No. 23
Vrijdag 26 October 1928
43e Jaargang
na
14 cent
HEHDRIKSE&Co's BANK - GOES
PER PAK
EERSTE BLAD.
Buitenland.
wgFUNE WA5CH
DE VOORKEUR
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Coupons - Effecten
Deposito's
Assurantiën - Wissels
Alle Bankzaken
D irecteur-H oof d redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
vezeeUi
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per posL f3.
Losse nummersf0.05
Prijs der AdvertentlEn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 d
Bij abonnement belangrijke korting.
o V E0" aanvulling.
Na de opmerkingen in het vorig num
mer gemaakt, ligt het voor de hand, dat
wij het ontwerp -program .van actie der
A.-R. partij niet angstvallig napluizen, om
te zien, of er allicht ook nog een of an
der puntje vergeten mocht zijn.
Dat is niet noodig.
Ook wat niet in dit program staat zal
voorzoover het in overeenstemming is met
de A. R. Jjeginselen, de volle aandacht
hebben van onze vertegenwoordigers in
het parlement.
Toch zijn er enkele punten, die wij
gaarne zagen genoemd of wat breeder
omschreven, temeer daar zulk een pro
gram mede ten doel heeft, om ieder, die
er kennis van wil nemen, duidelijk te
laten weten, wat van de A. R. partij
in een bepaalde periode te verwachten is
en ook omdat soms het ontbreken van
een of ander punt als voorwendsel ge
bruikt wordt om de A.-R. partij in gebreke
te stellen en zelf eenig voordeel te be
halen.
Zoo zouden wij het om te beginnen
toejuichen, dat de justitioneele pariagraal
werd aangevuld in dezen zin, dat niet
alleen gevraagd wordt tegengaan van de
invloeden die de oneerbaarheid bevorde-
deren, maar ook van de invloeden, die de
goede, de Christelijke zeden kwetsen.
Wanneer wij b.v. zien, wat voor boe
ken en geschriften aan de markt worden
gebracht, hoe in het openbaar de Naam
des Heeren op gruwelijke wijze wordt ge
lasterd, dan komt de vraag naar voren,
of het niet ligt op den weg van de ito
geering, om ter bevordering van de goede
zeden in te grijpen.
Het trekt verder de aandacht, dat van
het vaccine-vraagstuk in het program ge
zwegen wordt.
Dat deze zaak de volle aandacht heofl
van onze afgevaardigden en dat geen mid
del onbeproefd wordt gelaten ooi den
vaccine -dwang af te schaffen, of te tem
peren, is in den afgeloopen zomer wel
duidelijk gebleken.
Maar waar er een sterke strooming is
om dezen ongemotiveerden dw.ang weei
in werking to stellen, daar is het ge
wenscht, dat de A. R. partij nog' een9
duidelijk uitspreekt, dat het haar streven
is, den inentingsdwang definitief af te
schaffen.
Iedere nadere toelichting schijnt ons
hierbg overbodig.
Ons volk ma.g niet meer aan de geva
ren van de verplichte vaccinatie wor
den blootgesteld.
Een derde punt/waarop wij de aandachl
wilden vestigen, staat ia verband mei
de paragraaf' betreffende Arbeid, Handel
en Nijverheid-
Het is opvallend, dat hierbij alleen ge
dacht schijnt te zijn aan de afdeeling
Arbeid aan wat de sociale wetgeving in
engeren zin betreft, terwijl van Handel
en Nijverheid met „geen woord gerept
wordt.
Ook de belangen van den mdustriëeleh
en handeldrijvenden middenstand mogen
niet uit het oog worden verloren.
Een krachtige middenstand is voor het
volksleven van veel belang.
En daarom zouden wij het toejuichen,
wanneer deze paragraaf werd aangevuld
in dezen zin, dat de bijzondere aandacht4
gevraagd: wordt voor den bloei van han
del en industrie mede door een doeltref
fende actieve handelspolitiek.
Over de vraag dï een hooger tarief
noodzakelijk is, kan verschil van mee
ning bestaan. Het is een vraag, bij de
beantwoording waarvan met tal van fac
toren gerekend moet worden.
