DE ZEEUW LANGS DEN AFGROND. Rechtzaken VAJI ONDER LEIDING VAN ORANJE. Gascorruptie ie HulsL SATERDAG 31 MAART 1928. No. 156. Aanvankelijk is van Staatk. Geref. zijde voortdurend als bezwaar tegen de Anti revolutionaire partij aangevoerd, dat zij jich niet altijd hield aan haar Program, en dat zij de beginselen, daarin neergelegd niet voldoende op den voorgrond stelde en in praetijk bracht. Het smart ons, zoo verklaarde inder tijd een der voormannen, dat wij de A. R. partij die ons lief is, moeten verlaten en, zoodra zij1 weer werkelijk hare be ginselen in praetijk brengt, zullen we gaarne tot haar terugkeeren. Daarin is thans echter verandering ge komen. Men verlangt van die zijde niet meer, dat de A. R. partij zal vasthouden aan hare beginselen, maar het wordt haar juist als een grief aangerekend, dat zij nog steeds aan het in 1879 vastgestelde program blijft vasthouden. De strijd, die thans tegen de A. R. partij wordt gevoerd, gaat niet tegen haar op treden naar buiten, maar regelrecht te gen Art. 1 van haar program, waarin het heet: De Antirevolutionaire of Christelijk- Historische richting vertegenwoordigt voor zooveel ons land aangaat, den grondtoon van ons volkskarakter, gelijk dit, door Oranje geleid, onder invloed der Hervor ming, omstreeks 1572 zijn stempel ont ving", enz. Ons volk, zooals het thans bestaat, is onder de machtige worsteling tegen Spanje tot ontwikkeling gekomen en heeft onder den invloed der Hervorming zijn Calvinistisch stempel ontvangen. Het is niet zoo, dat het Calvinisme hier ooit de eenige richting is geweest, en dat 'thier ooit alleen den toon aangaf, veeleer het omgekeerde is Jiet geval. Het is altijd geweest een betrekkelijk kleine, zjj het dan ook krachtige minderheid. Maar al gaf het dan niet den toon aan, toch kan gezegd, dat in den tijd, toen ons volk tot volle zelfstandigheid kwam, 'en in bangen en harden strijd de volks- eenheid geboren werd, het Calvinisme de grondtoon vertegenwoordigde, en dat deze grondtoon, zooals Dr Kuyper het uit drukte, een krachtig geluid begon te geven. Aan pogingen, om daarin verandering te brengen, heeft het nooit ontbroken, maar toch is het nooit gelukt de grond trekken geheel ,uit te vijlen en weg te doezelen. Integendeel, met 'dé Opkomst en de organisatie van de Anti-revolutionaire richting, kwam er tevens een ernstig en krachtig pogen om weer scherp te doen uitkomen den grondtoon van ons volks karakter, gelijk dit door Oranje geleid, onder invloed der Hervorming omstreeks 1572 zijn stempel ontving. 'Het is niet toevallig en onopzettelijk, dat deze woorden in ons program vam beginselen werden ingelascht. De opsteller van het program' zegt er van, dat deze bijvoeging noodzakelijk was, pmdat niet te ontkennen valt, dat in bet getypeerde Calvinisme, gelijk het toen tertijd, uit Genève en Frankrijk ook ons land binnendrong, een niet te onder schatten gevaar school, waarvan de na weeën nog aanwijsbaar zijn. Er was in Genève een dogmatisch stre ven ,dat kerkelijk onmisbaar, in zijn staat kundige consequenties slechts op scheu ring en onderdrukking kon uitloopen. „Te Genève, aldus Dr Kuyper in zijn „Antirevolutionaire Staatkunde" was Kerk en Staat nog te zeer ineengevlochten en dooreengemengd, en hot is hieruit dat niet alleen de brandstapel van Michael Servet, maar in 't algemeen alle vervol ging te verklaren is, die in Gereformeerde landen om des gèloofswille ook op poli tiek terrein is uitgegaan. Da eenheid van Staat en Kerk in Ge neve heeft vele ook van onze Gerefor meerde predikanten in de 16e en 17e verleid, om gezag ook op staatkundig K^^jroor^zich op te eischen. Zelfs FEUILLETON 45) naar het ^S^eb.) blaT)1"70^ Van *eu^et0Bl het tweede T^l ,njet hinderen", grinnikte Q j 3? *n J?