Jtwuxfuüd PUROL HOtt- Kerknieuws. Onderwijs. Zoeklichtjes. Uit de Provincie. Wever tegen baron Bentinck, den Neder- landschen diplomatieken vertegenwoordi ger te Londen onder heit kabinet Thor- becke, luidend, dat in de oogen van iede- retii .Engelschman de Schelde een En- gelsch. vraagstuk is. De Holland— Indië-vluchten. Het .tweede vliegtuig. Uit Rangoon seinden Moll, v. Haselen en Elleman, de bemanning van het tweede vliegtuig H.-N.A.F.B., dato 28 September: „Het loopt ons niet mee, want wij hebben drie middagen verspeeld. In Alep po ondervonden wij vertraging in het bij vullen van benzine, in AUahabad moest motorstoring verholpen worden, in Ran goon, waar het hevig regende, ondervon den wij eveneens vertraging met het bij vullen van de benzine. In Rangoon was bericht ontvangen, dat het vliegveld Bang kok door den zwaren regen onbruikbaar is. Wij waren derhalve oorspronkelijk van plan te vliegen p.aar het militaire vlieg veld Kokluk, 280 K.M. ten zuiden van Bangkok. Wij hebben echter besloten he den van Rangoon direct door te vliegen naar Sengora." De directie der Ned. Ind. Luchtvaart Mij. teekent bierbij aan: Waar de grondorganisatie langs het grootste gedeelte van de route zeer ge brekkig is, hetgeen uit bovenstaand te legram nog eens duidelijk blijkt, is er voorloopig geen sprake van nachtvliegen en moet de geheele afstand van om streeks 14.C00 K.M. in ongeveer 80 vlieg uren worden afgelegd. Dus is elk uur, dat op de vliegvelden verspeeld wordt, een streep door do rekening. De vliegvel den zelf zijn vaak in zeer slechten staat ten gevolge van den regenval, de voor ziening met benzine geschiedt op preven tieve wijze met 10-liter bussen, die in een grooten trechter met zeemleder ge voerd, geleegd moeten worden. Wat dit beteekent in een tropischen regen kan men zich voorstellen. Hoog bezoek aan Limburg. Vrijdagmiddag arriveerden te Heerlen de ministers Beelaerts van Blokland en Kan, de Voorzitter van de Tweede Kamer jhr Ruys de Beerenbrouck, en de directie en commissarissen der Nederlatidsche Spoor wegen. In het Grand Hotel gaf de chef van dienst van weg en werken der Ne- derlandsche Spoorwegen dr ir van Heu- kelom uit Utrecht een uiteenzetting van de werken, uitgevoerd aan de spoorlijn SchaosbergenSimpelveld. Zaterdagmorgen maakte 't gezelschap in auto's een tocht langs de in aanleg zijnde lijn. Waarschijnlijk zou ook nog een be zoek worden gebracht aan de kunstwer ken te Heerlen. Sten huis treedt uit de S.D.A.P. Bij het secretariaat der S.D.A.P. is gis teren de volgende brief van den. heer R. Stenhuis ingekomen: „Daar ik het secretariaat van afdeeling TV niet weet, verzoek ik u het te willen me- dedeelen, dat ik vanaf heden he>b opge houden lid der S.D.A.P. te zijn". Het is wel duidelijk, zegt „Het Volk", dat Stenhuis thans zijn Kamerzetel, dien hij als candidaat van de S.D.A.P. verwor ven beeft, ter beschikking hoort te stellen, een eisch die, wat gemeenteraadszetels be treft, zeker ook met zijn instemming, steeds aan ieder gesteld is die uit onze partij trad. De kiezers hebben hem als. lid van de S.D.A.P. gekozen. Nu hij dat lid maatschap heeft opgezegd, eischt de goe de trouw, dat hij ook van het Kamerlid maatschap afstand doet. Einde van den zomertijd. In den nacht van Zaterdag 6 op Zondag 7 October zal de zomertijd beëindigd wor den. Na tie Schelde-siaking. Zooals wij reeds meldden, besloten ook de verschillende metaalbewerkersbonden, de door den rijksbemiddelaar voorgestelde voorwaarden 'aan te nemen en flus de staking op te heffen. De modernen hebben het voorstel tot aanvaarding van de nieuwe voorwaarden na eenige. discussie ten slotte bij accla matie aangenomen. De Chr. Metaalbewer- kersbond heeft hel voorstel aangenomen, met 357, tegen 8 en 2 st. blanco. De R.