No. 163
Woensdag 11 April 1928
42e Jaargang
Binnenland.
Buitenland.
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R, ZU1DEMA.
iureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.
Losse nummersf0.05
Prijs der AdvertentlBn:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting
van Qu&bec naar Montreal zakten te Dru-
mondville door een brug, doordat deze
doior bet water was ondermijnd. Een aan
tal passagiers werd licht gewond. Twee
treinbeambten worden vermist; men ver
moedt dat zijl verdronken zijn.
De crisis in Roemenië.
De „Voss. Z,tg." verwacht op gronH
van „speciale inlichtingen" zeer ernstige
politieke gebeurtenissen de eerstvolgend®
weken in Roemenië. Het plan zou zrjin, 'n
soort tegenregeering uit te roepen op
het Alba-Julia-congres, dat door ongeveer
300.000 boeren zal worden bezocht.
Daarna zou' men een opmarsch naar
Boekarest ondernemen, naar het model
van den fascisten-opmarsch naar Rome.
In een vergadering te Clrajava ver
klaarde generaal Averescoe, dat het ai-
treden der regeering Spoedig verwacht
kan worden.
Een militaire opstand in Venezuela.
Zaterdag is in de Venezulaansche hoofd
stad een militaire opstand uitgebroken,
welke echter blijkens een mecledeeling
der regeering spoedig was onderdrukt.
Be muitende troepen begaven zich, na
twee officieren te hebben gedood, die
loyaal wenschten te blijlven, naar de mu
nitiemagazijnen bij de 'kazernes van San
Carlos. Het bericht van den opstand was
hun reeds vooruitgegaan en toen zij bij de
kazernes aankwamen, kregen ^ijl de volle
laag, tengevolge waarvan een aantal mui
ters gedood of gewond werden, waarna
de overigen gemakkelijk konden worden
gearresteerd.
De Communistische actie in Japan.
Volgens een officieel rapport zijto. de
jongste arrestaties het gevolg geweest der
ontdekking van een samenzwering, die tot
doel had de oprichting van een commu
nistische associatie, met 'het doel om
„volkomen het sociale stelsel te wijzi
gen van het Japanscha keizerrijk" en om
opiuiende literatuur te verspreiden over
het land tijdens de verkiezingen.
Tegen. 150 gevangenen zijd reeds ver
volgingen ingesteld. Men gelooft dat er
nog 300 personen aangeklaagd gullen wor
den. t
Verklaard wokdt, dat de beweging een
grooten .omvang nam ten gevolge van den
terugkeer uit Sovjet-Rusland van 'leiders,
die in de vechtmethodes waren ingewijd
door de hoofden der derde Internatio
nale".
De beweging was zeer goed georgani
seerd. Studenten en professoren verleen
den hun steun.
D'e regeering is voornemens zekere pro
fessoren te ontslaan, dia communistische
sympathieën aan den dag gelegd hebben
én de groep voor sociale studiën, door
studenten opgericht, te ontbinden.
aangebracht. Voorta'an zal hij alle dagen
drie maal luiden, om zeven uur 's och
tends, twaalf uur en zes uur 's avonds',
ter eere dor 400.000 gesneuvelden van
Verdun.
Invoering Zomertijd.
Het Eerste Kamerlid, de heer Polak,
heeft aan den minister van binnenlaDd-
sche zaken en landbouw gevraagd:
Erkentelijk voor 's ministers antwoord
op de vragen ten opzichte van het tijd
stip van aanvang vpn den zomertijd hier
te lande, veroorlooft ondergeteekende zich
'Zijn Excellentie de volgende suppletoir®
vragen te stellen.
I. Welke bijzondere eigenschappen,
eigenaardigheden, of belangen heeft de
Nederlandsche landbouw, die dezen on
derscheiden van den landbouw in België,
Frankrijk en Engeland, zoodat hier te
lande onmogelijk zou zijn, wat ginds mo
gelijk blijkt te wèzen?
