No. 3 Woensdag 3 October 1928 43e Jaargang WAT de MATADOR zeer waardevolle dingen bezorgen EERSTE BLAD. Buitenland. Een MATADOR Befangrijkste Nieuws. COUPONS en LOSSINGEN Dit nummer bestaat uit 2 bladen. ga»» SCTa pill is een is een uitblinker, haantje de voorste, de BESTE onder allen van z'n soort Welnu BINNENKORT KOMT ook bij U Zorg dat ge met hem ken nis maakt, want hij zal U Let op de volgende aankondiging ALLE per 1 October verschenen worden door ons verzilverd. HENDRIKSE Co's BANK GOES Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes. Tel.: Redactie en Administratie no. 11. Postrekening No. 44455. Bijkanto6r te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259. De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post. f 3. Losse nummers f 0.05 Prijs der Advertenfiën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct Bij abonnement belangrijke korting. Evenredige Vertegenwoordiging. Er is bijna geen partij, ol zij beeft te klagen over politieke windstilte. Voor een deel is dat ongetwijfeld een gevolg van de evenredige vertegenwoor diging die nu ruim 10 jaar geleden in ons land werd ingevoerd. Dit stelsel bezit onmiskenbare voor deelen. Het maakt bet onmogelijk, zooals dat vroeger wel biet geval was, dat een min derheid in het land de meerderheid van de Kamerzetels bezet houdt. Het maakt stemibusafspraken, zooals die vroeger noodig waren, toen bet er om ging de liberale overmacht in de Ka mers jii-et onder de kiezers de breken, overbodig. Iedere partij' kan nu op bare eigen candidaten stemmen. De evenredige -vertegenwoordiging heeft ook een einde gemaakt aan de herstem mingen, waarbfl vroc-ger een groot aantal kiezers telkens weer genoodzaakt wend te kiezen tusschen twee niet gewilde can didaten. Een voordeel is ook tot op zekere hoogte althans, dat tusschentijdscbe ver kiezingen met als gevolg soms een tus schen tijdsche meeirderheidsverplaatsing in een of ander college niet meeir moge lijk zijn En eindelijk biedt de evenredige ver tegenwoordiging ook aan kleine partijen de gelegenheid hunne vertegenwoordigers naar Staten en Raden af te vaardigen. Ondier het meerderheidsstelsel zou het voor part'jen als de Staatkundig-Gerefor meerde en andere kleine partijen vrijwel onmogelijk zijn hunne stem in de Tweede Kamer te doen hooren en ook in de Staten en de Gemeenteraden zouden zij niet dan bij uitzondering een plaats heb ben veroverd. Dit zijn voordeelen, die bij de beoor deeling niet over het hoofd mogen wor den gezien. Maar naast deze voordeelen staan ook nadeelen. Het is ook hier niet alles goud wat er blinkt. V Ernstige nadeelen. Een nadeel, en een zeeT érnstig na deel van de evenredige vertegenwoordi ging is, dat de belangstelling van vele kiezers is verflauwd en dat de hand tus schen kiezers en gekozenen is verzwakt. Vroeger was het zóó, dat men nooit zeker was van zijn zaak. Men moest al tijd paraat zijn. Nauwelijks was een „stemming achter den rug of tengevolge van bedanken, ver trek of overlijden van een afgevaardigde, werd men soms opnieuw ter stembus ge roepen. Er was geen tijd om in te slapen. Dat is nu anders. Toen in 1927 de Statenverkiezingen achter den rug waren, wist men met vrij' groote zékerheid, dat voor 1929 geen nieuwe verkiezingen zou den plaats hebben. En het behoeft dan ook niet al te zeer te verwonderen, dat velen ,er weinig voor gevoelen zich in dien tusschentijd druk te maken en dat gemakzuchtige lieden die van alle „druk te" wars zijn, zich de slaapmuts diep over de o-oren trekken. Vroeger was het zóó, dat het er altijd om ging de meerderheid te verkrijgen. Wanneer men o-ok maar één stem in de minderheid bleef,, dan was alle moei te tevergeefs en waren alle stemmen verloren. Het was toen: alles of rdets. Dat gaf spanning. Dat prikkelde de ener gie. Dat was oorzaak, dat de krachten tot hetuiterste werden ingespannen en dat oud en jong meewerkte om de ge- wenschte meerderheid te behalen. Maar die spanning ontbreekt nu. 