flo. 187 Woensdag 9 Mei 1928
42e Jaargang
Buitenland.
FEUILLETON
LIANGS DEN AFGROND.
Db Zwitsersche bondsraad heeft b:s-
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws,
Direcfeur-Hoofdrettecteur:
ft. ZUIDEMA.
Bijkantoor te Middelburg:
p. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf 0.05
Pr Ij s der AdvertentiBn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting
studenten-wijsheid.
y[jj hebben onlangs de aandacht geves-
vi op een uitspraak van den heer Lamers,
voorzitt&r van den Bond van Neder 1. On
derwijzers, die als zijn meening te ken
nen da* ^e schoolstrijd zijn oorsprong
vond in den tegenzin van de voorstan-
jers van Christelijk onderwas tegen volks-
^Zij' wenschten de menschen dom te bon
den. En omdat de openbare school het
jegendeel beoogde, gaven ze. millioenen
uit voor de bijzondere school, offerden
jpeinen en grooten soms meer dan ze
offeren konden, teneinde op 'die wijze
ie openbare school afbreuk te kunnen
doen.
Dat was nu1 niet bepaald een snuggere
opmerking van dezen voorzitter der open
bare school.
Hj gaf daarmee blijk niets, maar dan
ook niets te weten en 'te verstaan van
wat er leeft in de hoofden en de harten
van de door hem gesmade domheids-
maniakken, de Calvinisten.
v Hij kan zich echter troosten met de
gedachte dat hijl niet de eenige is diei er
een zoo bekrompen opvatting op na
houdt.
Een paar jaar geleden werd er door de
heeren Elout en Drion, in het Handels
blad een interessante disóursie gevoerd
over de vraag wat nu eigenlijk het echte
liberalisme was-
'f De heer Drion wilde, in navolging van
IMr Dresselhuijis, die het liberalisme ver
geleek met een stad die door vele poor
ten toegang biedt, de grenzen van het
liberale gebouw zoo wijd mogelijk uit
zetten en. ook toelaten hen die zich in
de staatkunde door den godsdienst laten
leiden.
Hiertegen kwam de heer Elout' in ver
zet. Op deze wijze, zepj betoogde hij>
werd de grondslag van de liberale politiek
over boord geworpen.
Het was bij deze discussie, dat de
heer Drion vertelde, dat de heer Tydeman
hem, sprekende over diens studententijd
eens had verklaard;
We hadden wel1 merkwaardige op
vattingen in dien itijjd. Toen van Asch
van Wjick aankwam, meenden de
meesten van ons, dat hijl een hypo
criet moest zijn. Want orthodox-geloo-
vig zijn en tegelijk zekere ontwikkeling
bezitten dat kon onmogelijk samen
gaan."
De heer Drion vertelde dit als een cu
riositeit, als een bewijs hoe dwaaJs vroeger
doc-r vrijzinnige studenten over anders
denkenden werd geoordeeld.
In dezen tijid meende hij kwamen der
gelijke bekrompen opvattingen niet meer
voor.
Maar de heer Lamers Is er bat
levend bewij's van hij vergistte zich.
D© onrijpe gedachten van neig niet weg
wijze studenten uit de vorige eeuw, wor
den in den jare 1928 door een propagan-
list van da openbare school, als de hoog
ste wijsheid den volke voorgehouden.
Is het wonder dat ons volk derge
lijke propagandisten stilletjes laat praten?
De toestand In Roemenië.
Pmtrent den toestand in Roemenië mel
den de Engelsche bladen, dat te Boeka
rest alles rustig is gebleven. Politie 'en
(Vrij naar het Engelsch.)
71) -o-
„Is dat niet heerlijk?" vraagde John
terwijl een blijde glimlach zijn bleek gelaat
verhelderde. „Ik zal nu spoedig thuis
zijn."
„Gods wil geschiede, mijn vader", zoo
snikte Paul, wien de tranen over de wan
gen rolden.
