EDE No. 301 Vrijdag 21 September 1928 42e Jaargang m R I N EERSTE BLAD. bouwers Buitenland. Binnenland. Belangrijkste ftieuws. N D E N labriek Den Haag. 1ÏDDELBURG en Kalfvaars, Meisje Dit nummer bestaat uit 2 bladen. DE ZEEUWSCH-VLAAMSCHE VERBINDINGEN. voortvloeiende EEN lel f 2.60 per 1/1 flt Directeur- H oofdredacteur: R. ZUIDEMA. kbaar. f 4.50 3.75 9.75 2.95 2.50 9.75 15.50 5.75 4.90 1.1-50 3.25 3.20 14.50 17.75 vroege levering der volgt /m gedeelte ïctober, */i* edeelte der per 1000 K.G. netto, ber, i/j gedeelte der r levering 7500 K.G. moeten dit vóór de AMSTERDAM. e rekening, ohof, Oostkapelle. November keukenmeisje. bieden bij Mevrouw .N UFFORD, Abdij, r. hoekman, lendijke. Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes. Tel.: Redactie en Administratie no. 11. Postrekening No. 44455. Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per posL f3. <£osse nummers f 0.05 Prijs der Advertentiën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct Bij abonnement belangrijke korting. ZIJ, DIE ZICH THANS OP „DE ZEEUW" ABQNNEEREN, ONTVAN GEN DE TOT 1 OCTOBER A.S. VER SCHIJNENDE NUMMERS GRATIS. DE ADMINISTRATIE. In de laatste vergadering van de Kal mer van Koophandel en Fabrieken voor Zeeuwsch-Vlaanderen zijn breede bespre kingen gewijd aan de Prov. Stoomboot- diensten. Snel en goedkoop vervoer is voor deze in vele opzichten stiefmoederlijk bedeel de landstreek een eerste vereischte. Men zou hier met recht kunnen spre ken van een levenskwestie. Algemeen is men het er over eens, dat de economische toestand door uit breiding van tuin- en ooftbouw veel ver beterd zou kunnen worden, maar dan is allereerst noodig, dat de verbindingen met Nederland benoorden de Schelde beter worden. Terecht werd er door den heer Cats- man te Aardenburg op gewezen, dat men in het Westelijk deel van Z.-Vlaanderen zou moeten beschikken over een gelegen heid die het mogelijk maakt ooft- en tuinbouwproducten, zonder overladen naar Vlissingen te vervoeren. Vooral is dit bet geval met zacht fruit, dat het af- en overladen te Breskens en daarna nog eens te Vlissingen, niet velen kan. Thans is dergelijk vervoer niet mogelijk wegens do hooge kosten, daar niet alleen, vooï do waar zelf, maar bovendien voor hei voertuig een zwaar recht moet betaald worden. Hij zou bij zulke zendingen de auto willen vrijstellen en alleen voor de lading laten betalen. Een andere spreker, de heer van Melle, wees er in verband hiermede op, dat zoo'n zonding van Breskens naar Vlis singen meer kost dan van Vlissingen naar Groningen. In 0. Z.-Vlaanderen zit men met dezelf de moeilijkheden. Door den heer De Feijter werd b.v. Sewezen op de noodzakelijkheid van een ienst die fiet mogelijk maakt te Goes het spoor te bereiken. De vlugste gelegen heid die men nu naar Rotterdam heeft is verzending per s-6. „Telegraaf" van de Firma Braakman en Co. Tuinders heb ben daarmede dit seizoen erwten naar Rotterdam verzonden. Aangezien dit s.s. uit het buitenland komt, moet de la ding te Rotterdam nog door een kom mies worden vrijgemaakt. Aangezien het stoomschip des avonds iets te laat kwam kon dit vrijmaken pas den anderen mor gen geschieden en kwam er ten slotte zooveel vertraging, dat de zending bjj het warme weer ten slotte gekookt was eo waardeloos voor de markt. Men gevoelt dat er op deze wijze van verdere uitbreiding geen sprake kan zijn. Hier moet iets gedaan worden. Maar hoe? Een afdoende regeling schijnt alleen rnogelijk, wanneer het Rijk hier de helpende hand biedt. De provincie zelf gaat al onder zoo zware lasten gebukt dat van die zijde n vee' steun is te verwachten. Maar met het Rijk staat het anders. Er worden thans millioenen uitgege ven ten behoeve der werkloozen. En vaak die indruk krijgt men althans op een zeer onpractische manier. ,r Nu denken wij er niet aan te verlan gen, dat de Regeering de werkloozen aan uun lot zal overlaten. Waar noodig, moet i? worden geboden. beter en practischer is het toch uog altijd de bronnen van wel- v aart te openen, en de werkgelegenheid te vermeerderen. En dat