No. 168
Dinsdag 17 April 1928
42e Jaargang
jJjpDW?
Hofberg Orgels.
A. S. J. DEKKER - GOES.
mende Knecht
I
I*
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
ook
loeft
7T/3
it (halfwas),
eisje,
EKE ta Goes,
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
smaakt als room
Vraagi Catalogus. 3
i
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZU1DEMA.
KON. M,J
ONGENS
3 worden
s de be-
ureau II.
n nu
30Z9
aam
leen
emd
tIDDERHOF.
eer.
KER, 't Zand,
een net een-
<'1
V
dureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P, DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf0.35
Prijs der AdvertentiSn:
14 regels f1.20, eike regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting
V Onze uitvoer belemmerd.
Er wordt in vrijhandelskringen den laat-
sten tijd veel gesproken en geschreven
over den geest van Genève, waar een
vrijbandelsgezinde stemming heerschte.
'tls zeer zeker te hopen, dat de daar
heerschende geest meer en meer gaat
doorwerken.
Maar aan den anderen kant zal het
toch ook verstandig zijn als bij de vast
stelling van onze handelspolitiek niet al
leen gerekend wordt met den geest van
Genève, maar ook en vooral met de
pr act ijk, de allesbehalve vrijhandels-
gezinde practijk in andere landen.
Wat die practijk voor ons land en
met name ook voor onzen land- en tuin
bouw beteekent, wordt duidelijk aange
toond in het Jaarboek van het Centraal
Bureau van de veilingen in Nederland.
Voor meerdere onzer producten, zoo
heet het daar, kunnen d>e nieuwe Duit-
sehe invoerrechten niet anders dan fnui
kend worden genoemd.
En dat is maar niet een bloote b e -
wering, neen, het is een uitspraak die
met de feiten wordt bewezen.
De totale waarde van den export van
versche groenten en fruit naar Duitsdh-
land over 1926 liep in vergelijking met
1925 'aanzienlijk terug, n.l. van ruim
f 53 millioen tot ruim f 36 millioen. Een
vermindering derhalve met
ruim 31 pCt.
Natuurlijk zegt het verslag zijn de Duit-
sche invoerrechten niet de eenige oor
zaak geweest van de lage prijzen.
„Maar al waren die invoerrechten
dan niet de eenige oorzaak van
de ongunstige resultaten van ons tuin
bouwbedrijf in 1926, de voornaam
ste oorzaak daarvan moeten zijr zeker
worden genoemd. Invoerrechten welke een
belasting vormen, varieerend van 20 tot
100 pCt. en meer van de gemiddelde
marktwaarde der producten, kunnen
immers niet anders dan de afzetmogelijk
heden dier producten zeer zwaar treffen."
Deze redeneering is volkomen logisch.
En vanzelf komt dan ook de vraag
op of bet niet noodig is, door een meer
actieve handelspolitiek dergelijke slagen
af te wenden, zoo mogelijk.
V Let op uw raak!
In het bovenaangehaalde jaarboek
wordt er op gewezen, dat behalve door
Duitschland ook door tal van andere
landen op onze tuinbouwproducten hooge
invoerrechten worden geheven.
Bovendien wordt de export onzer tuin-
bouwvoortbrengselen ernstig bedreigd
door maatregelen, welke z.g. ter bestriji-
ding van ziekten en schadelijke insecten
worden uitgevaardigd.
Bekend is wat door Engeland en Ame
rika op dit gebied gedaan werd en wordt.
En ook in andere landen wordt de in
voer in sterke mate belemmerd.
Terecht wordt in verband daarmede
in het Veilings verslag over 1926 het vol
gende opgemerkt:
„Aan het buitenland moet de kans ont
nomen worden om met argumenten
de noodzakelijkheid van gezondheidsmaat
regelen tegenover den invoer van Necler-
landsche tuinbouwproducten te bepleiten.
En argumenten zijn er helaas
nog ma&r al teveel te vinden.
Het kan niet worden ontkend, dat ei
nog altijd zendingen naar het buitenland
worden gedaan,,_die een schande zijn voor
deu Nederlandschen naam, betziji door
de inferieure kwaliteit der producten, het
zij door bedriegelijke sorteering of arm
zalige verpakking.
Uitvoer daarvan het kan niet genoeg
worden herhaald berokkent onzen tuin
bouw enorme schade, èn direct, omdat de
buitenlandsche markt er door bedorven
wordt, èn indirect omdat de goede naam
van het Nederlandsche product er door
ten gronde gaat."
Gaarne geven wij deze waarschuwing
door.
Hooge belangen staan hier op het spel.
