No. 157 Maandag 2 April 1928 I s 42e Jaargang Stand iten. igen. EERSTE BLAD. Buitenland. Sproeien komen vroeg in het voorjaar, koop tijdig een pot SprufoS. Bij alle Drogisten,, Binnenland. Belangrijkste Nieuws. Uit de Provincie. ische Lloyd NK - GOES p Dit nummer bestaat uit 2 bladen. _L 2jja tomtaod i» Een 67 -jarige rigea broeder dezer week werd 5ns bet lijk gevon- xandringen. Meende bier te doea had bruik ran sterken p, een nader onder- takt, dat het 67- vechtpartij is ver- n broer. Deze is ■esteerd. Er bestaat hem daar ondet lijk de pst van. den heeft deze om nog jner klompen ver beide broers, toen waren, hooggaande ignacht de jongste slechts één klomp Dnitsche als Hol- plaatse. Gisteren rege de justitie te s de dader ston- aards bekend. Het n woonde bij den laatste heeft een In tegenstelling voorkomend alar- sluiten van het Roermond wegens e en griep, kan egedeeld, dat van e geen sprake is. «nkele dagen ver- gel wegens het hte griepgevallen. aart. rouwd: Jacob ristina van der le, 73 j., wedn. ■gen. Op de veiling bssteedSpinazie Aardappelen 5 per K.G. Witte beide per stuk. Prei 8—9, Ra. ai .67, Selderie Üsla 50, Sla 57, alles per bos. K.G. 928. Aardappelen 2021, Spinazie n 5—6, Spruiten Kleine peeën 9 a 41, Kleiperen <t Wildeman 27, t 1922, Reine rmgaard 13—17, boonen 21—32 5355 ot. per r stuk. Raapsteel Iderie 7,5—10,5, Rabarber 2,5 per bos. Zuring derland. Colombo, sr., 30 (6 v.m.) 29 van Sou- en. te Batavia, ot Mij. van Madeira p. 29 de Azo- oyd. 5 v.m.) v. Co- Sabang. ngapore. seille. 'antellaria. i 10 uur: Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes. Tel.: Redactie en Administratie no. 11 Postrekening No. 44455 Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3. Losse nummers f0.05 Prijs der AdvertentHn: 14 regels f 1.20, eike regel meer 30 cL Bij abonnement belangrijke korting V Politieke profetieën. Mr D. Fock beeft Zaterdag de aïge- meene vergadering van den Vrijheidsbond geopend met een rede, waarin bij niet al leen een overzicht gaf van den politieken toestand, maar waarin 'bij zich ook aan politieke voorspellingen waagde. Dat op dit oogenblik de politieke toe stand ongezond is, werd ook door Mr Fock toegegeven. Het is niet in den haak dat er een Ka binet is dat zijn levensvoorwaarde zoekt in bet verzwijgen van elke staatkundige belijdenis. Dit Kabinet kan dan ook niet anders dan als een noodhulp worden be schouwd, die niet voor blijvenden dienst bestemd is. De schuld van dezen ongezonden toe stand zocht de spreker bij de rechtsche partijen. En tot op zekere hoogte met recht. Zeker, de linksche partijen die tegen het gezantschap stemden hoewel ze tegen het instituut opzichzelf geen bezwaar hadden gaan niet vrij uit. Zij hebben gaarne mee geholpen, een Kabinet kapot te maken, zonder zich om de gevolgen te bekomme ren. Maar de voornaamste schuld ligt toch bij die rechtsche partijen, die in November 1925 blijk gaven hoofdzaken niet van bij zaken te kunnen onderscheiden. Had men toen de hoofdzaken, d. w. z. 's lands belang in het oog gehouden, de R.