No. 27
Woensdag 31 October 1928 43e Jaargang
HENDRIKSE&Co's BANK-GOES
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
HERVORMINGSDAG.
per 1 November 1928
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIOEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259,
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post. f3.—
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 d
Bij abonnement belangrijke korting.
Vandaag hervormingsdag.
Wij herdenken hoe Maarten Luther
door het pub'.iceeren van zijne stellingen
den stoot gaf tot de kerkhervorming die
ook voor het kerkelijk en godsdienstig
leven in ons land van zoo machtige be-
teekenis is geweest.
Het licht werd weer geplaatst op den
kandelaar. De kunstmatige muur des af-
scheidsels werd verbroken. Het net van
dwalingen waarin de Christenheid ver
strikt lag werd verscheurd en dc prediking
van het Evangelie dei' genade mogelijk
gemaakt.
Er is dus wel reden om het feit deï
kerkhervorming op een dag als deze te
herdenken.
Maar er is ook reden om ons te be
zinnen en degenen die zich zoo- gaarne
protestanten noemen en kinderen der her
vorming tot nadenken op te wekken.
De groote beteekenis van het optreden
der hervormers was toch hierin gelegen,
dat zij Gods Woord erkend wilden zien
als richtsnoer van geloof en wandel. Dat
zjj eischten erkenning van de volstrekte
souvereiniteit Gods en absolute onder
werping aan de goddelijke wet.
En dat is het wat met name in onzen
tijd al te veel uit het oog wordt ver
loren.
In onze dagen zijn er velen die zich
gaarne sieren met den naam protestant,
terwijl zij de beginselen van het Pro
testantisme met woord on daad verlooche
nen, omdat zij in. de plaats van Gods
Woord stellen de menschelijke rede.
Maar laten wij niet alleen en in de
eerste plaats naar anderen zien.
Immers ook bij hen die van harte
met de beginselen der kerkhervormers
instemmen is er veel dat toch feitelijk
met die beginselen niet in overeenstem
ming is.
Wij- brengen gaarne in herinnering het
woord van Luther: „Hier sta ik, ik kan
niet anders".
En nu kan zeker vati ons niet worden
gezegd, dat wij niet op ons stuk staan.
Dat, hier sta' ik" wil er bj ons wel
in. Maar het „ik kan niet anders" om
dat het in strijd is met Gods Woord
wordt zoo gemakkelijk veranderd in: ik
wil niet anders.
Hc-t blij,let in de pra.ctijk zoo moeilijk
onzen eigen wil te verzaken en God* wil
die alleen goed is, zonder eenig tegenspre
ken gehoorzaam te zijn. En. toch dat is het
waartoe ook deze hervormingsdag ons
oproept en waartoe wij als zonen en
dochteren der Reformatie verplicht zjn.
Wj zingen zoo gaarne en zoo gemak-
kei ijk met Luther mee: „delf vrouw en
kinderen 'tgraf, neem goed en bloed ons
af", maar hoe moeiljk valt het ons vaak
om slechts een klein deel van ons goed
voor de zaak des Heeren af te staan.
Er is dus wel reden om ons te be
zinnen.
Ma,ar aan ''den anderen ka,nt kan een
dag als deze ons ook, bj, al de donkerheid
va.n dezen tijd, moed doen grijpen,
Niet minder toch dan in Luthers dagen
geldt ook thans, zj 'tdain onder geheel
andere omstandigheden
De vjand rukt rast aan.
Met opgestoken vaan;
Hij draagt zijn rusting nog
Van gruwel on bedrog.
Do geest der revolutie dringt overal
door. En de verdeeldheid onder de belij
ders schijnt steeds grooter te worden.
Er is veel wat kan ontmoedigen. Maar
bj dat alles is ook nu nog waarheid:
Een vaste burg is onze God,
Een toevlucht voor de Zijnen I
Al drukt bet leed, al dreigt het lot
Hij doet zijn hulp verschijnen 1
En wat ook de menschen mogen on
dernemen: Gods Woord houdt stand in
eeuwigheid, en z;al geen duimbreed wj-
ken.
Op den goeden weg.
Wij hebben het niet verheeld, dat wij
tegen het voorstel van. het Centraal Co
mité van A.R. Kiesvereenigingen inzake
de candidaatste'.ling voor de Tweede Ka
mer ernstige bezwaren hebben, omdat er
van zelfstandige 1 jsten in de ver
schillende kringen of groepen van krin
gen geen. sprake is.
