No. 160
Donderdag 5 April 1928
42e Jaargang
STER-TABAK
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
V De liberale partij.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Etkehd de beste
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUiJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3
Losse nummersf 0.35
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting
Vrijdag 6 April (Goede Vrijdag) zal „De
Zeeuw" niet verschijnen.
De Directie.
V Onze partijdag.
De Dinsdag te Goes gehouden partij
dag kan in alle opzichten geslaagd wor
den genoemd.
De opkomst xyas boven verwachting,
's Morgens reeds" was er een flinke op
komst, en 's middags was .de groote zaal
geheel bezet, met een aandachtig luiste
rende schaar van mannen en vrouwen
In de morgenvergadering werd hel
schoolartsenvraagstuk breed en grondig
behandeld. Het werd zoowel van den prin
cipiëelen als van clea practischen kant
bezien.
En al zijn misschien nog niet alle
vragen opgelost, dit is toch wel gebleken,
dat een provinciale regeling in Zeeland
van Anti-revolutionaire zijde geen steun
zal vinden.
De algemeene toestand is in onze pro
vincie niet van dien aard, dat hier een in
grijpen van de overheid, alleen in hel
uiterste geval aanvaardbaar, gewettigd
kan worden geacht. Waarbij dan nog komt
dat de financiëele toestand van ons ge
west van dien aiard is, diat alle niet
strikt noodzakelijke uitgaven dienen te
worden vermedem
Machtig en bezielend was het woord
door den heer Schouten in de middagver
gadering gesproken.
Het ongezonde van den tegenwoordigen
politieken toestand werd duidelijk in het
licht gesteld. En daarnaast met vuur en
overtuiging gewezen op de groote beteeke-
nis van de Anti-revolutionaire beginselen,
en op de groote en grootsche taak van
het Anti-revolutionaire volk.
't Was een mooie dag.
Versterkt en bemoedigd gingen de aan
wezigen huiswaarts.
Moge het Dinsdag gestrooide zaad rijke
vruchten dragen.
Worde straks door heel ons gewest, met
vernieuwden ijver, de propaganda voor
de A. R. beginselen ter hand genomen.
De Vrijheidsbond in 1921 door niemand
minder dlain Speenhof onder daverende
toejuichingen van $$te vooraanstaande li
beralen, bezongen als een „naturelijk ver
schijnsel'1^ is herdoopt, en staat nu fn
den politieken "burgerlijken stand inge
schreven als „de liberale partij".
De nieuwe leider, Mr Fock, heeft het
zoo gewild.
Blijkbaar schaamde hjj zich een weinig
over den nu weer afgelegden naam. En
dat is ook wel eenigszins te begrijpen.
Voor een man als Mr fock moet bet
wel een ietwat pijnlijke gedachte zijn,
dat de partij, die hij heeft te leiden, zich
als één man verzet heeft tegen de pogin
gen van Minister Colijn om het finan
ciëele vraagstuk op te lossen.
Juist omdat hij zelf, een zeer verant
woordelijke post heeft bekleed, moet de
toen door den Vrijheidsbond aangenomen
nouding hem wel onaangenaam hebben
getroffen. 5 i
En dan is er nóg iets.
De mannen van den Vrijheidsbond heb-
en m 1925 met vreugde gestemd voor
denPaus^8 vaa ^et gezantschap bij
s jaiids belang? Omdat door de
handhaving van het gezantschap 's lands
belangen weiden geschaad?
Neen, dat was niet de zaak.
bedoehng was, het Kabinet-Coffin
^ten en de samenwerking
maken 1 Partijen 'onmogelijk te
Pelitiek. Maar politiek van
een bedenkelijk soort.
politiek, waarover Mr Fock te
gesprokem6"1^ aikeUriaS heeft uit"
„Een politiek aldus het liberale
die gelukkig van Mr
r t (is) te wachten".
Is het wonder, dat Mr Fock die droeve
herinneringen zooveel mogelijk wil ver
vagen, en dat daarom ,èen zijner eerste
\a.s deQ /aam, waaraan zulke
smetten kleven, door een anderen te
vervangen?
V Gunstig teeken.
Toen onlangs de rechterzijde in de
.tweede Kamer, ten opzichte van het Aar-
üewerkwetje niet eenstemmig bleek, wa
ren verschillende bladen er als de kippen
bij, om daaruit te distilleeren, dat er op
een hernieuwd samengaan van de recht
sche partijen weinig kans is.