- Katholieken zouden niet alles op haren en snaren hebben gezet, en. de Gbr. Histori- schen zouden niet, terwijl zij wisten dat er feitelijk niet meer over het gezantschap, maar over het al of niet voortbestaan van het Kabinet werd gestemd, bet Kabinet- Colijn aan een kwestie van ondergeschik ten aard hebben opgeofferd. Maar gedane zaken nemen geen keer. En al is het niet alleen gewenscht maar ook volstrekt noodzakelijk met het verle den rekening te houden, we hebben toch in de eerste plaats vooruit te zien. Wat dan ook door Mr Fock gedaan werd. Aan een uiteenzetting op welke wijze de normale politieke verhoudingen hersteld moeten worden, waagde de liberale spre ker zich niet. Wel verklaarde bij zooals dat trouwens van een partij die zich bare verantwoordelijkheid bewust is, verwacht kan worden dat de liberalen, indien op hen een beroep werd gedaan voor een be hoorlijke functionneering van ons parle mentair stelsel, zich niet zullen onttrek ken, wanneer dit, zonder hunne beginse len geweld aan te doen, mogelijk is. Wel echter trok het de aandacht, dat een overigens zoo voorzichtig man als Mr Fock zich aan politieke voorzeggingen te 'buiten ging. Van den Vrijheidsbond beeft bij groote verwachtingen. Er is overal in het land, in liberale kringen groote geestdrift, er is groote werklust en werkkracht, wij zijn in de op gaande lijn, en alles wijst er op, dat er voor de liberale partij nog een groote toe komst is weggelegd. Mooier kan bet al niet. Minder gunstig luidde het politieke weerbericht omtrent de rechterzijde. Er is, zoo verklaarde hij, bij de recht- sohapatliieii een zekere matheid, en, zoo luidde de voorspelling, evenals vroeger de liberalen zullen bij de aanstaande verkie zingen de rechtsche partijen de gevolgen van hun lichtvaardig optreden in 1925 on dervinden. Wij zullen ons niet wagen aan een be oordeeling van deze politieke voorspel lingen. Liever wekken wij allen die de Anti revolutionaire beginselen liefhebben op, het hunne te doen om de matheid die er in onze kringen mocht zijn te overwinnen en er toe mee te werken de sombere profe tieën ten opzichte van de rechtsche par tijen te logenstraffen. Lg 737. sers: Een „Nederlandsche kininetrust" in Amerika. Tien ondernemingen en 13 personen zijn te New York door de Federal Grand Jury in staat van beschuldiging gesteld naar aanleiding van de resultaten van een on derzoek, door het dept. van justitie op 24 dezer ingesteld inzake een z.g. Nederland sche Kininetrust. Zij worden beschuldigd van samenspanning tot het belemmeren der vrije concurrentie in en bet opdrijven der prijzen van kinabast en kina-bijpro ducten. Zoebkof. Zoebkof, die Brussel had verlaten met bestemming naar Duitscbland, maar te Aken door politie naar de Belgische grens was teruggebracht en voorloopig te Ver- viers in een hotel intrek bad genomen, beeft thans een paspoorf gevraagd voor Danzig en blijkt bet Belgisch grondgebied weer te hebben verlaten. Aardbeving in Klein-Azië. Zaterdagmorgen hebben in West-Ana- tolië eenige (men spreekt van 9) zeer ster ke aardbevingen plaats gehad. Te Smyrna zijn een groot aantal gebouwen, waaron der de klokketoren op het regeeringsplein, ingestort. Het aantal slachtoffers bedraagt, voor zoover thans kan worden vastgesteld, 25 dooden en 60 gewonden, van wie 15 ern stig. Te Torbali, vijftig km. van Smyrna ver wijderd, aan den spoorweg naar Efesos, is ongeveer de helft der -huizen ingestort. Alle telegraaf- en telefoonlijnen in deze streek zijn vernield. Gustaaf Ador. t Te Genève is plotseling overleden Zwit- serlands grand old man Gustaaf Ador, in den ouderdom van bijna 83 jaren. Ador is tot zijn laatste levensdagen werkzaam gebleven en hij deed nog vorige week zijn gewonen arbeid op het bureau van bet Internationale Roode Kruis te Genève, waarvan bij president was. Ador is 30 jaren lid van bet Zwitsarsche parlement geweest en was de president van Zwitserland onmiddellijk na de be ëindiging van den wereldoorlog, toen Zwitserland voor de regeling van zijn in ternationale betrekkingen