No. 286
Dinsdag 4 September 1928
42e Jaargang
VAN H00GER ORDE.
FEUILLETON
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
VOORKOMT TANDBEDERF
NI VA TANDPASJA
75 cta.per Vt tube. ZSda.p. Va tube.
Binnenland.
Directeur- H oof d redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorsfstraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post. f3.
Losse nummersf0.05
Prijs der AdvertenfiBn:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Naar Coalitie-herstel?
Naarmate de verkiezingen dichterbij ko
men neemt ook de belangstelling toe voor
de vraag of de dusgenaamde coalitie, de
Samenwerking tusschen de rechtsche par
tijen zal worden hersteld.
Die samenwerking is er ook nu nog
wel, inzonderheid in de Provinciale Sta
ten'en in tal' van Gemeenteraden, maar
zij draagt meestal niet een officieel ka
rakter en is vaak een gevolg van het
feit dat de betrokken partijien eikaar tel
kens weer „vinden".
Komt b.v. de verkiezing van Gedepu
teerden of van wethouders aan de orde,
dan komt in verreweg de meeste geval
len onwillekeurig de gedachte aan samen
werking op, en komen onderwerpen, die
een min of meer principieel karakter dra
gen ter tafel, dan ziet men slag'op slag
dat de scheiding tusschen links en rechts
zich als vanzelf voltrekt.
Br is dan aan beide kanten' van een
cloalitie 'geen sprake, maar er is een
spontane samenwerking tusschen hen die
elkaar in principe het naast staan. Het
bloed kruipt d.u eenmaal waar het niet
gaan kan.
Hetzelfde zieü we ook in de Eerste
en de Tweede Kamer. In November 1926
zijn de drie rechtsche partijen, die tot dien
tijd gezamenlijk de basisvormden waar
op het Kabinet steunde, uit elkaar
gegaan, maar na dien hebben we toch
telkens weer kunnen jzien, dat de rechter
zijde een aaneengesloten geheel vormde.
Ben bewijs, dat de coalitie volstrekt
niet iets toevalligs was en een kunstmatig
karakter droeg, maar dat ze om met
Speenhof te spreken „toen hjj den Vrij
heidsbond bezong, tot' op zekere hoogte
als „een natureiijk verschijnsel" kan wor
den aangemerkt.
Geen wonder dan ook, dat velen zich
voortdurend met het coalitie-vraagstuk be
zig houden, niet alleen in den kring der
betrokken partijen, maar niet minder on
der degenen, die; om welke reden dan
ook, niet vuriger hopen, dan dat de vroe
gere samenwerking voor een permanent
conflict zal plaats maken.
De zaak is ook van veel' belang.
Er is in ons' land een groot aantal
partijen, maar piet één van die partijen
is sterk genoeg om zelfstandig een meer
derheid te vormen of heeft een redelijke
kans om het in de naaste toekomst zoo
ver te brengen.
Zal er straks weer een parlementair
Kabinet optreden, zullen de normale par
lementaire verhoudingen worden hersteld,
dan is samenwerking noodzakelijk.
De vraag is slechts: welke partijen
zullen samenwerken en op welken grond
slag.
Weten de rechtsche partijen elkaar niet
te vinden, dan zal een andere combinatie
gevormd moeten worden. Verschillende
groepeeringen zijn denkbaar. JVlaar naar
welken kant de oplossing ook mag worden
gezocht, het gevolg zal ini elk geval zijn,
dat de linkerzijde en meer in 't bijzonder
de uiterste linkerzijde daarvan profiteert
enj dat er althans een kans komt om
aait ,de Christelijke grondslagen van ons
volksleven nog meer te wrikken dan nu
reeds het geval is.
Dat zal wel niet zoo hard gaan, en
allicht niet met zoo ruw geweld, maar
het zal toch niet uitblijven. Wie het ge-
rag wenschen te ondermijnen, het gezins
leven te schaden, het huwelijk te deina-
tureeren, krjjgen dan een kans, die zij
natuurlijk niet .qpgebruikt zullen laten.
