Vrijdag 19 October 1928
43e Jaargang
no
14 c ent
HEiRiKSE&Co's BANK - GOES
1 THEE
PER PAK
EERSTE BLAD.
Binnenland.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
I goed 4
HET CADEAU
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
GEMEENTE UTRECHT
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUiJ, L. Burg. Tel. no. 259,
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post f 3.~>
Losse nummers fO.OB
Prijs der AdvertentiBn:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 d
Bij abonnement belangrijke korting.
V Program van actie.
Het was zekeT goed gezien van het
Centraal Comité van Anti-Rev. Iüesver-
eenigingen, om in de inleiding van het
ontwerp-program van actie eerst met een
enkel woord de beteekenis van zulk ©en
program in het licht te stellen.
Daardoor kan heel wat misverstand
worden weggenomen en onbehoorlijke en
ongegronde critiek worden voorkomen.
Een program van actie draagt ©en ge
heel ander karakter dan een program van
beginselen.
In een program van beginselen wordt
het fundament, waarop een partij staat,
aangegeven en worden 'de gronddenk
beelden ontwikkeld, waaraan zij zich on
der alle omstandigheden wenscht vastte
houden. Het is als het ware de grondwet
die het leven van een partij en van allen
die namens haar optreden, beheerscht en
waaraan een program van actie dan ook
altijd ondergeschikt behoort te blijven.
Dr Kuyper maakte vroeger ook nog
onderscheid tusschen een stembus-pro
gram en een program van actie.
Van het eerste heette het, dat hetgeen
ander doel had, dan om bij een a.s. ver
kiezing leuze van vereeniging of slag
boom ter afwering te zijn.
Het behoort zoo kort en beperkt van
omvang te zijn als slechts even. doen
lik is.
„Liefst één enkel woord, dat ieder ont
houdt, en in den mond houdt. Een shib-
böleth! Moet het zijn, dan een volzin.
Desnoods een zinsnede. Kan het niet
anders, dan een trits van zinsneden. Maar
ooJr dan nog elk woord scherp getee-
kend; elke volzin streng gekozen; elke
zinsnede doorzichtig als glas."
Een program van actie draagt volgens
Dr Kuyper een ietwat ander karakter.
Het wordt noodzakelijk, zoodra een
partij' kans heeft, straks tot de meerder
heid in het parlement te behooren, en
een deel der verantwoordelijkheid van Jiet
regeeringsbeleid te dragen, opdat zij', die
in den Raad der Kroon worden geroepen,
vooraf weten, voor welke maatregelen ze
op den steun van zulk ©en partij in het
parlement kunnen rekenen.
De aard van zulk een program brengt
met zich, „dat het, in aansluiting aan de
beginselen, die tot de formatie van zulk
een partij geleid hebben, zonder in tech
nische bijzonderheden af te dalen, zulk
een gedragslijn voor de komende parle
mentaire periode afbakene, dat het meit
opzicht tot de vraagstukken, die aan de
orde zjjn, voor vriend en tegenstander
duidelijk zij in welke richting men
de oplossing van dieze vraagstukken
wenscht."
Welnu, mét zulk een program hebben
wK hier te doen.
Daarom wordt dlaarin, althans in hoofd
zaak, gezwegen van onderwerpen, die, naar
met zekerheid verwacht kan worden, niet
aan de orde zullen komen.
In dit verband worden genoemd da
regeling van het kerkelijke vraagstuk en
die van het kiesrecht, waarvoor herziening
van de Grondwet noodig zou zijn. En men
had ,er ook om soortgelijke redenen de
invoering van de doodstraf bjj kunnen
voegen.
Dat beteekent niet, dat er over der
gelijke onderwerpen niet gesproken zal
worden in de komende periode het
verleden heeft dat 'wel anders geleerd
maar alleen, dat de tijd nog niet rijp is
om ze hu reeds op het werkprogram te
plaatsen.
Een spoor van Amundsen?
De trailer Leif, te Aldersund aan de
Noorsche kust aangekomen, rapporteert
een benzinetank van 'het vermiste Fran-
sche vliegtuig Latham, waarmee Amund
sen en Guilhaud de expeditie-Nobile zijn
gaan zoeken, te hebben opgevischt op 82°
52' N.B. en 8° 50* O.L. De tank dreef aan
de oppervlakte van de zee en bevatte nog
30 L. benzine. Op de tank was een koperen
plaatje gesoldeerd met het inschrift:
„Benzine. Inhoud 600 L. Watervliegtuig
Latham".
