No. 248 Zaterdag 21 Juli 1928 42e Jaargang
EERSTE BLAD.
L. Duvekot Sz.9
TABAK - SIGAREN - SIGARETTEN
NAAR ZUID-AFRIKA
UNION-CASTLE LIJN
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ONTROEREND EN BESCHAMEND.
Groote SYlarkt 19 - Goes
Buitenland.
Agenten: KUYPER, VAN DAM -SMEER ROTTERDAM.
Binnenland.
Provinciale Staten van Zeeland.
Belangrijkste Nieuws,
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummers iO.
Prijs der AdvertentlSn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Directeur-Hoofdredacteur;
R. ZUIDEMA.
Bureau; Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L, Burg. Tel. no. 259.
Bij Kok te Kampen is een boek versche
nen, „De Galeislaaf", door Guillaume Gat#-
lène, dat men niet zonder ontroering en
beschaming tevens leest.
Het geeft een levendige beschrijving
van de ontzettende ellende waaraan de
Hugenooten, welker schuld alleen: daarin
bestond, dat zij het gebod Gods hooger
achtten dan het gebod van menschon, op
de Fransche galeien waren blootgesteld.
Pierre Dormoy, de hoofdpersoon in dit
boek, was een jonge dokter. Het leven'
lachtte hem toe. Met zijn vrouw on hun]
kleine kindje, had hij een gelukkig leven
in de Cevenn'olsche bergen.
Hij had zijn vrouw lief en zijfa kindje en
zijn praclijk, en boveni alles was er in
zijn hart de liefde tot Jezus, die hq had
leeren kennlan en belijden als zijn Heiland
en Koning.
En dat was oorzaak dat zijn uitwen
dig geluk op ruwe wijze verstoord werd.
Hij werd geplaatst voor de keuze zijn
Koning te verloochenen on zijn geloof af
te zweren of alles wat hem lief was
los te laten, om verwezen te worden
naar de galeien.
Hij koos het laatste.
Als een Mozes verkoos hij met liet
volk van God. kwalijk behandeld te wor
den.
En zoo werd hij dan, temidden van
allerlei gespuis, vast geklonken op de
galeien.
Zwaar is zijn lijden. Hij is blootgesteld
aande hitte van den dag en de koude
van den nacht, hij wordt bespot, geslagen,
mishandeld.
En bij het lichamelijk Jijden komt het
zieleljjden, als hij in gedachten1 voor zich
ziet zijn lieve vrouw, z\jn kindje, dat
de armen uitstrekt naar vader
Maar hij houdt stand, totééns zijn'
vrouw in den Wacht gelegenheid vindt
hem te naderen eni hem te smeeken, al
thans voor een oogeöbliïc, toe to geven,
om dan met haar weg te trekken on
een nieuw leven te beginnen.
Dan wordt het hem te machtig en ver
klaart hij zich bereid zijn geloof af te
zweren. Zijn boeien' worden verbroken.
Vrij zal hij zijn.
Maar juist als dan het leven en' de
vrijheid lokt en lacht, dan ziet hij, hoe
daar een andere galeislaaf, eeW oude pre
dikant, op een oWmenschelijke wijze wordt
doodgeigeeseld.
Dan ontwaakt bij hem het berouw.
En dan keert hij, ondanks het smeeken
en schreien van zijn vrouw, terug naar de
harde galeibank; dan wordt hij: opnieuw
in boeien geklonken:. Hij blijft getrouw
tot in dein dood
Niet zonder ontroering leest men dit
boek, waarin bekende dingen in anderen
vorm worden herhaald, maar ook niet
zonder beschaming.
Wjj worden, Gode zij dank, Wiet geperst
onze belijdenis met ons leven te bezege
len. Wij worden niet als de galeislaven ge
hoond en geslagen! en onmenschelijk mis
handeld.
Het is alles voor ons zoo veel gemak
kelijker.
Van ons wordt niet anders gevraagd
dan dat we met hart en mond onzen
Heiland en Koning belijden en dat wij
die belijdenis beleven.
Maar o, wat kost dat vaak veel moeite
Als onze tijd gevraagd wordt voor aller
lei arbeid op het gebied van kerk en
school, op sociaal en politiek terrein,
dan maken wij bezwaar, omdat wij dien'
tjjd voor ons zelf noodig hebben'.
Als God onze kracht vraagt, dan
aarzelen wij die te, geven, omdat wij
die kracht niet kunh'en missen voor de
bevordering van onze eigen belangen.