met de overwin nende entente behoefte bad aan een pre sident, die het vertrouwen in Frankrijk genoot. Ador is ook de man geweest, die in 1919 de onderhandelingen gevoerd heeft over het toetreden van Zwitserland tot den vol kenbond, onder handhaving van de Zwit- sersche militaire neutraliteit. Gustaaf Ador behoorde met Motta tot de eerste Zwitsersche gedelegeerden op de volkenbondsvergadering van 1920 en werd in 1921 tot eere-voorzitter der volken- bondsvergadering gekozen, als een hulde aan zijn groote activiteit als president van het Intern. Roode Kruis-comité. lersche revolvers. Inlichtingen, bij Scotland Yard ingeko men, werpen een geheel nieuw licht op de motieven voor de verleden week ont dekte revolverzaak. Eerst meende men, dat de wapens alleenlijk bestemd waren voor nieuwe compagnieën van het ler sche republikeinsche leger. Uit het onderzoek van de ambtenaren der politieke politie is sedert een onheil spellender motief gebleken; in geval van nieuwe moeilijkheden in Ierland zou er in heel Londen door lersche „gunmen" een schrikbewind worden uitgeoefend. Er zou den hier voor 300 man beschikbaar zijn; er zouden relletjes op touw worden ge zet en alle middelen zouden worden aan gewend om te beletten dat er troepen naar Ierland zouden worden gezonden. Scotland Yard heeft al honderden revol vers en duizenden patronen in zijn bezit, maar men vermoedt, dat er nog meer geheime opslagplaatsen zijn en het zoe ken wordt vortgezet. Groote herrie in het Pooische parlement. De Pooische Landdag is weer het too- neel van ernstige ongeregeldheden ge weest. Het onlangs uit Moskou terugge keerde Landdaglid Sokhazki heeft het daar geleerde in de praktijk gebracht. Hij be gon met een liniaal op zijn lessenaar te trommelen welk voorbeeld spoedig door de andere communistische afgevaardigden werd gevolgd. De communisten stoorden zich niet aan de waarschuwingen van den voorzitter, die tenslotte bevel gaf de heeren uit de zaal te zetten. Dit moest met geweld -gebeuren, waarbij het zelfs tot een handgemeen tusschen socialisten en communisten kwam. Korte berichten. - Bij een botsing van twee Amerikaan- sche sneltreinen der Pennsylvania-spoor- wegen zijn 40 reizigers gewond, waarvan 20 ernstig. Ook in Duitschland breidt de griep zich steeds uit. Men meldt uit Frankfort a. d, M. dat de ziekenhuizen er propvol liggen en -dat tal van schoolklassen geslo ten moesten worden. Gelukkig is de ziekte over het algemeen ongevaarlijk. Door een brand werden te Athene groote tabaksdepots vernield. De schade zou meer dan 80 millioen bedragen. Alles sobijnt er op te wijzen dat bet bier com munistische actie geldt. Naar uit Ierland gemeld wordt, is het vertrek van het vliegtuig de Bremen, tengevolge van ongunstige weerberichten, opnieuw en ditmaal definitief uitgesteld moeten worden. - Brazilië zou waarschijnlijk niet be reid zijn, op de uitnoodiging, om weer tot den Volkenbond toe le treden, in te gaan, tenzij daarbij voorwaarden worden aan- - geboden, die de omstandigheden zullen te niet doen, welke Brazilië uit den Bond de den treden. i De groote dagbladen te Dresden zijn Zaterdag wegens de typografenstaking niet verschenen. De kleine bladen van links, die concessies hadden gedaan, zijn wel uitgekomen. i Volgens een bericht uit Moskou zijn de in bet Donetz-gebied gearresteerde Duitscbers Vrijdag onder strenge bewa king naar Moskou overgebracht. Henry Ford beeft zich naar Europa ingescheept. Hij zal behalve Engeland ook het vasteland bezoeken. Het luchtschip „Italia", onder lei ding van