wordt gedaan, wanneer ©oft en tuinbouw ook voor Zéeuwsch-Vlaan- ueren mogelijk wordt gemaakt. Het maken van betere en goedkoopere verbindingen voor Zeeuwsch-Vlaanderen M Eeld kosten. Maar het is geen weggegooid geld. Hr begmt en dat is een gelukkig verschijnsel meer belangstelling te ko men voor deze landstreek. Aan betuigingen van sympathie en mee leven ontbreekt het niet. Maar dat is niet genoeg. Er zijn da den noodig. DE AMNESTIE-KWESTIE IN BELGIE. Heffige Kamerdebatten. In de Belgische Kamer is het giste ren bij de behandeling van de amnestie kwestie rumoerig toegegaan. Na eenige incidenten diende de minis ter van justitie een voorstel in om het debat in te krimpen tot de -discussie over zijn voorstel tot verzending naar de speciale commissie. Dit voorstel werd door den Vlaamsch nationalen afgevaar digde Vos bestreden, op grond van het feit, dat de opvattingen zoowel voor als tegen de amnestie in de Kamerafdeelingen toch wel duidelijk afgeteekend mogen ge acht worden. Zijn betoog kwam er ver der op neer, dat van Cauwelaert thans over de macht beschikt om zijn am nestie-voorstel er door te halen, daar er een meerderheid in de Kamer voor aanwezig is, terwijl het twijfelachtig mag geheeten worden, of hij in November nog wel over dezelfde macht zal beschikken. De Waalsche oud-minister D'estree kon zich al evenmin aansluiten bij het verda- gingsvoorstel der regeering en stelde de vraag, waarom zij, indien het haar ernst was met den wensch tot bedaring dei- gemoederen, Borms nog altijd niet in vrij heid had gesteld. Was zulks wel gebeurd, dan zou men misschien eenstemmig hot heele vraagstuk tot November hebben kunnen verdagen. Het heele debat draaide vervolgens om ditzelfde punt. Van Cauwelaert, nu eens dreigend, dan weer toegevend, maar zelf herhaaldelijk in de rede gevallen door de Vlaamsche socialisten, die hem van verraad van de Vlaamsche zaak beschul digden, liet duidelijk uitkomen, dat een verklaring van de regeering betreffende de invrijheidstelling van Borms ten zeerste gewenscht werd door hem en zijne vrien den, maar minister-president, Jaspar en de minister van justitie lieten zich daar toe niet bewegen. Wel zeide Jaspar, dat de regeering den wensch der Kamer in aanmerking nemend, de meening is toege daan, dat het treffen van clementie-maat- regelen urgent dient geacht te worden, doch een formeele toezegging betreffende de vrijlating van Borms deed geen van beiden. Eindeljjk kon over het voorstel der re geering bij naarnafroeping worden ge stemd. Het werd aangenomen met 93 legen 68 stemmen, waarna de Kamer op reces ging tot den tweeden Dinsdag- in November. Algemeen wordt thans verondersteld, dat de regeering Borms reeds wóór de hervatting der parlementszitüng, meer spe ciaal op 11 November, den verjaardag van den wapenstilstand, zal in vrijheid stellen. Daarna zou de amnestie-wet aan de uitgeweken activisten en andere politieke veroordeelden gratie verleenen en de si tuatie van Borms definitief regelen. De orkaan In West-lndië. De laatste opgaven van de personen, die deel nemen aan het reddings- en oprui - mingswerk in het gebied van Florida, dat door den orkaan geteisterd is, schatten het aantal dooden op 600. Het grootste deel van hen vond den dood te Palmbeach en in de omgeving van het Okechobeemeer. 1200 personen worden nog vermist. Men zegt, dat in de omgeving van Jacksonville 170 lijken geborgen zijn en dat het totaal aantal dooden in die streek 430 bedraagt De Britsche draadlooze dienst meldt, dat op de Turks-eilanden blijkens offi cieels berichten zeventien menschen ge dood zijn. Van de Caicos-eilanden is nog geen bericht ontvangen. Vier studenten ter dood veroordeeld. Te St. Petersburg is een proces gevoerd tegen een rooverbende, de Zwarte Raven, welke bijna geheel uit mannelijke en vrou welijke studenten bestond. Volgens de aan klacht waren de meesten uit zucht naar opwindende avonturen zoo ver gekomen. De bende had zich aan verscheidene over vallen in stad en omtrek schuldig gemaakt en had ook moorden op haar rekening. De aanvoerder