No. 147 Woensdag 21 Maart 1928 42e Jaargang iTEDE at M'burg. L' 100IJEN", iiianden, ingen, EERSTE BLAD. Gratis tot I April. Buitenland. Belangrijkste Nieuws. Vrouwenhanden PUROL April 1928, Weiland, Witbloem lechft. komende pecht. idster i 's avonds tus» [r rest, ienstbode, iode, Dit nummer bestaat uit 2 bladen. I «1 12.608.10 u. cert. "8.60 12,25—1.50 Or- I Gramofoonmu- t en .declamatie. 1 Rede ran Dr 20 Concert. —6/20 Trio-con- nuziek. 8.50 Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUiDEMA. Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes. Tel.: Redactie en Administratie no. 11 Postrekening No. 44455 Bijkantoor te Middelburg: Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. no. 259 VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG Abonnementsprijs: Per 3 maanden, franco per post, f3. Losse nummersf 0.35 Prijs der Advertentlën: 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct. Bij abonnement belangrijke korting LAUPOT TEN één uur. op de teit „De Verge- jroote Markt te penbaar pen: |n heer JOH. |r gunstig ge- >chen straat- |delburg, met liddelburg en lr gezamenlijke iren 86 Aren 15 G. 15 R.. in [schillende com- samen groot ^n 60 c.A. of en weilanden gebouwen 1 landerijen op gebouwen al- 28 Maart, )insdag 3 April, van 25 uur. rt verkrijgbaar lemden Notaris |te Middelburg. cent ten bate [Kinderzorg" te P: [tndeerd 95 "L KRIJGER, fcre- en Kersen- lurrozen, Mooie Is. Dondeidag b Ion Huis met purg. Adres te |DHUIJ, Middelburg. t, Clijverstraat, IS, Kloetinge. )ES Sr., I Krabbendijke. brstond Goes. ensttreding in evraagd Jr. Ir P, Bureau I, Slagerij te lenoodlgd, IEN. 'tZand I 'V Zij die zich met Ingang van 1 April op ons blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis. DE DIRECTIE. V Dikke woorden. Wie de vorige week de behandeling van het wetsontwerp tot wijziging van Art. 88 der Arbeidswet 1919 bijwoonde moet wel een oogenblik den indruk heb ben gekregen, dat daar een schrikkelijke aanslag werd gepleegd op de kinderen van ons volk. Het was de heer Stenhuis, die be toogde dat de sociale politiek van Mi nister Slotemaker tekort schiet, dat het bedoelen is het leven van 13-jarige kin deren te laten schenden, dat we hier te doen hebben met een wetgevend ge doe dat schandalig moet heeten, dat het onbegrijpelijk is, hoe deze minister het hart in het lijf heeft met zulk een ontwerp te komen en dat hij deswege een oorvijg verdiende, dat de regeering de kinderen in de fabrieken wil wegstoppen om ze daar te laten verknoeien, en dat den ministers moet worden beduid, dat het parlement niet wil, dat de grijpklauwen der fabriek reeds worden uitgestoken naar kinderen beneden hun 14de jaar. Wat er dan wel aan de hand was dat zoo scherpe beschuldigingen moes ten worden geuit en zoo groote woor den moesten worden gebruikt? Welke was dan wei de booze aan slag door de Regeering op de kinderen onzes volks ondernomen? Och, de zaak was niet alleen heel eenvoudig maar ook heel onschuldig. De kwestie waarover het ging was deze. Er bestaat een hiaat tusschen het eind van den leerplichtigen leeftijd en den leef tijd waarop de Arbeidswet vergunt dat een jongen de werkplaats of de fabriek mag binnentreden. Zelfs de mogelijkheid om een opleiding in een bepaald ambacht te ontvangen volgens een z.g. leerover eenkomst is door de Arbeidswet weg genomen. Die gaping blijft bestaan, al is het dan in mindere mate, ook na de invoe ring van den 7-jarigen leerplicht. Er is, ook ai gaan de kinderen niet vroeg naar school, altijd nog een gaping van ongeveer een jaar tusschen het einde van