No. 149
Vrijdag 23 Maart 1928
42e Jaargang
-
PUROL
Hofberg Orgels
A. S. J. DEKKER - GOES.
STER-TABAK
en.
elegrafie.
EERSTE BLAD.
Gratis tot 1 April.
Voor de Huid altijd
het beste, en dat is
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
V Mensch en Overheid.
HET M0015TE. 2
Etkettd de beste
II
1
irius), E«r-
Ook dit wa«
/at ons nu ge-
aal uit West
ijver getrokken
a door „een hu
elijke" en om
dat boeit en
lit verhaal in
istreerd week-
op dit mooie
ristelijken geest
icht. Het num-
t de volgende
.vangelie, door
jlgverhaal door
leven van een
h R. Sardines,
:t maatschappe-
ran een bij zón-
jachtige kinde-
nooie foto van
iVz. De Vriend
medische wen-
re. Verder nog
n, w.o. van Jo
illustraties en
i overzicht van
dag.
t e r", week-il-
lijk gezin, geeft
verscheidenheid
zestal, die een
Schoonhoven.
Geref. J. V. en
te Wolphaiarts-
ter ge'egenheid
gekiekt wer-
eestmaaltijd ter
eum der hoog-
onig, een mooi
.hout enz. Ook
is veel zorg
arrecht, dat we
iriften bezitten,
zijn. Blijke uit
id aantal abon-
ze bladen door
dt gewaardeerd.
gheid. Mej. K.
ud, had ter ge-
vier visite-kaar-
nden naar ken-
gebruikte post-
plakt. Daarvoor
tsche rechtbank
nisdrijf volledig,
cbtingen te heb-
ek, dat het hier
id dan wel gie-
ilke als aanlei-
erkt. Het ei-ch-
boete, subsidiair
m.
V., landbouwer
voor den Breda-
clit terzake van
aangedaan aan
i de rechtmat;ge
.n,g. gepleegd te
nstreeks 18 Fe-
d den brigadier-
;ns zoon terzake
Provinciaal Re-
m voetpaden in
londeling belee-
oegd. Verdachte
iwezig en hoor-
en zich eischen.
tierechter luidde
echtshof be
an den politie-
arbij M. S., huis-
beroep te Elle-
e aangifte werd
gev. straf, voor
van 3 jaar;
Iburgsche recht-
W. zonder ber.,
ische aangifte bij
6 maanden gev.
ieven en briefkaar-
ers onbekend zijn.
Goes zijn terug-
iel£t der maand
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZU1DEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Boes.
Tel.: Redactie en Administratie no. IJ
Postrekening No. 4445.5
Bijkantoor te Middelburg:
Ficma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post,
Losse nummers
f3—
f 0.35
Prijs der Advertent iën:
14 regels f1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting
Zij die zich met ingang van 1 Aprii op
ons blad abonneeren, ontvangen de tof
dien datum verschijnende nummers gratis.
DE DIRECTIE.
Bij de behandeling van de motie-Kleere-
kooper tot afschaffing van de doodstraf in
Indië, zijn in de Tweede Kamer enkele
opmerkingen gemaakt, belangrijk genoeg
om daarop nog even speciaal de aan
dacht te vestigen.
Door tegenstanders Van de doodstraf
was betoogd, dat de mensch niet het
recht heeft zijn medemensch te dooden.
En dat is volkomen juist.
De mensch mist dat recht. Hij heeft
niet de "beschikking over leven en dood.
Degenen die het goddelijk gezag der
Overheid ontkennen, loopen hier dan ook
hopeloos vast, evenais zij op heel het
gebied van het Overheidsgezag vast-
loopen.
Zij hebben geen rechtsgrond waarop zij
kunnen steunen.
In een gezin heeft het eene kind pre
cies evenveel recht als het andere. Bij
afwezigheid van de ouders kan er wel
een der kinderen zijn die zich, omdat
hij de oudste is of de sterkste, een ze
ker gezag aanmatigt, maar meer dan
aanmatiging is dat toch niet. Alleen wan
neer liem dpor zijn ouders een zekere
opdracht is verleend en het gezag tijdelijk
in zijne handen is gelegd, heeft hij het
recht handelend op te treden en van
broeders en zusters gehoorzaamheid te
eischen. Anders niet.
