No. 30
Zaterdag 3 November 1928
43e Jaargang
HetWieg&kmd
PUROL
ÜITLflïlS
HENDRIKSE Go's BANK - GOES
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Bank-Associatie
JUMBO bovenal.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
MAATSCHAPPELIJK ISOLEMENT.
kantoor Goes
Effecten
Coupons
Spaarboekjes (4.os rente)
L. DUVEKOT Sz. - GOES
per 1 November 1928
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, l. Burg. Tel. no. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per posL f3.
Losse nummers f0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 cj
Bij abonnement belangrijke korting.
In ons isolement, in onze zelfstandig
heid, onze beginselvastheid ligt onze
kracht.
Ten opzichte van het politieke leven
wordt dit onder ons vrij algemeen er
kend.
Zelfs zijn er niet weinigen die nog
een stapje verder willen gaan en met mis
kenning van het woord van Groen van
Prinsterer, a'le samenwerking met andere
partijen zonder meer willen afsnijden.
Op maatschappelijk gebied ech
ter wordt de groote beteekenis van dit
woord nog veel te weinig gevoeld.
Met name door de boeren en de mid
denstanders.
Onze Christelijke arbeiders hebben wat
dit betreft van heter inzicht blijk gegeven.
Reeds een vijftig jaar geleden begrepen
de mannen van „Patrimonium", dat zij
van het neutrale Al-g. Ned. Werklied en-
verbond waar met hunne beginselen niet
werd gerekend, geen deel meer mochten
uitmaken, maar dat zij in isolement,
hunne kracht hadden te zoeken.
Ook de mannen van de vakorganisatie
hebben dit. gevoeld. Zij hebben begrepen,
dat zij door lid te blijven van de alge
meen© bonden in de massa zouden on
dergaan, dat zij hunne beginselen zouden
schaden ©n hun Koning smaden en dat
zij alleen door zelfstandig op te treden,
kracht eh invloed zouden kunnen uit
oefenen.
Aian smaad en hoon heeft het hen daar
bij niet ontbroken.
Zij werden beschouwd a's spelbrekers,
als meoschen die de kracht van de ar
beidersbeweging ondermijnden. En waar
voor? Het ging toch in de vakbeweging
om practische zaken, om vragen van loon
en arbeidsduur en dergelijke? Dat waren
toch zaken liggende in de neutrale zone,
waarbij het er niet toe deed van welk
beginsel men uitging!
Onze Christelijke arbeiders echter zijn
stilletjes hun gang gegaan. Zij: hebben
zich niet door op het eerste gezicht
schoon schijnende redeneeringen laten
verlokken, maar zij hebben zich naar
eigen beginsel georganiseerd.
En hoe -chitterend is in en door hun
optreden de waarheid van Groen's leuze
bevestigd.
.De Christelijke organisaties mogen dan
nog niet zoo sterk zijn ais de „moderne"
vakbonden, groot is toch de invloed, die
zij, ook in het algemeen belang, hebben
uitgeoefend.
Positief door de arbeidsvoorwaar
den te verbeteren en krachtig mee te
werken aan de verheffing van den arbei
denden stand en negatief door de
revolutionaire vakbonden te temperen en
ze te dwingen met hen te rekenen.
In de leringen der boeren en midden
standers had men langer werk om tot
de overtuiging te komen, Aat voor de
handhaving van het eigen beginsel, isole
ment, organisatie naar eigen beginsel,
plicht is en roeping.
Als 'argument wordt hierbij meestal
aangevoerd, dat de tegenstellingen hier
minder scherp zijn en dat hier inderdaad
een neutraal terrein is, waarop personen
van verschillend beginsel elkaar kunnen
ontmoeten.
En wij willen het niet ontkennen. Maar
ontkend kan evenmin worden, dat ook
onze boeren en middenstanders telkens
weer in aanraking komen met vraagstuk
ken die een principieelen kant hebben.
Wij nemen slechts als voorbeeld de
verhouding van patroons en arbeiders.
Men kan zich daarbij op het stand
punt stellen, dat de werkgevers het voor
het zeggen hebben en dat zij hebben
uit te maken hoe de arbeidsvoorwaarden
zullen zijn.
Het geheele vraagstuk wordt dan opge
lost in een machtskwestie, zooals ook
de socialistische vakbonden dat doen. Niet
het recht geeft den doorslag, maar de
macht.