Als ons geld gevraagd wordt, het geld
waarover wij rentmeesters zijn, da'n' geven
we niet thuis.
Want dat geld hebben we zelf noo
dig, en eerst als onze verlangens vol
daan zijn, dan! zijn we wel zoo vrien
delijk ook nog iets voor den arbeid in1'
Gods Koninkrijk op1 welk gebied dan' ook,
af te staan.
Wat staan wé toch ver af menigmaal,
van de martelaren, wier daden' wij roe-
Men, maar wier voorbeeld wij zoo on
gaarne volgen.
En toch, ons wenkt het beeld der
Vaad'ren, dat kloek en vroom geslacht!
Het wordt tijd, dat we ons leeren scha-
Men. Dat we met beslistheid kiezen voor
°azen Koning en dat we ook de conse
quenties van die keuze aanvaarden.
Dan zal, heeft iemand gezegd, de we
reld zich verbazen en sidderen!.
'Inderdaad. Maar dan zal ook Gods
Naam worden verheerlijkt.
Broeders.
Wij hebben enkele dagen geleden ge
wezen op de innige verwantschap tusschen
Socialisten en Communisten, een verwant
schap die door een inzender ontkend werd.
Wij' hadden, meende hij, niet het recht
te spreken van takken van eenzelfden
boom.
Maar zie hier nu, hoe in leidende socia
listische kringen zelf over deze zaak wordt
geoordeeld.
In het wetenschappelijk bijvoegsel van
„Het Volk" komt een resumé voor van een
door een Russische Bolsjewiste geschre
ven werk, waarin o.a. dit gezegd wordt:
„Want ondanks alle verschil van in
zicht en werkwijze, ondanks intriges en
verdachtmakingen in alle richting, is en
blijft Rusland ook voor ons de vuurbaak
aan de kusten van het land der toe
komst Er is strijd en diepgaand
verschil. Maar broeders wor
den nooit in de ziel en voor
goed geschelden".
Dat is met andere woorden precies het
zelfde wat ook wij opmerkten.
Er is verschil van inzicht en werkwijze
Maar het is geen principieel verschil.
Ondanks allesbroeders die nooit in
de ziel en voor goed gescheiden worden.
Naast Hotel „De Korenbeurs'9
Opwinding in Egypte.
Donderdagavond zijn aan de voorzitters
van senaat en kamer in Egypte afschriften
overhandigd van het koninklijk decreet,
waarbij beide huizen voor den tijd van drie
jaar worden ontbonden.
Volgens nadere berichten uit Caïro is
de opwinding in het geheele land naar
aanleiding van dit koninklijk besluit bui
tengewoon groot.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft de politie in de voornaamste pro
vinciale plaatsen door troepen doen ver
sterken, om de orde te kunnen handhaven,
VERLOVINGSRINGEN
Groote keuze. Alle maten.
Mooie bolle modellen.
Prijzen vanaf f7.50.
Zilver Suikerschepje of Klokje cadeau.
Aanbevelend,
C. JOOSSE, St. Adrlaanstr, Goes.
Korte berichten.
Oberammergau, het Beiersche dorpje
dat bekend is door de passiespelen, staat
geheel 'onder water. Door een wolkbreuk
werd de brug over de Laine weggespoeld
Naar uit Lima in Peru wordt gemeld,
heeft ei- in de nabijheid van Ghachapoyas
een ernstige aardbeving plaats gehad, die
een minuut lang aanhield. Verschillende
huizen zijn ingestort.
Naar Wolff uit Berlijn seint zijn in
Stargard hij een straatwerker zwarte pok
ken ontdekt. De man is onmiddellijk per
auto' naar het gemeente-ziekenhuis over
gebracht. De chauffeur en de behande
lende geneesheer zijn direct ingeënt, en
maatregelen zijn getroffen om uitbreiding
der ziekte te verhinderen.
Te Yperen zijn een stoomzagerij en
een diamantslijperij geheel in de ascb ge
legd, trots het krachtig ingrijpen der
brandweer. De schade wordt, geraamd op
ruim 2 millioemfrancs.
Gemeld wordt,, dat de Russische ijs-
breker „Malygin" in de Storefjord op sterk
ijs gestooten is en niet verder kan voort-
dringen. De „Malygin" keert naar Archan
gel terug om kolen in te nemen.
