No. 241
Vrijdag 13 Juli 1928
42e Jaargaog
Wsigarci
Iedereen!
m§mm
EERSTE BLAD.
Buitenland-
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 239.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per posL f3.
Losse nummers10.05
Prijs der AdvertentlBn:
1—4 regels fl.20, elke regel meer 30 ei
BIJ abonnement belangrijk* korting.
V Do oonferentle-CoBJn.
Van de conferentie die in Mei 1927 on
der leiding van den heer H. Coljjn te
Genève gehouden werd, om te beraad
slagen over de middelen tot verbetering
van den economischen toestand der we
reld, werden aanvankelijk geen hooge ver
wachtingen gëkoesterd.
Zeker, daar werden in die conferentie
wel mooie woorden gesproken, over
vrijhandel §n wat dies meer zij, maar
wat had men er aan, als op die woor
den geen daden volgden.
De geest van Genève mocht dan al
goed zijn, wat had men daar aan als de
p r a c t ij k met dien geest in strijd bleek
te zijn?
En zoo scheen het toch. Verschillende
landen hebben de laatste maanden ijverig
aan de tariefmuren gebouwd. En niet
zonder een zweem van spot werd dan
ook door velen over dien „geest van
Genève" gesproken.
De heer Coljjn zelf bleek wat minder
pessimistisch te zijn. Misschien, tenge
volge van het feit, dat hij, zoo-als dat
steeds zijne gewoonte is, rustig op den
beganen grond is gebleven én zich niet
aan fantastische bespiegelingen te buiten
ging.
Üp de conferentie in 1927 werd de
onderlinge afhankelijkheid der volken ge
constateerd, werd in het oog gehouden,
dat de basis van alle welvaart ligt in
de productie en voorts de oude stelregel
in. herinnering gebracht, dat de goederen
moeten worden voortgebracht daar, waar
de voortbrenging onder de gunstigste om
standigheden kan plaats vinden.
De isolatie, het strakke nationalisme
in de handelspolitiek werd veroordeeld
en in de plaats daarvan een vrijer han
delsverkeer aanbevolen.
En als uitvloeisel daarvan werden een
reeks resolutiën vastgesteld, waarin de
conferentie zich tegen een aantal pun
ten uitsprak, en waarin zij zich o.m. ook
verklaarde, vóór de opheffing van in- en
uitvoerverboden.
Nu beteekenden die uitspraken op zich
zelf niet zooveel, althans, wanneer ze
niet betrekkelijk spoedig tot eenig resul
taat voerden.
En dat resultaat, een eerste resultaat,
is thans bereikt.
De pas gehouden conferentie heeft zich
unaniem voo-r de opheffing der in- en
uitvoerverboden uitgesproken en wanneer
nu ook de noodig© ratificaties door de
diverse regeeringen worden verkregen,
dan is alvast meer verkregen dan zelfs
de heer Colijn had durven hopen.
Bij al de onrust die er thans in het
leven der volken valt waar te nemen,
stemt het tot dankbaarheid, dat hier een
bij uitstek vredelievend werk werd ver
richt dat tevens aan de internationale
welvaart in hoo-ge mate bevorderlik kan
zjjn.
En het stemt eveneens tot blijdschap,
dat het de heer Colijn was, die aan
dezen arbeid leiding mocht geven.
Natuurlijk mogen de verwachtingen niet
te hoog worden gespannen.
Het was de heer Colijn zelf, die er
het vorig jaar op wees, dat opheffing
van internationale belemmeringen niej
voldoende is om de economische depres
sie te bestrijden.
Daarvoor is mede noodig een bijzondere
krachtsontwikkeling over heel de linie,
daarbij mogen ook de factoren van gods-
dienstig-zedelijken aard niet uit het oog
worden verloren en voorts blijft het nog
altijd waar dat tevergeefs gebouwd
wordt, indien God zijn hulp aan 'twerk
ontzegt.
De redding van de Malmgreen-groep.
