No. 215
Woensdag 13 Juni 1928
42e Jaargang
V Naamiooze Vennootschappen.
Buitenland,
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZU1DEMA.
bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersf 0-05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting
V Werkstaking.
Het arbeidsconflict te Vlissingen, dat
zoo diep in bet leven insnijdt en waarvan
God moge geven dat spoedig een bevredi
gende oplossing wordt gevonden, beeft
opnieuw de vraag aan de orde gebracht,
of werkstaking, van Christelijk standpunt
bezien, als geoorloofd moet worden be
schouwd.
Er zijn er die deze vraag ontkennend
beantwoorden. Zij hebben tegen organisa
tie geen bezwaar, zij keuren bet ook niet
af dat de arbeiders voor bun recbt opko
men, maar van bet middel van werksta
king mag daarbij naar hunne meening
geen gebruik worden gemaakt.
Wij hebben ons op een ander stand
punt gesteld. Over bet al of niet rechtma
tige van de staking te Vlissingen, hébben
wij ons niet uitgesproken. Wij achten ons
niet competent daarover te oordeelen, hoe
wel het feit dat ook de Christelijke Metaal-
bewerkersbond van wien het ons bekend
is dat bij' niet lichtvaardig een conflict uit
lokt en welks leiders er niet voor terug
deinzen als „beschermers van de brand
kast" te worden betiteld wanneer ze aan
een bepaalde actie niet mee doen tot
staking adviseerde, voor ons toch niet
zonder beteekenis is.
Doch overigens hebben wij er op gewe
zen, dat werkstaking een gevaarlijk wa
pen is, waarmee men hoogst voorzichtig
behoort te zijn, maar dat toch in bet a 1-
gemeen bet recht van werkstaking niet
kan worden ontkend en dat ook onze
Christelijke organisaties bet recht hebben,
om in gevallen van noodzaak, van dit
recht gebruik te maken.
Hieromtrent worden ons van verschil
lende kanten nadere inlichtingen ge
vraagd.
Zoo schrijft ons een lezer uit Souburg,
dat hij o.a. met belangstelling het betoog
•van den heer Wetselaar heeft gevolgd,
maar dat hij door diens uiteenzetting niet
overtuigd is.
Een beroep op mannen als Dr Kuyper,
Ds Talma en anderen is voor hem wel niet
zonder beteekenis, maar, zoo schrijft bij,
daarmede is deze vraag toch niet tot op
lossing gebraoht. Het gaat hier om de
vraag, wat Gods Woord dienaangaande
leert.
Daar deze kwestie op het Eerste Chris-
telijk Sociaal Congres dat in 1891 te Am
sterdam gehouden werd, tamelijk breed
voerig werd besproken, willen wij1 in een
volgend nummer van het daar gevoerde
debat een overzicht geven.
En intusschen spreken wij de hoop uit,
dat ernstige pogingen zullen worden aan
gewend om het conflict te Vlissingen door
overleg tot oplossing te brengen.
Deze staking is, niet alleen uit sociaal
oogpunt bezien, van zoo diep ingrijpenden
aard, dat elk middel dat tot een redelijke
oplossing kan leiden, behoort te worden
aangegrepen.
De Eerste Kamer heeft vandaag een
aanvang gemaakt met de openbare behan
deling van een veelbesproken en bestre
den wetsontwerp, n.l. het ontwerp tot
wijziging en aanvulling van de bepalingen
omtrent de naamiooze vennootschap.
Men kan niet zeggen, dat de regeering
bjj de regeling van deze materie ovei
één nacht ijs is gegaan.
Reeds in 1890 werd door de Staats
commissie tot herziening van het Wet'
boek van Koophandel, een nieuwe wette
ljjke regeling voor de naamiooze ven
nootschap aangeboden.
Pas 20 jaren later, in 1910, werd dooi
Minister Neiissen een wetsontwerp bij de
Staten-Generaal ingediend.
Ook de Tweede Kamer maakte geen
haast Het verslag der Commissie van
voorbereiding werd pas in het najaai
van 1919 aan de Regeering aangeboden,
met het gevolg, dat in 1925 een gewij
zigd ontwerp verscheen.
