No. 154
Donderdag 29 Maart 1928
42e Jaargang
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Binnenland.
KON-ZEEPFABRIEKEN-DE DUIF
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie no. 11
Postrekening No. 44455
Bijkantoor te Middelburg:
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummers f0.35
Prijs der AdvertentiSn:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
*t* Weer een vacolne-debai
De behandeling van hel wetsontwerp
houdende voorziening tegen besmettelijke
ziekten heeft gisteren in de Tweede Ka
mer aanleiding gegeven tot een scherp
debat.
Daar was alle aanleiding voor.
De Anti-revolutionaire fractie had volle
recht om krachtig tegen Minister Slote*
maker de Bruine op te treden.
De houding van dezen bewindsman kon
niet door den beugel.
Dit zal duidelijk worden, wanneer wij
even de historie in herinnering brengen.
Toen op 1 April van het vorige jaar
hetzelfde wetsontwerp in behandeling
kwam, stelden de heeren Bjjleveld e.g.
voor, tegenover hen, die tegen de vacci
natie gewetensbezwaren hebben want
daarom ging het „een meer tegemoet
komende houding aan te nemen.
Telkens en telkens waren reeds pogin
gen in deze richting gedaan, maar aitjjd
tevergeefs.
In 1890 was het Minister de Savor*
nin Lobman, die poogde aan de ge
moedsbezwaren tegemoet te komen, en. in
1903 werd dit voorbeeld door "Minister
Kuyper gevolgd. Zonder resultaat even
wel.
Wat aan Lobman en Kuyper niet ge
lukte, werd het vorig jaar door de heeren
Bijleveld c.s. opnieuw geprobeerd.
Daarbii stuitten zij echter op een krach
tig verzet „van Minister Slotemaker de
Bruine.
Deze kon dat pogen niet steunen, om
dat danhet karakter van het intermez
zo-kabinet, dat zich immers buiten den
partijstrijd wenschle te houden, zou wor
den aangetast.
Het amendement werd door den Minis
ter onvoorwaardelijk afgewezen.
Als het werd aangenomen, dan zou
het ontwerp worden ingetrokken. De Mi
nister zou het dan niet meer in de Eer
ste Kamer kunnen verdedigen.
Het amendement werd daarop verwor
pen.
Toen enkele maanden later een voor
stel van Mevr. de Vries-Bruins, dat in
tegenovergestelde richting ging, aan de
orde kwam, plaatste de Minister zich op
hetzelfde standpunt.
En nadat het amendement was aange
nomen, werd dan ook de beraadslaging
geschorst.
Thans echter is de Minister plotseling
van houding veranderd.
Na de inwerkingtreding van het schor
singswetje is naar de heer Slotemaker
de Bruine betoogde, het vraagstuk van
„gestalte veranderd" en is het vaccine-
vraagstuk voor dit Kabinet geen verboden
terrein meer.
Tegen de verdere behandeling van het
wetsontwerp, nu aangevuld mét de be
paling, dat het voor de gemoedsbezwaar
den nog veel moeilijker wordt aan den
vaccinedwang te ontkomen, werd nu geen
bezwaar meer gemaakt, wat tengevolge
zal hebben, dat de vaccinatiescfaroef weer
een slag wordt aangedraaid.
Was vroeger een verklaring van twee
doktoren, dat vaccinatie voor een bepaa'd
kind ongewenscht is, voldoende, na aan
neming van het voorstel van Mevr. de
Vries-Bruins zal één van die geneesheeren
moeten zijn een inspecteur van de volks
gezondheid of een door dezen aan te
wjjzen geneesheer.
Was er vroeger althans voor zwakke
kinderen nog een mogelijkheid om aan
'de vaccinatie te ontkomen, straks zal de
keuring van dergelijke kinderen veel stren
ger zijn en de kans dat ze als slacht
offers van de vaccinatie vallen aanmer
kelijk worden vergroot.
Als na korter of langer tjjd de vaccine-
dwang weer m werking treedt, dan zal
vrijstelling zoo moeilijk worden gemaakt
als maar eenigszins mogelijk is.
En daartoe verklaart Minister Slote
maker ae Brume mee te willen werken.
Zulk een bepaling zal hij gaarne in de
Eerste Kamer verdedigen.
Tegemoetkoming aan gemoedsbezwaar
den werd wegens het karakter van het
Kabinet onaannemelijk verklaard).
Maar een poging om vrijlstelling zelfs
voor zwakke kinderen zoo goed als on
mogelijk te maken en de deur zoo stevig
mogelijk te grendelen, wordt gesteund
Is het wonder dat met name de heeren,
Heemskerk en Bijleveld' tegen, zulk optre
den een scherp protest lieten hooren?
