ilo Ipaard. u DE ZEEUW tweede blad. :pne ;cheru ddelburg. :s Binnenland. Zoeklichtjes. |ok moderne n verlangen elzilver ge ien laatsten diner zilver dezen eisch ndien zeer rd en uiterst n't gebruik. eumkachels. De Suikerbietencultuur onder invloed van de bescherming. feuilleton VAN H00GER ORDE. 189 IJzersterk VAN WOENSDAG 26 SEPT. 1928. No. 305. Gisteren Meld op het Tachtigste Nederl. Landhuishoudkundig Congres te Eindho ven de heer N. G. Addens uit Belling- wolda een inleiding over de vraag: „Kan de suikerbietencultuur in ons land- onder invloed van de bescherming, die deze cultuur in vele landen geniet, loonend blijven?' Spr. deelde Meromtrent het volgende mede: 1. Uit daaromtrent door den Bond van Coöperatieve Suikerfabrieken in Neder land verzamelde gegevens blijkt, dat in de meeste landen, de inheemsche suiker productie thans, in verschillenden vorm een dikwijls niet geringe bescherming ge niet, terwijl slechts enkele landen, waar onder Nederland, op dit stuk geien be schermend stelsel hebben. De invloed dier bescherming elders op de uitkomsten der suikerbietenteelt hier, openbaart zich in den prijs, die door onze suikexproducenten voor hun product op de vrije markt kan worden bedongen en dienovereenkomstig in den uit te 'kee- ren bietenprijs. Uit den aaid der zaak kan echter niet worden beoordeeld, boe deze toestand geweest zou zijn, indien de bescherming had ontbroken, of minder sterk was ge weest. De gemiddelde suikerprijs over het tijd vak 1 OcL—30 Sept. bedroeg: 1924 1925: f20.38 per 100 kg, 1925—1926: f 16.G5 per 100 kg, 192S—1927: f20.06 per 100 kg, geni. 19241927: f 19.01 p. 100 kg. Hierbij moet worden opgemerkt, dat de prijs van de Amsterdamsche termijn- markt lager is dan die welke inderdaad voor onze geraffineerde suiker wordt ge maakt; het verschil wisselt tussichen 75 cent en f 1.25 per 100 kg. De gemiddelde bietenprijs, door de Ned. Coöp. Suikerfabrieken uitgekeerd', bedroeg voor het oogstjaar: 1924: f 21.58 per 1000 kg, 1925: f 17.68 per 1000 kg, 1926: f 19 per 1000 kg gem. 19241925: f 18.17 per 1000 kg- De gemiddelde koopprijs, door de Cen trale Suiker-Mij besteed, bedroeg voor bet oogstjaar: 1924: f20 per 1000 kg, 1925: f 19.25 per 1000 kg., 1926: £15.25 per 1000 kg, gem. 1924—1926: f 17.17 per 1000 lig. Aangenomen mag worden, dat om streeks 65 pCt. der suikerbieten coöpe ratief wordt verwerkt. Hoe was hel nu, terwijl de vermelde suiker- en bietenprijzen golden, in ons land gesteld met de rentabiliteit der sui kerbietenteelt in de oogstjaren 1924, '25 »n 1926? Omtrent de aan de suikerbietenteelt - verbonden kosten zijn hier in 1925, door middel van vragenlijsten, gegevens ver zameld door den penningmeester der F. G. C. B. en den secretaris der G. M. v. L., onafhankelijk van elkaar. De aldus verkregen gemiddelden, aan gegeven per ha, zijn in onderstaand over zicht vermeld. F.G.C.B. G.M.V.L, Grondbewerking f 61.60 69.75 Bemesting 85.48 91.10 Zaaizaad Verpleging Rooien Transport Algem. onkosten Totaal 10.— 12.67 74.44 75.90 80.42 80.— 38.87 45.67 57.