commandant Nobile, zal in de tweede week van April opstijgen, om een vlucht naar den Noordpool te onderne men. De bemanning bestaat uit 16 Italia nen. Slechts de meteoroloog is een Zweed ,en de marconist een Tsjecho-slovaak. Baels, de Belgische minister van openbare werken, heeft tot bet uitschrij ven van een aanbesteding voor bet bou wen van een nieuwen vischafslag te Oost ende besloten. De kosten van de uitvoering van dit werk worden geraamd op onge veer 20 millioen frank. tal 15.000, in 1909 10.000, in 1885 5000, zoódat het aantal in bijna 20 jaar tyds is verdubbeld. De liberale Staatspartij?. In de huishoudelijke vergadering van i' den Vrijheidsbond, werd op voorstel van |j het hoofdbestuur met algemeene stemmen I besloten den naam van de partij ,,Vrij- I heidsbond", de Liberale Staatspartij, te 1 wijzigen in dien van „De Liberale Staats- partij de Vrijheidsbond". Huldiging Koningin-Moeder. Medio Februari wérd in, Indië, naajr het „Bat. Nwsbl." meldt, een. brief ont vangen van Mavroiuw P. A. van Leeuwen Wallier, de presidente van het in Neder land opgerichte Comité tot huldiging van de koningin-moeder, waarin de verwach ting wordt uitgesproken, dat ook in Indië bij zeer velen bet verlangen zal bestaan, haar te huldigen. Hiertoe riep mevrouw Van Leeuwen de medewerking in van (mevrcjuiw jkvr. p'e GraeffVan idler Wyck, teneinde daar een comité te vor men. Mevrouw De Gra'effVan der Wyck heeft bereids het nooiige verricht om te geraken tot de vorming van een comité in Ned.-Indië en zal zelf als bescherm vrouw optreden. De heer Col ij n in Indië. Naar „De Rotterd," vérneemt, zal de heer H. Colijn, die thans in Indië vertoeft, zijne reisindrukken in boekvorm doen verschijnen. Gedenkboek ter eere van H. M. de Koningin-Moeder. Er heeft zich een Commissie gevormd, bestaande uit de heeren: dr J. Th. de Visser, oud-Minister van Onderwijs, K. en W., voorzitter; prof. dr P. J. Blok, oud-hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te Leiden; H. Colijn, lid van de Eerste Kamer en voorzitter van het Anti-Rev. Partijbestuur; mr D. Fock, oud-Gouver neur-Generaal van Nederl.-Indië en voor zitter van den Vrijheidsbond; dr C. Lely, oud-minister van Waterstaat; mr F. A. C. Graaf van Lynden van Sandenburg, op perkamerheer van H.M. de Koningin en benoemd vice-president van den Raad van State; mr H. P. Marchant, voorzitter van de Vrijz. Dem. Fractie in de Tweede Ka mer; mgr H. van de Wetering, Aarts bisschop van Utrecht en H. Ch. G. J. van der Mandero, algemeen-secretaris van de „Vereen, voor Volkenbond en Vrede" de laatste optredend als secretaris welke Commissie het voornemen heeft, om ter gelegenheid van het feit, dat op a.s. 2 Augustus Hare Majesteit de Kon.- Moeder den zeventigjarigen leeftijd be reikt, een Gedenkboek uit te geven, ge wijd aan de algemeene geëerbiedigde per soonlijkheid van de Koningin-Moeder en Haren voor ons land in zoo menig opzicht zegenrjjken arbeid. Aantal krankzinnigen in Nederland. Het aantal lijders van geestesziekten, verpleegd in Nederlandsche inrichtingen beeft onlangs voor hot eerst de 20.000 overschreden. In 1914 bedroeg dit aan- Rroeit er iets op Bali? Het Bat. Nsbl. van 3 Maart meldt het volgende: IDat er op Bali iets broeide,- is kunnen blijken uit te Batavia binnengekomen be richten; ook in de iplandsche pers is er oip geduid. Het zou hier gaan om s een extremistische organisatie, die reed's jj jaren geleden door een Javaan zou zijn I opgericht en die zich thans ernstig zou beginnen te roeren, hetgeen het bestuur aanleiding