No. 22
Donderdag 25 October 1028
43e Jaargang
EERSTE BLAD.
Buitenland.
PEPERMUNT
rSi
Belangrijkste Nieuws.
HEHDBIKSE S Go's BAWK - BOES
Binnenland.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
diers
In de rapporten van onze
verkoopers staat dikwijls
vermeld :„King pepermunt
is een succesvoor koopers
en verkoopers." Dit geeft
inderdaad de werkelijke
toestand weer.
wordt door de winkeliers
met genoegen verkocht,
want de tevredenheid hun
ner klanten straalt terug
op henzelven.
Coupons - Effecten
Deposito's
Assurantiën - Wissels
Aiie Bankzaken
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per posL f3.
Losse nummers fO.
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 d
Bij abonnement belangrijke korting.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIOEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
V Het ontwerp-program.
Bij de beoordeeling! van het ontwerp-
program van actie zooals dat dooi1 het
Centraal-Comité van A.R. Kiesverenigin
gen werd ontworpen, is het noodig voilé
aandacht te schenken aan een tweetal'
overwegingen, waarmede ook hij de op
stelling rekening is gehouden.
De eerste is dat ook nu nog rekening
moet worden gehouden met den finan-
cieelen toestand.
Ook al mag worden aangenomen, dat
de moeilijke jaren op financieel gebied
achter den rug zijn, dan blijft toch nog
waar, dat alles wat wenschelijk kan wor
den geacht, daarom nog niet mogelijk is.
Voorzichtigheid bjf het doen en het
in uitzicht stellen van uitgaven, blijft
eisch.
Terecht zegt de inleiding yan het pro
gram, nadat eerst gewezen is op verschil
lende uitgaven die onvermijdelijk te wach
ten staan: „Voeg daar nu bjj, dat er ook
nog andere voorzieningen noodig zijn, die
mede verhoogde uitgaven zullen mee
brengen, clan spreekt het vanzelf, dat bij
de opstelling van onze wenschen voor
de komende vierjarige periode sober
heid noodzakelijk was op al d i e punten,
welke geld zullen kosten. Veel van wat
wij overigens gaarne zouden zien tot stand
komen, moest op dien grond voorshands
van ons werkprogram worden geweerd."
Dat is een gezonid standpunt.
Een ernstige politieke 'p'artij, die hare
verantwoordelijkheid gevoelt, mag niet in
toepassing brengen het bekende woord;
Veel beloven en weinig geven, doet de
kiezers vroolijk leven.
Wie gToote beloften doet, terwijl' hij
vooruit weet, dat ze niet vervuld kunnen
worden maakt zich schuldig aan kiezers-
misleiding.
Wanneer b.v. een commissie uit de
liberale staatspartij zich uitsprak voor een
premievrij staatspensioen en op de vraag,
wie dat zal betalen en waar de vele
millioenen hiervoor noodig, gevonden
moeten worden, eenvoudig antwoordt, dat
het geld wel te vinden zal zjjn, dan maakt
zij niet den indruk haar verantwoordelijk
heid te gevoelen.
In 'elk geval mag de A.R. partiji zich
voor zulk een lichtzinnige politiek niet
leenen.
Een ander punt waarmee rekening moet
worden gehouden is, dat het weinig nut
heeft zich in een stembusprogram, we]
te onderscheiden van een program van
beginselen, uit te spreken over onderwer
pen waarvan men met zekerheid weet
dat ze in de komende periode niet aan
de orde zullen komen.
Voorts is het niet noodig dat alle wen
schen die men maar bij mogelijkheid
mocht koesteren in het stembusprogram
tot uitdrukking komen.
In verband hiermede zegt daïi ook de
toelichting bij het concept, dat de actie der
partij' en hare afgevaardigden in de Sta
ten-Generaal door den inhoud van een
stembuspro'gram allerminst wordt b e -
perkt, terwijl er evenmin door wordt
uitgedrukt, dat men er op rekent dat
alle wenschen waaraan men uitdruk
king gaf, bevredigd zullen worden.
