No. 29
Vrijdag 2 November 1928
43e Jaargang
no
14cent
PER PAK
s
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
HET CADEAU
per 1 November 1928
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg, Tel. no. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post f3.—
Losse nummers f0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cl
Bij abonnement belangrijke korting.
Valsche beschuldiging.
Onlangs werd ons door een der lezers
gevraagd wat er waar is van de beschul
diging, door „De Banier" geuit, dat de
burgemeester van Amsterdam, niettegen
staande bij antirevolutionair is en lid der
Geref. Kerk, de sluiting der Olympiade op
Zondag bijwoonde.
Hoewel de ongegrondheid van deze be
schuldiging reeds meermalen werd aange
toond, willen wij er, nu daarmee naar het
schijnt, nog steeds gewerkt wordt, toch
nog wel iets van zeggen.
"Wij doen dat door hier over te nemen
wat de „Arnhemsche Bost" over deze zaak
schreef.
„Het is, aldus bedoeld blad, een onware
berichtgeving en bovendien lasterlijk.
In deze beschouwing over het diep-zon-
dige, het verdorvene, het menscbverheer-
lijfcende, dat de Olympiade volgens „De
Banier" heeft aangekleefd, wordt ook ge
zegd, dat „alle geestelijke heil en leven
zijn weggetrapt". Voorts klaagt het blad,
dat de Koningin den laatsten Zondag de
Olympiade sloot. Een klacht, die we ver
staan, doch geenszins wettigt, hetgeen het
blad sdhrijft over Burgemeester de Vlugt.
„De Banier" kan weten, dat, deze er
niet geweest is. Zelfs de geïllustreerde
pers heeft de redactie daarover kunnen in
lichten.
Toen de Voorzitter van de Olympiade
den Burgemeester van Amsterdam vroeg
om bij het eindigen de vlag in ontvangst
te nemen en haar vier jaar te bewaren,
wat was toen 'het antwoord van dezen Be
windsman?
Dat hij baar gaarne wilde ontvangen,
indien de sluiting n i e t op Zondag plaats
vond.
Nu de sluiting op Zondag plaats vond,
heeft „de Banier" in de bladen kunnen le
zen en de geïllustreerde pers gaf het te
zien, dat de vlag door wethouder Dr Vos in
ontvangst werd genomen.
„De Banier" lastert dus, als hij zegt, dat
Amsterdam's Burgemeester de Olympiade
bijwoonde.
En waartoe diende de toevoeging: niet
tegenstaande hü lid der Geref Kerk is en
anti-revolutionair.
Heeft deze 'toevoeging niet een verdacht
bijsmaakje?
Moet èn die kerkgroep èn die partij ver
dacht gemaakt, als niet „zuiver in de
leer"?
Maar „de Banier" spreekt onwaarheid
over Amsterdam's Burgemeester en van
een door predikanten geredigeerd blad
wordt allereerst waarheid en geen laster
verwacht."
DE AANKOMST VAN DE ZEPPELIN.
.De landing.
De landing van de Zeppelin is goed
verloopen, slechts de talrijke menigte, die
in een staat v.an de grootste opwinding
verkeerde, leverde de grootste moeilijk
heden op.
Toen de kabels w^aren vastgemaakt,
was de menigte niet meer te houden.
Het cordon werd verbroken. Een ont
zaglijk gejuich steeg uit de menigte op.
In de hal waren de familieleden van
de bemanning, journalisten en gasten.
D'e berging van het luchtschip na de
landing was zeer moeilijk, aangezien het
schip twee keer gedraaid moest worden,
voordat het voor den Oostelijken ingang
was en in de hal geschoven kon wor
den. De talrijke menschen, die om bet
schip heen stonden, belemmerden de be
dieningsmanschappen natuurlijk in hun
bewegingen. Ten slotte kon men njjets
anders doen dan het bevel geven het
schip in de hal brengen, in de hoop;
dat de menigte wel zou uitwijken en de
bewegingen mee zou piaken. Dit lukte
ook vrij goed-
Twee douane-ambtenaren gingen' het
eerste aan boord, doch kwamen binnen 5
minuten terug, waarvoor zij door het pu-*
bliek met een krachtig bravo werden be
loond.