Maar ook zonder dat is een meer actie
ve handelspolitiek mogelijk, waarvan han
del en industrie, evenals land- en tuin
bouw kunnen profileeren.
De amnestie-Kwiesfie.
Omtrent de amnestie-kwestie is in het
Belgische kabinet nog altijd, geen overeen
stemming! bereikt. Het blijkt, dat alle of
nagenoeg alle ministers tegen uitbreiding
van de amnestie en démentie tot gestrafte
militairen enl oorlogswoekeraars gekant
zijn. Janson, de minister van justitie,
gaat voort met zich fe verzetten tegen
iedere amnestie, hoe glerinig ook terwijl de
katholieke VTaamsche ministers geneigd
zouden zjjh in de beperking der amnestie-
verleening. tot alle gestraften met ten
hoogste jaar opsluiting of dwangarbeid,
in plaats van 10 jaar, zooals door de
speciale amnestiei-comrnissie wordt voor
gesteld, toe te stemmen. Door Jaspar
wordt getracht b'eide standpunten te ver
zoenen, daar de Kamer 6 November bij
een komt om het amnestie-vraagstuk in
behandeling te nemen. Mocht tegen dien
tijd geen compromis bereikt zijn, dan zou
Jaspar voorstellen van dit vraagstuk een
vrije kwestie te maken. Men vreest ech
ter, dat zelfs in dit geval de liberale
ministers Janson, Hijmans en Vauthier uit
de regeering: zouden treden.
De begrafenis dier slachtoffers vian1
Vinoennes.
De begrafenis der 19 slachtoffers van
de ramp te Vincennes had plaats te
midden van een reusachtige, diepontroar-
de menigte.
De toeleg van de1 communisten, om
deze teraardebestelling ,in da war te stu
ren, is mislukt. Een geweldige politie
macht zorgde voor de handhaving van de
'orde. E;r hadden 1530 arrestaties plaats
waaronder 452 buitenlanders, n.l'. 96 Po
len, Spanjaarden en eenige Italianen.
Hoover delft het onderspit.
Uit Tennessee wordt gemeld, dat Hoo
ver daar aan het einde van een ver
kiezingsvergadering voor landbouwers zijn
gehoor toeschreeuwde: „Èn is er nu nog
één farmer, die op den democraat zal
stemmen?" Een „oude boer stond op en
zei: „Ja ik, want .mijn grootvader en va
der hebben ook altijd democratisch ge
stemd." „Zoo", zei Hoover, „dus als uw
grootvader b.v. een paardendief was ge
weest, en uw vader even'eens, wat zou
u dan nu zijn?" „Republikein" ant
woordde de oude onder daverend gelach,
waarmee Hoover zelf moest instemmen'.
Het hooge water in d'e Fransche Alpen.
Volgens te Parijs ontvangen berichten
is het water van de Rhone en de Isère
aan het zakken. Het nbg steeds verbroken
treinverkeer wordt vervangen door auto-
mobielv&rkeer. Het goede weer begunstigt
de opruimingswerkzaamheden].
De aangerichte schade loopt in] de mil1-
lioenen; in verschillende dorpen zijn hui
zen inglestort. Te Moirane vond men het.
lijk van een arbeider, die in zijn huis
door het hooge water was overvallen.
Zoebkof.
Zoebkof, de Russische avonturier, dien
de Parijsche bladen met heel' veel nadruk 1
als den zwager van Wilhelm, den gewezen
Duitschen keizer aanduiden, heeft zich'
als schoolrijder verbonden aan het circus
Rancy, dat dit voorjaar voorstellingen
te Parijs zal komen geven. Zoebkof meent,
dat hij in dit nieuwe: beroep het schijnt
zgn twee-en-twintigste te zijn een heel
goed l'iguur zal maken, daar hg! officier
van de Russische cavalerie is geweest.
Een Ameri«aansche dank-dag:.
President Cooiidge heeft den 21sten No
vember vastgesteld als den officieel en
dankdag van het Amerikaanscha volk voor
de welvaart en voorspoed die het in
landbouw, nijverheid en handel geniet. -
Een ontevreden Zeppelin-reiziger.