is bij de inhechtenisneming van de bende, waaraan een waar gevecht vooraf ging, doodgeschoten. Van de overi gen zijn er nog vier, ook een meisje, ter dood veroordeeld. De kcorts-epidemia in Griekenland. Volgens de laatste officieele mededee- lingen bedraagt het aantal aan dengue- koorts lijdende personen te Athene, Pira eus en in de omliggende districten onge veer 600.000. De gemeenteraad van Athene heeft be sloten, 30 vrachtauto's ter beschikking te stellen voor het bijeenbrengen van de aan de ziekte lijdende personen. Militair vliegtuig neergestort. Naar het Engolsche ministerie van luchtvaart bekend maakt is in Eastchurch een vliegtuig der vliegschool aldaar neer gestort. De piloot en 'n vldegofficier wer den gedood. Korte berichten. Naar gemeld wordt heeft het uitvoe rend centraal comité in Rusland besloten tot de uitgifte van een nieuwe hinncn- landsche leening ten bedrage van 300 mil- lioen roebels a 11 pet. voor den tijd van 10 jaar. Op 25 Augustus 1928 is op het se cretariaat van den volkenhond neergelegd de bekrachtiging door Italië van het ver drag inzake slavernij van 28 Sept. 1926. De stad Berlijn is voornemens, een markthal te houwen, die de grootste van de wereld zal worden. De kosten zullen 40 a 50 milioen mark bedragen. Volgens een bericht uit Rome wordt Venizelos Zaterdag aldaar verwacht om Zondag het Grieksclj-Italiaanscho vriend schapsverdrag te onderteekenen. Uit Saarbriicken wordt gemeld: De groote Remsinger Ziegelhütte is door brand totaal verwoest. De schade wordt op minstens een millioen francs geraamd. Het grootste gedeelte der vijfhonderd ar beiders is werkloos. Het bericht over aanslagen op het le ven van Trotsky, welke zouden hebben plaats gehad, wordt door het sowjet-tele- graaf-agentschap officieel tegengesproken. Do eerste autobus van de pas ge opende lijn Los AngelesNew-York is te New-York aangekomen. De afstand van ongeveer 6400 K.M. is afgelegd in 5 dagen en 14 uur. De Argentijnsche kamer heeft een wetsontwerp aangenomen betreffende de onteigening van allo Argentijnsche petro- leumbronnen. Naar luid van een bericht uit Mexi co (stad) heeft de Mexicaansche regeering tien r.-k. priesters laten arresteeren we gens overtreding van de nieuwe wet op den eeredienst. Generaal Nohile, die onlangs ter be schikking was gesteld, is wederom in ac tieven dienst gesteld. De koning van Spanje is 'gisteren op het kasteel Dunrobin in Schotland aan gekomen, waar hij de gast is van den her tog van Sutherland. De Landstormdag. De animo om aan den Landstormdag op 27 Sept. a.s, doel te nemen is zoo overweldigend groot, dat de Spoorwegen bericht hebben geen wagons meer beschik baar te kunnen stellen. Het verzoek om extra treinen te laten rijden, was ook reeds afgewezen. Een en ander vergemakkelijkt de orga nisatie niet. De burgemeestersbenoeming te Rotterdam. In Rotterdam heerscht onder alle par tijen groote ontstemming over de vjjze waarop daar de burgemeestersvacature is vervuld. Naar aanleiding van door den heer Hanemaaijer gestelde vragen heeft giste ren de loco-burgemeester de heer De Jong, het volgende opgemerkt. Met het college van B. en W. in zijn geheel noch met een van zijn afzonder lijke leden is inzake deze benoeming eenig overleg gepleegd of contact gehouden van de zijde der regeering. Het College vond dit te wonderlijker, daar dit alles hij de vorige vacature, zoowel door den Com missaris 'der Koningin in de provincie Zuid-Holland, als door den Minister van Binnenlandsche Zaken, wel was geschied. Het College acht het stellig onjuist, dat Rotterdam zich op zoodanige wijze haren burgemeester ziet aangewezen. Ge heel buiten de gemeente Rotterdam om heeft de benoeming plaats gevonden. Het college acht deze miskenning vernederend voor onze groote gemeente. Het College acht de gevolgde gedragslijn boven dien kwetsend voor het. college in zijn geheel en zijn leden afzonderlijk. Toen dan ook, nadat sedert 5 September om trent de aanstaande benoeming couran tenberichten de eenige bron waaruit het mocht putten waren verschenen, in de