Dit gewijzigd ontwerp kwam in Maari
1927 in de Tweede Kamer aan de orde,
nadat eerst nog door Minister Donnei
tal van veranderingen waren aangebracht.
Op 1 April van het vorige jaar werd
dit ontwerp na 'breede bespreking dooi
de Tweede Kamer met 62 tegen 13 stem
men aangenomen, en thans is het da
beurt van de Eerste Kamer om zicb
daarover uit te spreken.
Met belangstelling wordt de behande
ling, met name in sommige middenstands-
kringen tegemoet gezien, en niet wei
nigen hopen, dat de Eerste Kamer hare
medewerking tot de totstandkoming van
dit wetsvoorstel niet zal verleenen.
De oppositie richt zich voornamelijk te
gen wat door den Minister van Justitie
als een der hoeksteenen van het ontwerp
werd aangeduid: het beginsel van open
baarheid.
Tegen de verplichte publicatie van ba
lans en winst- en verliesrekening hebben
velen overwegend bezwaar, vooral omdat
djt ook geldt van de gesloten en de
z.g. familie-vennootschappen. Een derge
lijke openbaarheid achten zij niet alleen
onnoodig, maar ook voor meerdere bedrij
ven verderfelijk en daarom volstrekt ver
werpelijk.
De Regeering daarentegen, van oor
deel dat gebrek aan openbaarheid meer
malen wordt misbruikt en dat tegen de
voorgestelde publicatie, die toch altijd een
beperkt karakter draagt geen overwegende
bezwaren bestaan, is van meening dat op
deze wijze misbruiken kunnen worden ge
keerd, terwijl een verdere uitbreiding van
de Overheidsbemoeiing kan worden voor
komen.
Aan de Eerste Kamer thans de taak
om in deze kwestie het beslissende
woord te spreken.
'De Italia.
Nog steeds komen tal van berichten
inhoudende vermoedens en voorspellingen
over de bemanning van de Italia binnen.
Volgens berichten uit Spitsbergen
kwam de bemanning van de „Italia"
in' betrekkelijk goede conditie door de
zachte temperatuur der laatste dagen.
Het voornaamste gedeelte van den leef
tocht en van de overige uitrusting is
verloren gegaan' op het oogenblik, dat het
luchtschip landde en de motorgondel stuk
sloeg.
Een nieuw bericht meldt, dat Nobile
en zijn metgezellen paar het land op
weg zijn. Amundsen - zegt, dat zij niet
hard zullen vooruitkomen. Het ijs ligt
soms .dertig voet hoog.
De laatste berichten omtrent het loi
van Nobile en zijn bemanning luiden
niet zeer bemoedigend.
Het is thans zeker, dat de bemanning
van de „Italia" bij de landing in drie
groepen verdeeld is geraakt. Er is' gebrek
zoowel aan brandstof als aan proviand.
Vooral het gebrek aan geneesmiddelen
doet zich zeer gevoelen. Men vreest, dat
het grootste gedeelte der levensmiddelen
en van de uitrustingsvoorwerp-en zich
aan boord van het luchtschip bevindt,
zoodat alle drie -groepen zonder veel
bescherming op het ijs moeten doorbren
gen.
Generaal Nobile heeft behalve om
schoeisel vooral om geneesmiddelen en
opvouwbare uit rubber vervaardigde boo-
teni gevraagd, wat er op- wijst, dat hij
rekening: "houdt met de mogelijkheid, dat
de terugtocht te voet afgelegd zal moeten
worden.
Volgens een nader bericht uit Rome
zciu men in officieele kringen aldaar
niet al te gerust over de mogelijkheid
tot redding van de manschappen der
„Italia" zijn. Het weer bij Spitsbergen
is veranderd. Elr staat een hevige Noord-
Westelijke wind met sneeuwbuien. Men
vreest, dat de leden der expeditie van No
bile bijzondere moeilijkheden zullen on
dervinden, vooral de manschappen, die
volgens de berichten, land trachten te be
reiken.
Naar een der Berlijnsche bladen meldt,
heeft de „Gitta di Milano" het volgende
radiotelegram tot de bemanning van de
Italia gericht: „Wij deelen U mede, dat
de hydroplaan ,'S 55 onder leiding van
Maddalena uit Italië is vertrokken. Dins
dag vertrok ook een Dornier-Wall-vlieg-
tuig onder leiding van majoor Pino. Van
Archangelsk is een Russische ijsbreker
met twee vliegtuigen onderweg.
