No. 165
Vrijdag 13 April 1928
42e Jaargang
JkrWsAMANDELTJES-
PUDDING
Hofberg Orgels
I
A. S. J. DEKKER - GOES.
Mei 1928.
EERSTE BLAËÜ
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie.
van den heer
:RSE aan den
nweg (Zaaihoek
gen zal worden
s Marrlepaard.
ersknechi
ulshoudsier,
enstmeisje
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
HET MOOISTE. 2
V
ng
t flO hosts, aubg.
tn deze zaak, die
naar bet Hof ver-
ege, opnieuw recht
op.
rgiftiging. He
"dear veroordeelde
'ieuwbrug bij Hee-
tot moord op
gevangenisstraf.
l, die er van v«r-
hebben verstrekt,
moest dooiden, is
;ebrek aan bewijs,
jeëischt.
etaanslag te
e Maastricht heeft
acht van het doen
itpatronen bij twee
ov. j.I., vrijgespro-
vast te staan dat
ben gehandeld, en
tweeën de stoffen
gevaar, als patro-
id ontploffen, moet
ladigheid dan aan
«den.
ieder 6 jaar gev.
ter beroep gegaan.
penning me es-
otterdam heeft den
en koopman, die
ren 1923 tot 1927
i de Vereeniging
mderwijs ruim 12
bben verduisterd,
eermalen gepleegd
ïgenisstraf veroor-
rteeren.
Notaris PAAP.
NG van den
lagerswlnkel,
a.s. n.m. 4 uur.
aad strekr
70 ct. de kilo.
80 ct. de kilo.
nd, A. C. BROUWER,
ke (W.)
:n Varkensvleesch
per kilo. Vet Spek
ek 80 ct., Bladreuzel
Voorh. Schapenvl.
Vlasmarkt, M'burg.
leden ter overname
UeeschhouwerlJ
(slagerij,
te Rotterdam. Mo-
irieven No. K 0,
53, Rotterdam.
OOP:
efelljke Woning
n achtertuin,
en nieuw gebouwd,
age, aan de Nieuwe
op 't gebruik.
EENAKKER Hz.
een Koe,
5e kalf.
'TEL, Oostkapelle.
;O0P:
UW Hm, Weit»
sneden de 18 jaar,
Serooskerke (W.)
terstond in dienst
dsdienst, bij
iHOUWENAAR,
it gezin (met de
BrievenG. W.
le Middelland
en,
k met Mei
Meid
JAC. FRANCKE,
rke.
ling zoo spoedig
ihoudster
>E VOOGD. E 34,
g. g. als
luishouding,
nderen zijn. Adres
Boekhandel
DUX. Middelburg.
a
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZU1DEMA.
dureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f 3.
Losse nummersf 0.35
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, e!ke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting
Hernieuwde samenwerking?
In de rede, waarmede Mr J. Schokking
gisteren de jaarvergadering van de Chr.
Historische Unie opende werd ook ter
sprake gebracht het herstel van de nor
male parlementaire verhoudingen en de
mogelijkheid van hernieuwde samenwer
king van de rechtsche partijen.
Mr Schokking deed dat, zooals dat zijn
gewoonte is, op de meest voorzichtige
wijze. Hij is niet gewoon zich onnoodig
bloot te geven.
Tocb ligt er in wat de Chr. Historische
redenaar opmerkte, wel een vingerwijzing
omtrent de richting waarin hij wenseht te
sturen.
Op de vraag, wat voor een Kamnet
straks zal moeten optreden, gaf hij ten
antwoord, dat het niet in de^eerste plaats
de roeping der partij is, zich daarover uit
te spreken. Door zich teveel bezig te hou
den met de vraag, wat straks na de ver
kiezingen gebeuren moet, zou zoo licht
het eigenlijke doel van de partij verzwakt
of vertroebeld worden.
Een rechtstreeks antwoord op de vraag
in welke richting inzake de samenwer
king van partijen tot het vormen van een
parlementaire meerderheid gestuurd moet
worden, werd dus niet gegeven.