II. Is het aantal spoorwegverbindingen
met Duitschland inderdaad belangrijk
grooter dan dat met België, Frankrijk en
Enigeland? Wil 'Zijn Excellentie daarom
trent cijfers geven?
III. Is het aantal spoorwegverbindingen
van 'Nederland met Duitschland grooter
dan dat van België en van Frankrijk met
dat land?
IV. Zoo neen, waarom kan dan in Bel
gië en Frankrijk de zomertijd ongeveer
teen maand vroeger aanvangen dan hier
.te lande?
V. Waarom kan hier te lande de zomer
dienst niet aanvangen tegelijk met den
aanvang van den zomertijd in België en
Frankrijk, zoodat omwerking van de win-
terdienstregeling onnoodig wordt?
Nederland en België.
Op de vragen van het Eerste Kamerlid
den heer de Savornin Lohman betreffende
mededeelingen van den Belgischen Mi
nister van Buitenlandsche Zaken in den
Senaat in zake nieuwe voorstellen aan
België heeft minister Beelaerts van Blok
land geantwoord, dat het voor de hand
ligt, dat het standpunt der Regeering te*
genover de Belgische quaestie na de ver
werping van het verdrag van 3 April
1325, aam welk standpunt bijl verschillende
gelegenheden volle openbaarheid is get-
geven, ook ter kennis van de Belgische
Regeering is gebracht. Diit is mondeling
geschied; schriftelijke Verklaringen zijn
niet afgelegd.
Bij zijn in den Senaat gehouden rede
voeringen op 21 en 23 Februari 1.1. kan
de Belgische Minister van Buitenlandsche
Zaken niet dan op bedoelde mededeelin
gen het oog hebben gehad.
V De schoolartsen.
Aan het schoolartsen-vraagstuk worden
in „De Magistratuur" enkele beschouwin
gen' gewijd, die zeker overweging ver
dienen.
„Op dit oogenblik aldus bedoeld
orgaan wordt het instituut van de
schoolartsen, nogal op den voorgrond ge
schoven en men doet dit op zulk een
onomwonden manier, dat zelfs onze po
litieke clair-voyances blijkbaar daardoor
worden misleid. De voorstanders schui
ven bij de verdediging de gevaren die
aan onvoldoende school-hygiëne zijn ver
bonden op den voorgrond; wijizen op aller
lei zegeningeij voor de volksgezondheid
die te wachten zijn aan medische con
trole en spreken heelemaal liefst niet
van het addertje van de Staatsbe
moeiing, waardoor zij dit heil der mensch-
heid willen bereiden.
En toch aan het einde van dezen weg
die met groote voorzichtigheid, voetje
voor voetje, wordt afgelegd, staat de
dwangfiguur van den socialistischen
Staat, waarin voor persoonlijke vrijheid
geen plaats kan zijn.
0! er dan geen aanleiding bestaat, zich
over de vraag, of ten opzichte van het
schoolhygiënisch toezicht geen verbete
ringen zijn aan te brengen, eens t.e be
zinnen! Ik zou deze vraag niet gaarne
ontkennend beantwoorden. Doch tijdig
moet hierbij worden gezorgd, dat we ook
weer met dit belang niet verzeilen in
de wateren van de Staatsregeling.
Indien het noodig mocht blijken, spe
ciale organen voor dat toezicht in het
leven te roepen, dan moet dit geschie
den via onze eigen schoolorganisaties."
„In onze gelederen wordt als voorwaar
de van onderwijs-vrijheid nog steeds de
eisch gesteld, dat we zullen krijgen ons
eigen schooltoezicht. Zou het niet zaak
zijn te trachten thans te zorgen, dat het
hygiënisch toezicht niet in handen van
den ambtenaar terecht komt?"
Het komt ons voor dak hier enkele
juiste opmerkingen worden gemaakt.
De beteekenis van de schoolartsen
wordt naar onze overtuiging, althans voor
het platteland en de kleinere steden zeer
sterk overdreven. Alleen daarom is een
zekere voorzichtigheid, mede in verband
met den slechten financieelen toestand
van provincie en gemeenten reeds ge
boden.