- Kath. Bond heeft het voprstel aangeno men met 67 stemmen voor, 12 tegen en 2 blanco. In de Federatie van Metaalbewer kers stemden 56 leden voor het voorstel, 13 tegen en 8 blanco. Na afloop van de vergadering van de modernen trokken de leden, onder bet zingen van strijdliederen door een deel der stad en huldigden hun leider. De eerste werklieden zijn tegen morgen opgeroepen tot hervatting van den ar beid. De staking heeft 18 volle weken ge duurd. Wij zullen, aldus de Vliss. Crt, over de verkregen resultaten niet uitweiden. Beide partijen hebben een veer moeten laten. Men kan evenmin spreken van eeri volledige overwinning als van een beslist- verlies. Wij willen gaarne een woord van war me hulde brengen aan hen die de partijen rond de conferentietafel hebben weten te brengen en zulke voorstellen aan den rijksbemiddelaar konden voorleggen, dat kans op succes zoo goed als zeker was. Het yalq een heele opluchting geven als binnen enkele dagen onze grootste industrie, waarvan het wel en wee van onze gemeente voor zoo'n groot deel af hangt, weer op volle kracht kan gaan werken. Welke de directe en indirecte finan- ciëele gevolgen van de langdurige sta king voor de gemeente zullen zijn, is moeilijk te becijferen. De directe gevol gen zullen wij eerlang wel vernemen, doch de indirecte laten zich moeilijk met eenige juistheid taxeeren. Dat zij zeer groot zijn, staat onomstootelijk vast. Wanneer wij 'een terugblik werpen op het tijdvak van 25 Mei tot en met 28 Sep tember, dat de staking heeft geduurd, dan mag worden geconstateerd, dat deze staking, waarbij niet minder dan ongeveer 1600 personen waren betrpkken, een bui tengewoon ordelijk verloop heeft gehad. Zeker, er zijn wel eens excessen voor gekomen, en er is wel eens iets gebeurd, dat beter achterwege had kunnen blij ven, doch in het geheel genomen heeft dit langdurig conflict het bewijs geleverd, dat de leiders der werknemers een hooge op vatting van hun taak hadden. „Het Volk" herinnert er, ter beoordee ling van de verkregen resultaten, aan, dat de oorspronkelijke eisch, die onge veer een jaar geleden gesteld werd, in hield verhooging van de loonen tot 30 cent met 3 cent per uur; van 31 tot 45 cent met 5 cent: van 46 tot 55 cent met 4 cent; van 56 eti. hooger met 3 rent; door betaling van christelijke feestdagen met vol loon en Brie vacantiedagen met be houd van loon. Later is deze eisch, wat de Ioonsver- hooging betreft, in een conferentie met de directie, teruggebracht tot resp. 2, 3, |3, 2 cent, doch ook toen wilde de directie niet verder gaan dan een gemiddelde loonsverhooging van 1 Va cent, mits dan de arbeiders bereid waren over te wer ken. Een dag voor de staking handhaaf de de directie tegenover de kern haaï voorstellen van gemiddeld U/s cent, ech ter met dien verstande, dat daarvan ruim een halve cent zou kunnen worden be steed voor uitbetaling der Chr. feestda gen (niet voor vac'antie). Nadat het conflict ongeveer zeven we ken had geduurd en de rijksbemiddelaar opnieuwtrachtte partijen tot elkaar te brengen, trok de directie haar voorstel len in en 'deelde mede, dat op de oude voorwaarden het werk kon worden her vat. Een zestal weken geleden kwam de directie in een conferentie tusschen or ganisaties en Metaalbond weer met haat oude toezeggingen terwijl