Op de tank waren twee regeltjes met
potlood geschreven, maar het schrift was
voor een groot deel geheel uitgewischt en
onleesbaar. Men meent nog te hebben kun
nen ontcijferen: „acci20 X. 1
en vermoedt dat „accimoet beteeke-
nen „accident" (ongeluk) en de cijfers de
plaats aangeven waar de Latham is ver-
iBeginl;^
Uw dag
I mei
ongelukt. Dat zou dan beoosten het Beren
eiland zijn geweest.
De Zeppelin.
Uit New York wordt gemeld, dat de te
rugreis van de Graf Zeppelin 28 of 29 de
zer zal beginnen. Als de weersgesteldheid
niet verandert, zal hij een Zuidelijker
koers nemen dan op de heenreis.
Commandant Rosendahl heeft voor de
radio een rede gehouden, waarin hij een
schildering gaf van den tocht met de
„Graf Zeppelin".
De eerste uren geleek het leven aan
boord vrij nauwkeurig op dat aan boord
van een grooten Oceaanstoomer. Toen
men echter in den storm terecht kwam en
het stabiliseeringsvlak beschadigd werd,
werd de stemming iets opwindender. Door
het defect moest de snelheid verminderd
worden om het gevaar voor degenen, die
met het herstelwerk bezig waren, kleiner
te maken. Van den anderen kant moest
het luchtschip een zekere snelheid behou
den om in den geweldigen storm bestuur
baar te blijven.
Baldwin's zonen.
Stanley Baldwin, de eerste-minister,
heeft 'twee zoons die hun eigen weg gaan.
Oliver, de oudste, is lid van de arbei
derspartij' en bestrijdt de politiek van zijn
eigen vader. De Evening Standard ver
neemt nu, dat Wyndham, de tweede zoon,
ofschoon hij geen socialist is, geen toelage
van thuis wil hebben en van een paar
pond in de week leeft die hij in het zweet
zijns aanschijns in de blikfa'briek van zijn
vader, Baldwins, Ltd., verdient.
De ramp te Praag.
Het bergingswerk op de plaats van d;e
bouwcatastrofe te Praag gaat, nu men met
zekerheid kan aannemen geen menschen
meer levend te zullen bergen, rustig voort.
De militairen zijn vertrokken. Alleen de
arbeiders der bouwonderneming en brand
weerlieden ruimen nog.
In den loop van Dinsdag en Woensdag
werden nog 4 lijken geborgen, zoodat het
aantal verongelukten thans gestegen is,
tot 44.
G88ü nieuws van den Oceaanvlieger
MacDonald.
Er is tot nog toe geen nieuws van den
Engelschen vlieger MacDonald, die
Woensdagmiddag om 5 uur van New-
Foundland vertrokken is in een klein
Moth-vliegtuig, om over den Atlantischen
Oceaan te vliegen naar Londen. Wanneer
alles goed verliep, verwachtte men, dat hij
de Westkust van Ierland gisternamiddag
bereikt zou hebben. Het Engelsche mi
nisterie voor de luchtvaart verklaart, dat
de omstandigheden voor de vlucht voor
treffelijk zijn geweest. MacDonald zou een
wind van 30 mijl per uur in den rug gehad
'hebben op zijn heelen weg over den Oce
aan. Met een snelheid van 80 mijl per uur
had de afstand van 1900 mijl tusschen
New-Foundland en Ierland afgelegd kun
nen worden in iets meer dan 19 uren. Hij
had een helderen nacht met maanlicht en
goede zichtbaarheid.
Vóór hij startte kreeg MacDonald van 't
weerkundige depart, van het ministerie
van de luchtvaart den raad om een Noor
delijker route te volgen dan 'gewoonlijk.
Indien hij deze route gevolgd 'heeft, had
hij de kust van Galway (Z.-Ierland) moe
ten bereiken om 1 uur gistermiddag en
had op het vliegveld van Staglane bij Lon
den, waar hij hoopte te landen, moeten
aankomen ca. 6 uur gisteravond.
