Woensdag 17 October 1928
43e Jaargang
voor 10 cents
En met bon
tegen Uw winkelier en
ontvangt een pakje
van de fijnste kwaliteit
die U ooit geproefd
hebt s
Stukken voor do Prov. Staten.
ZEGT
HET
VOORT
e
voor waardevolle geschenken
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
HENDRIKSE&Cb'S BANK -BOES
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUiDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post. f 3.—
Losse nummersf0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 cl
Bij abonnement belangrijke korting.
Hygiëne van het kind. Door de
Commissie voor de hygiëne van het Kind
in Zeeland te Middelburg is aan de Prov.
Staten verzocht over 1929 een' subsidie
van f 1500 te verleenen. Over 1928 is een
zelfde bedrag toegekend als maximum.
Aangezien uit den aard der zaak over
1928 nog geen rekening enverantwoor
ding kan worden overgelegd en daaruit
nog niet kan worden gezien of een sub
sidie van f1500 noodig is, stellen Ged,
Staten voor, het verzoek aan te houden.
Schoolartsen. Naar aanleiding van
het in hun handen om advies gestelde
verzoek van de Prov. Zeeuwsche Vereen.
„Het Groene Kruis" om 50 pet. subsidie
voor het aanstellen' van districts-school-
aitsen, hebben Ged. Staten een schrijven
gericht tot de gemeentebesturen1 om te
weten te komen of en in hoeverrei op
(medewerking zoowel van hen als van de
besturen der bijz. scholen te rekenen valt.
Uit de ingekomen antwoorden blijkt, dat
men vrij algemeen weinig voor dit insti
tuut gevoelt en men in de meeste ge
meenten daarvoor geen geld wemscht be
schikbaar te stellen. Bovendien zijn Ged.
Staten van meening, dat het niet op
den weg der Prov. ligt deze zaak finan
cieel te steunen. Zij stellen dan ook voor
het verzoek af "te wijzen.
Provinciale Waterstaat. Ged.
Staten herinneren aan het besluit van
18 Juli 1.922, waarbij inzake den Prov.
Waterstaat werd bepaald, dat er ten hoog
ste 3 ingenieurs zullen werkzaam zijn, en
dat hun standplaatsen door God. Staten
worden aangewezen. Deze arbeidsregeling
is niet zonder gevolgen gebleven. Thans
neemt het werk van den Waterstaat zeer
toe en achten Ged. Staten het gewenscht
een derden ingenieur aan te stellen, waar
om zij vragen het benoodigde geld op de
bagirooting 1929 toe te staan. Welke stand
plaatsen zullen ''worden aangewezen en
welke ingenieursdistricten in verband
daarmede zullen worden in het leven ge*
roepen, staat nog niet vast, zeer waar
schijnlijk zal', ondergeschikte punten daar
gelaten, de regeling van vóór 1922 wor
den gevolgd.
Werkloosheid. In verband met de
vraag van den heer Overhoff, gedaan
naar aanleiding van het Prov. Verslag
1927 over de uitlating over de werkloos
heid, zijn door Ged. Staten aan de bestu
ren der gemeenten inlichtingen gevraagd
omtrent de werkloosheid in het tjjdvak
1 Mei 19271 Mei 1928, in het bijzonder
omtrent duur en oorzaak der werkloos
heid, waarbij buiten beschouwing werden
gelaten de z.g. habitueel werkloozon. De
Resultaten van dit onderzoek komen in het
lalgemeen overeen met hetgeen in het
Prov. Verslag werd medegedeeld. Blijkens
de ingekomen berichten is de werkloos
heid hoofdzakelijk te zoeken onder de
landbouwende bevolking, de landarbeiders
daaronder begirepen; daarnaast ook onder
de bouwvakarbeiders en onder bepaalde
groepen van werklieden in industrie-cen
tra en havenplaatsen. Afgezien van bij
zondere omstandigheden, wordt als oor
zaak der werkloosheid genoemd over het
algemeen seizoenslapte in het landbouw
bedrijf, ongunstige weersgesteldheid in
landbouw- en bouwvakbedrijï en het toe-
-nemend gebruik van machines zoowel in
den Landbouw als in cle industrie. Als
tijdvak waarin de werkloosheid het grootst
is, wordt in het algemeen genoemd de
periode DecemberMaart, enkele ge
meentebesturen nemen daar nog bij de
maanden November en April'. Ged. Staten
nemen het standpunt in, dat het op hun
weg ligt, om zooveel mogelijk de uit
voering van productief werk te bevorde
ren, doch dat voor eenige verdere bemoei
ing voor de Provincie hier 'geen plaats is.