-) 57— £407.81 £482.09 Op gïond van deze gegevens mogen voor de jaren 19241926 de productie kosten (exclusief pacht en ondernemers- loon) voor suikerbieten in Groningen ge middeld worden aangenomen on ongeveer £420 per ha. De gemiddelde opbrengst der suiker bieten mag, overeenkomstig de gegevens op dezelfde wijze verzameld als die be- 77) Naar het Engelseh. Oe Sheriff letmde oVer de tafel en sprak ietwat koel, beleefd met Lord Luxmora Zr) scheDen alleen met elkander in aan raking te komen voor zaken. De menschen dat mijnheer Ralph nooit vergat, dat de Oldtowers Kruisvaarders waren geweest toen de Revenels nog niets wa ren. Ook was 't moeilijk voor den baron, wiens voorouders alleen eerbare mannen £n, dieesproken vrouwen waren, om over t hoofd te zien, dat het graafschap Lux- djore was gesticht door een zekeren, si- 11 a ac*vocaat aan het hof en dat er 8 vm no^ andere smetten dat wapen schild hadden bezoedeld. Zoo zeide men; ™aar wellicht was mijnheer Ralph's ze- Jk beginsel ten minste even sterk als zijn hoogmoed en was de werkelijke re- z^n tegeningenomenbeid gelegen j nïaar al te goed bekende karakter "en graal van Luxmore. ■nj,? sheriff stond op en zei, dat Richard wo°d van de Mythe een candidaat zou noemen. De candidaat was: mijnheer Gerard Varmilye; toen deze naam ge- treffende de productiekosten, worden aan genomen op 33.500 kg per ha. De netto-,deden"prijs" der F. G. C.B. bedroeg voor bet oogstjaar 1924: f 21.58 per 1000 log; 1925: f 17.34 per 1000 kg 1926: f 18.37 per 1000 kg; gem. 1924 —1926: f 19.09 per 1000 K.G. De gemiddelde geldelijke opbrengst van suikerbieten kan onder de genoemde om standigheden gesteld worden op 33.5 m. f 19.09 is f639.51 per ha. De waarde van het loof wordt uiteen loopend beoordeeld, afhankelijk van de mogelijkheden om het te benutten; als gemiddelde der verschillende schattin gen kan zij op netto f 125 per ha gesteld worden. De gemiddelde geldelijke opbrengst van bieten en loof samen kan dus worden aangenomen te bedragen f 639.51 plus f125 is f764.51 per ha. Worden de kosten k f 420 per ha daar van 'afgetrokken, dan blijft er een bedrag van f 344(51 per ha over voor pacht en ondernemersloon. Welke beteekenis moet daaraan nu wor den toegekend? Blijkens de gepubliceerde gegevens om trent de uitkomsten van omstreeks 300 landbouwbedrijven in het gebied der G. M. van L., waarvan de boekhouding door haar werd gevoerd, bleef er gemiddeld voor de „eigen" boeren, behalve vrije woning, over in 't oogstjaar 1924 f 166.53 per ha 1925 f 115.83 per ha, 1926 f99.96 per ha, gem. 19241926 f 127.44 p. ha. Vergelijking van de geldelijke uitkom sten der suikerbietenteelt met de gemid delde uitkomsten der bedrijven in hun geheel, .die mede aan de suikerbieten teelt waren te danken, valt voor de sui kerbietenteelt dus zeer gunstig uit. Bij de beoordeeling van de rentabiliteit deT suikerbietenteelt moet echter, behal ve met de genoemde baten, ook met de daaraan verbonden nevenvoordeelen wor den rekening gehouden. Samenvattend, moet de slotsom zijn, dat de suikerbietenteelt onder bovenge noemde omstandigheden een zeer gun- stigen invloed beeft geoefend op de be drijfsresultaten en dat zij op zichzelf be schouwd, zeer zeker loonend is geweest. Op de vraag;, of de suikerbietencultuur in ons land l'oonend kan blijven, kan in volstrektem zin geen antwoord worden gegeven. Daarom moet worden volstaan met het maken van eênige algemeene (opmerkingen. De prijzen, die uiteindelijk worden ge maakt, kunnen belangrijk afwijken van die, welke golden, toen tot den uitzaai werd besloten. Voor het oogstjaar 1925 bedroeg de gem. suikerprijs in Maart 1925 £21.65, gem. suikerprijs in Oct. '25'26 f16 65, g'em1. bietenprijs der coöp1. fabr. f 17.68. Voor het oogstjaar 1926 bedroeg de gem. suikerprijs in Maart 1926 £16.40, gem. suikerprijs in Oct. '26'27 f 20.06, gem. bietenprijs