Hun pogen om de hatelijke bepaling
uit hot ontwerp te lichten-zal wel geen
succes hebben. Daar zullen de vereerders
van het vaccinatie-dogma wel voor zorgen.
En de minister uit het intermezzo-ka
binet, dat zich immers buiten den par
tijstrijd wenschte t e houden, verklaart zich
bereid de totstandkoming van zulk een
bepaling febevorderen.
't ls wel kras.
Be rechterzijde en met naime de A.R
partij denk aan de verscherping van
den leerplicht is doior dit Kabinet niet
verwend. 1 I
Maar wat nu gebeurt is toch wel het
toppunt!
En het is wel hoogst droevig, da<t
aan hen die tegen den vaccinedwang be
zwaren hebben, deze kaakslag wordt toe
gediend door een volgeling van w$len
Jhr de Savornin Lobman, die ook op
dit gebied steeds zoo fier jjlverde voor
de rechten en de vrijheden van ons volk.
Herleving van den strijd tegen den gods-
dlenet In Rusland.
Na twee jaar van lijdzaamheid heeft
de communistische partij in Rusland op
nieuw haar leden opgedragen tijdens de
Paaschdiagen atheïstische betoogingen te
jbrgaihiseeben:
's Nachts voor den eersten Paaschdttg
zijn altijd de kerken van tien tot één
uur gevuld met geloovigen. Na het einde
van den dienst gaan de menschen naar
huis om zich aan ham, in zwart brood)
(gebakken, te goed te doen.
Een decreet van het volkscommissariaat
van onderwijs bepaalt echter, dat de oom1
munisten op Paasch-Zate-rdag geen ham
mogen eten en niet mogen slachten. In do
plaats daarvan is allen bioscopen opge
dragen, speciale programma's voor te be
reiden welke afgedraaid zullen worden'
totdat de kerkelijke plechtigheden zijn ge
ëindigd, en de socialistisch-oommunisti-
sche clubs hebben last gekregen 'atheïsf
tische lezingen en schouwspelen en op
tochten, welke de geboorte en het leven
van Christus belachelijk maken, te orga-
niseeren.
Alle Russische draadlooze omroopsta
tions met jnbegrip van het groote com
munistische interntt'ionale station te Mos
kou zetten antigodsdienstige programma's
in ëlkaar en luidsprekers zullen op do
hoeken der straten in de nabijheid der
kerken zijn opgesteld teneinde te trachten
te voorkomen, dat de menschen de dien
sten bijwonen.
De Moskousche „Prawda" geeft toe,
dat tot dusverre de bolsjewiki volkomen
gefaald hebben in hun pogingen om den
invloed van de kerk op de massa te
vernietigen. Voor den oorlog werkte de
.orthodoxe kerk met regeeringssubsidie;
persoonlijke bijdragen speelden slechts een
kleine rol in net onderhoud van de kerk.
Maar tegenwoordig bloeien, volgens de
„Prawda", de kerken zonder steun van
den staat, daar de Russen ongeveer
400 000.000 roebel per jaar tot steun
van den godsdienst bijdragen.
De naderende anti-Pascheu-betoogin'gen
betoekenen het begin van een nieuwe
onderdrukking van de kerk. Arbeiders d'io
op Goeden Vrijdag, P&asch-Zaterdag en
Paasch-Maandag op hun fabrieken op het
appèl ontbreken, zullen zwaar gestraft
worden. r- t* -
De paua en lief fascisms.
De „Osservatore Romano" publiceert
eea rede, die de paus Zondag te Rome
heeft ^gehouden, waarin h\j zich op scher
pe wijze heeft gewend tegen het mono
polie van de fascistische jeugdopvoeding
niet alleen uit politieke, maar ook uit
geestelijke en morcele overwegingen. De
Ïaus gispte de wijze, waarop de nationaal-
atholieken zich in hun jongste congTes
hadden uitgelaten ;over_ de verhouding van
kerk en staat. Hij zelde de goede zijde
van het regiem dikwijls te hebben erkend
maar vervolgde: „W§ weten echter ook,
evenals de bisschoppen, die van alle zij
den tot ons hun toevlucht nemen, hoeveel
betreurenswaardige misstanden er nog
steeds bestaan".
Mussolini heeft het afdrukken van deze
rede in geheel Italië verboden. De ïtali-
aansche bladen publiceeren noch de rede
zelf, noch eenig commentaar.