Fredeich Gilfillan, de te Luzern wonen
de Amerikaan, die als passagier aan den
tocht over den Oceaan Van de Graf Zep
pelin heeft deelgenomen, is gister aan
boord vap de Mauretania in Europa terug
gekeerd. Toen hij. te Cherbourg aan land
stapte, waren daar enkele journalisten
om hem te. interviewen.
Gilfillan is allerminst geestdriftig over
zijn luchtreis. Toen hg te Lakehurst uit
stapte, bezwoer hg: „dit is eens, maar
nooit weer". Voor geen millioen dollar
zou hg. het overdoen.
Te Cherbourg heeft hg zgn grieven
nog eens gelucht. Hgi stelde voorop dat
niemand aan boord aan l'uchtziekte haid
geleden, ofschoon de Zeppelin, tijdens de
tweede helft van haar tocht, meer dan
vijftig maail in de richting van de zee
was geduikeld en slechts met moeite weer
op de vereischte hoogte was gekomen.
Deze incidenten maakten de passagiers
wel angstig.'Zij dachten nooit hun bestem
ming te zullen bereiken. Ofschoon de pas
sagiers 3000 dollar voor den overtocht
hadden moeten betalen, was er onvol
doende voor hen gezorgd. E,r was ge
brek aan voedsel1 en als er een ongeluk
was gebeurd, zou er maar één parachute
beschikbaar zijn geweest.
Zuidpooltoehten.
Niet enkel Byrd gaat pogen de Zuid
pool te bereiken met een,' vliegtuig; ook
Wilkins de main van den beroemden
tocht van Alaska naar Spitsbergen wil'
dat pogen te volbrengen. Een Reuter-
telegram uit Montevideo meldt, dat de
Hektoria, met da expeditie en de vlieg
tuigen van Wilkins aan boord, van daar
naar het Zuiden' is vertrokken.
Byrd en Wilkinis. zullen ieder in een
verschillend quadrant opereeren, Byrd in
do Ross-zee; Wilkins met Deception-edlaad
als basis.
De arrestatie van dien moordenaar,
Heitfger.
Over de arrestatie van den] moordenaar
Heidger te Keulen vermelden wij nog
eenige bijzonderhedenNadat alle burger
lijke personen de villa, waarin de bandiet
was gezien, verlaten hadden, begon de
politie ,di© van onderen af te doorzoeken.
In een kamer op de derde verdieping was
in het sleutelgat een stuk papier ge
stoken. De deur werd ingedrukt, maar
•gingslechts een handbreed open, daar er
van binnen meubels tegen 'geplaatst wa
ren. i K
Door de opening keek de ptolitie in een
spiegel aan den wand en in dezen spiegel'
zag men een bed en aan het voeteneind
daarvan Heidger, in Jrnie'lénde houding
met voor zich op den rand van het
bed twee pistolen.
De politie riep 'den moordenaar toe: Je
bent in den spiegel te zien, kom naar
buiten, handen omhoog, er wordt niet
geschoten.
Hierop vuurde Heidger het eerste schot
af, dat door de deur drong. Toen schoten
de politie-mannen door de opening van
de deur. De opperwachtmeester Maibohm
was languit op den' vloer gaan liggen;
evenwijdig aan den wand, met het gezicht
naar de deur. Met een pantser voor zgn
gezicht schoof hij naar de opening van
de deur toe. Toen hij langs het pantser
keek, schoot Heidger opnieuw en raakte
den opperwachtmeester in het voorhoofd
boven het rechteroog.
De beambten sommeerden Heidger toen
nog eens, zich over te geven en dreig
den met handgranaten te zullen gooien.