Collegevergadering van 11 Septem ber voor allen zeer waarschijnlijk werd, dat inderdaad, geheel buiten de gemeente Rotterdam om, de benoeming zou plaats hebben, heeft het een audiëntie aange vraagd bij den commissaris der Konin gin in Zuid-Holland. Deze conferentie is gehouden in den middiag van 12 Sep tember. Volkomen eendrachtig heeft het College toen zijn ernstige ontstemming te kennen gegeven over de wijze van be handeling van het bestuur eener groote sta.d. Over het onderhoud zelf kan het geen mededeelingen doen, omdat het had een vertrouwelijk karakter. Maar de com missaris deelde mede, dat hij over het on derhoud met den minister van Binnenl. Zaken zou spreken. Dienaangaande heb ben het College geen nadere berichten bereikt. Op de vraag', of het collage van B. en W. van oordeel is, dat de benoeming zelve overeen te brengen is met de po litieke verhoudingen in den raad luidde het antwoord: Het College is van oordeel, dat het tot dusver in den Raad gewoonte was, dat het College als geheel beschouwingen en uitspraken van deze strekking overliet aan den Raad. Al hebben de leden van het College aangaande de gestelde vraag hun overtuiging, toch komt het aan het College gewenscht voor, dat de Raad zelf den inhoud van de vraag beant woordt. Na uitvoerige discussie is met 40 tegen 1 stem aangenomen een motie, waarin be treurd wordt, dat de benoeming van den nieuwen burgemeester geheel is geschied buiten eenig overleg inet het college van B. en W. En met 32 tegen 9 stemmen is aange nomen een motie, waarin de Raad als zijn oordeel uitspreekt, dat de benoeming niet strookt met de pölitieke verhouding in den gemeenteraad. De Katholieke Kamerclub. De Katholieke Kamerclub hoe't in een dezer dagen gehouden vergadering haar bestuur herkozen. Ook voor het thans begonnen parlementaire jaar is het dus als volgt samengesteld: mgr. prof. mr. dr. W. H. Notens, voorzitter; Jhr mr. A. F. O. van Sasse van IJsselt, ondervoorzitter, prof. mr. P. M. J. Aalberse, secretaris, mr dr L. N. Deckers, penningmeester en C. J. Kuiper, 2e secretaris. 'De ramp in de staatsmijn Hendrik. Op een vraag van het Tweede Kamer lid, den heer van der Wamden, luidende: Is» de minister bereid ter algemeene kennis te brengen het rapport inzake de mijnramp, die in de mijn Hendrik heeft plaats gehad? heeft de minister van waterstaat geant woord: Het lag van dén aanvang af in het voornemen om de rapporten, over de ramp in Staatsmijn Hendrik op 13 Juli 1928 uitgebracht, gedrukt verkrijgbaar te stellen. Da rapporten van den hoofdingenieur der mijnen en van <Je directie van de Staatsmijnen waren reeds door den on- dergeteefcende ontvangen; evenwel moest het drukken wachten op liet rapport van een der arbeiders-controleurs. Nu dit stuk ook ia ontvangen, zal tot afdrukken wor den overgegaan. Ned. Werkliedenverbond „Patrimonium". (Vervolg van het Tweede Blad.) Besloten werd dus dat de conclusies en discussies in bespreking zouden ko men. Vlissingen verklaarde' bezwaar te hebben tegen de conclusies van .Mr de Vries. Amsterdam had eveneens bezwaar en wilde de kwestie leiding of gezag geëlimineerd zien, alsook de stellingen wat vereenvoudigd zien, oipdat zj in Chr. kring minder disputabel zijn. De heer J. W, Bossenbroe k, bonds- bestuurder, wilde over de stellin'gen niet stemmen. O.ok spr. heeft bezwaren, naar hij1 nader uiteenzette. Deze algemeene stel lingen brengen ons geen stap verder. Arts de geestelijke achtergrond goed is, mo gen wij niet alleen, maar moeten wij' ook staken,. Stelling 11 acht spr. geheel over bodig en hij wil gehandhaafd zien het standpunt van het le Chr. Sociaal Con gres van, 1891. 'Ook Enschedé en Hoorn hadden bezwaren. 