het on derwijs op de lagere school en het oogen blik waarop een jongen nalar de werk plaats kan gaan. Zoo kwam de vraag aan de orde wat er gedaan kan worden, om deze gaping op de beste wijze aan te vullen. En nu heeft de Regeering niets anders gedaan dan een wetsontwerp ingediend opdat de jongens die geen voortgezet on derwijs volgen en die geen nijverheids school bezoeken, gelegenheid krijgen onder behoorlijke waarborgen, volgens re gelen in de Nijverheidswet gesteld, leer- lingenarbeid te verrichten. Gesteld voor de keuze de jongens de straat op te jagen met al de schadelijke gevolgen daaraan verbonden zoowel voor de jongens zelf als voor hunne ouders of ze eenigen arbeid te laten verrichten waarvan ze als de eigenlijke werktijd is aangebroken de vruchten kunnen pluk ken, koos de Regeering het laatste. De jongens worden niet aan gevaarlij ken fabrieksarbeid blootgesteld dat is in het ontwerp nadrukkelijk verbo den ze worden niet afgebeuld, maar ze kunnen bij den ambachtsman op het dorp of in grootere werkplaatsen, eeni gen voorbereidenden arbeid verrichten. Dit ont-verp maakt het mogelijk, dat de jeugdigen gedurende den tijd dat de kloof tusschen leerplicht en Arbeids wet blijft gapen tot elementaire vakken nis kunnen worden opgeleid. Dat is alles. En om dat te veroordeelen en af te keuren, had de heer Stenhuis die blijk gaf het ontwerp niet eens bestu deerd te hebben zooveel groote woor den en bombastische uitdruüdungen noo- dig. Daarom moest hij op zoo schandelijke wijze te keer gaan. De bedoeling was natuurlijk a'Ieen het ormcozele publiek dat niet de feiten kent, zand in de oogen te strooien en op die wjjize een goedkoop succes voor de S, D. A. P. te boeken. Dikke en holle woorden moesten dienst doen om het gebrek aan redeijjke argu menten te maskeerea. HET ELECTRICITEITS-VRAAGSTUK. Wij plaatsen in dit nummer het eerste gedeelte van een beschouwing van Dof J. W. Jenny Weijerman ovet de nieuwste plannen inzake de electrificatie der Re- velaniden. Ongetwijfeld zul'en allen die zich voor dit voor Zeeland zoo belangrijke vraagstuk interesseeren, met belangstelling van deze beschouwingen kennis nemen. Met belangstelling, maar misschien niet met onverdeelde instemming. Daarom zij hier reeds dadelijk medege deeld, dat wijl ook aan anderen die in staat geacht kunnen worden over h!et electriciteitsvraagstuk met kennis van za ken te oordeelen, gaarne gelegenheid zul len geven in „De Zeeuw" hun licht te laten schijnen. De zaak is belangrijk genoeg om van alle kanten bezien te worden. Zij het resultaat van een en ander, dat de zoo lang begeerde electrificatie ein delijk een feit wordt en dan wel zoo, dat daardoor de belangen van ons gewest worden gediend. De vlucht van Hinchcliffe. De kapitein van de Amerikaansche mail boot „Republic" heeft bij aankomst in Nieuw York verteld, onder welke ongun stige weer-condities kapitein Hinchcliffe en zijn gezellin waarschijnlijk hun stout moedige poging met den dooi hebben moeten bekoopen. De „Republic" bevond zich op den dag toen Hinchcliffe vertrok, vrijwel op de route die deze had moeten volgen bij zijn tocht naar Philadelphia. Dien dag, vertelde de kapitein, kon zijn schip doof de hooge zeeën slechts 82 mijl afleggen en was het nauwelijks in staat tegen den westelijken storm in te varen. Zelfs als men het vliegtuig in nood gezien zou hebben, was het onmogelijk geweest, om een boot uit te zetten. Het weer, dat de „Republic" gerapporteerd heeft, is niet wat de vlieger verwacht had, daar zijn weerrapporten Oostelijke winden voorspel den, slechts met zwakke