Dit scheen ons een niet gewettigde con
clusie. Het ging hier toch over een louter
zakelijke kwestie, waarvan .verwacht kan
worden al maakt de linkerzijde he?
wel eens moeilijk dit te blijven denken
dat ze ook strikt zakelijk zal worden be
oordeeld.
Uit het optreden ,van de Chr. Distori
schen af te leiden, dat ze zich met op ze
tegen 'het ontwerp keerden om de R.K.
Staatspartij onaangenaam te zijn, js daj
ook een tikje dwaas.
Van veel meer belang was in dit ver
band de stemming over het amendemen
Bijleveld inzake het vaccinatie-vraagstuk.
Het is bekend, dat er öp dit stuk bi
de rechtsche partijen weinig eenstemmig
heid viel te bespeuren.
En waar nu toch de geheele rechter
zijde, met 'uitzondering van Dr Lovink
dit amendement steunde, daar zou men
kunnen zeggen, dat er iets aan het ver
anderen is.
Er schijnt mét opzet drukken we
ons voorzichtig uit een mildere wind
te gaan waaien. De stemming wordt
zachter.
Er was weer, met terzijdestelling van
wat verdeelen kan, een zoeken naar wat
vereenigt.
Met voorspellingen moet men altijd
voorzichtig zijn. Maar van éen gunsug
teeken mag hier toch wel worden ge
sproken.
Teekenend.
Verblijdend was het eensgezind optre
den van de rechtsche partijen om meer
vrijheid te krijgen voor hen, die tegen
de vaccinatie gemoedsbezwaren hebben.
Teekenend echter was het optreden der
linkerzijde.
Er was er daar niet één, die het voor
'de bezwaarden opnam.
Er was aan de linkerzijde niet één
lid dat zicih tot tolk maakte van hen
die zich in hun geweten bezwaard gevoe
len, de inenting tegen de pokken op
hunne kinderen toe te passen.
Hooghartig werden ook nu weer die
bezwaren genegeerd.
Dat is niet iets nieuws:.
Het is nooit anders geweest.
Maar 't blijft toch teekenend.
Cholera.
Het Japansche s.s. Hawaii Maru, dat
Maandag met 780 Japansche emigranten
uit Singapore naar Zuid-Afrika vertrok,
is wegens het uitbreken van cholera aan
boord hierheen teruggekeerd. Reeds zeven
personen zijn aan de ziekte overleden, elf
andere gevallen zijn geconstateerd. Het
vaartuig ligt in quarantaine.
Metaaldiefstal in het groot.
Sinds een half jaar ongeveer werden in
de Duitsche grootbedrijven allerlei metalen
in groote hoeveelheden gestolen. Het
bleek n.l. telkens, dat veel meer afval enz.
uit de fabrieken moest zijn verdwenen,
dan de 'boeken aangaven. Het was een
raadsel, hoe dat in elkaar zat. Na een
langdurig onderzoek, zoo lezen we in de
„Vorwarts", heeft de recherche eindelijk
het raadsel opgelost.
'De groote bedrijven staan steeds in ver
binding met firma's, welke de voorraden
afval opkoopen ter verwerking en die
voorraden daartoe met eigen voertuigen
laten afhalen. Koetsiers en transportar
beiders van die firma's zijn als de schul
digen ontdekt. De afval werd in de kel
ders der bedrijven in tonnen geladen en
dan op karren naar de groote fabriekwaag
gebracht om te worden gewogen. Van het
brutogewicht werd dan het vaststaande
gewicht der vaten en karren afgetrokken,
om het netto-gewicht te krijgen, waarna
de vaten werden leeggegooid in de vracht
auto's. Het personeel echter, dat met het
afhalen was belast, bad het gewicht der
tonnen en karren op een of andere wijze
betrekkelijk aanzienlijk weten te vermin
deren. Werd nu van het brutogewicht het
oorspronkelijk vastgestelde hoogere ge
wicht afgetrokken, dan hadden de dieven
telkens een aanmerkelijk overschot aan
metaal. Op die manier moeten zij groote
hoeveelheden hebben 'buitgemaakt. Onder
weg van de betrokken fabriek naar de fir
ma, die het afval had gekocht, werd dan
dat overschot overgedragen aan de helers,
die door een telefoontje werden gewaar
schuwd en dan op een afgesproken plaats
met een vrachtauto kwamen.
