No. 284
Zaterdag 1 September 1928
42e Jaargang
Bank voor Zeeland - Goesj
EERSTE BLAD.
NAAR ZUID-AFRIKA
UNION-CASTLE LIJN
Alle Bank- en Effectenzaken. -- Hypotheken.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Pit nummer bestaat uit 2 bladen.
Tok practische beteekenis.
Agenten: KÜVPER, VAN DAM SMEER ROTTERDAM.
L. DUVEKOT Sz. - GOES
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHU1J, L. Burg. Tel. no. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs;
Per 3 maanden, franco per post, f 3.w
Losse nummersf 0.05
Prijs der Advertentiln;
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
In het vervolg van zijn vroeger aange
haald opstel over de ongelijkheid wordt er
door Dr Bavinck nog de aandacht op ge
vestigd dat de leer van het welbehagen
Gods, zooals die door Calvijn werd ont
wikkeld, niet alleen in dagen van strijd en
onderdrukking, onderwerping en tevre
denheid heefit geleerd en niet alleen een
bron was van rijke vertroosting, maar dat
ze ook voor depractijkvanhetle-
ven van groote beteekenis is geweest.
Rousseau heeft gescholden en leerde
schelden op de maatschappij en heeft zijne
volgelingen teruggeroepen naar de natuur,
maar tenslotte trók hij zich in de een
zaamheid terug eu stak geen vinger uit
can tot hervorming te komen.
Geheel anders was het met Calvijn.
Aan de leer van de absolute souvereini-
teit Gods heeft hij het motief ontleend tot
een krachtige, doortastende uitgebreide
actie.
Zeker er is van die leer misbruik ge
maakt, maar het is er toch ver vandaan
dat daardoor zorgelooze menschen zouden
worden gekweekt of een geslacht dat in
doffe berusting bij de pakken neerzit.
Indien we toch gelooven, dat Gods
wil de oorzaak van alles is, dan moet
eerbied voor dienzel-f-den wil, die ons in de
Schrift als regel voor ons leven is geopen
baard, ons ook dwingen, om hem tot heer
schappij te brengen overal en zooverre als
onze invloed reikt. Dan wordt diezelfde
wil de drangreden en de regel van ons
handelen. In het: Uw wil geschiede, ligt
zoowel een kracht ter berusting als een
kracht tot energieke actie opgesloten.
e
Dat is te Genève gebleken.
Door niemand minder dan Ronsseau
is dit erkend.
In hoog gestemde accoorden heeft hij
den lof van de stad van Calvijn ge
zongen.
De Staatsinrichting zoo verklaarde hij1)
is er uitnemend en ingegeven door de
verhevenste rede. De burgers hebben er
geen andere meesters dan de wijze wet
ten, die zij zeiven hebben gemaakt en
die gehandhaafd worden door Overheids
personen door henzelven gekozen.
Zij zijn noch rijk genoeg, om zich te
ontzenuwen door weelde en genietingen)
noch arm genoeg om anderer hulp van
noods te hebben.
En de leden van den magistraat geven
het voorbeeld van bezadigdheid, eenvou
dige zeden, eerbied voor de wetten, op
rechte verzoeningsgezindheid. Bn de bur
gers voegen aan die Overheid weder nieu
wen glans toe door hunne eigen verdien
sten.
Als de beste burgers worden inzonder
heid de predikanten geprezen, om den
geest van het Christendom, die in hun op
treden, openbaar wordt, de heiligheid hun
ner zeden ,hun wijsheid en gematigdheid.
Maar niet minder i's de lof, die Rous
seau heeft voor de vrouwen, van wie
het heet dat zij handhaven de liefde tot
de wetten in den Staat en de eendracht
onder de_ burgers. Zij worden geroemd
als de kuische bewaarsters van de zeden
en de zachte banden van den vrede, die
de rechten van het hart en van "de na
tuur bij iedere gelegenheid laten gelden
ten' bats vhn plicht en van deugd.
Uit dit voorbeeld van Genève blijkt, dat
de religieuze wereldbeschouwing van Cal
vijn, indien ze toegepast wordt ook eene
belofte heeft voor het tegenwoor
dige leven.