Over de ontdekking van de groep-Mari-
ano en de redding van de twee Italiaan-
sche officieren Zappi en Mariano verne
men de Berlijnsche bladen nog de volgende
bijzonderheden:
De Russische vlieger Sjoeknofski, die do
groep had ontdekt, rapporteerde aan den
commandant van de Krassin onmiddellijk,
twee mannen te hebben gezien die met een
vlag wenkten, terwijl een derde op het ijs
lag. Deze laatste was Malmgreen, die reeds
een raaand geleden was overleden. Zappi
en Mariano waren bij hun redding half
evroren en geheel uitgeput. Een been van
Marian0 is zoo goed als afgevroren. Beide
geredden waren nauwelijks in staat te
«preken; nadat ze een beetje bij waren ge
komen, vertelden ze eenige bijzonderhe
den over hun vreeselijk avontuur. Zij had
den elke hoop te worden gered sinds lang
opgegeven en wachtten naast het lijk van
Malmgreen op hun einde, doch toen ze het
vliegtuig van Sjoeknofski bemerkten,
meenden zij eerst het slachtoffer te zijn
van zinsverbijstering. Toen echter het
vliegtuig een paar maal over de plaats
waar zij zich bevonden cirkelde, kregen zij
nieuwe hoop. Over de wijze waarop prof.
Malmgreen om het leven is gekomen is nog
niets naders bekend.
De dood van Malmgreen heeft in geheel
Zweden algemeens verslagenheid verwekt.
Men is diep onder den indruk van den
dood van den geleerde, wiens redding men
gisteren nog mogelijk achtte. De ontstem
ming tegen Nobile is door den dood van
Malmgreen nog grooter geworden.
Malmgreen is in 1895 te Hallum in
Zweden geboren. In 1912 legde hij eind
examen gymnasium af. Hij wijdde zich
daarna geheel aan -de meteorologie en was
een tijd werkzaam aan het observatorium
in Lapland. In 1926 gaf hij gevolg aan het
verzoek van Amundsen op den tocht met
de Norge als meteoroloog mede te gaan.
Bij dezen tocht heeft de jonge geleerde
zich buitengewone verdienste verworven.
In 1927 promoveerde hij te Upsala.
Naar de Vlgllerl-groep.
Uit Kingsbay wordt gemeld, dat Sa-
moylovich, de commandant van de „Kras
sin", na de redding van Mariano en Zappi
geseind heeft, dat hij zoo spoedig mogelijk
terugkeert, om de Viglieri-groep te redden,
daartoe aangespoord door den verschrik-
kelijken aanblik, dien de geredden boden
Hun vreugde was als die van dooden,
die tot het leven zijn teruggekeerd. De vlie
ger Tschoechnowski is draadloos in kennis
van de redding der 2 Italianen gesteld en
seinde daarop aan Samoylovich, -dat deze
zich om hem en zijn metgezellen niet be
hoefde te bekommeren, daar zij juist een
grooten ijsbeer hadden geschoten, zoodat
zij oen voor 2 weken voldoenden voorraad
versch vleesch hebben.
Samoylovich moet dus eerst naar de
Viglieri-groep uitzien, die vermoedelijk ge
brek lijdt, zoodat iedere dag vertraging
voor hen meer lijden beteekent.
Het vliegtuig van Baboesjkin is thans
weder hersteld, zoodat Baboesjkin thans
een poging zal doen, om Tschoechnowski
te redden.
De ijsbreker „Krassin" bevindt zich
thans in directe richting op 40 K.M. af
stand van de groep Viglieri. Het vaartuig
zal, naar men hier veronderstelt, bij gun
stig weer Vrijdagavond een nieuwe po
ging ondernemen, om langs de Noord-zijde
van het eiland Foyn tot de groep Viglieri
door te dringen.
De Hulpexpedltle-Sora.
Uit Kingsbay wordt gemeld: Mist, regen
en sterke wind verhinderden de vliegers
gisteren te starten. Gelijk vroeger reeds ge
zegd, had het uitblijven van nieuws van
de hulpexpeditie, onder leiding van den
Italiaanschen kapitein Sora, ongerustheid
verwekt. Thans wordt gemeld, dat de
Deensche ingenieur Vanning, die lid is
van de Sora-expeditie, met sleden en hon
den te Kaap Bruun werd achtergelaten op
het Noordoostland van Spitsbergen.
Gerapporteerd wordt, dat hij ziek was,
doch men gelooft, dat zijn ziekte niet van
ernstigen aard is, sedert zijn twee metge
zellen Sora en de Nederlander van Don
gen hem verlieten, teneinde hun nasporin
gen voort te zetten.
Een hittegolf In Engeland.
Een hittegolf bezoekt thans Londen
Niets wijst erop, dat hij spoedig zal ein
digen. Te Greenwich, waar de tempera
tuur het hoogst was, registreerde de ther
mometer ruim 99 graden.
Een ontploffing te Antwerpen.
