No. 178 Zaterdag 28 April 1028 42e Jaargang
Hendrikse <k Co'sBank
Bank voor Zeeland - Goes
Alle Bank- en Effectenzaken
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Staten-Generaah
A. C. VAN DER REST
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
Van Melle's
Koek
Alle Bank-, Effecten- en Assuranfiegaken
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
gingsardkeien zijn wij specialiteit,
ToiSet-artikelen
Ass. Apotheker - Lange Kerkstraat
Beestenmarkt 8 - GOES - Telefoon 249 (2 lijnen).
Spaarbank 4 pCt. rentevergoeding.
D irecte ur- H oof d redacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraal 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf 0.05
Prijs der AdverfentiBn:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting
De schoolstrijd nog niet uit.
De opmerking wordt vaak gehoord, dat
de schoolstrijd nu uit is.
En tot op zekers hoogte is dat juist.
Aan de jarenlange onderdrukking en
achteruitzetting van het Christelijk on
derwijs is een einde gekomen. De fi-
nanciëele gelijkstelling is een feit ge
worden.
Hieruit volgt echter niet, dat mu ook de
tegenstand tegen de Christelijke scholen
overwonnen zou zijn, en dat een herleving
van den schoolstrijd onmogelijk moet
worden geacht.
Wie zoo denkt, vergist zich.
Dat blijkt wel uit wat de heer J. J.
Lamers, voorzitter van den Bond van
Nederl. Onderwijzers in een Dinsdagavond
te 's Gravenhage gehouden vergadering ten
beste gaf.
Bij een bespreking van het bijzonder
onderwijs, betoogde hij, dat de schoolstrijd
zijn 'oorsprong vond in den tegenzin van
Calvinisten en Katholieken tegen volks
ontwikkeling.
Hun ideaal was de mensdhen dom to
houden.
Maar daarbij vonden ze de openbare
school op hun weg en daarom keerde men
zich toen tegen die school. De strijd van
de voorstanders van de bijzondere school
droeg dus een louter negatief karakter.
Het feit dat vóór 1920 millioonen vooi
de bijzondere school geofferd werden, be
wijst volgens den heer Lamers niets. Hel
feit, dat men geld voor ïefs over heeft,
bewijst niet dat men dat liefheeft. Men
zou dat kunnen noemen cle lietde van
den slager voor het varken.
„Inderdaad, zoo betoogde hij, hebben
kerkelijke partijen millioenen over gehad
voor eigen scholen en zullen er nog vee)
meer voor over hebben om daardoor da
openbare school onder den voet te Ioo-
pen. Mocht dit ooit gebeuren, dan zal men
kunnen zien, wat er zal terecht komen
van ons volksonderwijs onder beheer van
menschen die er niets voor voelen."
Wjj willen onze lezers niet beleedïgen
door de domheden en dwaasheden van
dezen fanatieken hestrijder van de Chris
telijke school te weerleggen.
Op gezag van den Voorzitter van
„Volksonderwijs" nemen wij aan, dat de
voorstanders van Christelijk onderwijs,
dompers zijn en suffers, die slechts één
ideaal kennen: ook hunne kinderen dom
te houden.
Maar zóó dom zijn ze niet, of ze be
grijpen wel, dat ze wat domheid en be
krompenheid betreft, in dezen onverdraag-
zamen propagandist voor de openbare
school hun meester hebben gevonden.
Intusschen blijkt uit dit optreden voor
da zooveelste maal, dat al zijn ook de
omstandigheden veranderd, de vijand
schap tegen de bijzondere school ia som
mige kringen nog altijd bestaat en dat
het daarom ook volstrekt nog niet de
tjjd is, om in te dommelen.
Aan de achteruitstelling is san einde
gekomen.
Maar de gezindheid is niet ver
anderd.
Daarom blijft waakzaamheid geboden.
Tumult in den Beierschen landdag.
In de vergadering van den Beierschen
landdag vroeg de soc.-democraat Högner
het woord om zijn leedwezen uit te spre
ken over de bejegening, die een rijksminis
ter zich klaarblijkelijk in München moest
laten welgevallen. Hij noemde het een
schandaal, dat de nationaal-socïalisten
plakkaten hadden laten drukken, waarop
de minister van buitenlandsche zaken van
hei Duitsc'he rijk „Zwendelaar van Lo
carno" en „Candidaat bij de gratie van
Frankrijk" genoemd werd, en dat de po
litie dergelijke schandelijke persoonlijke
bêleedigingen niet verwijderd had.
De nationaal-socialist dr Buttmann ant
woordde, dat Stresemann wel niet meer te
rug zou komen, wat het uitsluitend doel
der nationaal-socialisten geweest was. Hij
eindigde zijn rede met een fel persoonlijke
toespeling op dr Högner.