Hen andere groote Russische ijsbreker
ligt tot vertrek gereed. Hen Zweedsche
expeditie met drie vliegtuigen is naar
Kingsbay onderweg. De „Hobby" met
Larsen en twee vliegtuigen js thans eerst
bij Goveri en. Vanza vrij gekomen. We
hopen, dat zij zoover kan voorwaarts
dringen, dat Larsen zijn vlucht kan
uitvoeren. Hij kan -ieder oogenblik tot U
komen. De „Hobby" heeft twee honden-
spannen aan boord. Doet uw plicht. Har
telijk^ groeten van Milaan.-en Rome."
Majoor Maddalena, die gistermiddag te
ongeveer vijf uur met zijn vliegboot op
het marinevliegveld te Schellingwoude ar
riveerde om benzine in te nemen, is
tegen zes uur weervertrokken met be
stemming naar Kopenhagen.
Het Dornier-Wall-vliegtuig, dat voor de
hulpexpeditie voor generaal Nobile be-
stem<? is, is van Marina di Pisa naar
Kingsbay gestart.
Noorsche Pooldeskundigen verklaren
eveneens, dat de positie van de beman
ning! tamelijk critiek is. Nobile en zijn
begeleiders zullen ongetwijfeld zonder
hulp geen land kunnen bereiken.
Over 'de zeven leden der „Italia", die
De spoorwegramp bijr Nurnberg.
met het luchtschip zijn afgedreven, ont
breekt ieder nieuws.
Berichten van Nobile zelf afkomstig
zijn niet meer te verwachten. Hij heeft
aan de „Gitta di Milano" laten weten, dat
hij met zijn accumulatoren zuinig moet
omgaan.
Bestrijding van het Communisme
in Japan.
Het Japansche Kabinet heeft een "her
ziening goedgekeurd van de yret tot be
scherming van den Staat, ten einde de
toepassing van strenger straffen moge
lijk te maken op de personen, die on
rust stoken. Deze wijziging is aangebracht
om de communistische agitatie te onder
drukken, welke in den jongsten tijd steeds
ijveriger wordt in Japan. Voortaan ^al de
doodstraf toegepast kunnen worden. Hen
officieele verklaring rechtvaardigt dezen
maatregel voor de communisten, die hun
werkzaamheid blijven voortzetten onder
leiding der Russische communisten.
Malversaties bij de Duitsche spoorwegen.
Bij de spoorwegdirectie te Dresden is
men, ernstige onregelmatigheden op het
spoor gekomen. De reichsbahnbaurat Ni
kolai en de eerste secretaris Vieweg
zijn, voorloop-ig in hun ambt geschorst.
Volgens de Dresdener Neueste Nachrich-
ten hebben zij zonder toestemming aan
een firma bestellingen gegeven, waar
voor ze retourcommissies tot een bedrag
van 10 a 12.000 mark ontvingen.
Hongersnood in Brazilië'.
Volgens berichten uit N.-Oost Brazi
lië stierven meer dan honderd personen
er den hongerdood ten gevolge van de
ernstige droogte. Groote hoeveelheden vee
kwamen om.
In de stad ,S,|o Joao stierven tal' van
menschen van honger. Vel'en zijn uit de
streek vertrokken, welke onveilig yordt
gemaakt door banditisme.
De Bourgogne-oogst geteisterd1.
Hagelbuien, die verleden week Vrijdag
de streek van den Bourgogne-wijn hebben
bezocht, blijken een schade van naar
schatting 6 millioen gulden aangericht
te hebben. Oip vele plaatsen is niet alleen
het gewas van dit jaar geheel verwoest,
maar zullen nieuwe wijnstokken geplant
moeten worden.
D!e gewassen van B;eaune en Meur-
soult zijn de eenige die gespaard zijn ge
bleven, maar voor het overige is er nau
welijks een wijngaard die niet geleden
heeft. Te Vesne-Romanée, waar de be
roemde Romaneé vandaan komt, gelooft
men dat slechts een tiende gedeelte van
het gewas nog te redden is.