691
Naar het Engelsch.
„En ik zou: je gaarne getrouwd zien.
Zeker, wij vrouwen moeten huwen of in
t geheel niets zijn. Maar uit liefde trou-
weo, zooals wij gewoonlijk dachten en als
aardige dichters ons willen doen geloo-
ven mijn beste, nous avons change,
tot cela". i
Ursula antwoordde niet.
„Ik denk, mijn beste, dat de jonge
bourgeois erg verliefd op je is? 'Op' „les
eaux yeux de votre cassette", zweert
wchaid, maar ik weet beter.
Wat te zeggen? Alle m'annen zeggen,
at ze slechts ééne liefhebben - maar
houdt geen stand, 'tSlijt uit. 'tis in
laar voorbjj, zooals wijl vrouwen al!-
weten. Is 'tniet zoo, mevrouw Jessopi?
At!'Z1J is verdwenen."
tverH aarecMi ijk meenden zjj, dat ik! ook
cr~weu-en was zjj namen ten minste
prat© n. ti® van me en gingen door met
zou hst niat Biet a eens geweest
De kanis op bevordering van de Zon
dagsrust en daardoor van -Zondagsheili
ging is dan verkeken. Het tegengaan van
wat strijdt met de Christelijke beginselen
op het gebied der zeden, wordt dan moei
lijker. Het gevaar dat we, ook in verband
met het nemen van sociale maatregelen,
verder afglijden naar den revolutionairen
kant, grooter.
Dit is geen fantasie1, maar werkelijkheid.
Wanneer, zooals sommigen ook in
Christelijker! kring hopen, de rechtsche
partijen straks met de ruggen naar elkaar
toe gaan staan, en van geen samenwer
king willen weten, dan zal H. M. de
Koningin, geroepen als zij is de vorming
van een parlementair Kabinet te bevor
deren, op andere partijen een beroep moe
ten doen. Dan zal een andere combinatie
poodzakelijk worden.
De zaak is dus van groot belang.
En de belangstelling voor het coalitie-
vraagstuk verklaarbaar.
En zoo behoeft het ook niet te verwon
deren, dat nu een der partijen, de E.K.
Staatspartij, haar ontwerp'-stembusprogram
publiceerde, de ooren worden gespitst en
de vraag gesteld wat dit program ons ten
opzichte van een eventueel herstel' der
rechtsche samenwerking heeft te zeggen.
Daarover na'der.
Gevecht tusschen rootte en roodere
broeders.
Te Hamburg begon het congres van hef
Algemeen Verbond van Duitsche Vakver-
eenigingen. Een paar duizend jeugdige
leden van vakvereenigingen kwamen ra
gevecht met een aantal communisten,
waarbij dertig leden van de rijksbanier
meestal door messteken zwaar werden
gewond. Van de betooging voorbij het
gebouw van de vakvereenigingen moest
worden afgezien.
Weer vechten in 'China?
Zooals bericht, heeft de commandant
van de rond Peking gelegen nationalisti
sche troepen zijn plan reeds openbaar ge
maakt om de laatste resten van het
Shantoeng-leger van Tsjang Hsoe Liang te
vernietigen.
Deze troepen staan onder hevel van ge-
pièraal Tsjoe Yoe Poe. Ze zijn 70.000
man sterk en vormen een frond van de
golf van Liao Toeng, over Pei Taï Ho
en Loin Tsjow, tot het district Johol,
waar zij in contact staan met de soldaten
dier provincie, die de eerste verdedigings
linie vormen van Mantsjoerije, waar de
gereorganiseerde Moekden-legers het de
fensief voorbereiden.