Het uitblijven van berichten verwekt on
rust. MacDonald is door geen enkel schip
gezien. De luchtvaartdeskundigen verkla
ren echter, dat hij genoeg benzine had om
te blijven vliegen tot vanmorgen. Het is
ook mogelijk, dat hij geland is op een afge
legen plaats in Ierland. Hij heeft geen ra
dio en voor het geval dat hij geland ia in
een plaats, waar gebrek is aan verbin
dingsmiddelen, zou er een poos kunnen
ver'loopen, vóór men iets van hem hoort.
Aardbeving.
Uit Nashue (New Hampshire in Enge
land) wordt gemeld, dat in verscheidene
steden van Zuidelijk New Hampshire gis
ternacht zwakke aardschokken zijn ge
voeld, vergezeld van onderaardsch gerom
mel als van donder. Er is geen schade
aangericht.
De klaagmuur te Jeruzalem.
Uit Jeruzalem wordt gemeld dat de ver
ontwaardiging der Joden, welke nog niet
was geluwd sedert het incident bij den
Klaagmuur op Grooten Verzoendag (toen
de politie met geweld een houten schot
verwijderde, dat in verband met de plech
tigheden was opgericht), weer is aange
wakkerd. De Mohamedaansche autoritei
ten zijn nl. bezig met het aanbrengen van
verscheidene lagen gemetselde steen boven
op den Klaagmuur. D© Joden hebben
daartegen heftig geprotesteerd, doch zon
der succes. In officieele Mohamedaansche
kringen is men van meening dat de Jood-
sche of archaeologische heiligheid van den
muur slechts betrekking heeft op de on
derste Herodiaansche steenlagen.
Ontzettend ongeluk te Vincennes.
Gistermiddag is te Vincennes (Er.) een
in aanbouw zijnd huis ingestort. Zestien
arbeiders werden onder de puinhoopen
bedolven.
Volgens een nader bericht zijn er drie
lijken en vier gewonden onder de puinhoo
pen vandaan gehaald en lagen er nog een
twintigtal arbeiders onder de puinhoopen.
Latere berichten melden, dat het inge
storte huis reeds tot de zesde verdieping
was opgetrokken toen het plotseling met
donderend geraas ineenstortte.
De meeste aan het huis werkzame ar
beiders waren Italianen. Men geloofde
toen 'dit bericht afgezonden werd, dat er
nog vijftien of zestien arbeiders onder de
puinhoopen lagen.
De oorzaak van het ongeluk is nog on
bekend.
Korte berichten.
Volgens de Weensche bladen zullen
de tarieven op de Oostenrijksche spoorwe
gen met ingang van 1 Januari a.s. worden
verhoogd en wel de reizigerstarieven met
10 en de goederentarieven met 14 pet.
Gisteren brak in een dorp 'bij Silein
in Slowakië een brand uit, 'die snel om zich
heen 'greep. In korten tijd stonden 26 hui
zen in vlammen. Bijna alle brandden af.
Naar uit New York gemeld wordt
zou de Ku Klux Klan failliet zijn. Oor
zaak zijn de hooge kosten van den strijd
tegen den Democratischen candidaat voor
het presidentschap Smith. De Ku Klux
Klan 'had, naar thans blijkt, meer dan
100 miljoen dollars van zijn leden inge
zameld.
De sovjet-regeering heeft den 2en
Februari tot een nationalen feestdag ver
klaard onder de benaming „dag der prole
tarische studenten".
Blijkens de resultaten der volkstel
ling van 1926 bedroeg de bevolking van
Parijs ten tijde van de volkstelling
2.800.000 zielen. Daaronder bevinden zich
290.000 vreemdelingen.
Het verzoek om gratie van den ter
dood veroordeelden Italiaanschen commu
nist Delia Maggiora is afgewezen. Het
doodvonnis is gistermorgen vroeg door 12
man van de fascistische militie te Lucca
ten uitvoer gelegd. Delia Maggiora heeft
tot het laatst zijn communistisch stand
punt gehandhaafd.
In de groote Badensche kali-mijn
Buggingen had door instorting van een
mijngang een droevig ongeluk plaats. Zes
arbeiders werden bedolven, waarvan een
onmiddellijk gedood werd. Vier arbeiders
werden zwaar gewond.