Daarom: tuinbouwers en groenten-
telers: let op uw zaak.
Mobilisatie kan noodzakelijk zijn.
Door het congres van de S.D'.A.P. is
vierkant in strijd met vroegere verkla
ringen uitgesproken, dat mobilisatio
noodzakelijk kan zijn.
Door Minister Lambooij in het nauw
gedreven, heeft men zijn draai genomen,
nadat eerst de heer AlhaJrda de volgende
toelichting had gegeven:
Het is noodig in geval van oorlog bui
ten onze grenzen, omze grenzen te mar
keeren. Als er troepen over die grains
komen en ze warden niet geïnterneerd,
dan worden ze vervolgd. Kunnen ze zich
later weer naar het oorlogsterrein be
geven, dan zal bezetting van ons land,
niet uitblijven. Verder dient tegen plun
dering enz. te worden gewaakt, en dat
alles mag en kan niet aan de Limburg-
sche en Brabantsche veldwachters wor
den overgelaten. Bovendien legt het Vol
kenbondsverdrag ons dienaangaande ver
plichtingen op. De mobilisatie kan
dus zijn oorlog-afwerend. (Zeer
juist. Zooals in 1&14.) Maar ze kan ook
noodig zijn ter volvoering van de Volken-
bondsverplichtingen, neergelegd in art. 16,
Bij vrijen doortocht is de medewerking
van eigen troepen onmisbaar.
Dat is alles heel duidelijk.
De mobilisatie kan inderdaad oorlog-
afwerend werken.
Hadden wij in 1914 niet gemobiliseerd,
dan zou ons land er is niemand die
't ontkent in den oorlog betrokken zijn.
Dat we- er buiten bleven, danken we',
menschelijlkerwijs gesproken, voor een
groot deel aan onze mobilisatie.Ons le
ger bleek in die critieke tijden een vre-
des-instrument bij uitnemendheid.
Mobilisatie kan noodig zijn.
Om het „groote goed", 'onze onafhan
kelijkheid te beschermen.
Om ons land buiten den oorlog te
houden.
Om te voldoen aan onze verplichtingen
tegenover den Volkenbond.
Maar men kan niet mobiliseeren als
er geen leger is.
Derhalve is O'ofc naar de overtuiging
van de Soc. Democratischen een lei-
ger hood zak el ijk.
V Enkele conclusies.
Het kan gewenscht zijn uit het gespro
kene op het congres va:n de S.D'.A.P.
enkele conclusies te trekken.
Hier zijti ze.
Ten eerste: de nationale onafhanke
lijkheid is een zaak van groote waarde-
Ten tweede: al het mogelijke moet wor
den gedaan om een oorlog te voorkomen.
Ten derde: daartoe is grensbéwaking
in geval van oorlqg buiten de grenzen
noodzakelijk.
Ten vierde: mobilisatie kan in het be
lang van den vrede noodig zijn.
Ten vijfde: in het belang van den vre
de kan dus een leger niet 'worden gemist.
Ten zesde: Al het roepen om eenzijdige
nationale ontwapening en het laten! de-
monstreeren daarvoor is niets anders dan
pure volksmisleiding, tenzij
de verklaringen van den heer Albania
geen andere bedoeling, hebben dan1 de
werkelijke bedoelingen van de S.D'.A.P.
te maskeeren.
In elk geval zal het ook na 'dit con
gres zaak zijn dat de Regeering waakzaam
blijft, opdat de groote goederen vrede en
oi n a f h a n k e 1 ij k h e i d niet in geva'ar
kunnen worden gebracht.
D'6 Oceaan-vliegers.
De Ier Fritzmaurice is gistermiddag per
vliegtuig opgestegen en heeft Greenley
Island verlaten. Hünefeld en Köhl bleven
om te trachten de „Bremen" te reparee-
ren en met deze machine naar New-York
te vliegen.
Fritzmaurice is geland te Natashkwan
aan "de St. Lawrence-golf. Het vliegtuig
zal hier blijven overnachten.
Volgens later ontvangen berichten, moe
ten de noodzakelijke herstellingen aan de
„Bremen" reeds bijna geheel zijn ver
richt.
Het S.S. Montcalm, dat Greenly tracht
te bereiken, zou ia het ijs vastzitten op
ICO mijl ten W. van Greenly en zal zijn
reis niet kunnen voortzetten vóór de wind
gekeerd is en een geui opent in het ijs.