Nelderlandsche delegatie ter Volken-
j bondsvergadering,
D'e Nederlandsche delegatie in de vol
kenbondsvergadering heeft haar werk
zaamheden op de volgende wijze verdeeld;
In de eerste commissie voor juridische
vraagstukken zal mr Limburg zitting ne
men; in de tweede, die voor economische
en technische zaken, de heer Heldring en
graaf van Limburg Stirum; in de derde,
diede ontwapeningsvraagstukken be
handelt, Jhr Loudon; in 'de vierde, de
commissie van budget, prof. van Eysin-
ga; in de vijfde, de commissie voor so
ciale en humanitaire kwesties, professor
Francois; in de zesde, de politieke, graaf
van Limburg Stirum.
Overeenkomstig de gewoonte heeft mi-
zjjri, nicht Caroline; zij beminde haar
(man zeer toen zij een meisje was. Zij
(waren arm en hij was bang p>m te trou
wen en daarom liet hij haar gaan. Dat
was verkeerd, geloof ik."
„Hoe verstandig worden wij nu jn deze
dingen," lachte Lady Caroline. „Maar,
kjomaara, ik stel geen belang in oude tor
telduiven. Spreek over jezelf."
„Ik heb verder niets meer te zeggen."
„Niets meer? Parbleu, weet ge, dat
Richard woedend is, dat hij zweert elke
cent van je vast te houden wettig of
niet zoo lang als hij kan? Dit heeft
hij vanmorgen ook al gezegld. Heeft de
jonge Halifax je dat gertèld?"
Mjjnheer Halifax heeft 't mijl Verteld."
„Mijnheer Halifax, hoe trotsch zegt ge
datE)n zult ge dan nog met hem trou
wen'?"
„Ja."
„Hoe! een bourgeois een handwerks
man? met niet meer geld, dan zulk soort
Menschen gewoonlijk bezitten, geloof ik.
Gij, die alle soorten van weelde hebt ge
kend en altoos als een dame .l'eefde. Ze
ker, hoewel ik een huwelijk uit liefde in
theorie prachtig Vind piractisch denk
ik, dat gjj gek zijl Volmaakt gek, mijn
beste." i
„Denkt u?"
nister Beelaerts van Blokland geen zit
ting in een der commissies genomen en
zal hij, evenals, de meeste collega's mi
nisters van buitenlandsche zaken alleen
aan de werkzaamheden der volkenbonds
vergadering, deelnemen.
Een bedei-record geslagen.
Enkele jaren geleden vertelde een be
kend Amerikaansch millionnair, dat hij
dagelijks bedelbrieven ontving uit alle dee-
len der wereld, maar uit geen land zoo
veel als uit H o 11 a n d.
Neemt men in aanmerking, dat ons
land slechts weinige millioenen inwoners
telt, dan moigen wij dus gerust zeggen,
dat wij op het gebied van bedelbrieven
ver boven onze numerieke kracht uit
gaan.
Thans evenwel hebben wij het wereld
record moeten afstaan aan de natie, die
wij plegen aan te duiden als „onze Oos
telijke naburen." Lady Houston, de be
roemde weduwe van den bijna even be
roemden millionnairreeder sir Robert
Houston, heeft medegedeeld, dat zij over
weldigd wordt door bedelbrieven. „Zij1 zijn
geschreven", zegt ze, „in iedere taal, en
zij komen uit ieder land van Europa
maar in. 'tbijzonder uit Duits oh-
land".
Groote overstroomingen op Korea.
Volgens berichten uit Seoul is teen
provincie van Korea door groote over
stroomingen geteisterd. Meer dan 3000
huizen staan onder water. Tien personen
verdronken, tien worden er nog vermist.
Tot nog toe gelukte het 30 zwaargewon
den te bergen.
De tragische Wood van (minister
Bokanowski.
Het tragisch overlijden van den Fran-
schen minister van handel, Bokanowski,
heeft in heel Frankrijk, en speciaal' te Pa
rijs groote opwinding veroorzaakt, welke
opwinding in de Fransclie bladen'hevig
tot uiting komt. Algemeen klinkt de eisch
pro. een sterke leiding voog de lucht
vaart en de instelling van een afzonder
lijk ministerie voor de luchtvaart.