Een brand is uitgebroken in een sui
kerraffinaderij bij Belgorod in de provin
cie Woronesj. Honderd boeren bevonden
er zich met ladingen beetwortels. Drie
hunner werden verkoold, negen ernstig ge
wond. Twintig paarden 'kwamen in de
vlammen om.
In de bergen van Toscane (Italië)
heeft een zware sneeuwstorm gewoed; te
Bologna is de temperatuur plotseling tot
4 graden onder nul gedaald.
Het is niet waarschijnlijk dat dr A.
Borms zic'h, na zijn invrijheidstelling, wel
ke binnen enkele weken mag worden ver
wacht, te Brussel zal vestigen, hoewel zijn
gezin aldaar, sedert het einde van den
oorlog, verblijft. Vermoedelijk zal hij eeni-
gen tijd rust gaan nemen bij een familie
lid in Nederland of bij vrienden in West-
Vlaanderen.
N-V- ZEEPFABRIEKEN -v/H
DE MAAS VAN BRERO
■APELDOORN
Het Nederlandsch Wegen-
oongres.
De Vereeniging het Nederlandsche We
gencongres heeft besloten, op zijn in De
cember te houden jaarlijksche vergadering
de vraag aan de orde te stellenOp welke
wijze is het mogeljjk, de tollen in ons
land te doen verdwijnen, en wat kan
worden gedaan ter bespoediging daarvan.
Met een dok op sleeptouw.
Minister Lambooy heeft een telegram
gezonden aan L. Smit's Internationale
Sleepdienst te Rotterdam, waarin deze uit
naam van do Kon. Marine wordt gelukge-
weuscht met den voorspoedigen afloop
van sleepboot met het groote dok
voor dc Ingelsohe Marine naar Singapore,
welke reis met voed belangstelling is ge
volgd ,en algemeen bewondering heeft ge
wekt.
Konink 1. Mil. Academia.
Ter gelegenheid van het eeuwfeest der
Kon. Mil. Academie te Breda werden de
volgende onderscheidingen verleend:
Benoemd zijn tot commandeurs met de
zwaarden in de orde van Oranje-N.ass.au
bij; bevordering generaa'l-majoor G. C. van
Everdingen, gouverneur der Academie; tot
officier met de zwaarden majoor J. H.
Fruyt van Hertog van de staf der infan
terie; tot ridder mét de zwaarden de
lste luitenant J. Blokhuis van de staf
der infanterie, adjudant van den gouver
neur; tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau de heer J. W. N. Ie Heux, leeraar
aan de K. M. A.; den majoor-kwartier
meester tit. G. van Steyn is den titü-
lairen rang van luitenant-kolonel, verleend.
Den burgerleeraar in de scheikunde aan
de K. M. A. ir W. T. Clous is den
persoonlijken titel van hoogleeraar toege
kend.
.'Luchtlijnen in Ned.-ïndië.
Ondanks het feit, dat de Kon. Indische
Luchtvaart Mij pas over twee van de
door "Tiaar bestelde vliegtuigen kan .be
schikken, zal, naar uit Bandoeng gemeld
wordt; de opening van de luchtlijnen toch
op 1 November a.s. geschieden. Voorloo-
pig zullen dan van Batavia uit slechts
de trajecten Bandoeng en Semarang be
vlogen wonden.
Op zo-pk naai een leider.
Terwijl het hoofdbestuur van den Vrij
heidsbond oud-minister Posthuma als a si.
voorzitter van de Kamerfractie aanwees,
brengt nu het „Utr. Dagbl.", dat den heer
Posthuma als „Belgicist" beschouwt, de
candidatuur van het oud-Kamerlid Mr R.
J. H. Patijn naar voren-
De S. D. A. P. in Zeeland.
Aan het jaarverslag van het gewest Zee
land der S. D. A. P. ontleenen wij:'
Hoewel er in het afgeloopen jaar geen
verkiezingen werden gehouden, is het toch
in Zeeland een goed jaar voor onze partij
geweest.
Ter inleiding der plattelan'ds-propa-
ganda werd in Januari een speciaal voor
het platteland geschreven vlugschrift uit
gegeven.
In aansluiting aan deze schriftelijke
propaganda werden daarna op het platte-
Binnenland.