Er zijn groote boschbranden uitge
broken in den omtrek van l'Ecluse (Z.
Fr.). De heele-berg staat in vlammen. Het
dorp, dat door het vuur bedreigd werd, is
ontruimd. Verscheidene hectaren kudk-
eiken staan in brand. Het verkeer op som
mige wegen is door het vuur en den rook
volkomen onmogelijk gemaakt.
PER
t
Luchtlijnen In Indië.
De heer Nieuwenhuys, de vertegenwoor
diger der Indische Luchtvaart Maatschap
pij, is de vorige maand op Java aangeko
men. Aneta interviewde hem, o.m. over de
in te richten luchtlijnen op Java:
„De tijdsbesparing'is enorm.
Wij zijn van plan om des morgens 6
uur te vertrekken van Batavia, en dan zijn
we denzelfden dag nog vóór 12 uur te Soe
rabaja, met een tusschenlanding te Sema-
rang.
Vergelijk daar nu eens de treinverbin
ding bij
Met Let vliegtuig kan hij reeds weer te
rug zijn te Batavia, op het moment dat hij
anders nog beginnen moet met zijn werk
te Soerabaja.
En de kosten van de reis per vlieg
tuig?
Die zijn, neemt men deze tijdwinst in
aanmerking, zeer laag. Men betaalt voor
een vliegtocht naar Soerabaja f 115 per
persoon. En.hoeveel comfortabeler en
aangenamer is dan niet de tocht zelve. Hij
bevindt zich in een frissche omgeving
- want natuurlijk wordt op een zoodanige
hoogte gevlogen, dat aangenaam reizen ge
waarborgd is en hij heeft geen last van
stof en roet
Maar deze voordeelen zal men zelf wel
ondervinden."
Uit het drukkersbedrijf.
Dezer dagen is te Rotterdam een alge-
meene ledenvergadering van de vereeni-
ging van onafhankelijke drukkerspatroons
in Nederland gehouden. Uit de verslagen
van secretaris en penningmeester bleek,
dat -de vereeniging in het afgeloopen jaar
tamelijk vooruitgegaan is.
Gevormd werd -een commissie om te ko
men tot reglementsherziening en een com
missie, welke tot taak heeft, de personeels
voorziening te bestu'deeren. Het doel dezer
laatste commissie is, te komen tot een zui
ver overzicht van de werknemers, die on
georganiseerd zijn en van die werknemers,
die tegenstanders zijn van het verplichte
lidmaatschap en derhalve gaarne bij niet-
federatieleden willen werken, t eneinde
zoodoende de drukkerspatroons, die uit de
Federatie van werkgeversorganisaties in
het boekdrukkersbedrijf willen treden, aan
personeel te helpen.
Ziektegevallen aan boord van
de Insulinde.
Aneta seint uit Batavia: Het Batavi-
aasch Nieuwsblad heeft een onderhoud ge
had met het hoofd van den dienst der
volksgezondheid, den heer Van Lonkhuy-
zen, die meedeelde, dat men ook op andere
schepen dan de Insulinde den laatsten tijd.
te kampen heeft gehad met gevallen van
angina, terwijl deze ziekte reeds geruimen
tijd te Bata.via heerscht, maar de gevallen
verliepen op ongevaarlijke wijze. Men
(ïroeg van geen enkel doodelijk of ernstig
geval kennis. Toch is de Insulinde na de
kustreis te Soerabaja geheel ontsmet. De
heer Van Lonkhuyzen acht een ernstige
beschuldiging aan het adres van den Llo'yd
over onvoldoende ontsmetting onverdiend
Naar zijn meening moet de oorzaak van de
ziektegevallen gezocht worden in levende
bacillendragers, zoodat ook van officieels
deskundige zijde er geen enkele reden is,
niet het volste vertrouwen te stellen in de
maatregelen van de maatschappijen ter
verzekering van de veiligheid van den
overtocht.
Middengroep.
Electrificatie Middengroep.
Dhr Welleman (V.-D.j verklaart, dat
dit voorstel op hem een onaangenainen
indruk heeft gemaakt. In de zomerzitting
van 1925 toch zijn op aandrang van Ged.
