No. 1
Maandag 1 October 1928
43e Jaargang
Krachtvoeders
BESTEDER
'andeêmz/gen
U
EERSTE BLAD.
NI VEEVOEDERFABRIEK „ZEELAND"
Buitenland.
Binnenland.
COUPONS en LOSSINGEN
t nummer bestaat uit 2 bladen.
TE GOES
N.V. Veevoederfabr. „Zeeland"
vooptdupen
afnemers v<
zün aptikelgn
or ppodue
"kent de
.-waarde
van een
goede
op zoek naap niéuwe
Eenmaal kreet? hu een
tip voor ?oede en toch poedkoope
tabak en thans rookt hq irj de trein
of thuis nooit anders meer dan de
zachtipe óeupfye
Belangrijkste Nieuws.
ALLE per 1 October verschenen
worden door ons verzilverd.
HENDRIKSE Go's BANK
Directeur-Hoofdredacteur:-
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post. f3.~
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Rijk en gemeenten.
Enkele dagen geleden hebben wij onze
teleurstelling uitgesproken over het feit,
dat door dit Kabinet nog steeds geen voor
stel was ingediend om de financieele ver
houding tusschen Rijk en Gemeenten te
regelen.
Thans echter is het lang verwachte ont
werp bij de Staten-Generaal aanhanging
gemaakt.
Op het eerste gezicht maakt de nu aan
geboden regeling een goeden indruk.
Tot ons genoegen hebben wij gezien dat
het voorstel van de in 1921 ingestelde
Staatscommissie geheel is losgelaten.
Een van de grootste bezwaren tegen dit
rapport zoo schreven wij nu juist een
jaar geleden, schijnt ons wel, dat volgens
de hier uitgewerkte regeling, de gemeen
ten die in de eerste plaats hulp noodig
hebben niet of althans onvoldoende wor
den geholpen, en dat de ongelijkheid tus
schen de verschillende gemeenten wat be
treft de belastingheffing eer vergroot
wordt dan verminderd.
Welnu, aan dit bezwaar komt bet thans
ingediende voorstel tegemoet.
Dit zou niet noodig zijn natuurlijk in
dien het zeer belangrijke verschil in belas
tingdruk een gevolg was van het optreden
der gemeentebesturen.
Maar zoo is het niet. Vaak komt het voor
dat in gemeenten waar men op toya.len
voet leeft, de belasting veel en veel lager is
dan in gemeenten waar de uiterste sober
heid wordt betracht.
Terecht zegt de memorie van toelichting
dat het huidige overmatige verschil in
druk tusschen de gemeenten onderling
voor 'n aanmerkelijk deel berust in andere
factoren, dan welke van de gemeentelijke
gestie afhankelijk zijn. Waarhij dan nog
komt dat de taak die de gemeenten te ver
vullen hebben, voor een belangrijk deel
bepaald wordt, niet door den vrijen wil
barer bestuurders, maar door „voorbe
schikking".
Dat is het juist wat het verschil in be
lastingdruk zoo onbillijk maakt, en waar
om ook alleen een regeling, die aan deze
onbillijkheid een einde maakt, bevredigend
kan worden geacht.
Wat dit betreft, schijnt ons do thans
aangeboden regeling een gelukkige.
De bedoeling is, dat een gemeentefonds
belasting zal worden ingevoerd, welke be
lasting over het geheèle land even zwaar
zal drukken en uit welker opbrengst de
gemeenten een uitkeering zullen ontvan
gen, waarbij rekening wordt gehouden
eenerzijds met de draagkracht der gemeen
tenaren en anderzijds met de uitgaven in
het algemeen landsbelang gedaan.
Wij hopen nog wel gelegenheid te vin
den, op dit voorstel, waarvan men in het
tweede blad een uitvoerig overzicht vindt,
nader terug te komen.
van de
worden steeds met de uiterste
zorg gebabriceerd en munten
uit in kwaliteit, afwerking en
verpakking
GOES - Telef. 162
Tegen te duur brood.
Door vertegenwoordigers van den Ant-
werpschen groothandel, de Kamer van
Koophandel, enz. is besloten een actie in
te zetten tegen de duurte van het brood,
die overdreven wordt geacht. In een op
ruime schaal verspreide circulaire wordt
betoogd, dat de winst door de bakkers ge
maakt, te groot is en het brood thans maar
fres. 2.05 per K.G., in plaats van 2.35 zou
mogen 'kosten. In de circulaire wordt
uiting gegeven aan de verwachting, dat de
•regeering zal ingrijpen.