Een R. K. commissie voor den econoini-
schen opbloei van Zeeuwsch-Vlaande-
ren.
Een Fransch hoogovenbedrijf in
Zeeuwsch-Vlaanderen
Hoe het met de electrificatie der midden
groep staat.
De Tweede Kamer nam de wijziging der
Indische staatsregeling aan.
Koninklijk bezoek aan Breda.
Vandaag beginnen de besprekingen in
zake de Nederiand-België-kwestié.
Buitenland.
Geen nieuws van den Oceaanvlieger Mac
Donald.
Een spoor van Amundsen.
Een huis van zes verdiepingen te Vin
cennes ingestort.
Ilévig onweer in Zuid-Afrika.
UITGIFTE van 4Vs pCt. Obligation
in stukken van flOOO.— en f500.—
Koers 993/i pCt.
Inschrijvingen worden tot 23 October 1928
door ons gaarne aangenomen.
land 40 openbare vergaderingen gehouden.
Het directe resultaat dezer propaganda
was dat vele leden werden gewonnen, en
dat de afdeelingen St. Philipsland en Elle-
woutsdijk werden opgericht.
Sinds September 1925 groeide het ge
west van 20 afdeelingen met 667 leden tot
23 afdeelingen met 1045 leden.
Wilheiminadorp. Heden viert Mej. S. A.
Arnoldi, hoofd der bewaarschool al
hier, haar 80sten verjaardag. Nog dage
lijks heeft dieze vriendelijke en nog zeer
krasse vrouw de kindieren van het dorp
onder haar trouwe hoedie, in hetzelfde
schoolgebouw waar zij reeds meer dan
zestig jaren onderwijzeres is. Van vela
kinderen, die 'bjj. haar op school zijn,
hebben vader en moeder en zelfs groot
vader ien grootmoeder boj^ baar op da
bankjes gezeten en nog wil zij van hst
neerleggen van haar zware taak niet we
ten, ©en taak echter, die voor haar lichl
schijnt, doordat haar igetoefe leven is
igeweest een zich met liefdie geven aan ÜO
jeugd.
Geen wonder dan ook, dat het :gcheela
dorp in. feeststemming was. Het schoolge
bouw was versierd' en van all© huizen,
ook van het gemeentehuis wapperden dia
Hoewel zjf zelf niets wilde ontvangen-
<en alle giften aan de kinderen besteed
wenschte te zien, bood haar de bevolking
een 'rustbank aan en zorgde, dat haar
kamer vol bloemen stond. Da kinderen
der „groote school" zongen haar een
feestlied toe en boden een bloemstuk
aan. Vanavond zal da muziek en zang
van het dorp haar een serenade Jrremgen.
Borsselen. In de Raadsvergadering van
gisteren werd aan den gemeentegenees
heer Dr A. J. G. Pen met ingang van 15
October 1928 eervol ontslag verleend we
gens ziekte. Tot tijdelijk gemeentegenees
heer is benoemd de hoer Dr A. Folmer, ta
Driewegen.
Besloten wordt den kweekeling met akte
aan de bijzondere school uit te betalen
over 1927.
Adhaesie wordt betuigd aan het bekende
adres der gemeente Arnemuiden aan da
Regeering inzake art. 104 der L.O.-wet
1920.
DE ELECTRIFICATIE DER MIDDEN
GROEP.
Naar aanleiding van en in aansluiting
aan hetgeen dezer dagen is gezegd in den
Middelburgschen Gemeenteraad en ge
schreven in „het Prot. Zuiden" en „het
Volk" over de electrificatie der midden
groep achten wij den tijd gekomen om aan
onze lezers mede te deelen, wat ons dien
aangaande is ter oore gekomen.
De onderhandelingen, de laatste maan
den (na de Statenzitting van 20 Juli) op
nieuw gevoerd tusschen de P.Z.E.M. en de
Société Anonym© te Vlissingen, zulks naar
aanleiding van de aanneming van het
amendement Van 't Hoff c. s., over over
neming van het bedrijf der Société of over
een redelijke overeenkomst voor stroom-
levering, schijnen in dien zin tot een re
sultaat geleid te hebben, dat men het
eens is geworden over de over
neming van het bedrijf der So
ciété door de P.Z.E.M. (met tram
bedrijf) en over het bedrag,