Bijzondere belangstelling bestond ex
voor den blinden passagier, dien iedereen
wenschte te zien. Hij scheen thans echter
zijn vrijpostigheid te hebben verloren en
hield zich aanvankelijk schuil. De Ame-
rikaansche consul en de hoofdcommis
saris van politie namen hem een kort
oogenbliK onder handen, om hem te ka
pittelen, hoewel dit toch niet van ganscher
harte ging. Toen de jongen zichtbaar
werd, steeg er een luid hoera onder de
menigte op.
Eindelijk stapte ook dr Eckener uit,
door de tallooze menigte jubelend begroet.
Hij was zichtbaar bewogen, en kon zijn
ontroering over de geestdriftige ontvangst
nauwelijks meester blijven. In zijn werk
kamer antwoordde dr Eckener op een
vraag, wat het moeilijkste gedeelte van
den tocht was geweest, lachend: „Het uit
stappen."
De Zeppelin heeft 101.683 poststukken
mee naar Duitschland (genomen, waar
voor de Amerikaansche de Duitsche post
administratie voor 75.713 .dollars zal' cre
diteuren.
Mededeelingen van dr Eckener.
Gisteravond is de bemanning van de
Zeppelin gehuldigd.
Dr Eckener zeide, dat zoowel de heen-
als terugreis vele malen niet gemakkelijk
waren geweest en dat het er dikwijls ern
stig heeft uitgezien.
Den tocht over den Oceaan heeft 'hij
nooit als een kleinigheid beschouwd, doch
de terugreis is zoo moeilijk geweest, dat
volgens zijn opvatting de Oceaan nog
lang niet bedwongen is.
Hij schilderde die stormachtige vaart
bij New-Foundland, waarbij hij dikwijls
het gevoel heeft gehad, dat het schip
dreigde t e breken. Door de couram i
ten heeft de bemanning gezien, hoe ver i
het luchtschip uit zijn koers is gedreven.
Uit de thans .opgedane ervaringen zijn
leeringen te trekken, die voor den voor
uitgang van den Juchtscheepshouw moe
ten dienen. Het is noodig het schip van
sterkere motoren te voorzien, zoodat men
niet meer bijna willoos en drijvend aan
de ongetemde elementen prijs gegeven is.
Wie in den mist den storm bij New
Foundland heeft meegemaakt, die kan de
omstandigheden beseffen, waaronder vel©
Oceaanvliegers omgekomen zijn.
Dr Eckener deed aan het Duitsche volk
de belofte, dat het denkbeeld der vluch
ten over den Oceaan verder ontwikkeld
zal worden.
Da „Graf Zeppelin" heeft zich goed
gehouden, doch wjj zuilen, aldus zeide
dr Eckener, sterkere schepen bouwen.
Volgens berichten in de hladen 'heeft
dr Eckener op de meest positieve wijze
verzekerd, dat de Graf Zeppelin zijn rol
als passagiersluchtschip over den Oce
aan reeds .uitgespeeld heeft.
„Dit luchtschip", zoo zeide dr Ecke
ner woordelijk, „komt, volgens mjjn on
dervinding niet voor het algemeen© ge
regelde passagiersverkeer in aanmerking.
Wjj moeten snellere en sterkere schepen
houwen, wanneer wij een geregelüen pas-
sagiersdienst willen inrichten."
Indrukken van passagiers.
De passagiers van de Zeppelin uitten
zich na hun aankomst te Friedrichshafen
allen geestdriftig over hun indrukken ge
durende den tocht.
De eenige vrouw aan boord zegt, dat zij
den tocht met het luchtschip volstrekt niet
als een heldendaad beschouwt, want zij
heeft met alle denkbare gemakken ge
reisd. Zij is nu echter eenigszins vermoeid
en moet eerst wat uitrusten. Een ander
Amerikaansc'h passagier heeft verklaard,
dat een van de mooiste indrukken op den
tocht de blik op het verlichte Friedrichs
hafen geweest is.
Zeer interessant hebben de passagiers
de vlucht boven Dyon gevonden. Men
vloog echter zeer hoog, zoodat men slechts
een lichtzee kon zien.
De verstekeling.
Het Kurgarten Hotel, waarin thans de
blinde passagier van de Graf Zeppelin
vertoeft, is onafgebroken het doelwit van
een groote schare vrijmoedige journalis
ten, persfotografen en filmoperateurs.
Over het algemeen laat de verstekeling
echter heel weinig los, daar hij blkbaar
zeer vermoeid en overspannen is. Wel
heeft hü te kennen gegeven erg blij te zijn
op deze wijze de reis naar Europa te heb
ben kunnen maken. Terhune heeft, naar
de commandant verklaarde, uitstekend ge
zorgd voor het welzijn van de deelnemers
aan den tocht en is een goede steun ge
weest voor den steward van het lucht
schip.