„Ween niet, mijn jongen", sprak de
stervende man, de uitgeteerde hand op
het hoofd van den aangenomen zoon leg
gende.
„Maar het is zoo hard u te moeten ver
liezen, nadat ik u zoo lief gekregen heb"
zeide Paul, zijn best doende zijn smart
4e bedwingen. „En o, ik zal uwen raad
en uwe liefde nog zoo noodig hebben."
„God zal voorzien in hetgeen gij noodig
hebt, mijn zoon".
Paul boog het hoofd. Wederom heersch-
te er stilte, die door niets verbroken werd
dan door het tikken ran het horlogo, en
het zachte gesuis van den wind in de
takken der pjnbooraen.
JLus ma, Paul", êluiscerda de risks
soldaten bewaken de spoorwegen en pa
trouilleeren door de straten.
In den politieken toestand in Roeme
nië is een verergering ingetreden, door
dat de Nationale Boerenpartij het besluit
heeft genomen alle betrekkingen met de
regeering af te breken.
De geheele pers van de boerenpartij],
die ernstig door de censuur heeft geleden,
trekt te velde tegen de maatregelen der
regeering.
Ex-kroonprins Carol over zijn plannen.
De gewezen Roemeensche kroonprins
Carol heeit in een onderhoud met de
pers over zjn plannen gesproken, en
daarbij ontkend, dat hy getracht heeft,
vliegtuigen te huren om op deze wijze
propaganda in Roemenië te willen maken.
Op de vraag, waarom hij juist op dit
oogenblik een poging ondernam, om den
troon te bestijgen, antwoordde Carol, dat
bij naar zijn vaste overtuiging de eenige
man is, die het Roemeensche volk tot
eenheid kan samenbrengen.
Zijn oproep was een uitnoodiging aan
het Roemeensche volk, om de zeer ern
stige vraagstukken, die thans aan de
orde zijn, te regelen, voordat het tot
bloedige botsingen komt. Sedert zijn troon
afstand is de toestand volslagen gewij
zigd. Hij heeft weliswaar de verklaring
onderteekend, dat hij afstand van den
troon doet, doch dit is onder moreelen
druk geschied.
Gebleken is, dat de opdracht tot het
charteren van vliegtuigen is uitgegaan van
de „Sunday Express" en de „Daily Ex
press", welke bladen de geheele zaak aan
het rollen hebben gebracht.
Er heeit een bespreking plaats gehad
tusschen ambtenaren van het Engelsche
ministerie van buiten- en dat van bin-
nenlandsche zaken en enkele hoogere
ambtenaren der politie, waaraan, naar ver
luidt, een protest van den Roemoenschen
gezant te Londen met betrekking tot het
verblijf van den gewezen kroonprins voor
af is gegaan.
Op grond van deze besprekingen moet
besloten zijn, Carol het langer verbluf
jn Engeland te ontzeggen. Deze beslissing
is aan den gewezen kroonprins meege
deeld, die zich daarover zeer verwon
derd toonde.
Het ministerie van de luchtvaart heeft
allen vliegtuigmaatschappijen verboden,
vliegtuigen aan den gewezen kroonprins
te verhuren of te verkoopen.
De Engelsche bladen toonen zich van
daag algemeen niet zeer welwillend tegen
over den gewezen kroonprins. Alleen de
„Morning Post" neemt zijn partij op en
spreekt van een campagne tegen hem-
Het blad waarschuwt er tegen, om den
gewezen kroonprins uit het land te zet
ten, in plaats van hem gastvrijheid te
verleenen.