De Duitsche kabinefsvormïnig.
Hermann Miiller heeft zicb, na ont
vangst door den Rijkspresident, naar den
Rijksdag begeven jpn begon onmiddellijk
de officieele* onderhandelingen met de
partijleiders overjle vorming der nieuwe
regeering.
Naar in den Rijksdag verluidt, hebben
do besprekingen, die Müller jot nog toe
met de partijleiders gevoerd heeft, de
zakelijke grondslagen der aanstaande coai-
litie gegolden, terwijl de persoonskwestie
nog niet ter sprake gekomen ig.
Over bet algemeen; is de opvatting in
den Rijksdag: tamelijk optimistisch in de
zen zin, dat de regeeringsvorming, in ver
gelijking tot vroegere crisissen, vrij snel
haar beslag zal krijgen.
Een scherpe rede van Serrarens op de
Intern, arbekfsconfereniie.
In de arbeidsconiferentie te Genève
heeft de Nederlandsche arbeidersgedele-
geerde Serrarens een rede gehouden,
waarin hij scherp de houding der werkge-
versgroep in de internationale arbeids
organisatie aanviel naar 'aanleiding van
de geringe belangstelling, die zij voor
deze organisatie toont en den remmenden
invloed, dien zij sedert de conferentie
van. Genua op den groei der internatio
nale wetgeving heeft uitgeoefend. Spre
ker wees evenals mgr. Nolens op het
belang eener "betere samenwerking tus-
schen werkgevers en arbeiders, doch wil
de deze alleen op den voet van vol
komen gelijkheid.
Ten slotte laakte de heer Serrarens
de houding der arbeidersgedelegeerdeni,
die zijn aangesloten bij de Amsterdam-
séhe Internationale. De leiders dier Inter
nationale hadden met de Christelijke In
ternationale een afspraak gemaakt, die
meebracht, dat na deze conferentie de
Christelijke arbeiders actiever aan 'de in
ternationale arbeidsorganisatie zouden
deelnemen. Bij 3e stemming voor den
beheersraad, waarbij aan de Christelijke
Internationale een pllaats als plaatsver
vangend lid der arbeidersgroep was be
loofd, is gebleken, dat de gedelegeerden
zich niet aan de door de leiders gege
ven instructies hebben gehouden.
Spreker wees op den ernst van -dit
geval en eischte voor de Christelijke
arbeiders gelijke rechten als voor de
anderen.
Korte berichten.
Zondag bereikte het aantal 'bezoe
kers van de internationale perstentoon
stelling te Keiflen, de „Pressa", het cij
fer l.OCO.OOO.
Volgens een bericht uit Athene is in
Griekenland een staking onder de ta
baksarbeiders uitgebroken. Op verschillen
de plaatsen is het tot botsingen tusschen
stakers en politie .gekomen, waarbij aan
beide zijden verschillende personen ge-
ivond zijn.
De laatste voorraad fosgeen-gas is
-gisteren uit Hamburg verwijderd. Onder
toezicht van cle rijksmarine is de rest,
die zich nog te Hamburg bevond, op
een schip geladen, dat vervolgens door
een sleepboot begeleid, naar de Noord
zee is vertrokken. Manschappen vari de
marine houden toezicht op het transport.
Het Japansche ministerie van Oor
log: deelt, naar dp Tel. meldt, mede, dat
maarschalk Tsjang Tso-lin te Moekden is
overleden. Na vele doodsberichten en
even zoovele tegenspraken 'moet thans
als zeker worden aangenomen, dat de
„Mandsjoerijsche leeuw", de heer van
Moekden en van een groot deel
van China, is overleden.
De „Daily Mail" deelt mede, dat
Japan met het oog op de mogelijke
ontwikkeling van den toestand in Mant-
sjoerije besloten heeft, nog meer troepen
daarheen te zenden, welke te Tsingtau
verblijf zullen houden.
In de vergadering van den Pruisi-
schen Landdag deelde de voorzitter Bar-
Binnenland.
De Tweede Kamer behandelde de wijzi
ging der dienstplichtwet en het klom
penwetje.
Chr. Middenstands-congres.
Vergadering der Prov. Staten van Zeeland.
