No. 233
Woensdag 4 Juli 1928
42e Jaargang
Furol Mi Doorzitten - Zonnebrand - Stukloepen
VAN H00GER ORDE.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no, 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per posf, f3.
Losse nummersf0.05
Prijs dor AdvertenilSn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
De wacht bij het beginsel.
Eigen partijformatie, Duitschland leert
het ons, zoo als,, we gisteren zagen, is
van groóte beteekenis.
Maar het is niet alles, het is niet genoeg.
4 Vóór alles is noodig, dat we staan op
een stevigen grondslag.
In isolement heeft Groen van Prinste-
rer gezegd, in beginselvastheid, ligt onza
kracht.
Maar om zich op prïncïpiëelen grond
slag te kunnen isoleetien, moet men eerst
een beginsel hebben.
En dat is nu juist in Duitschland het
benauwende.
Men mist daar niet alleen de partij-
formatie op positief Christelijken grond
slag, maar ook de grondslagen zelve wor
den steeds meer ondermijnd.
Een onzer bladen merkte hieromtrent
dezer dagen op:
„Wij wisten wel, dat het Duitsche volk
door den wereldoorlog, ook in geestelijk
opzicht, ontzaglijk geleden heeft, dat ve
len hun geloof en bijbel, hun gebed en
kerk in de loopgraven verloren hadden,
dat men er heel Veel zorg had met m
over het opkomend geslacht; maar daar
tegenover beluisterden wij toch ook weier
getuigenissen, die spraken van een reli
gieus ontwaken, van een vragen en zoe
ken naar de hoogere dingen, zoodat wij
in de overtuiging leefden, "dat het Duit
sche volk op religieus gebied een gewel
dige crisis doormaakte. Nu is dat zoeken
door het resultaat van deze verkiezingen
niet weersproken. Integendeel: zij hebben
ons de vruchten van deze crisis op een
ontstellende wijze getoond. Want bet. is
op een droeve wijze openbaar geworden,
dat bet Duitsche volk zich in Iinksche,
d.i. in atheïstische richting ontwikkelt. En
dat is voor de toekomst van het Chris
tendom in Europa niet zonder beteèkenis."
En verder:
„Wij klagen hier over den weinigen in
vloed, die er van de kerk op het volks
leven uitgaat, maar welke beteekenis heeft
de kerk nog voor het Duitsche volk? De
kerk heeft voor het meerena'eef van Bef
Duitsche volk zoowel in de Roomsche
als in de protestantsche kringen afgedaan.
Men gebruikt haar nog voor doop en be
lijdenis, voor huwelijk en begrafenis, maar
bezoeken doet men haar niet meer. Men
gaat 'er naar de bioscoop. Eiken avond
wordt er gerekend, dat er tusschen 22 en
25 millioen menschen van 't Duitsche volk
in den bioscoop zitten. De bijbel is aan
(het verdwijnen en ondanks alle middelen
die men aanwendt om het volk weer tot
den bijbel terug te brengen, wordeü er nog
weinig resultaten van gezien.
De overheerschende levens- 'en wereld
beschouwing van het Duitsche vork is
materialistisch, uitsluitend „Diesseitig".
De theologie, de filosofie en de school
hebben het Duitsche volk gemaakt tot
datgene, wat het nu is, een van de meiest
materialistische volken van het Westen."
Wat hier gezegd wordt, is ook voor
ons volk van beteekenis.
Organisatie naar eigen beginselen zoo
wel op maatschappelijik als op staatkundig
terrein is noodzakelijk.
Maar tenslotte zal de organisatie ons
»iet kunnen redden.
Wie God verlaat, heeft smart op smart
te vreezen.
Als de fundamenten wankelen, dan
■wankelt alles wat daarop gebouwd is, mee.
FE UILL ETON
Naar het Engelseh.
13) o
En terwijl ik dat zeide, zag ik tot mijn
schrik, dat er werkelijk een boot was, met
twee mannen er in, welke trachtten voor
den springvloed uit den weg to komen.
„Ze zullen "tniet kunnen; ze zullen
zeker verdrinken, .o John]" Maar hij was
al van mij; weggesprongen, over brem
struiken en het gras, naar beneden, de
steile helling af naar den waterkant.
Het was een angstig oogenblik. De
springvloed kwam langzaam opzetten, te
gen den stroom op, draaikolken vormend,
waarin geen boot kon bestaan 't minst
van al dit lichte plezïerbootje met z'n
topzeil. Er was een jonge man in, dien
ik van aanzien kende, Mr Brithwoód van
het Mythe-Huis en nog iemand anders.