Aan den anderen kant willen wj niet
vergeten wij wezen daarop reeds
dat dit voorstel een belangrijke verbete
ring brengt.
Immers, wanneer dit stelsel wordt toe
gepast, dan wordt alvast dit bereikt, dat
er straks een vrij hechte band is tus
schen de kiezers en den gekozene.
Wij zullen dan wat deze omgeving be
treft kunnen spreken van den afge
vaardigde van Zeeland.
Een afgevaardigde waarvan dan ver
wacht mag worden, dat hij zich speciaal
voor de Zeeuwsche toestanden en Ze-euw-
sche belangen zal interesseeren, dat hij
een belangrijk aandeel zal nemen in de
propaganda in deze provincie en tot wien
men zich in voorkomende gevallen kan
wenden.
,Bat alles is van z,eer veel beteekenis.
Bovendien, kan het gevolg hiervan zijn,
dat na vier jaren als zoo een bepaalde
afgevaardigde met een bepaalden kring
als het ware is saamgegroeid, een tweede
stap gedaan wordt en aan de kieskringen
ook meer zelfstandigheid wordt geschon
ken.
't Is jammer dat nu nog niet krachtiger
in <iez.e richting gestuurd wordt.
Maar we zijn nu alvast op den goe
den weg.
En er is hoop voor de toekomst.
Voor onze kiesvereenigingen een aan
sporing om nu met kracht aan 'twerk
te gaan en alles te doen wat mogelijk
is om straks te komen tot een geestdrif
tige en bezielende verkiezingsactie.
Er zijn nu voorloopig allerlei zaken
van meer organisatorischen aard te behan
delen.
Maar onder en bij al dezen arbeid mag
geen oogenbük worden vergeten, dat er
straks eien geweldige strijd gevoerd zal
moeten worden voor de handhaving van
het gezag en de bevestiging van het
Chri stel jk g ezinsleven I
DE ZEPPELIN OP DE THUISREIS.
De reis gaat voorspoedig.
Het Duitsche proefstation voor de lucht
vaart heeft sedert gistermiddag 3.40 u.
op korte golf verbinding met de „Gral
Zeppelin". De ontvangst was uitstekend.
Het luchtschip berichtte, dat aan boord
alles wel was. Ook het stoomschip Ca-
tulin heeft de Zeppelin gezien.
Het stoomschip Maurctania seinde gis
teren om 12 uur draadloos, dat het de
Zeppelin gezien had, ongeveer in het mid
den van den Oceaan. Er stond een, zwak
ke Zuid-Westelijke wind.
Te Friedrichshafen is gisteren te 17.45
uur het volgende radiogram binnenge
komen: „Positie 1.15 uur M.E.T. 45 gr.
53 m. N.B. en. 41 gr. 40 m. W. L. Aan
boord alles wel. Graf Zeppelin".
Uit dit bericht blijkt, dat de Graf Zep
pelin thans de uitïoopers van het de*
pressiegebied doorvlogen en nu wel het
stormachtigste gedeelte van de reis ach
ter den rug heeft. Thans is de stabiele
hoogdruk bereikt. Bij goede windrichting
zal het luchtschip zijn snelheid a^nzien-
ljik kunnen opvoeren.
Het Duitsche s.s. „München" deelde
draadloos mee, dat het de Zeppelin gezien
heeft om .7 uur M.E.-tjd op 60 gr. 20 m.
N.B. en 31 gr. 29 m. W.L., d.i. ongeveer
halfweg tusschen New-Foundland en Ier
land.
De koers veranderd.
Volgens tusschen 12 en 1 uur vannacht
bj de luchtschoepswerf te Friedrichshafen
binnengekomen berichten, heeft de „Graf
Zeppelin" een onverwachte route inge
slagen, daar het luchtschip tusschen den
40en en 30en graad W. L. naar het
Noorden zwenkte, in plaats van, zoo-als
men tot nog toe op grond van de laatste
bj de werf ontvangen berichten aannam,
koers te houden 'in Zuid-Oostelijke rich
ting.
Inderdaad schijnt het zich te bevesti
gen, dat het luchtschip zich boven den
60en graad N.B. bevindt, en dus op een
route, die over Ierland gaat- Dr Eckener
heeft dus blijkbaar een poging onderno
men om toch den koristen weg te nemen,
die, naar men weet, de weg over Ierland
nog is.
Vandaag nog te Frladrichshaven
verwaoht.