ten slotte Maan dag j.l. de rijksbemiddelaar kwam met het voorstel, dat thans door partijen is aan vaard. In het kort komt dit voorstel neer op doorbetaling der christelijke feestdagen; 4Va dag vacantie met behoud van loon (alleen wanneer geen dividend wordt uit gekeerd, zullen de arbeiders l1/» dag moe ten inhalen): 1 cent loonsverhooging over de geheele lijn, met dien verstande, dat de periodieke verhooging doorgaat: com pensatie voor de verkorting der werk week van 50 op 48 uur met ingang van 1 Januari a.s„ terwijl van arbeiderszijde geen bezwaar zal worden gemaakt tegen overwerk gedurende de eerste zes maan den. Ten slotte schrijft „Het Volk": Volgens de brochure van dhr Goedkoop den voorz. van den Metaalbond kosten de eischen der arbeiders f 161.000. De di rectie kon niet verder gaan dan f78.000. Maar wij hebben berekend, dat de voor stellen van den Rijksbemiddelaar rond twee ton kosten. Een Belgisch stoomschip in brand. Het Belgische stoomschip „User" op weg van Antwerpen naar Bor deaux, was gistermorgen Vlissingen ge passeerd. Ter hoogte van het vuurschip "Wielingen enstond, naar de Tel. meldt, brand in het voorschip. Sleep'booten zijn daarop ter assistentie uitgevaren, en met het blusschingswerk begonnen. Het schip werd ten slotte naar Vlissingen terugge sleept en op de reede van Lammekens voor anker gelegd. Ofschoon men den brand meester is, is' deze nog niet geheel ge- bluscht. Het achterschip is geheel uitge brand. De „IJser" zal vandaag, geassisteerd door sleepbooten, naar Antwerpen worden gesleept. Goes. Het was Zaterdagavond weer een drukte van belang op straat, dank zij de „belangstelling" van het Goesche publiek voor eenige Zigeuners, die onder politie toezicht hun inkoopen in sommige winkels deden. Het was b.v. in de Klokstraat zóó vol met nieuwsgierigen, dat passage vrij wel onmogelijk was. Men deed zeker beter, in dergelijke ge vallen de taak der politie, die met dat Zigeunervolkje toch al de handen vol heeft, niet onnoodig te verzwaren. lerseke. De raad was Vrijdagavond on der voorzitterschap van den burgemees ter voltallig bijeen. Ingekomen waren een dankbetuiging van dhr Maas voor zijn be noeming als gem.-wêrkman en een dank betuiging voor de portretten van H. M. de Koningin-Moeder van het hoofd der Ned. Herv. school De kas van den ge meente-ontvanger is in orde bevonden. Enke'e schippers liggende aan het plankier in de haven vragen den raad eenige veranderingen aan te brengen, opdat hun vaartuigen beter en veiliger liggen. P. Hoogstrate vraagt voor zijn dochtertje plaatsing op school I en niet op school II. B. en W. hadden, daar adressant woon achtig is aan de Havenstraat, dat kind op school II geplaatst. Na eenige dis cussie voor kennisgeving aangenomen. Ar- nemuiden's raad vraagt adhaesie betuiging aan zijn adres inzake de bekende school- geldquaestie. Na stemming met 8—3 st. voor kennisgeving aangeboden. Aange boden worden rekening 1S27 Burg. Arm bestuur, idem begrooting Burg. Armbe stuur 1929. Voor 't nazien werden be noemd dhrn Bom, van Es en Willemsen. Enkele schoolgeldheffingen werden toege staan. De Ned. Herv. schoolvereeniging heeft de schoolgelden altoos zelf geïnd. Ze verkeert nu in een eigenaardig ge val. Er is iemand die weigert zijn school gelden te voldoen. Ze vraagt nu ontheffing van dat bedrag. De voorzitter en dhr Bom zijn daartoe niet te vinden en wen- schen geen voorbeeld te Scheppen. Dhr de Koeijer verdedigt ontheffing. D'hr Wil lemsen vraagt ais er oninbare posten komen voor 't schoolbestuur of