Niet alleen toch, dat er zich in het par
lementaire leven telkens omstandigheden
kunnen voordoen, die men te voren niet
voorzien heeft, maar ook de dagelijksche
be stuurs voering van een aan het be
wind zijnd kabinet kan reden geven tot
klacht en tot stelling nemen onzerzijds
noodzaken. Al zulke gebeurlijkheden zijn
evenwel niet vooraf in een program vast
te leggen. Veeleer moet voor zulke geval
len de toevlucht worden genomen tot het
Pr O gramvan Beginselen, dat den
vasten grondslag vormt van ons poli
tiek belijden en waaraan onze afgevaar
digden hunne trouw verpanden.
Ons ste-mbusprogram bedoelt dus geens
zins de verwachting uit te drukken, dat
het mogelijk zal blijken in alle geuite
wenschen te voorzien en veel minder nog
'mag men er een afrastering in zien, waar
binnen .de vrijheid van beweging beslo
ten is."
Dit alles wenschen wij1, als wij aan
het ontwerp-program van actie enkele be
schouwingen wijden, niet uit het oog te
verliezen.
R. C. Verweyck.
De heer R. C. Verweijck, redacteurs
directeur van „De Standaard", vooral bij
de dames beter bekend ais „Bijltje'hoopt
morgen zijn 70sten verjaardag te vieren
en ongetwijfeld zullen velen zich gedron
gen gevoelen om dezen voortrekker on
der de A.R. journalisten een blijk van
belangstelling en waardeering te bieden.
Die heer Verweijck die reeds meer dan
40 jaar met het journalistieke bijltje
heeft gehakt, heeft èn als journalist èn
als adj. secretaris van het Ceintr. Comité
van A.R. Kiesvereenigingen, in welke bei
de functies hij jarenlang de rechterhand
van Dr Kuyper was, in de ontwikkeling
van de A.R. partij, een groot aandeel
gehad.
Hij heeft heel wat meegemaakt. Hij
heeft de A.R. partij en hare organen ge
kend toen ze nog klein was en weinig
invloed had, hij: heeft mee mogen hel
pen om de liberale burcht die zoo sterk
scheen en zoo hecht, te doen vallen, hij
heeft D'r Kuyper gezien in het hoogte
punt van zijn kracht en hij heeft ook ge
staan aan het sterfbed van dezen leider
On hij is tevens getuige van het moei
zame pogen van velen van wie men
iets anders en iets beters mocht verwach
ten om den levensarbeid van Dr Kuyper
te vernietigen en het A.R. volk uiteen te
drijven.
De heer Verweijck heeft het voorrecht
gehad, dat hij in een zeer belangrijke
periode leefde en dat hij den geweldigen,
maar toch ook zoo mooien strijd om de
vrijheid en het recht van nabij mocht
meemaken. Hij: heeft gezien het getob
van de A.R. pe-ra, maar hij. mag nu ook
zien de opbloei. Naast „De Standaard"
waaraan de jubilaris zijne krachten wijdt
is er gekomen een aantal zusterbladen
die tezamen een belangrijk deel van ons
volk bereiken, en die onvermoeid voor
de A.R. beginselen in de bres staan.
De heer Verweijck wordt morgen 70
jaar.
Hij heeft den leeftijd der sterken be
reikt.
Naar den gang van het menschelijk
leven, zal hij: niet zoo heel lang meer
zijn bjjl kunnen zwaaien.
Welnu geve God hem dan nog het
voorrecht, dat hjji nog vele jaren mag
zien, mee als vrucht van zijn arbeid een
zich steeds uitbreidende A.R. pers en
een door eendracht sterke en door ge
loofsmoed bezielde A.R. partij, die met
geestdrift arbeidt voor de doorwerking
van de A.R. beginselen.
Aan den jarige die zoovele jaren mee
als Standaard-drager fungeerde, onze har
telijke gelukwenschen.
De verkiezingen !n Amerika.
Hoover, de republikeinsche candidaat,
heeft voor het -eerst in de stad New-York
■tijdens de verkiezingscampagne een rede
gehouden. Hij wees daarin, o.a. met een
beroep op de statistiek van de autopro
ductie, op de welvaart, die het land onder
het repuhlikeinsche bewind geniet, terwijl
hij de 'democratische partij beschuldigde,
het socialisme te bevorderen, waardoor
de rijkdom van het land en het familiele
ven vernietigd zullen worden.
In het bijzonder Wees hij op het streven
der democraten, om met Rusland betrek
kingen aan te knoopen, waaruit hij de be
schuldiging putte, dat Smith feitelijk een
bolschewiek is.