Zoo is het ook in het staatkundige
leven.
Wie het goddelijk gezag miskent, en
dus, hij mag dan nog zoo hoog geplaatst
zijn, op eigen gezag handelt, heeft geen
recht van spreken. Hij mag dan de sterk
ste zijn en de macht in banden hebben,
maar eenig zedelijk recht om met gezag
op te treden heeft hij niet.
Hij heeft niet bet recht anderer leven
te eischen en de doodstraf toe te passen,
maar en daarop werd door den heer
Beumer gewezen hij mist eveneens
het recht zijn medemensch in de gevange
nis te zetten en hem van zijn vrijheid
te berooven of een deel van zijn goed
te eischen.
Maar bij de Overheid staiat de zaak
anders.
Do Overheid die va,n God haar macht
ontving, die door God daargesteld werd
om recht en gerechtigheid te handhaven,
zij heeft het recht gehoorzaamheid te
eischen en den misdadiger te straffen,
in bepaalde gevallen zelfs met den dood.
Dat is geen misdadig optreden maar
rechtshandhaving.
Het is een optreden niet van mensch
tegen mensch, maar van de Overheid,
die niet handelt op eigen gezag maar
krachtens het recht door God haat ver
leend.
V God of menscfl.
Door den heer Van der Heide, een
der Soc.-Democratische afgevaardigden,
werd in de Tweede Kamer tegenover den
heer Lingbeek het recht der Overheid om
de doodstraf toe te passen ontkend.
Een beroep op Gods Woord, werd daar
bij door hem gewraakt omdat de daarin
aangegeven regelen wetenschappelijk en
wijsgeerig totaal verouderd zijn.
Hier hebben we weer de oude tegen
stelling die telkens weer aan het licht
treedt.
Wetenschap en wijsbegeerte worden ge
steld boven Gods Woord.
De mensch boven God.
De mensch, de nietige mensch plaatst
zichzelf op een eigengemaakt voetstuk
om vanaf dat naar hij meent hooge stand
punt te beoordeelen wat in Gods Woord
en wet voor hem nog bruikbaar kan
worden geacht.
Gods Woord wordt verworpen.
Met de goddelijke wetten niet gere
kend.
Tegenover He Souvereine God wordt
gesteld de autonome mensch.
Wetenschappelijk veroordeeld?
Ook nu weer werd in do Tweede Ka
mer op hoogen toon beweerd, dat de
doodstraf wetenschappelijk veroordeeld, is.
Da bewering is met nieuw.
Ongeveer een jaar geleden, merkte de
heer Beumer in de Tweede Kamer o.m.
op:
„Indertijd is door Liepmann in een
geschrift over de doodstraf medegedeeld:
„Die Todesstrafe ist wissenschafüich ge-
richtet".
Bij dergelijke uitspraken wordt gewoon
lijk nooit verteld, wie zulk een vonnis
geveld heeft en of die „rechter" de noo-
dige competentie bezat.
Ik zou de vraag willen stellen welke
wetenschap „die Todesstrafe gerichtet"
heeft. Er zijn inderdaad individueele per
sonen op verschillende gronden tegenstan
der van de doodstraf, maar dat de we
tenschap die straf zou hebben veroor
deeld, is mij ten eenenmale onbekend,
niettegenstaande ik mijn uiterste best heb
gedaan om in den loop der jaren van
dit vraagstuk eenige notie te krijgen."
En na dan tal van mannen van ken
nis te hebben aangehaald, vervolgde de
heer Beumer:
„Sinds wanneer is die veroordeeling
begonnen? Welk percentage van geleer
den heeft er zich tegen uitgesproken, en
voor zoover men dat heeft gedaan, in
welken vorm is dat dan geschied? On
voorwaardelijk? Neen, volstrekt niet. On
voorwaardelijke tegenstanders van de
doodstraf kon men zoo goed als niet
vinden.
