No. 254
Zaterdag 28 Juli 1928
42e Jaargang
Bank voor Zeeland - Goes
TABAK - SHARE* - SIGARETTEN
EERSTE BLAD.
Alle Bank- en Effectenzaken.
L. Duvekot Sz.9
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
DE INTERNATIONALE POLITIEK.
V
Groote Markt 19 - Goes
D irecteur- H oof d redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per posL f3.—
Losse nummersf0.05
Prijs der AdvertentiSn:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ct
B|J abonnement belangrijke korting.
De omstandigheden hebben er toe mee
gewerkt, dat aan de internationale vraag
stukken onder ons niet altijd die aandacht
is geschonken, die ze wel verdienden.
"We hadden teveel met onszelf te doen.
Er moest jarenlang geworsteld worden
en gestreden met volle energie, om voor de
Antirevolutionaire richting een eigen
plaats te veroveren en toen dat eindelijk
gelukt was nam de strijd voor recht en
vrijheid binnen onze grenzen zooveel tijd
in beslag, dat er voor vraagstukken van
internationalen aard. betrekkelijk weinig
belangstelling was.
Natuurlijk moet dit als een fout wor
den aangemerkt.
Het Christendom is niet tot eene natie
beperkt. De beginselen waarvoor de Anti
revolutionaire partij het pleit voert, heb
ben beteekenis niet alleen voor ons land,
maar voor de geheele wereld.
Wie zich alleen bemoeit met zijd eigen
persoonlijke belangen, schiet te kort. Wie
alleen oog heeft voor de dingen die zijn
huisgezin aangaan en wie alleen op dat
beperkte terrein het „Uw Koninkrijk
kome" tot toepassing tracht te brengen, is
van eenzijdigheid niet vrij te pleiten.
En zoo heeft ook een politieke partij, die
het Koningschap van Jezus Christus tot
gelding zoekt te brengen, niet alleen te let
ten op het eigen land, maar heeft ze ook
aandacht te schenken aan wat er buiten
den engen 'kring van onze grenzen voor
valt.
Dit'wordt lang niet altijd beseft.
Wij herinneren ons hoe een der woord
voerders van de H. G. S. zich indertijd in
spande om de overeenkomst tusschen het
Socialisme en het Katholicisme in het licht
te stellen.
En daarbij werd toen ook deze uitspraak
gehoord: zooals het Socialisme een inter
nationale beweging is, die zijn Internatio
nale zingt, zoo is ook de Roomsche partij
een internationale beweging, die evenzeer
bestreden moet worden, enz.
Dat sloeg toen in. Er werd geapplaudis
seerd. Dat was toch wel een treffende over
eenkomst.
Maar de spreker vergat en zijne hoor
ders vergaten het eveneens, dat het Bijbel-
sche Christendom internationaal is, dat
ook het Christenvolk zijn „Internationale"
kent, en dat dus ook het internationale le
ven ons niet koud mag laten en onverschil
lig. Dat we er toe hebben mee te werken om
ook op dat breede terrein de beginselen
van recht en gerechtigheid te doen zege
vieren.
Gelijk gezegd: dit is langen tijd- uit het
oog verloren.
Niet door Groen van Prinsterer.
De grondlegger van de Antirevolutio
naire partij schonk wel degelijk aandacht
aan de internationale vraagstukken.
Maar toen hij de pen moest laten glip
pen, was er eerst iets anders te doen.
De Antirevolutionaire beginselen moes
ten worden gepropageerd en gepopulari
seerd. Daarnaast vroeg de organisatie de
aandacht, en tegelijkertijd moest er gestre
den worden de bittere strijd om vrijheid en
recht.
Het is te verstaan, dat zoo de blik be
perkt bleef, en dat er voor de internatio
nale vraagstukken zelfs een zekere onver
schilligheid viel waar te nemen.
Verklaarbaar ook, omdat het hier een
terrein geldt, waar slechts betrekkelijk
weinigen zich thuis gevoelen en in staat
zijn met kennis van zaken te oordeelen.
Verklaarbaar, maar daarom toch niet
goed te keuren.
En daarom kan het niet anders dan
worden toegejuicht, dat hier een kentering
valt waar te nemen.
9® ons nu slechts tot de Antirevolutio
naire partij te beperken bekend is het
optreden van Prof. Anema, die in de Eer
ste Kamer meer dan eens met kracht bet
pleit voerde, voor een Christelijke buiten-
landsehe politiek.
De geweld-politiek, die tot nu toe, schier
overal werd toegepast, vond in hem feen
krachtig bestrijder.