De verkiezingsstrijd neemt, zooals ook
uit de redevoering van Hoover 'blijkt, thans
in hevigheid toe.
De verdwijning van den communisti-
schen candidaat voor het presidentschap
der Vereenigde Staten is thans opgehel
derd. Hij zit wegens anti-militairistische
propaganda in de gevangenis.
De communisten hadden het gerucht
verspreid, dat hij door aanhangers van de
Kukluxklan ontvoerd en misschien uit den
weg geruimd was.
Om de oude Russen.
Officieel wordt de oprichting bekend ge
maakt van een nieuwe internationale ver-
eeniging tot bescherming der belangen van
buitenlandsche bezitters van Russische
obligaties. De nieuwe organisatie bestaat
uit de vereenigingen van dien aard in
Groot-Brittannië, Frankrijk, Nederland,
Duitschland, België, Zwitserland en Dene
marken.
Deze vereenigingen verplichten zich
geen afzonderlijke overeenkomsten met
Rusland over de Russische schulden aan
te gaan. De baten, die voortspruiten uit
eventueel met de Russische regeering te
sluiten overeenkomsten, zullen naar ver
houding over de tot de organisatie toege
treden vereenigingen worden verdeeld.
Een verkiezing met rotte eendeneieren.
Zaterdag wordt te Glasgow de verkie
zing gehouden voor een rector van de uni
versiteit, waarvoor Baldwin als conserva
tief, sir Herbert Samuel als liberaal en
Marton als candidaat van de arbeiders
partij fungeeren. De verkiezing is alle ja
ren een pretje voor de studenten.
Gisteren 'hebben de conservatieven een
belangrijk strategisch voordeel behaald.
Door 'de onvoorzichtige uitlating van een
liberaal student, waren zij er achter ge
komen, dat de liberalen 10.000 vuile, oude
eendeneieren bij een handelaar opgekocht
hadden om er den aanhanger van Bald-
win mee te bestoken. Zij zijn ac'hter het
adres van den handelaar gekomen en gis
ter hebben eenige jongelui, die zich als li
beralen voordeden, de geheele zending af
gehaald en naar hun eigen hoofdkwartier
gebracht. Voor de gedupeerde liberalen
blijft nu niet veel meer dan confetti en
koolstronken over.
Groote omkcoperij van de drankpolitie.
Men kan zich van de uitgebreidheid der
omkooperij door dranksmokkelaars van de
drankpolitie een voorstelling maken uit
het feit, dat de minister van justitie bij de
behandeling van disciplinaire strafzaken
tegen de politie van Philadelphia een be
drag van tien millioen dollar op een en
kele bank geboekt vond onder gefingeerde
namen. Het geld zelf was, voordat 'het ge
boekte werd gevonden, reeds opgenomen.
De districts-attorney gelooft, dat verde
re millioenen op andere banken werden
gedeponeerd en hoopt de identiteit van de
personen, die dit geld stortten, door een
verder onderzoek vast te stellen.
Geboorte, ziekte en sterfte.
Het jaarverslag van het Engelsche mi
nisterie van gezondheid over 1927 doet
zien, dat het aantal geboorten over 1927 in
Engeland 654.172 was of 16.6 op de 1000,
het laagste getal ooit 'geregistreerd. Het
aantal sterfgevallen was 484.609 of 13.3
op de 1000. Van deze sterfgevallen kwamen
er 36.4 pc. voor 'beneden den leeftijd van
50 jaar.
De invloed van de daling van 'het ge
boortecijfer op de totale bevolking is onge
daan gemaakt, doordat er zooveel kinde
ren in het leven konden worden gehou
den. De kindersterfte (d. w. z. de sterfte
van kinderen onder het jaar per 1000 ge
boorten) was, evenals in 1926, 70. Dit be-
teekent, dat er in 1927 37.800 meer levens
van kleine kinderen werden gespaard dan
het jaarlijkscb. totaal in de jaren 1901-'10.
De Belgische kroonprins naar Ned.-lndië.
Uit Brussel wordt gemeld, dat in ver
band met de voorgenomen reis van den
hertog en de 'hertogin van Brabant naar
Nederl.-Indië door de bladen wordt ge
zegd, dat de reis zich niet tot Nederl.-
Indië zou bepalen. Prins Leopold en zijn
gemalin zullen eveneens Ceylon en Singa
pore bezoeken, maar deze bezoeken zullen
een particulier karakter dragen. De bedoe
ling is vijf maanden weg te blijven, ver
gezeld door een specialist in koloniale aan
gelegenheden.