Werken voor Boot- en Veer
diensten. Het wordt gewenscht ge
acht door Ged. Staten, dat ten1 behoeve
van den Prov. Stoombootdienst op de
Ooster-Scheldo en de veerdiensten Kort-
gene-Wolphaartsdijk en Veere-Kamp'erl'and
in 1929 buitengewone werken worden uit
gevoerd.
1. Aanlegplaats Prov. boot te
Z i e r i k z e e. Gezien de bekende bezwa
ren aan de aanlegplaats aan het Luitje
te Zierikzee verbonden, stellen Ged. Sta
ten voor een drijvende aanlegplaats van
bescheiden doch voldoende afmetingen
aan te schaffen^ waarvoor de kosten ge
raamd worden op f60.000 globaal.
2. Veerdienst Kortgene-Wol-
phaartsdijk. Voorgesteld wordt, waar
de reserveboot „Zuidvliet" voor vervoer
vooral van auto's niet geschikt is, een
tweede boot type „Zandkreek" aan te
schaffen, .waarvan de kosten op ongeveer
f 70.000 worden geschat. Dit geld kan dan
weer aan de veerschippers worden; ge
leend.
Veerdienst Veer eK amper-
1 a n d. De Zuidvliet zou na het doen
aanbrengen van een sterken motor enz.
geschikt kunnen worden gemaakt voor
dezen dienst, waar de tegenwoordige boot
in elk geval door een grootere dient
te worden vervangen. D'e kosten worden
geraamd op f7500 of met overname der
boot f 12.000. Ook dit bedrag kan aan de
betrokken veerschippers worden geleend.
Als de Zuidvliet naar laatstgenoemd
veer wordt overgebracht, zal te Kamper
land een nieuwe steiger noodig zijn, waar
van de kosten f 32.000 zullen bedragen.
Ged. Staten stellen voor daarvoor de be
noodigde gelden beschikbaar te stellen.
Reglement op de wegen en
voetpaden. Naar aanleiding yan op
merkingen van den Minister van Water
staat stellen Ged. Staten voor in art. 84
van het Reglement op de wegen en voet
paden, alsnog een wijziging aan te bren
gen. Daardoor wordt bepaald, dat het
geoorloofd is, twee aaneengekoppelde
landbouwwerktuigen of een landbouw
werktuig gekoppeld aan een voertuig over
de wegen te vervoeren. Aanvankelijk volg
de hierop „onverschillig hoe de voort
beweging geschiedt". Thans wordt voor
gesteld te lezen: „onverminderd de des
betreffende bepalingen van de Motor- en
Rijwielwet en van het Motor- en Rij
wielreglement".
Nog wordt voorgesteld als laatste para
graaf toe te voegen: Waar in dit artikel
van landbouwwerktuigen sprake is, wor
den daaronder geene in den landbouw ge
bruikte motorrijtuigen verstaan".
Verbetering van wegen. Nu op
een groot aantal wegen ter oorzake van
hun „plaatsing op Rijks- of Provinciaal
wegenplan bijzondere en blijvende aan
dacht is 'gevestigd, is bij Ged. Staten de
vraag gerezen of de zorg der wegenver
betering door de Provincie daarmede ten
einde to© is vervuld, m.a.w. of de taak
om in de belangrijkheid op de tweede
categorie volgende wegen door Ged.
Staten tertiaire wegen genoemd te
verbeteren, al dan .niet. uitsluitend aan
de betrokken streek moot worden over
gelaten. Er zijn vele van die wegen, die
niet of stellig niet tijdig genoeg zullen
worden verbeterd zonder hulp van de
Prpvincie. Ged. Staten meenen, dat voor
een landbouwende, plattelandsprovincie
als Zeeland de wegen een vitaal belang
zijn, een belang, dat men niet straffeloos
verwaarloost. t-
Ged. Staten voelen het meest v-oor ren-
telooze voorschotten voor de terriaire we
gen. Bepaald moet worden, dat de weg
noch op het Rijks-, nochi op het Prov.
wegenplan mag voorkomen en een hoofd»
verbinding moet vormen van twee of
meer kommen in ééne gemeente, hetzij
van twee of meer kommen in twee of
meer gemeenten. De verschillende steun-
systemen, welke de Staten tot nu to©
somtijds volgden, zouden daarmede dan
algeheel ingetrokken worden. De -verbe-
teringswijze zal. steeds kunnen afhangen
van de behoeften en de ligging van de
streek, welke de weg doorsnijdt, éh van
de finanoieele draagkracht van hen, die
de wegsverbetering nastreven.
Vaste regelen voor de verbetering kun
nen hier niet worden gesteld. Het komt
Ged. Staten niet gewenscht voor een be
paald totaal bedrag voor die voorschotten
te noemen, al zal niet ongelimiteerd kun
nen worden voorgeschoten. Elke aanvraag
zal zoowel naar haar eigen beteekenis
als in verband met den stand der Prov.
geldmiddelen worden beoordeeld.