der coöp. fabr. f 19. Voor den oogst 1925 was dus de ge middelde suikerprijs in het tijdvak, dat voor den bietenprijs van belang is, 23 pet. lager dan die, welke tegen den zaai tijd gold; in 1926 daarentegen 22 pet. hooger en dienovereenkomstig liepen ook de bietenprijzen uiteen. - Uit de rentabiliteitsberekening der sui kerbietenteelt kan worden afgeleid, dat bij een gemiddelde opbrengst van 33.500 k.g. bieten en waardeering van het loof op f125, terwijl de productiekosten f420 bedragen, indien een pachtsom moet wor den betaald van f160, alles per H.A., de bieten omstreeks f 13.50 per 1000 k.g. moeten opbrengen om alle kosten goed te maken, terwijl dan de nevenvoordeelen de bijdrage der suikerbietenteelt tot het ondernemersloon zouden vormen, in welk geval deze teelt juist loonend genoemd zou moeten worden. Uitgaande van de veronderstelling, dat in de laatste jaren de suikerbietenteelt in ons land dooreengenomen loonend ge weest is, behoeft hier al moet dan ook naar verbetering van den suikerprijs verlangend, worden uitgezien voor alsnog niet te worden gewanhoopt aan de economische mogelijkheid voor een ra- tioneele uitoefening der suikerbietenteelt onder voor hare rentabiliteit in het alge meen gunstige omstandigheden. Als de technische en economische be drijfsomstandigheden een rationaale sui kerbietenteelt veroorloven, zal hare renta- noemd werd barstte een man uit Norton p.ury in luid gelach uit, waarop hij on middellijk uit de zaal verwijderd werd. Mijnheer Thomas parown, rentmeester van den graaf van Luxmore, steunde de candidatuur. Mijnheer Ralph Oldtower Stond opnieuw op. „Mijne heeren en kiezers, daar er geen andere candidaat is voorgesteld, zoo blijft [mij niets over dan te verklaren, dat Gerard Vermilye John trad op de tafel toe: „Mijnheer Ralph, vergeef mij, dat ik u in de rede val, maar mag ik enkele woorden spre ken?" Mijnheer Prithwood vloog op, met een faoozen vloek. „Mijn goede mijnheer I" zei de baron met verwijtenden blik, waaruit bleek, dat hij vloeken niet erg aardig vond. „Wel ver njijnheer Ral'ph, u zult toch niet luisteren naar dien gemeenen kerel f' „Pardon, ik moet, als hij er recht op heeft gehoord te worden. Mijnheer Hali fax zijt gij een vrije burger van Kings- well?" „Dat ben ik." Niemand was meer verbaasd dit te ver- 'nemen, dan ik zelf. Prithwood schreeuwde woedend, dat 't een leugen was. „De vent hoort heelemaal niet in deze streek thuis. Hg is te Nor- Maandag biacht H.M. de Koningin eelnj bezoek aan Hr Ms torpedo-jagers „"De Ruyter'' en „Evertsen", welke schepen hun ligplaats hebben aan de Admiraal de Ruyterkade te Amsterdam. H. M. verlaat de comm. brug van de „De Ruyter". biliteit in het algemeen bet hoogst zijn, in dien de geldelijke opbrengst der bieten zoo groot mogelijk is, de benutting van het loof zoo voordeel'ig mogelijk geschiedt en de nevenvoordeelen zoo goed mogelijk tot bun recht komen, terwijl' de voort- brengingskosten zoo laag mogelijk zijn. Aan de gedachtewisseling over dit on derwerp namen deel de heeren Van Bommel van Vloten, Vos, Welle» man, Brugman, But, e.a. De meening werd geopperd, dat de inleider met een te hoog cijfer voor den bietenprijs en opbrengst per H.A. heeft rekening gehouden. Hif noemde o.a. een bedrag van f344.41 per H.A. voor pacht en ondernemersloon, terwijl de Gronin ger Maatschappij van Landbouw f217.06 per H.A. becijfert. Indien de rentabiliteit werkelijk ver boven andere gewassen