Zonder omwegen sprak hij het bij de
jongste hegrootingsdebatten uit, dat alle
wapengeweld, dat niet staat in dienst van
het recht of door onmiddellijk noodzakelijk
zelfverweer wordt gevorderd, is een ver-
Srijp tegen de wet Gods en derhalve met
®lk doeltreffend middel moet worden be
streden.
v'.;ln- die rede verklaarde „De Neder l'an-
,erDat was nu van het begin tot het
Hüek^kt0 buitenlandsche po-
En naast den heer Anema mogen we ook
den heer Colijn noemen.
Ook 'hij heeft een geopend oog voor de
groote beteekenis van de internationale
vraagstukken en van de roeping die ons
land en die dus ook onze partij te dezen
opzichte heeft.
Daarvan getuigt zijn van alle zijden toe
gejuicht optreden in de Economische Con
ferentie, waar hij met kracht ijverde voor
de toepassing van recht en gerechtigheid
op dit terrein.
Wij moeten dit werk niet onderschatten.
Het verdient onze volle belangstelling.
Het welzijn van Europa en dus ook van
ons land staat hier op het spel.
Het gaat ook hier om de toepassing en
de doorwerking van de Christelijke 'begin
selen.
Trouw I
Met blijdschap en dankbaarheid kan
worden geconstateerd, dat op de Interna
tionale Economische Conferentie te Genève
belangrijke resultaten werden bereikt.
Zeker, we staan nog slechts aan het be
gin, maar toch, hier groeit iets. Er zijn
gunstige voorteekenen. Er is een begin
van kentering.
Dat stemt tot blijdschap.
En niet minder bet feit, dat het kleine
Nederland ook hier weer een belangrijke
rol vervulde. 'tWas de Nederlandsche de
legatie, die de richting aangaf.
Een reden tot verheuging is ook, dat het
de heer Colijn was, die 'hier zulk een voor
name plaats innam en op zoo voortreffe
lijke wijze leiding wist te geven.
Dat doet het Antirevolutionaire hart
goed.
Na de ondergrondsche aanvallen, waar
van hij in 1925 het slachtoffer werd, na'dat
hij eerst aan land en volk onberekenbare
diensten had bewezen, stemt het tot blijd
schap, dat zijne groote gaven op interna
tionaal gebied, worden erkend.
En dan is er nog een oorzaak van dank
baarheid.
't Zou te verstaan zijn, indien de beer
Colijn zich aan de vaak zoo kleine politiek
in ons land onttrok, indien hij zich, beu
van de openlijke en bedekte tegenwerking
ook van „bevriende" zijde, uitsluitend ging
bewegen op het breede internationale ter
rein.
Maar dat doet de heer Colijn niet.
De belofte, eenmaal aan Dr Kuyper ge
daan, doet hij gestand.
Na zijn Indische reis en zijn verblijf te
Genève, heeft hij zich als het ware op
nieuw aan de Antirevolutionaire partij
verbonden. Eigen eer en eigen belang niet
achtende. In gehoorzaamheid aan God.
Wij constateeren bet met blijdschap.
En wij spreken de hoop en verwachting
uit, dat tegenover de trouw van den leider
ook gesteld zal worden de onwankelbare
trouw van het Antirevolutionaire volk.
Kantoor Groote Markt 21 Telefoon 74 (2 lijnen)
Naast Hotel „De Korenbeurs"
De Italia-ramp.
Uit Kingsbay wordt gemeld, dat de
„Braganza" weef naar de Alessandri-gVoep
en Amundsen in Oostelijke richting
zou gaan zoeken, zoodra de ,Citta
di Milano" uit Narvik zou zijn terugge
keerd. Er bestaat zelfs de mogelijkheid,
dat de „Braganza' 'zal trachten tot hei
Frans Jozefeiland door te dringen,'.
Men is te Oslo, zooals reeds is meege
deeld, in deskundige kringen Van mee>-
ning, dat het doelloos is de „Latham"
ten Oosten van Spitsbergen! tei zoeken en
dat nasporingen langs de kust van Frans-
Jozefsland wegens ijstoestandelnl niet voof
half Augustus kunnen worden! aangevan
gen.
D'e Noorscha robb'enVangers, Welke zich
in deze wateren bevinden, zouden zeker
hun best doen onï de nasporin'gen te
steunen vooral daar van particuliere
Zweedsche zijde een belooning van tien
duizend kronen voor het vinden van
Malmgrens' lijk en van Noorsche zijde een
gelijke belooning voor het vindemi van de
„Latham" werd uitgeloofd.