Ter beantwoording van verschillende
vragen heeft de Engelsche minister Hicks
gistermiddag in het Lagerhuis meege
deeld, dat aan prins Karei van Roeme
nië een visum was verstrekt, recht ge
vende op een verblijf van twee maanden
„in Engeland. Aan dit recht waren verder
op dat oogenblik geen bijzondere voor
waarden verbonden geworden, maar de
minister had inmiddels het zoogenaamde
manifest van den prins gezien, waarop
hij onmiddellijk ingegrepen had en den
prins had doen weten, dat hij een onge-
wenschte gast geworden was, die zoo
spoedig mogelijk moest vertrekken.
eindelijk; „en kus moeder voor mij. En
zeg haar ja zeg haar, dat mijn laatste
gebed op aarde haar gegolden heeft."
Daarna sprak John Vivian niet meer.
De verpleegster was Intusschen binnen
gekomen, zij zette zich naast Paul neer.
Israël Truscott, die eenige oogenblikken
daarna nog even kwam kijken, hoe het
ging, bleef onbeweeglijk aan het voeten
einde van het bed staan. Niemand sprak
een woord. Het horloge tikte steeds voort.
De avondwind suisde klagelijk door het
woud, het licht verdween van 3e toppen
der heuvelen, en duisternis heerschte in
het dal. De engel des doods trad inmiddels
binnen, en roerde het zwakke hart aan.
De poorten des levens werden wijd ge
opend en John Vivian ging in bekleed
met onsterfelijkheid om voor het aan
gezicht zijns Heeren te verschijnen.
En nog altjd waakten de achterblijven-
den bij het bed, en wachtten, totdat het
geheel donker was. Eindelijk stond de
verpleegster op om eene lamp te halen,
en toen zij terugkeerde, en het licht op
het gelaat van den zieke viel, zagen allen
met één blik, dat de strijd gestreden en
de overwinning behaald was.
„Kom mede Paul", zeide Isra'T. „Het
is wel met hem." Daarop verlieten beide
mannen de ka,may
De regeering stelde zich geen partij,
maar zij moest verhoeden, dat door de
activiteit van een niet-Ehgelsch onder
daan, Engeland in moeilijkheden zou ko
men met een bevriende natie.
Prins Kaxel zal, naar men gelooft, En
geland binnen één of twee dagen verlaten.
Overstroomingen lp Canada,
Nabij Labbele en St- Jovïte zijn tenge
volge van de overstroomingen vjf b ug
gen weggeslagen. Er is groote schade
aan de electrischo centrale te St. Jovïte
en aan vele huizen aangericht.
De oorzaak van de overstroomingen
is het snel smelten van de sneeuw op
de bergen en van de geweldige regens
der laatste dagen.
Oorlogstoestand tusschen China en Japan.
Hoewel de oorlog niet verklaard is,
bestaat tusschen Japanners en ;naiiona
listische Chineezen te Tsinanfoe feitelijk
de oorlogstoestand.
Volgens de 'jongste berichten, welke
uit Tsinanfoe te Tokio zijn ontvangen,
hebben de Japanners na vrij hevige ge
vechten de strategische pun'-en in de
stad bezet, met inbegrip van het station,
de kazernes en de telegraafkantoren. 7ij
hebben het kruitmagazijn der Zuidelijken
in de lucht laten vliegen.
Een ander .bericht meldt echter, dat
de Japansche troepen te Tsinanfoe door
da Zuidelijken omsingeld zijn. Er wordt
zwaar gevochten.
De aardbevingen in Bulgarije.
De Bulgaarsche regeering heeft hetend
(gemaakt, dat in 'het door de jongste
aardbevingen getroffen gebied 17-000 hui
zen volkomen en 19.500 gedeeltelijk inga
stort zijln. Van de ongeveer 150.009 per
sonen, die in deze huizen gewoond heb
ben, zijn er "ten minste 80.009 dakloos;
bovendien 'hebben zij zoo goed als al hun
bezittingen verloren.
Omwenteling in Venezuela.
Een der Berlijnsche bladen meldt uit
New York dat volgens aldaar uit Bogota
(Colombia) ontvangen berichten President
Gomez van Venezuela door oproerlingen
gedood zou zijln. Bevestiging van "dit be
richt is nog niet ontvangen.