Men, verwacht thans met vrij groote
zekerheid, dat het luchtschip, in den loop
van vandaag (vermoedelijk nog vóór het in
vallen der duisternis) te Friedrichshafen
zal .aankomen. Bij de aankomst zullen
zoowel vertegenwoordigers van de Rijks
als van de Beiersche regeering aanwezig
zijn.
De definitieve vaststelling van het pro
gramma voor de ontvangst hangt natuur
lijk af van het weer en van het tijdstip
der aankomst.
Op het postkantoor te Friedrichshafen
zijn de noodige maatregelen getroffen om
de post, die met de Zeppelin wordt ver
wacht, zoo spoedig mogelijk te vervoeren-
Ook van de zijde der douane zijn de noo
dige maatregelen voor de inklaring dei'
goederen getroffen.
Een bijzondere correspondent van Wolff
meldt, dat men er in „de kringen van
den Zeppelinbouw" op rekent, dat het
luchtschip eerst Donderdagmorgen te
Friedrichshafen zal aankomen. Het is wel
iswaar mogelijk, dat het reeds des Woens
dag boven Duitschland komt, maar dan
zal de „Graf Zeppelin" bet vaderland
toch bij het aanbreken der duisternis he
reiken. In dit geval zal het luchtschip
waarschijnlijk des nachts blijven kruisen
en b.v. een omweg over Berlijn maken
om vervolgens bj d.ylicht in Friedrichs
hafen te kunnen landen. Aldaar zijn reeds
alle voorbereidingen voor de ontvangst
getroffen. De hotels zijn vol. Er zijn maat
regelen genomen, om zooveel mogelijk
menschen bij het landen te kunnpn toe
laten. Een gedeelte van het veld is tegen
betaling van entrée voor de menigte be
schikbaar gesteld en de politie doet alles
om eventueele geestdriftige doorbraken te
kunnen voorkomen.
De verstekeling.
Zeer interessant is de vraag, wat. er
met den verstekeling zal gebeuren. Vol
gens inlichtingen te bevoegder plaatse in
gewonnen, zal hij bij de landing voor
eerst door de politie vastgehouden wor
den, die onderzoeken zal, of hij wel een
pas heeft. Tegen een overtreding van de
pasvoorschriften zou een zoo laag mo
gelijke boete, misschien 20 mark, opge
legd kunnen worden.
De jongen heeft de heele zaak zonder
twijfel van den. sportieven kant be
schouwd en zoo zal zijn waagstuk hier
dan ook worden opgevat- Men beschouwt
het hier van de humoristische zijde. In
elk geval hangt er veel af van do hou
ding van den Amerikaanschen consul te
Stuttgart tegenover het geval.
Men verwacht, dat de Amerikaansehe
consul den jongen van de vereischte pa
pieren zal voorzien. Zoo zou hij bij aan
komst door de Duitsche politie direct
weer vrijgelaten kunnen worden, daar
men voor ontvluchting niet behoeft te
vreezenl
De ontwikkeling der Belgische milicien®.
In een der regimenten van het garnji-
zoen van Brussel is een klein onderzoek
ingesteld naar den graad van ontwikke
ling der dezer dagen onder de wapenen
geroepen recruten. Van 65 miliciens werd
een klein examen afgenomen, bestaande
t.it een dictaat van vier regels, eenig©
eenvoudige rekenkundige bewerkingen en
een paar vragen betreffende de Belgische
aardrijkskunde en geschiedenis.
Vijftien der geëxamineerdsn gaven een
dictaat af zonder fouten; voor de aard-
jijkskunde bleek ruim de helft der recru
ten de namen der negen Belgische pro-
"inciën niet te kunnen, opgeven, terwijl
'ier-en-twintig onder hen zelfs niet een(s
wisten te zeggen, wie Leopold II was.
Aan het algemeen verplicht lager on
derwijs blijkt er du3 nog wel een en
ander te kunnen worden verbeterd.
Zou het resultaat in Nederland veel
beter zjn?
De Pressa.
Van verschillende zijden is gemeld, dat
de Pressa te Keulen een geweldig deficit
ou achtergelaten hebben. Daartegenover
wordt door den beheersraad medegedeeld,
dat uitgaven en inkomsten zich over het
i lgemeen binnen de perken van de voor
de opening der tentoonstelling voorgeleg-
c e .raming, die met zeven piillioen mark
ialanceerde, bewegen. Van een groot de
ficit kan dus in geen geval sprake zijn.
Venetic overstroomd.