Staten verschillende beginsel-en vastge
steld
le. voor Walcheren zou de meest eco
nomische voorziening zijn door aankoop
vanuit Vlissingen via, de gemeente Mid
delburg; 2e. Voor de Bevelanden: stroom-
inkoop van de P. N. E. M., terwijl de
P.Z.E.M. zou dlstribueeren. Van een eigen
centrale was dus geen sprake. Dat kon
ook moeilijk, want in Jan. 1924 hadden
de Prov. Staten een vergelijkend over
zicht gekregen, waaruit bleek, dat een
eigen centrale in de toekomst tot steeds
grootere verliezen zou leiden. Achteraf
blijkt nu, dat de toen gegeven cijfers
slechts betrekkelijke waarde hadden, om
dat de directeur had gerekend met prij
zen van 'in 1921 gehouden aanbestedin
gen. Met cijfers van die zijde moet men
dus zeer voorzichtig zijn.
Toen werd een eigen cenfjale ontra
den .16 Dec. 1927 werd medegedeeld,
dat het contract met de P.N.E.M. gereed
gekomen was en nog slechts de onder-
teekening behoefde. Nu blijkt echter, dat
Gedeputeerde Staten in dit stadium nog
op andere mogelijkheden uit waren. Spr.
vindt dit een eigenaardige wijze van doen
In de handelswereld rekent men zoo iets
niet tot de goede manieren.
Aankoop van de P. N. E. M. is nu blik
baar uitgeschakeld. 'Spr. vraagt: is die
nu van de baan?
Wal Walcheren betreft: de Prov. en
Ged. Staten kennen de plannen van Mid
delburg zelfs nu nog niet. De kosten, door
Middelburg gemaakt, zu'len worden ver
goed. Naar spr. heeft gehoord, zullen deze
wel f60.000 bedragen. Maar de ho-ud'ng
tegenover Middelburg noemt spr. ook
niet ge'ukkïg. Er is niet in onderling over
leg gehandeld.
De bewering van Ged. Staten, dat het
nu aanhangige voorstel het meest econo
mische is, maakt niet veel indruk. Het.
is al zoo vaak gozegd.
Kijken Ged. Staten niet al te veel op
het 'begrip: uitbouw van de P. Z. E. M.?
Wat de kwestie: eigen centrale of con
tract met de Société, betreft, zegt spr.,
dat men er mee moet rekenen, dat de
Société reeds een beduidenden afzet heeft.
Ze' kan er dus vrij- voordeelig wat by
nemen.
Verder zegt spr., dat de gedachte een
heden (500; volgens deskundigen, die spr.
er over gesproken heeft, belachelijk zijn.
Er wordt in de stukken gesproken van
de groot-industrie. Spr. weet niet. waar
die hier gevonden wordt. Maar j'uist de
groot-industrie te Vlissingen (de Schelde
en de tinfabriek) heeft zich verstaan met
de Société. Zelfs Middelburg, -dat zich
vroeger ernstig heeft beraden, over een
eigen centrale, voelt zich. veilig bij de So
ciété. Mo-eten wij dan nu 'n kleine Centrale
er bij gaan bouwen? Spr. oefent vervol
gens critiek uit op enkele onderdeelen
van de berekening voor een eigen C6n-'
trale. Spr. meent, dat aan de juistheid
daarvan nogal wat ontbreekt.
Slechte jaren in het begin werken ver
keerd in 'tquadraat. En di8 zijn bij een
eigen centrale te duchten. Zie maar naar
Zeeuwsch-Vlaanderen, waar bij een lager
tarief veel meer stroom zou kunnen wor
den afgenomen.
Spr. wijst er op, dat ruim de helft van
de bewoners van Zuid-Beveland van g-as
is voorzien, en waarschuwt er voor, door
het bouwen van een eigen centrale de
financiën van onze provincie, welke aan
het maximum van haar belastingheffing
is, in de waagschaal te stellen. Ook de
wegen zullen straks veel geld vragen.
Spr. wil graag voor het nageslacht waf
doen. Maar ook voor het tegenwoordige,
dat toch al reeds zwaar onder de lasten
gebukt gaat. Men is beter met één vogel
in de hand, dan met tien in de lucht.
Economisch is het niet: twee oentrales
in de middengroep. De eigen centrale zal
in de toekomst toch altijd een stok ach
ter de deur zijn, bij tegenwoordige en la
tere onderhandelingen met de Société.
Bij1 twee contrales op Walcheren ziet
spr. het niet gebeuren, dat Vlissingen en
Middelburg en de P.Z.E.M. elkander zou
den vinden. Terneuzen komt ook niet zoo
gauw tot de P.Z.E.M.