Ze deden beiden hun best, ze kwamen
uit dpn middelsten stroom, maar niet
dicht genoeg aan land; en er waren enkel
twee riemen afstands tusschen hen en
de „beer."
„Zwem", hooTde ik den een tot den
ander roepen; maar zwemmen zou, hen
niet hebben gered.
„Blijft daar!" schreeuwde John, zoo
DaaTom is het zoo noodig, de wacht
te houden bij het beginsel, om dan, steu
nende op en gedreven door bet beginsel,
naar alle kanten invloed uit te oefenen.
De in- en uitvoer-conferentie te Genève.
Onze landgenoot, oud-minister Colijn,
opende [gistermorgen de tweede interna
tionale conferentie voor de afschaffing
van in- en uitvoerverboden en beperkin
gen.
De heer Colijn merkte tot zijn groote
voldoening op, dat alle staten, die de
conventie van 8 November 1927 onder
teekend hebben en die tot de tweede con
ventie waren uitgenoodigd, aan deze uit-
noodiging gehoor gegeven hebben.
De heer Colijn constateerde, dat met
uitzondering van Chili alle staten voor
1 Februari de door hen gewenschte re
serves hebben aangekondigd, doch in ver
band met den grooten afstand, dacht de
heer Colijn wel, dat de conferentie de re
serves van Chili nog zal willen aannemen.
De heer Colijn ging toen over tot de
bespreking van de ta%k die thans voor
de conferentie was weggelegd. In de eer
ste plaats moet de conferentie de gemaak
te reserves met de verschillende opmer
kingen bestudeeren.
De heer Colijn wilde met zekerheid
weten, of de uitvoerrechten en -beperkin
gen, die verschillende' regeeringen wil
len handhaven, inderdaad reeds op 8 No-
vember 1927 bestonden, daar, mocht dit
niet het geval zijn, deze uitzonderingen
niet ontvankelijk zullen zijn.
Hij legde den nadruk op de moeilijkhe
den, die de conferentie gedurende haar
zitting in den weg zullen staan. De taak,
die zij te volbrengen heeft, zal moeilijker
zijn dan velen van "ons op 8 November
1927 gedacht hebben, zeide de heer Co
lijn, doch deze moeilijkheden moeten ons
niet belemmeren, ons doel te bereiken.
Het is zeer noodzakelijk, om den eco-
nomischen toestand niet nog slechter te
doen worden. In meer dan één land met
lage tarieven is er een groeiende neiging
tot verdedigings-maatregeleai tegenover
landen, met hooge tarieven.
In October en November is de conferen
tie succesvol geweest. Het zou betreu
renswaardig zijn, wanneer de destijds- be
reikte resultaten thans verloren zouden
gaan.
Bij de vaststelling van het werkpro
gramma maakte de heer Colijn de grap
pige opmerking, om toch vooral het aan
tal gebruikelijke dejeuners 'en diners, waar
men in deze hitte met een stijf hoog boord
moet aanzitten, te beperken.
Acht -en twintig staten zijn op de con
ferentie vertegenwoordigd, het zijn alleen
die staten, die de conventie reeds onder
teekend hebben.
De Nederlandsche gedelegieierdeln op do
conferentie zijn de heeren Tosthuma, de
Graaff en Wibaut. i -
Oceaanvluchten zonder einde.
Op het vliegveld Le-Bourget zijn giste
ren de beide Poolsche vliegers Idsikofski
en Kubala aangekomen, die na eerst een
aantal proefvluchten te hebben onderno
men, een vlucht naar Amerika over de
Azoren zullen doen.
De bevolking van Turkije.
De directie van de statistiek te Angora
maakt nu de definitieve' cijfers openbaar
van de uitkomsten der volkstelling in
[Turkije op 28 October 1927.
De totale bevolking van de republiek
[Turkije telde op' dien dag 13.760.275 zie
len, waarvan 6.584.474 van het manne
lijk en 7.075-801 van het vrouwelijk ge
slacht. Dit laat'ste was bijgevolg met
491.307 in de meerderheid.
De mannelijke bevolking vormt 48.20
pet.; de vrouwelijke 51-80 pet. Er waren
mitsdien 1075 vrouwen op 1000 mannen'.
De gemiddelde dichtheid der bevolking
bedroeg 18 inwoners per vierk, K.M-, (in
Nederland 217 in 1925).
Vulkaanuitbarsting in de Filippijnen.
De uitstrooming. van lava uit den vul
kaan Mayon in de provin'cie Albav heeft
de stad Libog zoo goed als vernield.
