No. 234
Donderdag 5 Juli 1928 42e Jaargang
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455.
Bijkanfoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersfO,Q5
Prijs der Advertentiën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
V* Hernieuwde samenwerking?
Mr A. baron van Wijnbergen heeft op
den te Leeuwarden gehouden R.-K.
landdag, met kracht het jpleit ge
voerd voor het herstel van de rechtsche
samenwerking.
Van den uitslag der in 1929 te houden
verkiezingen, zoo betoogde hij, zal het af
hangen of de meerderheid der wetge
vende vergadering bestaan zal uit mannen
die verlangen dat de wetten van God
den oppersten Wetgever zullen geëerbie
digd worden bij het maken van de wet
ten die in ons land zullen gelden, dan
wel, of daarbij met Gods wet en wil
niet do minste rekening zal worden ge
houden.
Om daar toe te geraken achtte hij samen
werking van allen die den Christus be-
lijden ook in het openbaar leven nood
zakelijk.
„Er wordt, aldus Mr van Wijnbergen,
zoo vaak en zoo terecht voorgehouden,
dat we de teekenen des tijds moeten ver
staan. Welnu, laten we het dan ook doen,
en dan bedenken, dat, wat voor 40 jaren
noodig was, nu noodig is in veel sterker
mate.
'tls niet goed te vervallen tot overdre
ven pessimisme; hem echter, die uit eigen
oogen vermag te zien, hem kan niet ont
gaan 't gevaar, dat uit het Oosten dreigt.
Staat de gansche beweging, van Moskou
uitgaand, niet voor alles in het teeken
van den haat tegen Christus?
Is de vernietiging van het Christendom
niet eerste doel? En is dan niet, ook al
zouden we 'tniet reeds van elders en op
andere gronden weten, hoe we te han
delen hebben, daarmede aangewezen onze
houding op staatkundig terrein, aangeduid
onze eerste plicht I"
Voor dit kloeke, principieele woord zijn
we dankbaar.
Wij weten niet of de heer van Wijn
bergen hier namens de geheele R.-K.
staatspartij heeft gesproken, en of bet
overal weerklank zal vinden, maar het
doet in elk geval goed te zien dat dit
vraagstuk op zoo ernstige wjjze aan de
orde is gesteld.
De beweging die van Moskou uit
gaat en die ook in ons land zoowel di
rect als indirect invloed uitoefent, wordt
onmiskenbaar beheerscht door haat te
gen den Christus.
Daartegenover hebben, indien mogelijk,
allen die het Koningschap van Jezus
Christus erkennen, zich te vereenigen.
V De frank gestabiliseerd.
Na lang aarzelen is Frankrijk er ein
delijk toe overgegaan den frank te stabili-
teeèren. Er was geen andere uitweg.
De zaak komt hierop neer, zegt de
„Haagsche Post" dat wij te doen hebben
met de herhaling van een oude, oude
geschiedenis. De groote oorlog leidde, ge
lijk zoovele zijner 'kleinere voorgangers,
tot financieels ontreddering, die voerde
naar staatsbankroete^! en muntverzwak
king in bijnia alle landen, die aan hem
deelnamen. In) Frankrijk ook. Dit hin
derde een fier en honorabel volk, en het
heeft de zaak lang aangekeken1 om te zien
of er wellicht een voor den n'ationalen
trots prettiger uitweg was te vinden.
Dat, meer dan de moeilijkheid haar
op zoo billijk mogelijken grondslag tot
stand te brengen, verklaart het treuzelen
met de stabilisatie. In het eind bleek
geen andere uitweg mogelijk dan1 die,
waaraan Kamer en. Senaat met overweldi
gende meerderheden' hunl goedkeuring
hebben gehecht. Zij hebben de formule
vastgesteld, volgens welke de kapitaal
verwoesting door den oorlog, wat Frank
rijk betreft, zal worden geliquideerd. Het
is de oude formule van schulden-
verloochening en! muntver
zwakking, hand in hand gaande. Dit
zijn leelijke namen!, maar zijl zijn de eenig
juiste."