Maar Heidger vuurde schot na schot op de
politie af, waaropi deze,, niet la,Ug aarzelde
an „eerst met een handgranaat da deur
verbrijzelde, daarna één in den rechter
hoek van de kamer en één in den lin
kerhoek wierp. Na de derde handgranaat
risp Heidger, die 'door de rook niet te
zien was, dat hg! zich overgaf. De politie
riep, dat hij1 zijn. handen omhoog moest
heffen, want dat anders de vierde hand
granaat kwam. Heidger stak' zgn! linker
hand door de deur naar buiten. De politie
riep: ook de rechter. Dit deed Heidger
niet, .waarop een politieagent naar binnen
sprong en herhaaldelijk zijn revolver op
Heidger afvuurde. D'eze zakte nu in el
kaar, terwijl hij in de rechterhand nog
eon pistool hield.
Men legde hem op een draagbaar en
bracht hem naar 'het ziekenhuis.
'Gisteravond om 8 uur is hij aan 'hart
verlamming overleden.
De wachtmeester van de politie Mai
bohm is gisteravond tegen' tien uur be
zweken. Het aantal slachtoffers der ge
broeders Heidger is daardoor tot 4 geste
gen (een kaslooper en 3 politieagenten).
N-V- ZEEPFABRIEKEH-v/h
DE MAA5 4 VAN BRERO
APEUPOQRN
staking in de haven van Hamburg de
beide partgen tegen vanmiddag uitgenoo-
digd om een nieuwe loonregeling voor
de zeelieden te bespreken'.
Op het Franschei grensstation Jeu-
mont bij Maubeug'e zijn ontduikingen van
invoerrechten ontdekt tot een bedrag van
16 millioen francs. In verband hiermede
hebben reeds enkele arrestatie pl'aats gp-
bad. 1
Uit Tokio wordt gemeld, dat de b'erg
Aso, nabij1 Kumamoto; waarschijnlijk de
grootste vulkaan ter wereld, weer in wer
king is. De berg spuwt rook en! asch
tot op groote hoogte.
Het Fransche communistische Ka
merlid Doriot, die eenige maanden in de
gevangenis heeft gezeten wegens opruiing,
is weer vrijgekomen.
Men we'et hoeveel er over "te doen
is geweest toen bekend werd dat het
Engelsche leger zich met Amerikaansche
toestellen schoor. Het zal nu anders won
den. De minister van oorlog maakt be
kend dat hij: meit een firma te Birmingham
een contract heeft afgesloten voor de l'o-
vering van 16.000 veiligheidstoestellen
voor het leger en daarin zullen mesjes
van Sheffieidsch staal gebruikt worden.
Korte berichten.
Den 29sten October beginnen te
Boedapest de onderhandelingen over een
'Duitsch-Hongaarsch handelsverdrag1.
O'p verzoek van deti minister van
arbeid heeft de scheidsrechter voor de
KONZEEPFABR- DE DUIF-DEN DOLDER
Amstertfamsche wethouders.
Gisteren heeft de Amsterdamsc'he fede
ratie der S. D. A. P. een vergadering ge
houden in verband met de wethouders-
vacature. 1 i Ml
De raadsfractie had voorgesteld, een
tweeden wethouderszetel te aanvaarden,
waartoe de andere partijen hunne mede
werking wilden verleenen-.
De federatie besloot echter anders.
De raadsfractie mag geen tweeden zetel
aanvaarden.
En als gehoorzame dienaren van de
kiezers is nu aan de „burgerlijke fracties"
medegedeeld, dat men op hun voorstel
niet wenscht in te gaan.
Steun aan Openbare Leeszalen.
Het lid der Staten van Utrecht de heer
C -E. van Koetsveld, C.-H., heeft het
volgende voorstel aangekondigd;
De Provinciale Staten van Utrecht, ken
nis genomen hebbende van de met be
wijzen gestaafde klacht, dat in de bibli
otheken der openbare leeszalen aanwezig
z,ijn en ter lezing worden uitgeleend ver
schillende boeken, waarin godslasterlijke
en zedeloozie uitdrukkingen en tocmeelen
voorkomen;
van .oordeel, dat voor deze klacht in
derdaad grond bestaat;
van oordeel, dat het beschikbaarsteDen
van dergelijke lectuur niet door overheids
steun mag worden bevorderd,
besluiten de bestendiging van het sub
sidie voor den Bond vaa openbare lees-
4
Binnenland.