®1 gewend aan matrassen en al die moongheden." Paul lachte. Vervolgens gingen zij we der naar boven om naar de komVt der kaj uits-passagiers te kijken Erge voorname lui, hé?"' zeide Chris, ^erlief m6UWen TBeai geen oc®enblil< „Zoudt ge denken?" vraagde Paul met een glimlach. Ja zeker paar ik geloof, dat er niet èènbi] is, die zoo gelukkig i8) ai3 ik ben. „Zijt ge waarlijk zoo gelukkig, Chris"? „Of ik Ik zou wel willen vliegen „En over vier en twintig uur zult gij wel op den bodem der zee willen liggen zeide George Ridley, die in hunne nabij heid stond. u „Nu dan houdt gij mij daar zeker ge zelschap", antwoordde Chris vroolfik. Een uur later kliefde het Gisteren werd in het Koloniaal Instituut te Amsterdam de vergadering ge houden van de West-Indische Kamer, in tegenwoordigheid van Dr Rutgers, de 'nieuw beiyjemde Gouverneur van Suriname. Ie rij v.l.h.r.: G. J. W. Putman Cramer, J. J. C. Caymans (Dir. der Directe Be lastingen), Dr Rutgers (benoemd Gouverheur van Suriname), Mr Dr 'C. F. Schoch (Hoofd, der Surinaamsche Bank, voorzitter) en J. S. C. Kastelijn. 2e rij v.l.n.r.: G. J. van Grol, W. R- Chambers (Dir Bureau Handelsinlichtin gen), C. K. Kesler, Prof. Dr L. B. de Bussy (Dir. Handelsmuseum Kol. Inst.) Datheen gaat ten deze niet geheel vrij uit. i En als nu desniettemin de historie ons verhaalt, hoe in geen land ter we reld rijker geestelijke vrijheid van bewek ging, zelfs voor verklaarde ketters, heersc'hte dan in 't Calvinistisch Neder land, dan moet wel worden ingezien, hoe dit niet te danken is aan het juiste inzicht van onze toenmalige theologen, die schier allen nog in beginsel de oud- Roomsebe ketterjacht liefhadden, maar veeleer in hoofdzaak aan den prins van Oranje, die zelf warm voor de geestelijke vrijheid gevoelde, en niet alleen den moed, maar ook het beleid had, om eenerzijds den tol van zijn eerbied aan het Calvinis me te betalen, maar ook anderzijds voor uit te grijlpen naar de rijpere ontwikkeling waartoe dat Calvinisme als vanzelf en krachtens zijd grondbeginselen, mits zui ver verstaan, moest leiden. Na er dan op gewezen te hebben dat bij den Prins ook andere, menschelijke factoren zullen hebben gewerkt vervolgt de schrijver: „Doch al brengen we dit menschelijke ook bij Prins Willem in rekening, toch blijft het historisch vaststaan dat hij de consequentiën van het Calvinisme voor het staatsleven beter en vroeger doorzien heeft dan de toenmalige theologen, en dat het aan hem vooral te danken is, dat de schroeven van Roomsch model, die menig Calvinistisch theoloog uit die dagen liefst zelfs inquisitoriaal zou heb ben zien aanzetten, in onbruik geraakten. De bijvoeging in Art. 1 van de woor den: „Door Oranje geleid" mocht daar om niet achterwege blijven. De Antirevolutionaire partij, moet toch in baar program zoo klaar en luid als het kan, den volke kond doen, met wat weerzin de zucht naar geestelijke tyran- nie haar vervult en hoe 't haar bedoelen eeniglijk is, op staatkundig terrein de beginselen tot heerschappij te brengen, gelijk die eerst in de latere ontwikke ling van het Calvinisme, vooral in 'tland over zee, in hun zuiverheid gegrepen en in de d^gen van ouds door niemand beter dan door den Prins van Oranje gevat en in praetijk gebracht zijn." Dit beginsel moet worden gehandhaafd. De boteekcnisvolle woorden: „door Oranje geleid" mogen uit ons program niet worden geschrapt. Kamer van Koophandel en Fabrieken te Middelburg. De