Högner sprong toen'mót gebalde vuisten
op dr Buttmann toe, doch eenige zaal
wachters en afgevaardigden wisten een
Handgemeen te voorkomen. Van de pu
blieke tribune klonken luide aanmoedi-
gmgakreten. Door 4 rijksveldwachters
werd Strasser (nog wel een Rijksdaglid)
van de tribune gesleept.
a
Koppensnellen] en ^kannibalisme in Papoea.
Twee scheepsbouwers, de gebroeders
Day, zijn na zes maanden in Papoea 'het
gebied van Zuidoostelijk Guinea dat onder
'het Australische gemeenebest behoort, ver
toefd te hebben, te Sydney teruggekeerd
met het bericht dat in het district Del to
moorden op groote schaal, koppensnellerij
en kannibalisme gaande zijn.
Sedert Kerstmis, zoo verzekeren zij, zijn
er 500 inboorlingen omgebracht. De kop
pensnellers worden aangevoerd door in-
landsche politie-agenten in uniform. Zoo-
dra in een dorp de regeeringsambtenaar
weg is, worden er hevige gevechten gele
verd.
Bij een aanval sneefden 39 inboorlin
gen, voor zoover bekend werd, maar waar
schijnlijk, zoo zeggen de broeders Day,
waren het er meer, omdat de wilden dik
wijls het hoofd van hun slachtoffer af
houwen en het daarna opeten.
De aardbeving in Bulgarije.
Gisternacht zijn wederom twee aard
schokken gevoeld. De eerste schok, welke
de hevigste was, werd te Philippopel, Gole-
mo, Konare en Starazagore waargenomen,
de tweede vooral in Haskovo en omstre
ken. De twee schokken veroorzaakten
slechts onbeduidende schade en eisohten
geen menschenlevens.
De laga temperatuur duurt voort. Op de
bergen sneeuwt het.
Beia Kun gearresteerd.
Zooals gisteren reeds gemeld, is deze
gevaarlijke Bolsjewiek te Weenen gearres
teerd.
De laatste dagen wist het hoofdcommis
sariaat van politie, dat de uit Oostenrijk
uitgewezen Hongaarsche volkscommissa
ris Bela Kun voor de uitvoering van een
politieke opdracht uit Rusland te Weenen
was aangekomen.
Het ingestelde politieonderzoek leidde
tot de ontdekking en de arrestatie van Be-
la Kun en tot de ontdekking van een door
hem in de zevende wijk van Weenen on
der den schuilnaam van een firma opge
richt bureau.
Bela Kun, die op hét politiebureau el'ke
mededeeling weigerde, zal wegens het in
stand houden van een geheime vereeniging
en wegens verboden terugkeer in Oosten
rijk voor den strafrechter worden geleid.
In Weensche kringen is men algemeen
van meening, dat Bela Kun in Hongarije
een grootscheepsche actie voorbereidde'en
zich te dien einde te Weenen ophield.
Korte berichten.
Evenals in ons land, heerscht in En
geland ook een uitgebreide griep-epidemie.
Uit de stad Santos, in Brazilië, komt
opnieuw 'bericht van een ramp. Men her
innert zich, dat "door een aardaf schuiving
van den heuvel Montserrat, die in de stad
is gelegen, ettelijke huizen werden bedol
ven en 92 menschen het leven verloren.
Thans zijn daar ernstige overstroomingen
onbetreden. Het verkeer met verscheiden
wijken is gestremd. Hier en daar staan de
straten anderhalven meter onder water.
Noodweer in de Oekraine heeft in
verscheidene dorpen aanzienlijke schade
aangericht; in de fabrieken in de streek
van de Dnjepr moest bet werk stopgezet
wordeD
De uitsluiting in de Saksiche metaal
industrie heeft zich uitgebreid. Het aan
tal uit'geslotenen is met 6000 gestegen.
De Duitsche Oceaanvliegers 'zijn met
het Fordvliegtuig op Curtiss-Field geland
en zetten de reis naar Washington om de
begrafenis van Bennet bij te wonen voort.
In den staat Maine (Am.) heeft een
aardbeving plaats gehad, welke zich over
een uitgestrekt gebied verspreidde. Schade
werd, Voor zoover bekend, niet aangericht.
EERSTE KAMER.
Waterstaat.
De begrooting van Waterstaat is giste
ren door de Eerste Kamer met algemeene
stemmen aangenomen.
Aan de rede van Minister v. d.