De recherche is er in geslaagd beslag te
leggen op groote voorraden gestolen goed;
tevens zijn in het geheel 15 personen ge
arresteerd, doch later weer op vrije voeten
gesteld, nadat zij hun praktijken bekend
hadden.
De aardbeving in Kiein-Azië.
Maandagavond na 9 uur werd in he;
villajet Smyrna weer een aantal zwakke
aardschokken gevoeld.
Dinsdagmorgen om 5 nur nam men
weer een sterke aardbeving waar, door
welke belangrijke schade aangericht is.
Er zijn geen menschenlevens te betreuren.
In het district Torbale is tengevolge van
de aardbeving van gisteren een geweldige
waterzuil uit den grond opgespoten. Het
water blijft tot nu toe stroomen.
Door de aardschokken is de rivier do
Zamanti uit haar oevers getreden en een
geweldige vloedgolf wentelt zich naar het
dal, dood vee en wrakstukken van huizen
meesleepend; verscheidene plaatsjes zijn
reeds verwoest. Adana, de hoofdstad an
het katoengebied, is ernstig bedreigd. Be
reden patrouilles rijden de vloedgolf voor
uit om de bewoners der oeverdorpen te
waarschuwen om zich in. veiligheid te
brengen.
Geen staat van beleg te Leuven.
Een bericht uit Brussel meldt:
Bij gelegenheid van het Groot-Neder-
Iandsche Congres te Leuven hebben enkele
onbelangrijke incidenten tusschen studen
ten met de politie en de gendarmes plaats
gehad en werd er, Maandagavond een be
tooging ingericht voor de gevangenis ten
gunste der invrijheidstelling van Borms.
De burgemeester nam maatregelen om be
toogingen en samenscholingen te verbie
den. Het bericht over de afkondiging van
den staat van beleg te Leuven berust op
fantasie.
incident in hef Lagerhuis.
In het Lagerhuis had een debat plaats
over de rijke syndicaten, eigenaars van
een groot aantal dagbladen. Op het oogen-
'blik waarop een arbeidersafgevaardigde
aan de journalisten den raad gaf zich te
vereenigen, om zich tegen dergelijke groe-'*
pen van dagbladeigenaars te beschermen,
begon een man, die zich op de publieke
tribune bevond, te schreeuwen; hij klom
over de afsluiting en drong de pers-tri
bune binnen en richtte zich naar de ban
ken der gedeputeerden. Een bode greep
hem beet. Hij' werd onderzocht en later
werd verklaard, dat de herriemaker aan
acute neurasthenie leed.
Korte berichten.
Een dijk langs het 'Gorzone-kanaal in
Noord-Italië is doorgebroken, tengevolge
waarvan 4000 H.A. land zijn overstroomd.
De schade wordt op 35 millioen geschat.
Te Dzialoszin (Polen) zijn bij een
etherontploffing vier menschen omgeko
men.
Een dorpsbrand te Kavirelan (Egyp
te) 'heeft vier slachtoffers geëischt. Ne
gentig huizen zijn beschadigd.
Naar uit Hongkong wordt gemeld is
daar een Britsch vliegtuig in de haven
neergestort; drie inzittenden vonden daar
bij den dood. In de laatste 36 uur zijn nu
reeds 7 Britsche militaire vliegers om het
leven gekomen.
Het water in het overstroomde gebied
in Noord-Italië begint eenigszins te vallen,
vooral in het gebied van de provincie Ve
netië, waar bij Cavarzere een oppervlakte
van ruim 40 K.M. overstroomd is.
In de buurt van Lemberg heeft een
man, die plotseling door waanzin werd be- j
vangen, zijn ouders en een tienjarig zusje
aangevallen en neergeslagen. Zijn ouders
waren op slag dood; het zusje werd in ho-
peloozen toestand naar het ziekenhuis j
overgebracht.
Volgens een bericht uit San Sebas
tian is ex-keizerin Zita ernstig ongesteld.
Zij bevindt zich in de kliniek aldaar.
Socialistische burgemeesters.
Inzake de benoeming van sociaal-de
mocraten tot burgemeester staat de re
geering, blijkens de memorie van tot-
woord aan de Eerste Kamer, in het alge-
meen nog op het standpunt, in de vorige
memorie van antwoord aan 'de Eerste
Kamer over hoofdstuk I te dier zake
ontwikkeld. Gewezen werd daar op de
evolutie, die de sociaal-democratische par
tij in den loop der jaren onderging, „groo-
tendeels door bet deelnemen aan de
staatstaak".