Naar uit Venetië gemeld wordt, heeft
de vloed, opgedreven door een landwaart-
chen storm, deze eilandenstad grooten-
(.eels onder water gezet.
Het water heeft een hoogte van ruim
{>en halven meter bereikt. Het water
troomde langs het paleis der dogen, en
.rong door tot het historische piazza
Ban Marco, waar het tot twee voet hoogte
steeg, overstroomde vervolgens het kerk-
oortiek van de San Marco, waar juist
(Ie Mis werd gelezen en zette de vloeren
van de beroemde paleizen aan het plein
blank.
De toeristen, welke in do hotels aan het
Carale Grande logeeren moesten door de
portiers op de schouders naar den uitgang
gedragen worden, waar de gondels hen
opwachtten voor een rondvaart door de
straten. Honderden kruiers improviseer
den draagstoelen, waarin zij1 het publiek
door de overstroomde wateren droegen-
Ondanks het feit, dat het water de be
nedenverdieping overstroomde, hebben de
honderden gebouwen ongeveer geen scha
de opgeloopen, daar men te Venetië op
dergelijke evenementen voorbereid is.
Het kanaal AntwerpenLuik.
Gemeld wordt, dat het oorspronkelijke
tracé van de directe kanaalverbinding
AntwerpenLuik nu in zooverre is ge
wijzigd, dat het verlengd is met 3 K.M.
Vooral de slechte toestand van den onder
grond tusschen Beeringen en Hasselt
maakte dit noodig. Ook zal het kanaal,
dichter dan eerst voorzien was, bij de Ne-
derlandsche grens komen.
De amnestie-kwestie in België.
In den gisteren gehouden ministerraad
blijkt de minister van Justitie, Janson, die
zich tegen iedere verleening van amnes
tie aan cl" politieke veroordeelden verzet,
nogmaals met aftreding te hebben ge
dreigd, indien de door de speciale amnes
tiecommissie voorgestelde formule vo^g
amnestie voor alle veroordeelden wegens
oorlogsfeiten en gratie voor de anderen
mocht worden aanvaard. Ook de twee an
dere liberale ministers zouden hem dan
volgen.
Na eenige discussie streken de Vlaamscb
katholieke ministers de vlag voor Janson
en werd besloten de formule-van de Vy-
vere, strekkend tot uitdooving der oor-
logstraffen, maar zonder teruggeven van
de burgerrechten, dus zonder amnestie,
als uiterste grens van wat de regeering
kan goedkeuren, aan de amnestiecommis
sie, welke vandaag bijeenkomt, voor te
leggen.
De staking der Berlijnsche aardappel
vervoerders.
In verband met de reeds gemelde sta
king der karrevoerders en arbeiders van
de aardappelgroothandelaren te Berlijn,
wordt meegedeeld, dat het gisteren in den
loop van den morgen op verschillende
plaatsen tot het lastig vallen van werk
willigen is gekomen.
Zoo werd in de Riohthofenstrasse een
wagen door stakers aangehouden. Eenige
zakken werden opengesneden en wagen
bestuurders werden bedreigd.
Eerst na aankomst van het „overval-
commando" sloegen de daders op de
vlucht.
Hetzelfde geschiedde in Charlottenburg
in de Dankelmannstrasse, waar de zak
ken, die een karrevoerder op zijn wagen
had, werden opengesneden en van het
paard de teugels werden stukgesneden.
Communisten-actie in Japan.
Sedert de arrestatie van een duizend
tal communisten in Japan, na de alge-
meene verkiezingen, zes maanden gele
den, heeft de politie talrijke nieuwe ar
restaties verricht als gevolg waarvan een
500-tal beschuldigden, meerendeels socia
listische studenten -en intellectueel® jon
gemannen, begin 1929 aan de crimineel©
rechtbank zullen worden uitgeleverd.
De amnestie, die Ier gelegenheid van h
de troonsbestijging van den keizer zal
worden verleend aan verscheidene ge
vangenen, zal niet van toepassing worden
verklaard op deze gevangenen.
De autoriteiten nemen buitengewone
voorzorgsmaatregelen in verband met de
aanstaande plechtigheden. 5000 verdach
te personen zullen tijdelijk worden opge
sloten of nauwkeurig bewaakt tijdens de
kroningsplechligheden.
Huiszoekingen bij] Communisten.