Vervaiechte Belgische bankbiljetten.
De Fransche bladen melden, dat in de
nabijheid van 'Charleroi in België een
drukkerij ontdekt zou zjn, waar men
valsohe Belgische bankbiljetten vervaar
digde .Daar er vooraanstaande personen
bij het schandaal betrokken schijnen te
zijn, heeft men van de zaak tot nu toe
geen ophef gemaakt. Men spreekt van vcr-
vialschingen die in de millioenen zouden
beloopen.
Geschenken voor de Ooeaan-vifegers.
De vliegers van de „Bremen", die
Maandag do gasten zijn geweest van de
Duitsch-Amerikaansche Kamer van Koop
handel te New York, ontvingen daarbij
van den voorzitter van deze Kamer elk
een gouden horloge. Later begaven de
vliegers rich naar net Central Park, waar
zij drie luxe-auto's voor zich gereed von
den staan, een geschenk van een gever,
die onbekend wensoht© te blijven.
Korte berichten.
De Turksche regeering is voorne
mens in Turkije naar Europeesch voor
beeld de familienamen in te voeren.
Den volgenden Dinsdag legden zij hem
ter ruste aan den zoom van bet bosch,
tegen de helling, die naar de rivier afliep,
en waar de wilde bloemen het eerst en
het weligst groeiden.
Paul wachtte, totdat het graf tot den
rand toe gevuld was, en wendde zich
toen af, gevoelende, dat zijn werk te
Cedar Creek was afgeloopen. Nu zijn
pleegvader heen was gegaan, was de klei
ne hut niet langer zijn thuis. De eenzaam
heid en de stilte benauwden hem. Bij
elk geluid schrikte hij op, denkende, dat
hij in het aangrenzende vertrek den zieke
nog hoorde, dien hij daar zoo langen tijd
verzorgd had.
Reeds de volgende week begon hij aan
stalten te maken voor zijn vertrek. 'Hij
wist niet, of hj ooit te Cedar Creek zou
terug keeren, maar waarsch'jnlijk was het
niet. Hij had daar ruim twee j'aar ge
woond, hij liet er vele vrienden achter, en
geen enkelen vijand. Daar was een tijd
geweest, toen hij gedacht had er wel
altijd te willen blijven. Maar nu was alles
veranderd, en nooit kon het meer wor
den, zooals het geweest was. Het licht
was van de heuvels, de poëzie uit het
woud verdwenen; ten minste zoo scheen
het hem toe.
Bovendien hij kon niet blijven <31 bad
sloten om heit Zwitsersche P.oode Kruis1
50-000 francs over 'te maken ten bate
van de slachtoffers der jongste aardbevin
gen in Bulgarije, Turkije en Griekenland.
Nabij Twer is op de Wol ga een
veerboot gekapseisd. Dertien van de 24
opvarenden verdronken. 'Heit ongeluk is
het gevolg van ijsgang.
De Eerste Kamer.
De Eerste Kamer hield gisteren een
korte vergadering, waarin de voorzitter
de nagedachtenisvan het overleden lid
den heer -L. W. de Vries in een waar-
deerende toespraak eerde, en medediee-
ling deed van de benoeming van den
heer Joan Gelderman tot lid der Kamer.
Daarna werd in de afdeelingen verga
derd.
Zilveren jubileum van
„De Rotterdammer."
Op 15 Mei zal het 25 jaar geleden zijn,
dat het A.-R. orgaan van de Maasstad
Dagblad „De Rotterdammer" werd opge
richt.
Vooral in de laatste 15 jaren mag hei
blad van groote vooruitgang getuigen. Dat
het thans een eereplaats inneemt onder
de Christelijke dagbladpers, is haar ben
reden tot dankbaarheid voor den zegen,
in de afgeloopen periode genoten. De sti jd
tegen de oppermachtige vrijzinnige en z g.
neutrale pers was vooral in de eerste
jaren benauwend zwaar, doch door bid
dend werken is de aanvankelijke over
winning behaald.