Geen vliegbooten in escadrille-verband
naar Indië.
Een vruchtenveiling te Terneuzen.
„De Schuttevaer" niet verkocht.
Buitenland.
Hongersnood in Brazilië.
De positie van de bemanning van de
Italia precair.
De kabinetsformatie in Duitschland.
tels mede, dat het lid van den
landbond dr Ponfick, die .onlangs doo®
den communist Golke is afgeranseld, veer
tien dagen verlof heeft aangevraagd we
gens ziekte. Zijn kwetsuur is dus blijkbaar
van ernstiger aard dan jianvainkelijk werd
aangenomen.
Chr. Middensfandsvereenigïng.
Vandaag en morgen komt de vereeni-
ging van den Chr. Handeldrijvenden en
Industriëelen Middenstand in het schoons
Zeist in algemeene vergadering en con
gres bijeen. Met deze j aarlij ksche samen
komsten valt ditmaal de herdenking van
het 10-jarig bestaan samen.
Hedenmorgen om half elf_ving de eer
ste zitting aan, die was gewijd aan de
afdoening van onderscheiden huishoude
lijke zaken.
De vergadering werd gepresideerd dooï
den heer W. G. Scheeres van 'sGraven-
hage, die haar op gebruikelijke wijze open
de. Hij hield vervolgens een toespraak
waarin hij 'in aansluiting op zijn radio-rede
wees op de beteekenis Van het 10-jarig
bestaan der vereeniging. Spr. wilde iü
deze huishoudelijke zitting de leden mee/
bij het interne bepalen, waarom hij, te
rugblikkend naar het verleden, het leven
der vereeniging wilde toetsen aan Ie wat
men zich er van voorstelde en 2e wat
daarvan tot stand kwam.
Releveerend, wat men er zich van voor
stelde, wees spr. er op, dat'de verwachte
ledenaanwas uitbleef, terwijl het royale
ernstige pogen van den uitgever van het
orgaan, is gestrand op gebrek aan me
dewerking, waarom het hoofdbestuur ge
noodzaakt is, een andere Vorm van uit
gave de vergadering voor te stellen. Da
voorgenomen provinciale propaganda had
slechts hier en daar plaats, terwijl het te
kleine budget zich in den arbeid gevoelen
deed.
Maar er zijn ook andere en betere din
gen te melden in verband waarmede spr.
wees op de propaganda-mogelijkheden
door het bureau geopend- Daar is ook da
vakcentrale met haar groeiende yafcbon-
den; daar is Groningen met 100 nieuwe
leden, en daarnaast, aldus spr., de nieu
we propagandist.
Spr. wees op de machten, die de Chr.
Middenstandsvereeniging belagen, waarom
de leden moeten Vormen, een strijdbare,
krachtige heldenschaar. Een schare dia
inplaats van de houding van „Ben ik
mijns broeders hoeder" schouder aan
schouder moet staan, zingende:
Eén in geest en streven,
Eén in daad en woord."
(Applaus.) I
Hierna kwamen de jaarverslagen; de
voorstellen tot verdere reorganisatie en
de behandeling van de kwestie eener wet
telijke regeling der Ziekte-verzekering aan
de orde.
Medegedeeld werd, dat tot lid van het
hoofdbestuur 'was herkozen Mr R. van
Maare te Arnhem; tot leden van den
Middenstandsraad, de heeren L. Attema
te Hilversum; A. Bos te Rotterdam; J.
Kaajan 'te Groningen en K. Meima te
Sneek en als leden van den Hoogen Raad
van Arbeid de heeren L. Attema en P.
Pluyzer te Assen.
Vanmiddag recipieerde het hoofdbestuur
terwijl de afd. Zeist vanavond een fees
telijke samenkomst organiseerde.
Morgen wordt het congres gehouden,
waaT als referenten zullen ontreden dhrn
K. Meima van Sneek, oud-vóorzitter der
vereeniging, en Mr H. Bvjleveld, lid der
Tweede Kamer. We komen daarop nader
terug.
Een Roode Wethouder, die wei
gert. Prins Hendrik te
ontvangen.
Prins Hendrik, voorzitter van het Rooda
Kruis, zal ter gelegenheid van de jaar-