,Weg Huls tS t. Jansteen. Dfe be
sturen van den polder Clmge en van de
gemeenten St. Jansteen en Hulst ver
zoeken voor de verbetering vanden
Steensche dijk en den Tragel eene bij
drage van da provincie.
Ged. .Staten zouden voor dezen tertiiai-
ren weg een renteloos voorschot beschik
baar willen stellen. Volgens een opge
maakt plan zijn de kosten geraamd op
f 14.700, waarbij, dan de keibaan overal
4.85 wordt en een voetpad, dat naast den
weg ligt, 'onaangeroerd blijft. Ged. Staten
kunnen zich met plan en begrooting ver
eenigen. Het is niet uitgesloten, dat een
zij' het ook niet groote bijdrage van het
Rijk wordt gekregen als werkloosheids
bestrijding, en ook zullen de onmiddellijk
belanghebbenden bijdragen verleenen.
Begrooting 1929. Ged. Staten bie
den ter vaststelling aan de begrooting
voor 1929 met een eindbedrag in ont
vang en uitgaaf van f2.8,24.560.13 en een
post onvoorzien ad. f42.567.18.
In hun begeleidend schrijven wijzen
Ged. Staten er pp, dat het, nu d© éerste
zitting vroeger in het jaar kan worden
gehouden, niet gewenscht is, dan ook de
beigrootinig reeds te behandelen, daar bij
behandeling in de tweede zitting een latei
gemaakt ontwerp, kan worden ingediend)
ZWARE SHAG
lOBRnBIHA
dat een juister beeld kan geven van 'heft
geen van de toekomst wordt verwacht,
al beeft, men ook dan nog veelal rnef
ramingen, niet met vaststaande cijfers te
doen. Ged. Staten hebben gemeend, daar
om thans ook enkele posten voor bui
tengewone uitgaven te mogen uittrekken,
voor zooverre bet werken betreft, waar
van verwacht wordt, dat daarmede in
den aanvang van 1929 reeds een begin
za.1 worden gemaakt. Onder die buitenge
wone uitgaven is mede te rekenen de
vereffening van het kwaad slot over'20
(f287.358). Uit bij het voorstel afgedruk
te staten van inkomsten en uitgaven ovei
een tijdvak van 10 jaar, blijkt, dat 'hef
kwaad slot 1926 geheel en al ontstaan
is door buitengewone uitgaven, waarte
genover geen buitengewone inkomsten, al
thans niet tot een gelijk bedrag, staan
Van de leening 1925 ad f 4.000.000 is
nog slechts f 3.000.000 opgenomen. Zoo
lang echter de mogelijkheid open staat,
de bedoelde uitgaven geheel of althans
grootendeels te financieeren door bet op
nemen van kasgeld, meenen Ged. Staten
aan deze meer eenvoudige en voor de
Provincie voordeeliger wijze van hande
len de voorkeur te moeten geven.
Ged. Staten willen hiermede evenwel
niet zeggen, dat niet eerlang tot het op
nemen van het resteerende millioen zal
moeten worden overgegaan.
De stoombootdiensten, waar
voor de uitgaven reeds thans een zwa-
ren druk op het Prov. budget uitoefenen,
zullen in een meer of minder nabij© toe
komst nog aanzienlijke offers vragen,
niet slechts, indien aan de vele uitgespro
ken wenscben, zou worden tegemoet ge
komen, doch ook, omdat binnen afzien-
baren tijd vernieuwing van een groot deel
der vloot noodzakelijk z,al zijn.
Voorts zullen, naarmate de verbete
ring der wegen met meer kracht ter
hand kan worden .genomen en deze aan
gelegenheid uit het stadium van voor
bereiden en uitwerken van plannen over
gaat in dat van uitvoering, aan de Prov.
geldmiddelen, eischen gesteld worden, die
wel niet anders dan door het aangaan
van een geldleening bevredigd zulten kun
nen worden.
De vraag zal daarbij beantwoord moe
ten worden, op welk© wijze het best ver
zekerd wordt, dat de gelden, die de Pro
vincie voor wegenverbetering beschikbaar
stelt, ook inderdaad voor het beoogde doel
worden aangewend. Of dit met de meeste
kans van slagen zal worden bereikt, door
het formeeren van een afzonderlijke be
grooting, met al den daar aan verbonden
administratieven omslag, dan wel door
vorming van een fonds dat afzonderlijk
zal worden beheerd en geheel buiten, de
Prov. geldmiddelen zou komen te staan
staat voor Ged. Staten nog niet vast.
De ramp te Praag.
Incidenten bij' de begrafenis
der slachtoffers.
Gifwmorgen heeft te Praag onder zeer
'groeft lelangstelling der inwoners, vooral
van do arbeiders, de begrafenis plaats
gehad van negen slachtoffers van de
bouwramp.