Wie echter leeft bij Gods Woord, die
weet dat dit standpunt ten ©enenmale ver
werpelijk is. Die weet dat wij hebben te
zoeken en te handhaven ook op maat
schappelijk gebied, de gerechtigheid van
het Koninkrijk Gods.
Die zal ook rekenen en overleggen, maar
hij zal tegelijkertijd geen oogenblik uit het
oog verliezen, dat hij feitelijk slechts rent
meester is. Of neen, niet slechts rent
meester, maar dat hij door God ver
waardigd werd een verantwoordelijke
plaats in te mogen nemen.
Het gevolg is, dat 'hij de dingen anders
zal zien. Dat hij telkens weer zal grijpen
naar den Bijbel om te zien wat Gods
Woord hem ook omtrent deze zaken te zeg
gen heeft.
En zoo zijn er tal van onderwerpen, die
naar eigen beginsel moeten worden beoor
deeld en behandeld.
Daarom valt het toe te juichen, dat onze
middenstanders, onze boeren en tuinders
hebben ingezien dat zij in isolement, in be
ginselvastheid, in organisatie op Ghriste-
lijken grondslag, hunne kracht hadden te
zoeken.
En daarom ook moet het worden be
treurd, dat er nog altijd zoovelen zijn die
dit niet inzien en die daardoor de kracht
van onze eigen organisaties verzwakken.
Isolement, organisatie onder eigen ba
nier, is ook voor onze middenstanders en
boeren en tuinders noodig en gewensc'ht.
Niet om af te breken en de krachten te
versnipperen, maar om te beter te kunnen
houwen, om te krachtiger te kunnen ar
beiden.
Er blijft altijd nog plaats voor samen
werking.
Maar dan samenwerking als organisa
ties met behoud van eigen zelfstandigheid
en onder hooghouding van het eigen be
ginsel.
Theodorus Niemeiier
Groningen
De Zeppelin.
Dr Eckemer heeft meegedeeld, dat hij
de uitnoodiging van den rijksverkeer-mi
nister, om ©en bezoek aan Berlijn te
brengen, aangenomen he>eft. Dr Ecfcaper
heeft het bezoek op a.s. Maandag be
paald. Het luchtschip zal te Staaken
landen. Daar de dagen kort zijn, ,zal de
Zeppelin des nachts con. één of twee uur
vertrekken oom tijdig te Berlijn te zijn.
Ook bij den terugtocht van Berlijn naar
Friedrichshafen zal het luchtschip des
nachts vertrekken.
Dr Eck-e.ner acht het uitgesloten, dat
hij bij zijn tocht naar _Berlij!n tegelijkertijd
ook Oost-Pruisen en de andere deeleh:
van het land, die hij bij zijn grooten
proeftocht over Duitschland overgeslagen
heeft, kan bezoeken. De moeilijkheid ligt
ook hier weer in de korte dagen. Daaren
tegen zal de Zeppelin zeven kleine toch
ten maken om de voorgeschreven proe
ven met het blauw,gas af te leggen.
De uitsluiting in de Duitsche ijzer-
industrie.
Het bestuur van den Christelijben me
taal-arbeidersbond, heeft als volgt stel
ling genomen: Door het bindend verkla
ren van de scheidsrechterlijke uitspraak
is, volgens het Duitsche recht een nieuw
tariefcontract tusschen de' partijen tot
stond gekomen- De Christelijke metaal-
arheidexsbond stelt zich zonder voorbe
houd op deze 'basis.
De werknemers voorzoover zij ontsla*
gen zijn, maken ten gevolge van dezen
rechtstoestand aanspraak op werkloozen-
ondersteuning van staatswege- Voor de
schade, welk© voor den bond ontstaaf
door toedoen van den werkgeversbond
Noord-West en de daarbij aangesloten
ondernemingen, zal de bond schadever
goeding eischen.
Naar 'het „B. T." uit Dusseildorf ver
neemt, dreigt het arbeidsconflict in de
Noord-West Duitsche metaalnijverheid nog
grootere afmetingen aan te nemen.
De vakvereenigingen der metaalwerkers
in bijna alle groote districten, welk aan
het Noord-Westelijke gebied grenzen, waa#
d© uitsluiting is afgekondigd, hebben de
bestaande en ten deele reeds afgeloopen
loon-overeenkomsten opgezegd.