Er is dan ook alle reden om het jubi
leum feestelijk te herdenken en, wanneer
de voorteekenen niet bedriegen, zaü dit
ook op grootsche wijze geschieden. De rij
der feestelijkheden wordt geopend mei
het aanbieden van een gedenkraam dooi
het personeel op Dinsdagmorgen.
Op denzei,"den dag of daarvoor ontvan
gen alle abonné's een rijk geïllustreerd
Jubileumnummer, waaraan veel ten koste
is gelegd.
Dit de jeugdvereem'gmgen van verschil
lende schakeeringen in Rotterdam heeft
rich een commissie gevormd, die op den
avond van den gedenkdag een grootsche
serenade en zanghuide voor het Rotter
dammer-gebouw "aan den Goudschen Sin
gel voorbereidt. Reeds hebben 'een 8-tal
muziekkorpsen en honderden j'eugdigen
hiervoor hun medewerking toegezegd.
Aan de serenade zal voorafgaan een
fakkeloptocht met muziek door de stad.
Ter gelegenheid van het feest is het
gebouw van „De Rotterdammer" schit
terend versierd en geïllumineerd.
Op Woensdagmiddag van 2.30 tof 5
uur zullen directie en commissarissen in
het gebouw van de N.V. recipïëeren. Des
avonds wordt aan het geheele personeel
een feestavond aangeboden.
De rij der feestelijkheden wordt beslo
ten met een feestmaaltijd voor genoodig-
den en verschillende vooraanstaanden uit
het bedrijf.
De veenbranden.
De heer Schaper, lid van de Tweede
Kamer, heeft aan de ministers van j'usti-
tie, van arbeid, handel en nijverheid en
van binnenlandsche zaken en landbouw
de volgende vragen gesteld:
1. Hebben de ministers kennis ge
nomen van de ernstige vermoedens, dat
hij het ook gewild. De laatste wensch van
zijn stervenden vader was hem een heilige
plicht.
Hij verdiepte zich niet in gissingen over
hetgeen de toekomst voor hem in haren
schoot verborgen hield. Dit liet hij met
volkomen gerustheid over aan Hem, Die
zich nooit vergist. Het vooruitzicht van
naar Penwharf terug te keeren, gaf hem
meer zorg dan genoegen. Hij was wegge
gaan om allen, waarmede hij in verband
stond, te vergeten, en had metvreugde
het vooruitzicht van een nieuwe omgeving
en nieuwe tooneelen begroet en thans
moest hij volgens het ondoorgrondelijk
besluit van Gods Voorzienigheid weer
naar die plaats terug keeren, om den
ouden last weer op te nemen, en gemar
teld te worden door al de pjnlijke her
inneringen aan het verleden.
Toch deinsde hij niet terug voor het
geen hem wachtte. Hij wist, dat het vol
gen van Christus, het kruis dragen en
zelfverloochening beteekende. En indien
hij waardig geacht werd om te Tjden dan
zou hij zich dit tot eene eer en niet tot
schade rekenen. ,Zjn verbljf te Cedar
Creek was hem in menig opzicht ten
zegen geweest. Iets van den geduldigen,
ljdzamen, moedigen geest ran den man,
dien hj zijn vader noemde, was ia hem
Binnenland.
De Tweede Kamer behandelt dei Wegen-
fonds-begrooting.
Verduisteringen bij de „Robaver".
De veenbranden in Drenthe.
De memorie van antwoord inzake de
Leerplichtwet.
Moord en brandstichting te Maartensdijk.
Buitenland.
Da plannen van ex-kroonprins Carol.
Oorlogstoestand tusschen China en Ja
pan.
de branden in de Drentsche venen, waar
door vele goederen en een menschenle-
ven zijn verloren gegaan, opzettelijk zjn
gesticht, en op gezette tijden worden ge
sticht, door personen, die zich daarmïd©
onmiddelljk geldelijk voordeel trachten te
bezorgen?