Het blad wijst er verder op, dat dit
paardenmiddel wel moest worden toege
past, omdat het onmogelijk was den vol
len last eener naar den letter gehonoreer
de staatsschuld te torsen! en daarnaast nog
den frank te rehabiliteereni. Bovendien
zoude dit de zaak weinig beter hebben'
gemaakt; de houders zijner rentes zouden
vijf maal zooveel rente hebben) ontvangen,
maar zij zouden ook vijf maal zooveel
hebben moeten' opbrengen voor den dienst
hunner staatsschuld en in een land, .waar
vrijwel iedereen staatsschuld houdt, zoude
dat feitelijk neerkomen op het overbren
gen van geld van den rechter- naar den
linkerbroekzak.
Ben geweldige heffing ineens want
dat beteekent feitelijk de stabilisatie, was
dus noodzakelijk.
Dit wordt vrij algemeen toegegeven.
Ernstige kwalen eischen soms forsche
middelen.
Maar voorkomen is beter dan' genezen.
En bij het lezen van "de stabilisatie
beschouwingen denken we dan ook on
willekeurig aan wat de heer Colijn deed
om toen ook hier ernstige gevaren dreig
den, den financieelen toestand gezond te
maken en der gulden op peil te houden.
Noodweer boven Duitschfand.
Boven Berlijn heeft gistermiddag tus-
schen 2 'en is uur èen geweldige wer
velstorm gewoed. Overal zijn daken af
gerukt en boomen ontworteld.
Alle beschikbare afdeelingen van de
brandweer zijn uitgerukt om de verkeers-
storingen te helpen opruimen.
Op het vliegveld Tempelhof zjjn ver
schillende vliegtuigen beschadigd. Vlieg
tuigen mogen niet vertrekken.
Gisterennacht hebben zware onweders
welke gepaard gingen inaet zware regens,
boven de Harz gewoed. Gisterenochtend
woei boven het gedeelte van de Broeken
tot voorbij Blankenburg een hevige storm
die groote schade aangericht heeft. De
wegen zijn bedekt met omgevafien hoo
rnen. Ook de boomgaarden hebben veel
schade geleden. Van yele huizen werden
de daken geheel of gedeeltelijk afgerukt.
Een sterkstroomleiding werd vernield. Het
■telefoonverkeerligt gedeeltelijk stil.
Vooral in het regeeringsdistrict Frank
fort is groote Verwoesting aangericht.
De windvlagen hadden op dommige
ooigenblikken een sterkte van 60 K.M.
per uur.
Ook het treinverkeer ondervond ten
gevolge van den storm Vertraging, daar
op het traject BerlijnZossen enkele hoo
rnen ontworteld waren, die op de rads
terecht kwamen.
In het district Frankfort nam de storm
■het karakter van een cycloon aan. Taf
van boomen werden 'phtworteld. Vooraf
de stad Guben heeft van den storm ern
stig te lijden gehad. Een neervallende
boom kwam terecht op de electrische
lichtleiding, die daardoor stukgeslagen
werd. Een dertienjarige jongen kwam met
de draden in aanraking en liep ernstige
brandwonden op. Een koopvrouw die met
een kraam op ©en brug stond, werd met
kraam en al opgenomen cn over de leu
ning van de brug in de rivier de Neisse
geworpen. De vrouw werd ernstig gewond.
De staking te Antwerpen.
De staking duufrt onveranderd voort en
het optimisme als zou men Woensdag
weer aan het werk gaan, is voorhang
gebleken.