Op de vraag, wat hij thans ging doen,
verklaarde hij, dat hij eerst zijn post ging
inzien. Reeds aan boord hadden hem tal
van aanbiedingen voor betrekkingen be
reikt en voor zijn toekomst maakte hij
zich in het geheel 'geen zorg.
Terhune verklaarde met een geheim
zinnig gezicht, dat hij een „arrangement"
met dr Eckener had, waardoor het hem
niet geoorloofd was, veel te zeggen.
Op de vraag, of dr Eckener, toen hij uit
zijn schuilplaats kwam, boos was geweest,
of gelachen had, gaf hij niet veel ant
woord. Wel verklaarde hij, dat dr Eckener,
evenals de overige leden van de beman
ning en de passagiers, zeer vriendelijk
voor b.em waren geweest.
Het moeilijkste was voor hem het vin
den van een geschikte slaapgelegenheid.
Hij had maar een hoekje moeten zoeken,
hetzij binnen het schip, hetzij in den salon.
•Overigens verklaarde hij, dat hij niet
lang in Duitschland dacht te blijven en
on'der de talrijke brieven en telegrammen,
die hem reeds ter hand gesteld waren, wel
"een aanbieding hoopte te vinden waardoor
de terugreis hem mogelijk zou worden ge
maakt.
Woensdag reeds lagen er stapels tele
grammen met aanbiedingen uit Amerika
en uit verschillende Europeesche steden
voor hem klaar. Een Amerikaansche the
ater-onderneming seinde: „Doe mijn aan
bieding tegen elke gage".
De plotselinge populariteit van den ver
stekeling aan boord van de Graf Zeppelin
dreigt danig in het gedrang te zullen ko
men als het volgende bericht waar zou
blijken te zijn. Naar men weet
heeft de Good year Zeppim Cy
haar publicatie-rechten over den tocht
uitsluitend verkocht aan da bladen van
Hearst, evenals Ullstein en Scherl dit
recht voor Duitschland verworven had
den. Daarom kon b.v. de Lokal Anzeiger
het bericht van het vinden van Clarence
Terhune aan boord het eerst publiceeren.
Nu zou een cóncurreerend Ameri'kaansch
persagentschap den jongen Terhune een
voudig aan boord gesmokkeld hebben om
toch een samenhangend verhaal over den
gebeelen tocht te kunnen geven. Het was
niet mogelijk geweest eén beroepsjourna
list aan boord te smokkelen en bovendien
zou deze gemakkelijk herkend en mis
schien door Eckener opgesloten zijn, om
dat de commandant anders niet aan zijn
contractueele verplichtingen zou hebben
kunnen voldoen.
De Duitsche journalist aan boord zou
echter ook reeds den indruk hebben ge
kregen, dat Terhun© geen vrijwillige ver
stekeling. was geweest, omdat de jonge
man overal me't zijn neus bij had willen
zijn en van alles had willen weten. Dat hij
op reis alle karweitjes opgeknapt heeft,
die men hem opdroeg, lag natuurlijk in
zijn rol. Wij geven het bericht voorloopig,
zooals wij het ontvangen hebben. Com
mentaar of tegenspraak zal wel niet lang
uitblijven.
N"V* ZEEPFABRIEKEN V/M
DE MAAS VAN BRERO
-af»e:i-doorm
De uitsluiting in de Duitsche staal
industrie.
Gistermorgen is in hat geheel© gebied
van de Noordwestgroep van de D'uitsche
ijzerindustrie de uitsluiting begonnen zon
der dat het tot ordeverstoringen of inci
denten is gekomen.
In het gebied van Hag'en is in zooverre
©en complicatie ontstaan doordat de an
helders de loonovereenkomst opgezegd
hebben, ofschoon in Hagen sinds Juli toe
slagen betaald worden. Dit is geschied
om de arbeiders in het Roergebied te
steunen. Deze opzegging zal waarschijnlijk
tegenmaatregelen van de werkgevers ten
gevolge hebben. liet zal' waarschijnlijk on
vermijdelijk zijn, dat binnenkort verschei
dene mijnen wegens g'ebrek aan afzet moe
ten worden stilgelegd. Reeds wordt in
beperkten omvan'g op' verschillende mij
nen gewerkt, voornamelijk die, welke voor
de cokesverzorging werken.