Tengevolge van het breken van een touw
bij het laden van kisten, gevuld met ge
weerpatronen, in het stoomschip Cam
brian te Antwerpen, zijn kisten in het ruim
gevallen en ontploft. Negen arbeiders zijn
zwaar gewond naar het ziekenhuis ge
bracht. De brandweer moest een uur wer
ken alvorens den brand, die op de ont
ploffing was gevolgd, te kunnen blusschen.
Tot overmaat van ramp kwam een auto
der brandweer in botsing met een tram
wagen, wat vertraging in het blusschings-
werk tengevolge had. De bestemming der
patronen was Buenos-Aires.
De verdwijning van Loewenstein.
Majoor Cooper en andere ambtenaren
van het departement voor ongelukken van
het ministerie voor Luchtvaart onderzoch
ten gisteren op een vlucht den toegang van
het Fokkervliegtuig, waaruit kapitein Loe
wenstein 4 Juli is verdwenen.
Ofschoon geen officieele mededeelingen
zijn gedaan, verneemt men toch, dat een
der leden van het gezelschap de deur met
de grootste moeite slechts een paar duim
kon open krijgen en dat, toen dit lid de
deur weer losliet, deze door de kracht van
den wind met geweld werd dichtgeslagen.
Na een langdurige worsteling slaagde
majoor Cooper er in, met een touw om
zijn middel gebonden, de deur voldoende
te openen om naar een buiten hangende
ladder te klimmen. Hij werd later weer
naar binnen gehaald. De proefneming ge
schiedde op een hoogte van duizend voet
met kapitein Drew, die op Loewensteins
machine als bestuurder fungeerde.
China en Rusland.
Een ambtenaar van het commissariaat
van buitenlandsche zaken te Moskou,
Melmkoff, die met de Nankingregeering
over de heropening van het Russische con
sulaat te Shanghai en het herstel der di
plomatieke betrekkingen moest conferee-
ren, heeft onverrichterzake den terugkeer
naar Rusland moeten aanvaarden.
Reeds te Charbin zag de sovjet-verte
genwoordiger in, dat de zaak verloren
was, temeer daar de generaals de vrees
koesteren, dat sovjet-Rusland tweedracht
tracht te zaaien.
Wervelstorm In Lltauen.
Een bijna drie uren durende wervel
storm, gepaard met wolkbreukachtigen re
gen, heeft in Litauen groote schade aange
richt. Ongeveer 30 boerenhoeven in Noord-
I.itauen zijn volkomen vernietigd. Zij wer
den door den storm letterlijk in elkaar ge-
durkt en de brokstukken werden honderd
meter ver weggeslingerd.
In de omgeving van het dorp Pailsis
werden ongeveer 200 H.A. bosch door den
storm vernield, waarbij de sterke eiken
stammen als lucifershoutjes geknakt wer
den.
Groote stukken land staan onder water.
De oogst is in vele streken volkomen ver
nield.
In Kowno werden heele straten onder
water gezet. Het natte element drong de
kelders binnen en deed groote hoeveelhe
den waren verloren gaan.
De door storm en regen aangerichte
schade bedraagt vele millioenen lita's.
De warmste dag van dit jaar.
Gisteren is het te Berlijn de warmste
dag geweest, welken men dit jaar heeft
beleefd. De temperatuur bedroeg 32 gra
den Celcius in de schaduw.
Weer een Qceaanvlucht.
De Deutsche Lufthansa is druk bezig
met het maken van voorbereidselen voor
een tocht over den Oceaan. Dezer dagen
is een proefvlucht met een Dornier Wal-
vliegboot van Pisa over Cadix naar Las
Palmas gehouden, die geheel aan de ge
stelde verwachtingen beantwoordde. De
leiding was in handen van kapitein-luite
nant Schiller, die het laatste jaar in Tra-
vemünde werkzaam was. De vliegboot be
reikte een snelheid van 180 kilometer per
uur. Verdere proeven zullen worden geno
men.
Een auto door sari trein vernield.
Bij Braulage in den Harz is een vreese
lijk ongeval gebeurd. Eenige ouders en
schoolkinderen deden in twee vrachtauto's
een uitstapje. In de eerste auto zaten do
schoolkinderen, in de tweede volgden de
ouders. Bij een onbewaakten overweg werd
de tweede auto, waarin de ouders zaten,
door een trein verrast. Drie van de ouders
en de bestuurder van de autobus werden
terstond gedood. Veertien personen wer
den zwaar gewond.
Korte berichten.
Hamburg heeft 3 jaren geleden bij
Carl Zeiss in Jena een planetarium be
steld, dat nu gereed is gekomen. Binnen
kort zal worden uitgemaakt, waar het zai
worden geplaatst.