Een deel van de beoefenaars der we
tenschap is op principieele gronden, een
ander deel op utiliteitsgronden, in tal
van landen vóór de doodstraf. De klas
sieke school in het algemeen is voor
standster van de doodstraf en ook de
nieuwe richtingen tel.en onder haar aan
hangers een groot aantal geleerden die
vóór de doodstraf zijn.
Volstrekte tegenstanders zijn er slechts
weinig en het schijnt mij eerder onwe
tenschappelijk om te beweren, dat de
doodstraf wetenschappelijk veroordeeld is,
pp grond dat gedurende enkele decennia
eenigen zich er tegen verzet hebben."
De beeren hadden er niet van terug.
De rechter die de veroordeeling zou
hebben uitgesproken werd niet genoemd.
De wetenschappelijke bewijzen voor de
wetenschappelijke veroordeeling konden
niet worden aangevoerd.
EEN VOORSTEL TOT WIJZIGING VAN
DE KIESWET.
Stemming bij volmacht.
Bg de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot wijziging van, de Kies
wet, de Provinciale Wet en de Gemeente
wet.
In de laatste jaren is aldus de
Memorie van Toelichting herhaaldelijk
het vraagstuk onder de oogen gezien of
en in hoever het mogelijk zou zijn een
regeling te treffen, waardoor de Kieswet
voor hen, die op den stemmingsdag niet
in hun woonplaats aanwezig kunnen zijn,
de gelegenheid zou openen, toch aan de
stemming deel te nemen.
Thans stellen de Ministers van Binnen
hui dsche Zaken en Landbouw en van
Justitie een oplossing voor, .welke zich
in vele opzichten aansluit aan de Engel-
sche regeling en welke in groote lijnen
hierop neerkomt:
De nieuwe regeling.
Het ontwerp stelt de mogelijkheid om
het stemrecht bij volmacht uit te oefe
nen open voor den kiezer, wiens beroep
of werkzaamheden meebrengen, dat hij
herhaaldelijk, of althans gedurende het
gedeelte van het jaar, waarin de stem
ming gewoonlijk valt, werkzaam pleegt te
zijn buiten de gemeente, op welker kie
zerslijst hij voorkomt, mits deze afwezig
heid indien hij gedurende dat tijdvak een-
of meermalen in die gemeente terugkomt
als regel telkens langer dan drie dagen
duurt. Voorts bepaalt het ontwerp, dat de
kiezerslijst aanwijst welke kiezers bevoegd
zijn het stemrecht bij volmacht uitte
oefenen.
De kiezer moet „vóór 1 Januari aan
het gemeentebestuur op een daartoe be
stemd formulier verzoeken om als be
voegd bjj volmacht te stemmen op de
kiezerslijst te worden vermeld. Daarne
vens zal de kiezer, die ziet aankomen,
dat hy inderdaad op den stemmingsdag
afwezig zal zyn, en flus van de hem
gegeven bevoegdheid gebruik wil maken,
tot uiterlijk een week na de candidaat-
stelling in persoon daarvan mededeeling
moeten doen ter secretarie met aanwijzing
van een gemachtigde. Deze laatste moet
in persoon, hetzij gelijktijdig met de aan
wijzing, hetzij binnen een kort tijdvak
daaraanvolgende mededeelen, dat hij de
volmacht aanneemt. Alleen een kiezer
mag als gevolmachtigde worden aangewe
zen; hij kan als regel slechts als gevol
machtigde voor één persoon optreden;
voor twee personen evenwel, indien deze
zijn huisgenootcn zijn.
De voorde8ien.
De hier voorgestelde oplossing heeft
vele goede kanten. Zij geeft deugdelijke
waarborgen, dat niet willekeurig de be
voegdheid wordt toegekend of geweigerd.
Het verbod voor 'meer dan één per
soon tegelijk als gemachtigde op te tre
den, zal het gevaar voor misbruiken be
perken, ook wat hetrert de mogelijkheid
van pressie op den kiezer.