De Gentsche dokwerkers zullen geen
schepen voor of van Antwerpen raden of
lossen. i 'TIE
Schade en moeilijkheden doen zich fn
verschillende bedreven al meer en meer
gevoelen. Zoo hebben b.v. de Ford fa
brieken te lijden van de gevolgen der
staking. Zij meenden deze -weken heer wat
nieuwe modellen voor België en Neder
land in elkaar te kunnen zetten, doch
de onderdeelen ontbreken. Doze zijn in
Engeland gelost en zullen met kleine boot
jes naar Antwerpen worden overgebracht,
om dan in de eigen Ford-haven gelost
te worden.
Maar wie vooral de dupe van deze on
gelukkige historie zijn, dat zijn de bin
nenschippers. Zij worden gedwongen met
lading te blijven liggen zonder eenige ver
goeding te bekomen. Terwijl voor elke
wagon, welke ongelost blijft staan, voor
iederen dag betaald wordt, krijgen de
schippers niemendal.
Het reddingswerk aan de Noordpool.
Na vijf dagen vermist te zijn geweest
keerde de sovjet-vlieger Baböesjkin veilig
naar de „Ma'agyn" terug.
Door krachtige winden was bij genood
zaakt geweest ten Noorden van bet Hoop-
eiland op zee te dalen, waar hij ook door
ijsbergen in gevaar gebracht werd.
De onderzoekingen naar Amundsen, wel
ke schepen in de kuststreken van hef Be
ren-eiland verricht hebben, zijn v'oorloo-
pig zonder resultaat gebleven.
Crisis in Joego-slaviê.
De reeds lang verwachte regeerïngs-cri-
sis in Joego Slavië is uitgebroken. Woe
kitsjewitsj heeft den koning het aftreden
van het geheele kabinet medegedeeld.
Men vreest, dat 't aftreden van 't kabinet
tot een ernstige staatscrisis z.al leiden,
daar de Kroatische boerenpartij besloten
heeft verstrekkende eischen te stellen ter
wijziging van de grondwet. De Kroatische
boerenpartij zou o.a. bet in het leven roe
pen van een zelfstandigen Kroatïschen
Landdag en zelfstandig bestuur eischen.
Een tunnel tusschen de Vereenfgde Staten
en Canada.
Een reusachtig werk, n.I. de bouw van
een tunnel onder de Detroit-River, voor
het rijverkeer, welke een verbinding zal
vormen tusschen de Canadeesche grens
stad Windsor en Detroit-City, zal bin
nenkort worden begonnen.
Per uur zullen zes duizend automobie
len den tunnel, die een lengte zal hebben
van 3/4 mijl, kunnen passeeren.
De bouw zal 23 mOlioen dollar kosten.
Bij de voorbereidingen hebben vooraan
staande Canadeesche en Amerifcaansche
zakenmenschen ten nauwste samenge
werkt.
Als resultaat van dezen nieuwen en
verbeterden verkeersweg, verwacht men
een drukker handelsverkeer tusschen st9
industriëele centra der Vereenfgde Staten
en Canada. De bouw van den tunnel zal
waarschijnlijk twee jaar duren.
Groote graanaankoopen.
De „Times" meldt, dat de sovjet-regee
ring de laatste dagen een hoeveelheid
tarwe kocht, welke men 150.000 tof 200
duizend ton schat, en een waarde van on
geveer 2% millioen pond sterling verte
genwoordigt.
De aankoop en wijzen qp de vrees der
regeering voor ernstige voedselschaarsch-
te in Rusland.
Graanladingen, welke op weg zijn van
Noord- en Zuid-Amerika zijn aangekocht
en naar Rusland gedirigeerd. Ook in ha
vens van Engeland en het vasteland met
inbegrip van Nederland zijn voorraden
aangeschaft.
De communistische bedrijvigheid Ce
Singapore.
In de laatste maanden heeft de politie
te Singapore veel succes gehad bij haar
pogingen tot onschadelijfcmaking van com
munistische drjjvers. Het gevolg is, dat
20 leiders thans gevangenisstraffen van
eenige jaren tot levenslang uitzitten.