Korte berichten.
Ex-keizerin Zita werd te Madrid
met gunstig gevolg van een nieraandoie-
ning geopereerd. Haar toestand is uit
stekend.
Tengevolge van de hevige regens
welke de rivieren in Zuid-Servië 'buiten
haar oevers deden treden, is die spoorweg
BelgradoSaloniki tuisschen Uskub en
iGuevgheli verbroken.
Naar uit Moskou wordt gemeld, is in
verband met de graofte schaairschte aaia
levensmiddelen door het personeel van
verscheidene bedrijven de eisch aan de
regeering gesteld, middelen te zoeken ter
bestrijding der huidige crisis.
Gisteren zijln bij een militaire oefe
ning bij Metz 2 militaire vliegtuigen, die
zich op een hoogte van 1005 M. bevon
den, met elkaar in botsing gekomen. De
bestuurder van een der vliegtuigen wist
zich met behulp van zijn valscherm te
redden, doch de andere, wiens valscherm
niet open ging, is om het leven geko
men. Beide vliegtuigen werden geheel ver
nield.
Militieplieht en werkloosheid.
Een binnenkort te .verwachten leger
order zal de volgende kennisgeving be
vatten:
Aangezien nu en dan de klacht wordt
vernomen, dat dienstplichtigen ten gevolge
van opkomst in werkeljjken dienst hun
betrekking hebben verloren en daardoor
na hun vertrek met groot-verlof gedu
rende korteren of langeren tijd werkloos
zijn geweest, heeft de minister van arbeid
handel en nijverheid zich bereid verklaard
om ter zake met de directeuren der dis-
tricts-arbeidsbeuzen in overleg te treden
,en dien ambtenaren te verzoeken, in voor
komende gevallen zooveel mogelijk reke-
'ning te houden met de belangen van
werkzoekenden, die ten gevolge van de
vervulling van den dienstplicht buiten be
trekking zgn geraakt of op eenige andere
wjjze schade hebben geleden.
De belanghebbende dienstplichtigen
kunnen van hunne zjjde de bemoeiingen
van den Dienst der Arbeidsbemiddeling
te hunnen gunste veiigemakkolijken door
tgdig voor het eindigen van hun verblijf
in werkelijken dienst, zich als werkzoe
kenden te doen inschreven bij de arbeids
beurs in de gemeente, waar zij na vertrek
met groot-verlof hun werkelijke woon
plaats zullen hebben.
De commandanten van korpsen en zelf-
standigo onderdeelen worden uitgenoo-
digd, het vorenstaande ter kennis te bren
gen van de onder hunne bevelen dienende
militairen, door een afschrift van 'deze
legerorder te doen aanplakken in woon-
en ontspanningslokalen van kazernes.
De Burgemeester van Vianen.
overleden.
Gistermorgen overleed na een korte
riekte in den ouderdom van 56 jaar Jhr
J. C. T. Heufft. Gedurende 25 jaar was
hjj burgemeester; eerst van Dreischor
(Zeeland) daarna sedert April 1908 van
Vianen.
De heer Heufft was de Chr. Hist, be
ginselen toegedaan en was in zijn ge
meente zeer bemind om zijn ijver voor
gemeentezaken en zijn vriendelijkheid te
genover heel de burgerij, ongeacht rich
ting, stand of pang.
Tarief verlaging bjj de
posterijen.
Blijkens de Memorie van Antwoord aan
de Eerste Kamer over het wetsontwerp
tot regeling van de inkomsten en uitgaven
van de Postergen, de Telegrafie en Tele
fonie voor 1928 zal, zoodra voldoende
aanwijzigingen zullen zijn verkregen, om
trent de gevolgen, die de in Februari
j.l. ingevoerde tariefsverlagingen hebben
op de uitkomsten van het Staatsbedrijf,
de mogelijkheid, om tot verdere verlaging
der posttarieven over te gaan, nader wor
den overwogen. Indien alsdan blijkt, dat
de bedrijfsrekening verdere tariefsverla
ging toelaat en de algemeene financiëele
toestand des land zich daartegen niet ver
zet, zal de totstandkoming van die ver
laging zoo spoedig mogelijk worden bevor
derd, waarbij aan de beide dienstonder-
deelen, de telegrafie en de telefoon, mede
ernstige aandacht zal worden geschonken.
De militaire kepi gehandhaafd.
„Ons Leger" had medegedeeld, dat de
militaire kepi vervangen zou worden door
den stalen helm bij den velddienst en de
kwartiermuts bij het wandeltenue.