Als Christenen, als Rrotestantsche, pis
Gereformeerde Christenen, behoeven wij;
ons dus, naar Bavinok in verband hier
mede opmerkt, niet antithetisch te stellen
togenoyer (jen modernen tijd, waarin de
zelfde wil van den hemelschen Vader re
geer. en ons eene plaats ter woning en
ten arbeid toegeschikt heeft.
Hot naturalisme van Rousseau leidt
of tot een star conservatisme, öf tot
onhistorisch radicalisme.
Maar als wij gelooven aan den heiligen
en genadigen wil van God, dan hebben
wij daarmede ©en norm, waaraan wij het
bestaande toetsen en waarnaar wij: hei
wijzigen kunnen.
Het gevaar, om het bestaande onvoor
waardelijk te veroordeelen of ook wel te
rechtvaardigen, is dan, althans principieel
Overwonnen.
Wij zullen ons dan eenerzijds wachten
voor eau vervloeking der maatschappij,
PER
maar haar veeleer eerbiedigen als een
wonderbaar kunstig organisme, dat onder
Gods leiding gegroeid en van eeuw tot
eeuw voor millioenen menschen ten zegen
is geweest.
Maar aan den anderen kant zullen wij
ons evenzeer in acht nemen, om al het be
staande te prijzen alleen omdat het be
staat maar zullen we veeleer trachten de
teekenen der tijden te verstaan, nu nieuwe
toestanden en nieuwe verhoudingen, zich
baan breken op ieder terrein.
(SR SC
De z.g. sociale quaestie zoo conclu
deert Dr Bavinck, heeft een geestelijken
achtergrond; zij wortelt in de valsche ge-
lijkheidstheoriën en is daarom door so
ciale wetgeving voor geen oplossing vat
baar.
De practijk heeft dit bevestigd.
Wat door Staat en maatschappij en par
ticulieren is gedaan om de scherpe tegen
stellingen te verzachten en in de toestan
den verbetering te brengen hoe lof
waardig ook op zichzelf heeft er in het
minst niet toe bijgedragen om tevreden
heid of dankbaarheid te wekken.
Toch kunnen we ook niet den vroegeren
tijd terugwenschen, toen de standen bijna
als kasten gescheiden waren en het volk
slechts had te prijzen wat de heeren uit
wezen. Het is zelfs z,eer waarschijnlijk dat
het zwaartepunt in het volksleven wordt
verlegd en zich een regeling ontwikkelt,
waardoor de ontzaglijke rijkdommen dezer
eeuw aan stoffelijke en geestelijke goede
ren, meer gelijkmatig over qlle klassen der
maatschappij worden verdeeld.
Maar hoe dit zij, wij gaan naar het oor
deel van Prof. Bavinck een toekomst te
gen, waarin rijkdom, geestelijke en stoffe
lijke, steeds minder een voorrecht zal
worden, waarvan wij geheel naar eigen
believen en uitsluitend voor onsz,elven
genieten mogen.
Meer en meer zal hij het karakter aan
nemen van een taak en een plicht,
naar het woord van den Apostel, dat alle
leden van het lichaam voor elkander ge
lijke zorg moeten dragen, of naar de
belijdenis van Heidelberg, dat ieder lid
der gemeente zich moet schuldig weten
om zijne gaven ten nutte en ter zaligheid
der andere lidmaten gewilliglijk en met
vreugde aan te wenden.
een dienst, waarbij het water werd benut,
afkomstig uit Ain-Fara, maar het blijkt
thans, dat men daarvandaan slechts de
helft verkrijgt van wat men verwachtte.
Intusschen zal Jeruzalem, zijn toevlucht
moeten nemen tot het oude stelsel van het
vervoeren per spoor van water uit El-Ain
Sharon. j|
Bedrijvigheid in den Engelschen scheeps
bouw.
Op-Me scheepsbouwwerven aan de Cly
de is het deze maand drukker geweest dan
in eenige andere maand daarvoor in dit
jaar. Er werden namelijk in Augustus 22
schepen met een gezamenlijken inhoud
van ruim 73.000 ton te water gelaten.
De productie over de afgeloopen acht
maanden heeft meer dan het dubbele be
dragen van de overeenkomstige periode
van verleden jaar. Er worden 150 schepen
met 417.000 ton te water gelaten. (Verle
den jaar in acht maanden 203.000 ton.)
Hugo Stinnes Jr. naar het huis van
bewaring.