Hef incident bij den klaagmuur te
Jeruzalem.
De Joden hebben Donderdagmiddag
door geheel Palestina een staking van een
uur of langer geproclameerd en zijn in al
hun voornaamste centra samengekomen
om te protesteeren tegen het optreden der
politie bij den klaagmuur op Grooten Ver
zoendag. Er werden moties aangenomen,
waarin het optreden der autoriteiten werd
veroordeeld. Een beroep werd gedaan op
d.e mandaatmogendheden en den Volken
hond om een herhaling van de incidenten
hij den klaagmuur te voorkomen.
Een Italiaansch watervliegtuig van
Spitsbergen verongelukt.
Een Italiaansch watervliegtuig, dat uit
Spitsbergen terug kwam en door 3 offi
cieren en een mecanicien bemand was, is
Zaterdag in bet dal van de Rhone veron
gelukt.
Het vliegtuig was op 2 K.M. ten Zuiden
van. Valences, toen de bestuurder om een
onweer te vermijden, een wending maakte.
Hij vloog laag en is toen bij deze manoeu
vre met zijn toestel tegen een hoogspan
ningskabel van de electriciteit gebotst. Het
toestel stortte daardoor in de Rhöne. De
drie officieren werden door den stroom
meegevoerd. De mecanicien werd licht ge
wond. Men heeft dadelijk pogingen gedaan
om de officieren te vinden, maar het is
waarschijnlijk, dat zij geëlectrocuteerd
zijn.
Wrijving tusschen Italië en Zwitserland.
In strijd met de met Zwitserland be
staande overeenkomsten erkent Italië se
dert Vrijdag de toeristenkaartenen bui
tengewone identiteitskaarten voor het
grensverkeer niot meer; het voerde den al-
gemeenen pasdwang weer in.
Tegen dezen niet van te voren aange-
kondigden maatregel heeft de Zwitsersche
regeering te Rome onverwijld geprotes
teerd.
De Amerikaansche nota.
De Vrijdag te Londen en Parijs overhan
digde Amerikaansche nota wordt te New
York algemeen goedgekeurd. Op het Witte
Huis wordt verklaard, dat de nota voor
zich zelf spreekt.
Van de zijde van 'het staatsdepaxtemeut
wordt betoogd, dat de nota geen antwoord
noodzakelijk maakt.
In andere officieele 'kringen wordt aan
deze verklaring toegevoegd, dat de deur
voor verdere onderhandelingen niet ge
sloten is.
De eerstvolgende stap moet echter van
de zijde der geallieerden komen. Zij moe
ten aan de Amerikaansche'wenschen te
gemoet komen, voordat Amerika besluit
deel te nemen aan de besprekingenover
de ontwapening ter zee.
De nota van Amerika is definitief en
men beschouwt haar in New York als een
van de beste Amerikaansche diplomatieke
stukken sinds den wapenstilstand.
Ernstigs treinbotsing in Spanje.
'Tusschen d.e stations Baeja en Javavl-
quinto zijn twee sneltreinen in botsing ge
komen. Beide locomotieven zijn bijna ge
heel vernield. Een wagon le klas is ver-
snlinterd. Er werden 12 lijken en 23 ge
wonden, waarvan 7 zwaar, uit de wrak
stukken te voorschijn gehaald.
Werken In vrijen tijd.
De gemeenteraad van Edmonten bij
Londen, die een meerderheid van leden
der arbeiderspartij heeft, 'heeft een motie
aangenomen, waarbij aan het gemeente-
personeel wordt verboden in eigen tijd
voor andexen te werken. Degenen, die het
besluit overtreden zullen op staanden
voet worden ontslagen. Een man, die
tijdens zijn vacantieweek voor een ander
werkte, is zelfs al ontslagen.
Een opzienbarende aanhouding.
Vrijdag werd in het station te Breslau
de 22-jarige Turk Moestafa Seid Nazim
bey uit Konstantinopel, die studeert aan
de Berlijnsche hoogeschool en. beweert
een neef te zijn van den koning 'der
Albaneezen Achmed Zogoe, in hechte
nis genomen.