Maar meent men dat in deze richting
iets gedaan moet worden en dat ook
onze scholen van het ..goede dat er in
dit toezicht kan schuilen moeten profi-
teeren, laat er dan tenminste gezorgd
worden,' voor een eigen inspectie.
De staatshulp, die, zooals terecht is
opgemerkt, in zijne consequenties moet
leiden tot staatsdwang, moet hier worden
afgewezen.
Aan de zucht die ook bij dit vraag
stuk tot uiting komt, om de invloeds
sfeer van den Staat uit te breiden, moet
met beslistheid weerstalnd worden gebo
den.
De persoonlijke verantwoordelijkheid
moet inplaats van verzwakt, worden e e -
sta'ald.
Een incident bij een parede.
Volgens de te Gent verschijnende R.K.
courant Le Bien public, is het thans
uitgemaakt, dat de infanterist P;iérart, die
tijdens de parade van het garnizoen aldaar
op den verjaardag van Koning Albert
zijn geweer wegwierp in de richting van
don divisie-generaal, tot de communisti
sche groep behoorde. Bij! een huiszoe
king door het militair parket gedaan,
zouden belangrijke documenten ontdekt
en tevens het bewijs gevonden zijn, dat
piérart op geregelde tijdstippen door mid
del van cheques geld uit Moskou afkom
stig zou Hebben ontvangen.
Communistische partijdag.
Tijdens de Paaschdagen is to Berlijn
de zevende partijdag der communistische
aibeiderspartij gehouden, die door gedele
geerden uit alle deelen van Duitschland
bijgewoond werd. Het kwam tot herhaal
de botsingen met de politie. Verscheidene
bezoekers van den partijdag droegen op
zichtbare wijze dolken en messen, die de
polite- hun afnam. Br hadden verscheiden©
arrestaties plaats.
Overstroomingen its Canada.
In de provincie Quebec zijd groote over
stromingen veroorzaakt door het losko-
men van heit ij's. In de Chaudiere-rivier
zijd twee mannen verdronken. De rivier
steeg plotseling en sloeg de bedde mannen'
met hun voertuig van de brug. Die loco
motief en de bagagewagen- van een trein1
Korte berichten.
Met de Paaschdagen hebben 420.000
Berlijiaers de hoofdstad verlaten voor het
deen van ..uitstapjes. Niettemin is het
verkeer in de stad en naar de buiten
wijken ook buitengewoon groot geweest.
Op den eersten Paaschdag hebben de
openbare verkeersmiddelen 3.600.000 rei
zigers vervoerd en den volgenden dag
4.200.000.
De Rus Zoebkoff heeft Venders
verlaten, met bestemming naar het groot
hertogdom Luxemburg, waar zijn echtge
noot©, prinses Schaumburg Lippe, zus
ter van den ex-keizer Wilhelm, hem eerst
daags zal gaan volgen.
Hoewel voor Leipzig een afzonder
lijke loonregeling bestaat, zal ook dit in
dustriegebied bij de uitsluiting van
de Saksische metaalbewerkers
worden getroffen. In totaal zullen onge
veer '200.000 arbeiders worden uitgeslo
ten. Officieel is de* uitsluiting nog niet
afgekondigd.
Bij' het station Zurich ;s em trein
op een ploeg arbeiders, die werkzaam
heden aan de rails verrichtte, ingereden.
Drie arbeiders werden do-or de locomotief
gegrepen en gedood.
Ds metaalbewerkers te Hamburg zijn
gistermorgen in staking gegaan, nai-
dat de arbitrale uitspraak door de arbei
ders was verworpen.
Aan het Berliner Tageblatt wordt
uit Moskou gemeld, dat een bijzondere
Sovjet-commissie zich naar Frankrijit, Ita
lië en Duitschland zal begeven om inrich
tingen te koopen voor de eerste groote
margarine fabriek, die in Rusland
en wel te Petersburg zal worden opge
richt.