De voorgestelde regeling zal uniform
gelden voor de verkiezingen van de He
Kamer, de Prov. Staten en den Gemeente
raad.
Door de nieuwe wijziging wordt ook
de mogelijkheid aanmerkelijk vergroot dat
een kiezer, na aanvankelijk een gemach
tigde te hebben aangewezen, naderhand
een verklaring aflegt, dat hij van de re
geling der wet-Albarda gebruik wenscht
te maken. De regeering heeft het daarom
wenschelijk geacht, in art. 57c een bepa
ling voor te dragen, die uitdrukkelijk doet
uitkomen, dat evenmin als de kiezer zelf
na een dergelijke verklaring nog gerech
tigd is te stemmen in de gemeente, waar
hij op de kiezerslijst voorkomt, de ge
machtigde dit vermag te doen.
Verder wordt nog voorgesteld, art. 105
der Kieswet in dier voege te wijzigen,
dat het Centraal Stembureau bij het be
sluit, waarbij het de verkiezing vaststelt
alle candidaten der lijst rangschikt, te be
ginnen met de gekozenen, en te ver
volgen met de niet gekozenen, terwijl
het artikel mede moet aanwijzen naar
welke beginselen de gekozen candidaten
onderling zullen worden gerangschikt.
Verder wordt, in een nieuw artikel 142a
bepaald, dat bij loting zal moeten worden
beslist, in welke vacature het eerst zal
moeten worden voorzien, wanneer tege
lijkertijd twee plaatsen openvallen op ver
wante lijsten.
Nog eenige wijzigingen.
Van deze gelegenheid is gebruik ge
maakt om eenige wijzigingen van onder
geschikt belang aan te brengen, welke bij
de betreffende artikelen nader zijn toe
gelicht.
Voor den Gemeenteraad bepaalt art. 7
der Gemeentewet thans, dat de candidaat-
stelling plaats heeft op den tweeden Dins-
ding van April. Voorgesteld wordt, ter
verlenging van de tijdsruimte tusschen de
stemming voor de Provinciale Staten en
die voor den Gemeenteraad, in art. 7
den datum voor de candidaatsteliing voor
den Gemeenteraad te veranderen In den
tweeden Dinsdag van Mei.
Nog wordt voorgesteld, den dag der
candidaatsteliing voor de Provinciale Sta
tenverkiezingen te wijzigen van den laat-
sten Dinsdag in Februari in den tweeden
Dinsdag in Maart.
Is de kiezer, die een gemachtigde heeft
aangewezen, tegen verwachting toch aan
wezig, dan behoudt hij de bevoegdheid
zelf te gaan stemmen, ook na 12 uur,
zoolang de gemachtigde nog niet gestemd
heeft. Om in dit gevat een mogelijken
wedloop geheel onnoodig te maken, is
bepaald, dat de gemachtigde niet als zoo
danig vóór 12 uur stemmen mag. Indien
de kiezer dus vóór 12 uur in het stem
lokaal is, heeft hij de zekerheid zelf zijn
stem nog te kunnen uitbrengen.
Ontwapeningsdebatten ie Genève.
Litwonoff's rede, gistermiddag in de
voorbereidende commissie-Loudon voor
de ontwapeningsconferentie gehouden,
was zeer correct van vorm en gematigd
van inhoud.
Op de vragen van lord Cushendun, of
de Russen verzekeringen kunnen geven
inzake het niet verder aanstoken tot re
volutie in andere landen, gaf Litwinoff
echter een ontwijkend antwoord.
Overigens bleek uit de rede van Litwi
noff, dat de sovjet-regeering volstrekt niet
een ongewijzigde aanneming van het ont-
werp-oonventie zal eischen, mits slechts
het beginsel van algeheele ontwapening
aanvaard wordt.
In het bijzonder was opmerkenswaardig
zijn antwoord op de bedenkingen van mr
Rutgers, dat het Russische ontwerp een
zoodanige regeling omtrent de gewapende
politie inhield, dat daardoor de groote mo
gendheden belangrijk bevoordeeld zouden
worden boven de kleinere staten, die daar
door dubbel gevaar van onderdrukking
door de grootere zouden loopen.