De .gearresteerde behoort tot een be
kende Turksche 'familie. Zijn vader was
kolonel in het Turksche leger, vleugel
adjudant van Abdoel Hamid en 'comman
dant van alle Turksche havens. De voor
malige minister van oorlog Enver pasja
was zijn oom. Hij werd gezocht wegens
pasvervalsching, bedrog met chèques en
met credieten.
Met het hoofd omlaag vliegen.
Uit Cassel wordt gemeld, dat de jonge,
„kurstvlieger" Robert G lard on. daar het
wereldrecord rug vliegen, dat tot dusver
op naam van den D'uitschen kunstvlieger
Fiaseler stond, hooft geslagen door 19.6
minuut onafgebroken met het hoofd om
laag te vliegen.
Een bankkrach te Kopenhagen.
Uit Kopenhagen wordt gemeld:
„De onderhandelingen tusschen de ver
tegenwoordigers van de Nationale Bank
en de a'ndere voornaamste banken met
vertegenwoordigers van de regeering over
de Privatbanken. welke onderhandelingen
Donderdagavond te tien uur werden her
vat, duurden, tot Vrijdagmorgen vijf uur.
De onderhandelingen eindigden zonder
dat een basis voor een reorganisatie, van
de Privatbanken kon worden gevonden.
De Privatbank blijft daarom gesloten.
Volgens de „Politieken" zouden de to
tale verliezen ongeveer zeventig millioen
kronen bedragen. Voorloopig heeft de Pri
vatbanken haar betalingen geslaakt.
Daar de Privatbanken de stad Kopen
hagen en eenige groote bedrijven onder
haar clientele telde, vreest men moeilijk
heden bij de loonuitbetalingen.
De Deensche minister van Handel, Sl'eb-
sager, is wegens meeningsverschiEen met
de overige leden van de regeering in de
Privatbanken-affaire afgetreden.
Later wordt geméld, .dat Sl'ebsager wel
ontslag heeft gevraagd, doch op aandrin
gen van den eersten minister Madsen
Mygdai zich bereid heeft verklaard, voor
loopig in functie te blijven, n.l. totdat
zal zijn gebleken of de Privatbank al dan
niet te redden is.
Overstroomingen,
Het einde dér week hoeft in vele stre
ken van Frankrijk hevige onweders met
regen gebracht. In de omgeving van Pont
'du Fosse is de Drac buiten haai oevers
getreden. Het dorp staat gedeeltelijk onder
water. Bij St. Clement heeft een bergbeek
door het hooge water verwoestingen aan
een spoorwegbrug aangericht. Een goede
■rentrein ontspoorde. Het verkeer is ge
stremd.
Uit Grenoble wordt gemeld, dat de ri
vier Romance door de jongsteregens
sterk gezwollen is. De d'oor' de zijrivie
ren aangevoerde watermassa veroorzaakte
een dijkdoorbraak over een lengte van'
250 M. Het ivater stroomde een vlakte
binnen en staat op sommige plaatsen
.drio meter hoog.
De schade bedraagt eenige mill'ioenen
Geen slachtoffers.
Een trein met een ®root tekort.
Het tekort dat de dezen zomer voor het
eerst ingevoerde Pullmantrein tusschen
Parijs en de badplaatsen aan de Belgische
kust heeftopgeleverd, is vrij hoog en
bedraagt 1.400.000 francs. Dit deficit zal
door Blankenbeit'ghe en Knock® elk met
125.000 frs. en door Heyst met 50.000
frs. worden gedekt. De rast zal door de
maatschappij „Ostende Balnéaire" worden
"bijgepast.
Het is twijfelachtig of de dienstden
volgenden zomer zal worden hervat,, daar
is gebleken, dat juist de gefortuneerde
Fransche badgasten per auto plegen te
reizen.
Communisten.actie in Noord-Frankrijk
Ondanks het verbod door de politie
heeft de communistische vakvereeniging
van textielarbeiders te Halluin een op
roep verspreid, om vandaag een groote
betooging te houden.
Te Rjjssel hebben de communisten de
uitroeping der algemeene staking in 'de
textielindustrie tegen morgen afgekondigd.
V-order moet ook tot een staking dei-
arbeiders in de .bouwvakken besloten zijn.
Vooral in Noord-Frankrijk is de po
litie versterkt en ook worden troepen be
reid gehouden om te kunnen*'ingrijpen.