Kamer van Koophandel en Fabrie ken voor de Zeeuwscbe Eilanden te Mid delburg vergaderde Vrijdagavond. Beslo ten werd een verzoek van de Mij. tot ex- stoomschip de golven der rivier en toog naar de zee, wier zilten adem den reizi gers reeds tegenwoei. HOOFDSTUK XXIII. Twee dagen daarna danste het reusach tige vaartuig als een nótedop op de schui mende baren die het elk oogenblik dreig den te verzwelgen, en het meerendeel der reizigers, zoowel kajuits- als tus- schendeks-passagiers, lag hulpeloos in hun kooien, ten prooi aan onbescihrijfe- lijken jammer en ellende. In dien treu- rigen toestand gaf het Paul een gevoel van verademing, toen hij een welluidende stem 'in .zijn nAbijheid op zachten toon een lied hoorde aanheffen, waarvan de melodie hem bekend in de ooren klonk, hoewel de woorden, die er op gezongen werden, hem vreemd waren. „Dat is zoo waar die jongen, die Chris", steunde Harry Mack. „Lieve tijd. wat heeft die knaap ,°n spijsvertering. Ik wensch- temaar verder bracht hn het niet, „Kerm toch niet zoo, Mack", klonk de stem van Ripley uit een andere kooi. Geloof mij, dit went even goed als han- gen. „Stil jongens", zeide Paul, „laat ons luisteren naar hetgeen dat ventje zingt. „Ruw* «tormea mogen woeden ploitatie van Jaarbeursgebouwen om deel te nemen in een 5 pet. obligatieleening en een schrijven van de afdeeling Handel en Nijverheid, inzake valoriseering van de in voerrechten in Polen voor kennisgeving aan te nemen. De rekening van de Kamer over 1927, aanwijzend in ontvangsten f 19 762,24 en in uitgaaf f 13.967,12, dus met een voor- deelig saldo van f 5795,10, werd goedge keurd. Daar de Minister van Waterstaat reeds heeft gemeld, dat in overweging zal wor den genomen een wijziging van de tele foontarieven en daarbij ook de wensche- lijk'heid van opheffing of vermindering van de z.'g. entree-gelden in overweging wordt genomen, werd goedkeuring ge hecht aan het terugnemen door het bu reau van een voorstel om zich inzake die entree-gelden tot den minister te wenden. Na ampele discussie werd met de stem van den heer Wesseling tegen besloten het verzoek van de middenstandsvereenigin- gen te Goes aan den Minister van Water staat te ondersteunen, welk adres bedoelt het behoud der autobuslijnen op Zuid-Be veland. Na verschillende opmerkingen der leden vereenigde de kamer zich z.'h. s. met het voorstel om f 250 te geven aan het Comité dat zich ten doel stelt op 22 Mei een 150- tal journalisten uit verschillende landen op Walcheren en Zuid-Beveland te ont vangen en hen het typische dezer streken te toonen. De Kamer vereenigde zich met een ont- werp-adre» aan de Regeering met recraoek maatregelen te willen nemen om tot een snellere rechtspraak te komen. Een voorstel om aan de Tweede Kamer te verzoeken in de wijziging van de Ziekte wet te 'bepalen, dat alle bestaande zieken kassen van industrieele ondernemingen mogen blijven bestaan, als zij aan de wet telijke bepalingen voldoen, werd na eenige discussie terug genomen, om eerst te trachten door middel van de Vereeniging van Kamers de voorgestelde wijzigingen nader te doen onderzoeken om dan met andere kamers samen de wenscben naar voren te brengen, die bij dit onderzoek na der mochten blijken. Is dit niet mogelijk, bijv. met het oog op den nog beschikbaren tijd, dan zal het bureau het wetsontwerp nader bestudeeren. Ten slotte werd besloten aan de Tweede Kamer te verzoeken de voorgestelde wijzi ging van de samenstelling van de raden van beroep voor de directe belastingen niet aan te nemen en o.a. ook niet de bevoegd heid van die raden in te krimpen. De