De vakvereeniginigen hebben een op
roep tot de uitgesloten arbeiders gericht,
om zich stipt te 'gedragen naar de in
structies van de vakvereenigingen, zich
kalm te houden en zich aan geen daden
van sabotage schuldig' te maken.
De communisten beginnen reeds groote
activiteit te ontwikkelen, doch vinden
voorloopig bij de arbeiders geen gehoor.
De algemeene opvatting' is, dat de strijd
van langen duur zal1 zijh.
In verschillende steden van het indu
striegebied worden de gemeenteraden in
buitengewone zitting bijeengeroepen om te
beraadslagen over steunmaatregelen voor
de uitgeslotenen. Het totale aantal uitge
sloten metaalarbeiders bedraagt 213.000.
Aardbeving.
De seismograaf van de universiteit te
Georgetown heeft eergisteravond even
voor middernacht viïij' hevige aardbevin
gen op'geteekend ,die zeven minuten duur
den. De seismograaf van de universiteit
te Chicago heeft eveneens aardschokken
op'geteekend, waarvan het centrum op on
geveer 2500 K.M. afstand moet hebben
gelegen.
Te EI Paso (Texas) tverden aardschok-
iv^ken gevoeld, die verscheidene seconden
aanhielden. Er is geen schade aangericht.
Te Chihuahua werden twee schokken
waargenomen, die scheuren j.n het regee»
ringspaleis en andere gebouwen veroor
zaakten.
Nieuwe aardverschuivingen in
Zwitserland.
Tengevolge, van den gestadigen regenval'
hebben zich op de Loeschbergspoorlijn
tusschen Brig en Lalden eenige aard
verschuivingen voorgedaan, waardoor het
spoorwegverkeer op dit traject onderbra
ken moest worden. Doordat de Loetsch-
bergiijn thans ook bel'ast is mét het ver
keer, dat anders over de door overstroo
ming onbruikbare St. Gotthardlijn gaat,
is deize tweede verkeersstremming dub
de! storend. De verbinding .wordt thans
door het overstappen in au&Ts onder
houden. De eenjg overblijvende doorgaan
de spoorwegverbinding; is nog slechts de
lijn Lausanne1Simpl'on.
De gemeenteraadsverkiezingen in
Engeland.
Gisteren zijn in Engeland gemeente
raadsverkiezingen gehouden.
In Engeland en Wales zijn de uitslagen
tot nog toe: Conservatieven Ï275 gekoze
nen; liberalen 419; arbeiderspartij 708;
onafhankelijken 164; katholieken 15; com
munisten 2. 1
De conservatieven hebben 8 zetels ge
wonnen, de liberalen 3, de arbeiderspartij
77, de onafhankelijken 6.
De conservatieven verloren 63 zetels,
de liberalen 10, de arbeiders 11, de on
afhankelijken 4, dei katholieken 6.
Korte berichten.
Boven Rome is Woensdag een wolk
breuk losgebarsten, begeleid door ©en
hevig onweer. De Po is in zijn hoven-
en middenloop buiten zijn oevers getre
den- H-et water stijgt nog steeds.
Een visschersvaartuig, dat van de
sardine-vangst terugkeerde, is bij1 den
jongsten storm, die aan de Atlantische
kust heelft gewoed, ter hoogte van Ar-
cachon vergaan. Een ander visschei'svaar-
tuig heeft van dei elf opvarenden er negen
kunnen redden.
Herziening Bezoldigingsbesluit.
D'e herziening van het bezoldigingsbe
sluit, waarover de Centrale Commissie
van Georganiseerd Overleg eindelijk na
de maandenlange besprekingen in de sub
commissie der Centrale Commissie, aan
de Regeering advies heeft kunnen uitbren
gen, .is, als wij, wel zijn ingelicht, zegt
het Handels blad, niet meer te be-
schouwen als een technische her
ziening, waartoe zij (overeenkomstig den
oorspronkelijken aisch van den minister
president) formeel beperkt had behooren
te blijven, maar als een bescheiden sa-
l'arisverhooging.
In verband met de overgangsbepaling
in het nieuwe ontwerp- zullen de kosten
uit deze herziening voortvloeiend, eersi
over twee jaren ruim zes millioen en
eenige tonnen voor den Staat bedragen.