De communisten hebben een -grooten
aanhang in de gebieden van Rrjssel, Rou-
baix en Tourcoing en zij doen alle moéite
om de staking in het noordelijk Jextielge-
"bied algemeen te maken.
Samenzwering in Albanië.
Uit Durazzo wordt gemeld, dat de. poli
tie een samenzwering heeft ontdekt tegen
het leven van den nieuwen Albaneeschen
koning. De regeering heeft onmiddellijk
het standrecht geproclameerd. De elf sa
menzweerders werden Donderdagmorgen
gearresteerd, Vrijdagmorgen in kort ge
ding veroordeeld en om 11 uur hingen zij
reeds aan de galg. Te Salona/zijn 200 per
sonen die bij, de samenzwering betrokken
zouden-zijn, gearresteerd.
Korte berichten.
Uit Casablanca wordt gemeld, dat
de Fransche vliegers Vidal! en zijn mak
kers, die onlangs in Spaansch-Marokko
een| noodlanding hadden moeten do-en en
door een inboorlingenstam gevangen wer
den gehouden, na moeilijke onderhande
lingen teigen een losgeld vrijjgolaten zijn.
Olmtrent het vrijlaten van 'twee andere
Fransche vliegofficiefen wordt al! woken
onderhandeld, echtor tot dusver tever
geefs.
>r>
Generaal Nohile is door den Paus
ontvangen, die zich lang met hem over
den jongstein pooltocht heeft onderhouden.
De Paus heeft Nohile een groote gouden
'medaille toegekend. Zooals men weet is
de Paus in zijn jonge jaren een koen
bergbeklimmer geweest.
Geheel Noorwegen tot nabij Oslo is
met sneeuw bedekt. Uit bijria alle streken
wordt koude tot 10 graden- onder nul
gemeld.
Kort na de ontploffing te Piacenza,
die' dertien slachtoffers eischte, heeft er
een tweede ontploffing plaats gehad en
wel in de' dynamieifabriek van Orbetello.
Vjjf arbëiders werden gedood, vjjf ge
kwetst.
Dè heele vliegerschool te Staaken is
financieel ingestort. De chef-piloot Eger
nioest zijn geheele persoonlijke bezit ver
panden om voedingsmiddelen voor de be
dienden der onderneming te kunnen aan
schaffen'. Alle motoren van de school zijn
defect.
De toestand in de Australische ha
venarbeidersstaking is thans van dien
aard, dat men .vreest, dat de algemeene
staking niet meer te vermijden is.
Bij de werkzaamheden voor den aan
leg van een spoorweg van Laragosso naar
Caminera is een tunnel ingestort. 8 lijken
werden uit de ingestorte aarde t^ voor
schijn gehaald. Het opruimingswerk wordt
koortsachtig voortgezet om de overige ar
beiders te-bevrijden.
De coöperatieve „Vooruitgang" te
Gent heeft op 15 K.M. afstand van deze
stad een kasteel gekocht met een 6 H.A.
groot park, dat zal worden ingericht als
vacantieoord voor leden der coöperatie. De
coöperatie heeft tevens besloten voor haar
rekening 72 arbeiderswoningen te laten
bouwen.
DE,ONDERHANDELINGEN TUSSCHEN
NEDERLAND EN BELGIE.
Het Antwerpsche blad Neptune pu
bliceerde gisteren een stukje over den
stand van de Nedërlandsch-Belgische be
sprekingen, waarin gezegd - wordt, dat het
Belgische departement van buitenl'andsche
zaken thans in het bezit is van nieuwe
Kerlerlandsche voorstellen, welke als ba-
sis van verdere onderhandelingen zouden
kunnen dienen.
Deze voorstellen zouden het gevolg zijn
van de ontmoeting, welke de Belgische
minister van buitenlandsche zaken met
zjjra N.ederlandschen collega Beelaerts van
Blokland te Genève heeft gehad tijdens
de jongste zitting van den Volkenbond.
De Neptune stelt het voor, alsof èen
accoord zeeir onwaarschijnlijkdient ge
acht, met bet. gevolg, da.t aan de Belgische
rageering om de internationalisatie van
het vraagstuk zou verzoeken1.
Deze internationalisatie, zegt hij, is
voorzien, in he,t tractaat van Versailles,
dat door.liet instellen van een ^Rijn-com
missie ta Straatsburg het belang heeft
Binnenland.