Het is nu zoo slecht gesteld met de
communistische beweging, dat de auto
riteiten zich gerechtigd achten, in de CM-
neesche pers de namen van 14 Chineezen
openbaar te maken, die wegens hun com
munistische bedrijvigheid gezocht worden
en een belooning uit te loven, voor In
lichtingen, die tot hun inhechteaisnemitng
leiden.
Onweer.
In verschillende streken van België heb
ben zware onweders gewoed. Te Bellcourt
in Henegouwen, sloeg de b'ïksem 's nachts
in een mijnwerkerswoning: twee huizen
gingen in vlammen op, de bewoners had
den nauwelijks lijd in allerijl te vluchten,
zonder iets te hebben kunnen medena
men. Elders werden koeien in de .weide
door den bliksem getroffen en gedood.
Groote droogte in Mexico.
Volgens een onderzoek, dat de „Excel
sior" heeft ingesteld, sterft het vee, ver
droogt de oogst en lijden de boeren zwa
re verliezen in verschillende doelen van
Mexico ten gevolge van de droogte.
Het ergste zijn de middenstaten er aan-
toe, welke als de graanschuren van Me
xico worden beschouwd, waar de graan
oogst bijna verwoest is.
Korte berichten.
Uit Athene wordt gemeld, dat hef
nieuwe kabinet van Venizelos den grond-
wettelijken eed heeft afgelegd.
Het kabinet zal de verkiezingen voor
kamer en senaat voorbereiden en het fi-
;nanciëele programma van de regeering
herzien.
Met algemeene stemmen heeft de
Fransche Kamer het voorstel Loucheur
aangenomen, om tusschen 1928 en 1933
elf milliard fr. ter beschikking te stellen
voor het bouwen van twee honderddui
zend jgoedkoope woningen en zestigdui
zend, die wat duurder zijn.
Poincaré hield een rede aan een
feestmaal, door de Amerifcaansche Ka
mer van Koophandel aangeboden ter ge
legenheid van de viering der afkondiging
van de onafhankelijkheid der V. S. en ver
klaarde o.m. dat Frankrijk niet zal op
houden aan de wereld de bewijzen te
geven van zijn vredelievenden geest.
Gistermiddag zijn van den D trein
'Partij sr-S aarbrü eken/- Stuttgar 5) Mun ch en vlak
bij het station Ulm de locomotief, tender,
postwagen en do vooras van het eerste
passagiersrijtujg ontspoord. Van de reizi
gers zijn twee licht gekwetst en een post
beambte heeft een zenuwschok gekregen.
De oorzaaft van het ongeval ia nog niet
bekend.
Een telegram uit Quebec meldt, dat
vijf jonge mannen, in dienst van een
maatschappij voor houtconstructies, ten
Noorden van den St. Laurens verdron
ken zijn, toen zij door stroomversnellin
gen "heen trachtten te varen. Hun kano
sloeg om.
Eerste Kamer.
De leden van de Eerste Kamer zijn
ter vergadering bijeengeroepen tegen
Woensdag 11 Juli 1928, des avonds fe
half negen ure.
Internationaal Christelijk
Vakverbond.
Het bestuur van het Internationaal
Christelijk Vakverbond heeft te Utrecht
zijn 20ste vergadering gehouden, ter voor
bereiding van het vierde internationaal
congres der Christelijke vakbeweging, wel
ke 25, 26, 27 en 28 September a.s. te Mün-
chen zal worden gehouden.
Het gemeentebestuur van Utrecht heeft
gistermiddag het bestuur ten stadhuize
ontvangen, waarhij ook tal van raadsleden
aanwezig waren. Beurtelings in het
Fransch en in het Duitsch heeft de burge
meester dr J. P. Fockema, Andreae daarbij
een rede gehouden,
De lieer Jos. Scberrer, voorzitter van
het Zwitsersche Christelijk Vakverbond,
lid van den Nationalen Raad van Zwit
serland, en voorzitter van bet Internatio
naal Christelijk Vakverbond, heeft daarna
in de Duitsche taal den burgemeester dank
betuigd voor de hartelijke ontvangst.