De Poolsche politie heeft gedurende 2
dagen te Lemberg en in andere steden
van Oost-Galicië, evenals in Wolhynië,
talrijke huiszoekingen bij communisten
verricht, waarbij in het geheel 45 perso
nen gearresteerd zijn.
Er is veel materiaal gevonden, dat er
op wijst, dat er betrekkingen hebben be
staan tusschen de communistische par
tij in Oekraine en regeeringsorganen in
sovjet-Oekraine.
Voorts is te Lemberg een geheime druk
kerij ontdekt, waar communistische pro-
paganda-lectunr werd gedrukt. Onder de
gearresteerden bevinden zich personen
van alle klassen.
Het bestuur der Oekrainsche commu
nistische partij is op grond van een en
ander door de regeering ontbonden.
Korte berichten.
De apothekersbedienden ta Weencn
Binnenland.
De gemeente-begrooting van Middelburg.
De ontvangsten der spoorwegen over Sep
tember.
Prov. Staten van Zeeland (electrificatie
der middengroep).
De Utrechtsche autobuskwestie.
Ir Damme over de postviuchten naar
Indië.
Ir L. A. Fruytier benoemd tot gouver
neur van Curasao.
Buitenland.
De Zeppelin wordt vanavond te Frie-
drichslhaven verwacht.
Actie tegen de communisten in Japan en
Polen.
Critieke toestand in Rusland?
Overstrooming in Venetië.
eischen hooger loon. Zij hebben een sta
king aangekondigd voor het geval de apo
thekers niet toegeven.
De besmettelijke ziekte, welke op
het oogenblik de bevolking van het zuid
westen der provincie Sjansi in China
teistert, schijnt pest. te zijn.
De verdubbeling van de belasting
op de vrijgezellen, waartoe de Itaüaan-
sche ministerraad onlangs heeft besloten,
zal volgens een koninklijk besluit op 1
Januari a.s. ingaan. Vrijgesteld worden
slechts diegenen, die geen werk kunnen
verrichten of in ziekenhuizen worden ver
pleegd en geen eigen inkomsten hebben.
Volgens een bericht uit Tokio zal
baron von Hühncfeld, die onlangs op een
vliegtocht van Stuttgart over Azië te To
kio is aangekomen, zijn vliegtuig „Euro
pa" daar voorloopig laten, en over zee
naar Duitschland terugkeeren.
In Juni van het volgende jaar zal hij
dan van Tokio uit trachten over de Stille
Zuidzee te vliegen.
Tengevolge van het wassen der Maas
is een dam der werken aan de Quai de la
Derivation, te Luik, weggeslagen. De scha
de is vrij aanzienlijk en de voltooiing der
werken zal er ernstige vertraging door on
dervinden.
Ten gevolge van de voortdurende
aanvallen, die gevaarlijk geoordeeld wor-v
den voor de veiligheid van den Star 4
heeft het ministerie van buitenlandscha
zaken te Praag voor één maand drie der
voornaamste communistische bladen ver
boden. i j
Rey, de Landru yan Marseilles, is in
het ziekenhuis overleden.
Gedurende den afgeloopen Zondag
werden in de Vereenijgde Staten 32 perso
nen bij auto-ongevallen gedood, waarvan
17 personen bij 3 ongelukken.
De Duitsche diplomatieke vertegen
woordigers te Londen, Parijs, Rome,
Brussel en Tokio hebben de noodige stap
pen gedaan in verband met de bijeenroe
ping der nieuwe commissie van deskundi
gen inzake de schadevergoeding.
Prinses Juliana.
Prinses Juliana zal1 na de Kerstvacantie
aan de Leidsche Universiteit ook de col
leges in de Russische taalL en letterkunde
van prof. dr N. van Wijk volgen.
De postviuchten naar Ned.-lindië.
Ir M. H„ Damme, directeur-gemeraat der
posterijen en telegrafie heeft in antwoord
op een verzoek van het Hbl'. naar zijn
meaning over de postviuchten naar Ned.-
Indië o.a. gezegd, dat een snelle post
verbinding voor de handhaving van de
duizenderlei familiebetrekkingen tusschen
onze Indische verwanten en ons van on
berekenbare waarde zal zijn. Voor 'dd
zakenwereld ,die op een groote regel
matigheid moet kunnen rekenen, zal ©en
wezenlijks dienst tusschen Indië en Ne
derland noodig zijn om het volle pro
fijt van de postviuchten te hebben.
De stijging in de vorvoercijfers toont
aan, dat het derde vliegtuig meer post
kreeg dan heit tweede en het vierde weer