Wat het vastrechttarief betreft, als men
daaraan zoo groote waarde toekent, waar
om begint de P. Z. E. M. er in Z.-Vlaan
deren niet mee?
Mag, zoo vraagt spr., een experiment in
het leven worden geroepen, dat zooveel
kwade kansen in zich heeft? Laten we
Binnenland.
De electrificatie der middengroep. Een be
sluit van Prov. Staten.
De ziektegevallen aan boord van da Inen-
linde.
Buitenland.
Het parlement in Egypte voor drie jaar
ontbonden.
OP AANVRAGE WORDT U GRATIS TOEOÉ1
ZONDEN DE BROCHURE OVER GRANULINE^
HET MIDDEL VAN DR. J. K VAN GRAFHORST.
ARTS, TEGEN TUBERCULOSE EN KLIER*
letten op onze opcenten, 50, 50, 50, 20,
20. Bij inkoop uit Vlissingen zal de mid
dengroep vlugger zijn geholpen dan met
een eigen qentrale.
Ged. Staten en Raad van Bestuur des
P.Z.E.M. mogen voor een eigen centrale
zijn, de Raad van Advies der P.Z.E.M.
verklaarde zich unaniem voor inkoop bij
de Société.
Dhr Onderdak (S.D.j bestrijdt de
heeren Overhoff en Welleman en meent
eenige inconsequentie te ontdekken. Men
ontraadt nu een eigen centrale en zegt.
dat de afname in de middengroep en
zelfs in Goes niet zoo groot zal zijn. Maar
in de vorige vergadering was er een drin
gend schrijven uit Goes, om spoedig een
beslissing voor de middengroep te nemen
en anders Goes vrij: te laten. Dus was
men toen voornemens zoo noodig een
eigon,,'kleine centrale daar op te richten.
Spr. erkent, dat er in de eerste jaren
voordeel zit in aankoop bij. de Société.
Ma.ar moet men daarvoor het voordeel
in la.tere jaren prijsgeven?
De 'Prov. Staten moeten de belangen
der provincie vóór laten gaan boven die
van M'burg en Vlissingen. Moet men de
positie van de Société zoo buitengewoon
gaan versterken? Of doet men beter de
winsten ten goede te doen komen aan
de gemeenschap?
'Spr. gelooft, dat later Middelburg en Vlis
singen bij de centrale der P.Z.E.M. zullen
aansluiten. Had Spr. die overtuiging niet,
dan zou hij niet pleiten voor een eigen
P.Z.E.M.-centrale. Beide steden komen la
ter bij eventueele onderhandelingen met
de Société zwakker te staan, dan wan
neer er ook een centrale der P.Z.E.M.
is en er dus concurrentie bestaat.
Laat men toch in eigen zaak, in de
elektriciteitsvoorziening, geloof stellen.
Laat men toch niet eerst gedurende 15
jaar de Société sterk maken. De moeilijk
heden zullen dan zooveel grooter wor
den. Liever eerst eenige verliezen lijden,
dan later geen baas in eigen huis te zijn.
De heer v.
't Ho ff (A.-
R.) vraagt:
is het ver
langen naar
elect riciteit
in de mid
dengroep
(werkelijk
groot? In
Goes is er
een groep,
die er sterk
naar ver
langt, maar
in de dor
pen zal de
afname niet groot zijn.
Er is verschil tusschen Noord- en Mid
dengroep. In de laatste zijn verschei
dene gemeenten, waar men gas heeft. En
daar is het verlangen naar eiectriciteit
niet zoo groot, vooral als particulieren
ook de aansluitingskosten moeten betalen.
Spr. zou in ieder geval een gratis licht
en stopcontact willen geven.
Spr. heeft bezwaar tegen de kleine
P.Z.E.M.-centrale. De verdediging van
Ged. Staten is negatief, omdat ze die
centrale alleen maar vergelijkt met in
koop bij de Société.
Wanneer de eigen centrale eens werd
afgestemd, wat dan? Dan kan moeilijk
worden verlangd van Ged. Staten, dat ze
zullen verdedigen een voorstel (inkoop
bij de Société), dat ze a,erst hebben ont
raden.
Tegen inkoop bij de Société heeft Spr.
echter ook verschillende bezwaren. De
mogelijkheid, dat Vlissingen bij de P. Z
E. M. komt, acht Spr. niet zoo heel groot.
Nu is Middelburg met een brief gekomen.
Jammer, dat dit zoo laat is gebeurd,