Vervolgens werden ververschingen aan
geboden, waarna met een gemeentelijke
autobus een rit door Utrecht werd gedaan.
Des avonds hebben de Utrechtsche
Christelijke Besturenbond en de Utrecht
sche R.-K. werkliedenvereeniging St. Jo
seph aan het bestuur van de Christelijke
Internationale in het kantoorgebouw aan
de Drift een hulde bereid. In optocht zijn
zij naar de Drift getrokken en toen de
stoet, waarbij twee muziekkorpsen en vijf
entwintig vaandels waren, bij den zetel
van het I. G. V. was aangekomen, werd het
Wilhelmus gespeeld en andere liederen.
Namens den Utrechtschen Ghristelijken
Besturenbond heeft het woord gevoerd de
heer H. Oudekerk en voor de R.-K. werk
liedenvereeniging St. Joseph de heer H. A.
Bekker, wethouder van Utrecht, waarna
de voorzitter van het I. C. V., de heer Jos.
Scherrer, een woord van dank heeft ge
sproken.
Ten slotte heeft de zangvereeniging St.
Cecilia twee liederen ten gehoore gebracht.
Dreigend conflict in de
sigarenindustrie.
Gisteren hebben de vertegenwoordigers
der verbonden van sigarenfabrikanten en
die der vier samenwerkende werklieden
organisaties besprekingen gevoerd over de
wijzigingsvoorstellen der collectieve ar
beidsovereenkomst, door de arbeidersor
ganisaties op 15 Februari j.I. aan de ver
bonden gezonden. Deze voorstellen, beoo-
gende verbetering van de positie der ar
beiders, hebben de fabrikanten afgewezen.
Behoudens enkele kleine verbeteringen
voor een zeer kleine groep sigarenmakers,
uitbreiding van de vacantiedagen van ééa
op drie en betaling van het verzuim van
drie erkende Christelijke feestdagen, kwa
men de werkgevers met voorstellen tot
loonsverlaging, speciaal ten aanzien van
de groep z.g. vast personeel, sorteerders,
plakkers en niet-vakkundigen.
De werknemersorganisaties weigerden
de voorstellen tot loonsverlaging in behan
deling te nemen, waarop de onderhande
lingen zijn afgebroken. A.s. Zaterdag ko
men de vertegenwoordigers der werklie-
c(enorganisaties bijeen, om bun 'houding
verder te bepalen. De mogelijkheid tot
een strijd, welke dan pl.m. 11.000 arbei
ders zal omvatten, is zeer groot.
Staking.
Gistennorgen is .onder de werknemers
in het stucadoorsbedrijf te Enschedé een
staking uitgebroken naar aanleiding van
het niet inwilligen van looneischen. De
werknemers hadden Vrijdag j.I. een ulti
matum gesteld, waarop de werkgevers
niet hebben geantwoord.
De staking omvat pl.m. 75 man.
Het conflict in het lood-
gietersbedrijf.
De rijksbemiddelaar, de heer H. A. van
IJsselsteyn, heeft gisteren een bespreking
gehad met de patroons, betrokken bij de
staking in het loodgietersbedrijf te Amster
dam, Rotterdam, in Den Haag en te Am
sterdam. Deze conferentie heeft geen re
sultaat opgeleverd.
Binnenland.
Vrije Universiteitsvergadering te Middel
burg.
Jaarvergadering der Coöp. Beetwortelsui
kerfabriek „Zeeland".
Spoedige behandeling der Ziektewet?
Buitenland.
Baböesjkin, de Russische vlieger, terug
gekeerd.
Noodweer in verschillende deelen van
Duitschland.
De bankier A. Loewenstein uit een vlieg
tuig gevallen en verdronken.
De Ziektewet-
Het mondeling overleg, dat Dinsdag
heeft plaats gehad tusschen de bijzondere
commissie van voorbereiding van de Ziek
tewet en de Regeering is wel een zeer
bijzondere gebeurtenis in het reces.