2. Is "de minister van justitie bereid,
een érnstig onderzoek te gelasten naar
de gegrondheid dezer vermoedens, en zoo
noodig tot vervolging der schuldigen over
te gaan?
3. Willen de ministers in onderling
overleg overwegen, of maatrege'en, zoo
wel van socialen als van juridischen aard,
kunnen worden getroffen om de drijf-
veeren tot zulke handelingen zooveel mo
gelijk weg te nemen of te verzwakken?
Luchtpost voor Suriname.
Het ligt in de bedoeling van de post
administratie om ook met het vliegtuig,
waarmede luitenant van Onlangs voorne
mens is, eerlang een vlucht naar Suri
name en Curacao uit te voeren, post
stukken te verzenden.
Het luchtrecht, dat aan de financiëering
van 'den tocht ten goede komt, zal, even
als voor de a.s. vier vluchten naar Oost-
Indië, bedragen 40 cent per briefkaart
en 75 cent per 20 gram voor de ove
rige stukken.
De luchtpostzegels, welke voor de be
doelde vier Indië-vluchten worden aan
gemaakt, zullen ook in het onderhavige
geval voor Se kwijting van het lucht
recht worden gebezigd. De zegels zullen
voorts met een speciaal voor dit doel
te vervaardigen stempel onbruikbaar wor
den gemaakt.
Het luohtverfcesr ïn AprlT,
Schiphol, de luchthaven van Amster
dam werd gedurende April aangedaan
door 448 vliegtuigen van tiet regelmatig
burgerluchtverkeer cn door 258 militai
re vliegtuigen van leger en marine, ter
wijl 8 extra-vliegtuigen aankwamen en
vertrokken. Voorts had er een aantal
proef- en rondvluchten plaats, terwjl het
aantal pleziervliegers 1128 bedroeg.
Waalhaven, de luchthaven van Rotter
dam, werd gedurende die maand aange
daan door 213 verkeersvliegtuigen endoor
98 militairen, terwjl er 34 speciale vluch
ten (proef- en fotovluchten) met de K.
L. M.-machines plaats hadden, 158 vluch
ten met Pander-vliegtuigen van de Rot
terdam sche Aeroclub en 5 vluchten met
particuliere vliegtuigen.
Het aantal pleziervliegers bedroeg 736;
het aantal bezoekers 18.110.
De Nederlandsehe vlag in he<
Suezkanaal.
Gedurende de maand Maart J.I. beliep
het verkeer door het Suezkanaal 2.808.0C0
ton netto. Dit is een topejfer. Het vorige
bedroeg 141.000 ton minder en werd in
overgegaan. Wellicht zou het terugkeeren
hem nog tot grooter zegen worden. Hij
wist het niet. Maar één ding was hem
duidelijk hij moest zijn plicht doen en
het overige aan God overlaten.
HOOFDSTUK jXXXV.
Weer thuis.
Het was een mooie avond in Juni. toen
Paul te Penwharf terug keerde niet on
gelijk aan den avond, toen hij nu twee
jaar geleden van daar vertrok. Hij had
met den meest mogelijken spoed gereisd
en nergens stil gehouden, behalve te New-
York, waar hij twee dagen vertoefd had,
om in gezelschap van Chris Wack-Person
de merkwaardigheden dezer stad te be
zichtigen.
Onze vriend Chris had een vaste be
trekking gekregen in een kruidenierszaak,
en hij verzekerde, dat het hem opperbest
ging. Hij was dan ook in twee jaar zoo
zeer in zijn voordeel veranderd, dat Paul
hem niet aanstonds herkende. De b'eeke
magere, holoogige knaap, was een (linke
stevige jonge man geworden, met een op
geruimd, blozend gelaat geen wonder,
dat Paul niet dadeljk zijn oude bescher
meling in hem terug zag.
(Wordt; varvojgd.)