De door het gemeentebestuur vastge
stelde orde voor de begrafenis werd door
het verschijnen van groote massa's com
munisten verstoord, Tijdens de overbren
ging van de lijken hadden geen botsingen
plaats, ofschoon de communisten, die
voor den stoet uitliepen, herhaalde ma
len de Internationale zongen en verschil
lende bolschewistische leuzen uit
schreeuwden.
Binnenland.
Stukken voor de Prov. Staten van Zee-
Land.
D'e opbrengst der Rijksmiddelen.
Een belangrijke schilderijenveiling.
D'e Tweede Kamer over de Indische
Staatsregeling.
Buitenland.
Gevechten in Marokko.
D© .slachtoffers van de ramp te Praag.
D'e reis van de Zeppelin
neemt GELDEN in DEPOSITO
tegen hooge rentevergoeding.
SPAARBANKBOEKJES a 4 pCt
BRAND- en INBRAAKVRIJE KLUIS.
Vraagt inlichtingen.
weldhO'Ornkwartet en koorgezang. Vervol
gens hield burgemeester Baxa de lijkrede.
Daarop zou opnieuw het koor liederen
ten geho'ore brengen, doch dit werd door
den oommunistischen afgevaardigde Za-
potocky verhinderd. Hij nam het woord
en hield een scherpe rede tegen het ka
pitalisme. Eerst na deze rede begon het
koor te zingen waarop de stoet zich
opnieuw in beweging zette.
Toen de kop van den stoet in de
Gerstengasse aankwam, verbrak een me*
nigte van vele duizenden communistische
bouwvakarbeiders het politiecordon en
drong in den stoet. Men moest halt hou
den totdat de lieden zich in den stoet
geschaard hadden. Hierop werd de tocht
naar de begraafplaats voortgezet. Gedu
rende den tocht zongen de communisten
revolutionaire liederen en schreeuwden
herhaalde malen gezamenlijk hun leuzen
uit. Zij droegen een groeten doornenkrans
met het opschrift 0,Het kapitalisme ver
moordt de arbeiders" en een aantal vaan
dels met ophitsende opschriften. Een vaan
del werd inbeslaggenomen.
De reis van tfe Zeppelin.
D'e datum van den terugkeer van de
„Zeppelin" naar D'uitschland is nog niet
vastgesteld, doch 'dr Eckener hoopt bin
nen 10 dagen weer te vertrekken.
Het reparatiewerk aan den beschadig
den stabilisator zal, naar men verwacht,
een week duren.
Men heeft Maandag de schade eens op-
genome^..
D'e storm bad blijkbaar door een kleine
opening vat op den onderkant van de
bakboordvin gekregen en een stuk %tof
afgescheurd, dat een gat van 15 bij, 71/2
meter deed ontstaan.
Met beddedekens werd aanvankelijk de
opening, waardoor de wind eventueel toe
gang tot het inwendige van het lucht
schip zou gekregen hebben, gestopt.
Op de verbindingsplaats van de vin
met den scheepsromp bleef een opening.
Er werden acht dekens samengenaaid en
daarmee werd een voorloopige wand ge
vormd.
Bij het zien der averij aan de zijde
van het luchtschip wordt het duidelijk,
waarom de snelheid sinds het ongeval
afnam en bljjkt het, boe voorzichtig de
leiding te werk ging.
Alle passagiers maakten met groeten lof
gewag van de koelbloedigheid van Ecke-
ner'.s zoon, die de eerste was om zich
beschikbaar te stellen om de scheur in
de bekleeding voorloopig te reparee-
ren. Zijn vader stond hem to© met twee
andere leden der bemanning een „nood
verband" ,te leggen, waarbij: de drie man
nen een half uur .aan den buitenwand
moesten werken. Zij zaten daarbij op
plankjes, zooals schilders die den gevel
van een huis behandelen en de minste
onverwachte beweging van het luchtschip
zou hen hun evenwicht hebben kunnen
doen verliezen. Eckener stond al dien
tijd zelf aan het stuur en het luchtschip
bleef volkomen Tiorizontaal.
D'e passagiers en de bemanning wa
ren gisteren de gasten van het gemeente
bestuur van New-York, waarbij zij in
het Raadhuis officieel welkom zijn ge-
heeten. i
Alles wijst er op, dat New-York een
tweede Bremenweek zal beleven. Een uit
gebreid programma van feestelijkheden is
reeds opgemaakt.
De lezingen der passagiers loopen zeer
uiteen. In sommige persberichten wordt
gewag gemaakt van minder prettige erva
ringen. Zelfs zou iemand gezegd hebben:
,ik. ga voor een miljoen dollar niet moor
mee terug"
J l,J.±