In het geheel vallen onder deze over
eenkomsten ongeveer 100.000 man, ineest
werkzaam in bedrijven, die het ijzer en
staal verder verwerken.
250.000 arbeiders staan nu reeds op
straat.
D'e bedrijven zijn alle stilgelegd; de
vuren zijn gedoofd en zelfs de leerlingen
kregen vacantia. Er zijn geen inciden
ten voorgekomen, daar allen zich ge
dragen volgens de aanwijzingen van de
vakvereenigingen.
De niet igeorganiseerden zullen 'tmeesi
onder de uitsluiting gebukt gaan. De vak
vereenigingen hebben dan ook in de laat
ste dagen een groot aantal nieuwe leden
kunnen boeken.
De -vakvereen. verdedigen het stand'
punt, dat de patroons niet tot uitsluiting
maar tot sluiting van hun bedrijven zijn
overgegaan. Indien zij deze opvatting in
gang weten te doen vinden, zullen de
slachtoffers van de uitsluiting werkloo-
zensteun krijgen.
Wanneer men rekening houdt met de
vrouwen en kinderen van dg uitgesloten
arbeiders, zijn er een millioen personen
bij dit geschil betrokken. De arbeiders
krijgen wel een onderstand van "25 M-
per week uitbetaald, maar de vraag is
hoe lang de vakorganisaties in staat zul
len zijn deze toch al onvoldoende onder
steuning uit te betalen. Het inter-nationtial
verbond van vakvereenigingen heeft be
sloten de arbeiders te steunen.
Gift van Nederlandsch industrieel aan
Mussolini.
De directie van de door Philips onlangs
te Milaan gestichte gloeilampenfabriek
heeft aan Mussolini 50.000 lire 'doen toe
komen in obligaties van de Littorio-
ïeienitig -zijnde het bedrag, dat ze aan
de openingsfeestél'ijkheden ten koste had
willen leggen. Deze geste 'is bedoeld als
antwoord op Mussolini's oproeipl, om zoo
weinig mogelijk geld voor oimotidig ver
toon uit te geven. De obligaties zijn "ge
voegd bij de partij', diei 23 "Oct.. plechtig
op he|t Altaar des Vaderlands werde-n
verbrand. Mussolini heeift aan de Neder-
landsche onderneming zijn dankbaarheid
te kennen gegeven.
Aardbeving.
In het district Santa Barbara hij Los
Angeles zijn Donderdagavond twee zware
aardschokken gevoeld, die ernstige naate-
rieele schade hebben veroorzaakt.
Vlak na de aardbeving, waarvan de eer
ste stoot 's avonds om kwart voor tien en
de tweede om vijf minuten over elven ge
voeld werd, ontplofte de gashouder van
het plaatsje. Door -den luchtdruk werden
een naburig schoolgebouw en een clubhuis
van een sportvereeniging beschadigd.
Voor zoover tot dusver bekend is, werden
geen menschen gekwetst. Lompoc -heeft
ongeveer 2000 inwoners.
De beste 6 ets. Sigaar.
Uitsluitend bij
GROOTE MARKT 1&
Naast Hotel „De Korenbeurs"
De (oesiand te Nieuwpoort.
D© Belgische minister van "Openbare
Werken heeft thans meer geruststellende
berichten van de ingenieurs van Bruggen
en Wegen(Waterstaat) uit de Yze-rstreek
ontvanig-en. Toegegeven wordt echter, dat,
hoewel alle onmiddellijk gevaar voor in
storting der sluis te Nieuwpoort blijkt te
zijn jgeweken, voortdurende waakzaam
heid geboden blijft in afwachting dat met
d-e-n herbouw der na den oorlog in aller-
haast uitgevoerde- sluizen en dijken een
begin worde gemaakt.
De verkiezingen voor de gemeenteraden in
Engeland.
De totale uitslag voor Londen is nu be-
kend geworden. De winsten en verliezen
zijn als volgt verdeeld: gemeentelijke her-
j vormingspartti winst 6, verlies 57; arbei
derspartij resp. 61 en 1; vooruitstrevenden
i resp. 6 en 16; communist resp. 1 en 0.