Groote overstroomingen.
Uit Moskou wordt gemeld: De over
stroomingen in het gebied Vaini de rivieren
Amoer en Lena (Oost-Siberië) nemerl
steeds toe. Er zijn reeds verschillende
slachtoffers.
Stephan Radits].
Naar de „Pester Lloyd" uit Agram ver
neemt, is de toestand van Stephani Raditsj
plotseling ernstiger geworden.
Het is den geneesbeeren p'og onver
klaarbaar" boe Raditsj' toestand plotseling
zoo slecht is geworden, daar bij van de
bij de schietpartij in de Skoeptsjina opge-
loopen verwondingen volkomen genezen
was en dezer dagen naar een' -badplaats
zou vertrekken om geheel op krachten
ta komen. De geneesheeren hebben' suiker
in zijn bloed vastgesteld.
Zijn toestand moet zeer ernstig zijig
De havenstaking.
De matrozenstaking in de FraWsche ha
vensteden breidt zich uit. Be D[uiukerkea
en te Rouaan lag gisteren het geheele
scheepvaartverkeer stil. Te Havre is
slechts één Oceaanstootaer naar New York
vertrokken, nadat van de bemanning 50
stakers door werkwilligen vervangen wa
ren.
D'e beweging is ook overgeslagen naar
Brest, Cherbourg en Bordeaux, waar de
staking echter nog slechts gedeeltelijk is.
Weersverandering.
Hevige regens hebben 'gistermorgen de
periode van mooi, zonnig weer eiü warmte
in Engeland onderbroken. De temperatuur
is aanmerkelijk gedaald.
Doordat de regen, welke op den verhit
ten grond viel, snel verdampte, -vormden]
zich allerwegen mistbanken.
Steun voor den landbouw.
Het Duitsche kabinet beet besloten, op
voorstel van den rijksminister van binnen-
landsche zaken, op de begrooting voor
1929 een bedrag van 5.000.000 Mark uit te
trekken tot steun voor den landbouw, ter
vergoeding van de schade door ongunstig
weer veroorzaakt.
Incident in de Belgische Kamer.
In de Belgische Kamer beeft gisteren
een dramatisch incident plaats gehad bij
bet debat over de legerwetten.
De communist Jacqemotte, die aan bet
woord was, eindigde onverwachts zijn rede
en wierp met volle hand communistische
pamfletten tusschen de afgevaardigden.
Op het zelfde oogenhlik wierpen zijn
communistische volgelingen op de publie
ke tribune bonderden pamfletten naar be
neden. Vijf personen zijn in verband met
dit incident gearresteerd.
Een opzienbarende arrestatie.
Een correspondent van de „Voss. Zei-
tung" beeft een onderhoud gehad mei
den bankier Kuuert over de opzienba
rende arrestatie van den particulieren se
cretaris van Hugo Stinnes Jr.
Kunert verklaarde, dat bij 'deze bedrie
gerijen een kleine Fransche bank betrok
ken is, die intusschen geliquideerd is. De
procuratiehouder van deze bank belastte
Kunert zeer; zelf heeft bij met hem nooit
zaken gedaan. Voorts deelde hij mede, dat
hij vroeger sterk geïnteresseerd was bij
de Ned. Grondcredietbank, waarvoor hij
thans nog slechts een enkele borgstel
ling overgenomen heeft, terwijl de Is-
landsbank een leening Van die Nederl.
bank heeft gekregen.
Drie Nederlandsche banken, onder wel
ke de Ned. Grondcredietbank, wendden
zich tot Kunert, en gaven hun stukken
aan hem ter leen. Bij! zulke stukken was
bet onmogelijk na te gaan of zé oud dan
wel nieuw bezit warén.
De Berlijnsche justitie d'eelt nog offi
ciéél mede, dat de secretaris van Stin
nes van soortgelijke overtredingen ver
dacht wordt als de bankier Kunert. Het
is gelukt het rijk voor groote verliezen
te bewaren. "Intusschen zijn nog andere
arrestaties te Verwachten. Het „Berl. Tag."
verneemt hierover, dat het gaat om een
aantal zeer bekende Berljjnsche
persoonlijkheden uit bank- en beurs
kringen, die eveneens met oud en nieuwi
bezit 'van oorlogsleeningen geknoeid moe
ten hebben. De justitie wil hier zeer
voorzichtig te werk gaan om Duitsch-
land voor een schandaal en de 'econo
mische en financiëele gevolgen daarvan te
behoeden. Volgens het blad zou de scha
de voor het rijk tusschen de 25 en 30
millioen mark bedragen hebben, als een
en ander niet tijdig ontdekt was.