Het was een plaats van 7000 inwoners.
Ook tal van dorpen zijn vernield. Ook van
do dorpen, die aan de voet van den berg
zijn gelegen zijn duizenlden menschen ge
vlucht.
Een Britsche kruiser gestrand en
veriaten.
Een telegram uit Halifax, in Nieuw-
Schotland, meldt dat de Britsche krui
ser Dauntless, een oorlogsbodem van 4650
ton, in mist aan den ingang van de haven
aan den grond is geloopen. Vier uur later
is het schip verlaten. Het grootste gedeelte
der bemanning, van wie niemand letsel
heeft gekregen, is met reddingsbooten aan
boord van Oanadeesche kruisers gebracht.
Men vreest, dat de Dauntless als verlo
ren te beschouwen is.
Volgens deskundigen zal het schip spoe
dig in tweeën breken.
De reddingsbooten blijven bij de hand
om den mannen die nog aan boord zijn
hulp te brengen.
I)e pantserkruiser Dauntless is een
schip dat in het begin van 1918 vani
stapel geloopen is. De bemanning be
stond uit 475 koppen.
Korte berichten.
Uit Syracuse in den staat New-York
wordt gemeld, dat bij een geweldige brand
op de terreinen van de Sun Oil Cy-
één man is omgekomen. Eert aantal reser
voirs, tezamen 100.000 gallons vloei
bare brandstof bevattende, is een prooi
der vlammen geworden. Ook zijn' ver
scheiden gebouwen vernield.
Te Aubervilliers zijn vier loodsen
van1 een taxi-onderneming afgebrand. Een
200-tal 'taxi's ging, mee ir. vlammen op.
Men schat de schade op ongeveer twee
millioen francs.
In Roches la Molière vond Maandag
een -aangrijpende plechtigheid plaats voor
de 48 slachtoffers van de njjjnramp, waar
aan ongeveer '20.000 menschen uit het
geheele Loiregebied deelnamen. Het eerst
werden de 4 Marokkanen volgens Oos-
texsch gebruik ter aarde besteld. Daarop
volgden de 44i baren dei Fransche en
Poolsche slachtoffers.
Uit Madrid wordt gemeldBij Segov
ia kwamen door een overstrooming ten
gevolge van den zwaren regenval ver
scheidene honderden huizen onder water
te -staan. Een groot gedeelte van den
oogst werd door hagel vernield.
Het aantal werkloozen in Engeland
bedroeg op 25 Juni 1.192.000, of 30.07?
meer dan de vorige week en 187.987 meer
dan het vorige jaar.
De leider van het douanekantoor te
Batoem, met verscheidene ambtenaren,
gijn wegens een lange reeks van verduis
teringen, vervalschingen, ontrouw enz. ter
dood veroordeeld.
Tn de Duitsche rijksdag heeft rijks
kanselier Müller de regeeringsverklaring
voorgelezen." 'Daarin wordt o.m. gezegd,
dat de Duitsche regeering een actieve
politiek inzake de ontruiming van het
Rijnland zal voeren.
Te Berlijn i-s het Dinsdag buitenge
woon warm geweest. De thermometer
wees soms ruim 30 graden Celsius in de
schaduw aan.
Het wetsontwerp-Zijlstra.
Naar aanleiding van berichten in som
mige "bladen als zou de Regeering blijk
baar niet bereid zijn het wetsvoorstel-
Zijlstra te bekrachtigen, schrijft bet „Cen
trum":
Men is hier waarlijk te ongeduldig.
Vergeet men niet, dat de Regeering niet
zonder meer bevoegd is, dit door de
Staten-Generaal aangenomen voorstel van
wet door hare sanctie tot wet te verhef
fen?
Immers, daar het bier geen wetsont
werp betreft, waarover de Raad van State
vooraf is gehoord, maar een voorstel van
wet, ontsproten uit het initiatief der
Volksvertegenwoordiging, zal de Regee
ring volgens de Grondwet, vóórdat zij
het tot wet verheft, eerst den Raad van
State moeten hooren.
Eerst na de ontvangst van dit advies
kan de beslissing volgen.
Bitteraard is hiermee een tijdperk van
5 6 weken gemoeid.
Derhalve valt uit het feit, dat thans,
na 14 dagen, de Kroon nog geen beslis
sing over de sanctie van dit wetsvoor
stel heeft genomen, niets hoegenaamd af
te leiden.
Beidt uw tijdl
Stemmen bij volmacht.