dit ge lijkstelling is. Is dit billijk? In rondvraag gebracht, wordt op het verzoek gunstig beschikt met 6 voor en 5 tegen (tegen dhrn Ossewaarde, Scheele, Bom, de Jager en J. Sinke) D'e gemeenterekening over 1927 in ontvangst op f 150.323.55 en uit gaaf f 145.79.45, dus batig saldo f 4524.10 werd vastgesteld. Met algemeens stemmen werd vastgesteld de verhaals- verordening- pensioenbijdrage. Op verzoek van 't Burgerlijk Armbestuur wordt een erfpacht van de brandplaats geroyeerd. Een nieuwe erfpacht met voornoemd be stuur zal worden aangegaan. Do gemeente- begrooting 1929 wordt aangeboden in ont vang en uitgaaf op f 118.825 met een post van onvoorzien van f1250. Op ver- zoek van 'de raadsleden zal de begroo- 1 ting 1929 elk hunner 2 maal 24 uur worden toegezonden. Bij „dp rondvraag bleek geen der raads- leden iets te vragen te hebben, wat sinds li menschenheugenis niet is voorgekomen. Wissenkerke. Vrijdag vergaderde de ge meenteraad voltallig. Ingekomen was de goedkeuring van Ged. Staten betreffende wegverbetering. Een verzoek van de Am. PetroLeum-Mij tot het plaatsen van een benzinepomp en tank in de Voorstraat voor perceel A 5 werd goedgevonden Een verzoek van J. D. Smout te Bergen op Zoom tot toelating van grootere sche pen dan 170 ton in de haven te Kam perland kwam in behandeling. B. en W. adviseeren, het niet in te willigen, gezien de ervaring, reeds vroeger hiermede op gedaan. Dhr Kramer zet duidelijk uit een de ongemakken, welke van grooter schepen te wachten zijn: Dhr de Regt ver dedigt het verzoek door te zeggen, dat de peeën dan vlugger vervoerd zouden zijn. Dhr Kramer toont duidelijk aan den last van langere schepen. Dhr Schippers zegt, onze haven leent zich niet voor lan ge schepen en toont dit aan met voor beelden van heden en enkele jaren terug. Zonder stemming werd het verzoek afge wezen. Het verzoek van dé Gemeente Ar- nemuiden om adhaesie te betuigen aan haar adres tot herziening van Art. 104 der Lager Onderwijswet 1920 werd op voorstel van B. en W. terzijde gelegd daar het bewuste Art. in de Kamer reeds in behandeling is. De N. V. Autodienst KamperlandKortgene verzoekt een vaste jaarlijksche subsidie. B. en W. stellen voor een jaarlijksche subsidie van f200 beschikbaar te stellen, gezien de verbe terde verkeersmiddelen en do oneer dere ritten, die de auto rijdt. Dhr de Regt wilde de subsidie hooger stellen. Dhr Schippers wenscht in de voorwaarden vast te leggen geregeld doorrijden naar den Veerdam. De voorzitter zegt, dat zulks is vastgelegd in de door Ged. Stalen goedgekeurde dienstregeling. Dhr de Boer zegt, dat, gezien exploitanten pas 'drie maanden rijden dus zelf nog niets kun nen beoordeelen het voorstel van B. en W. juist ver genoeg gaat. Mocht later blij ken, dat de subsidie onvoldoende is, dan kan de gemeenteraad ze nog verhoogeu. Daarna wordt het voorstel z.h.st. aange nomen. Verzoek om subsidie van de ver- eeniging ter bevordering van Vreemdelin genverkeer op N. en Z.-Beveland werd afgewezen, omdat hier nooit iets gemerkt is van de werking der vereenigdng. Het verzoek van den heer C. Ketelaar om een weegbrug te mogen, plaatsen hij de Vlas schuur werd op voorstel van B. en W. toegestaan onder nadere goedkeuring van derden. Daarna geheime zitting. Na heropening kwam de rondvraag waarin dhr de Boer namens eenige be woners van den Geersdijkschen weg vraagt om een lantaarn aldaar te plaat sen. De voorzitter zegt, dit met de wet houders nader te zullen bespreken. Dhr Kramer vraagt om de putjes uit de bestra ting op 'de haven te Kamperland weg te nemen. De voorzitter denkt, dat dit las tig zal gaan nu de peeën-campagne in gang is, maar zal het nader overwegen. Daarna sluiting met dankgebed. Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Willige Langerak A. J. Oos terhuis te Ernst; te Loon op Zand J. Lekkerkerker, cand. te Snelrewaard; te Tuindorp Vreewijk G. J. Derksen, cand. te Delft; te Woudrichem W. Deur te Schoonhoven; te Beriikum J. Kramer te Oosterbierum te Maassluis N. J. Cupedo te Koudum. Aangenomen naar Oostermeer H. C. J. v. Deelen te Adorp. Bedankt voor Rozenburg L. M. J. S. Herf- kens te Drachten. Geref. Kerken. Beroepen te Stellendam J. Snoey, cand. te Tinte; te ten Post A. H. Piersma te Sleen; te Orerschild E. F. Nawjjn, cand. te Groningen; te Roodeschool J. Schelhaas te Nederhorst den Berg. Aangenomen naar Hilversum (3e pred. pl.) P. N. Kruijswijk te Vlissingen. Bedankt voor Sassenheim P. N. Krujjs- wijk te. Vlissingen voor Anjum J. H. Kroeze te Reitsum; voor Pynacker-Noot- dorp J. B. Vanhaelen te Hoek. Vrije Geref. Gemeenten. Beroepen te Rotterdam (Infirmeriestr.) W. de Baaij te Tholen. Ds J. N. Lindeboom, f Nadat hii gisteren nog met de gemeente was opgegaan naar de Prins Willemkerk, is gistermiddag in den ouderdom van ruim 77 jaar te Sche- veningen plotseling overleden ds J. N. Linde boom, em.-pred. der Geref. Kerk te Zutphen. Ds Lindeboomwerd 6 Febr. 1851 geboren, was van 1876 tot 1880 predikant te Dus- sen, van 1880—1684 te Ambt-Vollenhove en van 1884 tot 1 Juni 1916 te Zutphen. Sedert laatstgenoemden datum was hij emeritus. De overledene was 40 jaar Hoofdbestuurs lid van de Zondagsschoolvereenjging Jachin, waarvan 12 jaar voorzitter, daarna vice-voor- zitter. Ook was hij lid van het Hoofdbestuur van het Geref. Traktaatgenootschap Filippus en medewerker aan „De Wachter". Juist enkele uren voor zijn dood had hü nog de copie voor dit blad gereed gemaakt. Afscheid. In de stampvolle Groote Kerk heeft Dr Joh. de Groot, voorheen te Vlissingen, wegens zijn benoeming tot hoog leeraar aan de Universiteit te Groningen, na een verblijf van 5 jaar gisteravond afscheid genomen van de Ned, Herv. Gem. van 's-Gra- venhage. Hij deed dit met een predicatie naar aanleiding van Joh. 2014. De schare zong Prof. de Groot aan het einde van den dienst staande toe Ps. 1214. Aanwezig waren o.a. H. M. de Koningin, Minister Slotemaker de Bruine, het Kamer lid Snoeck Henkemans en tal van predi kanten. Ds P. A. Steen bakker Mori- lyon Loysen, Ned. Herv. Pred. te Hol ten, is 4 October 25 jaar in zijn tegenwoor dige gemeente werkzaam. Ds Steenbakker aan vaardde zijn ambt 9 April 1893 te Leks- mond, vandaar vertrok hij in 1898 naar Co- Üjnsplaat, en verwisselde deze gemeente op 4 October 1903 met die van Holten. Nieuwe predikantsplaats. Het Provinciaal Kerkbestuur van Zuid-Holland ver leende goedkeuring aan het besluit van het Classicaal Bestuur van Leiden, genomen in zijne vergadering van 26 Sept. j.l. tot vesti ging eener tweede predikantsplaats bij de Ned. Herv. Gemeente te Alphen a.d. Rijn, met ingang van 1 October 1928. Tevens keurde het den ligger goed van het tractement aan de standplaats verbonden. Nieuw kerkorgel. Door den archi tect B. T. Booyenga, te Amsterdam, wordt een nieuwe kerk gebouwd voor de Geref. Kerk te Bergen op Zoom. Het orgel voor dit gebouw is besteld aan de Orgelbouwers A. S. J. Dekker te Goes. Het wordt geheel zonder front gebouwd, d.w.z. in het midden geheel open, zoodat men het gezicht heeft op de windladen, terwijl aan weerszijden daar