoover verzekerd.
De Kabinetscrisis in Frankrijk.
De Belgische regeering en de amnestie.
zoodat de verkiezing van den heer Roo-
denburg verzekerd is.
De retourvlucht uit Indië.
Dij de directie van "de K. L. M. ia
gisteren het volgende telegram ingeko
men van de bemanning van het vijfde
Vleig'tuigi de II.-N.A.E.N.:
Heden te 15 uur in Bandoeng gestart
en 16.31 uur te Batavia aangekomen.
Morgen wordt retourvlucht aangevangen.
Alles in orde.
Mr Th L. Prins.
Te Utrecht is overleden, 58 jiaiaï oud,
de heer Mr Th. L. Prins, sedert Mei
1914 kantonrechter te Schoonhoven, voor
heen griffier bij het Kantongerecht te
Zierikzee.
U kunt het bekomen bij Apoth. en Drogisten In
doozen van 30 en 60 ct. en In tuben van 80 ot.
Uit het Boekdrukkersbedrgf.
Gisteren is in het Jaarbeursgebouw te
Utrecht een buitengewone gemeenschap
pelijke algemeene vergadering gehouden
van de Federatie der werkgeversorgani-
satiën in het boekdrukkersbedrijf. Voor
deze vergideiing bestond, naar de Stan
daard meldt, een zeer groote belangstel
ling.
Na de formeele zaken kwam aan de
orde de bespreking van de vraag: hand
having of afschaffing van de bindend-
verklaring van de tarieven, alsmede van
de periodiekenbeschorming. Ingekomen
waren voorstellen van het district Am
sterdam en het district Gouda, om de
bindendverklaring van het tarief te doen
vervallen. Het algemeen hoofdbestuur
wees in zijn toelichting op dit voorstel
er op, dat afschaffing van het tarief
eveneens' za.1 doen vervallen de perio
diekenbescherming, de rege'ing met hoi
rijksinkoopbureau en de distributierege
lingen ifiet de gemeentebesturen.
Voorts zal afschaf ing van het tarief
een belangrijke vermindering van het ge
zamenlijke inkomen der drukkers betee-
kenen. Tien procent p ijsve lag ng zal een
jaarlijksch verlies aan winst beteekm n
van vier millioen gulden, terwijl ook de
inkomsten uit de ruim 2003 beschermde
periodieken, die een omzet van tien mil
lioen gulden beteckenen, mrt eernge mil-
lioenen zal verminderen. Voorts zal bij
afschafiing van het tarief en. da daaruit
voortgevloeide p jj daling het zmr moei
lijk zijn om met name ten plattelande
de collectieve arbeidsovereenkomst in
stand te houden. Er zal een streven
komen om de arbeidsloonen, die onge
veer een derde van den kostprijs
beteekenen, te gaan verlagen. Hieruit zul
len vanzelf ernstige botsingen met de
arbeiders voorlkomen.
Na afhandeling van dit punt zou het
conflict met den Handelareribond worden
besproken.
Zilverbons van tl.—
De agent van het Ministerie van Fi
nanciën te Amsterdam deelt aan het
V. D.-bureau mede:
Ten einde misvattingen te voorkomen
wordt er on gewezen, dat de zilverbons
van f.1welke zijn gedateerd 1 Febr.
1920, niet zijn 'ingetrokken en dienten
gevolge nog gangbaar en wettig betaal
middel zijn.
De hierbedoelde zilverbons zijn aan
beide zijden bedrukt.
A