In een nota naar aanleiding van het
eindverslag der Eerste Kamer over het
ontwerp van wet tot wijziging van de
Kieswet, de provinciale wet en de ge
meentewet, wijzen de ministers van Bin-
nenlandsch-e Zaken en1* van 'Justitie erop,
dat bet ontwerp met betrekking tot het
stemmen bij volmacht de strekking heeft
om alleen hen, die thans regelmatig uit
hoofde van hun beroep, verhinderd wor
den, aan de stemming 'deel te nemen,
Binnenland.
Vragen van het Kamerlid Drop aart-
gaande visschen .van mosselzaad.
Vrije Universiteitsdagen te Middelburg.
De heer Colijn lid der Tweede Kamer?
De bliksem te Weert ingeslagen. Drie
slachtoffers.
Buitenland'.
Britsche kruiser gestrand.
De economische conferentie te Genève
door den heer Colijn geopend,.
in de gelegenheid te stellen, hun kiezers-
plicht te vervullen.
Indien ook aan hoogbejaarden en zie
ken de bevoegdheid werd gegeven om bg
volmacht te stemmen, zou de deur wor
den geopend voor een onbegrensde uit
breiding van het stemmen bij volmacht,
waartegen de bekende bezwaren bestaan.
De heer Col ij n lid der Tweede
Kamer.
Zooals men weet is de heer H. Colijn,
die door den voorzitter van het Centraal
Stembureau tot lid der Tweede Kamer be
noemd is verklaard, thans lid der Eerste
Kamer. Het „Vaderland" heeft den heer
Colijn, die thans te Genève vertoeft, gis
teren telegrafisch gevraagd of hij reeds
een beslissing heeft genomen omtrent de
vraag in welke der beide Kamers hij
zitting zal nemen.
Hierop werd van den heer Colijn tele
grafisch het volgende antwoord ontvan
gen: „Niets geen haast om te beslissen".
R ij k s s u b s i d i e t. b. c. - b e s t r ij d i n g.
Mejuffr. Groeneweg heeft tot den mi
nister van Arbeid, Handel en Nijverheid
de volgende schriftelijke vraag gericht:
Is de minister bereid te bepalen, dat
van het Rijkssubsidie aan de plaatse
lijke vereenigingén tot bestrijding der tu
berculose over 1928 en volgende jaren
een zeker bedrag mag besteed worden
aan premies voor verzekering tegen gel
delijke gevolgen van ziekte, ongeval, inva
liditeit en ouderdom voor de plaatse
lijke huisbezoeksters, zooals Zijn Excel
lentie dit toestond bij schrijven van 8
April 1927 aan de provinciale vereenigin-
gen in het belang van de provinciale
huisbezoeksters
Minister Kan opreis.
In gezelschap van dr H. J. Lovink
en ir T. P. Huisman, resp. voorzitter
en secretaris van de Hollandsche Maat
schappij voor Landbouw, bracht Z.Exo.
de Minister van "Binnenlandsche Zaken
en Landbouw mr J. B. Kan Maandag
een bezoek aan de Hoeksche Waard en
het eiland IJsselmonde. Bezichtigd werden
de aardappelcultuur in de Hoeksche
Waard en de aardbeiencultuur op IJs
selmonde. Ook werd een bezoek gebracht
aan de lagere tuinbouwschool te Klaas
waal.
Na gebruik van de lunch in die plaats
bezocht Z.Exc. de aardbeienveiling te Ba-
rendrecht. Voorts werd bezichtigd het
bedrijf van den heer J. H. Huyser te
luid als hij kon; „gooit dat touw uit en
ik zal u inhalen."
'tWas een heele trek; ik rilde toen ik
hem tot de knieën in 't water zag gaan,
maar 't gelukte hem. Beide heeren spron
gen behouden aan land. De jongste deed
wanhopige pogingen om zijn boot te red
den, maar 't was te laat. De „water-
beer" had haar reeds aangegrepen, '1 touw
brak als een herfstdraad, en toen ver
dween zij.
„Weg is ze, arme boot!"
,,'t Hindert niet, we hadden 't leven er
bij kunnen verliezen", zei de andere
scherp, een oud en ziekelijk uitziend beer
in rouwkleeren. Ze klommen beiden de
Mythe op, zonder acht te geven op John
Halifax; doch de oudste keerde zich om:
„Maar wie trok ons aan land? Deed gij
dat, m'n jonge vriend?"
John Halifax, die z'n doorweekte laar
zen leeg goot, antwoordde: „Ja".
Werkelijk, we zijn je veel verplicht."
„Met een paar gulden is hij voldoende
beloond", zei do jonge Brithwood, grof.