zal Uitgaan, waarom beboifwén de" boeren in het Noorden dan slechts een twintigste hunner gronden met bieten? De inleider berekende een gemiddelde opbrengst der suikerbieten van 33.500 k.g. per H.A., doch de eerste debater toonde aan, dat dit 28.800 k.g. is geweest. Door de lage suikerprijzen in het bui tenland wordt het voortbestaan van onze suikerindustrie ernstig bedreigd. De heer Addens achtte een bietenprijs van f 13.50 voldoende om de cultuur te doen bloeien. Daartegen protesteerde de heer Van Bommel van Vloten aan de hand van de indexcijfers. Da groote voor- deelen en winsten, die de inleider noem de, bestaan eigenlijk niet, want reeds op de kleistreken wordt geklaagd over de slechte rentabiliteit der bietenteelt. Dus is zeer zeker de toestand moeilijk op de zandgronden. De kleigronden moeten het eigenlijk doen, want daar is van misgewas weinig sprake. Op de zandgron den is bietenteelt niet mogelijk indien geen rekening wordt gehouden met wis selbouw. Op het zand komt ook meer onkruid voor, waardoor meer zorg wordt vereischt. De groote drawback is dat, zooals de Bond van Suikerproducenten heeft vastge steld, het product in het buitenland wordt beschermd en het. uitvoer-overschot bij dezen kostprijs op de wereldmarkt wordt verkocht, waardoor onze bietencultuur niet meer loonend is, vandaar inkrim ping; den laatsten keer is in het Noor den een mindere bebouwing van duizend H.A. geconstateerd. Alle gunstige theore tische beschouwingen stuiten af op deze ten Bury van de straat opgeraapt een bedelaar, een dief f" „U weet 'tzeer goed, mijnheer prith wood. Mijnheer Ralph, ik ben nooit bede laar of dief geweest. Ik ben mijn leven begonnen als een werkjongen een boe renknecht totdat mijnheer Fletcher, de looier, mij in zijn zaak heeft opgeno men." „Zoo heb ik 't altijd gehoord," zei mijn heer Ralph, hoffelijk. „En na den man, die gelukkig genoeg is om zich op een adelijke afkomst te kunnen beroemen, eer ik dien man, die zich een nederige afkomst niet schaamt." „Zoo denk ik er niet over," zei John, half lachend, „maar wij dwalen van de kwestie of, mijn aanspraak op het vrije burgerschap van dit district." „Welke zijn de gronden?" „Er staat in de wet een artikel, dat de dochter van een vrijen burger, het bur gerschap kan overdragen op haar echt genoot. Mijn vrouw's overleden yader, {mijnheer Henry March, was kiezer te Kingswell. Ik heb mij dit jaar als zooda nig op de kiezerslijst l'aten plaatsen. FVraagt uw klerk, mijnheer Ralph, of ik de waarheid gesproken heb." De oude klerk, met z'n grijze haren, knikte toestemmend. Lord Luxmore zag verwonderd op, 't nog maar half geloovend en zjjn schoon- lessen der pïactijk, terwijl1 pogingen om om nieuwe gebieden voor bietenteelt te winnen niet zijn gelukt, daar de boer zich gebonden acht aan de coöperatieve suiker fabrieken. Al wilde de inleider aantoonen, dat de bietencultuur loonend is en voorloopig ook zoo zal blijven, toch kan Mj. de inkrim ping der cultuur niet ontkennen. De in leider is er wel' in geslaagd sommige cijfers zoodanig te rangschikken, dat zij eenigen indruk bij oningewijden zouden kunnen verwekken, doch de practijkmen- schen weten wel beter. Uit het geheele debat kwam, zegt het H b 1 d., waaraan wij dit verslag ontleenen, evenals uit de replieken, een pessimisti sche toon naar voren ten opzichte eener kronende bietencultuur en een rendabele suikerafzet. Koningin Emma in Kassei. De Koningin-Moeder is gisteravond 