De Beiersche munt laat een gedenk
penning ter grootte van een 5 Markstuk
slaan, die op de voorzijde de beeltenis
Cyan Köhl en van von Hühnefeld zal dra
gen, en op de keerzijde de „Bremen"
zich boven den Oceaan bevindende, zal
afbeelden. De opbrengst van dezen pen
ning is bestemd voor het fonds ten be
hoeve van de luchtvaarders.
De aardbeving in Bulgarije.
De jongste berichten melden, dat alle ge
bouwen van Tsjirpan ingestort of bescha
digd zijn.
Te Borissoff is drie kwart van de ge
bouwen beschadigd. Het dorp Emeurave
bij Tsjirpan is van de aarde weggevaagd.
De toevloed van de warme bron van Pe-
rithleri is verminderd.
Het betrekkelijk kleine aantal dooden
wordt verklaard door het feit, dat de aard
beving op een feestdag voorviel en, daar
de fabrieken stillagen, het grootste gedeel
te der bevolking zich op straat bevond.
De totale bevolking van de geteisterde
districten bedraagt 125.000.
De spoorwegadministratie heeft gelast
dat alle beschikbare wagens naar de ge
teisterde streek zullen worden gestuurd,
ten einde als onderdak te dienen.
Uit Sofia wordt gemeld, dat Zondag in
het door de aardbeving geteisterde gebied
nieuwe aardschokken zijn gevoeld.
Bovenmenschelijlce pogingen worden
door de overheid aangewend om de dak-
'loozen in het geteisterde gebied te herber
gen. De inwoners van steden en dorpen
zijn bang om in hun huizen terug te trek
ken en leven onder tenten. Overal werken
steuncommissies. Koning Boris, die te
Warna verbleef, begaf zich naar het ge
bied van de ramp. De troepen, welke de
ruïnes opruimen, haalden uit het puin te
Tsjirpan 'den eersten boekhouder te voor
schijn der plaatselijke volksbank, waarvan
het 5 verdiepingen hooge gebouw slechts
een vormelooze klomp meer is. Tusschen
2 stukken muur beklemd, bracht de boek
houder Timeti 26 uur onder 'het puin door.
Nog een aardbeving.
Uit Lima wordt gemeld, dat het Peru-
aansehe district Puno door een aardbe
ving ife geteisterd. Er zijn volgens de voor-
loopige berichten 10 dooden en een groot
aantal gewonden. Het telegrafische en te
lefonische verkeer is gestoord door een
aardverschuiving, welke het gevolg van de
aardbeving was, zoodat de omvang van
de ramp nog niet geheel kan worden over
zien.
Litwinoff tegen Loudon.
De brief van den Rus Litwinoff, waarin
deze protesteert tegen een zinsnede uit de
sluitingsrede van den heer Loudon, bij den
afloop van de laatste zitting der voorbe
reidingscommissie van de ontwapenings
conferentie, is openbaar gemaakt, gelijk
tijdig met het antwoord van den heer Lou
don op dezen brief.
Litwinoff protesteert in zijn schrijven
van den heer Loudon tegen de zinsnede,
waarbij de voorzitter den wensch geuit
heeft, dat de Russische delegatie in de toe
komst opbouwenden arbeid zal verrichten
en niet naar Genève zaTkomen met de ge
dachte, het reeds gedane werk te vernie
tigen.
Litwinoff verklaart met verwondering
van deze uiting te hebben kennis geno
men, omdat zij zoowel ongebruikelijk is
voor een president in zijn afscheidsrede,
alsmede omdat de zinsnede geenszins ge
rechtvaardigd is.
'Opbouwend werk moet-volgens Litwi
noff dikwijls met zich brengen de nood
zakelijkheid om bepaalden voorafgaanden
arbeid ongedaan te maken, indien deze
achteraf blijkt, ondoelmatig te zijn ge
weest.
De heer Loudon verklaart, de gewraakte
woorden te hebben gebezigd, omdat zoo
wel het oorspronkelijke ontwerp voor
de ontwapening als de begeleidende woor
den van Litwinoff duidelijk er op wezen,
dat de sovjet-delegatie het reeds verrichte
werk ongedaan wilde maken.
Terwillë van den voortgang van de moei
zame voorbereidende taak op den door de
commissie aangenomen grondslag dien zij
vastbesloten is, niet te verlaten, had de
■heer Loudon dan ook tot de sovjet-delega
tie het verzoek gericht, zich aan te sluiten
bij den opbouwenden geest der andere
commissieleden.
De weersverandering in Engeland.
Op het einde van de vorige week werd
overal in Engeland een daling in de tem
peratuur waargenomen van 20 a 30 gra
den.
Men meldt thans zware sneeuwstormen
over een groote uitgestrektheid vooral in
Midden-Engeland en het Zuiden.