Bijzondere scherpe kritiek op de be
staande toestanden bij de Fransche lucht
vaart levert de „Quotidien".
Het blad constateert, dat in de maand
Juli niet.minder dan achttien personen
tengevolge van vliegongevallen om het
leven zjjn gekomen.
Eokanowski zelf schijnt het ongelukkig
slachtoffer te zijn van' het kwaad, voor
dé verbetering waarvan hij noch den üjd,
noch de kracht heeft gehad.
De „Petit Journal" constateert, dat de
crisis niet wordt opgelost, tenzij het Fran
sche vliegwezen van den grond af herzien
wordt.
Hassei ein Cramer op Groenland1.
Do noodlanding van Hassei' vond haar
oorzaak in het gebrek aan benzine. Het
toestel kreeg geen schade, de vliegers
bleven ongedeerd. De vliegers gingen te
voet op weg naar de beschaafde we
reld era liepen veertien dagen, levend
van acht ons verduurzaamd vleesch per
dag. I
Tenslotte sloegen zij aan den rand van
een fjord een kamp> op en gaven rook-
seinen, welke werden opgemerkt door pro
fessor Hobb's, die met een aantal metge
zellen onderzoekingen deed. Hij ging de
fjord over en ging; da vliegers tegemoet.
Uit Kopenhagen wordt echter gemeld:
De Dieensche regeering heeft nog geen
„En hij ook! Waarlijk, wat zijn de
mannen! Vooral verliefde mannen! Alle
maal egoïsten."
„Caroline 1"
„Is 'tgeen egoisme, een aardig schep
sel neer te halen en .van haar een sloof,
een slavin te maken een vrouw van
een arm man?"
„Zij zal trotsch' zijn, dat te wezen!"
barstte zij los met verontwaardigde stem.
„Lady Caroline, u mag; tegen me zeg
gen, wat u, verkiest!; u was altijd vriende
lijk, en ik hield van u, maar gij zult
niets zeg'gen van mijnheer Halifax. Gij
kent hem niet hoe zoudt ge hein ken
nen?"
„Etn gij' dan? Oh'! ma petite, wij den
ken dat allen, totdat we tot de ontdekking
van 't tegendeel komen. En dus 'dwingt
hij je te trouwen dadelijk rijk of
arm' op gevaar af van alles, ten koste
Van alles? Ik gis 'tal half smeekend
half overredend
„Zoo heeft hij niet gedaan f" En de steim
Van het meisje was scherp van smart.
„Ik zou 'tu niet hebben gezegd maar
!n!u moet ik terwille van hem. Hij heeft
me, dezen middag nog, gevraagd' of ik
hanig was cm arm te wezen? of ik ook
(wachten wilde en hem alleen laten wen
ken tot hjj mij alles verschaffen kon, wat
bevestiging uit Groenland ontvangen, dat
de vliegers Hassei en Cramer daar gevon
den zijn; Officieele kringen verklaren, dat
zij aan de desbetreffende berichten weinig
geloof schenken. Van de verschillende ra
dio-stations op Groenland was tot gister
morgen nog geen enkel telegram ontvan
gen, dat het bericht bevestigde.
Een kampvuur.
Naar uit Tromsö gemeld word Vis daar
Zaterdagavond de zeehondenjager Hisö
van Aalesund voor anker gegaan. De ka
pitein begaf zich onmiddellijk aan land en
deelde mee, dat door een ander vaartuig
van de zeehondenjagersflotille, de „Jopet-
ter", dat op het oogenblik nog in de nabij
heid van Frans Jozefsland ligt, 14 dagen
geleden op Edge-eiland een kampvuur
is waargenomen. Het schip heeft on
middellijk gepoogd de kust van het eiland
te bereiken, maar werd daarin verhinderd
door de dikke ijslaag rondom de kust. Aan
boord van het schip gelooft men, dat dit
kampvuur de plaats aangeeft, waar de be
manning van de z.g. ballongroep van de
Italia zich bevindt.