Alleen werd opgemerkt, dat indien er
sprake komt van deelneming van de
Christelijk-Historischen die zich daar
toe geroepen, niet aan hunne verantwoor
delijkheid zullen onttrekken aan de
vorming van een kabinet, dit eerder het
geval zal zijn in den gedachtengang van
een combinatie van de drie vroegere
rechtsche groepen, dan van eenige andere.
Voorzichtiger kan het al niet.
Er wordt niet gezegd, dat de Chr. His
torischen (herstel van de samenwerking
wenschen.
Er wordt ook niet gezegd, dat zij daar
op zullen aansturen.
Neen, Mr Schokking plaatst de Christ.
Historischen in een meer 1 ij d e 1 ij k e po
sitie.
Wanneer op hen tot de vorming van
een Kabinet een beroep wordt gedaan, dan
zullen zij zich meer aangetrokken gevoe
len tot een combinatie van de drie vroe
gere rechtsche partyen dan van eenige
andere, omdat daar, in algemeenen zin,
een reëele basis is voor wetgevenden ar
beid en omdat aan een groepeering naar
geestelijken grondslag de voorkeur moet
worden gegeven.
Nogeens, voorzichtiger kan het al niet.
Maar voor wie Mr Schokking van nabij
kent en weet hoe deze staatsman gewoon
is, zich uit te drukken, is het duidelijk,
wat hier bedoeld wordt.
De Chr. Historischen, dat is de korte
rede van de ietwat duistere zin, zijn in het
algemeen tot een nieuwe samenwerking
bereid.
Een bekentenis.
Aan den leider der Soa Demi. Kamer
fractie, den heer ALbarda, kan de eer niet
worden onthouden, dalt hdjj op het con
gres bij de bespreking van de mobilisatie-
voorstellen, zeer juiste opmerkingen heeft
gemaakt.
Hij begon met er op te wijzen, dlajt
men het vraagstuk van het militairisme
niet met een lenze of een coipgrels kam
oplossen. Het woord ontwapening, zoo
betoogde hij, geeft een doel aan, meer
met. De oplossing moet na ernstig em
ctiep onderzoek worden gevonden.
Daarmee was alvast de tot nul toe
gevolgde tactiek van de S.D.A.P'., die
e massa meer .dan eens voor eenziMigel
^AA°nw l0lntw;aP™i?g liet demonstreren,
vóór het noodzaikelijfe geachte ernstig en
diepgaand onderzoek was ingesteld, ver
morde el d.
Daarmee was het demagogische en het
misleidende van de tot heden gevolgde
handelwijze duidelijk in het licht gesteld.
Immers mplaats van op het ingewikkel
de em de groote beteefcenis van dit vraag
stuk de aandacht te vestigen, en tot
bestuideiermg daarvan op te wekken, heb
ben de Soa D'em. leiders steeds gedaan
alsof het hier de meest eenvoudige zaak
van de wereld gold, een kwestie die in de
eerste de beste volksmeeting met wat
grootte woorden em applaus kan worden
afgedaan.
Of de goedgeloovige massa ook is en
wordt bedrogen.
Nationale onafhankelijkheid.
Er is een tijd geweest, ,dat van goc.
Democratische, zijde gespot werd met de
begrippen vaderland en vaderlandsliefde.
Wat, vaderland, zoo heette het dan:
MET GRATIS GRENAD/NESA JS
EEN HEERLU K NA GE RECHT
PUD DIN GEA BRlEKCHk&~ POXj&LK. GR ON INGE N
jwaar ik het goeid heb, Üaar is mijin
vaderlandf
Niet op hét nationale, maar op het in
ternationale .moiest de nadruk worden ge
legd. t
Maar nu' kwam de heer Albarda met
de ietwat verrassende verklaring: Wrji
hechten aan nationale onaf-
ha nk e 1 ijlkh ei d groote waarde.
Eat is dus precies hetzelfde standpunt
als in 1914 door pnza Regeering werd
ingenomen.
Daarom werd de mobilisatie gelast en
werd alles gedaan wat mogelijk was om
ónze neutraliteit en onafhankelijkheid te
bewaren.
Het deed goed te zien, dat, na al da
groote woorden die we den laatsten tijd
van die zijlde hebben kunnen hooren,
de leider van de Soc. Dem. Kamerfrac
tie en het congres sprak hem niet
tegen zich op hetzelfde standpunt
plaatste.