Peking wordt van communisten gezuiverd.
Naar uit Nanking gemeld wordt, heeft
de regeering aldaar bevolen, Peking van
communisten te zuiveren. Sedert 3 dagen
vinden voortdurend huiszoekingen plaats.
Totnogtoe zijn 900 personen gearresteerd,.
Zij zullen Peking worden uitgezet. Aanlei
ding tot dezen maatregel moet zijn, dat de
communisten een actie voorbereidden te
gen de Nankingregeering.
Mars antwoordt niet!
Een Londensch telegrafist te St. Al-
hans heeft gisteren de boodschap naar
Mars behoorlijk in Morseteekens getikt,
die daarna door het draadlooze station
Rugby zijri uitgezonden. De naam vian
den afzender is nu ook bekend gewor
den, het is dr Robinson, die als tekst
voor zijn telegram gekozien had: „degroe
ten van de Aarde aan Mars".
Te Rugby bleef men plichtsgetrouw een
half uur op het betaalde antwoord wach
ten, en de dokter in zijn villa te St. Al-
/'eans heeft zelfs nog een uur langer ge
wacht, maar er is geen enk-el teeken uit
den aether terug ontvangen, dat geheim-
innige of onverstaanbare geluiden jie-
vatte.
De Zeppelin hersteld1.
De Graf Zeppelin zou vannacht ver
trekken voor de reis bovoti het Midden-
Westen, indien de weersomstandigheden
het toelieten.
Het vertrek van het luchtschip naar
.Duitschland is tot Woensdag of Donder
dag der vólgende week uitgesteld.
De Hamburgsche havenstaking.
De communistische actie is er tot dus
ver niet in -geslaagd de werkzaamheden in
de Hamburgsche haven stil te leggen. Gis
teren waren van de ruim 16000 arbeiders,
die in de haven werk vinden, circa 13000
aan het werk. Aan de Staahkado, waar
een 4000-tal arbeiders dagelijks werk vin-
den, is alles in vollen gang. Heden lever
den de havenemplacementen denzelfdeh
aanblik o-p.
De strijd1 tegen oneerlijke winkeliers.
De strijd tegen oneerlijke- winkeliers,
die slechte waar of onder het gewicM
verkoopen, wordt in Italië op krachtige
wijze voortgezet. Gedurende de laatste
jaren werden de strengste maatregelen
genomen. In tegenstelling met wat in
vroeger tijden gebeurde, verslapt hetd-ooir
de politie uitgeoefende toezicht niet.
Desondanks zjjn er nog steeds vele
winkeliers, die tegen de wettelijke bepa
lingen zondigen.
I-loe er,g de toestand tot op den hui-
digen dag gebleven is, blijkt wel uit de
opgaven van de politie te Rome. Daar
werden gedurende de maand September
niet minder dan dertien winkels voor pe
rioden van twee tot vijf dagen gesloten,
omdat de winkeliers zich aan ongerech
tigheden hadden schuldig gemaakt; meest
al zjjn het slagers, kruideniers of hande
laars in levensmiddelen.
Behalve die strafmaatregelen als de ge
dwongen sluiting, waarbij dan de reden
door een biljet aan de -deur mo-et worden
bekend gemaakt, moest de politie nog aan
72 winkeliers boeten .opleggen, die van
50 tot 300 lire beliepen, 59 winkels kre
gen nog wegens kleinere overtredingen!
elk een boete van 10 lire.
In totaal werd in September voor bijna
tien duizend lire aan bo-ete opgelegd.
De overstroomingen in hot Alpengebied
De overstroomingen in de Fransch-c Al
pen hebben nog een grooteren omvang
aangenomen.
Boven Grenoble is een stuwdam onder
den drang van het water van de Is-ere
bezweken, waardoor het 'dal over een
lengte van 50 en een breedte van 5 K.M.
overstroomd werd.
Zes gemeenten kwamen onder water te
staan en de bewoners konden slechts met
gro-ote mo-eite door geniesoldaten uit hun
benarde positie worden verlost. Er is veel
vee omgekomen.