6u. 50 met den D-trein via Keulen in Kassei aangekomen. Ze werd vergezeld door den Vorst van Waldeck-Pyrmont en haar ge volg en heeft haar intrek genomen op het Slothotel Wilhelmshöhe. Spoor- en Tramwegpersoneel. Wij ontvingen het 22ste jaarverslag van den Prot. Chr. Bond van Spoor- en Tram wegpersoneel. Uit dit verslag blijkt, dat het aanfal leden in 1927 met H2 vermeerderde en steeg tot 3789. Onder de afdeelingem, die sterker wer den, behoort ook Goes, waar het aan tal leden klom van 44 tot 52. Ia Vlis- s in g en bleef het ledental statiomnair, in Koudekerke daalde het van 12 tot 7. Verder bevat het verslag tal van ge gevens.. omtrent scheidsgerechte, perso- neelraad, salarisactie, pensioenregeling, rust- en diensttijden, enz. Omtrent de stoomtram Walcheren wordt gememoreerd de actie die in April 1927 werd gevoerd om een verslechtering van de positie van "het personeel tegen te houden met het gevolg, dat de verslech tering niet van dien omvang was, al» door de Directie was voorgesteld. Uit de mededeelingten inzake schriftelijk aanhangig gemaakte verzoeken (307), blijkt, hoe aan de belangen van het per soneel over de geheele linie voortdurend aandacht werd geschonken. zoon riep luid dat 'teen „schurken streek" was. „Mijnheer RrithWood, ik zal geen noti tie van uw kwaadaardige woorden ne men, maar alleen constateren, dat „We zijn geheel overtuigd," viel Lord Luxmore zachtzinnig in. „Mijn beste mijn heer, mag ik dan uw stem vragen voor pnzen vriend, mijnheer Vermilye?" „Mylord, 't zou mij zeer ■'spijten als u mij verkeerd zoudt begrijpen. Het is niet mijn voornemen, tenzij 'thoognoodig is, te stemmen. Maar zoo ik 'tdoe, zal ik zeker niet stemmen op den candidaat van mijnheer Brithwood. Mijnheer Ralph, ik betwijfel of mijnheer Gerard Vermilye, pok als hij gekozen wordt, zijn zetel wel zal kunnen behouden, ónder de omstan digheden, welke ik zal mededeelen, als u mij dat wilt toestaan!" „Hoor hem! hoor de meester!" vernam ffien aan alle kanten. Mijnheer Brith wood was te woedend om iets te kunnen zeggen; maar Lord Luxmore nam een snuifje en zei, met een sarcastischer! glimlach: „Honores mutant mores! ik dacht, tóijnheer Halifax, dat u de politiek schuwde?" „Politiek schuw ik, maar niet eerlijk heid, gerechtigheid en zedelijkheid; en mg zijn enkele feiten ter kennis geko men, welke Lord Luxmore wellicht niet „Het Volk" wist te vertellen, dat bij de aanbieding van de voordracht voor het presidium der Kamer de Koningin aan Ds Kersten vroeg: „Hoe vondt u de Olympiade en de Nenijto te Rotterdam?" Wat moest ik daar nu op zegge.),? vroeg later ds Kersten aan zijn medeleden. Ik heb gezegd: „Mevrouw, ik heb er -.n gelezen I" Hij durfde er niet bij te voegen: u heeft de Olympiade op Zondag be- V Natuurlijk is dit maar een grao va1 „Hot Volk". Maar van iemand die er niet bij geweesi is hoorde ik dat 't volgende waar gïbeurd moet zijn. De Koningin vroeg aan Mr Duys die ook lid was van de Commissie: En is u nu een echte proletariër, me neer Duys? Waarop deze antwoordde: „Pardon ma jesteit, ik spreek alleen maar voor en over de proletariërs om mg 't leven in de ka pitalistische maatschappij een weinig te veraangenamen." „Maar u hebt 't zeker in die kapita: listische maatschappij ver van gemakke lijk?" „O, dat valt mee Majesteit I Hoe harder ik scheld op het kapitalisme, hoe beter de baantjes worden, hoe meer 't kapitaal naar me toekomt en hoe beter ik mij onder het kapitalisme