Van de betrokken afdeeling van het
Departement van Oorlog vernam de „Res.
bode" thans, dat dit bericht van eiken
grond ontbloot is. Wel is eenigen ('jd ge
leden eens overwogen om een wijziging
te brengen in het militairo hoofddeksel,
maar deze overweging heeft niet tot eenig
practisch resultaat geleid. De vorige
maand z(jn dan ook nog weer nieuwe
wijzigingen in het model der militaire
kepi's aangebracht en vooxloopig bljjven
deze dan ook gehandhaafd.
De Zomert ij d.
Het Eerste Kamerlid Polak heeft den
minister van binnenlandsche zaken en
landbouw de volgende vragen gesteld:
V-H-CHR-PLEINE5-DEN DOLDCR
VRAAG ONZE PAASCH-PUZZEL
1. Kan Z. Excellentie mededeelen waar
om ook dit jaar hier te lande de zomer
tijd niet ingevoerd wordt op denzelfden
dag als zulks in België, Frankrijk en
Engeland geschiedt?
2. Is Z. Excellentie bereid te bevorde
ren, Bat voortaan de zomertijd hier ter
zelfder tijd als in de genoemde landen
beginnen zal?
3. Zoo neen, wil Z. Excellentie dan me
dedeelen, waarom niet?
Legerpredikanten in Neder
land s c h 'O o s t-I n d i
Naar we vernemen, hebben de leger
en vlootpredikanten in ^Ned. Oost Indië
zich tot een conferentie van leger- en
vlootpredikanten geconstitueerd. De con
ferentie bestaat uit de heeren Ds D. F.
Bartlema, vlootpredikant te Soerabaja, Ds
W. Duijker, legerpredikant der Ie divisie
te Bandoeng, en Ds G. van Duinen, leger
predikant der He divisie te Magelang.
De conferentie zal tweemaal per jaar
bijeenkomen, n.I. in Mei en December.
Het karakter der conferentie is louter
adviseerend.
De conferentie heeft den wensch uitge
sproken dat er met den Raad van Leger
en Vlootpredikanten in Nederland uitwis
seling van alle bescheiden zal plaats heb
ben, die aan den wederzgdschen arbeid
bevorderlijk kunnen zijn.
Ook sprak de conferentie de wensclie-
lijkheid uit, dat er kome een Generaal
Comité voor het beheer der Chr. Militaire
Tehuizen in Indië en besloot Dr N. A. C.
Slotemaker de Bruine als officiSel verte
genwoordiger van het hoofdbestuur van
„Oost en West" te verzoeken of hjj ge
negen is met de conferentie in die richting
samen te werken en tot de vorming yan
een voorloopig comité het initiatief te
willen nemen. i 1 1 I
De conferentie besloot haar invloed aan
te wenden, dat er in Ned. Indië opgericht
worden Chr. Mutaire Tehuizen voor niet-
Europeesche militairen, teneinde op deze
wjjze deze mi'itairen te vrijwaren tegen
communistische en andere schadelijke in
vloeden. Ook zullen er maatregelen wor
den genomen opdat er kome een alge
meene vereeniging voor alle niet-Euro-
peesche militairen, welke ook hun stoffe
lijke "belangen behartigt.
De leger- en vlootpredikanten in Ned.
fndië brengen ter kennis van belangheb
benden, dat verwanten en betrekkingen
van militairen bij de land- en zeemacht
in Ned. Indië, die omtrent deze militai
ren ten aanzien van hunne geestelijke en
moreele belangen, inlichtingen wenschen
te ontvangen, of tusschenkomst dier pre
dikanten wenschen in te roepen, zich
deswego kunnen wenden tot den secreta
ris van de conferentie van leger- en vloot
predikanten, Ds G. van Duinen te Mage
lang. (Ned. Indië.)
Opk kunnen de ouders in Holland de
namen van hun naar Indië in militairen
dienst vertrekkende zonen, hem opgeven.
Wijziging Provinciale Wet.
Bepaald is, dat de wet van 16 Decem
ber 1927 (Staatsblad no. 383) tot wijziging
en aanvulling van de Provinciale Wet, in
werking treedt met ingang van 1 .April
1928.
Bij Kon. besl. is benoemd tot kanton-
rechter-plaatsvervanger in het kanton
Middelburg, mr J. A. E. Rink, waarne
mend griffier bij het kantongerecht en bij
de arrondissementsrechtbank te Middel
burg.
Binnenland.
Scherpe debatten over de vaccinatie in
de Tweede Kamer.
Een beschouwing over den uitvoer van
suikerbieten uit Zeeuwsch Vlaanderen
naar Frankrijk.