Uitsluiting van een half millioen
spinners.
De bond van katoenspinnerijen in En
geland besloot, met ingang van 11 Augus
tus a.s. de uitsluiting af te kondigen.
Door dezen maatregel worden een half
millioen arbeiders getroffen.
Korte berichten.
Bij ©en oefening, boven! Bordeaux is
een vliegtuig, dat door een leerling-vlie
ger werd bestuurd, van een hoogte van
400 M- neergestort. Re bestuurder sprong
miat zijn valscherm uit het vliegtuig, doch
kwam ongelukkiger wijze in de Gironde
terecht, Vaar hij verdronk.
Uit Mexico-Gity wordt gemeld, dat
de minister van arbeid, Moron.es, uit bet
land gjevlucht is.
Hij zou zich op weg naar Spanj'e be
vinden.
Een autocar, die tochten door de Py
reneeën maakte, is bij Gerbère in een! af
grond gestort. Van de inzittenden werden
er 7 ernstig gewond.
iGisteravond zijn in een: mijn bij
Slonderhausen in Th dringen: twee mijn
werkers door neervallend gesteente ge
dood en één ernstig gewonld.
Uit Kattowitz wordt gemeld, dat
D'onderdag ta Mi'sslowïcz bjij den. bouw
van een abattoir een ean'stig-ongieluk heeft
plaats gehad. Een 30 M- lange in aan
bouw .zijnde bal stortte in. Ben arbeider
wierd .op slag gedood, terwijl een tweede
op weg naar bet ziekenhuis overleed. Bo
vendien werden vier arbeiders ernstig ge-
Vond.
Ta Passau is de koopman Knodu,
onder verdenking van' hoogverraad gei-
arresteerd. Hij zou niet geoorloofde be
trekkingen met een andere mogendheid,
naar men zegt Rusland, onderhouden
hebben.
Mariano is volgens daghladberichten
niet met de overige leden der „Italia"-
bemanning van Narvik vertrokken, daar
bij nog te zwak is. Hij ligt nog in bet zie
kenhuis.
Er is een voorloopig accoord voor
den tijd van 12 maanden gesloten tusschen
de maatschappij en de organisaties van
spoorwegmannen in Engeland inzake een
verlaging met ingang van 13 Augustus
van 2 Yt pet. van alle loonen, met inbegrip
van die der directeuren en chefs.
DE HANDELSPOLITIEK IN VERBAND
MET DE BELANGEN VAN LAND- EN
TUINBOUW.
Op den tweeden Chr. Hist. Conferentie
dag te Lunteren, werd door Mr A. A. v.
Rhijn gesproken over het vraagstuk van
vrijhandel en bescherming in het bijzon
der in verhand met de belangen van
land- en tuinbouw.
Mr van Rhijn ging in het kort den toe
stand in landbouw, veeteelt en tuinbouw
na. In den landbouw is blijkens het laat
ste Sociaal-Economische Overzicht de toe
stand zeker niet onverdeeld gunstig. Ook
de veeteelt heeft met meerdere moeilijk
heden te kampen, al hebben jj.v. de
vleesch-exporteurs zich na het Engelsche
verbod tot invoer van versch vleesch, met
groote snelheid weten aan te passen. De
uitvoer van boter, kaas en eieren beweegt
zich in een sterk stijgende lijn, maar de
prijs, die per eenheid van het artikel
wordt gemaakt, is gedaald. In den tuin
bouw ontmoeten wij een soortgelijken toe
stand. Vele landen leggen ons zooge
naamd op grond van hygiënische motie
ven Allerlei belemmeringen in den weg.
Finland stelde zelfs den eisch, dat geen
aardappelen mogen worden ingevoerd, die
zijn gegroeid in een ^streek, waar
binnen een straal van 50 K.M. wratziek
te voorkomt! Gelukkig dat het Uitvoer
Contróle Bureau den naam van ons pro
duct in het buitenland hoog houdt. De
tuinbouw zit niet stil; het aantal H.A.
tuinbouwgrond steeg in 15 jaar van 46000
tot 65.000 H.A.; de oppervlakte der kas
sen steeg van 2 millioen tot 10 millioen
vierk. M. glas. Bij' 'de lagere pry a, die bij
export wordt verkregen, moet niet wor
den vergeten, dat ook het algemeens in-
Binnenland.