op m'n gemak ge voel." OPMERKER. Aan het slot van het verslag word* opgemerkt, dat, wanneer heit bedrijfsle ven zich blijft ontwikkelen in de rich ting waarin het zich thans beweegt, ds kansen voor een actie voor wederriavoe ring van verbeteringen, niet ongunst g staan. De heer Sten huis. Wij lezen in „Het Volk", dat in een vergadering van de Orgaancammissie der Op en-brief- onderteekenaars de heer Sten- huis heeft medegedeeld, dat hij van plan is in de Kamer zelfstandig als links- socialist op te treden. f' De storm op de Bovenwindse he eilanden. Bij het departement van Koloniën is van den waarnemend-gouverneur van Curasao het volgende op 21 dezer ver zonden telegrafisch bericht ontvangen: Ontving van gezaghebber St. Martin alsnog radicgrammen respectievelijk lui dende: „In aanvulling van mijn sein gisteren, betreffende stormschade zij medegedeeld, dat geen noemenswaardige persoonlijks ongelukken te boeken vielen op eilanden, en dat zoowel mails als bemanning Vir ginia gered zijn. Bericht ontvangen ge deelte wrak Virginia opgepikt Tortola." Radiogram naar So er aba ja. Na het bezoek van de Koningin aan de torpedojagers „De Ruyter" en „Evertsen" verzond het radio-station van Hr Ms. „De Ruyter" uit de Noordzee het volgende telegram aan het Marine-radiostation te Soerabaja, bestemd voor den comman dant der Zeemacht in Nederlandscb- Indië „Bij beaoek aan torpedojagers draagt de Koningin mij op u Hoogstderzelver gelukwenschen te zenden met deze aan winst der vloot onder uw bevel, die met zeer veel voldoening door H. M. werd geïnspecteerd (w.g. Bauduin). Binnen zeer korten tijd ontving ae com mandant van Hr. Ms. „De Ruyter" ant woord, dat het telegram te Soerabaja was ontvangen. De overseining geschiedde zonder eeoii- ge voorbereiding of waarschuwing aan Soerabaja, met den korten golfzender, die in samenwerking van den Marine-radio- dienst met de Nederlandsche Seintoested- lenfabriek. is gebouwd. Ergerlgk geval van gas- corruptie. Ingevolge de toezegging in de laatste raadszitting gedaan hebben B. en W. van Wormerveer aan den raad thans een brief overgelegd inzake de gascorruptie onder het directeurschap van den heer Labrijn, weet, maar welke mij doen gelooven, dat de verkiezing van mijnheer Vermilye een beleediging van alle deze drie zou betee- kenen en daarom verzet ik er mij tegen." Het werd rumoerig in de zaaL „Stilte, gij deugnieten i" riep mijnheer Brithwood met een vloek, welke hem weer een berisping van den ouden baron op den hals haalde. ,,'t Schijnt, dat de democratie hier in uw; streek rgp is; ik wist niet, dat 'tvolk het lid van het Parlement te kiezen had." „Neen, Lord Luxmore," antwoordde de Sheriff, ietwat uit de hoogte, „maar wij hooien 'tvolk altoos. Mijnheer Halifax maak 'tkort. Wat hebt u in te brengen tegen den candidaat van mijnheer prith wood?" „Allereerst, zijn bevoegdheid; hij heeft geen 'driehonderd, zelfs geen honderd fcxmd per jaar inkomen. Hij heeft veel Schulden te Norton Bury en elders. Br zijn bevelen gegeven om hem in hechtenis te nemen en alleen als lid van het par lement is hij daartegen veilig. Bovendien heeft hij, met groote en kleine sommen, ieder van de vijftien kiezers van Kings- wel omgekocht, en nu heb' ik, dunkt mg genoeg gezegd om elk eerlijk Engelsch- man te overtuigen, dat mgnheer Gerard Vermilye geen geschikt volksvertegen woordiger in het Parlement is." (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1928 | | pagina 5