Na afloop van het verhoor door den
rechter van instructie werd aan Hugo
Stinnes Jr. meegedeeld, dat tegen hem een
bevel tot arrestatie is uitgevaardigd. Hugo
Stinnes Jr. is daarop onmiddellijk in het
huis van bewaring opgesloten. De rechter
heeft het bevel tot aanhouding uitgevaar
digd, omdat Stinnes te Mühlheim bespre
kingen met personen heeft gevoerd, die
van medeplichtigheid worden verdacht en
men op deze wijze het onmogelijk wilde
maken, dat Stinnes zich verder met hen
in verbinding zal stellen.
Stinnes' rechtsgeleerde raadslieden ge
ven toe, dat Stinnes obligatiën van Duit-
sche oorlogsleeningen tot een bedrag van
400.000 M. als oud-bezit heeft aangege
ven, die dit niet waren. Hij is dit echter
pas later gewaar geworden. Zijn secretaris
heeft in totaal voor 250.000 M. obligaties
tot een nominaal bedrag van 30 millioen
M. gekocht, die bij valorisatie 3 millioen
M. zouden hebben opgeleverd, zoodat, in
dien het bedrog ware gelukt, aan deze
transactie 2% millioen M. zou zijn „ver
diend".
Aardschokken.
De bevin'gswacht Hohenheim te Stutt
gart deelt mee, dat Donderdagavond een
Kantoor Groote Markt 21
Telefoon 74 (2 lijnen)
Noodweer.
In verschillende deelen van Italië heeft
weer hevig noodweer gewoed. In de buurt
van Cremona is door storm en hagel de
oogst vrijwel vernield. Ook te Florence
hebben onweer en hagel veel schade aan
gericht.
Uit het kanton Graubunden in het Rijn
dal en uit het kanton Tessin (Zw.) komen
berichten over groote schade, door onwe-
ders aangericht.
Alle bruggen werden weggeslagen. Bij
Zizer is een groote lawine weder over de
rails- van de spoorbaan gestort.
Ook de Tessin is huiten de oevers ge
treden.
Vier-en-iwintig kinderen verdronken.
Uit Moskou wordt gemeld, dat in het
voorstadje Kusskowo bij Moskou een boot,
waarin zioh 32 kinderen bevonden, op een
vijver is omgeslagen. -Slechts 8 -kinderen
konden worden gered.
Watergebrek te Jeruzalem.
Het gebrek aan water begint zich te
Jeruzalem ernstig te doen gevoelen. Het is
intusschen niet zeer waarschijnlijk, dat de
toestand zal verbeteren vóór over twee
maanden 'het regenseizoen intreedt. Men
had gehoopt dat het chronisch waterge
brek zou ophouden, aa de instelling van
aardschok waargenomen is, wier haard
50 a 60 K.M. verwijderd -was. De opteeke-
ning vond te 9 uur 10 min. en 58 sec.
plaats en duurde ongeveer een halve mi
nuut. De schok was van een gemiddelde
sterkte; de haard moet in de Schwa'bische
Alpen liggen.
Een nieuw passagiersschip.
De „White Star Line" heeft hekend ge
maakt dat het nieuwe schip, dat te Bel
fast voor haar gebouwd wordt, 60.000 ton
inhoud zal hebben, of 4000 ton meer dan
de „Majestic" van dezelfde lijn en 6000
meer dan de „Leviathan", dus het groot
ste schip van de wereld zal zijn. Het zal
ook het weelderigst ingerichte zijn. De
bouw zal drie jaar duren.
Amundsen.
- Uit Oslo wordt aan de „Voss. Zeitung"
gemeld, -dat, men in Noorwegen thans defi
nitief de hoop heeft opgegeven, Amundsen
levend terug te Vinden. De Noorsche expe
ditieschepen zullen dan ook 15 dezer hun
onderzoekingen staken, daar tengevolge
van de ijsmassa's en den beginnenden
Poolnacht alle verdere pogingen worden
verijdeld.
Alleen zal, als gemeld, de Russische ijs-
breker „Krassin" zijn nasporingen naar
Amundsen voortzetten en den winter in
de Poolzee doorbrengen.
Het Keliogg-pact. -
De Roemeen sche ministerraad besloot
met algemeene stemmen tot de toetreding
van Roemenië tot het Kelloggpact.