Drama te Rotterdam.
Moordaanslag te Venlo.
Buitenland.
De haat der Bolsjewisten tegen den gods
dienst.
Auto tegen een boom gere
den. De heer W. begaf zich Woensdag
middag met zijn auto van Middelburg naar
Veere. Tengevolge van het rijden van den
auto in een put van den bijna overal slech
ten weg, geraakte de bestuurder een
oogenblik de macht over het stuur kwijt
en reed hij tegen een boom op. Het gevolg
was, dat de heer W., die alleen in den
auto zat, vrij ernstig aan een zijner bee-
nen werd verwond en ook andere kleinere
wonden opliep. Hij werd door een ande
ren automobilist naar zijn woning te Mid
delburg overgebracht. De auto was deer
lijk gehavend en vooral aan de voorzijde
geheel ingedrukt.
Diefstal. Een dezer dagen kwam
de vlasser P. te Sint Jansteen tot de ont
dekking, dat door tot nog toe onbekende
daders uit een op zijn erf staanden stal een
20-tal kippen waren ontvreemd. De gesto
len kippen zijn vermoedelijk naar België
vervoerd, aangezien voetsporen in die
richting waren achtergelaten.
Ten nadeele van den werkman H. wer
den uit een stal die met een valschen sleu
tel 'bleek opengemaakt te zijn, 5 volwassen
konijnen ontvreemd, terwijl ten nadeele
van den arbeider de K., eveneens woon
achtig te St. Jansteen, 6 konijnen werden
gestolen. De politie stelt een onderzoek in.
Goes. Men meldt ons, dat het bericht
in ons blad van gisteren betreffende het
gebeurde van Zondagavond op de Groote
Kade alhier, waarbijl een agent door 2
personen werd .aangevallen, niet geheel
juist is.
Omtreeks 11 .uur Zondagavond werden
door een agent van politie twee personen
op de Groote Markt gewaarschuwd om
niet te zingen. Deze personen verkeerden
wel onder den invloed van sterken drank,
doch waren niet kennelijk dronken. Op de
Groote Kade begonnen zijl echter weer
nachtrumoer te verwekken terwijl een der-
do persoian in hun gezelschap) uit balda
digheid aan de bel van een woning ging
trekken. Deze personen waren den agent
alle drie absoluut onbekend. Van een
oude wrok was dus geen gprafce. Ter
voorkoming van verdere ordeverstoring
wilde hij hen aanhouden, waartegen A.
P. zich hevig verzette, zoodat de agent
van zijn sabel gebruik maakte. Even La
ter voegde zich G. S. bij A- F. en sa
men wilden zij hem toen te lijf gaan,
doch deden absoluut geen poging hom
in het water te duwen. Van eSn „ont
komen" van den agent is geen sprake
Hij is blijven staan tot assistentie ver
scheen, zulks op telefonisch verzoek van
één der omwonenden. Alstoen is G. S.
gearresteerd, later A- P. Een persoon ge
naamd J. B-, die op vordering der politie
weigerde assistentie te verleenen, door
naar het bureau van politie te gaan, is
eveneens bekeurd.
Gisteravond hield de Chr. Jangel.
Vereen, in „De Prins van Oranje" een
propaganda-vergadering.
Na opening door den voorzitter, den
heer IV. C. de Beste, werden stokzwaai-
oefeningen door de gymnastiekclub, met
muziekbegeleiding gegeven, welke do le
den, onder leiding van hun eminenten
voorwerker, kranig uitvoerden. Om wat
variatie in het programma te krijgen, had
den twee vrienden gezorgd voor wat mu
zikale afwisseling voor piano en viool.
Ook werd een propagandastuk „Waar
om de C. J, V." opgevoerd. In alle viei
de bedrijven werd vlot gespeeld, zoodat
ook de auteur van het stuk, -dhr P de
Munck, alle eer van zijn werk had.
Verder gaf dhr A. Geense twee voor
drachten, die zeer in den smaak vielen,
en werden op het laatst nog enkele son
netten van Kloos en Vervvey vertolkt,
die meer aandacht vroegen van het kunst
lievend publiek.
De gymnastiek-afdeeling liet zich ver
der ook niet onbetuigd, maar liet nog
staaltjes van haar kunnen zien aan Hooge
Brug en Hoog Rek. Zij zorgde ook voor
twee mooie groepen. Aan het slot van
den avond sprak Ds J. J. Homburg nog
een kort woord over: „Het ware geluk",
waarna de voorzitter alle medewerkers