Met de Paaschdagen luidde voor het
eerst de zware klok, de „Bourdon de la
Victoire", die onlangs in het nieuw ge
bouwde Doodenhuis van Douaumont is
Nederland en Amerika.
Naar gemeld wordt, hebben de regeerin-
gen van de Vereenigde Staten en van de!h
staat Californië haren dank betuigd voor
de deelneming waarvan de Nederlandsche
regeering heeft doen blijken naar aanlei
ding van de ernstige overstraomingen,
die onlangs in genoemden staat hebben
plaats gehad. i
Rijkssubsidie voor Landb'ouw-
H u i s h ou d o n d e r w ij s.
Op de vraag van den heer v. d. Heuvel
betreffende mededeelingen van die voor
schriften, welke gelden voor het verkrij
gen van subsidie ten behoeve van het
landbouwhuishoudonderwijs, heeft de mi
nister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen het volgende geantwoord:
De voorschriften voor het verkrijgen
van Rijkssubsidie ten heihoeve van het
landbouw-huishoudonderwijis, dat een on
derdeel van het nijverheidsonderwijs uit
maakt, zijn opgenomen in de artikelen
25 tot en met 27 der Nijverheidsonder
wijswet, de daarop steunende algemeene
maatregelen van bestuur en ministerieele
beschikkingen. Voor het minimum aantal
leerlingen, dat een nijverheidsschool moet
bezoeken, wil 'deze voor Rijkssubsidie in
aanmerking komen, ziji verwezen naar de
beschikking van den Minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen van 23
April 1926, nr. 4010, afdeeling Nijver
heidsonderwijs.
Dtr Scheurer.
D'e toestand van het lid der Tweede
Kamer dr Scheurer te Apeldoorn, is, naar
gemeld wordt, langzaam achteruitgaande.
Luchtpost naar Indië-
Met de op 30 Juni, 14 en 28 Juli en
11 Augustus naar Nederl.-Indië vertrek
kende Fokkervliegtuigen voor het lucht
verkeer in. Nederlandsch-Indië zullen ook
brieven en postpakketten kunnen worden!
verzonden, welke een bijiz onderen stempel
afdruk zullen krijgen.
Het pachtvraagstuk.
De minister van binnenlandsche zaken
en landbouw beef.t, in antwoord op een in
gediend verzoek, aan het hoofdbestuur
van den Nederl. bond van arbeiders in het
landbouw-, tuinbouw- en zuivelbedrijf
meegedeeld, dat hij te zijner tijd behalve
de groote landbouworganisaties, ook de
landelijke organisaties van landarbeiders
zal hooren omtrent de wettelijke regeling
van het pachtvraagstuk.
Onderzoek toestand land
arbeiders.
De hooge Raai? van Arbeid heeft door
tusschenkomst van den minister van bin
nenlandsche zaken en landbouw een vra
genlijst aan de gemeentebesturen gezonden
omtrent den toestand der arbeiders in den
landbouw en de veehouderij met betrek
king tot het landgebruik anders dan inge
volge de Landarbeiderswet, de werking der
Landarbeiderswet, het werken buiten
landbouwbedrijf, het werken buiten de
woonplaats, werkloosheid, vervolgonder
wijs, soorten van arbeiders (inwonend
personeel, vast en los personeel) en kin
derarbeid.
Overwerkvergunning op „De Schelde"
voorloopig afgelast.
Gisterenavond kwamen in het Concert
gebouw te Vlissingen de arbeiders van de
afdeeling scheepsbouw direct na afloop
van den gewonen werktijd in vergadering
bijeen, alwaar hoofdbestuurders der 4
metaalbewerkersbonden ook aanwezig
waren.