Dat mgr. Nolens, de voorzitter van
de bijzondere commissie en de leden niet
alleen tot dit overleg bereid waren, maar
het ook in deze dagen hebben willen
voeren, bewijst, dat het de wènsch
is van de Kamer, dat de Ziek-
tewet nog vóór de verkiezin
gen in openbare behandeling
komt.
Door het overleg, dat nu heeft plaats
gehad, is de toestand zoo geworden, dat
feitelijk de beslissing over de al of niet
behandeling in handen van de regeering
is gelegd. De Kamer en in haar naam de
bijzondere commissie van voorbereiding
onder leiding van mgr. Nolens heeft alles
gedaan wat zij doen kon. Natuurlijk zijn
er in de bijzondere commissie wenschen
geuit en bezwaren naar voren gebracht
ten opzichte van het ontwerp.
Voldoet de regeering aan de algemeene
wenschen en komt zij aan de bezwaren
van de overgroote meerderheid in de
commissie tegemoet in dien zin, dat en
kele wijzigingen in het ontwerp worden
aangebracht, dan kan de openbare
behandeling van de Ziekte
wet in October reeds .plaatö
hebben.
Het woord is nu aan de Regeering.
Wil zij, zoo schrijft de „Msb.", werkelijk
de Ziektewet, zooals minister Slotemaker
de Bruïne herhaaldelijk verklaard heeft
in het Staatsblad brengen, dan bestaat
daar nu de mogelijkheid toe, temeer daar
zij door enkele wijzigingen aan te bren
gen van de medewerking der Kamer ver
zekerd kan zijn.
De vaccinatiekwestie.
Aan de Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag der Eerste Kamer
wordt ontleend, dat het der Regeering
niet duidelijk is geworden, waarom gewe
tensbezwaren met betrekking tot vacci
natieplicht niet, met betrekking tot bijv.
militieplicht wel geëerbiedigd zouden mo
gen en moeten worden. Zjj meent, dat met
ernstige gewetensbezwaren wel mag wor
den gerekend.
De verklaring, dat na het tot stand
komen van deze wet van haar geen voor
stel tot verlenging van de opschorting
van den vaccinatieawang meer te wachten
zal zjjn, kan de Regeering tot haar leed
wezen niet geven. Of zij wederom een
voorstel tot, verlenging van de opschorting
zal doen, zal zij beslissen na ontvangst
van het advies der encephalitis-commis-
sie, welk advies haar, naar zij hoopt,
omstreeks Augustus zal bereiken.
De buitenlandsche' reis der
Koninklijke Familie.
Omtrent de reis van H. M. de Koningin
en H. K. H. Prinses Juliana naar Noor
wegen wordt, onder dagteekening van 1
Juli, gemeld:
De Koningin en Prinses Juliana zijn
Zondag 1 Juli te Féfor (Gudbrandstalen)
in Noorwegen aangekomen. Na een ver
blijf van een week te Abisko in het
Noorden van Zweden, waar men steeds,
op één dag na, het schitterendste zomer
weer trof, vertrok men per trein naar
Narvik, waar men aan boord ging van
een gehuurde kleine stoomboot. Steeds
begunstigd door uitstekend zomerweder,
zoodat men eiken dag de middernachtzon
in volle schoonheid kon bewonderen,
werden Raftsand, Trollfjord en Lyn-
genfjord bezocht en verschillende uitstap
jes aan land gemaakt.
Te Svolvaer ging men over op den
„Dronningmand", een der nieuwste en
grootste maiistoomers op deze route, die
.met 250 passagiers van Noordkaap terug
keerde en het reisgezelschap tot
Trondjhem bracht. Hier werd 30 Juni
in stroomenden regen aan wal gegaan.
Volkomen onopgemerkt werden de be
roemde Dom (waar alle Noorsche konin-