stormregionen in het midden van den Atlant. Oceaan. Discussie te Genève over de Russische ontwapeningsvoorstellen. In de commissie ter voorbereiding van eene Internationale Ontwapenings confe rentie te Genève is gisteren aver do ont wapeningsvoorstellen der sovjets gedebat teerd. Algemeen werd scherpe critiek ge oefend op het Moskousche plan. Voo-ral de Britsche gedelegeerde, lord Cushen- dun, zette duidelijk de onuitvoerbaarheid der voorstellen uiteen. Cushendun zei, dat het eerste beginsel van het Russische voorstel, ji 1. do vol ledige ontwapening, door iedereen als het ideaal zal worden aanvaard. Doch tegelijkertijd was hij van oor deel, dat volledige ontwapening onmoge- Ip is en hij zou daarom gaarne hebben gezien, dat Litwinoff aangetoond had, hoe de volledige ontwapening mogelijk zou zjjn. Voor zoover het Engeland betreft, is Engeland voor de ontwapening, doch eerst moeten er verscheidene vraagstuk ken beslist worden. Een ander bezwaar van lord Cushen dun was, dat de sovjet-regeering in al haar 63 artikelen geen enkele maal den volkenbond in haar plan heeft genoemd. De Russen stellen voor, om alle geschil len te doen regelen niet door den raad van den volkenbond, doch door een per manente, internationale commissie van controle. Dit is een geheel nieuw lichaam. Zich tot Litwinoff keerende, zeide Cu shendun, dat er twee soorten van vrede zijn, evenals er twee soorten van oor logen zijn. Er bestaat een internationale oorlog en een burgeroorlog, en de bur- ger-oorlog is wel het meest verschrikke lijk. Zal de sovjet-regeering werkelijk haar politiek wijzigen? Heeft zjj evenzeer een besluit tegen den burger-oorlog als tegen den internationalen oorlog genomen? Zal zij zich niet langer in de aangelegen heden van andere landen mengen? Tenzij de sovjet-regeering bereid is, om tot een zoodanige verandering over te gaan, zal zij volgens zjjn overtuiging moeten er kennen, dat haar houding een der voor naamste belemmeringen voor de verstrek kende ontwapeningsvoorstellen is, welke zjj zélf heeft gemaakt. De toestand van den Dultachen landbouw. In de begrootingscommissie van den Rijksdag heeft minister Schiele een over zicht gegeven van de beraamde maatre gelen tot hulp aan den landbouw. De mi nister zeide, dat het dringendste vraag stuk de regeling van den omzet van den landbouw is. Door gebrek aan kapitaal kunnen tal van landbouwers hun produk- ten niet snel genoeg aan de markt bren gen en wegens oude schulden kunnen ze hun bedrijven niet productief maken. Het Rijk wil een voorschot van 100 miljoen geven aan Iandbouwbanken, die na on derzoek van de levensvatbaarheid van het bedrjjf, do oude schulden zullen over nemen en vervangen door credieten op vrij korten termijn. Dan wil het Rijk zich met de Bondsstaten en de gemeenten vereenigen tot oprichting van een cen trale organisatie, .die het oog op deze credieten zal houden. Het Rijk wil hier aan deelnemen tot een verder bedrag van 75 miljoen op voorwaarde, dat de Bondsstaten en gemeenten een even hoog bedrag voor hun rekening nemen, Credieten alleen zijn echter niet vol doende. Er moet een grootere standvas tigheid der prijzen bereikt worden, zoo dat de landbouwer een behoorlijke winst kan maken. De prijzen kunnen dalen door doeltreffende verkorting van den weg tus schen producent en consument, waardoor onze landbouw weer in staat zal worden gesteld met de lager geprijsde buiten- landsche waren te concurreeren. De minister bespreekt dan de moeilijk heid van de verwerking van aardappe len en rogge en wijst er dan op, dat de invoer van eieren uit