Natuurlijk volgt daaruit, dat al het ge
roep iom eenzijdige ontwapening enz. maar
larie is, en dat dergelijke leuzen alleen
worden aangeheven, .om een zeker deel
der kiezers te behagen.
De nationale onafhankelijkheid een
groot goed.
Daaruit volgt, dat 'het ook de moeite
waard moet zijn dat „groote goed" met
gepaste middelen te beschermen.
De Oceaan-vliegtocht.
Gistermiddag werd medegedeeld, dat het
Duitsche Ooeaamvliegtuig de Bremen het
laatst gezien is op ongeveer 880 mijl ten
W. van Ierland, zijn weg in rechte lijn ver
volgend. De uursnelheid in de eerste 1 Vi
uur bedroeg 95 mijl.
Bovenstaand bericht is van 3 uur 30.
Ruim een derde deel van den tocht over
het water was toen reeds volbracht.
Wanneer het weer meewerkt, kan de
Bremen vanmiddag op het vliegveld hij
New York aankomen.
De Iersche kolonel Fitzmaurice ver
klaarde aan een correspondent van de
Evening Standard: „Ik neem als chef van
de Iersche luchtmacht aan deze onder
neming deel om de Iersche luchtvaart te
bevorderen. Ierland is door zijn geografi
sche ligging voorbeschikt om bij de ont
wikkeling van het luchtverkeer een steeds
belangrijker rol te spelen".
De Amerikaansche gezant bij den Ier-
schen Vrijstaat was eveneens bij bet ver
trek tegenwoordig en sprak de hoop uit
dat de dappere vliegers veilig den overkant
zouden bereiken. Met een handdruk en na
een omhelzing der echtgenooten, die zich
erg dapper hielden, zette Koehl den motor
aan, wipte naar binnen en vertrok.
Hef spoorwegongeluk te Parijs.
Sinds de catastrophe onder het viaduct
van BatignoHes wae, Parijs verschoond ge
bleven van groote spoorwegrampen.
Woensdagmiddag werd Parijs plotseling
opgeschrikt door de snel-verbreide mare,
dat onder de brug Cardinet, juist waar de
lijnen, die naar de gare du Nord leiden
onder den drukken Boulevard Barries
doorgaan, twee treinen op elkaar waren
geloopen. Het duurde niet lang, of men
wist dat er vele gewonden waren en ook
dooden, van welke laatste het aantal in
den avond tot 16 steeg.
Juist toen een omnihustrein voor
Amiens de gare du Nord had verlaten en
snelheid begon te krijgen, kwam een trein
uit de banlieue van Gonesse naar de Gare
du Nord met volle vaart binnenstoomen.
De machinisten van beide treinen merk
ten, zoo spoedig ze in de bocht elkander
konden bemerken, dat heide treinen zich
op dezelfde lijn bevonden. Ze hebben bei
den getracht te remmen en de kracht om
te werpen, doch een botsing was onvermij
delijk. Machinisten en stokers konden na
het remmen bijtijds van de locomotieven
springen, doch beide treinen schoven in
elkaar. De beide machines waren half ge-'
keerd in elkaar geschoven en de eerste
wagons geheel gekanteld en opeen gesta
peld.
Van den banlieue-trein was de bagage
wagen totaal versplinterd en de treinchef
gedood. De volgende 3e klasse-wagen was
voor meer dan de helft verbrijzeld. Van
den trein van Amiens was de bagagewa
gen omvergeworpen, doch de wagon le en
2e klasse omgekanteld in den wagon van
den banlieue-trein geschoven, waarbij de
le klasse compartimenten verbrijzeld wa
ren.
Van de reizigers in dat rijtuig bleken er
vier, verschrikkelijk verminkt nog te le
ven. De overige rijtuigen waren alle be
schadigd en gederailleerd.