Te Tromsö acht men het echter niet on
mogelijk, dat dit kampvuur door Amund
sen en zijn begeleiders ontstoken is.
Jhr. Loudon en de ontwapening.
In verband met de berichten, 'die de vori
ge week in 'n deol der Nederlandsche pers
zijn opgenomen, als zou Jhr. Loudon een
schrijven hebben gericht tot de groote mo
gendheden over een spoedige bijeenroe
ping der commissie van voorbereiding der
internationale ontwapeningsconferentie,
in verband met de onderteekening van het
anti-oorlogspact van Kellogg, heeft Jhr.
Loudon verklaard, dat dit bericht van
iederen grond ontbloot is. Het zou trou
wens geheel voorbarig zijn, een dergelijke
uitnoodiging te doen aan 'den vooravond
der algemeene volkenbondsvergadering,
die stellig het ge'heele vraagstuk der ont
wapening zal bespréken en haar wenschen
over de voortzetting der werkzaamheden
zal kenbaar maken.
Korte berichten.
By de motorrennen werd de Bel
gische rijder Lambott bij een botsing met
een auto gedood. Een tweede deelnemer
werd ernstig gewond.
Volgens berichten uit Helsingfors
ontspoorde aan de kust tusschen Wi-
borg en Simola een trein. De locomotief
viel naar de landzijde om, terwijl kolen
wagen, bagagewagen en 2 slaapwagens
ongeveer 20 M. diep in het water stort
ten. Verscheidene reizigers werden zwaar
gewond.
-T, De autobus die den dienst onder
houdt tusschen Sunderland en Consett
(Eng.) reed Zondag tegen een schutting
aan, viel om en vloog in brand. Een
passagier vond den dood in de vlammen;
terwijl vele andere passagiers ernstig ge
wond werden.
Zaterdag en Zondag zijn in Enge
land tengevolge van verkeersongelukken
niet minder dan 10 personen gedood en
58 gewond, Van wie 8 ernstig.
Op het ilieuwe vliegveld bij War
schau brandde gisternacht een houten
woonhuis af, waarin twee beambten slie
pen. Beiden verbrandden levend. De
brandweer kon slechts de tot onherken
baarheid toe verkoolde lijken onder de
ruïne vandaan halen. De oorzaak van
den brand wordt geweten aan een de
fecte 'kachel.
met mijn stand overeenkwam? D'at deed
hij, Caroline."
„En gij antwoordde
„Neen, duizendmaal neen! Hij1 zal' een
harden dobber hebben. Zou ik hem daar
bij alleen laten? als ik hem helpen kan
als hij zegt, dat ik dat kan!"1
„Ach kind, gij1, die niets .weet van ar
moede, hoe zult gij dat kunnen ujthoui-
den?" Ml II
„Ik zal 't probeerenf"
„Gij, die nooit een Huishouden be
stuurd hebt
„Ik kan leeren."
„Verbazend, 'tis wonderbaarlijk. En
deze jonge man heeft geen vrienden, geen
beirekkinlgen g'oen Vermogen! Alleen
zichzelf."
„Alleen zichzelf," jzei Ursula, met trot-
■feche verachting.
„Wilt ge mij' dan: eens zeggen, mijn
beste, waarom je hem trouwt?"
„Omdat" era Ursula sprak zacht, als
was zij gedwongen tegen haar 'wil te spre
ken, „omdat ik hem eer, omdat ik hem
(vertrouw, en, al ben 'ik jong, ik heb'
toch genoeg van 'de wereld gezien, om
ipLankbaar te zjjn, dat er één man is', op
wien ik .kan vertrouwen, wien ik kan
eeren, geheel en al'. Daarom hoewel ik
vaak met schaamte denk, dat 't zelfzucht
Binnenland.
Enkele Bataviasche medici over de ziek
tegevallen op da „In&uÜnde".
Toestanden op het Kroondomein in
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Besmettelijke hondenziekte in ons land.
Nog een Scheveningsche uitbreker ge
pakt.