senaat der Nederlandsche Handels-- jboogeschool te Rotterdam heeft het doe-, toraat in de Handelswetenschap honoris causa verleend aan den heer A. F. Phi lips, Directeur der N. V. Philips' Gloei lampenfabrieken. Alles om mij heen .zij nacht, God, mijn God; zal mij behoeden, God houdt voor mijn heil de wacht." De meeste reizigers in dat gedeelte van het schip zwegen, terwijl Chris zong, De woorden schenen een bedarenden, troostenden invloed te hebben. Gedurende dien langen, angstigen nacht, terwijl de, wind door het touwwerk floot, en de groote masten kraakten, had men hooren kreunen en vloeken, en Gods naam tel kens hooren misbruiken. Thans klonk die zelfde naam als een gebed, als een juich toon, en wekte in menig hart een gevoel van eerbied en ontzag, van rust en ver trouwen. Op Paul maakte het lied den indruk van een uitgesproken zegen. Se dert die rreeselijke ervaring in de Wheal Anthony had het bewustzijn van Gods beschermende nabijheid hem geen oogen blik verlaten. Hij had na dien tijd een ge voel alsof God in het bijzonder over hem waakte. En daarom hadden de woorden, die Chris zong, een dieper beteekenis, ivoor hem. Daar ginder in de duisternis, 'en hier te midden der kokende golven bleef het waar: „Hoogte, diepte, vreugd of rouw, Niets ontrooft mij aan Gods trouw." Chris wist niets van de gedachten, die «jjn woorden bij Baul opwektan. Wel boot- Rechtbank te Middelburg. Door de Rechtbank te Middelburg wer den gisteren de navolgende zaken behan deld: J. J. B., '27 jaar, moitor en rijwielher steller te Middelburg, die in honger be roep was gekomen tegen een vonnis van den Kantonrechter te Middelburg, waarbij hij wegens overtr. van de Motor- en Rij- wielwet (a,ls bestuurder van een motor rijtuig daarmede rijden over een yreg op zoodanige wijze, dat de vrijheid van het verkeer wordt belemmerd) werd veroor deeld tot een geldboete van f50 of 14 d. hecht, on toewijzing schadevergoeding aan Gastel tot een bedrag van f25.25. Eisch; Vernietiging vonnis van den "Kantonrech ter f25 of 25 d .hecht, met toewijzing civiele partij. M. A. M-, 32 j., herbergier te Oost burg, die in honger beroep was gekomen tegen een vonnis van den Kantonrechter te Oostburg, waarbij hij wegens overtr. van de Jachtwet (jagen zonder schrifte lijk bewijs van vergunning) werd veroor deeld tot 2 geldboeten ieder van f20 of 2 maal 20 d. h. Uitlevering, van het niet in beslaggenomen geweer of daarvoor te betalen f30 te vervangen door 10 d. hechtenis. Eiseh: bevestiging vannisl wan den Kantonrechter. G. J. de G., 19 jaar, chauffeur te Goes, was in hooger beroep gekomen tegen een vonnis van den Kantonrechter te Goes, waarbij hij wegens overtr. van de Motor- en Rijwielwet (niet behoorlijk uit wijken naar rechts bij bet tegenkomen van een motorrijtuig) werd veroordeeld tot een geldboete van f 15 .of 15 d. hecht. Eisch; bevestiging vonnis van dien Kanton rechter. G. A. M-, 36 jaar, kassier te Middel burg, was in hooger beroep gekomen te gen een vonnis van den Kantonrechter te Goes waarbij hij wegens overtr. van dia Motor- en Rijwielwet (niet behoorlijk uit wijken naar rechts bij het tegerikclmen van een motorrijtuig) werd veroordeeld tot een geldboete van f5 of 5 d. hecht. Eisch; Vernietiging vonnis van 5'en Kan tonrechter. Ontslag van rechtsvervolging. J- O., 34 j., melkveehouder ta N. en St. Jooslan'd was in hooger beroep geko men tegen een vonnis van den Kanton rechter te Middelburg waarbij hij wegens overtr. van de Warenwet en Melkbesluit (het afleveren cï doen afleveren van melk (die niet voldoet aan de bij de Wet' (gestelde vereischten) werd