Waar het onheil omstreeks 2 uur plaate
greep, op het oogenblik, dat de drukke
banlieue-treinen uit verschillende richtin
gen binnenreden, was het wonder dat de
radeloos wegvluchtende reizigers niet door
andere treinen werden gegrepen. De sein
huizen hadden echter onmiddellijk alle
signalen dicht geworpen en de verschil
lende lijnen geblokkeerd, zoodat het gehee-
le emplacement werd stil gelegd en ook
voorkomen werd, dat treinen uit de Gare
du Nord vertrokken.
Op het algemeen noodsein hadden alle
brandweerkazernes haar reddingsbrigades
doen vertrekken, terwijl ook van de Gare
du Nord de reddingsmanschappen onmid
dellijk op de plaats der ramp tegenwoor
dig waren.
Daar het groote hospitaal Lariboissière
juist achter de plek van de catastrophe
ligt, had de ontruiming met groote snel
heid plaats:
Van de 33 gewonden zijn er 18 in zeer
ernstigen toestand. De meesten zijn bewo
ners van de^banlieue of van Parijs. Het
eerste lijk je,"dat uit een verbrijzelden wa
gon werd gehaald en herkend werd, was
van een baby van twee maanden, waarvan
de moeder ernstig gewond werd.
Communistische organisatie in Litauen
ontdekt.
Een communistische organisatie werd
te Kofno ontdekt; 9 personen werden ge
arresteerd en er is beslag gelegd op een
massa propaganda-materiaal.
De mislukte aanslag op den koning van
Italië.
In verband met den mislukten aanslag
op den Koning van Italië (zie onder
telegrammen in ons voriig nummer) heeft
de prefect van politie onmiddellijk een
onderzoek ingesteld. Tevens zijn talrijke
rechercheurs uit Rome naar Milaan ver
trokken. Die burgemeester van Milaan
heeft een beloioming van 100.000 lire uit
geloofd voor hem, die de schuldigen aan
wijst of inlichtingen verstrekt, die tot d'e
ontdekking der schuldigen leiden.
Het aantal dooden, tengevolge valn de
ontploffing, bedraagt 15, daar een der
soldaten in het ziekenhuis is overleden.
Men gelo'oift dat de aanslag op de vol
gende wijlze voorbereid werd: Die straat
lantaarns hebben op ongeveer 1 M. hoogte
een deurtje, dat makkelijk te openen is.
De misdadigers, vermomd als beambten
van de electriciteitsmaatschappij, zullen
gedaan hebben of zij de lantaarn repa
reerden en toen de helsdhe machine, die
van een uurweifc voorzien was, in de
opening weggeborgen hebben.
Do aanslag 'had plaats eenige minuten
na de aankomst van den Koninklijken)
stoet op het Juilius Caesar-plein, juist
vóór den ingang van de tentoonstelling.
Het plein was propvol menschen. D© doo
den en gewonden zijn meerendeeils vron-
wen en kinderen. Het zijn vooral de wrak
stukken van den lantaarnpaal, welke met
geweld rondgeslingerd werden, die de
meeste slachtoffers gemaakt hebben.
Het feit, dat de Koning onmiddellijk
naar de jaarbeurs ging, heeft hem het
leven gered. Na d'e opening van d'e 'jaar
beurs, begaf de Koning zich naar het
ziekenhuis om de gewonden te bezoeken.
Geen aanslag op Mussoiini.
Stefani spreekt het bericht tegen, vol
gens hetwelk een bom werd gevonden
op de spoorlijn waarlangs 'dei trein van
Mussolini pasiseeren moest.
Voor 1 millioen suiker verbrand.
Volgens een bericht uit Havanna is
door een brand in een aan een Ameri
kaansche maatschappij toebehoorende o-p-
slagplaats een hoeveelheid suiker ter
waarde van 1.000.000 dollar verbrand.
Buiktyphus In Albanië.
Naar ;uit Belgrado gemeld wordt, is
op het ministerie van buitenlandsche za
ken aldaar bericht ontvangen, dat in het
Hasjka-district in Albanië buiktyphus is
uitgebroken. Het geheel-e district is cup last
van de overheid geïsoleerd. Op verschil
lende plaatsen zijn ook gevallen van maiis-
vergiftiging voorgekomen.
Korte berichten.