D'e herziening, waarmede de minister
van Financiën reeds verklaard heeft zich
te kunnen vereenigen, zal nog door den
Ministerraad goedgekeurd moeten wor
den. Zij is bedoeld als een defini-
Binnenland.
Het Rijks-psychopathen-Asyl te Leiden ge
opend.
Voorloopig Verslag over de Justitie-be-
grooting.
Een^ wetsontwerp tot regeling der elec
triciteitsvoorziening.
Nadere bijzonderheden over het gewijzig
de Bezoldigingsbesluit rijksambtenaren-
Onregelmatigheden bij de Stoomvaart-Mjj
„Zeeland"?
"Buitenland.
De uitsluiting in de Duitsche' staal
industrie-
Nadere mededeelingen over de Zieppeliin-
Een aardbeving in Amerika-
Gemeenteraadsverkiezingen in Engelaifd.
I
tieve regeling, waardoor een tijd
perk van rust zal kunnen aanbreken over
de algemeene salarisregeling, die jaren
lang een onderwerp van actie is geweest.
D'e Nati-o-nale: Landstormdag.
Er werd na afloop van den Nationalen
Landstormdag te Dien Haag bericht, dat
op de boot StavorenEnkhuizen de hof
meester nog al wat te kort gekomen was
aan door landstormers genoten consump
tie. Het Landstormblad deelt nu mee, dat
de voorzitter van het D'ag. Bestuur van
den Landstormdag een onderzoek hiernaar
heeft laten instellen. Opgemerkt wordt,
dat de consumptieverkoop op de boot
geheel in de war liep, doordat de bedie
ning, bestaande uit 5 man, voor zijn taak
niet geheel berekend en in aantal veel te
klein was. D'e pachter der buffetten en de
hofmeester waren van te voren op het
te verwachten groote reizigersgetal (circa
1700 man) attent gemaald, maar deze
waarschuwing heeft blijkbaar niet gehol
pen, want de regeling der consumptie-
verkoop was totaal onvoldoende.
Niettegenstaande dat alles zoo zegt
't Landstoirmblad hebben de pachter
en het personeel een besten dag gemaakt,
terwijl niemand ook maar één cent is te
kort gekomen.
Een zelfde klacht over onbetaald
gebleven consumptie werd ten opzich
te van het statio-nsbuffet te Amersfoort
door „Het Volk" en de „Tel." geuit. Het
Landstormblad liet ook daarnaar een on
derzoek instellen. De stationschef ant
woordde op de vraag wat er gebeurd
was: „Dat bericht in de courant? Alles
gelogen. Van wanordelijkheid is geen
sprake geweest. Het- is mogelijk, dat er
een man is geweest, die een fleschje
bier niet betaald heeft, maar dat gebeurt
op eiken drukken dag en dan is dat niet,
omdat men niet wil betalen, maar meer
uit angst, dat de trein net zal vertrek
ken". En de gérant vertelde: „Wij hebben
er verbaasd van gestaan, van dat bericht.
D-e restaurateur wilde er eerst nog een
stuk tegen in de krant schrijven. Een
van de perronjongens heeft gezegd, dat hij
een cent en een halve cent in zilverpapier
heeft ontvangen, dat is alles."
Gasfabrieken.
Tot directeur der gem.-gasfabriek te
Harderwijk is 'benoemd de heer ir J. D'.
de Lind van Wijngaarden, werkzaam aan
het Techn. Bureau Schleeper te Me-
dan (N.-I.).
Electriciteitsvoorziening.
Een wetsontwerp is ingediend, houden
de algemeene regelen ter zake van elec
triciteitsvoorziening. D'e Memorie van Toe
lichting geeft een uitvoerig overzicht van
de ontwikkeling der electriciteitsvoorzie
ning hier te lande, beginnende met de
oprichting van particuliere bedrijven, ter
wijl daarna de gemeentebedrijven en. de
districtsbedrijven ontstonden, eindelijk de
provinciale bedrijven. D'e ontwikkeling
heeft er toe geleid, dat in vrijwel alle
provincies de electriciteitsvoorziening ge-
heiei of voor een groot deel in handen
van de provincies is gekomen.
Eet verlaten van het oonoessiestelsél
zou volgens den Minister geheel ingaan
tegen wat in den loop der tijden is ge
groeid. In de jaren, dat de concessies
gewerkt hebben is er een tijdvak van
groeten vooruitgang geweest. Echter be
staat er naar het gevoelen van den minis
ter wel aanleiding te breken met het