Nederland, sinds den oorlog verviervoudigd is. Ook uit Denemarken wordt veel ingevoerd, dat door de eigen markt zou kunnen wor den geleverd. Spreker denkt aan den in voer van groenten en vruchten uit Ne derland en Denemarken, die vrijwel ge heel door producten van eigen bodem te vervangen zou zijn, mits een doel treffende organisatie achter den boer stond. De gezonken duikboot S 4. Wij deelden reeds mede, dat de S 4 de Amerikaansche duikboot, die eind van het vorig jaar onder zoo tragische om standigheden is vergaan, een dezer da gen gelicht is. Men herinnert zich, dat duikers, die naar den 'bodem der zee afdaalden, door een klopgesprek vast stelden, dat zich in den romp van het schip nog zes leden der bemanning, die uit ongeveer veertig koppen bestond, in leven bevonden. Het ruwe weer belette toen pogingen om .het schip aan de op pervlakte der zee te brengen en de nog levenden te redden, die dan ook, bij ge brek aan zuurstof, een elicndigen dood vonden. Thans lezen wij, dat de S 4 naar het droogdok te Boston is gesleept en dat daar ambtenaren aan boord van de S 4 zjjn gegaan, waar zij de zes lijken in de torpedokamer hebben geschouwd. Het onderzoek door deskund'gen heeft tot resultaat gehad, dat is komen vast te staan, dat het eigenlijk lek niet groot genoeg was om de boot onmiddel'ijk te doen zinken. Men neemt daarom aan, dat de opvarenden, die zich in het ruim be vonden, te lang de deuren hebben open gelaten, om hun kameraden ts kunnen binnenlaten. Daardoor is te veel water in het ruim gedrongen, waardoor tegelij kertijd kortsTui ing ontstond. De 32 man schappen in het groote ruim zijn blijkbaar na eenige uren gestikt, terwijl de acht overige opvarenden, die zich in het tor- pedorium bevonden, waarschijnl "k nog 3Vz dag hebben geleefd. Zij hebben zich waarschijnlijk door honger en moeheid in de hangmatten ter ruste geleed en zijn toen gestorven. In het torpedorium werden nog niet gebruikte zuu-stof-fles- schen gevonden, welke waarschrjn'iik a's uiterste reserve bewaard waren. Tot ope ning daarvan is het echter niet meer gekomen, daar de opvarenden in de "hang matten waarschijnl ijk het bewustzijn heb ben verloren voordat zij daartoe kwamen. De Hongaarsche wapensmokkelarif. Het Volkenbondscomité, dat zich met de quaestie der wapensmokkelarij in Hon garije bezig houdt, zal na Paschen te Parijs bijeenkomen. Zooals men- weet, wordt het comité gevormd door de ver tegenwoordigers van Nederland (jhr Bee- laerts van Blokland), Chili en Finland. Onregelmatigheden door Provinciale beambten. De provinciale autoriteiten in Silezië hebben ernstige onregelmatigheden ont dekt, waaraan eenige beambten van het (provinciaal bestuur zich zouden hebben schuldig gemaakt. Uit de boeken b'eek, dat 40 verschillende fondsen slechts met een bedrag van 2020 mark waren ver meld, terwijl haar eigenlijke waarde 6 a 7 millioen moet bedragen. Voor de inflatie vertegenwoordigden de betreffende fond sen een waarde van 70 tot 80 millioen, een bedrag, dat voor het grootste deel was belegd in effecten en pandbrieven, in den zomer van 1923 hebben beambten al deze papieren verkocht voor een be drag van 140.0D0 goudmark. Van d:t,geld ontbreekt elk spoor. Beweerd wordt dat de beambten, die de papieren ve- kochten, ze nog denzelfden dag voor eigen reke ning terug hebben gekocht. Opmarsch van werkloozen en dakloozen naar Kopenhagen. Pij den toegang tot Kopenhagen verza melden zich gisterochtend eenige duizen den dakloozen en werkloozen uit ver schillende deelen van het land. om in gesloten gelederen naar het kasteel