De vaeantie-reis van de Koningin en de
Prinses.
De Commissaris der Koningin in Noord-
Brabant overleden.
Hevig onweer In het Wesüand.
De ramp in de mijn „Hendrik".
Dertien jongens te Beverwijk te water ge
raakt.
Buitenland.
Overstroomingen in Siberië.
Havenstaking in Frankrijk.
Opzienbarende arrestaties in Dnitschland
verwacht.
OP AANVRAGE WORDT U GRATIS TOEGE»
ZONDEN DE BROCHURE OVER GRANULINE,
HET MIDDEL VAN DR. J. H. VAN GRAFHORST,
ARTS, TEGEN TUBERCULOSE EN KLIER,
ZIEKTE. Mlddelburgscheatr.Pl7, Schovenlngan,
dexcijfer een Zekere verlaging heeft &a-
dexgaan.
Spreker verwacht van de toepassing
van een vechttarief voor laad- en 'tuin
bouw geen heil.
Naar zijn' meening is een Vechttariel
in tal van gevallen onbruikbaar voor hel
doel, dat uien er mede beoogt.
Hij acht een Vechttarief ook onbil
lijk. Als een bepaalde bedrijfstak moet
worden geholpen, dan moet d© gehee
le gemeenschap da daaraan verbon
den lasten dragen.
Het vechttarief werkt ook willekeu
rig. Gesteld, men wil nifvoermaatregef-
len tegen Dultschland toepassen. Belast
men de Duitsche steenkool, dan klaagt
de industrie over stijging der .productie
kosten; belast men de kiaeding, dan pro
testeert de verbruiker; treft men de vela
landbouwwerktuigen of de groote hoeveel
heid kalimeststof, die wordt geïmporteerd
dan wordt, den landbouw nieuwe schadd
toegebracht. De puzzle om het juiste ob
ject te vinden, is onoplosbaar.
Het belemmerende van eeti vecht
tarief blijkt, wanneer men nagaat, hoe elke
vermindering van den invoer de uitvoer
doet afnemen, al is dit nadeel door dea
geldsluier niet dadelijk zichtbaar.
Het belemmerende treedt vooral aan
den dag bij afschaffing. Aangenomen, dat
een resultaat wordt bereikt en de tegen
partij capituleert, dan moeten wij ons
tarief gaan verlagen. Maar de bedrijven,
die door de bescherming zijn veroverd,
zullen zich daartegen tot het uiterste ver
zetten ©n zonder bescherming wellicht
de concurrentie niet jneer kunnen vol
houden.
Al is van vechttarïevea geen heil te
verwachten, langs anderen weg kan de
Regeering welhelpendoor meer tuin
bouwscholen, proeftuinen, voorlichting bg
glascultures, meer landbouwconsulenten.
enz. enz.
De particulieren zelf mogen evenmin
stilzitten. Wat reclame voor een product
vermag, is gebleken in de wlqze, waarop
de tuinbouworganisatie er bij het publiek
de tomaten heeft weten in te krijgen. Een
krachtige organisatie kan ook bijdragen
tot verlaging der productie-kosten. Een
verlaging op 't spoorwegtarief als de Lim-
burgsche mijnen vo.or hun product heb
ben weten te verkrijgen, behoort ook voor
de samenwerkende land- en tuinbouw
organisaties niet tot de onmogelijkheden.
Spr. eindigde met een opwekking in die
richting verbetering te zoeken en de be
proefde handelspolitieke paden niet te ver
laten.
Discussie. Dé heer Dwars huis
(LoosdreCht) betoogde, dat de vraag „vrij
handel of protectie" in de organen' 'der
Unie te eenzijdig wordt bezien. Spr.'s
ideaal is vrijhandel' en gelijke kansen' op
heel de wereldmarkt. Is dat ideaal nog
niet bereikt, dan gelijks tarieven, dus
gelijke kansen.
Wij moeten breken met de lijdelijkheid,
paraat zijn, wanneer on's de strijd wordt
opgedrongen, een eind maken aan de ge-
isoi eerde positie, die ons land inneemt.
De heer v. d. Schans (Bovenkerk) be
toogde, onder het voordragen van ver
schillende cijfers uit de meest verschei
den deelen van oUis land officieel©
cijfers dat uit de opbrengsten, vermin
derd met de pacht, de rente en den
arbeid van het eigen gezin, blijkt, hoezeer
er geen sprake is van ondernemerswinst.
Hij bepleit afschaffing van de grondbe
lasting en van den' vleeschaccijns. Kos-