Naar de Duitsche bladen melden, is
in de afwikkeling van het proces tegen de
Duitsche ingenieurs, die in het Donetzbek -
ken zijn gearresteerd, wederom vertraging
ontstaan, doordat- de dagvaarding nog niet
is opgesteld. Nadere mededeelingen ziju
pas na Zondag a.s. te verwachten.
Het vliegtuig van den dienst Brussel
Londen, met 7 passagiers aan boord,
moest een landing maken hij Orpington in
Kent wegens het slechtè weer. De reizigers
zetten de reis per auto voort.
T® Erfurt zijn bij het schoonmaken
van een onderaardschen gashouder 3 ar
beiders bedwelmd. Twee hunner, 2 broe
ders, zijn overleden; de derde verkeert in
levensgevaar.
Op last, der justitie werden op Korea
in Seoel en andere steden communisten
•gearresteerd. De organisatie Jong Korea
te Seoel is ontbonden.
Gistermiddag -zijn in de Saksische
metaalindustrie 250.000 arbeiders uitge
sloten.
De Rudolphstichting.
Woensdag had te Utrecht de vergade-
ring plaats van het Suppletiefonds „De
Glindhorst", onder leiding van den heer
W. Korvinus. Besloten werd het saldo
der kas gedeeltelijk aan de Rudolphstic-h-
ting, gedeeltelijk aan een nieuw op te
richten Suppletiefonds af te dragen, en de
werkzaamheid van dit suppletiefonds te
beëindigen.
Onder leiding van den voorzitter van
de Rudolphstichting, den heer J. J. C. van
Dijk, werd do-or de aanwezige Diaconieën
thans tot oprichting van een suppletie-
fonds De Rudolphstichting besloten, met
het beperkte doel, bijstand aan Diaco
nieën der Geref. Kerken te verleenen
in de verpleegkosten van aan hun z.org
toevertrouwde jeugdige personen die in
de Rudolphstichting worden verpleegd.
Tot bestuursleden werden gekozen, de
heeren W. Korvinus, Haarlem; J. Rei-
nink, Harderwijk; W. Zwartsenberg, Gro
ningen; W. J. Jungerius, Delfshaven en
W. Boot, Delft.
De Diaconieën der Geref. Kerken zullen
worden uitgenoodigd dit suppletiefonds
te steunen.
Ir Joh. Krap.
Morgen viert de heer Joh. Krap te
's Gravenhage, lid van de Algemeene Re
kenkamer, oud-lid van de Tweede Ka
mer, van Ged. Staten van Zuid-Holland,
en van den gemeenteraad van 's Graven-
'hage, zijn zeventigsten verjaardag.
Begrooting Ned.-lndië.
Aan de memorie van antwoord op het
voorl. verslag der Eerste Kamer over de
Indische begrooting is het volgende ont
leend:
Beleid Gouverneu r-G e n e r a a 1
De indruk, dat in het bijzonder het oor
wordt geleend aan die elementen onder dë
ïnlandsc'he bevolking, die een vijandige
houding aannemen tegenover het Neder-
landsch gezag, is volstrekt onjuist. Te be
treuren is, dat op idit punt de bedoelingen
der regeering zoo konden worden misver
staan als uit de in het verslag aangehaalde
woorden van een Volksraadslid spreekt.
Het in diens uitspraak opgesloten verwijt
is door de Indische Regeering bij herha
ling in het openbaar afgewezen.
Ten krachtigste verwerpt de minister
de meening van eenige leden, als zoude het
optreden van -den Gouverneur-Generaal
voeren tot een opstoken tegen het beste
deel der Europeanen, te weten tegen die
groep, die hard werkt en zorgt voor de
aantrekkelijkheid van Indië voor vreemd
kapitaal.
Wanneer de G. G. aan alle d o o d v o n-
n i s s e n,_ uitgesproken over personen, die
bij de communistische onlusten betrokken
waren, principieel zijn goedkeuring had
onthouden, zou hij aan het recht van gra
tie een onjuiste, immers met de bedoeling
Binnenland.
Te Goes wordt een rusthuis voor ouden
van dagen gesticht.
Jaarvergadering der Chr. Hist. Unie. Dr
Schokking over den politieken toestand.