Litwinoff verklaarde zich bereid, de
voorgestelde beginselen aldus te wijzigen,
dat de kleine staten naar verhouding een
veel talrijker politiemacht zouden mogen
op de been houden.
Intussohen, ondanks verschillende wij
zigingen, waartoe Litwinoff zich op tal
van punten bereid verklaarde, is aan het
lot van het Russische ontwerp toch niet
te twijfelen.
De zomertijd in België.
Ingaande op een voorstel van de Eran-
scho regeering heeft de Belgische regee
ring besloten tot vervroeging van den da
tum van toepassing van den zomertijd
Oorspronkelijk was deze gesteld op den
nacht van 1920 April. Volgens het nieu
we besluit zal hij nu intreden in den nacht
van 1415 April.
Een mislukte spoorwegaanslag in Servië
Gisternacht ontdekten spoorwegarbei
ders in de nabijheid van Kotsjana op den
spoorweg verdachte personen, die dank zij
de duisternis en mist een goed heenkomen
vonden. Het 's ochtends ingestelde onder
zoek leidde tot de ontdekking van een hel-
sche machine, die op 400 M. van de spoor
baan door de vluchtelingen achtergelaten
was. Opmerkelijk is het, dat verleden jaar
November op dezelfde plaats een aanslag
gepleegd is.
De werkloosheid in de Ver. Staten.
In het Februari-overzicbt van het ar
beidsbureau der Ver. Staten wordt o.a.
gezegd, dat de gepubliceerde mededeelin-
gen over de werkloosheid overdreven zijn.
Weliswaar was gedurende den winter de
gang van zaken iets minder gunstig, maar
reeds valt verbetering te constateeren in
de ijzer- en metaalindustrieën, welke sinds
lang als de barometer gelden van den eco-
nomischen toestand, en met het intreden
der lente wordt een verdere vooruitgang
verwacht.
De badplaats Knokke.
Sedert den oorlog heeft de Vlaamsche
badplaats Knokke zich op bijzondere wijze
ontwikkeld, schrijft „Het Laatste Nieuws"
De winter heeft gelegenheid gegeven om
deze uitbreiding nog te bevorderen. Men
zegt ons namelijk, dat er niet minder dan
250 villa's, handelshuizen en hotels wor
den bijgebouwd. Met koortsige haast wordt
thans nog gewerkt om tegen. Paschen
klaar te komen, want ieder jaar komen,
tegen dien tijd, talrijke vreemdelingen,
vooral Franschen, naar Knokke.
Voornamelijk langs de kustlijn, die gaat
van de Lippenslaan, nagenoeg evenwichtig
met den zeedijk tot aan den Lekkerbek,
waar de zeebedijking eindigt is er buiten
gewoon gebouwd. Geheele wijken zijn ont
staan en men zou zich wezenlijk wanen in
een in aanbouw zijnde stad. Langs den
zeedijk rees eveneens een aantal nieuwe
hotels op. Meer landwaarts tusschen heu-
velende duinen werd een geheele reeks
villa's gebouwd. De maatschappij „Het
Zoute" laat op haar kosten een nieuwen
zeedijk aanleggen tot bescherming van den
duin, van ongeveer 700 meter die gaat van
aan den Lekkerbek tot aan de bedijking
van het Hazegras. Daarnaast komt een
wandeling van 6 meter breed. De uitgra
vingen, voortkomende van de bedijking,
worden gebruikt voor een nieuwen weg,
die zal gaan van den Lekkerbek dwars
door de duinen naar „Siska" toe.
Zoebkoff.
Op instigatie van de Belgische regeering
heeft Zoebkoff zich aan het hoofdbureau
van politie te Brussel moeten vervoegen,
waar hij aanzegging kreeg, dat hij Bel
gië moest verlaten, daar hij anders zou
worden uitgewezen. Reeds is Zoebkoff uit
België vertrokken. Vermoed wordt, dat hij
zich naar Luxemburg heeft hegeven.