De voorzitter, de heer H. Wetselaar,
zeide, dat deze vergadering Zaterdag j.l.
reeds uitgeschreven was om in het geval
dat tot actie moest worden overgegaan,
de weifelmoedigen te steunen. Spreker
deelde mede, dat dit echter niet noodig
was, daar de directie van „de Schelde"
hedenmiddag het besluit tot overwerken
heeft ingetrokken. De overwerkvergunning
is voorloopig afgelast. Dit besluit is on
getwijfeld genomen ais gevolg van de ver
gadering van Zaterdag. Hieruit blijkt dui
delijk de invloed der vakorganisaties.
De directie beschuldigt nu de organisa
ties dat zij geen rekening houden met de
belangen van het bedrijf, doch deze be
schuldiging werpen de organisaties verre
van zich. Integendeel verwijt spr. de direc
tie van „de Schelde" dat zij het Regle
ment van den Metaaibond overtreedt, dat
voorschrijft dat inzake de arbeidsvoor
waarden en werktijdregeling overleg moet
worden gepleegd met- de organisaties.
De overwerkvergunning is nu voorloo
pig ingetrokken. Voor hoelang weten wij
niet. De directie heeft hedenmorgen een
conferentie gehad met de arbeidersverte
genwoordiging. Naar verluidt zou de di
rectie nu voornemens zijn individueel van
de arbeiders de verklaring te vragen of
zij bereid zijn over te werken. Hier wordt
dus gespeculeerd op de zwakheid der
arbeiders. Spreker hoopt en vertrouwt
echter, dat de arbeiders ook hiertegen
stelling zullen nemen en een krachtig
„neen" zullen doen hooren.
Allen moeten vasthouden aan het pa
rool, dat vóór alles de organisaties in
deze zaak moeten worden gekend.
Spreker heeft verder vernomen, dalt de
directie de kwestie aanhangig zal maken
bjj den Metaaibond. Dan zouden wij op
den goeden weg zijn. De organisaties
zijn tot overleg ten volle bereid.
Tenslotte wees de heer Wetselaar erop,
dat in de naaste toekomst gestreefd moet
worden naar verbetering van de sociale
positie van de arbeiders op „de Schelde",
naar verhooging der veel te lage loonen,
geheele uitbetaling der Christelijke feest
dagen, enz. Om tot dit doel te komen,
wekt spreker allen op de organisaties
zoo sterk mogelijk te maken.
Hierna deed de heer Spanning, van
den modernen bond, mededeeling van
het verhandelde door de directie met de
arbeidersvertegenwoordiging. Spreker was
er van overtuigd, dat het behaalde- resul
taat te danken is aan de vastberaden
houding <ler 350 georganiseerde scheeps
bouwers. De directie had vernomen wat
komende was en daarom de'arbeidersver
tegenwoordiging ontboden tot een bespre
king van den toestand. De vertegenwoordi
ging verwees de directie naar de organisa
ties om te trachten het verbroken contact
te herstellen. Verder waarschuwde de ver
tegenwoordiging ervoor, dat wanneer de
directie tot dwangmaatregelen tegenover
de scheepsbouwers zou overgaan, het con
flict waarschijnlijk tot het geheele bedrijf
zou worden uitgebreid, daar 1200 geor
ganiseerde arbeiders de scheepsbouwers
zouden steunen. Ook deze spreker wekte
Binnenland.
Vergaderingen van „Be 'Unie" en
„Schoolraad".
Predikantenvergaderingen te Utrecht.
Het overwerk op- „De Schelde" te Vlis- -
singen voorloopig afgelast.
Weer vragen over den Zomertijd.
Buitenland.
Dreigende toestand in Roemenië.
Militaire opstand in Venezuela onder
drukt 1
Communistische aciie in Japan.
op tot het krachtiger maken der organi-
saties.
Vervolgens voerden nog kort het woord
d9 heeren Hooze van den syndicalisti-
schen en Lelieveld van den R.-Kath. hond,
waarvan de eerste o.a. zeide, dat de orga
nisaties de directie van „de Schelde"
dankbaar mogen zijn voor den dommen
zet welke zij gedaan hebben, daar hier
door de kracht der organisaties ongemeen
is versterkt.