van. aan den voorkant van den orgelzolder een aantal binnenpijpen worden gegroepeerd. Zoowel houten aJs metalen pijpen, zullen daar voor worden gebruikt. Zij zullen worden ge plaatst zonder eenige „overlongte" en geen enkele niet sprekende pijp zal mogen wor den geplaatst. Ds A. H. Nieboer. f Zaterdagnacht is te Dordrecht tijdens een operatieve behan deling overleden Ds A. H. Nieboer, predi kant der Geref. Kerk van 's-Gravendeel. Ds Nieboer, die 6 Jan. 1869 te Uithuizen als zoon van Ds H. A. Nieboer geboren werd, is 59 jaar oud geworden. Hij studeerde aan de Theol. School te Kampen en werd 4 Nov. 1893 door Ds J. Nederhoed, in het ambt bevestigd te Aalten. Vijf jaren heeft hij deze uitgestrekte Gemeente gediend. In 1898 verbond hü zich aan de Kerk van Sleeu- wgk, in 1900 aan die van Burum, in 1905 aan die van Lollum, in 1914 aan die van Krabbendijke en sinds 5 Juni 1921 diende hü de Kerk van 's-Gravendeel. Goes. Zaterdag werden alhier in de Kon. Erk. Pitmanschool d.e examens ge houden vanwege de Fed. van Ned. Steno- leeraren, systeem I. Pitman. Voor diplo- ma-machineschrijven (10 vingersysteem) slaagden da heeren W. A. Buteijn, 'sH. ArendskeTke, M. J. l'e Clercq Az„ Krui- ningen, J. M. Straub J.Jz., Kloetin'ge en P. Verbuig, Driewegen. Voor diploma stenografie Pitman A de heer P. Veiburg te Driewegen. Voor diploma C Stenografie (plm. 130 woorden p. minuut), mej. P. F. J. v. d. Peijl te Goes en de heer W. v. d. Berge, te 's H. Hemdrikskinderen, allen leerlingen van de Pitmanschool ta Goes, directrice Mevrouw N. Crucq. Voor aanmelding voor de nieuwe cur sussen verwijzen wij naar de advertentie ill dit nummer. 's-H. Hendriksklnderen. Dhr F. J. W. Boogaard, hoofd der Chr. school alhier hier is niet 1 Jan. 1929 benoemd tot hoofd eener Chr. School te Vïaardingen- Geslaagd voor examen Wiskunde L.O. dhr N. L. Brandes te Koudekerke. Aan de Landbouwhoogeschool tc Wagen ineen is geslaagd voor het inge nieurs-examen Nederland.-che landbouw de heer J. D. Dorst, geb. te St. Annaland. De Unie-collecte bracht op te Brou wershaven (Geref. Kerk) f87.20, Scharen- dijke f 61.49, en Serooskerke (W.) f 64.89- Zaterdagmiddag hebben, 23 leerlin gen van de landbouwhuishoudschool te Zierikzee, die een twee-jarigen cursus De bladen brachten het bericht, dat het Ned. Vakverbond een millioen 1 gulden beschikbaar heeft gesteld voor de ontwikkeling en de propaganda 'der socialistische dagbladpers. Hieruit blijkt, in de eerste plaats, dat men in die kringen een open oog heeft voor de groote beteekenis van de pers. In dat opzicht kan men 'in Christelijke kringen, waar de belangstelling voor de eigen pers vaak zeer miniem is, nog wel wat leeren. Verder, en dat is van niet minder belang, wordt nu weer voor ieder duide lijk in het licht gesteld, wat het N.V.V. bedoelt en waar liet heen stuurt. Er zijn nog altijd Christen-arbeiders, die door hun lidmaatschap het N.V.V. steunen. Welnu, voorzoover ze het nog niet wis ten, kunnen ze nu zien wat zulks betee kent. Ze weten nu, dat hunn contri butie voor een deel gebruikt wordt, om de socialistische pers te steunen, dus om do socialistische, d.w.z. de revolutionaire., met het Christendom in strijd zijnde b> gin- ginselen te propageeren. Wie zich nu aansluit bij heit N.V.V. of zich aan dat verbond niet onttrekt, weet het nu, dat hij daardoor practisch het Kruis verloochent en plaats neemt achter het roode vaandel. OPMERKER. Doozcn 30-60 en 90 et- Tube 80 ct. Hij Apoth. en Drogisten volgden, hun diploma gekregen. Voor den volgenden