Rijkspresident Hindenburg ontving
gisteren de nieuwe gezanten van Bolivië
en Polen, die den president hun geloofs
brieven overhandigden.
Naar de „R. D. V." meldt, zullen
voortaan de dom en de Rijnoever te Keu
len eiken Zaterdag tusschen 10 en 12
uur 's avonds feestelijk verlicht zijn.
Met ernstige hoofdwonden is de 76-
jarige boer Britten te Onsdorf (Saarbrüc-
ken) dood in huis gevonden.
Als verdacht hem te hebben vermoord
zijn zijn 40-jarige dochter en zijn 15-
jarige kleinzoon in hechtenis genomen.
Bij graafwerk in de nabijheid van
Puy zijn er vier arbeiders onder instor
tende aardmassa's bedolven. Hun lijken
zjjn opgegraven.
Te Berlijn Reinickendorf zjjn gisteren
twee tramwagens op elkaar gereden; 14
reizigers werden gewond.
zoo'n
Wie rookt daar
zalige sigaret?
Dit zal door menig meisje
gevraagd worden, waa
neer zij een kamer binnen
treedt, waar „Just-Love"
sigaretten gerookt
worden.
Spaart de sluitregels der
pakjes, ter verkrijging
van een luxe spel
speelkaarten in étui.
8PZCIA1.
MIXED
Bjj Lorient is een militair vliegtuig
dat een rondvlucht boven Frankrjjk deed
en van Bordeaux op weg was naar Brest,
in brand geraakt en naar beneden gestort
De waarnemer heeft er met behulp van
het valscherm zjjn leven afgebracht, de
bestuurder is in de vlammen omgekomen.
Het wefsvoorstel-ZIjlstra.
Zal het voorstel-Zijlstra tot verlaging
van de leerlingenschaal voor de kleine
scholen worden ingevoerd?
Pe parlementaire redacteur van „De
Maasbode" meent deze vraag ontken
nend te moeten beantwoorden.
„Immers, zegt hj)\ de datum van inwer
kingtreding is reeds lang voorbij. Twijfel
is dus niet mogelijk. In het wetsvoorstel
staat uitdrukkelijk, dal deze wet in wer
king treedt op 1 Juli 1928 en niet, zoo-
als anders wel gebruikelijk is, dat deze
wet geacht wordt te zijn in werking
getreden op 1 Juli 1928.
Zou de regeering, wat we niet veronder
stellen, alsnog bereid zijn het voorstel
uit te voeren, dan zou dat alleen moge
lijk zijn na indiening en behandeling door
de Kamers van een novelle, waarbof de
datum van inwerkingtreding gewijzigd zou
worden. Op zijn vroegst zou dit dan Octo
ber of November kunnen zijn.
Dat zij daartoe zal overgaan, gelooven
we niet.
Iets anders is het of door de volks
vertegenwoordiging en het land maar ge
noegen moet worden genomen met „Ia
mort sans phrase", die de regeering blijk
baar over het voorstel heeft uitgesproken.
Krachtens de Grondwet is de regeering
verplicht over het voorstel door de Sta-
ten-Generaal haar gedaan, advies in te
winnen bij den Raad van State. Heeft nu
de Raad van State geadviseerd het voor
stel niet ter goedkeuring aan de Kroon
voor te dragen, of heeft de regeering ge
handeld in afwijking van dit advies en dan
op welke gronden?
Het zijn allo vragen, die gesteld kunnen
worden. Natuurlijk kan dat a'les breedvoe
rig besproken worden bil de behandeling
van de begrootingen in dit najaar, maar
toch zou het niet van belang ontbloot zijn,
reeds nu te weten, waarom de regeering
het voorstel niet contrasigneerde en uit
voerde. Of dit was op grond van de
onmogelijkheid in verband met den kor
ten tijd, of van financiëele bezwaren.
Op 20 Juni werd het voorstel door do
Eerste Kamer aangenomen en de regee
ring had dus, door den daarin genoemden
datum van 1 Juli, feitelijk maar negen
dagen tijd om advies in te winnen bjj den
Raad van State, die ook niet iederen dag
zitting houdt, en het verkrijgen van de
handteekening van de Koningin, die fn
het hooge Noordon verblijf hield en waar
heen een brief drie dagen onderweg blijft.
De vraag is dus, of de regeering het
Binnenland.
De landbouwtentoonstelling te Zierikzee.
De begrooting van het Wegenfonds door
de Eerste Kamer goedgekeurd.