1 Utrecht (de heet Kruithof), is met dm heer Bossenbroek van oordeel' dat deze stellingen niet moeten worden aan vaard. Patrimonium zou zich dan compro- miteeren en spr. wilde Mr da Vries dit liever besparen, omdat hij daar als per soon te hoog voor staat. Dat stakingen in den regel te venoordaelen zijn omdat de schade in doorsnee groot or js dan het voordeel, is dat een standpunt dat Pa trimonium moet innemen? Spr. rekent het Mr de Vries zeer ernstig aan, dat Binnenland. „Patrimonium" over het recht van werk staking. De burgemeestersbenoeming te Rotterdam. Buitenland. Do orkaan in West-lndië. De amnestiekwestie in de Belgische Ka mer. hij durft neerschrijven over Talma, die zich niet verdedigen kan, als hij gedaan heeft. Spr. vindt het een schandaal, dat Mr de Viries, die als Rijksbemiddelaar wel eens met patroons in aanraking komt, Patrimonium zulke stellingen durft aan bieden. (De voorzitter verzoekt den heer Kruithof zich te matigen, geen uitdrukkin gen te gebruiken die in onzen kring wiet gebruikelijk zijn en Mr de Vries' functie als Rijksbemiddelaar buiten be schouwing te laten.) Do heer Kruithof: „Zoo voel ik per soonlijk het aan. Spr. ontwikkelde nader zjjn bezwaren onder opmerking dat 'in 1891 de inleid- dende besprekingen over het onderwerp werkstaking op hooger plan stonden dan •wat Mr de Vries nu aanbood. Spr. lieeft als grief wat Ezechiël zegt: Het kranke heelt gij niet, het verbrokeno verbindt gij niet en het weggedrevene zoekt gij niet. Daarom, besloot spr., moeten wjj deze stellingen niet. Hierna diende Mr De Vries van re pliek. Spr. merkte allereerst op1, dat als hij wist, dat or 'ini het bondsbestuur emstigo bezwaren zouden rijzen tegen zijn stellin gen', hij clie nog eens opnieuw zou beke ken hebben. Spr. vindt zijn stellingen vrij logisch. Hij ging ze een voor een nog eens na. Inderdaad had spr. de kwes tie van het patroonsgezag buiten beschou. wing kunnen laten. Dat l'eek hem echter onvolledig. Spr. is te zeer met wjlen Ds Talma bevriend geweest en heeft hem te zeer gewaardeerd, om hier kwaad te durven spreken van dezen vriend van Patrimonium. Maar sinds wanneer zweert een Anti revolutionair een Christen bij eenmenschï Spr. beeft wel eens van meening verschild mot Dr Kuyper of den heer Kruithof. (Vrootjkheid.) Spr. meent dat inzake het patroons gezag Talma niet de meest gelukkige greep deed. Hjj houdt het hier meer met wijlen Ds J. C. Sikkel, wiens interpretatie over het patroonsgezag spr. nader memoreerde. Gezag en leiding gaan niet altijd samen, naar spr. met een voorbeeld illustreerde. Gezag is daar, waar men, het recht heeft bevelen te geven. Spr.'s 'geachte opponent, die zijn critiek in enkele dikke woorden hulde, heeft zijn elfde stelling niet goed geïnterpreteerd. Da nutavraag stelt een mensch Toch op vele terreinen? Spr. heeft niet anders weerge geven dan wat onder ons volkomen zeker heid heeft. Spr. is overtuigd dat wanneer stelling voor stelling wordt besproken, de groote meerderheid zal erkennen dat het Chr. standpunt er in weergegeven is. De werkstaking is een tweesnijdend scherp zwaard, dat leeren ons o.m. „Diepenhorst Voorlezingen over de economie" duidelijk. De voorzitter constateerde, dat de kwestie „gezag of leiding" niet beslissend is voor het vraagstuk van het recht van werkstaking. Spr. liep de stellingen nog eens even door, constateerend eenheid in de groote vragen. Omdat de vergadering voor een deel reeds verloopen is, acht spr. stemming over elke stelling niet ge wenscht. Spr. dankte Mr de Vries voor zijn be toog en meent te mogen zeggen dat we on der handhaving van ons standpunt van 1891 nader zijn ingelicht omtrent de situ atie van dit oogenblik. Door applaus be tuigde de vergadering haar instemming met deze conclusie. De voorzitter dankte de afgevaardigden van het Chr. Nat. Vakverbond en den Chr. Nat. Werkmansbond voor hun aanwezig heid en richtte woorden van dank tot de afd. Dordrecht voor haar grootsche ont vangst, terwijl hij den vice-voorzitter, den heer J. D o u w e s, van Amsterdam, com plimenteerde met zijn succes als bemidde laar in de loodgietersstaking. (Daverend applaus.) De heer A. Broen van Enschede sprak namens den Chr. Nat. Werkmansbond en de heer K. Kruithof namens het Chr Nat. Vakverbond woorden van gelu'k- wensch en sympathie. (Applaus.) De heer D o u w e a 'dankte den voorzit-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1928 | | pagina 1