Chria- tiansberg, den zetel van den Rijksdag, te marcheeren. Tijdens den tocht door de stad sloten zich talrijke personen bij den stoet aan, zoodat de optocht hij aankomst voor het parlement circa 10090 man telde. Tijdens den tocht werd de „Internationale" ge zongen en een deputatie overhandigde aan den minister van binnenl. zaken een motie met de eischen der betoogers. Het antwoord van den minister, dat wees op de reeds getroffen maatregelen, werd voor de menigte voorgelezen en door deze rustig aangehoord. De optocht begaf zich toen naar het stadhuis, waar een afvaardiging gratis eten en onderkomen voor den nacht vroeg. Deze eischen werden echter afge wezen. De weigering werd met „foei" ge roep ontvangen. De betoogers trokken toen naar het stedelijk tehuis voor dak loozen. De leider van de inrichting stem de toe hun een avondmaal en onderko men te verschaffen, waarna de betoogers groepsgewijze binnengelaten werden. De politie had uitgebreide veiligheidsmaat regelen getroffen, doch de orde werd ner gens verstoord. In den tuin van het te huis voor dakloozen werd bereden po litie geposteerd. Ernstige toestand In Roemen!?. Te Boekarest hebben 50000 boeren vergaderd, in welke bijeenkomsten de woordvoerders zich tegen de regeering en het regentschap in heftige bewoordin gen uitlieten en verklaarden, dat de hui dige vergaderingen de laatste pogingen waren om het liberale bewind op zij te zetten. Wanneer deze waarschuw ng niet werd opgevolgd, zou men tot daden moe ten overgaan. De vergaderingen namen een resolutie aan, waarbij van het regentschap wordt verlangd, de dictatuur op te heffen door instelling van een regeering-Manioe en uitschrijving van vrije verkiezingen. In de Kamer werd een verklaring der nationale boerenpartij voorgelezen, inhou dende, dat dé partij, daar de resultaten der audiëntie bij den regentschapsraad haar geen voldoening schenken, beslo ten heeft zich uit het parlement terug te trekken en een nieuwe vergadering op touw te zetten te Alba Julia. De positie van de Roemeensche re- •geering wordt uiterst moeilijk geacht In verband met de demonstraties van de Na tionale Boerenpartij heeft de regeering verschillende mi itaire maa'regelen geno men. In de omgeving van de hoofdstad zijn veel troepen geconcentreerd. Volgens te Parijs ontvangen berichten, zouden verscheidene aanhangers van Prins Carol zijn gearresteerd. De Roemeensche regeering schijnt nieu we, krachtige pogingen te Parus en Lon den te ondernemen, om een buitenland- sche leening te sluiten, daar zij hiervan verbetering van haar bedreigde positie verwacht. Uit Boekarest wordt nog gemeld: In Gross Wardein heeft de politie een 40- tal communisten gearresleeid, die deel schijnen uit ie maken van een groote organisatie. Meerdere arrestaties schijnen aanstaande. Zeehkef, Naar aanleiding van de berichten in de pers, dat Zoebfcof, de zwager van den ex-keizer, voornemens is zich naar Bel gisch Kongo te begeven, wordt vernomen, dat het ministerie van koloniën tot dus ver nog geen verzoek te dezer zake heeft bereikt- In geval van zulk een verzoek za! de Belgische regeering echter geon paspoort verstrekken, noodig voor de ves tiging in Kongo. De ontevredenheid onder d8 Duifsche boeren. Wolff meldt uit Langenoels (biji Bres- lau)In verband met een. verknoping we gens belastingschuld op verschi lende boerderijen waren een 2000-tal boeren uit den omtrek te hoop geloopen, die trachtten het werk te belemmeren. De Landrat had een politieambtenaar met Binnenland. Beantwoorde vragen over de werkver schaffing in Zeeuwsch-Vlaanderen. Een beschouwing