De Tweede Kamer over de suikerbieten
industrie, de mijiutoestandem en de hu
ren der woningwetwoningen.
Buitenland.
Een Amerikaanische dankdag.
Het hooge water in de Fransche A1L
pen.
De gepakte Keulsche bandiet Heidger
gestorven.
Vreeselgk spoorwegongeluk op den
Balkan. i 1
zalen en bibliotheken afhankelijk te stel
len van de voorwaarde, dat door de be
sturen dier leeszalen en bibliotheken doel-
tr ffende maalrege'.n worden gencmcn, om
uit hun leeszalen en bibliotheken derge
lijke boeken te verwijderen en in vervolg
te weren;
wenschen van de bedoelde maatrege
len mededeeling te ontvangen vóór de be
handeling der begrooting van het dienst
jaar 1930 en verzoeken Gedeputeerde Sta
ten de besturen der openbare leeszalen en
bibliotheken in de provincie Utrecht met
dit besluit en dezen wensch in ken'njis
te stellen.
De bewijzen, bedoeld in het eerste lid
van het voorstel, zijn vervat in een stuk
dat voor de Statenleden ter inzage ge
legd is op de griffie.
Nederland en België.
Omtrent de Nederlandsch-Belgische on
derhandelingen werd uit Brussel aan het
„Handelsblad" geseind:
De „Nation Beige" meent te weten, dat
de Nederlandsche ambtenaar Mr Kleffens,
die te Brussel besprekingen heeft met
ambtenaren van Buitenlandsche Zaken aJ
even weinig succes heeft als de deskun
digen hebben gehad-
Naar de „Peupie" meedeelt zijn de pei
lingen langs het tracé van het ontworpen
kanaal Antweipen—Luik sedert kort be
ëindigd en hebben deze boven verwach
ting gunstige resultaten opgeleverd. Op
verschillende plaatsen bleek de lagere bo
dem zoo slecht ,dat het eerste tracé ver
anderd moest worden, doch de .peilingen
daarentegen doen blijken, dat het bouwen
van het kanaal mogelijk is. Op het depar
tement voor openbare werken wordt thans
eten voorontwerp voor het kanaal op
grond van de resultaten der peilingen
voorbereid. Ondanks de noodig gewor
den verbeteringen blijft een algemeen uit
zicht op het plan onveranderd. In 1929
zullen de noodige gronden worden ont
eigend of aangekocht en zal met de wer
ken begonnen worden.
Verwacht wordt, dat het kanaal in 7
of 8 jaar gebouwd zal kunnen worden.
Encephalitis na inenting.
In de week van 14 tot en met 20 Oct.
kwam een geval van encephalitis na inen
ting ter kennis van het Staatstoezicht
op de Volksgezondheid. Het kind was op
5 Oct. ingeënt met koepokstof, verstrekt
door de entstofinrichting te Amsterdam.
Wegenv erbetering.
Gemeld wordt, dat de heer Edo
Bergsma, burgemeester van Enschede,
voorzitter van den Algem. Nederl. Wiel
rijders Bond, zal optreden als voorzitter
van de door den Minister van Waterstaat
in te stellen oommissie van overleg voor
de wegverbetering.
De kruiser „Java" naar Japan.
Officieel wordt meegedeeld, dat Hr Ms
kruiser „Java" zich onmiddellijk gereed
moet maken voor een reis naar Japan,
zulks als vlagvertoon ter gelegenheid van
de kroning van den keizer van Japan.
Het zevende leerjaar.
Het Tweede Kamerlid de heer Ketelaar
heeft aan den minister van Onderwijs
Kunsten en Wetenschappen gevraagd:
1. Is de minister met ondergeteekendc
van oordeel, dat ten spoedigste een wets
wijziging meet worden aanhangig gemaakt,
nu blijkens zgn brief aan het hoofdbestuur
van liet Nederlandsch Onderwijzers-Ge
nootschap, voorkomende in Het School
blad van 18 October j.L, de voorwaarden
voor beëindiging van den leerplicht ki
het derde lid van art. 3 der Leerplicht!-