zou hebben gegeven verster king van de militaire macht of van de politie te vragen. Groote beteekenis hecht men er hier ter stede niet aan. Bevestiging vinden de te Batavia jlao- pende geruchten in een bericht van het Soer. Hbl. Volgens dat bericht zou er sprake zijin van 2 tegen liet gezag gerichte vereenigingen, waarbij ook aanzienlijke Raliërs zouden betrokken zijin. Do Ja- vaansche leider is gearresteerd. Een on derzoek wordt ingesteld. Zekerheidshalve wordt de gewone militaire aflossing van drie brigades, die naar Javai zouden, terug- keexen, aangehouden op Bali. S-D.A.P. on N.V.V- De vergadering der hoofdbesturen van bij het N. V. V. aangesloten vakbonden heeft deze week, naar wij in „Het Volk" lezen, de stellingen omtrent samenwer king tusschen S.D'.A-P. en N.V.V. behan deld. Tien van de elf stellingen werden met slechts geringe wijizigingen goedge keurd, doch de vergadering verwierp met tweederden der uitgebrachte stemmen de tiende stelling, waarin de wederzijdsch© vertegenwoordiging in de besturen was neergelegd1. Aangezien slechts zooveel van de ont worpen regeling in werking zal kunnen treden, als van beide zijden aanvaard is, zal het congres der S.D.A.P. nu ook slechts de stellingen minuisf deze tiende ter behandeling kunnen krijgen. De tegenstand tegen de tiende stelling sproot in het N.V.V. voort uit de over weging, dat daardoor de band tusschen de beide organisaties al te nauw zou wor den. Aan de grootst mogelijke zelfstandig heid van het Vakverbond bleek men ech ter ten zeerste gehecht en mén duchtte, dat niet zonder een schijn van recht de tegenstanders van het N.V.V. die vol- sterkto zelfstandigheid als verminderd zouden kunnen voorstellen, wanneer de band door wederzijüsche vertegenwoor diging in de besturen zeer eng werd. Althans wilde men de werking liever eerst nog eens In 'de practijk afwachten, alvorens ook wellicht later nog tot deze wederzijldsche vertegenwoordiging over te gaan. Over gascorruptie te Bergen op Zoom. In de Raadsvergadering van Bergen op Zoom werd o.m. behandeld het ingeko men rapport van de commissie ad hoc belast met een onderzoek naar de even tueel gepleegde onregelmatigheden aan de Gemeentegasfabriek. Daarin kwam men tot de conclusie, dat geen onregelmatig heden en geen corrupties door den di recteur waren gepleegd en deze in de gasoorruptiegeschiedenis geheel vrij uit ging. Alleen waren door een der tech nische ambtenaren steekpenningen aan genomen ten bedrage vaJn f70. Deze conclusies werden vastgesteld, wa:arna besloten werd aan B. en W. over te laten de straf van bedoelden ambte naar te bepalen en den raad biervan na der mededeeling te doen, voorts den di recteur van de gemeentebedrijven be richt te zenden van het resultaat van het gehouden onderzoek en er daarbij bij hem op aan te dringen, dat hij in het vervolg minder dure inljpopen doet en zich houdt aan de laagste inschrij vingen. Zondag sl u it i n g voor café's. De gemeenteraad van Barneveld heeft besloten de café's en de verlof jokaliteiten op Zondag voor vreemdeling en inwoner gesloten te houden. Deze Zondaigssluiling heeft de. gemoederen hier al heel wat in beroering gebracht. Reeds op 22 April 1927 nam de raad een dergelijk besluit en de eerste twee Zondagen, dat de ver ordening in werking was getreden, werden niet minder dan 70 personen bekeurd, Binnenland. Radio-kruisgesprek met Nederlaiidsch- Indië. Brutale uitbraak uit de gevangenis te Scheveningen. Bezoek van buitenlandsdhe journalisten aan Zeeland. Discussie in de Kamer van Koophandel over de