Vergadering van den Polder Walcheren
Wetsontwerp tot regeling van de financi
eele verhouding tusschen Rijk en Ge
meenten ingediend.
Twee ton voor de Goöp. 'Veevoederfabriek
te Goes.
Paratyphus op Walcheren.
De tweede Holland-Indië vlieger in Medan
aangekomen.
Buitenland.
Een bankkrach te Kopenhagen.
Overstroomingen in frankrijk.
Communistische actie in Noord-Frankrijk.
Wrijving tusschen Italië en Zwitserland.
QOES -
bevestigd van de Rijnscheapvaart en sub
sidiair van- de Schelde, niet alleen voor
oeverstaten als België, Duitschland, Zwit
serland een Nederland, maar ook voor
Italië, Engeland en Frankrijk.
Verder meent de Neptune te weten,
dat de gedelegeerden dezer staten bij de
commissie te Straatsburg zijn gepolst en
verscheidenen onder hen de internationa
lisatie zouden wenschen, in dezen zin, dat
de scheepvaart op de Westerschelde onder
hun bevoegdheid-zou worden geplaatst.
Niets kan -echter, aldus het blad, pirac-
'tisch gesproken, Nederland verplichten,
zich eventueel zelfs aan een eenparig be
sluit van de commissie over deze kwestie
te onderwerpen, maar in een dergelijk
geval zou een weigering Nederland toch
in een onbehagelijke internationale positie
brengen. Als uiterste instantie zou dan
het beroep bjj deni Volkenbond overblij
ven." I
Op het Dap. van Buitenlandsche za
ken te Brussel werd in verband hier
mede bevestigd, dat zekere preliminaire
Nedqrlandsche voorstellen thans doo-r do
technici van dit departement worden be
studeerd. Omtrent den inhoud van deze
voorstellen kan. echter niets worden me
degedeeld. Het bericht van de Neptune
bevat verscheidene onjuistheden. Verder
wordt het bericht bevestigd noch gede
menteerd. Men acht het absoluut onge-
wenscht, in heit huidige stadium der on
derhandelingen daarover iets meer aan
do pers mede te 'deelen.
De correspondent van de N. R. Crt. te
Brussel meldt nog:
Twee katholieke bladen, de XXièma
Siecle en La Libre Belgique, wijden een
artikel aan het Nederlandsch-Belgische
diplomatieke vraagstuk.
De XXièrne Siecle is van- oordeel, dat
men toch een beetje te gauw gaat praten
van een échec der nieuwe besprekingen
en eventueele internationalisatie de.;'
Schelde. Het beroep op Europa mag al
leen de ultima ratio zijn en het zou
natuurljjk; to verkiezen zijn, dat een ac
coord met Nederland mocht worden be
reikt. Maar de Belgische regeering dient
zich te haasten en mag in geen geval
een der Belgische eischen opgeven, welke
speciaal voor Antwerpen als een 'levens
belang moeten beschouwd.
De Lihre Belgique vestigt in1 de eerste
plaats de aandacht haren' lezers op den
passus in de jongste troonrede van Ko
ningin Wilhelmina, waarin de wenseh
wordt uitgesproken, de tusschen België en
Nederland hangende kwesties op vriend
schappelijke wijze te zien regelen. Het
zou, zegt helt Brusselsche blad, wel eenigs-
ziüs na'toE zijn aan deze officieele woorden
waarde kan een protocol te geven, maar
anderzijds zou het blijk g.even van onwel
willendheid, indien .men deze eerste spon
tane daad van toenadering sedert de ver
werping van het verdrag door de Eerste
Kamer uit hef oog ging verliezen. Dan
volgt oen korte historische uiteenzetting
van de sedert 1848 in het werk gestelde
pogingen om tusschen België en .Neder
land een entente te bewerken.
'Gok de Libre Belgique dreigt echter aan
het slot vaö het stuk, dat de handi.ee»
kening draagt van Réne Wariomont,
iemand die onbekend is in Belgische pers-
krinigon, op haar beurt met het. brengen
van het .Nederlandsch-Belgisch probleem1
voor deni Volkenbond ingeval Nederland
geen concessie wil doen, en de staten, dib
belang hebben b§ dit debat, waarbij her
innerd wordt aan het woord van Van de