Recente uitlatingen, als waarop gedoeld
wordt, kunnen deze opvatting, voor zoo
ver de benoembaarheid tot burgemeester
en andere soortgelijke ambten betreft,
slechts weinig schokken. Het komt de re
geering voor, dat de betaekenis dor be
doelde uitlatingen niet behoort te worden
overschat. De volksmond zegt naar waar
heid, dat de soep niet zoo heet gegeten
wordt als zij wordt opgediend.
Ten slotte wordt, wat de burgemees
tersbenoemingen betreft, opgemerkt, dat
reeds nu in bepaalde gevallen de voor
te dragen personen bijzonderlijk worden
gewezen op sommige verplichtingen, die
na een eventueele benoeming op hen
zullen komen te rusten, terwijl hun dan
de vraag wordt gesteldj of zij! daaraan
zullen kunnen voldoen.
Eerste Kamer.
In ha'air openbare vergadering van
Woensdag 11 April a.s. des middags twee
uur zal de Eerste Kamer een aanvang
maken met de algemeene beschouwingen
over de Staatsbegroooting 1928.
Hoewel reeds een groot deel van het
begrootingsjaar verstreken is, schijnt er
voor de algemeene beschouwingen bij' de
Senatoren nogal veel belangstelling te zijn.
Naar wijl vernamen was enkele dagen ge
leden reeds een dozijn sprekers inge
schreven.
Vier vliegtuigen voor
Ned.-Indië.
D'e K.L.M. is, zooals wijl reeds meldden,
met het hoofdbestuur der Posterijlen over
eengekomen, om de vier vliegtuigen
3-motorige Fokkers, evenals Koppen's
„Postduif" welke bestemd zijin voor
de Ned.-Indische Luchtvaartmaatschappij,
door de lucht naar Batavia te bren
gen en deze daarbij de mail te doen
vervoeren. De Posterijen "laten voor deze
poststukken een speciaal zegel drukken,
terwijl voor het vervoer een zeker be
drag aan de K.L.M. wordt gegarandeerd1.
D© vertrekdata van deze vliegtuigen
zijn vastgesteld op 30 Juni, 14 en 28
Juli en 11 Augustus.
Om luchtziekte te voorkomen.
D'e K.L.M. gaat vo'ortdurend voort met
het treffen van maatregelen om met mede
werking van 'de vliegtuigbestuurders de
luchtziekte zooveel mogelijk te bestrijden.
Door stijging, handig manoeuvreeren en
het vliegen door rustige luchtlagen, kun
nen de piloten er n.l. veel toe bijdragen,
om de vliegtuigpassagiers zoo weinig mo
gelijk last van de luchtziekte te doen
hebben, al kan zij niet geheel en al
voorkomen worden.
Nu zal ook nog een proef worden
genomen met een apparaat door middel
waarvan de passagiers vóór zij de lucht
reis aanvaarden, zuurstof kunnen inzui
gen. Naar men ons mededeelde, zou in
ademing van zuurstof gedurende zes mi
nuten, iemand een ongeveer gelijk aantal
uren voor luchtziekte vrijiwaren.
Zaandam vlagt weer.
Bij de behandeling van de gemeente-
begrooting van Zaandam voor het loo-
pende dienstjaar is op voorstel van het
communistische lid, den heer Bosman,
besloten den post van f260 voor het uit
steken van de vlag van de gemeente-
gebouwen op de verjaardagen van de
leden van het Vorstelijk Huis te schrap
pen. Een der leden van de burgerlijke
partijen was toen afwezig en de vrijzin
nig-democratische wethouder nam door
een vergissing niet aan de stemming
deel.
In de Dinsdag gehouden gemeenteraads
vergadering is nu 'n voorstel van den heer
Dorjee (c.-h.) om den post opnieuw op
do begroeting te brengen, met '11 tegen
10 st. aangenomen.
De onbewaakte overwegen.
De bewering, dat men ook bij de grootst
mogelijke oplettendheid niet tegen onge
lukken is gevrijwaard, moet, naar minister
v. d. Vegte in zijn Mem. van Antwoord
aan de Eerste Kamer opmerkt, worden
tegengesproken.
Overigens wenscht de minister ten aan
zien van de onbewaakte overwegen thans
het advies 'af te wachten van de door de
Tweede Kamer gevraagde commissie van
onderzoek door deskundigen, waarvan cle
benoeming eerlang kan worden tegemoet-
gezien en waarin waarschijnlijk ook een
deskundige uit het spoorwegpersoneel zal
worden opgenomen.