Vegte ontlqenen wij het volgende:
Den heer Lindeyer zegt spr. toe, dat hij
de 'kwestie van een misthoorn te Bres-
kens in overweging wil nemen en dat
■hij aandacht wil schenken aan de opslag-
gelden in die haven. Er wordt aandacht
'gewijd aan de kwestie van "de haven in
varband met de veerboot, die er zich
than's moeilijk kan bewegen. Wat de Zon
dagsdiensten der veerbooten betreft, merkt
spr. op, dat er van plannen tot verdere be
perking niets bekend is. Overigens meent
hij, -dat uitbreiding der diensten niet 'tge-
wenschte resultaat zal hebben. Denkt men
nu, dat een Zeeuwsch-Vlaming, die ge
wend is des Zondags naar Antwerpen of
Brussel te gaan, bij uitbreiding der dien
sten naar Goes of Vlissingen zal trekken?
Spr. kan verder niet toezeggen, dat het
veer bij Zijpe bij het Rijk zal worden ge
trokken.
Dat de overweg te R i 11 a n d-B a t h een
beruchte zou zijn ontkent spr. Van Decem
ber 1923 tot Januari 1927 heeft er zieti
niéts voorgedaan. In Februari 1927 is er
een auto tegen een trein aangereden, om
dat de chauffeur niet op den trein lette.
Toevallig zaten er in den trein een direc
teur van de Spoorwegen en een hoofd van
dienst en deze laatste heeft een schram
metje in zijn gezicht gekregen. Had er het
gewone Zeeuwsche publiek in gezeten, dan
was bet niets bijzonders geweest; nu bet
een hoofd van dienst betrof, was de over
weg ineens berucht. Spr. zal aan de in te
stellen commissie verzoeken aan dezen
overweg in 't bijzonder aandacht te schen
ken.
in Geneesmiddelen, Verband-
sioffesn. Bandages en Verple-
doch ook onze afdeeling
is wèl verzorgd! - ZIE ETALAGES!
GOES - Telefoon 168.
Middelburgsch Ziekenfonds.
In de gisterenavond gehouden vergade
ring van bet Middelhurgsch Ziekenfonds
heeft de secretaris-penningmeester, de
heer L. Onderdijk, het jaarverslag uitge
bracht, waarvan hij zegt, dat het in alle
opzichten, de financieele uitkomsten bui
ten aanmerking latend, tot tevredenheid
stemt. Het fonds is nog steeds groeiende
en in dit verslagjaar, in aanmerking ge
nomen het feit dat het fonds gebonden is
aan een weistandsgrens, in sterke mate,
niettegenstaande de bevolking eer achter-
dan vooruit gaat. Het ledental bedroeg op
3 Januari 1927 4688 leden en 1836 kinde
ren, op 2 Januari 1928 4880 leden en 1871
kinderen.
De* kraamvrouwverpleegster verpleegde
74- kraamvrouwen en 75 'zuigelingen. In 34
gevallen werd geen gebruik gemaakt van
deze geheel kostelooze hulp. Het aantal be
zoeken, door haar afgelegd aan kraam
vrouwen en zuigelingen, was 2825. Zij ver
leende ook weer haar hulp aan het consul
tatiebureau voor zuigelingen.
De heeren W. L. Pel en W. G. Verheij-
den traden als deelnemers-huisarts toe.
De invoering van tandheelkundige hulp
is zeker mede oorzaak van de belangrijke
stijging van het ledental. De cijfers toonen
aan, dat in een lang gevoelde behoefte
werd voorzien en er is geen twijfel of uit
de leden zelf zal mede de drang komen om
deze hulp £uit te breiden tot de geheels
conserveerende behandeling zonder bijbe
taling. Door de tandartsen Tichelman en
Blaauw werd aan 1104 patiënten tand
heelkundige hulp verstrekt. Zonder bijbe
taling was het aantal gevallen 3117, met
bijbetaling 461. Met niet minder voldoe
ning kan de secretaris melding maken van
het verkrijgen van overeenstemming met
dr Schuurman, al is d'it voorloopig voor
een half jaar.
Hierdoor is deze bijzondere hulp onder
de gewone specialistische behandeling
opgenomen. Inzake heilgymnastische be
handeling is "n regeling, getroffen waardoor
behandeling in de ernstigste gevallen moge
lijk is 'tls voor 'n groot deel der leden
onmogelijk nog hoogere contributie te be
talen, zoodat veel, wat men gaarne zou
willen, voorloopig tot de vrome wen-
schen zal bljjyen behooren.
Een voor het fonds voordeelige over
eenkomst met het bestuur der Godshui
zen inzake onderzoekingen kwam tot
stand. Dank wordt aan dit bestuur ge
bracht voor de gunstige regeling.
Belangrijke zaken waren de gasthuis-
verpleging en een overeenkomst gesloten
met de Maatschappij van Geneeskunst.