In antwoord op de door den Franschen
gezant overhandigde uitnoodiging der
Amerikaansche regeering deelde Litwinow
mede, dat de Sovjetregeering bereid is tot
het pact van Parijs toe te treden, in weer
wil van haar bezwaren ten aanzien van
het ontbreken in het pact eener bepaling
nopens de volledige ontwapening en van
het feit, dat Moskou niet is uitgenoodigd
tot deelneming aan de onderhandelingen.
Een trein geplunderd.
Soldaten, -die in den staat Morelos
(Mexico) een passagierstrein bewaakten,
werden neergeschoten en gedood, met uit
zondering van één, -en de passagiers uit
geplunderd. Men gelooft, dat de wacht niet
meer dan -tien man sterk was.
De passagiers werden op een rij ge
plaatst en van al hun kostbaarheden be
roofd, doch geen hunner werd letsel toe
gebracht. Daarna staken de roovers den
trein in brand.
Korte berichten.
Het Belgisch koninklijk paar is uit
den Kongo teruggekeerd,
Bij een ontploffing in een dynamiet-
fabriek te Ablon (Er.) werden acht perso
nen gedood.
Het was gisteren te Washington zoo
geweldig warm,, dat de regeeringshureaux
moesten worden gesloten.
Te Neustadt in Mecklenburg-Schwe-
rin, zijn 80 personen door typhus aange
tast. De ziekte is va.n ernstigen aard en zal
zich waarschijnlijk nog uitbreiden.
De politie te Belgrado heeft verschei
dene communisten aangehouden en bro
chures en brieven in beslag genomen.
Gisteren is in 't passenbureau te
München ingebroken. Een tweetal kasten
is opengebroken en een groot aantal on
ingevulde, henevens 50 half ingevulde,
doch nog niet onderteekende passen ont
vreemd.
15
IETS FIJNS 6 CENT
GROOTE MARKT 19
Naast Hotel „De Korenbeurs"
De ziektegevallen op «Je „Insuiinde".
Elen Aneta-telegram, uit Weltevreden
meldt:
Het „Bataviasch Nieuwsblad" had een
onderhoud met het hoofd van den dienst
van de Volksgezondheid, dr Van Lonkhuiji-
ïen, die naar aanleiding van heit rapport
der drie! hoogleeraren over de ziekte
gevallen a;an boord van de „Insuiinde"
van den Rott. Lloyd da volgende mede-
ieeuingen deed:
Dr VanJ Lonkhuijzen verklaarde dat
prof. De Langen verschillende patiënten,
die aan boord van de „Insuiinde" op de
uitreis van dat schip te> Batavia waren
aangekomen, onderzocht heeft, en posi
tief de mogelijkheid van roodvonk uitge>-
doteni achtte-. Prof. De Langen had na
derhand een onderhoud met den arts
van het ziekenhuis te Singapore, waar
op de uitreis een patient was achtergela
ten, omtrent welken patiënt uit Singa
pore de diagnose „roodvonk" de „Insu
iinde" nageseind werd, welke diagnose
volgens het rapport wederom door den
scheepsarts ter kennis was gbbracht van
de autoriteiten te Batavia. In zijn onder
houd met prof. De Langen verklaarde
de arts uit Singapore!, dat hij zich ver
gist had in de diagnose betreffende het
sterfgeval van "den te Singapore opgeno
men passagier van: „Insuiinde". De ver
schijnselen, aldus deze arts, geleken op>-
pervlakkig beschouwd op roodvonk.
Voorts is, naar Dr Van Lonkhuijzen
mededeelde, nóch door den havenarts,
nóch door eenige andere gouvernement»-
of medische autoriteit Van den scheeps
arts een telegram ontvangen over het
roodvonk-geval te Singapore, waaromtrent
men e-erst na het vertrek van de „Insu
iinde" van ter zijde vernam- Verder is
nóch door den scheepsarts, nóch door
den anderen arts van den Rotterd. Lloyd
aan officieele zijde mededeeling gedaan
van de gevallen aan boord van de uit
rei zende „Insuiinde", zoodat bij de aan
komst van'het schip de havenarts niet
aan boord is geweest.
Dr Van Lonkhuizen Verklaart voorts
zich niet te kunnen voorstallen, dat het
Binnenland.
Nadere mededeelingen over de ziektege
vallen op de „Insuiinde".
In verband met de Scheveningsche uit-
hrekerij is een vrouw gearresteerd.