OP AANVRAGE WORDT U GRATIS TOEGE
ZONDEN DE BROCHURE OVER GRANULINE,
HET MIDDEL VAN DR. J. H. VAN GRAFHORST,
ARTS. TEGEN TUBERCULOSE EN KLIER-
ZIEKTE. Middelburgschestr. Pl7, Schetenlngen.
Vooral in het noorden van Londen heeft
de arbeiderspartij haar slag geslagen.
Dp eindcijfers voor de 80 steden ge
ven het volgend beeld: arbeiderspartij 130
winst, 19 verlies; liberalen resp. 13 en 28;
onafhan-kelijken resp. 10 en 41, conserva
tieven resp. 15 en 80.
Ramsey MacDonald zeide- dat de uitslag
een treffende aanwijzing is hoe het ge
tij verloopt.
Van den anderen kant "zeggen de con
servatieven, dat deze verkiezingen, di-e
geheel van pl'aatselijken kard zijn, niets te
maken hebben met de komende al'geme-ene
verkiezingen en er geen invloed op zul
len uitoefenen, vooral omdat er dan 5 mil
lioen meer vrouwen op de kiezerslijst zul
len staan.
Korte berichten.
T-e Milaan is tengevolge' van een
ontploffing een riool ingestort, waardoor
zeven arbeiders, bedolven zijn, van wi-e
er drie gedood werden. M-en schrijft de
ontploffing toe aan ©en o-peenhooping van
moeras-gassen.
Op 1 Oct-ob-er had een aantal groote
ondernemingen in den Oeral- moeten over
gaan tot de invoering van den zeve'n-
urig-en werkdag. Op -dien -dag is het echter
slechts in één vïjlenfabriek gebeurd. Re
andere waren niet klaar met cle voorberei
dingsmaatregelen. De overgang is nu be
paald op 1 Januari, maar do-o-r den tragen
gang van voorbereiding vreest de Praw-
da, dat er ook dan nog niets van komen
zal.
De eerste sneeuw is in Engeland ge
vallen, namelijk in het Noor-den van het
merendistrict.
Moeders nemen voor de roode,
gesmette of ontstoken huid van
de kleine, uitsluitend
het allerbeste, en dat is
Doos 30 en 60 ct.Tube 60 ct. Bij Apoih. en Drogisten
Burgemeester van D'en Helder.
Blijkens een bericht in de „Staatscou
rant" is benoemd tot burge-me-este-r van
Den Helder de heer W. F. G. L. Dries-
sen, thans burgemeester van. Koog aan
de Zaan.
Het tod 1 envraagstuk.
Het bestuur der vereemiging „Het Ne
der jandsche Wegencongres" heeft, naar
in „Wegen" wordt medegedeeld, beslo
ten op de a.s. jaarvergadering de vraag
aan de o-rde te stellen: Op welke wijze
is het mogelijk de tollen in ons land te
doen verdwijnen en wat kan worden ge
daan ter bespoediging daarvan?
Christel ij k rijkspersoneel.
Donderdag 1 November waren vertegen
woordigers van de vakgroep rijkspersoneel
van den Neder andschen christelijken bond
van personeel in publieken dienst te
Utrecht bijeen.
.D'e vergadering waardeerde, dat de re
geering het eenstemmige advies van de
.subcommissie uit het georganiseerd over
leg vo-o-r ambtonaarszaken had aanvaard,
al hebben de -organisaties daarbij ter wille
van de eenstemmigheid zich a.lerlei be
perkingen moeten opleggen.
Als gevolg van het aanvaarde advies
is, wat de- werklieden betreft, het percen
tage v-o-o-r den aftrek voor 2e en- 3e
kfassegemeenten resp. 6 en 12 pet. ge
worden (was 8 en 16 pet.).
Voorts ontvangen de werklieden in de
eerste vier groepen een ve-rhooging van
3 ce-nts en de groep-en 5 .en '6 4 cent
per uur, echter nadat daarmee de garan-
tie-to-eiage zal zijn verrekend. Dat de ga
rantie-toelagen vervallen juichte de ver
gadering toe-, omdat deze to-t allerlei on
billijkheden aanleiding gaven. Niettemin
zullen er door deze oplossing, zijn, die
practisch geen verhooging ontvangen, an
deren die slechts een zeer geringe ver
hooging krijgen. Die vergadering was van
Binnenland.