De reis van H. M. de Koningin.
Buitenland.
Een hittegolf in Engeland.
De redding van de Malmgreen-groep.
Thans ook de Viglieri groep gered.
niet contrasigneeren van het voorstel
grondt op de onmogelijkheid, of op fi
nanciëele bezwaren, of dat do Raad van
State met het oog op het tijdstip, waarop
het voorstel dit collego óm advies werd
voorgelegd, staatsrechtelpe bezwaren ge
maakt heeft, waarbjj de Kroon zich heeft
neergelegd.
Aan het feit, dat het voorstel nielT ter
goedkeuring aan de Kroon is voorgelegd,
is voorloopig toch niets te veranderen,
maar juist daarom is het noodig, dat da
regeering de redenon openbaar maakt, die
haar tot deze houding gebracht hebben.
Als deze gegrond zouden zijn op de on
mogelijkheid om het voorstel te contra
signeeren, doordat de voorsteller den da
tum imperatief vaststelde en da Eerste
Kamer op het laatste oogenblik tot ba-
handeling overging, zouden zjj tot heel
wat commentaar aanleiding geven. Eer
stens, omdat de Tweede Kamer mof
kracht heeft aangedrongen op een late
behandeling, in alle geval na het regee-
ringsontwerp tot invoering van de zeven
jarige leerverplichting en ten tweede, om
dat in de Eerste Kamer bljjkbaar geen
oogenblik aan deze mogelijkheid Is ge
dacht.
Zou het niet mogeljjk zijn, om door
middel van het vragonrecht in deze zaak
eenig licht te ontsteken?"
Het Frlesob Dagblad.
Van het „Friesch Dagblad", dat on
langs zjjn 25-jarig bestaan herdacht, is
thans door droeve familie-omstandig
heden van een der betrokkenen, later dan
de bedoeling was gen jubileum-num
mer verschenen. I
Dit feestnummer, 24 bladzijden groot,
ziet er met zgn vefe foto's aantrekkelijk
uit. Op de le pagina ziet men naast de
portretten van Dr Kuyper en den heer H.
Colijn, die van de bestuurders der Pers-
vereeniging van de vroegere hoofdredac
teuren en den tegenwooxdigên hoofdredac
teur.
Het blad bevat een rijkdom van voor
'tmeerendeel interessante artikelen. Big T
lezen daarvan ziet men weer eens goed
met welke ontzaglijke moeilijkhoden onze
pers ook in Friesland had te worstelen.
Wat een zorgen! Maar ook: welk een
geestkracht I Welk een liefde voor de be
ginselen een liefde die prikkelde tot hef
brengen van zware offers en het doen van
groote dingen.
Van zware zorgen spreekt dit blad.
Maar ook van zegen.
Ons Friesche orgaan is op zjjn zil
veren feest kranig voor den dag gekomen.
Worde het ook in de toekomst, tot groote
dingen in staat gesteld.
Olympiade-Rondvraag.
Van uit Zwolle vernemen wij, dat de
Redactie van het Weekblad „Timotheüs"
aan een groot aantal vooraanstaande man
nen en vrouwen in Nederland, de belang
rijke vraag richtte: Hoe hebben wij, als
Christenen, te staan tegenover sport?
De interessante en zeer uiteenloopende
antwoorden worden thans, voorzien van
de handteekeningen der schrijvers, in
„Timotheüs" opgenomen.
Onder deze worden o.a. vermeld: Oud-
Minister Idenburg, Prof. Obbink, Mr
Schoch, A. J. Da Costa, Legerpredikant
Ds Jansen, Zen dings director Ds Rauws,
Mevrouw van HoogstratenSchoch, Me
juffrouw Kuyper, Dr J. H. Gunning, enz.
enz. i 1
Ook het vee moet rechts
houden.
De heer van der Vegte, Minister van
Waterstaat, heeft op de vragen van den
heer van den Heuvel betreffende wijziging
van art. 3 van het Motor- en Rjjwielregle-
ment, waarvan de bepalingen ter zake van
.uitwijken, rechtshouden, femz. thans ook toe
passelijk zijn ten aanzien van kudden vee
bij het gaan van en naar den stal, o.m.
nog het volgende geantwoord:
Voorzoover bjj de in het Oosten des
lands bestaande gewoonte, om het vee
's avonds naar de stallen te drjjven, zon
der dat een voldoend aantal geleiders aan
wezig is, naleving van de voorschriften
van art. 3 van het Motor- en Rjjwielregle-