veroordeeld tot een geldboete van f50 of T mnd. hechtenis. Verdachte erkende het feit, en verklaarde in hooger beroep te zijn ge komen omreden hij de boete te hoog rond. De Officier van Justitie zegt, (lat alle melkboeren vooraf zijn gewaar schuwd en zich daarvan niets aantrek ken. Hij eischt bevestiging van het von nis van den Kantonrechter. H. A. M., 29 jaar, chauffeur te Goes, verdacht dat het op 6 Febr. 1.1. te Goes aan rijn schuld te wijten is geweest dat gevaar is ontstaan voor het verkeer door mechanische kracht over een spoorweg van de Nederlandsche Spoorwegen en wel te Goes op het Stationsplein, doordat hij toen als bestuurder van een auto bus, waarmee hij kwam aanrijden uit den Stationsweg te Goes in da richting van 'hef Stationsplein, grovelijk onvoorzichtig en de hij het gegons van stemmen om zich heen, maar hij stoorde er zich niet aan,- •doch ging voort met het zingen van de liederen, die hij op de Zondagsschool had geleerd. Maar eindelijk hield hij op, en verzonk in gepeins. De droom van zijn leven was werkelijkheid geworden. Hij bevond zich thans op den grooten .Oceaan ten einde een nieuw leven in een nieuwe wereld te beginnen, bevrijd van (le boeien, die hem in het land, dat hij als 'tware ont vluchtte zoo pijnlijk hadden gekneld. Hoe dikwijls had hij aan de landingsplaats gestaan, en gezien naar de groote boo ten, die in zee gingen, en hoe vurig had hij gewenscht, mee te kunnen gaan naar de nieuwe wereld, het land van zijn hopen en "droomen. En nu, dank zij de hulp van zijn onbekenden vriend, zouden zijn stoutste verwachtingen vervuld wor den. Hij bekommerde zich niet om den gierenden storm, en bekreunde zich niet om de zware golven, die gedurig over het dek sloegen. Zulke schepen zouden het wel uithouden, dacht hij, en daar het slingeren en stooten van de boot, hem geen onaangename gewaarwordingen be zorgde, gevoelde hij zich zoo vrooljjk als een vogel in de lucht. De «tam van Baul aloorde ham in aijn» onoplettend heeft gereden met eea «nel heid van ongeveer 35 K.M., althans m«t een vrij groote snelheid! en niet voldoen de uit te kijken, niettegenstaande op den Stationsweg op een plaats dia hij, ver dachte, passeexèn moest, een "bordje stond met de woorden „Let ,op de tram", waardoor hij niet heeft bemerkt of ge>- hoord, dat een motorrijtuig der Neder landsche Spoorwegen aanhoudend bellend en fluitend kamende vanuit de richting van de Withelminastraat op en over het Stationsplein reed ten einde zich te be geven naar bet perron voor de richting Wolphaartsdijksche veer, cLoch roekeloos vlak vóór dat motorrijtuig de rails is over gestoken, waardoor een botsing tusschen het motorrijtuig en de autobus van ver dachte heeft plaats gehad. Verdachte door den President onder vraagd, zegt van meening te zijn geweest, dat de motorwagen bij het station bleef staan, omdat hij daar altijd staat. President: Hebt U niet gezien, dat de motorwagen wegreed? Verdachte: Neen, ik heb er niet meer naar gekeken. President: Hebt U dan geen signalen hooren geven? Verdachte: Neen. De Officier van Justitie requisitoir ne mende, meent, dat een flinke straf hier op zijn plaats is. Verdachte zegt wel, dat hij niet meer naar den motorwagen heeft gekeken, doch dat had hij als auto bestuurder volgens spr. juist moeten doen. Spreker eischt een geldboete van f50 of 50 d. h. P. S., 46 jaaï, zaadhandelaar te Goes, die in hopger beroep was gekomen tegen een vonnis van den Kantonrechter aldaar, waarbij; hij wegens overtr. van de Arbeidswet (in verboden tijd arbeid doen verrichten) werd veroordeeld tot een geld boete