autobussen. Afscheid van den beer H. J. G. Hartman als griffier der Staten van Zeeland. Buitenland. Groote herrie in den Poolschen Landdag. Aardbeving in Klein-Azië. Gustaaf Ador overleden. dooh daarna werd de verordening door het hoofd der politie niet toegepast. In het najaar van 1927 werd deze ver ordening in zooverre gewijzigd, dat vreem delingen op dien dag werden toegelaten, doch voor de inwoners bleef het verbod gehandhaafd. Bovendien was het den ver gunninghouders verboden op Zondag ster ken drank te schenken. Dit besluit wenschten Staten echter niet goed te keuren, wijl er geen verschil mocht worden gemaakt tusschen inwoners en vreemdelingen. En om dit verschil nu uit de wereld te helpen, heeft de raad thans maar weer besloten de verorde ning van 22 April 1927 ongewijzigd toe te passen. I Oud-minister Colijn. De Indische „B a n i e r" deelt mede, dait de heer Colijn het verzoek heeft moeten weigeren op den a.s, partijdag der C.E.P. te Soerahaia een openbare lezing te hou den. In verband met zijn reisplannen, is het den heer Colijn, die zich omstreeks 1012 April juist in West-Java bevindt, onmogelijk weer naar Soerahaia, van waaruit hij zijn studiereis over Java zal beginnen, terug te keeren; dat zou hem te veel tijd kosten. Of hij nog in Batavia een spreekbeurt kon vervullen? Daarop kon bij nog geen beslissend antwoord geven, Zooals te ver wachten was, zal hij echter in geen geval een koloniaal politiek onderwerp behan delen, maar een internationaal-oecono- misch, in verband met de zittingen te Genève. Afscheid van den heer H. J. G. Hartman als griffier der Staten van Zeeland. Alvorens mededeeling te doen van het geen Zaterdag voorviel bij bet afscheid van den heer Hartman als griffier der Staten van Zeeland, zij gemeld, dat de schilderij-, die hem door Ged. Staten werd aangeboden is een gezicht op Gar- nalenvisschers van den schilder Jacobs. Zaterdagmorgen te 11 uur had de heer Hartman de ambtenaren verzocht in de vergaderzaal van bet Ged. ooilege te bo men en heeft hj hen daar toegesproken en dank gebracht voor den steun, die hij van hen steeds beeft mogen onder vinden. Namens de ambtenaren voerde het woord de heer mr B. D. H. Teile gen, thans opvolger vair den scheidende en bood namens allen een schilderij van Pirret aan, voorstellende een straatje in Brugge. Aan mevrouw Hartman werden bloemen toegezonden. Des middags tegen half twee vereenig- den zich een zeer groot aantal burgemees ters en secretarissen uit de provincie in dezelfde vergaderzaal, zoowel leden van verschillende vereenigingen van bur gemeesters en secretarissen, als die func tionarissen van grootere gemeenten, die niet bij die vereenigingen zijn aangeslo ten. Toen de heer en mevrouw Hartman plaats hadden genomen, nam de heer jhr W. Z. van Teijlingen, burgemeester van Oostkapelle en Serooskerke, het woord en zeide, dat voor twee jaar, als een donderslag bij helderen hemel de mare bekend werd, dat de heer Hartman zijn ontslag had aangevraagd uit een be trekking, die hem lief was en die hij jaren lang met eere heeft vervuld. Het onweer dreef toen over, maar thans staat men voor een voldongen feit. Dit ver vult de aanwezigen met weemoed en toch acht spr. het een voorrocht den heer Hartman namens allen hartelijk dank te mogen zeggen voor alles wat hiji ge durende de lange reek3 van 33 jaar als ambtenaar, en ten slotte nog 9 jaar als griffier voor de burgemeesters en secre tarissen is geweest. Begaafd met een bui-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1928 | | pagina 1