De „Dernière Heure" meldt, dat Zoeb
koff België nog niet verlaten heeft. Zoeb
koff heeft n.l. aan de autoriteiten doen
wetent dat hij zich om gezondheidsredenen
genoodzaakt zag, om verlenging van. ver-
blijfsverlof te vragen. Deze is hem toege
staan. Zoebkoff is lijdende aan een griep-
achtigs verkoudheid.
Binnenland.
Een wetsontwerp' tot wijziging der Kies
wet (stemmen bij; volmacht).
Weer een echèc van minister de Geer
in de Tweede garner.
Be spoorwegen en de zomertijd.
Buitenland.
Een antwoord-rede van Litwinoff over
de 'Ontwapening.
Smokkelhandel in wapens in Engeland
'Ontdekt.
Communisten in Japan gearresteerd.
Do zomertijd in België.
W jifA Ttf Vv^ 5>v< V
De staking te Antwerpen.
De staking in den Antwerpschen
scheepsbouw breidt zich meer en meer uit,
zoodat zij thans vrijwel algemeen mag ge
acht worden. Sommigen vreezen, dat de
staking zal overslaan naar de havenarbei
ders, waarvan er enkelen tijdelijk het werk
stopten, omdat eenige scheepsschilders op
de lossende schepen werkzaam waren.
Gisteren vergaderde de christelijke ver-
eeniging van metaalbewerkers. Medege
deeld werd, dat, wat de berichten over
schepen betreft, die van Antwerpen naar
Rotterdam zouden gevaren zijn, om aldaar
herstellingen te doen, deze fel overdreven
zijn. Eén schip is van Antwerpen naar
Rotterdam vertrokken, doch het schijnt,
dat de herstellingen reeds te Rotterdam
gecontracteerd waren vóór de staking te
Antwerpen uitbrak.
Het proces tegen de Dulfsche Ingenieurs
In Rusland.
Gemeld wordt, dat het Hooge Gerechts
hof te Moscou een bijzondere commissie
heeft ingesteld om een spoedige behande
ling van het proces tegen de Duitsche in
genieurs mogelijk te maken. Naar verluidt
zal de zaak van de Duitsche ingenieurs
niet gescheiden worden van die der Rus
sische. Het begin van het proces is niet
voor 10 April te verwachten.
Smokkelhandel in wapenen.
De Engelsche politie is een omvangrijke
smokkelhandel in wapenen op het spoor
gekomen. Zij veronderstelt, dat de van het
vasteland ingevoerde wapenen voor Ier-
sche republikeinen bestemd zijn.
Er moeten zich te Londen en omgeving
verschillende geheime opslagplaatsen van
wapenen bevinden en volgens de meening
van de politie houden zich te Londen on
geveer 100 republikeinen met dezen smok
kelhandel bezig.
Er worden spoedig talrijke arrestaties
verwacht. Eén arrestatie heeft reeds
plaats gehad. Het meerendeel der in be
slag genomen revolvers zou van een
Spaansch type zijn.
Arrestatie van communisten.
De arrestatie van communisten in Ja
pan, waaromtrent dezer dagen bericht
werd, heeft op veel grooter schaal plaats
gehad, dan aanvankelijk werd gemeld.
Men gelooft dat in totaal ongeveer dui
zend personen zijn gearresteerd. Alle com
munistische verzamelplaatsen en verdach
te woningen^werden bezocht. Tallooze pa
pieren werden in beslag genomen.
Korte berichten.
Een jong meisje dat juist eindexa
men voor de handelsschool had gedaan,
keerde Woensdag uit Berlijn naar haar
woonplaats Schönwalde per locaaltrein te
rug. Daar het in de coupé erg warm was,
ging ze op het balcon staan, waar een hef
tige windstoot haar plotseling greep en
uit den trein slingerde. Het meisje was
op slag dood.
In Estland is een partieele staking
onder de typografen, die 30 pet. loonsver-
hooging eischen, uitgebroken. De kranten
verschijnen nog. Volgens het Estlandsche
telegraafschap wordt de staking door het
buitenland gefinancierd.
Uk
ik hem wak-
aaar 't is tijd