't Is wel waar, dat ook nu iedere stem betee- kenis heeft en dat het verlies van één stem het verlies van een zetel kan be- teekenen maar men ziet bet niet zoo dui delijk voor zich. Tn elk geval is de tijd voorbij dat door het verlies van één stem soms duizenden stemmen van onwaarde werden. Geen .wonder, dat de terugslag daarvan wordt gevoeld en dat de krachten niet meer zóó worden ingespannen, als vroe ger wel het geval was. En dan is er nog iets anders. Vroeger hadden de plaatselijke kies yereenigingen bij de candidaatstelli'ng veel invloed. En straks was het hun eigen candidaat waarop de kiezers hun stem uitbrachten en waarvoor ze in 'tvuur gingen. Van dien invloed is thans niet veel meer overgebleven. Hen stemt nu op de partij, op een lijst, op een groep van personen. Van den persoonlijken invloed, van den invloed der Kiesvereenigingen is zoo goed als niets overgebleven. WanneeT vroeger een candidaat geko zen was, dan was hij- de afgevaardigde van een bepaald district. Er was contact tusschen kiezers en gekozenen. De af gevaardigde bad gelegenheid zijn district te bewericen en de kiezers waren in de gelegenheid, met den afgevaardigde voe ling te •houden. Maar dat alles behoort nu tot het ver leden. En het gevolg is, dat in som mige kringen de belangstelling merkbaar verflauwt, dat er van de vroegere geest drift weinig te bespeuren valt. De evenredige vertegenwoordiging biedt onmiskenbare voordeelen. Maar ook de schaduwzijden ontbreken niet. Toch is het niet verstandig, die scha duwzijden al te sterk op 'den voorgrond te plaatsen. En het gaat ook niet aan de verminder de belangstelling en het gebrek aan geest drift maar zonder meer toe te schrijven aan het tegenwoordige kiesstelsel. Storm op den Atlantischen Oceaan. Vele schepen, -die Zaterdag en Zondag te Plymouth zijn aangekomen, waren 7 uur te laat tengevolge van het stormachtige weer op den Atlantischen Oceaan. De „Mauretania" van de Cunard lijn, die gis terenmorgen aankwam, was ec'hter een uur voor den bepaalden tijd en heeft ge durende de geheele reis een gemiddelde snelheid van iets onder de 25 knoopen ge maakt. Dreigend hoog water ie Londen. Een telegram uit Londen meldt: De Theems zou vandaag den hoogsten stand van den vloed in dit jaar bereiken. De autoriteiten van de haven van Londen en de gemeenteraad van Westminster gaven nauwkeurig op het stijgen van de rivier aeht, daar men een herhaling van de over stroomingen vreesde, waarbij in Januari j.l. 14 personen te Londen verdronken zijn. Een gassenverspreidende fabriek gesloten. De Saksische autoriteiten hebben met het oog op 'het permanente gevaar voor gasvergiftiging besloten de 'kolen-destillatie op de mijn Alwiener Verein te Bruckdorf stop te zetten. Deze inrichting was pas de zer dagen gereedgekomen en had 8 milli oen mark gekost. Voorts deelde de Saksische minister van handel in een vergadering van de demo cratische partij mede, dat de regeering be sloten heeft een aanklacht tegen directeu ren en commissarissen van de mijnbouw- onderneming in te dienen. Koning Alfons en Primo de Rivera. Volgens een bericht aan de „Daily Mail" van de Spaansche grens moet na den te rugkeer van koning Alfons in Spanje een ernstige spanning tusschen den koning en Primo -de Rivera zijn ontstaan, welke ver moedelijk met het aftreden van Primo de Rivera zal eindigen. Primo de Rivera moet den koning een besluit ter onderteekening hebben voorge legd, waarin straffen werden bepaald te gen een groot aantal personen, vooral zul ke, die tegen Primo de Rivera in woord en schrift hebben geageerd. Daar bovendien in militaire kringen de stemming zich meer en meer -tegen Primo de Rivera keert, wordt zijn aftreden meer en meer waarschijnlijk. Wie zijn opvolger zal zijn, is nog onbe kend, doc'h men verwacht, dat het in ieder geval een persoon uit militaire kringen zal zijn. Stijgende spanning in Oostenrijk. Daar