„Ik ken hem, neef March; hij werkt in de
looierij van Fletcher, den kwaker."
„Onmogelijk", riep mijnheer March,
die den jongen op vriendelijke, half droe
vige manier stond aan te kijken: „dat
kan niet!"; „Jonge man." „Wilt ge mij
zeggen, aan wien ik zooveel verplicht
ben?"
„Mijn naam is John Halifax."
„Ja, maar wat ben je?"
„Wat hij zei, mijnbeer Britwood kent
mij wel, ik werk in de looierij.."
„01" Mijnheer March trad terug en her
nam z'n waardigheid, hoewel blijkbaar te
gelijk verwonderd en teleurgesteld. De
jonge Brithwood lachte.
„Ik zei 't je immers, neef. Hei, jongen!"
en terwijl hij John minachtend aankeek,
„je ziet er beter uit, maar je bent toch
zeker dezelfde jongen, die eens bijna mijn
wagen hebt aangereden; je was "uit rij
den met de huidenkar, babi ik herinner
't me wel 1"
„Ik ook wel", zei John heftig; maar
toen de jonge man onbeschaamd begon te
lachen, beheerschte bij zich. 't Lachen
hield op.
„Wel ditmaal heb je beter opgepast,
jongen hoe 'heef je? hier is een goud
stuk voor je." Hij gooide 't hem toe, maar
't geldstuk viel op den grond en bleef
daar liggen.
„Nee, nee, Richard!" riep de ziekelijke
mijnheer, die tenminste een heer was.
„Mijn beste jongen, ik zal je heldhaftig
heid niet vergeten als ik iets voor je
kan doen en je ondertusschen deze klei
nigheid aannemen wilt", en meteen liet
hij iets in John's hand glijden.
John gaf 'tmet een buiging terug en
zei alleen, „dat hij liefst geen geld aanna
men wou.
De heer zag zeer verwonderd; hield
nog wat aan, maar de ander bleef weige
ren, en toen stak mijnheer March z'n
goudstuk weer in den zak, opziende naar
den knaap, diens lange gestalte en rood,
trotsch gezicht
„Hoe oud zijt ge?"
„Bijna vijftien!"
„Ochl" zei hij zuchtend en ging heen,
maar kwam weer terug:
„Mijn naam is March; Henry March, als
je ooit
„Dank u mijnheer, goeden dag!"
„Goeden dagi" Ik denk, dat hij half en
half hem de hand wilde geven, maar John
zag 'tniet of wilde 'tniet zien.
Mijnheer March ging verder, gevolgd
door den jongen Brithwood; maar bij de
trap zag hij nog eens om naar John en
toen verdwenen ze.
„Ik ben blij, dat ze weg zijn; nu kun
nen we weer op ons gemak wezen 1" Hij
ging zitten en z'n natte kousen uitwrin
gen en lachtte mij uit, dat ik zoo bang
was, dat hij kou vatten zou en dat ik
boos was over de beleedigingen van den
jongen Brithwood.
Ik zat, gewikkeld in mijn mantel en zag
naar hem, terwijl hij, kringen trok in
't zandige pad met een stok, welke hij er
gens afgesneden had.
„John!" riep 'ik, „geef mjj den Btok
eens, dan zal ik je de eerste schrijftes
geven."
Zoo leerde ik hem de letters van het
alfabet en hij kende ze spoedig, zoo spoe
dig, dat 't eenvoudige schrijfboek, dat
Moeder Aarde ons verschafte in alle rich
tingen was bedekt met „John."
„Bravo 1" riep 'hij, toen we naar huis
terug gingen, en hij zwaaide met z'n reu
zen pen, welke hem zulke goede diensten
had bewezen: „Bravo 1" „Ik heb vandaag
iets gewonnen 1"
Toen wij de brug Over de Avon over
gingen hielden we nog eens stil, om naar
de overstrooming te zien. 't Water was
in korten tijd belangrijk gewassen.
„Ik vind 't nog zoo mooi niet", zei
John, nadenkend, terwijl z'n vlugge oog
opslag, den loop van de rivier volgde en
langs de erven ging welke er onmiddellijk
aan grensden. „Heb je ooit/t water zoo
hoog gezien?"
„Ja, ik geloof 'twel; niemand geeft er
om in Norton Bury; 'tis enkel de plot
seling invallende dooi, zegt vader, en hij
zal 'twel weten, want hij heeft er onder
vinding genoeg van daar de looierij zoo
dicht aan de rivier is."
„Daar dacht ik aan; maar kom, 't wordt
koud."
(Wordt rervoIgdOf