Verbetering van den economischen toe
stand in Zeeuwsch-Vlaanderen.
De nieuwe leerlingenschaal voor de L.
Scholen.
Buitenland.
De Zeppelin zal Maandag te Berlijn zijn.
De uitsluiting in de Duitsche staal
industrie.
Gemeenteraadsverkiezingen in Engeland.
Aardbeving in Californië.
meening, dat er geen rust z,al zijn voor
dat het l-oonpeil van 1920 zal zijn her-
Osteld, omdat de ingrijpende loonsverla
gingen do-o-r de regeering, naar haar eigen
zeggen, slechts noodgedwongen zijn toege
past, niet o-mdat de 1-o-onen op zichzelf
te ho-og waren.
Diefstal? Het had reeds gerui-
men tijd de aandacht van de politie te
Arnemuiden getrokken, dat binnenkomen
de schippers uit Arn-etmuid-en vrij groote
hoeveelheden steenkolen en briketten aam
wal brachten, en 'die kolen aan verschil
lende inwoners van Arnemuiden verkoch
ten- Gisteren hield de politie t-e Arnemui
den eein vlsschersvaartui'g aan, dat b-leek
geladen te zijn met ongeveer 45 H.L.
steenkolen op welk vaartuig en inhoud
zij beslag legde omdat zij gegrond ver
moeden had, dat die steenkolen o-p on
rechtmatige wijze-waren vertcr-egen. Vol
gens de verklaringen van den schipper
zouden d© kolen afkomstig zijn van In
ternationale sleepbooten 'en zouden die
kolen tegen ruiling voor visch zijn ver
kregen. Een en ander zou hebben plaats
gehad -op de Oos-terscheld-e. De politie
stelt "een onderzoek in om te w-eten te
ko-men in hoeverre dit op waarheid berust
en naar de juiste herkomst van de kolen.
Het Z -V'Iaamsche welvaart-
r,o'bloem. De'Kring Hulst van den
.-Brabantschen Chr. Boerenbond heeft,
-in verband met het feit, dat hij- kenni-s
heeft gekregen van "de pogingen,' die wor
den aangewend om met rij'kssteun te ko^
me-n tot uitbreiding van het tramnet in
'Oostelijk Z.-Vlaanderen met een z.g. land-
bo.uwlijn, terzake een schrijven gericht aan
de Ministers van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw, van Waterstaat 'en van
Financiën, aan de Ged. Staten van Zee
land en andere officieel© personen en col
leges. De kring, spreekt als zijn oordeel
uit, dat de- hoofdbron van bestaan in
Z.-Vlaanderen, Oostelijk deel, de landbouw
met dez© uitbreiding slechts weinig ,is
Met name de verbouw van suikerbieten,
mede een levensbelang voor de arbeiders
in dit gewest, zou door de Veel' te ho-o-ge
tramtarieven, door de afhankelijkheid van
vele landbouwers-pachters van belangheb
benden bij of belangstellenden in de Tram
wegmaatschappijen en door het feit, dat
bietenlevering aan de tram verplicht tot
verkoop aan enkele bepaalde fa,brieken
met uitsluiting van alle andere, van deze
uitbreiding en steun van zeer twijfelach-
tigen aard ontvangen.
In landbouwkringen is de vrees groot,
dat d.oor het tot s-tandkomen van een
dergelijke uitbreiding met genoemden of-
ficieelen steun, het graven van een ka
naal van Axelsche Sassing over Hulst
naar he-t Zeeg;at, met een zijtak welke het
bereikbaar maakt voor de- gemeenten
Zaamslaig, Boschkapelle, Stoppeldijk,
Hengstdijk en Zuidelijk Hontenisse, tot
in lengte van jaren .zou worden verscho
ven, terwijl a'ilaeii een zoodanig gepro
jecteerd kanaal een oples-sing biedt voor
de brandende vervoei'kwestie in deze
streek.
De kring verzoekt daarom met den
moesten aandrang aan rijks-, provinciale
en andere autoriteiten, iedeten financi-
eelen en moreelen steun, welke kan wor
den -gegeven, te willen reserveieron voor
b'ovenaantgedui-d kanaal, a-I hun invloed te
willen aanwenden, om het graven van
een dergelijk kanaal te willen bevorderen.