de hoofdcommissaris van politie te Wiener Neustadt-nog steeds niet heeft kunnen besluiten na het verbod van de so ciaal-democratische demonstratie nu ook de betooging van de Heimwehre te verbie den, neemt de opwinding in het geheele land van Beneden-Oostenrijk voortdurend toe, meldt „Het Volk". De sociaal-demo cratische arbeiders in dit industriegebied zijn vastbesloten de rechtsradicale betoo ging met alle hun ten dienste staande mid delen te verhinderen. Nu het hun verbo den is te demonstreeren, willen zij reeds Zaterdagmiddag onmiddellijk na sluiting der fabrieken in dichte drommen de straat opgaan en zoodoende den toegang tot de middens-tad eenvoudig blokkeeren. Het voornemen bestaat proviand, sigaren enz. mee te nemen en den geheelen nacht op straat door te brengen. Het is haast on- Mmppe vermijdelijk, dat het Zaterdagavond en Zondag tot hotsingen zal komen. Vandaar dan ook dat tal van welgestelde ingezete nen van Wiener Neustadt hun vrouwen en kinderen hebben weggezonden. Naar verluidt zou de regeering voor nemens zijn tegen het einde van de week over Wiener Neustadt en omgeving den staat van beleg af te kondigen en de ge heele stad door troepen te laten afsluiten. De overstroomingen in België. De overstrooming'sraimp in de streek van Nieuwpoort schijnt haar hoo,gtepunt te hebben bereikt. De schade, die door het zeewater aan de landerijen wordt berokkend, is enorm. Soldaten hebben gedurende den geheie- len nacht -gewerkt om hulpdammen op te werpen. Hun activiteit was vooral ge richt op het stoppen van de bres, die in den dijk was geslagen. Doch deze weFd onderwijl op andere plaatsen .ondermijnd. De burgemeester van Nieiuwpoort wilde het ministerie van openbare werken voor de ramp verantwoordelijk stellen, omdat het volgens hein niet de noodig© vei ligheidsmaatregelen had getroffen,, waar op hij' enkele weken géledein in het mi nisterie had aangedrongen. De verantwoordelijke diensten van mi nister Baels verklaarden echter, dat bet doel van 's burgemeesters bezoek van heel anderen aard was en bet hier niet 'aan1 gaat, de verantwoordelijkheid van de sluisbrauk op het departement te schui ven, Bergsforting. Bij Bellinzona heeft gisternamiddag om 3 uur op den Monte Arbino een groote bergstortipg plaats gehad. De bergtop is als een geweldige lawine van steen en f'ruis in het dal gestort. De lawine heeft 1/2 vierkante K.M. oppervlakte en is op vele plaatsen ongeveer 100 M. hoog. Ongeveer 20 Alpenhutten, die echter, daar de bergstorting sinds eienigen tijd te voorzien was, ontruimd waren, warden vernield. Of er menschenlevens verloren zjjn gegaan, staat nog niet vast. De grootste spoorwegtunnel ter weireld. Een kranig staaltje van ingenieurs-werk nadert in den stjat Washington zijn vol tooiing- Het is die tunnel van den Great Northern Railroad, door de Caecade Mountains, welke zeven mijl lang, de lang ste van het Amerikaanscbe vasteland zal zijn en een 'der grootste bouwwerken in de spoorweggeschiedenis geacht wordt. De kosten zullen 15 millioen ril ar (40 mil- lioen igld) bedragen en de efectrificatig v.an de Wenatchie-Skykomisch-sectie en de verandering van sporen zullen de kos ten op 25 millioen dollar (62.500.000 gld.) brengen. De nieuwe Cascade-tunnel, die 41.136 voet lang is, wordt in lengte slechts overtroffen door drie tunnels in de Zwit- sersche Alpen, n.l. de Simplon-tunne' (65.734 voet) ,de St. Gotthardtunnel leng te 49.213 voet en de Lötsehbengtunrael lengte 48.850 voet. In tegenstelling met de Alpen-tunnels, waarover men acht tot tien jaar bouwde, was het bouwwerk in de Cascade Mountains in bijna drie jaar gereed. Het nieuwe traject door den berg heen, zal een lengte hebben van 10 mijl en een kronkelweg van 18 mijl vervangen. Passagierstreinen zullen daardoor eein uur en goederentreinen twee uur uitsparen- Bovendien zal men meer dan zes mijl kostbaTe sneeuwdekken bovein den spoor weg kwijtraken, waarvan de kosten