De Vereenigde Stalen en Rusland.
Volgens een bericht uit Washington
heeft het Amerikaansc.he departement van
buitenlandsche zaken een verklaring ge
publiceerd, waarin gezegd wordt, dat, zoo
lang de Russische regeering haar plannen
om een wereldrevolutie tot stand te bren
gen, niet laat varen, Amerika zijn politiek
tegenover de Russische regeering niet kan
wijzigen.
Na er op gewezen te hebben, dat ook die
staten, die de Russische regeering hebben
erkend, Rusland niet hebben kunnen 'be
wegen tot het betalen van zijn schulden,
wordt opnieuw de sovjet-regeering be
schuldigd, propaganda in de landen van
Latijnsch-Azië, het Verre Oosten en de
Vereenigde Staten te voeren. Deze propa
ganda is openlijk tegen het regeeringsstel-
sel in de Vereenigde Staten gericht, zoodat
de regeering door een erkenning van de
sovjet-regeering derhalve de betrekkingen
tot Rusland niet kan. sanctionneeren.
Aan de ontwikkeling van den handel
tusschen de beide landen zal de Ameri-
kaansche regeering geen belemmeringen
in den weg leggen, doch de Amerikanen
die handel met Rusland drijven, doen dit
geheel op eigen verantwoordelijkheid en
eigen risico. Ook tegen het financieren van
dezen handel door het verstrekken van
credieten op langen termijn zal de Ameri-
kaansche regeering zich niet verzetten,
mits deze leeningen niet openlijk in Ame
rika worden uitgegeven en onder het pu
bliek worden gebracht.
Sneeuwstorm.
Een telegram uit Zurich meldt:
Gisternacht heeft het geweldig ge
stormd, vooral in het gebergte. De plaat
sen Engelberg, Einsiedeln' en Grindewald
zijn ingesneeuwd.
Een telegram uit Fluelen meldt: Vier
roeibooten zijn door een föhnstorm over
vallen. Drie zijn vol water geloopen. Ze
ven roeiers zijn door stoombooten gered,
terwijl drie anderen, hoewel uitstekende
zwemmers, verdronken.
Verwarming van de haven van Si Peters-
burg?
In Russische technische kringen be
staat levendige belangstelling voor een
ontworpen plan tot kunstmatige verwar
ming van de Petersburgsche haven. Het
plan berust op de afleiding van in den
omtrek van St. Petersburg voorkomend
water van hoogè temperatuur naar de ha
ven, tengevolge waarvan dichtvriezen der
haven voortaan zou worden voorkomen.
Ofschoon vele deskundigen dit plan fan
tastisch noemen en de mogelijkheid van
verwezenlijking ernstig 'betwijfelen, is het
toch door een commissie van technici in
studie genomen.
Een sneeuwstoriing in Chili.
De Amerikaansche bladen 'hebben een
bericht uit Santiago (Chili) over een
sneeuwstoriing in het afgelegen gebied
Las Girones, in Chili. Na een geweldigen
sneeuwstorm, die zoo hevig was als in ja
ren niet was voorgevallen, kwam een la
wine den berg af en begroef 200 mensehen
en 20.000 stuks vee.
Het heet, dat er onder de omgekomenen
vele toeristen zijn.
Naar de Noordpool,
Volgens een bericht uit Stolp wil gene
raal Nobile met de „Italia" eerst nog
enkele proeftochten doen en zal de vlucht
naar de Noordpool niet voor 8 a 10 Mei
plaats hebben.
Het luchtschip zal binnen 8 of 10 dagen
pas volkomen „vliegvaardi'g" zijn.
Dan zal generaal Nobile zijn voorbe
reidende tochten maken.
De staking in de haven te Antwerpen.
e
Gemeld wordt, dat de nieuwe paketboot
van de Compagnie Maritime beige du
Congo, de „Albertville", die, op haar eer
ste reis met zwaar weder had te kampen
en nogal wat averij blijkt te hebben, ten
gevolge van -de staking in het scheepsrepa-
ratiehedrijf te Antwerpen na hare lading
te hebben gelost naar Rotterdam zal va
ren om er in het droogdok te worden op
genomen.
Pe staking, die thans reeds haar zesde
week is ingetreden, duurt onveranderd
voort.
Korte berichten
Er zijn op het oogenblik in de heele
sowjet-repübliek 12.000 automobielen in
gebruik en 3000 motorfietsen. Van 'dit aan
tal zijn er 5 pet., ongeveer 600 stuks, in het
bezit van particulieren, grootendeels van
'buitenlanders, zooals de gezantschappen.