Toestand der landarbeiders..
De oommissie uit den Hooigen Raad
van Arbeid (voorzitter de directeur-gene
raal van den Arbeid, de heer Ch. J. P.
Zaalberg), belast met een onderzoek naar
den toestand der landarbeiders, zendt,
onder meer door bemiddeling van de
landbouworganisaties, een uitvoerige vra
genlijst ter invulling aan de aangesloten
gewestelijke en provinciale organisaties
benevens aian personen, leden en anderen,
die worden geacht belangrijke gegevens te
kunnen verstrekken. Ook aan verschei
dene deskundigen buiten dit verband
Binnenland.
Scherpe debatten in den Gemeenteraad
van Middelburg.
Corruptie te Utrecht.
De verhouding tusschen Nederland en
België.
Buitenland.
Natuurrampen in Klein-Azië.
Metaaldiefstallen in Duitschland.
Cholera aan boord van een schip.
Tfi ZfS "2^4 Zijpsa
wordt een lijst ter beantwoording toe
gezonden.
Zij, die buiten verband met een der
landbouworganisaties staande, daardoor
niet tot het beantwoorden van die vra
genlijst in de gelegenheid zijn en niette
min van meening zijn, belangrijke gege
vens te kunnen verstrekken met betrek
king tot den toestand der landarbeiders,
kunnen zich voor het verkrijgen van een
vragenlijst wenden tot den secretaris der
oommissie, dr D. G. W. Spitzen, Binnen
hof 19, 's-Gravenhage.
Leerstoel in de Homoeopathie.
Op vragen van het Tweede Kamerlid,
den heer Duymaer van Twist, inzake de
stichting van een leerstoel in de homoeo
pathie, heeft de minister van onderwijs,
kunsten en wetenschappen geantwoord:
le. De ondergeteekende heeft met be
langstelling kennis genomen van de medo-
deelingen inzake de uitbreiding en de
resultaten van de homoeopathische ge
neeswijze, in den laatsten tijd geconsta
teerd.
Voor een belangrijk deel liggen deze
op het gebied der volksgezondheid, zoo
dat de ondergeteekende het voornemen
heeft zijn ambtgenoot van Arbeid, Han
del en Nijverheid daarmede in kennis
te stellen. Anderdeels betreffen zij het
onderwijs aan de universiteiten en de
opleiding van geneeskundigen. De onder
geteekende zal nader op de verstrekte
gegevens en beschouwingen terugkomen,
wanneer hij het advies zal hebben ontvan
gen, dat hij gevraagd heeft, zoowel aan
de Koninklijke Academie van Wetenschap
pen als aan de afdeeling Hooger Onder
wijs van den Onderwijsraad, omtrent de
Nota, bij' het Voorloopig Verslag op de
Staatsbegroooting van 1928 betreffende
de homoeopathie ingediend.
2e. De sterftecijfers en resultaten hij
homoeopathische behandeling te beoor-
deelen, valt buiten de taak van zijn de
partement.
3e. Een oordeel uit te spreken omtrent
de vraag, welke geneeswijze de juiste is,
behoort niet tot de competentie der re
geering.
Dat de toenmalige ambtsvoorganger van
den ondergeteekende, dr de Visser, in
dertijd in dier voege een toezegging zou
hebben gedaan tot het oprichten van een
leerstoel In de homoeopathie van Rijks
wege en dat de ondergeteekende zich
daardoor gebonden zou moeten .gevoe
len, kan hij: nog steeds niet toegeven.
De ondergeteekende kaïn, zoolang hij
de adviezen van de Koninklijke Academie
van Wetenschappen en van den Onder
wijsraad nog niet heeft ontvangen, zijn
medewerking ato de oprichting van Rijks
wege van een leerstoel in de homoeo
pathie niet toezeggen.
Ger. Vereen, voor Drankbestr.
Aan de Vrije Universiteit is een studen-
tenafdeeling opgericht van de Geref. Ver-
eeniging vooor Dra.ikbestrijding. Het be
stuur bestaat uit de heeren W. J. C. Bui
tendijk, praeses; J. Schouten, a'b-actis en
M. P. v. Dijk, fiscus.
De vereeniging heeft nu studentenaf-
deelingen aan de Theol. School der Chr.*
Geref. Kerk te Apeldoorn; aan de Theol.
School der Geref. Kerken te Kampen en
aan de V. U.