Buitenland.
Voor Amundsen geen hoop meer.
Noodweer'in Zwitserland en Italië.
Aardschokken in de Schwabische Alpen.
OP AANVRAGE WORDT U GRATIS TOEGÉJ
ZONDEN DE BROCHURE OVER QRANULINEj
HET MIDDEL VAN Da J. K VAN GRAFHORST.
ARTS, TEGEN TUBERCULOSE EN KLIER»
voor in Nederland vertoevende medici
mogelijk zou zijn een juister oordeel' uit
te spreken over hier geconstateerde ziek
tegevallen dan de medici daar ter stede,
die de patiënten behoorlijk onderzocht
hebben.
De kruisgesprekken Nederland—iridlë.
Uit Batavia wordt geseind: In het persr
paviljoen op de Pasar Gambir heeft een
buitengewoon goed geslaagde serie kruis-
gesprekken met Nederland plaats gehad,
door middel van da zenders van Bant-
doen'g en Kootwijk. Op dezen eersten
werd een recordaantal gesprekken ni. 46
op uiterst vlotet wij-ze afgewerkt dank zjj
de efficiënte medewerking van 'de radio-
diensten in Indië en Holland. Het pers
pa,vilj-oen was stamipvol; er was een
menigte menschen, die in de grootste
spanning oip hun beurt Wachtten en er wa
ren ontroerende tooneeltjes op te mer
ken. D-e avond bracht een schitterende
demonstratie waarvoor de telegraafadmi-
nistraties hier en ginds een woord van
hulde verdienen.
De Naderl. Spoorwegen'.
Naar gemeld wordt, zal het hoöfdba-
stuur van de Nederl. Vereen- van Spoor-
en Tramwegpersoneel aan. den Personeel-
raad voorstellen, bij de Spoorwegdirectie
aan te dringen om, met het oog op da
gunstige bedrijfsresultaten over de eerste
zeven maanden van dit jaar, aan deder
van het personeel een uitkeering te doen
van een halve maand .salaris met een
minimum van f70 (berekend voor het
maximum' der le kl. van schaal D-
Deze uitkeering is bedoeld als maat
regel voor één keer, waarvan de kos
ten drie en een half vier millioen
gulden zullen bedragen, daar in 1927
ruim 81 millioen gulden aan loon werd
uitbetaald.
Bovendien zal als blijvende maatregel
voorgesteld worden, om aan de directie
te verzoeken, dat de Spoorwegen geheel
voor hun rekening nemen de f 300-000
die noodig zijn om heit zieken- en on
dersteuningsfonds geheel' los te maken
van de gemeentelijke instellingen hij de
ziekerehuisverpleging van de gezinsleden
der deelgienooten.
W r k 1 o o s h e i d s-b e s t r ij d i n g.
Omtrent de vergadering, welke gisteren
te Emmen is gehouden met de verveners
wordt medegedeeld, dat behalve de Minis
ter van Binnenlandsche Zaken en Land
bouw, die de vergadering voorzat, aanwe
zig waren -de commissaris der Koningin
in Drente, de burgemeester der gemeente
Emmen en een der wethouders en de heer
Meyer de Vries, rijksinspecteur der werk
verschaffing in algemeenen dienst, A.
Jongbloed en ir. Syholts, directeur van het
rijiksproefstation voor turf benevens zes
verveners, vertegenwoordigende de twee
grootste verveners-organisaties.
Bij -de opening deelde de minister mede,
dat hem thans bereikt -heeft het advies der
commissie inzake versnelde afgraving
doch hij wenschte, al-vorens zijn stand
punt definitief te bepalen, de verveners in
de gelegenheid te stellen hem hun ziens
wijze mondeling mede te deelen.
Nadat de verveners aan dit verzoek
hadden voldaan en uitvoerig had-den uit
eengezet waarom -zij steun voor hun be
drijf noodig achten, ontspon zich een uit
voerige discussie, waaruit bleek, dat van
regeeringswege ernstige bezwaren beston
den om het verzoek in te willigen. Intus
schen verklaarde de Minister zich bereid,
mede aan -de -hand van het thans gehoor
de, de zaak nogmaals ernstig te overwe
gen.
In elk geval, verklaarde de minister, Bal
van regeeringswege alles worden gedaan,
wat den afzet van de turf producten kan