De 19e Jaarbeurs te Utrecht.
Buitenland.
Overtroomingen op Korea.
De dengue-koorts van Griekenland naar
Egypte overgeslagen.
De Nederlandsche delegatie ter Volken-
bondsvergadering.
Weer een Oceaan-vlucht.
erVpoetst 'a-morgens en Yavonda met
De beschuldigingen, die Hugo Stin-
nes Jr. tegen den rijkscommissaris direc
tor Heinzmann heeft ingebracht, zjjn,
naar de „Voss. Ztg." van ingelichte zijde
verneemt, geheel verzonnen.
De zoogenaamde dengue-koorts, wel
ke in Griekenland reeds honderd duizen
den personen heeft aangetast, is thans
ook naar Egypte overgeslagen. Te Caïro
zijn reeds verschillende gevallen gesig
naleerd. i M I
Wind en weder dienende, ,jsal van
daag van Sidney een met groote geheim
zinnigheid geconstrueerd vliegtuig opstij
gen voor een vlucht naar Londen. Be
stuurder is Anderson, een bekend Austrar
lisch vlieger, die met den mecanicien
Hitchcock da bemanning zal .uitmaken.
Uit Graz wordt gemeld, dat een!
auto van da vrijwillige brandweer van
Loeben, die van een Jjrand terugkeerde
en waarop zich 15 vrijwilligers bevonden,
bij Prebichl tengevolge van 'het weigeren
van de remmen over den kop is geslagen
eni in een greppel terzijde van den weg
terecht is gekomen. De hoofdman van de
brandweer werd gedood, terwijl 6 brand
weerlieden gewond zjjn.
Prins Hendrik.
De Prins is voornemens, Zaterdag a.s.
te Zeist oefeningen bij te wonen, welke
zullen worden gehouden door de trans
portcolonne van het Roode Kruis aldaar,
in vereeniging met de Zeister padvinders-
afdeelingen.
Voorts is de Prins voornemens, op 15
en 16 September een bezoek te brengen
aan de zeilwedstrijden der Kon. Roei- en
Zeilvereeniging te Rotterdam.
De Prins heeft het beschermheerschap
aanvaard van het comité, hetwelk zich ten
doel stelt de oprichting van een monument
te Den Helder, gewijd aan de nagedachte
nis va,n Dorus Rijkers.
Leden van Gezondheidscommissies.
De minister van Arbeid, H. en N. heeft
de volgende aanschrijving tot de commis
sarissen der Koningin gericht:
u
van mij is omdat hij, toen ik in moeir
te verkeerde, mij hielp; toen ik miskend
werd, hij in mij geloofde; toen ik droef
en verlaten was, hij me liefhad. En ik
ben "trotsch o_p zijn liefde ik roem. er
in 1 Niemand zal dat van mij nemen
niemand zal 'tkunnen, tenzij ik 'tzelf
onwaardig mocht blijken."
Lady Caroline zweeg. Tegen wil en
dank ontglipte haar een zucht, welke ont
snapte aan de diepte Van dat lichtzin
nige, ijdele hart.
„B'ienl Clhacum a son goiütMaar over
een kleinigheid hebt gij nog niet gesprot-
ken niet onnoodig wellicht, hoewel de
meeste gehuwde vrouwen het heel goed er
huiten stellen „Eeren" „vertrout-
wen", bahl Mijn kind heb gij mijn
heer Halifax lief?"
Geejn antwoord.
„Neen waarom bang te wezen? In
Engeland, zegt men, en onder 'tvolk
•neem mjj niet kwalijk, ma petite houdt
men soms van den man, dien men trouwt.
Zeg mij, wa-nt ik moet weg, heb je heiml
lief? één woord, ja of neen?"
Juist werd 't licht binnen gebracht, 't
scheen'op Ursula's gezicht, schoon, door
iets meer nog dan geluk, terwijl zij een
voudig zéi: 1
„John' weet 'f. (Wordt vswolgjajl