Waar een proef met gedeeltelijke gasthuis-
kosten een tekort van bijna f4000 ver
oorzaakte, begreep het bestuur, dat het
zoo niet kon. Er werd, zooals bekend,
in de richting van eene Vereeniging voor
Ziekenhuisverpleging gewerkt. Aan 28 le
den werd Vi 267 verpleegdagen ver
goed.
Met de Maatschappij van Geneeskunst
Binnenland.
De Eerste Kamer nam de begrooting van
Waterstaat aan.
Buitenland.
Nog steeds aardbevingen in Bulgarije.
De arresta/tie van Bela Kun.
De tocht van de Schuttevaer.
werd overeenstemming verkregen over
een te sluiten contract voor den duur
van 10 jaar.
Met achterstand werden geroyeerd 10
gezinnen met een bedrag van f39.57,
er bedankten 14 gezinnen met f33.21
en 3 gezinnen vertrokken met f3.30, sa
men f 76.08, aan oude achterstand werd
f26.05 ontvangen. De kwartaalsgewijze
ontvangsten waren resp. f 16.722.72,
f 16.837.17, f 16.937.23, f 17.106.42 of
totaal f67.603.54.
Het jaarverslag werd goedgekeurd even
als de rekening en verantwoording.
Tot voorzitter van het Fonds werd met
algemeene stemmen inplaats van den
heer Herman Snijders, die deze vergade
ring nog leidde, gekozen de heer mr
A J van der Weel.
Aangenomen werd een wijziging in .de
statuten, waardoor ziji, die den leeftijd
van 70 jaar overschreden hebben, niet
als nieuw lid kunnen worden aangeno
men.
In het huishoudelijk reglement werd
o.a nade.r bepaald, dat achter de inko-
mengrens van f2000 wordt gevoegd „en
voorzoover er kinderen zijn f100 meer
voor ieder kind".
Bij de rondvraiag richtte de heer On
derdak zich tot den heer Snijders in
verband met diens aftreden als voor
zitter en vertrek uit Middelburg. Spr.
meent te mogen spreken uit naam van
alle bestuursleden en oud-bestuursleden
als hjj' hem dank brengt voor de aange
name samenwerking. Het fonds is in aie
jaren zeer gegroeid en het ledental bijna
verdubbeld. Namens leden, deelnemers en
bestuursleden brengt spr. den scheiden
den voorzitter nogmaals dank en biedt
hem als herinnering aan het fonds een
boekenmolen aan met een zilveren
plaatje, waarop staat gegrift: Aangeboden
:door het Middelhurgsch Ziekenfonds 27
April 1928".
De heer Snijders zeide steeds het meest
gevoeld te hebben voor socialen arbeid.
Men maakt h.em allerwege bet vertrek
uit Middelburg wel zeer moeilijk. Spr.
brengt dank voor de woorden van dank
en voor het practiscba en zeer welkome
geschenk. 1 1
Een onderscheiding. Aan dein
Commissaris der Koningin in Zeeland, den
heer Jhr Mr J. W- Quarles van Ufford
is bij de opening der Floralien te Gent,
Waar hij namens H. M. de Koningin den'
Belgischen Loning kwam begroeten, door
Z- M. Koning Albert het Groot Kruis
van de orde Leopold n aangeboden.
Op 1 Mei a.s, zal' het l2Ys jaar gei
leden zijh dat de heer Ir G. Stevens werd
benoemd tot Rijkslandbouwconsulent voor
Zeeland.
Het nijverheids onderwas
en de buiteng emeenten. Over da
bijdragen van buitengemeenten voor het
nijverheidsonderwijs, waarover in meer
dere gemeenten op Walcheren zoo na
en 'dan geklaagd wordt, heeft Minister
Waszink, naar aanleiding v.an dpor den
heer D e Veer gemaakte opmerkingen,
in de Eerste Kamer het volgende gezegd:
„Het geval dat zich in Middelburg heeft
voorgedaan, is het eerste van dien aard.
Men heeft, voor walt de afrekening met
de buitengemeenten betreft, de ambachts
school niet genomen als geheel, maaï
zich beroepende op het woord „cursus
sen" in het Kon. Besluit de afdeeling
timmeren, de afdeeling smeden-hanfcwer-
ken en nog eên derde afdeeling, Iaat
ons zeggen schilderen, beschouwd als af
zonderlijke cursussen en daarop de be-
rekeining gebaseerd. De buitengemeente,
die aldus wera* aangeslagen, had van dien
aanslag ia hooger beroep kunnen gaan.
Het schjjnt mjj echter ocgeweascht, op
grond ran een afwijkende meaning vas
een gemeentebestuur, een vgjzjgiog vao
e
Kantoor Groote IVIarkt 21 Telefoon 74 (2 lijnen)