De Engelsche minister Chamberlain in ons
land gearriveerd.
Minister v. d. Vegte bezocht gisteren Zee
land.
Het Chr. Nat. Vakverbond besloot zich af
te scheiden van den Werkloosheidsraad
en publiek aan te dringen op spoedige
behandeling der Ziektewet.
Buitenland.
Bijzonderheden over den aanslag op den
Koning van Italië.
Geen aanslag op Mussolini
De vliegtocht over den Atlantischen Oce
aan.
Nadere bijzonderheden over het spoorweg
ongeluk te Parijs.
van den wetgever strijdige, toepassing heb
ben gegeven.
Op buitenlanders, die Indië be
zoeken met aan het landsbelang vijandige
bedoelingen, wordt, zeer streng toegezien.
De op de ineenstorting van de
communistische organisaties
gevolgde verhoogde activiteit van de
hoofdleiding der partij Sarekat Islam
heeft aanstonds de aandacht gehad van de
Indische regeering. In September j.I. heeft
de waarnemend adviseur voor Inlandsche
zaken tot den heer Tjokro Aminoto een
ernstige waarschuwing gericht en dezen
erop gewezen, dat er een groot wantrou
wen was ontstaan tegen de door die partij
gevolgde wijze van ageeren en propaganda
voeren, en dat er niet veel meer zou be
hoeven te gebeuren of zeer ingrijpende
maatregelen zouden tegen de vereeniging
of hare leiders worden genomen. Deze dui
delijke wenk zal, naar vertrouwd mag
worden, zijn uitwerking niet gemist heb
ben.
Waar sommige leden als hun meening
te kennen gaven, dat de oorzaken der
plaats gehad hebbende onlusten voor een
groot deel in het land zelf zijn te zoeken,
verwijst de minister naar het sedert de
vaststelling van het verslag aan de Staten-
Generaal toegezonden gedrukte commissie
rapport betreffende Sumatra's Westkust.
Dit rapport geeft naar zijn gevoelen aan
de meening van bedoelde leden geen steun.
Ten opzichte van den rechtstoestand der
oud-gepensionneerden wordt o.
m. het volgende opgemerkt:
Ten aanzien van het in rekening bren
gen van diensttijd voor pensioen was bet
oude reglement in sommige opzichten voor
belanghebbenden nadeeliger, in andere
evenwel voordeeliger dan het tegenwoor
dige. Daargelaten dus nog het bezwaar om
aan het nieuwe reglement een verder te
rugwerkende kracht te verleenen dan bij
de vaststelling daarvan is geschied, is be
paaldelijk niet in te zien, dat dit om bil
lijkheidsredenen zou moeten geschieden
ten aanzien van een deel der nieuwe pen
sioenvoorschriften, terwijl door toepas
sing van het geheele reglement op de oud-
gepensionneerden velen hunner benadeeld
zouden worden.
—m
Het overwerk op „De Schelde".
Gisteravond werd wederom een korte
vergadering gehouden door de arbeiders
der afdeeling scheepsbouw op „de Schel
de" in het Concertgebouw, na afloop van
den gewonen werktijd. Er waren naar
schatting weder een 600-tal arbeiders aan
wezig. 1
De vergadering stond onder leiding van1
den heer Van Spanning, van den mo
dernen bond. Deze deelde aa. mede, dat
de zaak deize-ii middag een wending heeft
genomen, welke het noodig maakte weer
bij elkaar te komen. D»r de bazen uit
de afdeeling scheepsbouw is n.l. heden
middag aan een groep arbeiders de op
dracht gegeven om over te werken, met
de waarschuwing, dat men zich wa'chten
moest voor de gevolgen bij weigering.
De he-er Spanning vroeg nu ar er onder
de 'aanwezigen waren die zulk een op
dracht hadden ontvangen en geweigerd
hadden. Het bleek, dat slechts enkelen
de opdracht hadden aanvaard en aan'
het werk waren gebleven. Het overgroota
deel had geweigerd over te werken.
Dit feit werd met geweldig applaus
begroet.
Uit de vergadering werd een motie
voorgesteld om, ingeval door het weigeren
van overwerk slachtoffers zouden vallen,