cursus zijn 36 leerlingen inge>- schreven; de cursus wordt gesplitst in een 3- en een twee-jarigen. De Teekenacademie te Mid delburg. Vandaag is het, naar de N. R. Crt. meldt, 150 jaar geleden, dat te Middelburg een instelling word opgericht, die thans in haar octfspronkelijken vorm weliswaar nieit meer bestaat, maar die in het begin van haar ontwikkeling in het cultureele leven van Zee'.and's hoofdstad een belangrijke plaats heeft ingenomen. Den eersten van "Wijnmaand 1778 be sloten een aantal Middelburgers, onder wie de schilders Perkois ein Gaal, en de bouwmeester Kayser, het kort tevoren op gerichte T'eekencollege in 1784 werd de naam in Toekenacademie veranderd te openen, hetgeen op 2 November d.a.v. met een redevoering van den jrnae- conas Leendert Domme geschiedde. De academie was in twee afdeelingen ,ro- splitst, een, voor de schilderkunst en een voor do bouwkunst; in de eerste doceerde o.a. Jan Perkois, een voor zijn tijd zeer verdienstelijk teekenaar, dio te weinig oog wordt gekend, in de afdeeling houwkunst Coenrad Kayser, bouwmeester van den aanbouw van hef Middelburgsche raadhuis en van het terzelfder tijd aldaar gebouwde Armzickenhuis (thans Oudemannen- e>n vrouwenhuis) op de Heerengracht. Niet minder dan 93 leerlingen werden voor den eersten cursus ingeschreven; hon derden jongelieden hebben hier gedurende ruim driekwart eeuw hun toekenonderwijs genoten, van wie een aantal in het kunst leven in de eerste helft der negentiende eeuw te Middelburg met eere mag worden genoemd. Tot 1867 werd het teekenonderwijs ge geven; in October van dat jaar werd het lesgeven gestaakt ten gevolge van de op richting van de Burgeravondschool f"thans genoemd: Avondschool voor Nijverheids onderwijs), uitvloeisel van de nieuwe wet op het middelbaar onderwijs. De bezittin gen werden weggeschonken; 'tZeeuwscb Genootschap verwierf een aantal portret ten, het Kunstmuseum kreeg, later, de oude schilderijen In bruikleen, die de Academie reeds in den aanvang had ver worven, waaronder een stuk van Joachim Beuckelaer, de Vischmarkt te Antwerpen voorstellend, en een fraai schilderij uit den aanvang der zestiende eeuw, door den schenker in 1787 aan Dtirer toegeschré ven*), dat Salomo's offer in beeld bracht. Een prachtige Hobbema, het sie raad der Academie, was reeds in 1805 ten gevolge van nijpenden geldnood, ondanks het verzet van Perkois, verkocht voor 3300 gulden, nadat een zekere Aa- dries Veimeulen, voor een som van twee honderd gulden, daarvan een copie had gemaakt. Voortaan hield de Academie zich slechts met de bevordering van het tee kenonderwijs bezig en naarmate dit onder wijs meer en meer door de overheid werd verzorgd, verloor de oude instelling haar reden van bestaan. In 1902 werd de band met het verleden dan ook geheel doorgeknipt; de Academie verkocht, he laas de haar <nog restende schilderijen uit het. Kunstmuseum en droeg de pTen- ten en teekeningen, die topografische en historische waaide hadden, ten getale van ruim 400, aan den atlas van het Zeeuwsch Genootschap over. Sinds is de functie van de oude instelling, eens van zooveel be lang, ingeschrompeld tot het beheeren van een kapitaaltje, waaruit voor verwante doeleinden subsidies worden verleend en waardoor zoo mogelijk jonge kunstnaars worden gesteund. Bij den verkoop van de schilderijen, die 9 December 1902 te Amsterdam onder leiding van Frederik Muller plaats had, werd het stuk toegeschreven aan de school van Dirk Bouts.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1928 | | pagina 2