Boven Grenoble vormt de Isèr-e thans
een meer van 40 K.M. lengte en 5 K.M.
breedte. De mafceriëele schade is zeer
groot. De velden staan, van 1 tot 2 M.
onder water. In $e vlakte van Moirans
staat het water 5 M. hoog.
10-jarig bestaan van de Oostenrijksche
republiek.
In verband met het 10-jarig bestaan der
Ooistenrijfcschie republiek heeft de b-onds-
regeering een amnestievoorstel ingediend.
Het heeft in de eerste plaats betrekking
op politieke vergrijpen en op de strafbare
handelingen bij gelegenheid van de bestor
ming van het poleis van justitie in Mi
1927 gepleegd.
Binnenland.
Een belangrijke interpellatie in de Tweede
Kamer over de suiker-industrie.
De besprekingen tusschen Nederland en
België.
Rede van mr J. A. de Wilde te Koude
kerks.
Het vijfde Holland-Indië-vliegtuig te Ran
goon aangekomen.
Het wetje-Zijlstra door H. M. de Koningin
niet goedgekeurd.
Subsidie aan de K. L. M.
Buitenland.
Een gevreesd bandiet te Keulen gearres
teerd.
Treinongeluk in Engeland.
De republiek Oostenrijk bestaat 10 jaar.
De overstroomingen in Frankrijk.
De verkiezingsstrijd in Amerika.
In liet landdaggebouw van Neder-Oos-
tenrijk heeft een plechtige herdenking
plaats gehad van den lOden verjaardag
.der Oostenrijksche republiek.
Korte berichten.
In de zes maanden eindigende 30
Sept. heeft het aantal passagiers op de
luchtvaarllijnen tusschen Engeland en het
vasteland 27.446 bedragen, van wie meer
dan de helft vrouwen. Dat cijfer is 1500
honger dan het totaal in het vorig© jaar,
dat nochtans een recordjaar was.
Volgens berichten uit Constantinopel
moot in Perzië een opstand uitgebroken
zijn. Het centrum van de beweging m-oet
Tabris zjjn, welke stad in het uiterse
N.W. van Perzië dicht aan de Russische
grens ,is gelegen. D'e regeering heeft troe
pen naar dit gebied gezonden.
Te Ahorn is een werkwillige haven
arbeider door een bende van 6 18. sta^
kers zóó mishandeld en met messteken
gewond, dat bjji in bet ziekenhuis moest
worden opgenomen. Een der aanvallers
is gearresteerd.
Het Kamerlid D'r I. H. J. Vos.
Bij het Centraal Stembureau is bericht
ingekomen, dat dr I. H. J. Vos te Am
sterdam zijn benoeming tot .lid van de
Tweede Kamer heeft aangenomen.
Het wetsvoorstel-Zglstra.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen
een missive van den directeur van het
Kabinet der Koningin, houdende kennis
geving, dat H. M. het door de Eerste
Kamer in haar vergadering van 2D Juni
j.l. 'aangenomen voorstel van wet van
den heer Zijlstra tot wijziging van de
wet van 3D Juni 1924 (Stbl. 319) en
van artikel 28 der Lager Onderwijswet
1920 niet heeft goedgekeurd.
Jhr Mr A, F. O. van Sas se van
Ysselt.
Jhr mr A. F. O. van Sasse van Ysselt,
lid der Tweede Kamer, zal zich voor de
volgende zittingsperiode niet weer be
schikbaar steden.
Demonstratie voor
O- nt wapening.
Eet hoofdbestuur van den Bond van
Sociaal -Democratische Vrouwen lobs heeft
de maand October bestemd voor een spe
ciale propaganda voor ontwapening.
T-ot besluit dezer actie worden in de
voornaamste plaatsen van ons land ont-
wapeningsdemonstraties van vrouwen ge
organiseerd.
D'e gedachte: Vrede d-oor ontwapening,
zal op transparanten, w-elke in den stoet
werden meegevoerd, tot uiting worden
gebracht.
D'e seeretiariskwestie
te Halsteren.
Naar het D'. v.N.-B. verneemt, heeft
de Commissaris der Koningin in de pro
vincie Noord-Brabant aan het gemeente
bestuur van Halsteren, bjj het 'onderhoud
dat dit met hem had over de secretaris-
kwestie, medegedeeld, dat daar in hoog-
ste Instantie een beslissing is genomen
ten gunste van den heer J. van Ho-ek,
deze zaak als afgedaan wordt beschouwd.