van f25 of 25 d.h. Eisoh: bevesti ging vonnis van den Kantonrechter. L. v. d. G., 30 jaar, landbouwersknecht te Zierikzee, verdacht van diefstal van een tweetal kippen. Eisch f25 of 25 d. h. J. van D., 41 jaar, landbouwersknecht te Zierikzee, verdacht van heling van door diefstal verkregen kippen door deze dieren aan te nemen van G. en ze daar na! te verbergen in een schuur. Eisch f40 of 40 d. h. A. E. de K., 25 jaar, Arbeider te Hoofd plaat, verdacht van diefstal van een 20- tal ledige kunstmestbalen. Eisch f40 of 40 d. h. F. de H., 27 jaar, koopman te IJzen- dijke, verdacht van heling van een aantal baalzakken door deze van de vorige ver dachte te koopen voor een bedrag van f3.80. Eisch £40 of 40 d. h'. Uitspraak in alle zaken 13 April a.s. Gistermiddag stond voor da Rechtbank to Middelburg terecht de Directeur der Gasfa- briek te Huist. Hem werd tan laste gelegd, dat hij terwijl hjj te Hulst woonde als amb tenaar bij de gemeente Hulst en wel als di recteur der gemeentegasfabriek heeft aange nomen en ontvangen: lste van Willem Wilson1, Directeur ert van Servaas Kenens, vertegenwoordiger der N. V. „de Nederlandsche gasmeterfabriek G. Wil son te 's-Gravenhage" op of omstreeks 26 October 1922 giften tot een geldsbedrag van omstreeks f 250, op of omstreeks 8 Sep tember 1923 giften tot een geldsbedrag van omstreeks f 250, op of omstreeks 8 Novem ber 1924 giften tot een geldsbedrag van: onge. veer f290, op of omstreeks 14 Maart 1925, giften tot een geldsbedrag van omstreeks f500, op of omstreeks 24 October "1925 giften tot een geldsbedrag van ongeveer f 250, op of omstreeks 30 October 1926 giften tot een geldsbedrag van ongeveer f200. 2de van H. Schneider, vertegenwoordiger der firma Gautsch te Amsterdam op of om streeks 20 Januari 1923, giften tot ©en gelds bedrag van ongeveer f225; op of omstreeks 23 Januari 1.924 giften tot een geldsbedrag van ongeveer f 300, op of omstreeks 29 Novem ber 1924 giften tot een geldsbedrag van onge veer f 140, op of omstreeks 6 Juni 1926 giften tot een geldsbedrag van ongeveer £90, op of omstreeks 8 Januari 1927 giften tot een geldsbedrag van ongeveer f150. 3e. van P. Kreijns, vertegenwoordiger der Scheepvaart en Steenkolen Mij te Rotterdam omstreeks 1926 een geldsbedrag van ongeveer f25, op of omstreeks Januari 1927 een gelds bedrag ran ongeveer f 150; terwijl hg wist, althans moest weten en begrijpen, dat voornoemde giften hem gedaan overdenkingen. „Zijt gij daar, Chris? vraagde hij. „Ja", antwoordde deze schielijk. „Hoe gaat het u? Zoudt gij niet eens opstaan?" „Kon ik het maar", zuchtte Paul, „maar ik durf mijn hoofd ternauwernood op beuren." „Waarom niet?" vraagde Chris. „Hoe ter wereld kan iemand zulk een vraag doen?" bromde Mack. „Hij moest het zelf maar eens voélen." ,,'t Duurt lang eer dat gij er aan ge wend zijt, Mack", plaagde Ripley. „Zijt gij er dan al aan gewend?" vraag de Mack op diep verontwaardigden toon. „Nu, ik geloof, dat het wat beter gaat. Ik voel mij tenminste niet meer zoo el lendig als een uur geleden. Maar hoe hebt gij het, Vivian?" „Och, mijn gewaarwordingen zijn moei lijk te beschrijven" riep Paul, en zuchtte toen onheilspellend diep. „Toe, kereltje, zing nog eens wat", vraagde een andere stem in de nabijheid. „Ja, Chris, zing nog eens", zeide Paul, toen hjj weer in staat was om te spreken. En toen hield het praten en steunen op, en allen luisterden naar den knaap, die met een heldere, welluidende stem zjjn ZondagachooUiedaren zong, zooals hn se noemde. (Woedt vacvalgdj

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1928 | | pagina 11