over de voorstellen van Gedep. Staten tot electrificatie der mid dengroep. De Tweede Kamer nam de wijziging van art. 88 der arbeidswet aan. Maatregelen inzake mond- en klauwzeer- bestrijding. Verhooging der vergoeding voor Eerste Kamerleden. Een erflating aan het Rijk van f 500.000. Alg. vergadering van „Kinderzorg". Buitenland. Discussie over de Russische voorstellen ta Genève. De noodtoestand in den Duitschen land bouw. Dreigende moeilijkheden in Roemenië. welke door huishoudelijken arbeid ruw. rood of beschadigd zijn. worden weder gaaf, zacht en blank door Doos 30 en 60, tube 80 ct. 20 man gezonden, die de orde herstel den, waarbij enkele personen gekwetst werden. Toen een leider der agra riërs gearresteerd moest worden en het tumult toenam, liet de comman dant de mitrailleurs oprukken en de ka rabijnen laden, terwijl de verkooping werd geschorst. Slechts aan het bezonnen op treden van den politie-commandant en het ingrijpen van de aanwezige agrarische leiders is het te danken, dat nog op het laatste oogenblik het ergste kon worden voorkomen. De Belgische Koninklijke familie naar Denemarken. In verband met de reis van de Belgi sche Kon. familie naar Kopenhagen, schrijft de XXe Siècle, dat hun voor nemen was zich per vliegtuig naar Kopen hagen te begeven, daar de luchtreis slechts zes uur duurt. In politieke kringen was men echter eenigszins ongeruist over de gevaren, welke een dergelijke lucht reis zou kunnen opleveren. Bovendien zouden de weersomstandigheden de nauw keurig vastgestelde regeling in de wat kunnen sturen. Het is dus niet zeker dat men niet zal moeten afzien van dit vervoermiddel, om de voorkeur te geven aan een spoorwegreis. Het vertrek pet vliegtuig zou .16 April plaats hebben; indien men er van af zag, zou het ver trek 24 uur vroeger plaats hebben. Dc vreeselllke toekomst-oorlog. „Svenk Tidskrift" bevat een artikel van majoor K. A. Bratt, een oud-o'ficier van den generalen staf van het Zweedsche leger, over den oorlo.g in de toekomst, die, naar hij meent, in de lucht uitge vochten zal worden en verschrikkelijker en onmenschelijker dan eenige vroegere oorlog zal zijn. Het voornaamste doel van de bom- bardements-vliegtuigen zullen de groote steden en de industri'ele centra z'jn, zoo dat ook het leven van de, weerlooze bur gerlijke bevo'king in hooge mate zal wor den bedreigd. De schrijver is van oordeel dit de luphtgrens van een land n'et afdoende be schermd zal worden en d it de voornaam ste centra van het land blootgesteld zul len worden aan vernielende bomaanvallen uit de lucht, teneinde het moreel van de bevolking en den wil om den oorlog door te zetten, te breken. De schrijver komt tot deze gevolgtrek king naar aanleiding van tal van uitspra ken van de voornaamste militaire des kundigen van verschillende landen. De tijd voor de groote legers is, volgens den schrijver, voorbij, sedert door de ontwik keling van 'de militaire luchtvaart, de spoorwegen, welke de zenuwen van het leven kunnen worden genoemd, gebom bardeerd en vernield kunnen worden, waardoor de legers machteloos zullen worden. Door de oorlogvoering in de lucht en door gassen is het verschil tusschen hef strijdende en 't niet-strijdende gedeelte van de bevolking verdwenen zoodat iedereen zonder onderscheid daaronder zal hebben te ijjden. Met commandant Kerm worthy komt de schrijver tot de gevolgtrekking, dat, sedert de mensch bezit van de lucht heeft genomen, .de oorlog moet verdwij- nen, of dat ander3 de beschaving zal ondergaan. I I

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1928 | | pagina 1