De vergadering werd door ongeveer
600 scheepsbouwers bijgewoond,
Door de politie te Hontenisse is
een persoon aangehouden verdacht Van
het plegen van niet nader te noemen han
delingen met minderjarige kinderen. De
man is ter beschikking van de Justitie
gesteld.
Autobus-concessie. Naar wij
vernemen is door de Kroon het besluit
van Ged. Staten gehandhaafd, waarbij: aan
den heer J. C. Krijger te Goes vergunning
is verleend voor een a'utobusdienst Tho-
lenStavenisse (in aansluiting aan de
tramdienst Bergen op ZoomTholen) en
aan den heer Mallekote een vergunning
is geweigerd voor een a'utobusdienst Ber
gen op ZoomTholenStavenisse.
Een ernstig ongeval. Gister
avond heeft onder de gemeente Seroos-
kerke fW.) een ernstig ongeval plaats
gehad. De 64-jarige De B. wonende te
Ritthem, kwam per fiets over den weg ge
reden en werd gevolgd 'door een auto
bestuurd door zékeren B- uit Middelburg.
Die B. week naar rechts uit en kwam'
daardoor met zijin rijwiel tegen de kant-
steenen van den weg aan, waardoor hij
viel en met het hoofd tegen de voorruit
van de -auto sloeg en wel zoodanig, dat de
man het bewustzijn verloor en met een
ernstige hoofdwonde werd opgenomen. Ilij
werd naar het ziekenhuis vervoerd, met
de inmiddels ontboden ziekenauto, alwaar
een schedelbreuk werd geconstateerd. De
bestuurder had op het oogenblik van het
ongeval een matige vaart en stopte onmid
dellijk. Hedenmorgen was de toestand van
De B. naar .omstandigheden redelijk wel.
Brandsti chting. Gistermid
dag brak brand uit in de woning bewoond
door zekere Bi. te Dreischor. De woning
brandde zoo goed als geheel uit. De
politie, die de zaak niet vertrouwde,
stelde een onderzoek in. De bewoner
heeft bekend den brand te hebben get-
sticht en is ter beschikking van de Ju
stitie gesteld.
Middelburg. Aan het 29ste jaarverslag
(over 1927) van de N.V. Verpleeghuis ont-
leenen wij, dat ook in 1927 de beide wijk
verpleegsters zuster van SchagenLange-
jan en zuster Tismeer weder vol ijver en
toewijding werkten. De zusters brachten
8093 bezoeken in 174 gezinnen. 0-o'k dit
jaar werden de meeste patiënten weer
kosteloos geholpen. Door tusschenkomst
der zusters werd hij ziekte dikwijls tijde
lijke hulp in de huishouding gegeven.
De rekening der wijkverpleging sluit met
een bedrag aan inkomsten en uitgaven
van f 3861,93. Voor die sluiting moest voor
f 3212,93 uit de rente van 'het reservefonds
worden geput. De rekening van het reser
vefonds sluit met een bedrag aan inkom
sten en uitgaven van f 6812,77; de balans
op 31 Dec. 1927 met id. van if 83.761,59;
die betreffende het. pensioenfonds met i'd.
van f 1832,56, en een batig saldo van
f 1526,86.
Op den hoek van het Domburgsche
Schuitvlot is een motorrijder op de tram
rails geslipt en tegen den winkel van dhr
Holthuijlzen aangereden. In het militair
hospitaal moest de man, die zich aan het
gelaat verwond had, door een dokter wor
den verbonden. De motor was deerlijk
gehavend en ook aan het huis was
schade toegebracht.
Goes. Op den Tweeden Pinksterdag zal
hier een festival worden gehouden d'oor
den Bond van Harmonie- en Fanfare-
Vereenigingen in Zeeland, ter gelegenheid
van het tienjarig bestaan van dien bond
en tevens ter viering van het veertigjarig
bestaan van de Harmonie Euphonia.