voor bet jaarlijksch onderhoud igeliik zijn aan de rente van 62.500.000 gulden, welke aan het nieuwe plan zij'n besteed. Een gewijzigd! opschrift. Evenals te Leuven is er ook in het plaatsje Nomeny eenig geharrewar ge weest over de inscriptie op een monu ment, dat op oorlogsgebeurtenissen be trekking heeft. Zondag heeft de heer Louis Marin, minister van pensioenen, het mo nument onthuld, dat zoowel de 42 ge sneuvelde militairen uit Nomeny herdenkt als de burgers, die den 20en Augustus door Beiersche infanteristen werden ge fusilleerd. Aanvankelijk droeg dit laatste gedenk - teeken het opschrift: „De Fransche na tie aan de burgers van Nomeny, slacht- Binnenland'. De MinisteT van Financiën beantwoord^ vragen over de mosselpachters te Bruinisse. Prof. Böhl over de opgravingen bij Si- chem. Een luchtschip boven ons land. Het oordeel van het Chr. Nat. Vakver bond over de Schelde-staking. „De Standaard" over de politieke samen werking. Vergadering te Roosendaal van mossel kweekers. Buitenland. Spanning, in Neder-Oostenrijk. Samenzwering in Albanië? De overstroomingen in België. offers der Duitsche barbaarschbead". Op verzoek der regeering werd dit op schrift gewijzigd in: „Nationale inschrij ving voor de bewoners van Normemy, on schuldige slachtoffers van Hen oorlog" Een "samenzwering tegen koning Zogo'd van Albanië. Uit Durazzo wordt bericht, dat er een samenzwering tegen koning Zogoe is ont dekt. De staat van beleg is afgekondigd. Er zijn elf samenzweerders doodgescho ten. Korte berichten. Te Mich-elstadt in het Odenwald is gister een pas onlangs in bedrijf geko men fabriek van celluloid-kam-nen geheel, door brand vernield. De brand was ont staan door de ontploffing van een Vat spiritus, dat op een verwarmingstoestel stond. De 6G-jarige eigenaar der fabriek is verbrand- de 40 arbeiders hebben zich kunnen redden. De technische noodhulp die in. Duitschland in de jaren na de revolutie te hulp werd geroepen bij arbeidsconflic ten die voor het algemeen welzijn scha delijk "konden worden, zal op 31 Maart 1929 ophouden te bestaan. In de nieuwe rijksbegrooting is er geen post mee,r voor uitgetrokken. De postambtenaren to Sjanghai zjjn in staking gegaan. Zij eischen een loonis- veribiooging van 33 procent en nog andere tegemoetkomingen. De brievenbestellers ti Peking hebben eveneens "de staking af gekondigd, maaT om andere redenen. De zitting van het Argentijn sch Con gres is Zondagnacht gesloten, nadat ver scheidene uiterst lange zittingen waren gehouden. De Senaat hechtte zijn goed keuring aan de door de KameT aanvaar de begrooting.en schrapte dientengevolge ook de bijdrage van Argentinië aan den Volkenbond. 'ill President von Hindenburg vierde gis teren in den familiekring op zijn jachtslot bij Potsdam zijn 81en verjaardag. De re geering van het rijk, en van Pruisen heb ben hem gelukw-enschen gezond-en. ITit de Hindenburg-inzameling zijn op dezen dag 425.000 mark aan behoeftige gezin nen verdeeld, die zwaar onder den oor log hebben geleden. China zal deel blijven uitmaken van de voorbereidende ontwapeningscommis sie en dus lid vau d©n volkenbond blijven, naar het aan het volkenbonds secretariaat heeft medegedeeld. De Japansche politie arresteerde een anarchist, die van plan was eeln aanslag op den mikado te plegen. Op het Britsche labour-congre-s heeft Mac. Donald een felle rede gehouden te gen de tegenwoordige Britsche buitenland- sche politiek. Een door hem daarop voor gestelde resolutie werd aangenomen. Te Champigny bij Parijs heeft een trambotsing plaats gehad. Er zijn 22 ge wonden. i i De Fransche marine is vermeerderd met een zwaren onderzeeër van een nieuw type- Hij heeft een snelheid van IOV3' knoop aan de oppervlakte en van '10 knoopen onder water. De lengte van het vaartuig is 183 voet, de breedte 23 voet, terwijl die waterverplaatsing 2080 ton be draagt.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1928 | | pagina 1