Moskou bezit 167 autobussen, die op 17
lijnen rijden, terwijl er in totaal 120 taxi's
rijden.
In de kazerne van Aarau (Zwitser
land) heerscht onder de rekruten nek
kramp. Reeds zijn 4 slachtoffers te betreu
ren.
Naar uit Angora wordt gemeld, heeft
het Turksche parlement 'besloten den vree-
geren Turkschen minister van handel, Ali
Djenal in staat van beschuldiging te stel-
Binnenland.
Vreeselijk drama in Den Haag.
Groote brand te Hilversum.
Opbrengst der rijksmiddelen in Maart.
Het eeuwfeest der Van Houtensfabrieken.
De R.-K. pers over de rede van mr Schok
king.
Twee kinderen te Zevenhuizen (Gr.) ver
brand.
Buitenland.
De Oceaan-vliegers willen hun reis per
vliegtuig voortzetten.
Nadere berichten over de aardbeving in
Bulgarije.
Sneeuwstormen.
Ien. Hij wordt ervan verdacht 500 duizend
pond omkoopgelden van een firma te heb
ben aangenomen.
De gemeenteraad van Bremen nam
een voorstel aan, waarbij de eerste Mei tot
feestdag wordt verklaard.
De opbrengst der Rijksmiddelen.
De maand Maart is voor 's Rijks schat
kist niet gunstig geweest. 'De rijksmidde
len brachten op f 39.066,517 of ongeveer
8 ton minder dan in 'dezelfde maand van
het vori'ge jaar.
De haten uit de inkomstenbelasting, die
tot nog toe vtü regelmatig in dezelfde mate
als het vorige jaar bleven vloeien, waren
thans minder ruim. De opbrengst is 2 mil
lioen bij die van het vorig jaar ten achter
gebleven.
1 Verder bracht de personeele belasting
ook een verlaging, n.l. van 230.000 gulden,
terwijl zooals in verband met de nieuwe
wettelijke bepalingen begrijpelijk is, ook
de rijwiel'belasting 130 duizend gulden
minder opbracht.
Uit zegelrecht werd 3 ton minder ont
vangen, maar bovenal lieten de successie
rechten het weer leelijk liggen door een
millioen minder in de rijkskas te brengen.
Over de eerste drie maanden van het
jaar 1928 hoeken deze posten nu reeds een
achterstand van circa 4 millioen.
Beter ging het met de dividend- en tan
tièmebelasting; de hoogere opbrengst is
meer dan 4 ton. Ook de invoerrechten lie
pen met 4 ton omhoog, waardoor een voor
sprong in de eerste drie maanden van f 2
millioen is vorkregen.
Over de eerste 3 maanden is in totaal
f 1,3 millioen minder binnen gekomen dan
het, vorig jaar.
In het wegenfonds kwam in Maart
f 163.253,77 binnen, voor wegenbelastin
gen f 332.142,75, zijnde 90 pot. der wer
kelijke opbrengst voof rijwielbelasting.
Het eeuwfeest ie Weesp.
Hen borstbeeld van G. J- van
Houten onthuld.
De zorg voor het personeel.
Gistermorgen hadden zich de vennoo-
ten, die samen de firma G. J. van Hou
ten en Zonen vormen, benevens vele
autoriteiten, w.o. de minister van Arbeid,
de heer Slotemaker de Bruine, de Com
missaris der Koningin van Noord-Holland,
de heer Roëll en de burgemeesters van
Weesp en Weespercarspel, in de groote
hal van het administratiegebouw der'firma
te Weesp verzameld, waar het jn marmer
uitgevoerde borstbeeld van dien uitvinder
van het cacaopoeder, den heer Goenraad
Johannes van Houten, zou worden ont
huld.
Het woord werd gevoerd door den heer
D. J. van Houten Sr., Mevr. Mesdag
Maxwils, eon kleindochter van den uit
vinder, die het borstbeeld onthulde, Mi
nister Slotemaker de Bruine, de burge
meester van Weesp; en namens da firma
door den heer G- van Mesdag, die o.a.
meedeelde, dat de pensioenregeling voort
aan niet meer afhankelijk zal zijn van den
goeden wil of van den gang van zaken
van de firma, doch zal zijia een pensioen-
verzekering, geslO'ten bij een solide maat
schappij!. Voor ieder deelnemer in deze
pensioenregeling zal een polis gesloten
worden, waarmede met de jaren van
werkzaamheid een pensioen opgebouwd
wordt, dus een verzekerd pensioenbodrag,
dat van jaar tot jaar aangroeit en met
een groot aantal dienstjaren zoodanig kan
